Сумоншақпен әшекей бұйымдар жасау»

Сабақ жоспары 9 сынып

Пән: Технология

Сабақтың тақырыбы: «Сумоншақпен әшекей бұйымдар жасау»

Сабақтың мақсаты:

а)Білімділік:Оқушыларға моншақпен жұмыс жасауды үйрету, моншақ тоқу арқылы оқушылардың шеберлік деңгейін арттыру, сұлулықты бағалай білуге бағыт бағдар беру.

ә)Тәрбиелік:Оқушылардың эстетикалық талғамын арттыру, әдемілікке, шеберлікке, ұқыптылыққа тәрбиелеп, еңбек сүйгіштікке, іске деген қызығушылық сезімін ояту.

б)Дамытушылық: Қыз балаларды ептілікке, шыдамдылыққа баулу, өз бетінше ұқыпты жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, ой-өрісін кеңейту.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап, нұсқау, сарамандық жұмыс, өзара іздене білу.

Пәнаралық байланыс: Математика, тарих, география, әдебиет, бейнелеу.

Көрнекілігі: Сумоншақпен жасалған дайын бұйымдар, сызбалар, суреттер, интерактивті тақта

Керекті құрал-жабдықтар: Сумоншақтар, маталар, сызғыш, метр, ине, ішек (леска) Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру: Оқушылармен сәлемдесу, жоқ оқушыларды белгілеу,оқушылардың құрал-жабдықтарын тексеру. Оқушылардың сабаққа зейінін аудару мақсатында психологиялық дайындық минуты өткізіледі. «Мен бәрін жасай аламын» деп әр оқушы батыл болу үшін мынадай сөздер айтады.

1. Бүгінгі күн тамаша!

2. Мен өзімді жақсы сезінудемін.

3. Менің көңіл күйім керемет жақсы.

4. Мен барлығы қолымнан келетініне сенімдімін.

5. Барлығы қолымнан келеді.

6. Мен жұмыс істеуге дайынмын.

ІІ.Ой қозғау. 1.Тап-тап, тап жорға,

Табаны жоқ боз жорға.

Желіп кетсе жеткізбес

Жерге түссе таптырмас. (ине)

2. Басы екеу, аяғы да екеу (қайшы)

3.Пластмассадан, әйнектен, інжу-маржаннан жасалатын түрлі-түсті ұсақ моншақтар (сумоншақ)

ІІІ.Жаңа сабаққа кіріспе Бүгінгі сабағымыз өткен сабағымызға қарағанда өзгеше.Сондықтан ортаға оқушыны шақырайық. Не дайындап келді екен.

1.Оқушы: -Пластмассадан,әйнектен, інжу-маржаннан жасалған түрлі-түсті ұсақ моншақтарды бисер деп атайды.

2.Оқушы: Кейбір деректер бойынша әйнектің Отаны Ежелгі Египет болған. Әйнектен жасалған моншақтар, амулет, ыдыс-аяқтар сонау б.з.д жасалған моншақтар, амулет, ыдыс-аяқтар сонау б.з.д.ІV ғасыр ескерткіштерінен табылған.Әйнектік массаға кобальт, мыс, марганец қосу арқылы египеттер көгілдір, жасыл, алқызыл түсті әйнек алған. Мұндай әшекейлерді еркектер де,әйелдер де, әсіресе ақ түсті киімдермен таққан екен. Ең алғаш бисер атауы дәл осы Египет елімен байланысты. Оның атауы арабтың «бусра» немесе «бусер» деген сөзінен шыққан,мағынасы «жасалған маржан». Рим империясы Египет елін басып алғанда әйнек өндіру Рим еліне өтіп, империя құлағаннан кейін Византияға өтеді. Ал Константинопольді түрік жауынгерлері жаулап алған соң, әйнек өндіруші шеберлер жан-жаққа тарап әлемге «бисер»атауы әйгілі бола бастады.

