«Математикадан стандарт емес есептерін шешу»

«Қарасор жалпы орта білім беретін мектебі»

мемлекеттік мекемесі

Математика пәнінен

«Математикадан стандарт емес есептерін шешу»

Қолданбалы курсының бағдарламасы

(11 - сыныпқа арналған)

Құрастырылған:

математика пәнінің мұғалімі

Д.К. Анабаев

2013 жыл

Түсінік хат

Қазіргі заман математика ғылымының өте кең, жан-жақты тараған кезеңі. Ал талапқа сай математикалық білім берудің басты шарты математикалық мәдениеттің деңгейін көтеру болып табылады.

Математикалық есептерді шешу, теоремаларды дәлелдеу оқушылардың ойын оятып ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытуда, батыл қимылдаржасауға, шығармашылық ізденіске тәрбиелейді.

Ендеше оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыру - олардың алған білімінің тиянақты болуын қамтамасыз ету. Сондықтан оқушылардың математикаға дайындығын жан-жақты жетілдіру - қазіргі аса маңызды міндеттердің бірі. Оқушылардың логикалық ой- өрісін арттыруда, оларды математикаға қызықтыруда «Математикадан стандарт емес және олимпиада есептерін шешу» деген қолданбалы курсты өткізудің маңызы бар. Логикалық есептерді шығару барысында оқушылар математикалық ұғымдарды меңгереді, ойлау қабілеті дамиды. Өз пікірлерін логикалық жолмен дәлелдей білуге, алған білімдері бойынша тиісті қорытынды жасауға, өздері игерген есеп шығару дағдыларын іс жүзінде білуге жаттығады.

Шешімдерді іздеудің математикалық методтарын, логикалық пайымдауларды, математикалық модельдердің, адекваттылық мәселелерін оқушылар меңгеріп алуларына зор көңіл бөлінеді.Мұндай методтарға мыналар мысал болады. «Дирихле принципі» , «Эйлер дөңгелегі». Пәндік білімін тереңдетіп, ғылымға деген қызығушылығын арттыру және өзіндік ғылыми - зерттеу жұмыстарының ең қарапайым дағдыларына баулу. Оқушының ойлауын, елестету мен есте сақтауын, ынтасын, белсенділігін, біліктілігін арттыру,деңгейлік тапсырмалар қарастырылады және есепті дұрыс шығара білуге үйретеді.

Қолданбалы курс тақырыбы:

«Математикадан стандарт емес есептерін шешу»

Бағдарламаның түсінік хатын дайындау

Мақсаты:

Оқушылардың ғылымға деген қызығушылығын дамыту, пәндік білімін тереңдету, оқушылардың ақыл-ойын кеңейту логикалық ойлау қабілетін қалыптастыру.

Міндеттері:

Оқушылардың шығармашылық

қабілетін жоғары деңгейлік тапсырмаларды орындауға оқушының дарындық қабілетін анықтау, математикалық есептерді шығару үрдісінде оқушының қабілетін және тұлға қасиетін дамыту, оқушыны олимпиадаға дайындауда жетістікке жете алатындай деңгейде жұмыс жасау.

Талаптар:

Математика туралы тереңірек білім беру арқылы оқушылардың математикалық, логикалық және сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін арттыру.

Физика, химия, биология, әдебиет, экология, геометрия пәндерімен байланыстыра оқыту.

Кәсіпке бағдарлау:

Математик, информатик, сәулетші, суретші т.б мамандықтарды таңдау бағытында қолданылады.

Уақыт көлемі: Жалпы сағат саны 34, аптасына 1 сағат

а) Тақырып жоспарының мазмұны ( бағдарлама құру)

ә) Курстық тақырыптар бойынша сағаттарға бөлінген мазмұнын реттеу (күнтізбелік жоспар құру)

Курсты ұйымдастыру формасын анықтау:

Лекция,семинар,топтық және жұптық сияқты ойната оқыту әдістерін пайдлану.

Курсты оқытуды аяқтау формасы:

Реферат, даярлау, баяндама жазу, жоба қорғау

Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі:

Тестік тапсырма,бақылау жұмысы, зачет тапсыру.

Лекция,семинар,топтық және жұптық сияқты ойната оқыту әдістерін пайдлану.

Бағдарлама мазмұны барлығы 34 сағат (аптасына 1 сағат)

Р/с

Тақырыптар

Сағат саны

Мерзімі

1

2

3

4

1

5-ке аяқталған кез-келген санның квадратын табу

1

2

100-ге дейінгі кез-келген санның квадратын табу

1

3

Бөлінгіштік белгілері ( 2-ге,3-ке,4-ке,5-ке,7-ге,8-ге,11-ге,13-ке,19-ға)

1

4

Қысқаша көбейту формуласының көмегімен квадраттың түбір астындағы өрнектерді ықшамдау

1

5

Квадрат түбірін табу

1

6

Куб түбірін табу

1

7

Бесінші дәрежелі түбір табу

1

8

Жетінші дәрежелі түбір табу

1

9

Квадрат дәрежеге шығару

1

10

Қазақ халық ауыз әдебиеттерінің есептері

1

11

Сандық ойындар (математикалық ребустар, сиқырлы шаршылар)

1

12

Математикалық софизм

1

13

Логикалық теңдеулерді шешу

1

14

Қиын есептер

1

15

Эйлер дөңгелектері

1

16

Дирихле принципі

1

17

Аударып құю,өлшеу

1

18

Параметрлі теңдеулер және теңдеулер жүйесін шешу

1

19

Кері тригонометриялық функцияның анықталу облысы

1

20

Функцияның ең үлкен, ең кіші мәнін табу

1

1

2

3

4

21

Тригонометриялық функцияға қатысты есептер

1

22

Салыстыруға берілген есептер

1

23

Жұп және тақ

1

24

Инварианттық

1

25

Бояулар есебі

1

26

Диофантты теңдеулерді шешу жолдары

1

27

Көптаңбалы сандардың бөлінгіштік белгілері

1

28

Салыстыруға берілген есептер

1

29

Модулі бар теңсіздік

1

30

Параметрі бар теңсіздік

1

31

Логикалық есептер

1

32

Комбинаторика

1

33

Геометриялық есептер

1

34

Сынақ

1

Барлығы

34

Ұсынылған әдебиеттер:

Оқушылар үшін:

1. В. А. Гусеев, А.И. Орлов, А.Л. Розенталь. Математикадан кластан тыс жұмыс 6-8 кластарға арналған, Алматы «Мектеп» 1986ж.

2. А.В. Фарпов. Математические олимпиады в школе 5-11 кл, Москва 2003 г.

3. Ю.А. Алеилов. 650 головоломках и задач на сообразительность, Москва 2003г.

4. Г.Г. Левитас. Нестендартные задачи по математике в 3, в 4 классе, Москва 2005г.

Мұғалімдер үшін:

1. С. Қаниев. Республикалық математика олимпиадалар есептерінің жинағы, Алматы Мектеп 1982ж.

2. Международные математические олимпиады, Дрофа Москва 2001г.

3. М.Т. Искакова. Учебно-методическое пособие для выпускников по математике, Интелект, Семей 2011 г.

4. М.Н. Ильясов. Олимпиады по математике 1996 - 2001. Павлодар: ПГПИ, 2001 г.

5. М7Н7 Ильясов. Олимпиады школьников по математике ХХI, Павлодар 2010 г.