Доклад уроки башкирского языка в свете ФГОС

Доклад

ФГОС индере7 шарттарында баш3орт теле д9рест9рен9 талаптар

Баш3орт теле 8әм әҙәбиәте уҡытыусыһы Сафина Хәтфә Нәжиб ҡыҙы.

Я4ы стандарттар индере7 шарттарында д9ресте4 я4ылы1ы ним9л9?

1. Методик я3тан д5р56 ойошторол1ан д9рес я3шы йы8азландырыл1ан кабинетта у21арылыр1а 89м я3шы итеп башланып китк9н д9рес шундай у3 ким9лд9 тамамланыр1а тейеш;

2. У3ытыусы 72 эшм9к9рлеген 89м у3ыусылар2ы4 эшм9к9рлеген планлаштырыр1а 89м аны3 итеп ма3сат, бурыстар2ы билд9л9рг9 тейеш;

3. Д9рес проблемалы 89м 76терешле, у3ытыусы у3ыусылар2ы эшм9к9рлекк9 й7н9лдер9 89м улар2ы класташтары мен9н хе2м9тт9шлекк9 й7н9лт9 белерг9 тейеш:

4. У3ытыусы проблемалы 89м э2л9не7 ситуацияларын ойоштора, у3ыусылар2ы4 эшм9к9рлеген активлаштыра алыр1а тейеш;

5. Репродукция минимум, 9 к7бер9к ижад 89м ижадташлы3 булыр1а тейеш;

6. Ва3ытты рациональ 3улланыу 89м һаулыҡ һаҡлау һәм хәүефһеҙлек ҡағиҙәләре үтәлергә тейеш;

7. Д9рес 729генд9 у3ыусылар булырға тейеш;

8. У3ыусылар2ы4 м5мкинлект9рен 89м индивидуальүҙенсәлектәрен, шулай уҡ класты4 профилле булыуы, у3ыусылар2ы4 тырышлы1ы, балалар2ы4 к9йефе иҫәпкә алынырға тейеш;

9. У3ытыусы 72ене4 методик о6талы1ын к7р89т9 белергә тейеш;

10. Кире б9йл9неш булдырырға тейеш;

11. Д9рес йылы м5н9с9б9тт9 үтергә тейеш;

12. Рефлексия булырға тейеш;

Д9рест9 ним9л9рг9 и1тибар итерг9?

1. *айлау м5мкинлеге (у3ыусыны4 89р 5йр9не7 89м ет9кселек ите7 эшм9к9рлегенд9 8айлау м5мкинлеге булдырыу);

2. Асы3лы3 (белемде бире7 ген9 т7гел, 9 уны4 сикт9рен к7р89те7, у3ыусыны 5йр9нелг9н курс сикт9ренд9 ят3ан проблема алдына 3уйыу);

3. Эшм9к9рлек (у3ыусы 72 эшм9к9рлеге аша белем, к7некм9л9р2е 72л9штерерг9 89м 72ене4 белемен 3уллана алыр1а тейеш);

4. Идеальность - идеяллек, 5лг5л5, 8о3ландыр1ыс (у3ыусылар2ы4 м5мкинлект9рен, 3ы2ы38ыныу2арын, белемд9рен максималь р97ешт9 3улланыу);

5. Кире б9йл9неш (у3ыу процесында даими р97ешт9 76терешле система яр2амында кире б9йл9неш алымдарын контролд9 тотоу).

!929ти д9рест9р у3ыусылар2ан бирелг9н 5й эше буйынса яуаптар алыу 89м д9ресте4 икенсе 5л5ш5нд9 я4ы тема а4латып, ны1ытыу 89м 5йг9 эш бире7 мен9н тамамлана ине.

Я4ы стандарттар1а ярашлы д9рест9 у3ыусыны4 тир9-я3ты танып беле7г9 мотивация булдырыу, у1а м9кт9пт9 ал1ан белемде4 тормоштан айырмалы р97ешт9 алын1ан белем т7гел, 9 кире8енс9, у3ыусыны тормош3а 92ерл97, уны танып беле7, тейешле м91л7м9тте э2л9п табыу 89м белем, к7некм9л9р2е реаль тормошта 3улланыр1а м5мкинлеген к7р89те7.

