- Преподавателю
- Математика
- Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу
Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу
Раздел | Математика |
Класс | 6 класс |
Тип | Конспекты |
Автор | Жәрдембек Ғ.-. |
Дата | 11.12.2015 |
Формат | docx |
Изображения | Есть |
«Бөгенбай батыр атындағы қазақ орта мектебі» КММ математика пәні мұғалімі Жәрдембек Ғалима
Күні: 18.01.16 Сыныбы: 6 «а,ә»
Пәні: Математика
Сабақтың тақырыбы: Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер
Мақсаттары:
Білімділік: Оқушыларға бір айнымалысы бар сызықтық теңдеудің
жазылуын, қандай теңдеулер мәндес теңдеулер болатынын,теңдеулердің
қасиеттерін, ах=в теңдеулерінің шешудің үш түрлі жағдайын білу.
Алған білімдерін есептер шығаруда қолдана білуге үйрету
Дамытушылық: Оқушылардың логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру.Белсенділіктерін арттыру , оқушылардың пәнге деген қызығушылығын дамыту.
Тәрбиелік: Оқуға саналы сезімге ,жауапкершілікке өз бетінше еңбектенуге тәрбиелеу.Тез ойлап , тез қорытуға және сөйлеу мәнеріне тәрбиелеу.
Сабақ түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың көрнекілігі: Үлестірме қағаздар
Сабақ барысы:
I. Ұйымдастыру бөлімі
II. Үй тапсырмасын тексеру
III. Жаңа сабақты түсіндіру
IV. Есептер шығару
V. Инклюзив оқушымен жұмыс
VI. Үйге тапсырма беру
VII. Бағалау
VIII. Қорытындылау
І. Ұйымдастыру бөлімі:
Сәлемдесу, түгендеу,
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
§5.1 №853,854
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру
Жәутіков Орынбек Ахметбекұлы (1911-1989) математика ғылымының дамуына көп еңбек сіңірген ғалым. Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясының академигі. Физика-математика ғылымдарының докторы, профессор. Алғашқы ұлттық жоғары математика оқулығының авторы. Негізгі ғылыми еңбектері математикалық теңдеулерге, теориялық және қолданбалы механика саласына арналған.
түріндегі теңдеу (мұндағы - айнымалы, және қандай да бір сандар) бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп аталады.
1-қасиет:
Теңдеудегі қосылғыштың таңбасын қарама-қарсыға өзгертіп, оны теңдеудің бір жағынан екінші жағына көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.
Теңдеуді мұндай түрлендіруді енгізген IX ғасырдағы Орта Азия ғалымы Мұхаммед Мұса әл-Хорезми.
2-қасиет:
Теңдеудің екі жағын да нөлден өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.
Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін:
1) теңдеуді теңбе-тең түрлендіріп ықшамдау керек;
2) айнымалысы бар мүшелерді теңдеудің сол жағына, бос мүшелерді теңдеудің оң жағына жинақтау керек;
3) теңдеудегі ұқсас мүшелерді біріктіріп, теңдеуді түріне келтіру керек;
4) теңдеудің екі бөлігн де айнымалының коэффициентіне бөліп, теңдеудің түбірін табу керек;
Есеп. Ендері бірдей екі тік төртбұрыштың біріншісінің ұзындығы 20 см, екіншісінің ұзындығы 24 см. Бірінші тік төртбұрыштың ауданы екінші тік төртбұрыштың ауданынан 48кем. Тік төртбұрыштардың енін табыңдар.
Шешуі: x см - тік төртбұрыштардың ені.
Есептің шарты бойынша:
Жауабы: 12 см.
Тексеру: 20·12+48=24·12; 240+48=24·12; 288=288.
теңдеуді шешудің үш түрлі жағдайы бар.
I. , болса, теңдеудің екі жағын да а-ға бөліп, теңдігін жазамыз. Демек, бұл жағдайда теңдеудің бір ғана түбірі бар.
II. болса, теңдеу түрінде жазылады. теңдігі х-тің ешқандай мәнінде тура болмайды. Мұндай жағдайда теңдеудің түбірі болмайды.
III. болса, теңдеу түрінде жазылады. Кез келген санның нөлге көбейтіндісі нөлге тең болғандықтан, х-тің кез келген мәнінде теңдік тура болады. Демек, теңдеуінің түбірі кез келген сан болады. Теңдеудің шексіз көп түбірі бар. Кез келген сан теңдеудің түбірі болады.
IV. Есептер шығару
А деңгейінің есептерінің тақтары
V. Үйге тапсырма беру
§5.2 №867,868
VI. Бағалау
Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағалау
VII. Қорытындылау
-
Қандай теңдеулер бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер деп аталады ?
-
Қандай теңдеулер мәндес теңдеулер деп аталады ?
-
Теңдеудің қасиеттері.
-
Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеудің түбірлері қалай табылады ?