Мүсіндеу өнері бойынша дарынды оқушылармен жұмыс. АВторлық бағдарлама

№ 36 жалпы орта білім беретін мектеп

Мүсіндеу өнері бойынша дарынды оқушылармен жұмыс

( Оқу бағдарламасы)

Бейнелеу өнері мұғалімі

Ахметова Г.З.

Семей 2015 ж

Мазмұны

1. Түсінік хат. _________________________________________________3-4

2. Мүсіндеу өнері бойынша дарынды оқушылармен жұмыс.__________ 5

3. 7 сыныпқа арналған күнтізбелік жоспар._________________________6

4. 8 сыныпқа арналған күнтізбелік жоспар._________________________7

5. Базалық білім мазмұны. ______________________________________ 8-13

6. Үй жануарларын мүсіндеу. 7 сынып ____________________________ 14

7.Спорт тақырыбы. 8 сынып _____________________________________ 15

8.Әдебиеттер. _________________________________________________ 16

9. Қосымша. __________________________________________________17-26

Түсінік хат

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңына мемлекет саясат негізінде «Әрбір баланың жеке қабілетіне қарай интеллектуалдық дамуы, жеке адамның дарындылығын дамыту» сияқты өзекті мәселелер енгізіліп отыр.Сондықтан дарынды балалармен жұмыс істеуге көп көңіл бөліне бастады.Дарынды балаларды іздеу, оларды оқыту мен тәрбиелеу қоғам үшін бүгін танда ауадай қажет, себебі дарынды адам басқаға қарағанда көп пайда әкелетіндігі анық.

Дарынды оқушы моделі

Шығармашылық жұмыстарға белсене қатысып, білім деңгейін облыстық, республикалық,халықаралық олимпиадаларда көрсету ххххалықаралық ол

Оқытушының рухани байлығын терең меңгеріп, ғылыми біліммен қаруланған азамат болу

Алдына мақсат қойып, оған жетер жолды табу

Ойын ашық айтып, пікіп таласа білуші

Білімді пайдалана білетін

Оқушы дарындылығын дамыту

* Ата - анасына қажетті педагогикалық - психологиялық кеңес беру.

* Өзіндік дамуына жағдай жасау, қолдау.

* Шығармашылық жұмыстарын жинақтауға бағыт беру.

* Зерттеу жұмыстарына үйрету.

* Үйірмелерге тарту.

* Терендетілген тапсырмалар беру.

* Мектепшілік, қалалық, облыстық олимпиадаларға, сайыстарға қатыстыру.

3

Қазіргі уақытта жалпы білім беретін мектептердің алдында тұрған негізгі мақсат - ой - өрісін, жан - жақты дамыту, оларға қазіргі заман талабына сай білім беру және тәрбиелеу. Ал оқушыны жан - жақты дамыту дегеніміз оның тек қана дене бітімі жағынан өсіп жетілуі емес, сондай - ақ баланың жан дүниесі байып, рухани өсуі, қабілеті мен дарынының анықтап, кең өрістеу, парасаттылық ой мен адамгершілік көзқарасының қалыптасуы болып табылады.

Жаңа педагогикалық технологияға сәйкес оқушы ізденіп, өз бетімен білім алуы қажет және олар әдіс - тәсілді өздері қолдана білуі тиіс, яғни дарынды оқушымен дамыта оқыту жүзеге асырылуы керек. Ал мұғалім оқушының сабаққа деген ынтасын арттырып, әр оқушының қабілетін дамыту бағытында жұмыс жүргізуі шарт.

Ұлтты ұлт етіп дүниежүзілік деңгейге көтеретін оның саналы да дарынды талапты ұрпағы. Бастауыштан оқып шығып, алдымызға келіп отырған жас ұрпақты дарынды, қабілетті деп айтуға қиын.

* 5-6 сыныптарда пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.

* 7-8 сыныптарда қабілетті оқушылармен жеке жұмыстар ұйымдастыру.