3.Оқушы: -Ұсақ моншақтарды кестелеп тігіп, әсем өрнектер (сақина,сырға, білезік)жасайды. Сонымен қатар, қыз-келіншектердің киімдерінің алдын, өңірін, жеңін, жағасын және көзәйнектің қабын, сөмке, әмиян, қамзол, сәукеле, жейде, аяқкиімдерді сәндеуге қолданылады. - Интернеттен алынған сумоншақтың шығу тарихына қатысты қалалардың суреттері шығады, шолу жасалады.Тақтадан бисермен әшекейленген әр түрлі бұйымдар шығады. Мұғалім кіріспе сөзі: Қолөнер-мол өнер.Қолөнер-халық өмірімен,тұрмысымен бірге жетіліп, біте қайнасып келе жатыр.Сан алуан түрлі қолөнер бұйымдары әсемдігі, өрнегі, тұрмыстық сән берумен адамдарға рухани ләззат әкелген. Осылардың ішінде бисер өнеріне тоқталайық. Сумоншақтың отаны-ежелгі Египет.Міне солардан бисер деген атаумен жаңа ұғым пайда болды.Египеттен, Сериядан бисердің технологиясы Рим империясына дейін тарады.Бірте-бірте алғашқы біздің дәуірімізге дейін Италияда, Грецияда,Германияда, Испанияда, Францияда пайда болды. Бесінші ғасырдың аяғында әйнек өнері Византияға, одан кейін Венецияға ауысады.Көптеген ғасырлар бойы Венеция Республикасы әйнек шығаруды құпия сақтайды.Әйнек шеберлері құпияны сақтамағандарды өлім жазасына кескен. ХV ғасырда әйнек шеберлері Германияда, Францияда, Чехияда пайда болды.Чехия Венециямен бәсекеге түсті.

ІV. Сарамандық жұмыс

Сарамандық жұмысты техника қауіпсіздік ережесін еске түсіру мен оқушылардың бір-біріне сәттілік тілеуімен басталады.

Жұмыстың реті:

1. Оқушылардың өз қалауы бойынша жұмыстарының үлгісін жасауы

2. Тоқу үшін қажетті заттарды дайындау

3. Нұсқау карта, қиял бойынша тоқу

4. Жұмыс кезінде қауіпсіздік ережесін сақтау

Сумоншақтың тоқылу жолдары тақтада көрсетемін. Сарамандық жұмыс кезінде оқушылар білезік пен алқаның түрін жасайды. Нәтижесінде сумоншақпен тоқу өнері өте нәзіктілікті, әдемілікті,шыдам-дылықты және қиял ұшқырлығы мен шеберлікті талап етеді екен деп тапты.

V. Сергіту сәті Сумоншақты тоқуға қажетті құралдарды табу. Тақтадағы құмыраға сумоншақ тоқуға қажет құралдарды салады да қажет емес құралдар сыртта қалады.

Дәрігерлік кеңес

Бисермен ұзақ үздіксіз жұмыс істеу денсаулыққа кері әсер етеді.

Тез шаршатып, көздің көру қабілетін төмендетеді. Көру қабілетті жоғарлату мақсатында Қытай,Үндістан елдерінде көзге арналған арнайы жаттығулар

ойлап табылған. Ол жаттығулар көз алмасындағы қан айналу процессін арттырады. «Көз гимнастикасының »негізгі 4 түрі қарастырылған.

ХҮІ ғасырда өмір сүрген қытай дәргері Шэн , жалпы көз үшін күніне екі рет, таңерттен, кешке жаттығу жасап отыру керек деген .

1.Көзді алақан қызуымен жылыту.

2.Көзді айналдыра қозғалту

3.Көзді көлденен қозғалту.

4.Көзді жақындату, алыстату арқылы жаттықтыру

VІ. Қорытындылау

Қыздар кәне бүгінгі сабақты қорта келе мына «Моншақ »сөз жұмбағын шешейік

М

О

Н

Ш

А

Қ

1.Адам аттас асыл тас: (меруерт)

2.Бисер тоқуға арналған жіп түрі (нейлон)

3.Бисердің шарықтап дамыған жері ? (Венеция)

4.Бисердің түрі немесе Богем шынысының екінші аты? (Шорлот)

5.Қолды инеден қорғайтын зат? (оймақ)

6.Бисерден дайындалатын сәндік бұйым? (алқа)

Базардағы алқа мен өз қолымен жасаған алқаны салыстыру. Базардағы алқа.

ӨЗДЕРІ ЖАСАҒАН АЛҚА

VІ. Үйге тапсырма.Сумоншақпен әшекей бұйымдар жасау.

