- Преподавателю
- Технология
- Презентация по технологии на тему Лепка (4 класс)
Презентация по технологии на тему Лепка (4 класс)
Раздел | Технология |
Класс | 4 класс |
Тип | Презентации |
Автор | Доктугу А.А. |
Дата | 11.12.2015 |
Формат | doc |
Изображения | Нет |
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
17.04.2015. Пятница
Лепка кичээли.
Тема: Весенняя травка
Сорулгазы: 1. Уругларга пластилини кезектерге чарарын уламчылап ооредиир.
2. Уругларнын салаларын сайзырадып шойбек палочкаларны адыш иштинге ойдурер.
3. Уругларны демниг, найыралдыг болгаш арыг-силиг пластилин - биле ажылдарынга кижизидер.
Херек чуулдери: пластилин, салфетка, доскалар, часкы бойдустун чуруу (оът-сиген)
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте чкаскы шыкта унуп олурар сигеннерни хевирлеп пластилин - биле кылып ооренир бис.
-
Кол кезээ:
-Чазын оът-сиген кандыг оннуг болурул? (ногаа)
-Ынчангаш ам ногаан оннуг пластилиннерден шилип алгыылынар. Частын чылыг хуннери эгелээн даштын ойнаар шолчугештеривис ногаан оннуг оът-сиген, чечектер частып унуп эгелээр, шээй уруглар. Ам даразында бистин кылыр чуулувус-сигенчилер. Ону кижи бурузу кылыптар болзувуса будун ойнаар шолчугежитин нога оннуг шыкчыгажын шыва берген оът-сигеннерин кылыптар шей бис. Ам мен силерге канчаар кылырын айтып, чижээн коргузейн шупту менче кичээнгейлиг корунер, уруглар.
-Бо мээн кылганым сиген-дир. Ол болза палочка хевирлиг шойбек. Ынчангаш ам шупту кылып эгелээлинер, кижи бурузу чараш кылдыр ковей санныг сигеннерден кылыпталынар, уруглар.
Сула шимчээшкин: «Ветерок»
Ветер дует нам в лицо
Закачалось деревцо
Деревцо все выше, выше.
Башкы кылып чадап турар уругларга дузалажып. Оът-сигени улаштыр кылырлар, уруглар.
Быжыглаашкын:
- Хаа, чаражын! Кандыг кончуг ковей, чараш оът-сиген кылып каапканынар ол, уруглар? Будун шолчугешти шыва алабээр.
- Кым коргузуптерил сигени канчаар адыштарынга ойдуруп кылырын?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Арыг-силиг кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
03.04.2015. Пятница
Лепка кичээли.
Тема: «Лучик солнышка»
Сорулгазы: 1. Уругларга пластилини ийи холунун адыштарынга дорт хевирни ойуп ооредиир.
2. Уругларнын салаларын сайзырадыр.
3. Уругларны арыг-силиг пластилин - биле ажылдарынга кижизидер.
Херек чуулдери: пластилин, салфетка, доскалар уруг бурузунге.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте пластилинден хуннун херелдерин хевирлеп тудуп ооренир бис, уруглар.
-
Кол кезээ:
-Бо мээн холумда дощечка, дощечканын ортузунда хуннун ортузу борбак сарыгоннуг тогерик саазын.
-Уруглар, ам хуннун тогеринче чузу четпес-тир? Хуннун херелдери четпес шээй. Чок, корунер даан. Ынчангаш, ам Бистер бо хуннун херелдер ин кылыр бис. Пласилиннин кандыг онун шилип алыр бис, уруглар? Бо тогерик ышкаш сарыг оннуг плвастилин шээй.
-Бо шилип алган пластилинивисти кезектерге узуп алылынар, оон адыжывыска шойбек кезектерни ойдуруп кылыр бис.
-Ол хуннун Херелдери дорт болгаш шойбек болур ургалар.
-Бо мээн хуннун херелдери дег кылып эгелээр силер че , уруглар.
Сула шимчээшкин: Башкы шулук чугаалап бээр. Уруглар шулук аайы биле шимчээшкинерни кылыр.
Выглянула солнышко,
Блещет на лугу,
Я навстречу солнышку
По травке бегу.
