Сборник лабораторных работ по конструированию швейных изделий

Технологиялық колледжі

«Киімді құрастыру»

пәнінен сарамандық жұмыстар жиынтығы

Құрастырған арнайы пән оқытушысы: С.К.Лукпанова

Орал

2016

Мазмұны

1. Кіріспе ............................................................................................................

2. № 1 Сарамандық жұмыс.

Адамның сырт формасының сипаттамасы (3 сағ.).....................................

3. № 2 Сарамандық жұмыс.

Адам денесінің өлшемдік сипаттамасы (3 сағ.) .........................................

4. № 3 Сарамандық жұмыс.

Адам денесінің өлшемін алу (3 сағ.) ............................................................

5. № 4 Сарамандық жұмыс.

Киімнің сыртқы түрін және конструкциясын талдау (2 сағ.) ....................

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

6. № 5 Сарамандық жұмыс.

Тік белдемшенің торын құрастыру (2 сағ.)..................................................

7. № 6 Сарамандық жұмыс.

Тік белдемше конструкциясының негізін құрастыру (2 сағ.)...................

8. № 7 Сарамандық жұмыс.

Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыру (2 сағ.)........................

9. № 8 Сарамандық жұмыс.

Қиықты белдемшелер сызбасын құрастыру (2 сағ.)...................................

10. № 9 Сарамандық жұмыс.

Әйелдер шалбарының торын құрастыру(2 сағ.).........................................

11. № 10 Сарамандық жұмыс.

Әйелдер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру(3 сағ.).......

12. № 11Сарамандық жұмыс.

Ерлер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру (4 сағ.)........

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру

13. № 12 Сарамандық жұмыс.

Қондырма жеңді әйелдер көйлегінің конструкциясының негізін

құрастыру (6 сағ.)...........................................................................................

14. № 13 Сарамандық жұмыс.

Қондырма жең конструкция негізінің сызбасын құрастыру (4 сағ.)........

15. № 14 Сарамандық жұмыс.

Жаға сызбасын құрастыру (4 сағ.)................................................................

16. № 15 Сарамандық жұмыс.

Жейде тәрізді көйлек сызбасын құрастыру (4 сағ.)....................................

17. № 16 Сарамандық жұмыс.

Реглан пішімді көйлек сызбасын құрастыру (6 сағ.)..................................

Кіріспе

Пішуші және тігінші мамандықтарын дайындау барысында арнаулы пәндер арасында «Киімді кұрастыру» пәнінің рөлі зор.

Бұл әдістемелік құрал техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында «Киімді конструкциялау» пәнінен сарамандық жұмыстар өткізуге арналған, «Киімді конструкциялау», «Тігін бұйымдарының технологиясы» бағдарламаларына сәйкес жасалған. Әдістемелік құралда берілген материал жеке тапсырыс бойынша киім конструкциясын құрастыруға бағытталған және ЦОТШЛ әдісіне негізделген.

Құрал мақсаты - оқушыларға әйелдердің әртүрлі киімдерінің конструкциясының сызбаларын құрастыру да практикалық дағдыларын арттыру және өз өлшемдеріне сәйкес лекалолар жасау.

Әдістемелік құралдың қажеттілігі мемлекеттік тілде оқитын топтарда сызба құрастыру барысында есеп формулаларының қиындық туғызатындығынан туындап отыр.

Әдістемелік құралдағы тапсырмаларды деңгейлік тапсырмалар ретінде қолдануға болады.

Сарамандық жұмыстар жиынтығында киімдер негізінің лекалоларын жасау үшін:

• адам фигурасының сипатамасының талдауы;

• антропометриялық нүктелердің талдауы;

• негізгі өлшемдердің белгіленуі, алынуы;

• сызба құрастыру мақсатында қажетті есептер жүргізуі;

• сызба құрастыру жолдары қамтылған.

№ 1 Сарамандық жұмыс

Адамның сырт формасының сипаттамасы

Жұмыс мақсаты: адамның сырт формасының ерекшелігін игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Адам жасын және оның морфологиялық белгілерінің мөлшерлерін анықтау.

2. Адам денесінің пропорциясын анықтау.

3. Дене бітімі типін анықтау.

4. Еңсе түрін анықтау.

5. Қол, аяқ формасының сипаттамасы.

6. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Адам фигурасының формасы негізгі өлшемдік белгілермен, денебітім пропорциясымен, денебітім типімен, еңсемен сипатталады.