VІІІ Бағалау. Оқушылар бір-бірінің жұмысын көріп, салыстырып, баға береді.

Жұмыс орын ретке келтіру

қолданылған әдебиеттер:

Технология №9 2007 ж

Сабақтың тақырыбы: Бисерден бұйым жасау техникасы. Гүлтізбек

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың бисермен жұмыс істеудегі шеберлігін арттырып, білімін жүйелеу.

Білімділік мақсаты: Оқушылардың сәндік қолданбалы өнердегі білімін арттыру арқылы әсемдік пен сұлулықты бағалау білуге үйрету.

Дамытушылықтың мақсаты: Сәндік қолданбалы қызығушылығын арттыру, эстетикалық талғаммен дамыту.

Тәрбиелік мақсаты: Өз бетімен жұмыс жасауға ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Қортындылау сабағы

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, сарамандық жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: бисермен жасалған бұйымдар, сызбалар үлгілер

Пәнаралық байланыс: биология, тарих, сызу, математика

Қажетті құрал-жабдықтар: ине, жіп, леска, бисер,түрлері

Сабақтың барысы

1.Ұйымдастыру кезеңі

а) Амандасу, оқушыларды түгендеу

ә) Жұмыс орнын ретке келтіру

2.Үй тапсырмасын тексеру

Сұрақ-жауап арқылы өткен тақырыптарды қалай меңгергенін анақтау.

1. Бисер дегеніміз не?(кішкентай ортасында тесігі бар түстері әртүрлі шариктер

2. Бисерді неден жасайды? (шыны, керамика, хрусталь, металл)

3. Бисердің түрлерін ата? (қарапайым жай бисер, стеклярус, рубка)

4. Бисердің қандай бұйымдарға қолдануға болады? (кестелеу, сөмке, аяқкиім, әмиян, көз әйнек қабы, киімдерге)

5. Бисермен тоқу нені талап етеді? (шеберлікті, әдемілікті, шыдымдылықты, талғампаздықты)

6. Әйнекті тұңғыш ойлап тапқан ел? (Финикия)

7. Бисермен сәндік үшін қандай бұйымдар тоқылады? (сырға, алқа, білезік, сақина)

8. Бисерді пайдалану әдістері (матаға кестелеу, желімдеу, тоқу)

9. Бисерді ең шығаратын елдер (Жапония, Италия, АҚШ, Үндістан)

10.Бисермен кестелеу тігістері (ине алға, сырып тігу, қатаң сырып тігу, «Арка» тігіс, екі жақты)

ә) Нұсқау карта бойынша тапсырма беру

б) Өздері дайындаған бұйымдардың жасалу жолдарын түсіндіру .

3. Жаңа сабақ: Бисермен жұмыс істеу техникасы. Гүлтізбек

а) Бисер өру барысында өрудің әр түрлі техникалары қолданылады.

Оқулықтағы 25-кесте бойынша 1-2 тәсілдері жұмыстың орындалуы реттілігін түсіндіру.

ә)Гүлтізбек-төрт күлтелі гүлдеп тұратын гүлтәжіге ұқсас, өте қарапайым, әсем бұйым. Барлығы 9-10 элементтен тұрады. (қолдың өлшеміне қарай) тізбек ұшын ілмек немесе сақина етіп тұйықтайды,

б) Сарамандық жұмыс. Бисермен жұмыс кезіндегі сақталатын санитарлық-гигиеналық талапты еске түсіру. Гүлтізбек дайындаудын технологиялық картасы бойынша оқушылар гүлтізбек тоқиды.

4.Сабақты бекіту графикалық диктант.

1. Бисердің Отаны-Ежелгі Египет

2. Стеклярустың бисерден айырмашылығы жоқ

3. Бисермен жұмыстың негізгі мақсаты түс үйлесімділігін сақтау

4. Жұмыс орны жарық болуы міндетті емес

5. Бисермен ұлттық киімдерді әшекейлеуге болады

6. Бисермен кестелеуде «арка» тігісі жие қолданылады

7. Бисермен өру барысында өрім арасы 2см болу қажет

5.Сабақты қортындылау, бағалау

1) Әр оқушының жасалған жұмысын талдау

2) Графикалық диктантты тексеру

Не білдім?

