Разработка внеклассного мероприятия Эвилен-ээлдектер чуртунче аян-чорук

Раздел Воспитательная работа
Класс -
Тип Конспекты
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Класстан дашкаар кичээл «Эвилен-ээлдектер чуртунче аян-чорук»

Сорулгазы: 1) уругларнын мозу-будуш кижизидилгезин бедидер;

2) харылзажылга уезинде эвилен-ээлдек состерни ажыглаарын чедип алыр;

3) уругларнын чогаадыкчы чоруун, угаан-бодалын сайзырадыр;

4) эвилен-ээлдек кылдыр кижизидип, эвилен-ээлдек состерни чугаа-домаанга ажыглап билирин чедип алыр.

Кичээлдин чорудуу:

  1. «Чалалга станциязы».

- Хундулуг уруглар! Богун бис аян-чорукче поездиге олурупкаш чоруур бис. Эрткеш эптиг олуттан эжелеп алынар. Эвилен-ээлдектер чуртунче чоруурунун мурнунда бичии чугаалажыптаалынар. Силер богун кандыг эвилен-ээлдек состер чугааладынар? Силерге кым эвилен сос чугаалады?

Уругларнын харыызы: Экии, четтирдим, ажырбас.

-Аянныын аа, дыка чараш эки состерден чаа хун эгелээн-дир. Ынчангаш богун силернин хоглуунер аажок тур уруглар!

Аян чорук солун болур

А кым-даа чалгааравас

Эжеш кылдыр олурупкаш

Эвилен-ээлдек ойнаалынар!

  1. «Тайылбыр» станциязы.

Бодун канчаар алдынарын тайылбырлаар.

- Эргим аян-чорукчулар, аян-чоруктун дуруму-биле силерни таныштырар-дыр мен. Силер «Эвиленнер чурттунга» чедер дээр болзувусса мындыг дурумнерни сагыыр ужурлуг силер:

А) олудундан чопшээрел чок туруп болбас, сандай дагжатпас, шимээргевес.

Б) бок октавас.

В) харыылаарда алгырбас.

Г) шимээргевес.

Д) бот боттарынга кичээнгейлиг болур.

Телефон-биле: - Экии, бо эвилен-ээлдектер чурту бе? Силернин чуртунарга баарын чопшээреп корунерем. Чошпээрешкенинер дээш, четтирдим! Байырлыг!

- Уруглар, эвиленнер чуртунга чедер дээр болза станцияларда онаалгалар бар, ону куусеткеш чедер-дир бис.

3. «Эвиленнер» станциязы.

- Ам эвиленнер станциязында келген бис. Кымнар хун-буруде ажыглаар эвилен состерни адаптарыл? Уруглар (оочур езугаар чугаалаар): Экии, эртенгинин мендизи-биле, эки хун-биле, четтирдим, ажырбас, буруулуг болдум, байырлыг, кадык болунар, оршээп корунер. Ол состерни ам орус дылга чугаалап корунер. (Слайдыда словарь состерни номчудар).

Экии - здравствуйте;

Эртенгинин мендизи-биле - доброе утро;

Эки хун-биле - добрый день;

Кежээкинин мендизи-биле - добрый вечер;

Четтирдим - спасибо;

Ажырбас - пожалуйста;

Буруулуг болдум - извините;

Оршээп корунер, буруулуг болдум - простите пожалуйста;

Силерге экини кузедим - желаю вам всего доброго;

Бугудеге экини кузедим - благодарю.

  1. «Шулукчулер» станциязы.

1-ги уруг:

Эки хун-биле! деп сени уткуп аарга

Эки хун-биле! деп харыылаар сен.

Долгандыр чылыг, чымчак ышкаш апаар.

2-ги уруг:

Биске эки орукту кузээрге, орук дургаар

Хоглуг, эрес хоорежип чедер-дир бис

Чоруктар-даа чогунгур боор магалыг-ла!

3-ку уруг:

Кадык болунар! Деп кузээшкинни алган кижи

Кажанда-даа аптекаже ис баспас, аарыга

Алыспас боор магалыг-ла.

4-ку уруг:

«Ажырбас» деп состу ап каап болбас

«Ажырбас» деп сос чокта арай чиктиг апаар

Четтирдим - ажырбас, четтирдим - ажырбас.

5-ки уруг:

Чуу дээш «четтирдим» дээр бис

Сактып безин шыдавас бис

Биске эки кылган чуул дээш.

Четтирдимни ажыглаар бис.

