Внеклассное мероприятие Лариса Абдуллина беҙҙә ҡунаҡта

Шәйехзада Бабич премияһы

лауреаты, шағирә Лариса Абдуллина беҙҙә ҡунаҡта

Музыкаль күстәнәс:

Ғәйзуллина Эльвина башҡарыуында "Был- минең тыуған ерем" йыры

Уҡытыусы:

Ижад. Ижад менән йәшәү. Йәшәү өсөн ижад итеү. Кешелеккә ҡояш күтәреп килеү. Янып көлгә ҡалыу...

Был hүҙбәйләнештәрҙә үҙен әҙәбиәткә, сәнғәткә арнаған кешеләрҙең булмышы, ғүмере сағылған төҫлө. Ижадсы йөрәгендә бөтә донъяны бәпләп йөрөтөп, уның болғанышын, хәрәкәтен, ҡайнар-hыуыҡлығын үҙ hәләте, аңы еткәнсе ҡабул итеп, аңлаған-тойғандарын аҡ ҡағыҙға төшөрә, көйгә hала, hынландыра, ҡылҡәләм осонан пәйҙә итә... Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр премияhына тәҡдим ителгән шағирә, үткер ҡәләмле журналист Лариса Абдуллина менән осрашыуыбыҙ ана шул ижад уты менән йәшәгәндәр, уларҙың сере, көмөшө hәм өлөшө хаҡында уйланғандар өсөн.

(Русса тәржемәһе башҡортса аңлап етмәгән балалар өсөн)

Беренсе уҡыусы:

Скажи, курай, как можно быть спокойной,

Когда звучит мелодия твоя?

Летят по ветру и текут рекою

Сто тысяч песен в разные края.

Родной земле ты - солнечная ода:

Урал поймет, услышит Агидель…

Душою отдыхаю от забот я

И словно возвращаюсь в колыбель.

Ты даришь все, курай, - печаль и праздник:

И звон цепей, и беркута полет…

Вселенная историй самых разных

В твоей волшебной палочке живет.

Простой камыш, - но это ли не чудо?!

Ты целый мир собрал в единый звук!

И этот звук - надежда ниоткуда,

Любовь и вера.

Сердца мира стук.

К себе ты манишь тайной нераскрытой -

Как небо голубое, как земля,

Как вечные мелодии-молитвы

Воды святой и чистого огня!

Икенсе уҡыусы:

Не знаю, есть ли тот на белом свете,

Кто просто и легко всегда живет…

В борьбе добыто счастье - знает ветер

Степей башкирских…

Славный мой народ!

В народе - сила. Потому сегодня

Он на коне в пучине пестрых дней, -

И потому, курай, букет мелодий

Тебе он дарит из души своей…

Скажи, ответь, как можно быть спокойной,

Когда твой звук - посланье высоты?

…Я тихо плачу оттого, родной мой,

Что есть у моего народа ты.

Уҡытыусы:

Лауреат Республиканской молодежной премии им.Ш.Бабича Лариса Абдуллина -автор пяти поэтических и публицистических сборников на башкирском языке и двух сборников стихов на русском языке.Обладатель гран-при Межрегионального фестиваля "Родники вдохновения(2006г.).В.2007 году на Всероссийском совещании молодых писателей в г.Екатеринбургееё поэзия получала высокую оценку.Стихи Л.Абдуллиной вошли в "Антологию поэзии Башкортостана",они печатаются во всех республиканских изданиях, а также в журнале "наш современник".Лариса Абдуллина-член Союзов писателей и журналистов Республики Башкортостан и России.Ныне работает в республиканской газете "Башкортостан" в отделе литературы и культуры.

Өсөнсө уҡыусы:

Беҙҙең яҡ

Н. Ягодинцеваға

Беҙҙең яҡта тауҙар сыр/яланғас,

Күккә тейеп тормай түбәһе.

Олатайҙар маңлайылай һырлы

Тау битенән килә үбәһе.

Беҙҙең яҡтың йылғалары серле,

Кемдер әйтә хатта: юҡ төбө.

Һығылмалы, йөҙ бөгөллө улар,

Ҡараш йыйыр тимә шуҡ ебен.

Беҙҙең яҡтың күле - сихри даръя,

Башҡорт малы сыҡҡан был күлдән.

Ошо ерҙә зифа Һыуһылыуҙың,

Ошо ерҙә Заятүләктең дә

Аҫыл һөйәккәйе күмелгән.

Дүртенсе уҡыусы:

Беҙҙең яҡтың ҡара урманы бар,

Йырып сығып ҡара һин уны.

Нисә быуат элек олатайҙар

Һайлап алған йәшәү урынын.

Беҙҙең яҡты, ялан яғы, тиҙәр:

Күңеле киң шуға халыҡтың,

Ҡараштары иркен, эштәре күп,

Хеҙмәт һөйгәндәргә ял юҡтыр.