Не үйрендім?

Не білгім келеді?

6. Үй тапсырма: Бисермен жұмыс. Бисерден жасалған ағаш

Күні___________ сыныбы ___________________

Сабақтың тақырыбы: Табиғи жібек мата
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: оқушыларға жібек талшықтар жайлы қысқаша мәліметтер беру; экономикадағы жеңіл өнеркәсібі, мата өндірісі жайлы түсінік беру;
Дамытушылық: жібек маталарының тарыхын біле отырып жаңаша алу, өсіру жолдарын білу, оқу - танымдық қызметті ұтымды ұйымдастыру және пайдалану шеберлігін дамыту;
Тәрбиелік: жолдастарына көмек беруге, жұмысты тиянақты таза жасауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, түсіндірмелі
Сабақтың көрнекілігі: слайд, матадан жасалған альбом, мата, жіп - ине, қайшы.
Пәнаралық байланыс: биология
Сабақ барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру, оқушылардың назарын сабаққа аудару.
ІІІ. Жаңа сабақ

Мазмұны:

• Жұлдыз құрт және кокандар

• Тарихынан үзінді.

• Матаны дайындау

• Жібектік құрылысы

• Жібекті пайдалану

• Табиғи жібекті күту жолдары

Жібек маталары 5 мың жыл бұрын Ежелгі Қытайда жібек құртынан дайынала бастады.Тек, император жанұясының әйелдеріне ғана жібек құртын өсіруге рұқсат етілді. Жібекті алудың құпиясын берік сақтады. Құпия ашқандарды өлім жазасына кесілетін болған. Жібек құртын Қытайдан жасырын әкетушілерді де өлім жазасы күтілді. Индияға- жібек, Үнді патшалығындағы болашақ күйеуіне бара жатқан Қытай ханшайымы биік, әсемденген шаштарының арасына, жібек құртын тығып жеткізген.Жібек Европада. Осы ғасырдың 550 жылдары Византияға екі кедей монах жібек құртын ұрлап жасырын жеткізген. Осылай Европада жібек пайда болды

• Европа елдерінде жібек үлкен сұраныста және өте қымбат. Ақсүйектерге ғана жібектен киім киюге рұқсат етілді.

• Ежелгі римде 1 фунт жібеке 1 фунт алтын төленетін

• ХIII-XV ғасырда жібек өндіру Италияның ең маңызды өндірістерінің бірі болды. Жібекті Венецияда, Генуде, Флоренцияда және Миланда өндірді.

• ХVIII ғасырда ғана Россияда жібек тоқуды үйренді.

ТАБИҒИ ЖІБЕКТЕН БҰЙЫМДАР

ЖҰЛДЫЗ ҚҰРТ ЖӘНЕ ҚУЫРШАҒЫ

1. Жібек құртының тұт көбелегі жаз айының басында 500 ден астам жұмыртқа тастайды.

2. Жібек құртының гусеницасы біржарым ай бойы жапырақтармен қоректенеді (тутовника)
Бұдан кейін олар өздерінң кокондарын тоқуға дайын. Жіңішке, өте нәзік жіптер гусеницаның денесінен бөлініп шығады.

3.Гусеница өз кокондарын ағаш бұтақтарына бекітеді.Әр коконда 400-ден 1100 метр жіңішке жібек талшықтары болады

4.Екі аптадан кейін кокондағы гусеница куколкадан мотылькаға айналуға дайын.
Талшықтар зақымданбауы үшін, окондарды көбелек ұшпай тұрып жинаған дұрыс.

Көбелектің жұмыртқалары ағаштарда жаңа жапырақтар өсіп шыққанша сақталады.

