Үй экономикасындағы мақсат пен міндет

Сабақ№ 23 Сынып 8 Күні23.02.2014ж

Сабақтың тақырыбы: Үй экономикасындағы мақсат пен міндет.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларға Үй экономикасындағы мақсат пен міндет туралы экономикалық негізгі ұғымдармен таныстыру және өмірде пайдалана білу;

2. Дамытушылық: Экономикалық ойлау қабілетін дамыту, оны пайдалану тәсілдері . Әр түрлі экономикалық жағдайда шешім қабылдай білу.

3. Тәрбиелік: Өзіндік ізденуге үйрету, үнемділікке, іскерлікке, тапқырлыққа тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап.

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, география, математика.

Сабақтың көрнекілігі: Сөзжұмбақ жазылған плакат, ребус, деңгейлік тапсырмалардың конверттері т.б.

Сабақтың барысы:

І. Үй тапсырмасын сұрау. Деңгейлік тапсырма.

ІІ. Экономикалық терминдер.

ІII. Сөзжұмбақ шешу, ребус, экономика қазақ мақалдарында.

ІV. Жаңа сабақ.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма.

І. Үй тапсырмасын сұрау . Деңгейлік тапсырма.

1.Ақша мен қаржының айырмашылығы қандай?

(Қаржы - жеке тұтынушыларға қызмет етпейді, ол экономикалық дамуы мен ұдайы өндіріс процесін қамтамасыз етуге бағытталған, ал ақша - жеке тұтынушыларға қызмет етеді)

2.Қаржы жүйесі қандай бөлімдерден тұрады?

(Кез келген елде қаржы жүйесі: мемлекеттік қаржылар, кәсіпорын қаржылары, халық қаржылары бөлімінен құралады)

ІІ. Экономикалық терминдер.

Мұғалім үлестірмелі кеспеде көрсеткен терминдерге оқушылар анықтама береді.

БАРТЕР БАНКРОТ

БАҒА БАНКИР

ТЕҢГЕ НЕСИЕ

БАНК ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕ

III. Сөзжұмбақ шешу, ребус.

Экономика қазақ мақалдарында.

Қ1.

А

2.

Р

3.

Ж

Ы4.

5.

Ж

6.

Ү

7.

Й8.

Е

9.

С

10.

І

11.

Сұрақтары.

1. Азаматтардың немесе фирмалардың жалақы немесе пайдадан мемлекет пайдасына төлейтін міндетті төлемдері. (салық)

2. Фирмалар мен жеке адамдардың сақтау үшін банкке салынған ақша қаражаттары. (салым)

3. Өнім шығарып, қызмет көрсететін адам. (өндіруші)

4. Мүлік жеке адам иелігінде болатын меншік түрі. (жеке меншік)

5. Белгілі бір шарттармен ақшаны борышқа алу. (қарыз)

6. Мемлекет иелігіндегі барлық ақша қаражаттары. (қаржы)

7. Жер мен капитал тайпаның ортақ иелігінде болып, ал шектеулі ресурстар қалыптасқан дәстүрге байланысты бөлінетін экономикалық өмірді ұйымдастыру жолы қалай аталады. Бұл экономикалық жүйенің қай түрі? (дәстүрлі экономика)

8. ТАБЫС-ШЫҒЫН=? (Пайда)

9. Өндірушілер арасындағы бақталастық. (бәсеке)

10. Пайда алуға бағытталған экономикалық қызмет, кәсіпкерлік. (бизнес)

11. Коммерциялық фирманы ұйымдастыратын және пайда алу мақсатымен оның жұмысын басқаратын адам. (кәсіпкер)

Экономикалық ребус шешу.

Экономика

Экспорт

Фирма

Нарықтық экономика

1. Э """' "' ''

"." "' '"'

2. """' "" ' '

3. Ф '' " "

4. ' " Ы "' "" Э'" O "

"." ""

Экономика қазақ мақалдарында.

1. Кәсіп түбі несіп.