Я4ы стандарттар у3ыу ситуация8ы тиг9н я4ы термин индер9, был у3ыу процесыны4 шундай айырым бер9меге у3ыусылар у3ытыусы яр2амында 7229рене4 х9р9к9т предметын билд9л9й29р, т5рл5 у3ыу х9р9к9тт9р яр2амында уны тикшер9л9р, уны 72г9рт9л9р, м969л9н, формулировка8ын 72г9рт9л9р, й9 7229ренс9 тасуирлай2ар 8.б., 5л5шл9т9 уны х9тер29 3алдыралар. У3ытыусы алдында айырым у3ыу эшм9к9рлеге бер9меге булара3 у3ыу ситуация8ын барлы33а килтер9, шулай у3 у3ыу бурыстарын у3ыу ситуация8ына 9йл9ндер9 беле7 бурысы 3уйыла.

У3ыу ситуация8ын барлы33а килтере7 т7б9нд9гел9р2е и69пк9 алыр1а тейеш:

1. У3ыусыны4 й9ш 72енс9леге;

2. У3ыу предметыны4 72енс9леге;

3. У3ыусылар2ы универсаль у3ыу эшм9к9рлегене4 формалашыуы.

Дәрес типтары

Дәрестең үҙенсәлеге һәм сифаты уның маҡсаттарына, йөкмәткеһенә, үткәреү методикаһына, мәктәптең, уҡытыусының һәм уҡыусыларҙың үҙенсәлектәренә бәйләнгән. Уҡытыусылар тарафынан үткәрелгән күп төрлө дәрестәрҙең дөйөм һыҙаттарын билдәләү өсөн уларҙы классификацияларға кәрәк. Яңы быуын Федераль дәүләт белем биреү стандартарына ярашлы, ниндәй маҡсатҡа йүнәлтелгәнлегенә һәм ниндәй һөҙөмтәләр алырға теләүгә ҡарап, дәрестәр түбәндәге типтарға бүленә:

Дәрес тибы

Маҡсат

Уҡытыуҙың һөҙөмтәһе

Яңы белемде тәүгә күрһәтеү (яңы белем менән таныштырыу) дәресе

Предмет буйынса яңы белемде тәүге (беренсе тапҡыр) үҙләштереү

Үҙ һүҙҙәре менән ҡағиҙәләрҙе, төшөнсәләрҙе, алгоритмдарҙы барлыҡҡа килтереү, өлгө (үрнәк), алгоритм буйынса ғәмәлдәрҙе эшләү

Предмет буйынса белемде ҡулланыу дәресе

Ҡатмарлы күнегеүҙәрҙе эшләү өсөн предмет буйынса белемде ҡулланыу

Айырым уҡыусылар йәки класс коллективы тарафынан ҡатмарлы күнегеүҙәрҙе эшләү

Һығымта яһау һәм систематизациялау (алған белемде системаға һалыу) дәресе

Предмет буйынса белемде, универсаль эшмәкәрлекте систематизациялау

Һығымталар буйынса йомғаҡ яһай белеү, универсаль уҡыу эшмәкәрлегенең кимәлен күтәреү

Ҡабатлау дәресе

Предмет буйынса белемде нығытыу, универсаль уҡыу эшмәкәрлеген формалаштырыу

Айырым уҡыусылар йәки класс коллективы тарафынан күнегеүҙәрҙе хатаһыҙ эшләү; хатаһыҙ телдән яуап биреү; үҙ хаталарыңды табыу һәм төҙәтеү; бер-береңә ярҙам итеү

Контроль дәрес (тикшереү дәресе)

Практик эштәрҙе башҡарыуҙа предмет буйынса белемде тикшереү

Контроль йәки үҙ аллы эштең һөҙөмтәләре

Коррекцион (төҙәтеү) дәрес

Хаталар өҫтөндә индивидуаль эш

Үҙ хаталарыңды табыу һәм төҙәтеү

Ҡатнаш дәрес

Бер дәрес рамкаларында эшләй алмаған күнегеүҙәрҙе эшләү

Ҡуйылған дидактик бурыстарҙы хәл итеү

Уҡыу экскурсияһы

Тирә-яҡ мөхитте, күренештәрҙе яҡындан өйрәнеү

Реаль тормош ситуацияларында тирә-яҡ мөхитте, күренештәрҙе яҡындан өйрәнгәндә предмет буйынса белемгә эйә булыу һәм уларҙы ҡулланыу; ижади отчет төҙөү