ЖІБЕК ТАЛШЫҒЫНЫҢ ЖАСАЛУЫ.
Бұл дамудың төрт сатысымен жүзеге асырылады.
1) Жұмыртқа 2) Қырықбуын (құрт) 3) қуаршақ 4) көбелек.
Жазда тұтты жібектің көбелектері жұмыртқаға айналады, сосын келесі жылдың көктем мезгіліне дейін арнайы орындарда +2..+40 С температурада, ал ылғалдылығы 65-70% сақталады. Жұмыртқаларды дайындау мен сақтау мамандандырылған кәсіпорындарда жүзеге асады, суперэтилент және этилен - тұқымдық жібек станциясында, ал тұқымдық және өнеркәсіптік - жұмыртқа заводтарда іске асады. Сау жұмыртқалар тегі мен буданынан байланысты арнайы өңдеуден өткізіледі, ал әлсіздерін жояды. Жұмыртқадан тірілуі мен күйлі құрт. (2-кезең). Жұмыртқадан тірілуі мамандандырылған жабдықтарда іске асырылады, яғни инкубатор үйінің ауасын тазарту. Балапан басып шығару мерзімі 20 күн. Бұл балапанның өсуіне байланысты температурада аздап өсіп отырады.Балапан басып шығу үшін жұмыртқаны арнайы қорапқа салады

ЖІБЕК ЖІБІН АЛУ ЖОЛЫ.

Коконды жинап, сорттайды.

Ең сапалы кокондарды, болашақта көбейту үшін қалдырады..

Қалған кокондарды, суда қайнатады,

Коконның бірнеше талшықтарын біріктіріп жіп жасайды және катушкаға орайды, бұны «шёлк-сырец » дейді

Шёлк-сырецті бірдей жібек жібіне айналдырады.Ол үшін 1012 талшық коконды бірге біріктіреді.

Қол станоқтарында дайындалған жібек маталары , өндірісте өндірілгенне көрі жоғары бағаланады

ЖІБЕК МАТАЛАРЫНЫҢ АТАУЛАРЫ ЖІБЕК ҚҰРТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ АЙТЫЛАДЫ

1.Малбери 2.Туссар 3.Эри 4.Муга

МАЛБЕРИ ЖІБЕГІ

ТУССАР ЖІБЕГІ

ЭРИ ЖІБЕГІ

МУГА ЖІБЕГІ

Малбери- бұл тұт жібек құртынан алынатын жіп.

Бұл жібек құрты басқалардан қарағанда кез келген жерге бейімді өсе береді. Сондықтан да әлемнің әр бұрышында өнірілуде.

Туссар өте берік жіп. Оларды жабайы жібек құртарнан алады,кокондарын орманнан жинайды. Бұндай жіптерден жиһаздарды қаптайтын, перделерге арналған маталар жасайды

Эри - бұл сапасы жағынан өте төмен жібек. Бұл гусеницалардың коконын көбелектер ұшып кеткеннен кейін жинайды. Сондықтанда жіптері үздік-үздік болады.Кокондарды жуып, өңдегеннен кейін оларды жүн мен мақта сияқты тоқиды

Муга - жібектердің ішіндегі ең қымбат, бағалысы.Бұл түрдің гусеницалары өте хош иісті ағаштардың жапырақтарымен қоректенеді.Талшықтары өте нәзік және берік және ашық алтын түстес реңді болып келеді.

Бұндай жіптерден жасалған маталар өзінің эластикалығын, табиғи алтын түсін және жалтырағын(блеск) 50 жылға дейін жоғалтпайды

ЖІБЕК ТҮРЛЕРІ

Емен ағашының туссарлары басқа туссардан көп мөлшерде жіңішке келеді. Талшықтарының түстері ашық қоңырдан шоколадтай. Маталары өте нәзік, жұқа(үлбірек) және өте берік болады. Сондықтанда өте жоғары бағаланады

Табиғи жібекке құрт-құрмысқалар жоламайды

Жібек талшықтарының қасиеттері

Жібек матасының қасиеттері

Жібек талшықтары:

