«Балуан», 3-сынып

Ана тілі

С/тақырыбы: Балуан

С/мақсаттары:

1.Білімділік:Мәтінді түсіндіре отырып,мәтіннің мазмұны мен идеясын ашу.

2.Дамытушылық:Мәтінді түсініп оқу,баяндау дағдысын қалыптастыру, ойлау қабілеттерін арттыру.

3.Тәрбиелік:Спортты сүюге,ұлтжандылыққа,төзімділікке тәрбиелеу.

С/түрі: аралас сабақ

Пән аралық байланыс: Қазақ тілі

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап,талдау,жинақтау әңгімелеу

С/көрнекілігі: Өлең шумақтары,сызбалар,суреттер

С/барысы:ашу. I Ұйымдастыру кезеңі

II. Өткен сабақты пысықтау. Үй тапсырмасын сұрау ,үйге қандай тапсырма берілді? Балқаш таңы. Боз бие немесе тың көтерген жыл. (мәнерлеп оқу) 2 оқушыға мәнерлеп оқыту

Сұрақтарға жауап алу

1.Өлеңде еліміздің қай өңірі суреттелген?

2.Ақын шабытына әсер еткен не?

3.Трактор тарап кеткен қырат төбесінде қандай шөп өсуші еді?

4.Боз бие көденің тамырын соңғы рет неге шайнайды?

Өлеңде ақын-жазушылардың туған жердің табиғаты мен есті жануарлары туралы айтылған.

Сұрақ астында сөзді оқыту Қа-жы-мұ-хан. Қажымұхан кім? Қажымұхан туралы бұрынғы сыныптарда қандай әңгімелер оқыдық? 2-ші сыныпта Белгілі жазушы Қалмақан Әбдіқадіровтың

«Алтын бала», 3-ші сыныпта Мұратхан Тәнекеевтің «Қажымұқан» әңгімесін оқыдық Қажымұхан күрес арқылы қазақ хақын өзгелерге танытқан Қажымұхан Мұңайтпасов ( оқушы айтады)

Сурет ілінеді

Адам өмірінде ойындардың алатын орны ерекше. Бала ойынмен қазақ халқының ұлттық ойыны түрлері қазақша күрес халқымыздың ежелгі ойындарының бірі 1938 жылдан бері өтіп келеді.

Қ.Мұнайтпасов қай жылы туды? (1871 жылы 7 сәуірде дүниеге келген) Азан шақырып қойған аты кім? (Мұқан) қандай құрметті атақ-даңқын білесіздер? (Ұлы Отан соғысы жылдарын да құрмет белгісі орденімен наградталған. Қазақ даласының батыры деген атақ алды) Қай жылы қайтыс болды? (1948 жылы 12 тамызда)

III. Жаңа сабақ

Олай болса, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Әуелбек Қоңыратбаевтың

«Балуан» естелігінен үзінді. Ә.Қоңыратбаев 1905жылы Ақмешіт уезіне қарасты Кердері ауылында дүниеге келген.

Мәтінді мәнерлеп оқу, түсіндіру ,сөздік жұмыс

1.Сар-Кекен ( Саркики )

2.Ажал күресі-жеңіліске ұшыраған адамның қаза болуы

3.Харбин-қытайдың үлкен қаласы

4.Бейхабар-хабарсыз

Мәтінді оқушыларға тізбектеп оқыту

IV. Сергіту сәті

Шығармашылық сұрақ, сіз білесіз бе?

Қазақтың бес алыбы

Қазақтың бес алыбыБалуан Шолақ Қажымұхан Буланбай

Қасымхан Қазақбай қажы

1.Қажымұхан балуан

2.Балуан Шолақ (1894-1919)(шын аты Баймурзин) Балуан, Әншә-сазгер, сан қырлы өнер иесі. Жа кезінде бір қолының бас бармағы отқа күйіп содан шолақ атанған

3.Буланбай балуаны (1747-1845)

4.Қазақбай қажы балуаны ХХ ғасырдың бас кезінде алтай аймағында өмір сүрген

5.Қасымхан балуан жас кезінде бай орыстың жылқысын бағады. Қасым ерлігі: арбаның артқы білігінен қос қолымен ұстап талтайып тұра қалған. Аттар тырп етпей тоқтайды. Өздерін қатерден құтқарған байлар риза болған. Қасымханды айдаудан босатып еліне қайтарды.

Сонымен қатар (қара белбеу) иеленген спорт шебері Мұстафа өзтүрік туралы айтуға болады. Ол 1954жылы Түркияда арқылы өзі де егеменді Қазақстанның тарихында қалды. Сонымен қатар қазіргі Қазақстанның спорт шеберлері Мысалы: Дәулет Тұрлыханов. Мектебімізде де күреске қатысып жүлделі орын алып жүрген оқушыларымыз да баршылық.

Батырлық, ерлік туралы мақал-мәтелдер айту

Сонымен бүгінгі сабағымызды кім туралы айттық? Қажымұхан сөзін буынға бөлейік Қа-жы-мұ-хан.

Сөздің құрамында неше дауысты дыбыс бар? ( 4 )

Бұл сөз айтылуына қарай қандай буынды сөз? ( Жуан )

Қажымұхан сөзі неше түбірден жасалған? ( екі )бұл қандай сөздер?

( Біріккен сөздер)

Сабақты қорытындылау:Сұрақтар арқылы мәтінді талдау,Өлең шумақтарын оқу

1.Әңгіме кім туралы?

Қажымұхан жөнінде бұрынғы сыныптарда қандай әңгімелер оқып едіңдер?

2.Сайыс қай жерде болды?

3.Сайысқа неше балуан қатысты?

4.Поддубный кім?

Қажымұхан белдескен балуан кім болды? Онымен сайысқа не үшін шықты?

Достарына құшағын айқара ашып

Жомарттығын ұрпағы қайталасын

Қажымұхандай ел туған қазағымды

Мәрт емес деп қалайша айта аласың.

Үйге тапсырма: Балуан ( мазмұнын айту )