Негізгі өлшемдік белгілерге адам бойы мен кеуденің үшінші орамы жатады. Бұл өлшемдер адам жасына байланысты өзгеріп тұрады.

Оқушылар берілген кестелерді өз формаларына толтырады.

Адам жасына сипаттама

1 кесте

Дене

бітім №

Жыны

сы

Жасы

Өлшемдік белгілері

қужат бойынша

морфоло

гиялық

бойы, см

кеуде орамы,см

салмағы, кг

бары

болуы тиіс

Денебітім пропорциясы дене бөлек бөлшектерінің пропорциясы (арақатынасы). Ол бас сүйегінің, омыртқаның, қол - аяқ өлшемдеріне, бұлшық еттің дамуына, майдың жиналуына байланысты.

Денебітім пропорциясына сипаттама

2 кесте

Дене

бітім №

Жыны

сы

Жасы

Бойы,

см

Иық орамы

Дене ұзынды

ғы

Мықын орамы

Қол ұзынды

ғы

Аяқ ұзынды

ғы

Пропор

ция типі

см

%

см

%

см

%

см

%

см

%

Дене бітім типі - әр фигураның ерекшелігі. Әйелдерде ол майдың жиналуына байланысты.

Әйел дене бітімінің типін анықтау

3 кесте

Дене бітім №

Майдың жиналуы

Денебітім типі

Даму дәрежесі

Тегістігі

Еңсе - дененің тік тұрған кездегі келбеті, ол омыртқаның мойын, бел сызықтарындағы иілісіне және иық биіктігіне байланысты.

Еңсе түрін анықтау

4 кесте

Дене бітім

№

Жыны

сы

Өлшем белгілері, см

Еңсе түрі

мойын тереңдігі

жаурын ортасындағы тереңдік

дене бағыты

иық биіктігі

бел тереңдігі

Қол формасы шынтақтағы иық пен білектің қосылған β бұрышының мөлшерімен анықталады. Бұл белгімен қолдың үш түрін ажыратады: β = 164º - қалыпты; β < 164º - бүгілген; β > 164º - түзелген.

Қолдың (иықтың) денеге байланысты орналасуын α бұрышының мөлшерімен анықтайды. α = 90º - қалыпты; α < 90º - алдыңғы; α > 90º - артқы.

Қол формасын және орналасуын анықтау

5 кесте

Жынысы

β

α

Қолдың орналасуы

Формасы

Аяқ формасы сан мен аяқ орналасуына, бұлшық еттің дамуына және майдың жиналуына тікелей байланысты. Осыған байланысты аяқ формасы: қалыпты, О - тәрізді, Х - тәрізді, Л - тәрізді және П - тәрізді болып жіктеледі.

Аяқ формасын анықтау

Өз фигурасына сипаттама

6 кесте

Дене бітім

№

Жыны

сы

Жасы

Қалыпты орта сипаттамасы

пропорция типі

денебітім типі

еңсе

қолдың орналасуы

қол формасы

аяқ формасы

№ 2 Сарамандық жұмыс

Адам денесінің өлшемдік сипаттамасы

Жұмыс мақсаты: киім құрастыруға қажетті өлшемдік белгілерінің өлшеу әдісін игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Антропометриялық талдау әдісімен танысу.

2. Негізгі антропопетриялық нүктелердің сұлбасын қолданып, кесте толтыру.

3. Негізгі өлшемдік белгілердің сұлбасын қолдана отырып, кесте толтыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Оқушылар антропомертия әдістерін қолдана отырып өз бетімен жұмыстанады. Берілген сұлбаның көмегімен антропометриялық нүктелердің атауын, олардың орналасуын қайталап 1 кестені толтырады.

Антропометриялық нүктелердің сипаттамасы

1 кесте

Белгісі

Атауы

Орналасуы

а

Төбелік

Тік тұрған кездегі төбенің ең жоғарғы нүктесі

б

в

г

д

е

ж

з

и

к

л

м

н

о

п

р

Киім құрастыруға алдымен бастапқы мәліметтер қажет, яғни адам денесінің өлшемдері. Барлық өлшемдер ұзындық, ендік, орам болып бөлінеді. Өлшемдердің белгіленуі:

Р - бой;

В - биіктік;

Д - ұзындық;

Г - терендік;

О - орам;

СО - жартылай орам;

Ш - ені;

А - орта аралығы.