Беҙҙең яҡтар...

Минең тыуған яҡты

Үҙеңдеке кеүек ҡабул ит!

Иләүестән беҙҙе иләүсе лә,

Йырсы итеүсе лә тап ул бит!

Һигеҙенсе класс уҡыусылары башҡарыуында "Ҡарлуғастар төйәге" йыры

Уҡытыусы:

Стихи Лариса Абдуллина пишет давно, и многие из них были опубликованы, но брошюра с незатейливым названием «Тридцать три» впервые вышла в переводе на русский язык.

Про небольшую скромную книжку хочется сказать словами поговорки: «Мал золотник, да дорог!». Она цепляет за душу с первых строк:

Саднит, не заживая, за душой -

Вот я бегу счастливым малышом,

Кричу я: «Мама! Посмотри, они идут

Те люди, что свободу раздают».

Бишенсе уҡыусы:

МЕЧТА

Я пришла к тебе, мой Салават,

В серебристых бескрайних мечтах!

Эти грезы - и мед мне, и яд:

Им не сбыться. Предания - прах…

Только ты хоть во сне заиграй -

Сердце ноет без песни, болит!

Твой хочу я услышать курай

И от счастья заплакать навзрыд…

Посвяти мне стихи, Салават, -

Пусть рекою искрится строка,

Пусть о нежности в ней говорят

И печалью плывут облака…

Ты мне скажешь: соленый прибой…

Нет: соленые - слезы мои!

Сквозь века говорю я с тобой,

Сквозь века я прошу: позови!

Я прижмусь к богатырской груди,

И забуду столетий туман,

И волшебною силой любви

Излечу от бесчисленных ран

Алтынсы уҡыусы:

Дочь народа, к тебе я пришла,

За спиною моей - твой Урал.

Крылья грез подарила душа,

Но найти тебя - разум желал.

Ты потерян в легендах былых,

Белой чайки отчаянный крик…

Голос тает во снах огневых,

Слышно лишь: «Отпусти, Рогервик!..»

Ты лети, чайка белая, вдаль:

Сон пройдет, чуть забрезжит рассвет…

Но вернусь я на Балтику, знай, -

В море горсточку брошу монет.

Кто тебе в нашем веке под стать?

Дремлют нынче батыры, молчат…

Мы увидимся скоро опять.

Я слаба без тебя, Салават.

Етенсе уҡыусы:

Ты для ребят башкирских, как Париж -

Не покоришь без тропок обходных.

Забудется стыдливость, только лишь -

Вопросов тьма в немых обидах их.

Ты сто дверей, ты больше ста открой:

Душа открыться может лишь одна.

Высокомерьем, гордый город мой,

Души башкирской не измерить дна.

Нет из тебя обратного пути -

Уфимский ветер рвет иммунитет.

Как не было дверей в тебя войти,

Так и для выхода дверей доныне нет.

Һигеҙенсе уҡыусы:

Ты столько страсти кипятишь в горсти

И столько судеб с легкостью вершишь!..

Но доброта порою не в чести,

И не прощается небезупречный стиль.

Ты для ребят башкирских - как Париж.

(А ведь Париж башкирами был взят!)

В душе - азарт,

И песня с сердцем в лад

Взмывает кречетом над частоколом крыш.

Макаримов Эдик башҡарыуында "Һай Салауат!" йыры

Туғыҙынсы уҡыусы:

Ҡыш көҫәү

Ҡыштыр-ҡыштыр тигәс көҙгө япраҡ,

Ҡыштыр тигән инем офоҡта.

Әле булһа төҫһөҙ монарҙарҙың

Тынлыҡ тигән көйө ойота.

Буран ҡайҙа бураларын бурай?

Бәүелсәге ҡайҙа аҡ ҡыштың?

Миләш игеҙәге - ҡыҙылтүштән

Ошо хаҡта бөгөн һораштым.

Ни тип әйтһен инде кескәй йөрәк,

Емештәрҙең киткәс саф тәме,

Ҡыштыр/ҡыштыр тигәс һуңғы япраҡ,

Килер был ҡыш һуңмы, иртәме...

Унынсы уҡыусы:

Оло hағыш ояланы миңә

Үҙ-үҙемде белә-белгәндән.

- Әсәй, әйтсе ирек өләшеүсе

Түгел микән анау килгәндәр?!

Ниндәйерәк булды икән урман

Ата-бабам hунар сыҡҡанда?

Хәҙер бармы айыу йыҡҡан ирҙәр?

Суҡмар менән бүре hуҡҡандар?..

Ирҙәрме ни?

Айыу ҡалды микән?

Ҡалды микән тоғро бүреләр?

Тәбиғилек, ғәрлек кеүек хистәр

Минең хәтеремдә тереләр.