* 9-10 сыныптарда оқушылардың дарындылығын анықтап, жеке тұлғаны дамыту, оқушының болашақ таңдайтын мамандықтарына бағдар беру.

Дарынды балалардың қабілеттерін дамыту үшін, алдымен, олрадың дара ерекшеліктерін танып білуіміз керек. Осы орайда: «Дарынды балалардың ерекшеліктері қандай?», « Олармен қандай қатынаста болу керек?» деген сұрақтар ұстаздарды толғандырады.

Дарынды балалардың бірден көзге түсетін ерекшеліктері : оның шектен тыс белсенбілігі, танып - білуге деген құштарлығы, өз ісіне тыңғылықтығы. Дарынды балалар көп білуге өте құштар. «Мынау қалай құрылған?», « Егер жағдайды өзгертсе , қайтеді?» деген сұрақтарға жауап іздейді. Қоршаған ортаны белсенді түрде зерттейді. Дарынды бала өз әрекетін шектеуді ұнатпайды. Дарынды балалар шыдамсыз, бірақ эмоциясы ересектерге тәуелді.

Оқушының қабілетін елемеу, жоққа шығару оның жетіліп дамуына кедергі жасайды. Бала өзін танып біліп, бағалауы үшін ұстаздар мына мәселелерге көңіл аударған жөн.

* Баланың даму деңгейін бағалау.

* Адал болу. Бала өтірікке өте сезімтал.

* Баладағы өзгерістерді уақытымен анықтау.

* Баланың дара ерекшелігін байқап бағалау.

* Баланың сәл-пәл ұмтылысы мадақталуы керек, жетістігіне ғана емес, қатысқанына да ризашылық қажет.

Өз бетінше жұмыс істей білетін балалар арасынан қабілетті, дарынды , бүгінгі заман талабына сай оқушы шығады.

4

Мүсіндеу өнері бойынша дарынды оқушылармен жұмыс

Мақсаты: Тұлғаның ішкі сұранысын қамтамасыз ете отырып, мүсіндеу өнері бойынша білімін толықтыру, бағыт-бағдар беру.

Оны шешу жолдары:

1. Оқушылардың қызығушылығын дамыту.

2. Жүйелі шығармашылық іс-әрекеттерге бейімдейтін ептілікті қалыптастыру.

3. Бағдарлама мазмұнында көрсетілген практикалық іс-шараларды сапалы деңгейде орындауға бағытталған оқушының дайындығын жетілдіру.

4. Жаңа технологияларды еңгізу.

Күтілетін нәтиже:

Бәсекеге қабілетті, қоғамға қажет, сапалы шешім қабылдай алатын, ертенгі өмірде өз орнын таба алатын, мүсіндеу жұмыстарын жүргізудің негізгі талаптарын меңгерген тұлғаның шығуы.

Бағдарлама келесі бөлімдерден тұрады:

1. Затқа қарап мүсіндеу.

2. Еске сақтап және елестетіп мүсіндеу.

3. Композиция.

4. Сәндік жұмыстар.

5. Саяхаттар.

Сыныптар бойынша сағат санын бөлу: 7-8 сыныпта - 102 сағат (аптасына 3сағат) .

№

Мазмұны

7 сынып

8 сынып

Барлығы

1

Затқа қарап мүсіндеу

24

24

48

2

Еске сақтап және елестетіп мүсіндеу

16

16

32

3

Композиция

48

48

96

4

Сәндік жұмыстар

12

12

24

5

Саяхаттар

2

2

4

7

Барлығы:

102

102

204

5

7 сынып

№

Сабақ тақырыбы

Теориялық сағат саны

Практикалық сағат саны

1

Кіріспе сабағы. Жұмыс орының жабдықтау. Техника кауіпсіздігі.

3

-

2

Жұмыр мүсін. Жеміс - көкөністерді мүсіндеу. (Асқабақ, қияр, сәбіз, қызанақ, т.б.)