И ромашки белые
Рву я на лету.
Я веночек сделаю,
Солнышко вплету.
Башкы кылып чадап турар уругларга дузалажып. Ол кылып алган хуннчугештеривисти ам биске кежээге бээр хуннээр, уруглар.
Быжыглаашкын:
- Ынчангаш ам эки ажылдаан уругларымга айтырыглар салыптайн:
-Бо хун бис кичээливисте чуну кылдывыс уруглар?
-Херелдери канчаар кылган бис, коргузуп корунерем?
Ам холдарывыс арыглап аштап алгаш, салфеткаларынар чангыс черге салыр силер, урглар.
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Арыг-силиг кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
15.04.2015. Пятница
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Кто что есть? Домашние животные и их детеныши
Сорулгазы: 1. Уругларга азырал дириг амытаннар - биле болгаш оларнын чаш оолдарын шын адын билиринге ооредирин чедип алыр.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан, кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал дириг амытаннарга ынак болурунга кижизидер.
Херек чуулдери: Сюжетиг чуруктар, сут стаканда.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте азырал дириг амытаннарны, оон чаш оолдарын танып, шын адып, оларнын чиир чемин оорениир бис, уруглар.
-
Кол кезээ:
-Ам силерге мен тывызык салыйн, силер ону тывар силер шуве.
- ногаан чиир чиир болгаш биске сут бээр чуу дир ол, уруглар? (Инек)
-мордочко усатая, шубка полосатая, часто умывается? (диспей)
-длинная грива, скачет ретива, твердые копытца? (аът)
-с хозяином дружит, дом сторожит? (ыт)
-Уруглар ыттын оглун (эник) азы орустап шенок дээр, а дииспейнин оглун (дииспейжик) котенок. Инектин (бызаа) теленок, аъттын (кулун) жеребенок.
-Азырал дириг амытаннар чуну чиир урглар? (оът-сиген, сут, хлеб)
-Силенин аваларынар чуну чемгерер дир ытарынарга? (хлеб, сооктер октап бээр)
-Чурукту коруп корунер уруглар чуну коргускен дир?
- Шын-дыр, азырал дириг амытаннар.
-Ыт улуг болур, оглу бичии болур шээй, уруглар. Ынчангаш азырал дириг амытаннар база чаш бичии чаптанчыг оолдарлыг болур . Чаш оолдары авазынын эмиглерин эмер озуп келир кылдыр. Авалары дылы-биле кежин аштап чылгап бээр чаш оолдарын. Оларны камгалаар, чылыдар.
Оюн: сайзырадыр лото: «Домашние животные»
Сорулгазы оюннун: уругларнын угаан-медерелин сайзырадыр. Оюнга сонургалын чедип алыр.
Сула шимчээшкин: Чаптанчыг мээн дииспейим
Зарядкалап кирипти
Холдары-биле хоп-хоп
Буттары-биле топ-топ.
Быжыглаашкын:
- Чуну ооренип билип алдывыс, уруглар?
- Азырал дириг амытаннарны шын адын адап, оларнын чаш оолдарын ылгап чугаалап корунерем.
- Ам силер уруглар бичии стаканарда суттерин ижип корунерем. Сутту кандыг дириг амытан берип турарыл? (инек, ошку)
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
21.04.2015. Вторник.
Чурулга кичээли.
Тема: Рисование дождика.
Сорулгазы: 1. Уругларга кисточканы шын тудуп, кисточка, краска дузазы - биле чуруп ооредиир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан, салааларын, чугаазын сайзырадыр.
3. Кичээлге идекпейлиг болурунга, арыг-силиг ажылдарын кижизидер.
Херек чуулдери: карандаш, краска (гуашь хурен оннуг), кисточка, альбом, стакан суглуг, салфетка.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Богун бис чурук кичээлинде чаъс, чаътын дамдыларын чуруп оорениир бис, уруглар.
-
Кол кезээ:
- Корунер даан бо мээн чуруп каан чуруум-дур. Мында, чечектер, шыкта оът-сиген. Олар чаъс манап турар, суггарар кылдыр. А ол чечектернин, оът-сигеннин кырында дээрде булуттарны чуруп каан. Булутардан саарлып чаап баткан чаъс чок шээй, коруп тур силер уруглар.