Жібек мата

біркелкі қалыңдықта

жеңіл

эластиалы

жылтыр, жарқырақ

жылтыр

ауаны жақсы өткізеді

берік

дымқылды тез сіңіреді

ұзын

тез кебеді

умаждалмайды

электрленбейді

жақсы отырмайды

шаңды жұқтырмайды

гипоаллергенд

ЖІБЕКТЕР ҚОЛДАНЫСТА

Жазғы,

сәнді көйлек

Дастархан

Перделер

Төсек

жабдықтары

Жұмсақ жиһаздарды қаптау

САРАМАНДЫҚ ЖҰМЫС

Сабақтың тақырыбы: Жібек маталарды талдау.
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың алған теориялық білімдеріне сүйене отырып, табиғи маталары туралы білімдерін бекіту.
Сабақтың мазмұны:
1. Мататану элементтері.
2. Жібек маталар туралы мәлімет.
3. Жібек маталарын талдау.
4. Төмендегі жоспар-үлгісі арқылы оқушы өз бетімен 1-2 жүн немесе жібек матаны талдау.
Құрал-жабдықтар: жүн және жібек
маталардың үлгілері, ақ беттер, сызғыш, қарындаш, желім, скотч, плакат «Матаның қасиеттері» т.б.
Орындалу реті:
І. Мата туралы түсінік беру.
1. Матаның аталуы ___________________________
2. Талшығы _________________________________
3. Матаның қолданылуы ______________________
ІІ. Мата беттерін анықтау.
1. Матаның оң мен теріс жағын анықтау.
2. 5х5 см төртбұрыштың ішіне оң жағын көрсетіп жапсыру.
ІІІ. Матаның негізі мен арқау жіптерін анықтау.
Жиегі бар ма, жоқ па _____________________
1. 5х5 см төртбұрыш сызу.
2. 4х4 см матаны қиып алу.
3. Негізгі жіптің орналасуын анықтап, жапсырып көрсету (бағыттауыш арқылы →).
4. Арқаулық жіптің орналасуын анықтау, жапсырып көрсету (белгі «+»).
ІV. Матаның қасиеттерін анықтау.

1. Үлгі маталардың қасиеттерін анықтау.
2. «Орташа», «төмен», «жоғары» параметр арқылы сипаттау, белгі қою.
Мысал: 1. беріктігі - «орташа»
2.
3.
4.
5.
6.
7.Жібек маталардың қолданысы

V. Жұмысты аяқтау.
VІ. Жұмыс орнын жинау.
Орындаған: ____________________________________________
(оқушының аты-жөні, сыныбы)
Тексерген: _______________ ____________________
(бағасы) (пән мұғалімінің қолы)

Сабақты бекіту.

• Жібек құрттары немен қоректенеді?

• Жібек құрттарының қандай түрлерімен таныстық?

• Табиғи жібек қай елден бастау алды ?

• Кокон дегеніміз не?

• Бір кокондағы талшық ұзындығы қанша?

• Жібек талшықтары қандай қасиеттермен ерекшеленеді?

• Жібек маталарының ерекшеліктерін атаңыздар?.

• Табиғи жібектен қандай бұйымдар байындауға болады?

Үйге тапсырма:

• Табиғи жібек жайлы азды- көпті мағлұматтар алдыңдар, құрылысы, алу жолдары, өңдеу жолдар, пайдалану жолдары жайлы.

Қызығушылықтарыңыз болса, қосымша ізденістер жасап, реферат немесе презентация жасаңыздар.

Тақырып: « Ал жапқышының негізгі сызбасын жасау»
Мақсаты: Сызба кестесінің негізгі бағытын таныстырамыз. Сызбада алжапқыш пішінінің негізін орындауды үйретеміз.
Өз бетінше ұқыпты әрі жылдам жұмыс істеу арқылы тәртіптілік пен саналыққа тәрбиелейміз.
Міндеті: Алжапқыш сызбасының жасалуы және сызбаға қосымша бөлшектер жасау және өлшем алу.
Сабақ түрі: Аралас сабақ.
Жаңа технология: СТО бағдарламасы
Пайдаланатын стратегия: Көрнекілік, БҮҮ, ВЕНН диаграммасы.
Сабақты байланыстыратын пән: тарих, математика.
Көрнекілік: «Алжапқыш жасау үшін дене өлшемін алу», «Алжапқыш сызбасының құрылысы» кестелері, сөзжұмбақ, т.б.
Сабақ барысы: Ұйымдастырамыз
Жұмыс орнын дайындаймыз
Үйге тапсырманы тексереміз.
Жаңа тақырыпты түсіндіреміз.
1.Көрнекілік стратегиясы:
Суретке қарап әңгіме жазамыз.
Ой пікірімізді ортаға саламыз.
2.Сөзжұмбақ:
Жауаптары:

Мата түрі (мақта)
Тігін машиналарының түрі (қол)
Тігін құралы (жіп)
Тігін машиналарының түрі (аяқ)
Қолтігіс түрі (қайып)
Тігін құралы (оймақ)
Мата түрі (зығыр)
Тігін құралы (қайшы)
«БҮҮ»стратегиясы:

Білемін

Білгім келеді?