1

4

3

Гипстан рельеф жасау. « Күзгі жапырақтар». Затқа қарап мүсіндеу.

1

4

4

Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу.( Қаз, үйрек, тауық, мысық, ит, т.б.) Ермексаз.

1

5

5

Папье - маше тәсілі. « Бізді қоршаған әсемділік». Ыдыстарды мүсіндеу.( Торсық, тостаған, ожау).

1

4

6

Тұзды қамыр. « Ғажайып балықтар». Елестетіп мүсіндеу.

1

5

7

« Жабайы аңдар». Еске сақтап және елестетіп мүсіндеу. ( Ермексаз, тұзды қамыр, сазбалшық)

1

5

8

Адамның тұлғасын мүсіндеу. Бюст.

1

8

9

Қазақ ертегі кейіпкерлерін мүсіндеу. «Қамбақ шал», «Ақсақ құлан», « Таусоғар» , т.б. Композиция құрастыру. Ермексаз.

1

8

10

Бейнелеу өнерінде еңбек тақырыбы. « Балық аулау», « Егін жинау», « Құрылыс», т.б. Композиция құрастыру. Рельеф.

1

5

11

Халық мерекелері. « Наурыз». Композиция құрастыру. Ермексаз, сазбалшық.

1

8

12

« Ғарыш әлемінде». Ғарышкерлері мүсіндеу.

1

5

13

« Мен Отанымды қорғаймын». Сақшы мүсіні.

1

5

14

Дымков ойыншықтарын мүсіндеу. Тұзды қамыр. сазбалшық.

1

8

15

Спорт тақырыбы. « Спортшы», « Футболист», « Хоккеист». Ермексаз.

1

5

16

Невзоровтар мұражайына саяхат.

-

3

17

Оқушылардың шығармашылық көрмесі.

-

3

Барлығы: 102 сағат

17

85

6

8 сынып

№

Сабақ тақырыбы

Теориялық сағат саны

Практикалық сағат саны

1

Кіріспе сабағы. Жұмыс орының жабдықтау. Техника кауіпсіздігі.

3

-

2

Жұмыр мүсін. Жеміс - көкөністерді мүсіндеу. (Қарбыз, бұрыш, алма, алмұрт, жүзім т.б.)

1

4

3

Гипстан рельеф жасау. « Жапырақ». Затқа қарап мүсіндеу.

1

4

4

Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу.(Түйе, жылқы, қой, сиыр т.б.) Ермексаз.

1

5

5

Папье - маше тәсілі. « Қазақтың ұлттық ыдыстары ». Ыдыстарды мүсіндеу.( Торсық, тостаған, ожау).

1

4

6

« Ғажайып аңдар». Елестетіп мүсіндеу. (Ермексаз, тұзды қамыр, сазбалшық)

1

5

7

Жұмыр мүсін. Құстарды еске сақтап және елестетіп мүсіндеу. ( Бүркіт, тоқылдақ, қарға)

1

5

8

Адамның тұлғасын мүсіндеу. Статуя. Затқа қарап мүсіндеу.

1

8

9

Қазақ эпосының батырларын мүсіндеу. «Қобланды батыр», «Алпамыс батыр», « Ер -Төстік » , т.б. Композиция құрастыру.

1

8

10

Бейнелеу өнерінде еңбек тақырыбы. «Шабандар», « Егін жинау», «Жаңақұрылыс», т.б. Композиция құрастыру. Рельеф.

1

5

11

Халық мерекелері. « Наурыз». Композиция құрастыру. Ермексаз, сазбалшық.

1

8

12

« Қазақтың ғарышкерлері». Ғарышкерлері мүсіндеу. Ермексаз, сазбалшық.

1

5

13

« Амангелді сарбаздары ». Еске сақтап мүсіндеу. Ермексаз.

1

5

14

« Жеңіс күні». Таңба құрастыру. Ермексаз.