-Ынчангаш ам силер болза чаъсты чуруп ийи дугаар дамды дээш улаштыр-ла аразын дыка чоокшулатпайн мээн чуруп коргускеним-биле домейлеп чуруп корунер урурглар.
-Чуруп ооренирде чугле шын тудар кисточканы, саазынын шын салып алыр болгаш арыг-силиг чараш кылдыр чуруур, уруглар.
Уруглар чурутунар.
Сула шимчээшкин: Раз, два, три, четыре, пять
Будем пальчики считать,
Все таки нужные,
Крепкие и дружные.
(уруглар холдарында салаларын санап чугалаарлар)
Башкы чуруп чадап турар уругларга дузалажып.
Быжыглаашкын:
-Бо бистин ческтерилиг шыгывыс силенин чураан чаъзынар суггарып каан уруглар. Ам бо чечктер, оон даа улгадып озер.
-Кичээливисте кандыг оннуг краска -биле чаъс чурудунар ургалр?
- Чаъс чагбаска чечектер канчап баар?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Шуптунарнын чураанынар чараш-тыр, уруглар. Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
13.04.2015. Понедельник.
Познавательное развитие.
Тема: Что делает шофер?
Сорулгазы: 1. Уругларга чолаачынын ажылын билиндирип, шын ададып ооредирин чедип аар.
2. Уругларнын дыл-домаан, чугаазын сайзырадыр.
3. Машинаны чолачы удуртуур, оон ажылын унелеп билиринге кижизидер.
Херек чуулдери: машина, руль, кукла, кубик, посуда ойнааар, чуруктар сюжетиг.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Корунер даа мээн холумда чуу-дур? (Машина). Машинаны кым удуртуп, азы башкарып чоруурул? (шофер) чолаачы.
-
Кол кезээ:
- Ам бис кичээливисте чолачы дугайында оорениир бис. Машиналар кандыг хевирлиг болурул, уруглар?
-Улуг болгаш бичии машиналарны чолаачы удуртуп чоруур. Ол урелип каар болза чолачы кижи боду кылып алыр.
-Улуг машина дээрге - чуък соортур, оон кузовунга хамык чувелерни чудуруп алыр. Чуък машиназынга чуу бар боор ик , уруглар? (кузов). Кузовка болза элезин, хомур, даштар, эт=сеп дээш оон даа оске чувелерни чудуруп алыр боор.
-Чиик машиналарга чугле пассажирле азы кижилер олурар боор. Анаа чуну-даа соортуп болбас, чуге дизе кузову чок. Ол машиналарга чолаачы болгаш 4 пассажир олурар болур, урглар.
- Ам бо чуруктарда машиналарнын аттарын шын адып корунер, уруглар?
-Чолаачы кижи чуну кылыр боор уруглар? Машина мунар, хомур соортуп чоруур, пассажирлер сортуп чоруур, машина кылыр.
Сула шимчээшкин: Балыктар - эштиир
Пагалар - шураар
Ховаганар - ужар
Койгун - даалыктаар
-сырыныгда оът-сиген - чайганыыр
-сывыртаарга - дезип халыр
-угер сылдыс дээрде
-угу хундус удуур.
Быжыглаашкын:
-Богун кичээлде чуну оорендивис уруглар?
-Машинаны кым мунуп турарыл?
-Машина урелий бээрге ону кым кылыр?
-Чолаачы куну кылып турарыл?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
07.04.2015. Вторник.
Чурулга кичээли.
Тема: Зеленая трава.
Сорулгазы: 1. Уругларга чылдын эргилдезинде час душкенин билиндирер.
2.Ногаа оннуг оът-сигени шын, чараштыр чуруп билиринге ооредир, ургларны.
3. Уруг бурузунун дыл- домаан, салааларын, чугаазын сайзырадыр.
4. Кичээлге идекпейлиг болурунга, арыг-силиг ажылдарын кижизидер.