Аҫабалар рухы йәшәй миндә

Эске аңда мең төр уй ята.

Ете төндә уйламаҫлыҡ уйҙан

Ете тапҡыр рухым уята.

Тәбиғилек хәҙер ғәрлекме ни?!

Ихласлыҡтың юҡмы хаҡтары?!

Намыҫ hатылhа ла, улар hис юҡ.

Эҙләhәң дә баҙар аҡтарып.

Юҡ, кәрәкмәй, сәнске-бысағығыҙ,

Бишбармаҡлап тәмле бишбармаҡ.

Европаға табан ынтылдыҡ та,

Ҡаранымы беҙгә ул ярап?!

Минең халҡым башлап яу сапмаған.

Изге булған уның көрәше!

Ерhеҙҙәргә үҙе ер биргән дә,

Булған малын бүлгән өләшеп.

Аҫабалар рухы йәшәй миндә -

Аҡhаҡалдай сабый Ватаным!

Теләhәгеҙ шул тәбиғи илгә

Аҡбуҙатта алып ҡайтамын.

Килер бер көн.

Рухы ныҡтар ҡалыр.

Рухиәттә йәшәр ул халыҡ.

- Аҫабалар беҙҙе hаҡланы! - тип

Әйтер улар рухҡа таң ҡалып.

Ун беренсе уҡыусы:

Наше счастье

Почувствовал ли ты? - Издалека

К нам счастье возвращается пешком.

И кажется цветным прекрасным сном

Его мечта, туманная пока:

Мы собираем ягоды вдвоем,

И радугу качаем на плечах,

И синие цветы в моих руках,

И небо теплым радует дождем…

Я буду счастье терпеливо ждать,

И ты не торопись крылом взмахнуть:

Ах, только бы его нам не вспугнуть,

Уҡытыусы:

Шиғриәтте кәйеф торошо, хис гөлләмәһе, күңелдең нескәргән мәле тип аңлаусылар, аңлатыусылар бар. Шиғриәт - ул йөрәк аҡылы. Тап шиғриәттә халыҡтың, замандың, дәүерҙең образлы картинаһы күҙ алдына баҫа, ялҡынлы, шиғри фекер кешелекте киләсәккә әйҙәй, һиҫкәндерә. Бәндәләр хатта ҡайһы быуатта ҡайһы батша идара итеүен иҫләмәүе ихтимал. Ә бына Гомер, Шәмсетдин Зәки, Аҡмулла, Есенин, Данте, Гете, Пушкин, Ш. Бабич, Р. Ғарипов ҡасан йәшәгәнен белә, цитаталар ятлай, улар йәшәгән дәүер тип телгә ала. Шиғриәт юҡҡа ғына юғары сәнғәт һаналмай - бер куплеттағы образлы фекерләүгә тотош быуат хаҡында мәғлүмәт һыя. Шуға күрә лә йәштәр яңы быуат, яңы фекер шиғриәтен ҡыйыу рәүештә үҙҙәре яҙыр. Ваҡиғаларҙы, үҙгәрештәрҙе ижади шәхестәр тыуҙыра.

(Русса тәржемәһе башҡортса аңлап етмәгән балалар өсөн).

Айһылыу Ғарипова башҡарыуында йыр.

Уҡытыусы:

Выступление хочу закончить высказываниями выдающихся мыслителей:

Поэзия - памятник, в котором запечатлены лучшие и счастливейшие мгновения самых лучших и счастливейших умов.- пишет Перси Биши Шелли

Поэзия - музыка слов. -слова Томаса Фуллер

Поэзия - это живопись, которую слышат. -говорит Леонардо да Винчи

Таков поэт: чуть мысль блеснет,

Как он пером своим прольет

Всю душу; звуком громкой лиры

Чарует свет, и в тишине

Поет, забывшись в райском сне... Михаил Юрьевич Лермонтов

Шиғриәт ғүмер буйына айырылмаҫ юлдашығыҙ булһын, балалар. Ул һеҙҙе матурлыҡ донъяһына алып инер. Матурлыҡты тоя белгән кеше бер ваҡытта ла насарлыҡ эшләмәй.Тере донъябыҙҙа ҡояш илаһи йылыһынан айырмаһын.Иҫән булайыҡ,бәхетле булайыҡ!

Килгән ҡунағыбыҙ Лариса Абдуллинаға барыбыҙ исеменән дә рәхмәт әйтәйек.Илһам шишмәһенең ҡоромауын теләйек.Яңынан-яңы үрҙәр яулаһын.Киләсәктә беҙҙе, уҡыусыларҙы әленән-әле яңы шиғырҙары менән ҡыуандырып торһон!

Желаем мы Ларисе Абдуллиной больше творческих высот,успехов ,неисякаемой музы,везений в жизни!