1

8

15

Спорт тақырыбы. « Спортшы», « Күресші», «Баскетболшы». Ермексаз.

1

5

16

Невзоровтар мұражайына саяхат.

-

3

17

Оқушылардың шығармашылық көрмесі.

-

3

Барлығы: 102 сағат

17

85

7

Базалық білім мазмұны

7 сынып

Курстың мақсаты: Оқушылардың шығармашылығына жағдай жасау, қабілеттерін ашу, мүсіндеу өнеріне қызығушылығын арттырып, қабілеттерін дамыту.

1. Кіріспе сабағы. Жұмыс орының жабдықтау. Техника кауіпсіздігі.

Мақсаты: Оқушыларға курстың мақсаты мен міндеттерін ашу, жұмыс орының жабдықтауға үйрету. Техника қауіпсіздігімен таныстыру.

Машық: Жұмыс орынын жабдықтау. Жұмысқа материал дайындау.

2. Жұмыр мүсін. Жеміс - көкөністерді мүсіндеу. (Асқабақ, қияр, сәбіз, қызанақ, т.б.)

Мақсаты: Оқушылардың жұмыр мүсін туралы түсініктерін кенейтіп, жеміс - көкөністерді мүсіндеугу үйрету. Табиғаттағы түрлі пішімдермен таныстыру. ( Домалақ, төртбұрыш, үшбұрыш)

Машық: Асқабақ, қияр, сәбіз, қызанақ, т.б. жемістерді мүсіндеу.

3. Гипстан рельеф жасау. « Күзгі жапырақтар». Затқа қарап мүсіндеу.

Мақсаты: Оқушыларды гипс материалымен таныстыру. Рельеф туралы түсінік беру. Симметрия, асиметрия , пішім туралы түсінік беру. Күзгі жапырақтарды затқа қарап мүсіндеуге үйрету.

Машық: « Күзгі жапырақтар». Гипстан рельеф жасау.

4. Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу. ( Қаз, үйрек, тауық, мысық, ит, т.б.) Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды анималистік жанрымен таныстыруды жалғастыру. Пропорцияларын сақтап, үй жануарларын мүсіндеуге үйрету.

Машық: Қаз, үйрек, тауық, мысық, ит, т.б. жануарлады мүсіндеу.

5. Папье - маше тәсілі. « Бізді қоршаған әсемділік». Ыдыстарды мүсіндеу.

( Торсық, тостаған, ожау).

Мақсаты: Оқушыларды папье - маше тәсілімен ыдыстарды мүсіндеуге үйрету. Шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Машық: « Бізді қоршаған әсемділік». Ыдыстарды мүсіндеу.

( Торсық, тостаған, ожау).

8

6. Тұзды қамыр. « Ғажайып балықтар». Елестетіп мүсіндеу.

Мақсаты: Оқушыларды тұзды қамырдан түрлі балық мүсінің жасауға үйрету.

Машық: « Ғажайып балықтар». Елестетіп мүсіндеу.

7. « Жабайы аңдар». Еске сақтап және елестетіп мүсіндеу. ( Ермексаз, тұзды қамыр, сазбалшық)

Мақсаты: Оқушыларды түрлі аңдардың мүсінің жасауға үйрету.

Машық: « Жабайы аңдар». Еске сақтап және елестетіп мүсіндеу.

8. Адамның тұлғасын мүсіндеу. Бюст.

Мақсаты: Оқушыларды адам тұлғасының пропорциясын сақтай отырып, адамның тұлғасын мүсіндеуге үйрету.

Машық: Адамның тұлғасын мүсіндеу. Бюст.

9. Қазақ ертегі кейіпкерлерін мүсіндеу. «Қамбақ шал», «Ақсақ құлан»,

« Таусоғар» , т.б. Композиция құрастыру. Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды ертегі кейіпкерлерін мүсіндеуге үйрету.