Өлшем белгілерін пайдалана 2 кестені толтыру.

Өлшемдік белгілерді анықтау

2 кесте

Өлшем белгісінің р/с

Белгісі

Өлшемдік белгілер атауы

Суреті

№ 3 Сарамандық жұмыс

Адам денесінің өлшемін алу

Жұмыс мақсаты: адамның денесін өлшеу әдісін игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Орам өлшемдерін алу.

2. Ендік өлшемдерін алу.

3. Ұзындық өлшемдерін алу.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Оқушылар екі адамнан жұптасып бір - бірін өлшейді, кестені толтырады.

Берілген фигураның өлшемін алу

1 кесте

Өлшем белгісінің р/с

Өлшемдік белгілер атауы

Өлшем алу жолы

Белгісі

Мөлшері, см

Сш

Сг1

Сг2

Сг3

Сг4

Ст

Сб

Оп

Ок

Огол

Озяп

Шп

Шг

Шс

Р

Дтс

ДтсІІ

Дтп

Вг

Впк

Ди

Др

Дс

ГтІ

ГтІІ

№ 4 Сарамандық жұмыс

Киімнің сыртқы түрін және конструкциясын талдау

Жұмыс мақсаты: киімнің сыртқы түрін және конструкциясын талдау жолын

игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Модель таңдау және киімнің сыртқы түрін және конструкциясын игеру.

2. Модельге сипаттама беру.

3. Негізгі бөлшектерінің конструкциясын салу.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Оқушылар алдымен модель таңдайды, суретін салады немесе жапсырады. Модельге сипаттама беру реттілігі:

• кімге арналған, қайда қолданады, қандай матадан тігілген;

• бұйым силуэті, түймелегі, пішімі;

• алдыңғы бойға толық сипаттама;

• артқы бойға сипаттама;

• жеңге сипаттама;

• жағаға сипаттама;

• бұйым етегінің өңделуі және безендірілуі.

Сипаттама реттілігін пайдалана отырып модельге толық жазбаша сипаттама береді.

Модельдің негізгі бөлшектерінің конструкциясын салып қиық атауларын, негізгі жіп бағытын белгілейді.

Қортындысына кестені толтырады.

Таңдалған модельдердің сыртқы түрі мен конструкциясына сипаттама

Модель №

Пішімі

Силуэті

Жіктелуі (тігінен жүретін

тігістер саны, атауы)

Бүкпе, қатпар саны (көлдеңен, тігінен, қиғаш)

Көлдеңен жүретін тігістер саны, атауы, орны

Түймелеу түрі, мойын ойындысының формасы

Көлемдік форма беру әдісі

№ 5 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Тік белдемшенің торын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: белдемше торының конструкциясын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Тік белдемше торының конструкциясын құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар таңдау.

2. Сызба құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Белдемше торын құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Белдік бұйымдар тобын белдемшелер мен шалбарлар құрайды. Белдемше костюм немесе көйлек бөлігі және жеке бұйым болуы мүмкін. Белдемше формасы әртүрлі, көбіне тік, етегі кеңейтілген немесе тарылған кездеседі.

Пішіміне қарай тік, конус тәрізді және қиықты болып жіктеледі. Кез келген белдемше сызбасын құрастыру үшін алдымен белдемше негізінің сызбасын құрастырады.

Оқушылар белдемше торын құрастыруға қажетті өлшемдерді алып

1 кестені толтырады.

Тік белдемше құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар

1 кесте

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері, см

Қосымша

белгісі

мөлшері, см

Ст

Бел жартылай орамы

Пт

0,5 ... 1,5

Сб

Мықын жартылай орамы

Пб

1,0 ... 4,0

Дтс

Бел сызығына дейінгі арқа ұзындығы

Влт

Бел сызығының биіктігі

Дсб

Бел - еден арақашықтық жанынан

Дсп

Бел - еден арақашықтық алдынан

Дю

Модель бойынша (таңдау бойынша)

1 кестедегі өлшемдерді қолданып 2 кестені толтырады да, тор сызбасын құрастырады.

Белдемше торын құрастыруға есеп жүргізу кестесі

2 кесте

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

ТБ

↓

0,5 х Дтс

ТН

↓

Дю

ББ₁

→

Сб + Пб

ББ₂

←

0,5 х (Сб + Пб) - 1,0

ББ₃

→

0,4 х ББ2

Б₁Б₄

←

0,4 х Б1Б2

Белдемше торын құрастырып, сызық атауларын жазу.