Херек чуулдери: карандаш, краска , кисточка, альбом, стакан суглуг, салфетка, сюжетиг чурук, ойнарак инек.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Уруглар, даштын кандыг чылдын уези чувел? Час деп канчап билдинер, чулер бар дыр даштын уруглар? (чазын хун хуннеп черни чылыдарга оът-сиген, теректернин бурулери унуп, чечектер озуп частып кээр)
-
Кол кезээ:
- Уруглар, бисте чуу аалдап келген дир му-му-му (Инек)
Башкы уругларга шулук чугалап бээр.
Корова поила ребят молоком
И песенку весело пела о том,
Как солнышко утром над полем взойдет,
Как дождик зеленую травку польет,
Как стадо коров наедает бока,
Чтоб больше домой принести молока.
Корова поила ребят молоком,
Веселую песенку пела при том.
Я песенку эту никак не пойму,
Слова в ней смешные: Му - му, му - му - му.
- Чунун дугайында инек ырлап турганыл шулукте, урглар?
-Уругларга чуну берип турган инек?
-Инек чуну чиринге ынак?
-Ам уруглар инек хой сут бээр кылдыр биске, бис оът-сигенден чуруп берелинер. Оът-сиген ногаан оннуг болур, узун, бичии шыйыглар шыйар бис альбомнун адаанга ол болза шык болур ногаан сигениг.Баштай агаарга чурулунар кисточкаларынар тудуп алгаш , ам улаштыр ногаан красканы кисточкага борааш чуруп эгенлээлинер, урглар.
Сула шимчээшкин: Раз, два, три, четыре, пять
Будем пальчики считать,
Все таки нужные,
Крепкие и дружные.
(уруглар холдарында салаларын санап чугалаарлар)
Башкы чуруп чадап турар уругларга дузалажып, кисточканы шын тударын ооредир.
Быжыглаашкын:
-Богун кичээлде биске чуу аалдап келгенил, урглар?
-Инек биске чуну бээрил?
-Инек шыка агаарларынга база чуну чиксерил?
-Оът-сиген кандыг оннуг болурул, урглар?
Бисин чураан чараш ногаан оът-сигенеривис улуг чараш шык апарган шей, уруглар. Инек маа агаарлап оттаар.
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Шуптунарнын чураанынар чараш-тыр, уруглар. Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
27.04.2015. Понедельник.
Познавательное развитие.
Тема: «Солнышко, выгляни в окошко».
Сорулгазы: 1. Уругларга чылдын уези час келгенин билиндирер.
2. Угаан- медерелин, чугаа-домаан сайзырадыр.
3. Эскеричел чоруун, бойдуска хусагалыг болурун кижизидер.
Херек чуулдери: улуг ватман саазынга хун чуруу, чылдын уелери час чуруу, сарыг оннуг гуашь .
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Сонгаже коруп корээлинерем уруглар кандыг дыр? Чылдын кайы уезил? (Час )
-
Кол кезээ:
- Даштыгар агарлап унеривиске хуннуг, чылыг болуп турар чуге ындыг ирги уруглар?
-Шын-дыр уруглар , час душкенин демдээ хуннерек улам чаза чылдып херелдери - биле.
Башкы уругларга бойдустуг чурук коргузер:
- чурукта корунер даан уруглар , чуу чырыдып,чылыдып турар дыр?
-шындыр хун (башкы чурука хун чыпшырар)
- чараш , ногаан шыката чуу бар дыр? (башкы оът-сиген, чечектер чыпшырар чурукка)
-теректернин чулери чок тур уруглар? (бурулерин чыпшырар теретерге)
-Корунердан хун хуннеп кээрге чечектер, оът-сиген, теректернин бурулери частып келген. Хун чокта ол бугу чуулдер чок болур.
Ам мээн биле шулуктен чугалаап корелинер кады А. Барто «Смотрит солнышко в окошко». Шулуктин айы-биле шимчешкинерни кылыр бис уруглар.
Смотрит солнышко в окошко, (Дети смотрят в окно.)
Светит в нашу комнатку. (Разводят руки в стороны.)
Мы захлопали в ладошки, (Хлопают в ладоши.)
Очень рады солнышку. (Кружатся.)
Уруглар хун унуп келирге амырап турарлар. Шулукту уруглар катаптап чугалаарлар башкынын дузазы - биле.
Быжыглаашкын:
-Даштын чылдын кандыг уезил, урглар?