Машық: Қазақ ертегі кейіпкерлерін мүсіндеу. «Қамбақ шал», «Ақсақ құлан», « Таусоғар» , т.б. Композиция құрастыру. Ермексаз.

10. Бейнелеу өнерінде еңбек тақырыбы. « Балық аулау», « Егін жинау»,

« Құрылыс», т.б. Композиция құрастыру. Рельеф.

Мақсаты: Оқушыларды адамның тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

Адамның тұлғасының пропорциясын сақтауға, композиция құрастыруға үйрету.

Машық: « Балық аулау», « Егін жинау»,

« Құрылыс», т.б. тақырыптарға композиция құрастыру. Рельеф.

11. Халық мерекелері. « Наурыз». Композиция құрастыру. Ермексаз, сазбалшық.

Мақсаты: Оқушыларды халық мерекелерімен таныстыру, Наурыз мерекесіне композиция құрастыруға үйрету. Ұлттық салт - дәстүрлерін құрметтеуге үйрету.

Машық: « Наурыз» тақырыбына композиция құрастыру.

12. « Ғарыш әлемінде». Ғарышкерлері мүсіндеу.

Мақсаты: Оқушыларды Қазақстан ғарышкерлерімен таныстыру, ғарышкер мүсінін жасауға үйрету.

Машық: « Ғарыш әлемінде» тақырыбына мүсіндеу.

9

13. « Мен Отанымды қорғаймын». Сақшы мүсіні.

Мақсаты: Оқушыларды сақшы мүсінін жасауға үйрету.

Машық: « Мен Отанымды қорғаймын» тақырыбына мүсіндеу.

14. Дымков ойыншықтарын мүсіндеу. Тұзды қамыр. сазбалшық.

Мақсаты: Оқушыларды халық шығармашылығымен - дымков ойыншықтарымен таныстырып, дымков ойыншықтарын мүсіндеуге үйрету.

Сәндік жұмыстарын жүргізуге үйрету.

Машық: Дымков ойыншықтарын мүсіндеу.

15. Спорт тақырыбы. « Спортшы», « Футболист», « Хоккеист». Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды адам тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

Машық: « Спортшы», « Футболист», « Хоккеист» тақырыбына мүсіндеу.

16. Невзоровтар мұражайына саяхат.

Мақсаты: Оқушылардың білім және мәдени деңгейін көтеру, өнер шығармаларын қабылдауға баулу, халық дәстүрмен ұлттық байлығын құрметтеуге үйрету.

Машық: Өнер шығармаларын қабылдау.

17. Оқушылардың шығармашылық көрмесі.

Мақсаты: Оқушылардың жыл бойы алған білімдерімен қабілеттерін айқындау, бұйымдар арқылы қоршаған ортамыздың әсемділігін көрсету. Балалардың қызығушылығымен шығармашылық қабілеттерін арттыру.

7 сынып оқушылар міндетті дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Оқушылар білуге тиіс:

- Табиғаттағы түрлі пішімдерді;

- Бейнелеу өнерінің жанрларын: портрет, натюрморт, анималистік, ботальдық, ертегі және т.б.

- Мүсін түрлерін: жұмыр, рельеф;

- Адам сомдаудың түрлерін: бюст, статуя, көп тұлғалы композиция;

- Қазақстанның суретші-мүсіншілерін;

10

8 сынып

Курстың мақсаты: Оқушылардың шығармашылықтарын арттыру, қабілеттерін ары қарай дамыту, мүсіндеу өнеріне қызығушылығын арттырып, қабілеттерін дамыту.

1. Кіріспе сабағы. Жұмыс орының жабдықтау. Техника кауіпсіздігі.

Мақсаты: Оқушыларға курстың мақсаты мен міндеттерін ашу, жұмыс орының жабдықтауға үйрету. Техника қауіпсіздігімен таныстыру.

Машық: Жұмыс орынын жабдықтау. Жұмысқа материал дайындау.

2. Жұмыр мүсін. Жеміс - көкөністерді мүсіндеу. (Қарбыз, бұрыш, алма, алмұрт, жүзім т.б.)