6-гы уруг:

Оршээп корунер, моон сонгаар

Ынчанмас мен, номум, кыдыраажым

Уптас мен, улуг улус узе кирбес мен,

Оршээп корунер, ынчанмас мен.

7-ги уруг:

Эвилен болунар - будуу чугаалап тур мен

Эвилен болунар - кажанда-даа, каяа-даа

Эвилен болунар - ол дээш мактал манаванар

Аргалыг-ла болза эвилен болунар.

  1. «Тывынгырлар» станциязы.

Кичээнгейин, сагынгыр тывынгырын сайзырадыр.

- Силерге домактар номчуп бээримге, домакты эвилен сос-биле тондурер силер:

  • Менги дош безин чылыг чымчак …………… состен эрий бээр (буруулуг болдум).

  • Кырган тожек безин ………. деп чымчак состен ногаарарып озуп эгелээр (эки хун-биле).

  • Бир эвес чемненгеш тода бергеш, ававыска ……….. дээр бис (четтирдивис).

  • Тенектенип, опчоктангаш чемелээрге ………. дээр бис (оршээп корунер азы буруулуг болдум).

  • Эвилен-ээлдек, топтуг оол ужурашкан улузун …………. дээр (Экии!).

  • Кайда-даа кижилер чарлып тургаш ………… дээр (Байырлыг!).

- Эр-хейлер, уруглар! Дыка чараш кылдыр ажылдадынар. Четтирдим!

6. «Школа» станциязы.

- Кижизиг кижинин бодун алдынарынын дурумнерин чугаалажыптаалынарам уруглар. Силерге класска болган болуушкунну коргузеримге, кандыг чурум уреп турарын, кандыг эвилен-ээлдек состерни ажыглаарын харыылаар силер.

Видео1, видео 2, видео 3, видео 4.

  1. «Кижизиглер» станциязы (тончу).

- Дараазында силерге домактар номчуп бээримге, ында болуп турар болуушкунну сайгаргаш, бир эвес кылдыныы шын эвес болур болза, адыштарынар часкаар силер, бир эвес, кылдыныг шын болур болза, хулумзуруур силер:

  • Кудумчуга 2 кижи кылаштажып чораан: оларнын бирээзи 62 харлыг, бирээзинин хары 8. 62 харлыг кижинин холунга 1 сумка, 2 ном тудуп алгаш чораан. 1 ному андарлы берген.

- Силернин 1 номунар андарлы берди, - деп оол алгыргаш, чанындан халып эрте берген.

Оолдун кылдыныы шын болган бе, шын эвес бе?

  • Кудумчуга эртип бар чыткан кырган-авайдан, оол: - Шак каш-дыр? - деп, алгырган.

  • Чада оору 2 кижи унуп бар чораан. Оларнын бирээзинин хары 10, бирээзинин 39. 10 харлыг оол мурнай-мурнай, 39 харлыг кижини иде-иде халы уне берген.

- Уруглар, ам база кижизиг кижинин эвилен-ээлдек состерин быжыглап катаптаалынар. Ургулчу хун-буру утпайн ажыглаар силер.

  • Бир эвес сен кижизиг, эвилен-ээлдек болзунза сээн дугайында кым-даа, кажан-даа багай чуве чугаалавас.

  • Клубка местонну улуг улуска чайлап беринер, аванга дузалажып, аяк-сава чугжуп бээр сен.

  • Кичээлдерге эжин-биле хоорешпес, шимээргевес кичээнгейлиг олурар сен.

  • Бажынынны арыглааштын, байырлалда аванарга, эштеринге, башкыларынга байыр чедирерин утпас силер.

  • Улуг улус чугаазын узе кирбес, уругларга эштеринге бергелерге дузалаар сен.

  • Кужу эвээш, бичии кижини камгалаарынга белен болунар, эжин дугайында багай сос кажан-даа соглевенер.

- Уруглар, бистин аян-чоруувус моон-биле доозулган. Аян-чорук кандыг эрти, силерге солун болду бе? (уругларнын харыызы). Ийе уруглар, силернин хоглуг арый-шырайынардан аян-чорук эки эрткен деп билип тур мен. Ынчангаш, уруглар силер, эвилен-ээлдек состерни хун-буруде ажыглап, эвилен-ээлдек болурунарга бузуреп тур мен!







Республика Тыва Сут-Хольский район Хор-Тайга ортумак школазы

























Класстан дашкаар кичээл:

«Эвилен-ээлдектер чуртунче аян-чорук»





1 класс,

Ондар Д.В., социальный педагог



























2015-2016 ооредилге чылы

© 2010-2022