-Чечектер, теректер чуу чок болза оспесзил?
Хун биске чуну берип турарыл, уруглар?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
01.04.2015. Среда
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Как Катя нашла щенка
Сорулгазы: 1. Уругларны кыска чуруктар дузазы-биле 3- 4 домакты тудуштур чугалап ооредир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан, кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал дириг амытаннарга ынак болурунга кижизидер.
Херек чуулдери: Сюжетиг чуруктар, ойнарак ытчыгаш.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте азырал дириг амытаннарны, оон чаш оолдарын танып, шын адып, оларнын чиир чемин оорениир бис, уруглар.
-
Кол кезээ:
-Силерге мен тывызык тыптырайн тып корунерем, урглар: Сидит, весь дрожит, жалобно скулит и повизгивает, грустно смотрит на прохожих (ытчыгаш)
- Чуге ыт оглу даштын апарган ол?
-Бо мээн артымда ыт оглу чаштына берген олур, мендилежилинер, урглар.
-Ам бо сюжетиг чурукту корунер, чуну чуруп каан дыр?
-Катя деп адап алылынар бо чурукта уругну.(шупту адаар Катя)
-Чурута агаар кандыг дыр?
-Катя кайын ыт оглун тып алганыл?
-Ыт олгу кандыг дыр, уруглар?
Ам мээн биле чугалаалынар: Даштын агаар чылыг. Катя бичии ыт оглу тып алган.
Оюн: сайзырадыр лото: «Домашние животные»
Сорулгазы оюннун: уругларнын угаан-медерелин сайзырадыр. Оюнга сонургалын чедип алыр.
Сула шимчээшкин: Чаптанчыг мээн ытчыгажым
Зарядкалап кирипти
Холдары-биле хоп-хоп
Буттары-биле топ-топ.
Быжыглаашкын:
- Чуну ооренип билип алдывыс, уруглар?
-Ыт олгу кайя турганыл?
-Катя чуну тып алган?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
29.04.2015. Среда
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Рассказ воспитателя о петушке.
Сорулгазы: 1. Уругларга кыска домактар дузазы - биле ойнарктын овур хевирин чугаалап турарын ооредиир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан, кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал куштарга ынак, хумагалыг болурунга кижизидер.
Херек чуулдери: Сюжетиг чуруктар, ойнарак аскыр дагаа «Петушок».
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: - Экии,уруглар! Уруглар мен силерге тывызык тыптырай силен ону шын тып корунерем: «Золотое яблочко по небу катается, всем, всем улыбается. А улыбка- то лучи, очень- очень горячи! Что это? (показывает солнце)
-
Кол кезээ:
-Уруглар, хунчугеш дугайында кандыг шулукчугештер билир силер чугалап корунерем?
Смотрит солнышко в окошко,
Светит в нашу комнатку.
Мы захлопали в ладошки,
Очень рады солнышку
-Эр-хейлер, урглар! Хунчугеш-биле кады эртежик кым туруп кээрил? (аскыр дагаа). Шын дыр аскыр дагаа отуп келгеш алгырар «ку-ка-ре-ку», ам бисте петушок аалдап келген мендилежинер урглар.
-Петушок кандыг кончуг чараш кушкаш сен, бажында чуу чувел?
-Гребишок, красный (кызыл)
-Кудурунну чаражын, янзы-буру оннуг челээш ышкаш.
-Петушок долгандыр кылаштап корем, уруглар корзун.
-Уруглар силер база Петушок биле кады чугалап корунерем «ку-ка-ре-ку» (3-4 катап чугалаар).
-Петушоктун дугайында кым мээ дузалажып чугалаар, уруглар? Петушок чараш, кызыл гребишоктуг, каас кудуруктуг, клаштары чараш, кукареку деп алгырар эртен эрте.
Сула шимчээшкин: - Петушок, петушок,
Золотой гребешок,
Масляна головушка,
Шелкова бородушка,
Что ты рано встаешь,
голосисто поешь,
деткам спать не даешь.
Быжыглаашкын:
- Чунун дугайында ооренип билип алдывыс, уруглар?
-Петушок канчаар алгырарыл эрен эре?