Мақсаты: Оқушылардың жұмыр мүсін туралы түсініктерін кенейтіп, жеміс - көкөністерді мүсіндеугу үйрету. Табиғаттағы түрлі пішімдермен таныстыру. ( Домалақ, төртбұрыш, үшбұрыш)

Машық: Жеміс - көкөністерді мүсіндеу. (Қарбыз, бұрыш, алма, алмұрт, жүзім т.б.)

3. Гипстан рельеф жасау. « Жапырақ». Затқа қарап мүсіндеу.

Мақсаты: Оқушыларды гипс материалымен таныстыру. Рельеф туралы түсінік беру. Симметрия, асиметрия , пішім туралы түсінік беру. Күзгі жапырақтарды затқа қарап мүсіндеуге үйрету.

Машық: Гипстан рельеф жасау. « Жапырақ». Затқа қарап мүсіндеу.

4. Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу.(Түйе, жылқы, қой, сиыр т.б.) Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды анималистік жанрымен таныстыруды жалғастыру. Пропорцияларын сақтап, үй жануарларын мүсіндеуге үйрету.

Машық: Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу.(Түйе, жылқы, қой, сиыр т.б.) Ермексаз.

5. Папье - маше тәсілі. « Қазақтың ұлттық ыдыстары ». Ыдыстарды мүсіндеу.( Торсық, тостаған, ожау).

Мақсаты: Оқушыларды папье - маше тәсілімен ыдыстарды мүсіндеуге үйрету. Шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Машық: « Қазақтың ұлттық ыдыстары ». Ыдыстарды мүсіндеу.( Торсық, тостаған, ожау).

11

6. « Ғажайып аңдар». Елестетіп мүсіндеу. (Ермексаз, тұзды қамыр, сазбалшық)

Мақсаты: Оқушыларды әр түрлі аңдарды мүсіндеуге үйрету.

Машық: « Ғажайып аңдар» тақырыбына мүсіндеу.

7. Жұмыр мүсін. Құстарды еске сақтап және елестетіп мүсіндеу. ( Бүркіт, тоқылдақ, қарға)

Мақсаты: Оқушыларды құстардың құрылысымен таныстыру, құстарды мүсіндеуге үйрету.

Машық: Құстарды еске сақтап және елестетіп мүсіндеу. ( Бүркіт, тоқылдақ, қарға)

8. Адамның тұлғасын мүсіндеу. Статуя. Затқа қарап мүсіндеу.

Мақсаты: Оқушыларды жұмыр мүсінмен таныстыруды жалғастыру, статуя туралы түсінік беру. Адамның тұлғасын мүсіндеуге үйрету.

Машық: Адамның тұлғасын мүсіндеу. Статуя. Затқа қарап мүсіндеу.

9. Қазақ эпосының батырларын мүсіндеу. «Қобланды батыр», «Алпамыс батыр», « Ер -Төстік » , т.б. Композиция құрастыру.

Мақсаты: Оқушыларды қазақ эпосының батырларын мүсіндеуге үйрету. Ұлттық өнерге қызығушылығын арттыру.

Машық: Қазақ эпосының батырларын мүсіндеу. «Қобланды батыр», «Алпамыс батыр», « Ер -Төстік » , т.б. Композиция құрастыру.

10. Бейнелеу өнерінде еңбек тақырыбы. «Шабандар», « Егін жинау», «Жаңақұрылыс», т.б. Композиция құрастыру. Рельеф.

Мақсаты: Оқушыларды адамның тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

Адамның тұлғасының пропорциясын сақтауға, композиция құрастыруға үйрету.

Машық: «Шабандар», « Егін жинау», «Жаңақұрылыс», т.б.тақырыбына композиция құрастыру. Рельеф.

11. Халық мерекелері. « Наурыз». Композиция құрастыру. Ермексаз, сазбалшық.

