Ағаш өңдейтін токарь станогының құрылысы

Гиният Тельманович Балмаганбетов,

ЖББ Талдыбұлақ орта мектеп-балабақша кешені,

Талдыбұлақ ауылы, Сырым ауданы, БҚО.

Пәні: Технология, 7-сынып.

Сабақтың тақырыбы: Ағаш өңдейтін токарь станогының құрылысы

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: СТД-120м токарь станогының құрылысымен таныстыру;

2. Еңбексүйгіштікке, ұқыптылыққа, дәлдікке тәрбиелеу;

3. Ой - өрісін дамыту.

Сабақтың түрі: дәстүрлі.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап,сарамандық және өз бетімен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: 55-сурет, плакат, дайындама, құрал-саймандар, сызба суреттер.

Пәнаралық байланыс: сызу, бейнелеу өнері, физика.

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын және даярлығын тексеру, оқушыларға құрал-жабдықтарды тарату.

ІІ Өткен сабақты қайталау:

1. Сен ағаш материалын кесу арқылы механикалық тәсілмен өңдеудің қандай негізгі түрлерін білесің? Олар қалай сипатталады?

2. Ағашты қолмен кесудің механикалық тәсілмен кесуден айырмашылығы неде?

3. Технологиялық процесс пен операцияның мәні мен мазмұны қандай?

ІІІ Жаңа сабақты түсіндіру.

Айналатын денелер түріндегі бөлшектерді жасау үшін оларды токарь станогында жонып,егейді өңдейді. Ағаш өңдейтін СТД-120м үлгісіндегі токарь станогының негізгі бөлігі бағыттаушы тетіктерімен қоса алғанда, шойыннан құйылған тіректі негізгі негізі (6)болып табылады. Ол өзінің екі тіректі табаны (5) арқылы станоктың тұрақты әрі берік тұруын қамтамасыз етеді. Оған алдыңғы (7) және артқы (13) қыспақ тетіктер ұстайтын тұтқасы (11)орналастырылған. Станоктың жұмыс механизмдері кесу аймағын (жұмыс кеңістігін) құрайды. Бұл аймақ байқау экраны бар қорғағышпен (12) жабылып тұрады.

Станок орнатылатын тіректі негіз (6) өзінің тірек табандары (5) арқылы ағаштан жасалған арнаулы платформаға (1) мықтап бекітілген. Оның сол жақ бөлігіне станоктың электромеханикалық жетегі орнатылған.

Станок жұмысына басшылық жасау түйме тетік блогы (8) арқылы қамтамасыз етіледі. Ол блок алдыңғы қыспақ тетікке (7) орналастырылған. Дәл осы жерге жарық түсіретін шам (9) бекітілген.

Дайындалған ағаш материалдарын бекітіп ұстау үшін ауыспалы шпиндельдің саптама тетіктері пайдаланылады. Оған орталық шанышқысы (үш тісті айыр) бар корпус, патрон, өңделетін ағашты станокқа бекітіп ұстайтын тығырық жатады. Жетектің сақтандырғыш қоршауының қақпағын электр қозғалтқышпен ашқан кезде,оған электр қуаты берілмей, тоқтап қалатындай етіп сақтықпен жалғастырылған. Ағашты кесіп өңдеу аймағы алдын ала қорғағыш қоршаумен жабдықталған. Қоршау негізінен металл корпустан, мөлдір экраннан және брезент кездемеден жасалған жұмсақ экраннан тұрады.

1 - платформа;

2 - электр қозғалтқыш;

3 - қорғағыш қаптама;

4, 5 - тіректі табан;

6 - станок орнатылатын негізгі бөлік;

7 - алдыңғы қыспақ тетік;

8 - түймеше тетік блогы;

9 - бір жерге ғана жарық түсіретін шам;

10 - патрон;

11 - ұстайтын тұтқа;

12 - мөлдір экран;

13 - артқы қыспақ тетік.

ІV Сарамандық жұмыс.

Қажетті материалдар мен құрал-жабдықтар: СТД-120М станогы; қашаулар жиынтығы; нұсқау берілетін карталар;

Мақсаты: Ағаш өңдейтін токарь станогының атқаратын міндетін, құрылғысы мен жұмыс принципін оқып үйрену.

Жұмыс тәртібі: 1. Ағаш өңдейтін токарь станогының жалпы құрылғысын нұсқау берілетін карталар бойынша оқып үйрену.

2.Станоктың негізгі бөліктерін тауып көрсетіңдер және олардың атқаратын міндетін мұқият түсініп алыңдар.

3.Қосалқы тетіктердің құрылғысымен танысыңдар (саптама тұтқасы бар құрылғыны бөлшектеңдер).

Артқы қыстырма тетіктің құрылғысымен танысыңдар. Дайындалған ағаш материалдарының станокта өңдеуге болатын ұзындығын анықтаңдар.

V Бекіту сұрақтары.

1. Токарь станоктарында ағаш материалдарын өңдеудің қандай түрлері орындалады?

2. СТД-120м токарь станогының құрылысы қандай, ол қандай мақсаттарға пайдаланылады?

3. Жанып жонудың сан алуан түрлері кезінде қандай аспаптар қолданылады?

VІ Сабақты қорытындылау.

VІІ Оқушылар білімін бағалау.

VІІІ Үйге тапсырма беру: Қарапайым бөлшектерді өңдеудің технологиялық картасын жасап келу, (§2, 119-бет).