-Петушок чараш кушкаш бе?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
09.04.2015. Четверг.
Чечен чогаал кичээли.
Тема: Шулук «Бичии чолаачы».
Сорулгазы:
1. Уругларныорус дылда шулук - биле таныштырар.
2. Уругларнын чугаа-домаан, чугаазын сайзырадыр.
3.Дириг амытаннарга ынак болурун кижизидер.
Херек чуулдери:сюжетиг чурук, ойнарак машина, автобус.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: -Экии,уруглар!Бо хун бис кичээлдивисте шулук оорениир алыр бис «Бичии чолаачы» деп.
-
Кол кезээ:
-Ам мен силерге айтырыг салыйн, уруглар: «чуу би-бип» дээрил? (машина)
-Машинаны кым мунарыл?
-Ол машина мунар кижини чуу дээрил? (чолаачы)
-Силерге мен шулук номчуп берейн, кичээнгейлиг дыннанар, уруглар:
Бичии чолаачы
Ду-ду-ду: бурунгаар!
Дургеденер, дугуйлар!
Уележир эштерим,
Уе-шагнын дургенин.
Амдыызында тепкииштиг
Автомобиль менде бар.
Удавайн ёзулуг
Рульду мен тудар мен.
-шулук чунун дугайында дыр, уруглар?
- Ам шупту шулукту чугаалап корелинер, уруглар.
Сула шимчээшкин: Мыли мылом уши
Мыли мылом ножки
Ах, какие ладошки
Наварили каши
Помешали лошкой
Наварили каши
Ах какие ладошки
Ладошки-ладошки.
Быжыглаашкын:
- Бо кичээливисте чунун дугайында шулук оорендивис, уруглар?
- «Бичии чолаачы» деп шулук ооренген бис ам шупту катаптап чугалаалынар чолаачы деп.
- автомобиль кандыг болганыл?
-Машинаны канчаар сигналдарыл?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Шулукту бажыннарынарга катаптап оорениир силер, уруглар. Кичээл тонген.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
23.04.2015. Четверг.
Чечен чогаал кичээли.
Тема: Е.Чарушина «Ыт».
Сорулгазы:
1. Уругларны чогаалдын утказынбилип алырынга ооредир.
2. Уругларнын чугаа-домаан, чугаазын, угаан -медерелин, сагынгырын сайзырадыр.
3.Азырал дириг амытаннарга ынак болурун кижизидер.
Херек чуулдери:сюжетиг чурук, ойнарак ыт.
Кичээлдин чорууду:
-
Орг.кезээ: -Экии,уруглар! Бо хун кичээливисте силерге мен чечен чогаал номчууп бээр мен. Шупту кичээнгейлиг дынаар силер,уруглар.
-
Кол кезээ:
Башкы чогаалды оожум тода номчуп бээр. Уругларга дынаан соонда айтырыг салыр башкы:
- Ыттын адын адап корунерем, уруглар?
- Ыттын бажынын кандыг болурул? Мен силерге чурук коргузейн ында бажын ыт чуртап болур бе? (чок) Чугу? (эжиктиг, улуг, печкалыг)
-Шарик чуге даштын чуртап турарыл, урглар?
(Шарик ээзинин эт-херекселин камгалап, дуржок болгаш кижилерни бажын-балгадынче чагдатпайн, ээрип -ле турар) деп чогаалда бижээн шей , уруглар.
-Ам мээн биле бо состерин адап корээлинер (камгалап, эт-херексел, тотур чемгерер). Уруглар башкы-биле 3-4 катап чугалаар состерни.
Сула шимчээшкин: Чаштар, шупту дыннанарам:
Часпарлаалам, дыштаныылам,
Хамык улус туруп алгаш,
Халыжаалам, шуражыылам-
Ам-на халы,
Ам-на шура.
Ыт эрер. Уруглар ону тып ойнаар.
-Ыт канчаар эрер дир , уруглар?
Быжыглаашкын:
- Бо кичээливисте чунун дугайында чогаал дынап оорендивис, уруглар?
- Ыт кижинин онуу бе?
-Чогаалда ыт кандыгыл?
Туннели: Эр-хейлер, уруглар! Силер шупту эки кичээлдединер. Кичээл тонген.