Мақсаты: Оқушыларды халық мерекелерімен таныстыру, Наурыз мерекесіне композиция құрастыруға үйрету. Ұлттық салт - дәстүрлерін құрметтеуге үйрету.

Машық: « Наурыз» тақырыбына композиция құрастыру.

12

12. « Қазақтың ғарышкерлері». Ғарышкерлері мүсіндеу. Ермексаз, сазбалшық.

Мақсаты: Оқушыларды Қазақстан ғарышкерлерімен таныстыру, ғарышкер мүсінін жасауға үйрету.

Машық: « Ғарыш әлемінде» тақырыбына мүсіндеу.

13. « Амангелді сарбаздары ». Еске сақтап мүсіндеу. Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды ботальдық жанрмен таныстыру, адам тұлғасын мүсіндеуге үйрету.

Машық: « Амангелді сарбаздары ». Еске сақтап мүсіндеу. Ермексаз.

14. « Жеңіс күні». Таңба құрастыру. Ермекасаз.

Мақсаты: Оқушыларға таңба туралы түсінік беру, таңба құрастыруға үйрету.

Машық: « Жеңіс күні» тақырыбына таңба құрастыру.

15. Спорт тақырыбы. « Спортшы», « Күресші», «Баскетболшы». Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды адам тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

Машық: Оқушыларды адам тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

16. Невзоровтар мұражайына саяхат.

Мақсаты: Оқушылардың білім және мәдени деңгейін көтеру, өнер шығармаларын қабылдауға баулу, халық дәстүрмен ұлттық байлығын құрметтеуге үйрету.

Машық: Өнер шығармаларын қабылдау.

17. Оқушылардың шығармашылық көрмесі.

Мақсаты: Оқушылардың жыл бойы алған білімдерімен қабілеттерін айқындау, бұйымдар арқылы қоршаған ортамыздың әсемділігін көрсету. Балалардың қызығушылығымен шығармашылық қабілеттерін арттыру.

8 сынып оқушылар міндетті дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Оқушылар білуге тиіс:

- Пішім, симметрия, асиметрия туралы.

- Бейнелеу өнерінің жанрларын: портрет, натюрморт, анималистік, ботальдық, ертегі және т.б.

- Мүсін түрлерін: жұмыр, рельеф;

- Адам сомдаудың түрлерін: бюст, статуя, көп тұлғалы композиция;

- Адам тұлғасының пропорциясы туралы.

13

7 сынып

Тақырыбы: Үй жануарларын еске сақтап мүсіндеу. ( Қаз, үйрек, тауық, мысық, ит, т.б.) Ермексаз.

Мақсаты: Оқушыларды анималистік жанрымен таныстыруды жалғастыру. Пропорцияларын сақтап, үй жануарларын мүсіндеуге үйрету.

Жабдықтау: Үй жануарлардың суреттері, « Үй жануарлары» көрмесі, ермексаз, стектер, тақтайша.

Жұмыстың түрі: Мүсіндеу.

Барысы:

1. Ұйымдастыру.

2. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

- Мүсінші саз балшықты, ермексазды илеп, тасты қашап, ағашты жонып, металлдан құйып бейнелер тұрғызады.

Әр түрлі материалдан жасалған мүсіндерді көше бойынан, көрмелермен парктерден , әсем ғимараттар ішінен көре аласыңдар. Солардың арасында ерекше көрінетін - жануарлар мүсіні.

Мұндай мүсіндерді Астана, Алматы, Қарағанды, Шымкент, Атырау сияқты ірі қалалардан ғана емес, тіпті аудан оралықтарындағы көрікті парктерден көруге болады. Үлкен жолдар бойында тұратын таутеке, аю, арқар, бұғы, бүркіт т.б. мүсіндері де соларға жатады.

- « Ұй жануарлары» көрмесіне назар аудару.

Сендер үй жануарларының мүсінің қарап көріндер. Қаз, үйрек, тауық, мысық, иттің қандай қимыл - қозғалыстары бейнеленгенің қарап көріндер.