№ 6 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Тік белдемше конструкциясының негізін құрастыру.

Жұмыс мақсаты: белдемше конструкциясының негізін құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Сызба құрастыру үшін есеп жүргізу.

2. Белдемше негізін құрастыру.

3. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Тік белдемше сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар кестесін қолданып, белдемше негізін құрастыруға есеп жүргізу.

Белдемше негізін құрастыруға есеп жүргізу кестесі

1 кесте

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Т₂Т₂₀

↑

Дсб - Влт

Т₁Т₁₀

↑

Дсп - Влт

Бүкпе енің есептеу

∑В = (Сб + Пб) - (Ст + Пт)

Артқы бүкпе ені = 0,35 х ∑В

Артқы бүкпе ұзындығы = 14 ...16,0

Бүйір бүкпе ені = 0,5 х ∑В

Бүйір бүкпе ұзындығы = 18 ...20,0

Алдыңғы бүкпе ені = 0,15 х ∑В

Алдыңғы бүкпе ұзындығы = 10 ...12,0

Н₂Н₂₁

→

1,0 ... 6,0

Н₂Н₂₂

←

1,0 ... 6,0

ТТ₀

→

0,5 ... 1,0

Т₁₀Т₁₁

←

0,5 ... 1,0

Белдемше сызбасын құрастыру.

№ 7 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Сызба құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар алу.

2. Конус тәрізді белдемшелер құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Конус тәрізді белдемшелердің ерекшелігі - бел бүкпелерінің болмауы және етегінің көп кеңеюі. Белдемше етегінің кеңеюі (К) коэффициент мөлшеріне байланысты.

Конус тәрізді белдемшелерді құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар

1кесте

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері, см

Қосымша

белгісі

мөлшері, см

Ст

Бел жартылай орамы

Пт

1,0

Сб

Мықын жартылай орамы

Пб

5,0

Дтс

Бел сызығына дейінгі арқа ұзындығы

Дтк

Бел сызығының биіктігі

Пдтк

Дю

Модель бойынша (таңдау бойынша)

Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыруға есеп жүргізу

2 кесте

Мөлшері

Белдемше түрі

«Шеңберлі»

«Жартылай шеңберлі»

«Колокол»

«Күліш»

Коэффициенті К

0,32

0,64

1,2

1,4

Rт = К (Ст + Пт)

Rн = К (Дтк + Пдтк)

Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыруды, О - ортасынан бастайды. Бел сызығының орнын ОТ = К х Ст формуласымен табады.

Конус тәрізді белдемшелер сызбасын құрастыру, коэфициентерін белгілеу.

№ 8 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Қиықты белдемшелер сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: қиықты белдемшелер сызбасын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Сызба құрастыруға қажетті өлшемдер және қосымшалар алу.

2. Қиықты белдемшелер құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Қиықты белдемшелер сызбысын құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Қиықты белдемшелерді пішу үшін бір қиық сызбасын құрастырады. Қиық саны (n) жұп болуы тиіс.

Қиықты белдемше сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар

1 кесте

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері, см

Қосымша

белгісі

мөлшері, см

Ст

Бел жартылай орамы

Пт

1,0

Сб

Мықын жартылай орамы

Пб

2,0

Дю

Модель бойынша (таңдау бойынша)

ТБ

Бел - мықын аралығы

18,0 ... 20,0

n

Қиық саны

4; 6; 8; 12...

Дтк

Бел - тізе аралығы

Қиықты белдемше сызбасын құрастыруға есеп жүргізу кестесі

2 кесте

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

ТБ

↓

18,0 ... 20,0

ТН

↓

Дю

ТТ₁

←

(Ст + Пт ) : 2

ТТ₂

→

(Ст + Пт ) : 2

ББ₁

←

(Сб + Пб) : 2

ББ₂

→

(Сб + Пб) : 2

НН₁

←

ББ₁

НН₂

→

ББ₂

Н₁Н₃

←

4,0 ... 10,0

Н₂Н₄

→

4,0 ... 10,0

Б₁Н₅

БН

Б₂Н₆

БН

ТТ '

↓

0,5

НН '

↓

0,5

Әртүрлі қиықты белдемшелер сызбасын құрастыру.

№ 9 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Әйелдер шалбарының торын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: әйелдер шалбарының торын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Шалбар сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу.