Үйренгенім

Алжапқышты үйде тамақ пісіргенде киеді

Қандай тігістер қолданады. Алжапқышты тігіп үйрену

Алжапқыш пішіп үйрену

Алжапқыш түрлі матадан тігіледі

Алжапқышқа әдемі жиектер тігіп үйрену

Әр түрлі алжапқыштар болады

Сабақ соңында оқушылар не үйренгенднрі туралы жазып шығады)

Мағынаны тану:

Кез келген бұйымды дайындау үшін оның сызбасын жасау керек. Ал сызбаны дайындау үшін адам денесінің өлшемін алу қажет. Алжапқышты тікпес үшін бұрын оның сызбасын құрастырып үлгі дайындайды. Ол үшін адам денесінің өлшем бірлігінің сантиметрлік таспамен түсіріп алады. Өлшемді дұрыс түсіру үшін дене бітімінің орналасуын білу керек және мынаны ескеру керек. Өлшемді адам денесінің оң жағында тұрып түсіреді. Белін алдын ала жіппен буып қояды. Өлшем алынатын адам тік тұру керек. Өлшемді сантиметрлік таспамен түсіреді. Денені өлшегенде таспаны қатты тартуға немесе босаңсытуға айналым мен ен өлшемдерін жартылай жазады.
Оқушылардың сызықтарды адам денесіндегі сынадай 3 орын бойынша нықтап белгілеуге болатынына көз жеткіземіз.Кеуденің жоғарғы тұсы - кеуде енінің сызығы.Белдің төменгі шеті - бел сызығы алжапқыштың ең төменгі бөлігі бұйымның төмен бөлігі жағындағы сызық. Оқушылармен бірге алжапқыш бөлшектердің әрқайсысы өз атаулары бойынша атап көрсетеміз. Мысалы, мынау кеуде тұсы - аспа баулары белдегі бұйымның төменгі бөлігі - алжапқыш қайта нұсқау картасы бойынша алжапқыш сызбасын жасау үшін оқушылар адам денесінің өлшемін алады.

Алжапқыш түрлері

әмбебап

классикалық

мини

шебер

өндірістік

Алжапқыш сызбасын жасау үшін дене өлшемін алу

Шартты белгілер

Өлшем алу ережелері

Өлшемнің атаулары

Менің өлшемдерім

Ұқ

Бел сызығының қалған ұзындыққа

Кеуденің ұзындығы

Ұб

Бел сызығының қалған ұзындық

Бұйымның ұзындығы

Жб

Бел сызығын қынаған жіп бойынша

Жартылай бел айналымы

Жмқ

Жамбас үсті нүктелері бойынша

Жартылай мықын айналымы

Осыдан кейін 2-ші нұсқау картасы бойынша алжапқыш құрудың есебі орындалады.

Алжапқыш сызбасының құрылысы, нұсқау картасы

Шартты белгілері

Бөлшектердің атаулары

Есептеу формуласы

Есебі (см)

Оқушылар алжапқыш сызбасын дайындап шығады.

Ой толғаныс:

Сызбада неліктен жартылай өлшемде орындалады?
Алжапқыштың ұзындығы қалай анықталады?
Неліктен Б,Т, К нүктелері сызбада осы әріптермен белгіленеді?
Белді жартылай қынайтын өлшем не үшін алынады?
Осы сұрақтарға жауап бере отырып, қыз баланы киіндіреміз.
Ой корыту: «Қарша борату» ойынын ойнатамыз. Оқушылар бүгін сабақтан үйренгенін және алдағы күнде не күтеді ой пікірін жазып, қағазды умаждап сынып оқушыларымен бір бағытқа қарай лақтырамыз (аты-жөні жазылмайды).
Бағалау: Әр топ өз жұмыстарын келесі топтарға көрсетіп, бір-бірін бағалайды.
Үйге тапсырма: Қажетті құрал-жабдықтар әкелеміз.
Жұмыс орнын жинастырамыз.

Заманауй алжапқыш түрлеррі

Шаштараз алжапқышы

Сатушы алжапқышы

Офицант алжапқышы

Тігінші алжапқышы

Аспаз алжапқышы