( Әр түрлі матариалдан жасалған мүсіндермен танысу).

Әтешті мүсіндеу жолдары .

1. Тақтайша мен каркасты дайындау.

2. Ермексазды илеп жұмсарту.

3. Ермексазды каркасқа тұрғызу.

4. Ермексазды созып, әтештің жалпы мүсінің жасау.

5. Ұсақ детальдарға тоқталып, әтештің мүсінің жасау.

4. Машықтық жұмыс.

Тапсырма: Үй жануарларын мүсіндеу.

5. Қорытынды.

- Көрме ұйымдастыру, жұмыстарды талдау.

14

8 сынып

Тақырыбы: Спорт тақырыбы. « Спортшы», « Күресші», «Баскетболшы». Ермексаз.

Мақсаты: Адамның тұлғасының пропорциясы туралы білімін кенейту, кеңістік ойшылдықтарын, шығармашылық қабілеттерін дамыту. Адамның тұлғасын қозғалыста мүсіндеуге үйрету.

Жабдықтау: Спорт тақырыбына суреттер, ермексаз, стектер.

Жұмыстын түрі: Мүсіндеу.

Барысы:

1. Ұйымдастыру.

2. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

Тапсырма.

Адамның тұлғасын һ = 10-12 см тұтас бөліктен қозғалыста мүсіндеу.

Адам тұлғасын мүсіндеу жолдары.

1. Қою түсті бірнеше ермексазды қосып, илеп жұмсарту.

2. Ермексазды цилиндр тәріздес илеп, 1/7 болігін бөлу. Бұл адамның басы. Оны жұмыртқа тәріздес илеу.

3. Кішкентай боліктен мойын мүсіндеп, басымен қосу.

4. Ермексаздың қалған болігін екіге боліп, адамның денесімен аяқ қолын мүсіндеу.

5. Тұлғаны қозғалыста көрсету.

6. Образды қажетті киім детальдарымен толықтыру.

7. Ермексаздың қосылу жерлерін түзетіп, жұмысты аяқтау.

( Мұғаліммен оқушылар мүсіндеу кезеңдерін бірге орындайды)

3. Машықтық жұмыс.

Тапсырма: Спорт тақырыбына мүсіндеу. « Спортшы», « Баскетболшы», «Күресші».

4. Қорытынды.

- Оқушылардың жұмыстарынан көрме ұйымдастыру.

- Жұмыстарды талдау.

15

Әдебиеттер

1. Н.С. Боголюбов.

Скульптура на занятиях в школьном кружке. М. 1986

2. Н.С. Боголюбов.

Лепка на занятиях в школьном кружке. М. 1979

3. Н.М. Коньшева.

Лепка на уроках изобразительного искусства. М. 1985

4. Бейнелеу өнері . Оқулық. 5-6 сынып. Алматы 2001

5. М.С. Мұқашев. Бейнелеу өнерін оқыту әдістемесі. Астана 2008

16

«Баланы бір затпен таныстырмақшы болсаң,

сол зат туралы сөйлеп қана қоймай,

оны балаға алып келіп көрсет,

көрсетіп қана қоймай,

сол заттың суретін салғыз,

әрі суретпен ғана қанағаттанба,

балшықтан мүсін жасауға үйрет».

Мағжан Жұмабаев

17

С. Бақашев. Әңгіме

18

Р. Ахметов. Алдар көсе

19

Н. Журавлев. Жылқышы

20

Үй жануарларын мүсіндеу. Әтеш

21

Үй жануарларын мүсіндеу. Жылқы

22

Үй жануарларын мүсіндеу. Торпақ

23

Үй жануарларын мүсіндеу. Торпақ

24

Мүсіндеу сабағында

8 сынып

Мүсіндеу сабағында

7 сынып

25

Папье - маше. «Ұлттық ыдыстар»

Ыдыс Торсық

26