Проекттар эшләү һәм практика дәресе

Теоретик ҡағиҙәләрҙе (положениеларҙы) өйрәнеүҙе практик яҡҡа йүнәлтеү

Дәрестәрҙең типологияһы менән бер рәттән хәҙерге методика фәне дәрестең структураһына ла ҙур иғтибар бүлә. Дәрестең структураһы - уның бөтөнлөгөн тәьмин итеүсе бөтә элементтарының берләшмәһе. Дәрестең өлөштәре бер-береһе менән тығыҙ бәйләнә һәм билдәле тәртиптә эҙмә-эҙлекле төҙөлә. Дәрестең структураһы ҡуйылған маҡсаттарға, өйрәнеләсәк материалдың йөкмәткеһенә, уҡытыу методтары һәм алымдарына, уҡыусыларҙың белем һәм үҫеш кимәленә, уҡытыу процесында дәрестең урынына бәйле. Дәрестәрҙең структураһы күп төрлө, уларҙы тапалған бер ҡалып буйынса ғына үткәрергә ярамай. Үрҙә һанап киткән факторҙарҙан тыш, дәрестең структураһына уҡытыусының ижади потенциалы, конкрет класта конкрет шарттарҙа эшләүе лә тәьҫир итә. Дәрестә ҡулланылған методтар, алымдар, юлдар төрлө бәйләнештә, тәртиптә килергә мөмкин. Заманса башҡорт теле дәресенә белемде үҙләштереү, синтез (тикшеренеү), ҡабатлау һәм нығытыу, белемде тикшереү, практикала ҡулланыу, үҙ аллы эш кеүек элементтарҙың бер-береһенә бәйләнеп килеүе хас.

Яңы быуын Федераль дәүләт белем биреү стандарттарына ярашлы дәрес структураһына үҙгәрештәр индерелде. Дәресте төҙөгәндә иң мөһиме - уҡыусыларҙы төрлө эшмәкәрлеккә өйрәтеү. Дәрестең яңы структураһында түбәндәге этаптарҙы билдәләргә була:

• Белем һәм оҫталыҡты актуалләштереү;

• Проблема ҡуйыу;

• Гипотезалар тәҡдим итеү;

• Проблеманы хәл итеү өсөн кәрәкле белемде эҙләү;

• Тәүге (беренсел) белемде нығытыу;

• Алған белемдең проект эшмәкәрлегендә сағылыуы.

ФГОС шарттарында д9ресте4 3ай8ы бер т5р29рене4 структура8ы

Я4ы белемде 72л9штере7 д9ресе

1. Ойоштороу моменты;

2. Д9ресте4 ма3сат 89м бурыстары. У3ыусылар2ы4 у3ыу эшм9к9рлеген9 мотивация.

3. Белемде4 актуаллеге.

4. Я4ы белемде т97 тап3ыр 72л9штере7;

5. У3ыусыны4 а4лауын беренсе тап3ыр тикшере7;

6. Т97 тап3ыр ны1ытыу.

7. %й эше буйынса м91л7м9т, уны эшл97 буйынса инструктаж.

8. Рефлексия. Д9реск9 8ы1ымта эшл97.

Белем 89м к7некм9не комплекслы 3улланыу (3абатлау д9ресе)

9. Ойоштороу моменты;

10. %й эшен тикшере7, у3ыусылар2ы4 белемен ны1ытыу 89м улар1а ишеттере7. Белемде актуалл9штере7.

11. Д9ресте4 ма3сат 89м бурыстары. У3ыусылар2ы4 у3ыу эшм9к9рлеген9 мотивация.

12. Беренсе тап3ыр белемде ны1ытыу:

а) таныш ситуацияла (5йр9нелг9нсе);

б) 72г9ртелг9н ситуацияла (конструктив).

13. Белемде ижади 3улланыу 89м я4ы ситуацияла белемде алыу (проблемалы эш);

14. %й эше буйынса м91л7м9т, уны эшл97 буйынса инструктаж.

15. Рефлексия. (Д9реск9 8ы1ымта эшл97).