2. Ер дәулеті еңбек.

3. Жүз сомың болғанша, жүз досың болсын.

4. Күшіңе сенбе, ісіңе сен.

IV. Жаңа сабақ.

• Өткен сабақта қаржы жүйесінде мемлекеттік бюджет шешуші роль атқарады дедік. Яғни, бұл экономиканың жалпы жағдайын көрсететін барометр болып табылады.

Тұрмыстық тұтастық - отбасының маңызды белгісі. Қазіргі кезде күнделікті табыс әкелетін еңбекпен айналыспайтын отбасын кездестіру мүмкін емес.Жақсы тұруға деген ұмтылыс, адамдарды табыс әкелетін іс - әрекетпен, қызыметпен айналысуға алып келді. Сондықтан экономика,табыс, салық, құнды қағаздар деген ұғымдар қазіргі кезде күнделікті қолданылатын терминдерге айналды.

Қазіргі кезде біздің елімізде жұмысшылар мен қызметкерлердің табыс көзі - айлық жалақы. Соңғы жылдары рөлі жағынан өсіп келе жатқан табыс әкелетін еңбек түрлеріне: жеке шаруашылық, жалға алып жұмыс жасау, фермерлікпен айналысу, т.б. жатады.

Ауылдық және кейбір қалалық жердегі отбасылар үшін қосымша табыс көзі болып жеке шаруашылықтан, бақ үлескісінен, саяжайдан түскен табыс, т.б. жатады.

Отбасылық қаржының шығысына: ай сайынғы шығын (тамақ, пәтерақы, көлік, шаруашылық шығыны, мәдени фонд); балалар мен ересектердің күнделікті шығыны, денсаулықты жақсартуға, киімге, жиһазға, ремонтқа, т.б. жұмсалатын шығындар жатады.

Шығынды табыспен сәйкестендіру үшін және ол отбасы мүшелерін толық қанағаттандыру үшін қаржыны жоспарлы түрде жұмсау керек. Демек, үй шаруашылығын жүргізудің негізгі жолы - қаржыны үнемдеп жұмсай білу. Отбасындағы рухани үлесім, беріктік, жақсы тұрмыс кешу осыған байланысты. Отбасы мүшелері жалпы қаражат қайдан және қанша мәлшерде келетінінен, сондай - ақ қалай жұмсалатынынан хабардар болуы керек. Ақшаны сауатты бөлу, жұмсау, отбасының сәтті қалыптасуына көмектеседі. Кейбір отбасылар үй шаруашылығына арналған журнал ұстағанда міндетті санайды. Журналға кірісті және шығысты түгел белгілеп отырады.бұл ақша ресурсын, отбасы бюджетін дұрыс жасауға көмектеседі.

Отбасы бюджеті туралы есеп.

ТАБЫС

СОМА

ШЫҒЫН

СОМА

1. Жалақы

а) әке

ә) шеше

2. Зейнетақы

а) әжесі

ә) атасы

Барлығы:

15000 т.

10000т.

-

9000т.

34000т.

1. Коммуналды қызмет көрсетулер

2. Тамақ өнімдері

Ет, өсімдік майы, сары май, ұн, шай, кәмпиттер, көкөніс

3. Жуушы құралдар

4. Көңіл көтеру

5. Киім

3000т.

7000т.

200т

200

16000т.

26400т.

Отбасыда қанша жинақтау қалады?

34000-26400=7600т. пайда

V. Қортындылау. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаевтың «Әуелі экономика, содан кейін саясат» деген қағидасы өзін-өзі ақтады. Осыған байланысты мектепте қазіргі нарықты экономика кезеңінде жас ұрпақты еңбекке, адалдыққа, шаруашылыққа қожалық етуге, ұқыптылыққа, іскерлікке тәрбиелеу элементтерін пайдалануымыз қажет.

VI Оқушыларды бағалау

VІI. Үйге тапсырма: Үй экономикасындағы мақсат пен міндет.

Тексерілді________________