2. Шалбар торын құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Шалбар торын құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Әйелдер шалбарының торын құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар

1кесте

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері см

Қосымша

белгісі

мөлшері см

Ст

Бел жартылай орамы

Сб

Мықын жартылай орамы

Пб

2,0

Дсб

Бел - еден арақашықтық жанынан

Дсп

Бел - еден арақашықтық алдынан

Впс

Еденнен құйрықтың шығынқы жеріне дейінгі биіктік

Дтк

Бел - тізе арақашықтығы

Дс

Бел сызығынан орындық бетіне дейінгі арақашықтық

Дб

Модель бойынша (таңдау бойынша)

Шн

Балақ ені (модель бойынша)

Шк

Тізе ені (модель бойынша)

Әйелдер шалбарының торын құрастыруға есеп жүргізу

2 кесте

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Тор сызбасын құрастыру

ТЯ

↓

Дс - 1,0 ... 2,0

ЯБ

↑

6,0

ББ₁

←

0,15 х Сб + 0,25 (Пб +1,0) +1,4

Т₁Т₂

→

0,7

Т₂Т₃

→

0,5 х Ст + 2,0 + 0,5

Т₃Т₄

↑

(Дсб - Дсп) + 0,3

Т₀Н

↓

Дб + 1,5

Т₀К

↓

Дтк + 1,0

НН₁

→

0,5 х (Шн - 2,0)

НН₂

←

0,5 х (Шн - 2,0)

НН₃

→

0,5 х (Шн + 2,0)

НН₄

←

0,5 х (Шн + 2,0)

КК₁

→

0,5 х (Шк - 2,0)

КК₂

←

0,5 х (Шк - 2,0)

К₁К₃

→

2,0

К₂К₄

←

2,0

Б₁Б₃

←

0,3 х (0,4 х Сб - 1,5)

ББ₄

→

ББ₁ + Б₁Б₃

ББ₅

←

0,5 х [(1,4 х Сб + Пб - 0,5) - Б₃Б₄] + 0,5

ББ₇

→

0,5 х [(1,4 х Сб + Пб - 0,5) - Б₃Б₄] - 0,5

№ 10 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Әйелдер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру.

Жұмыс мақсаты: әйелдер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Шалбар торын құрастыру.

2.Сызба құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Шалбар негізін құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Әйелдер шалбарының негізін құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Алдыңғы балағын құрастыру

Бүкпе ені Т₀ нүктесінен оңға және солға

1,0

Бүкпе ұзындығы Т₀ нүктесіне төмен қарай

8,0

НН₅

0,7

0,7

Я₁Я₃

Т₁Я₁Я₂

2,8

2,8

Артқы балағын құрастыру

Н₄К₄Я₄

адым сызығы бойымен

Н₂К₂Я₂ - сызбадан

Б₅Б₆

→

0,7 х (0,4 х Сб - 1,5)

Т₅Т₆

→

ГтІІ

Я₅Я₆

Б₆Я₅Я₄

3,0

3,0

Т₀Т₇

↑

(Дсп - Впс) - Дс

Т₈Т₉

ТТ₃ бойымен

R = 0,5 х Ст + 3,5 + 0,5

Н₃К₃Б₇Т₉Т₁₀

бүйір қиығы бойымен

Н₁К₁Б₄Т₄ - сызбадан

Артқы бүкпе ені Т8Т10 кесіндісінің ортасынан оңға және солға

2,0

Артқы бүкпе ұзындығы

12,0

№ 11 Сарамандық жұмыс

Белдік бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Ерлер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру.

Жұмыс мақсаты: ерлер шалбарының конструкциясының негізін құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Шалбар сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу.

2. Шалбар торын құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Шалбар торын құрастыру.

4.Сызба құрастыру үшін есеп жүргізу.

5. Шалбар негізін құрастыру.

6. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

1кесте

Ерлер шалбарының торын құрастыруға қажетті өлшемдер мен қосымшалар

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері см

Қосымша

белгісі

мөлшері см

Ст

Бел жартылай орамы

Пт

1,0

Сб

Мықын жартылай орамы

Пб

2,0

Дтк

Бел - тізе арақашықтығы

Дб

Модель бойынша (таңдау бойынша)

Шн

Балақ ені (модель бойынша)

Шк

Тізе ені (модель бойынша)

2 кесте

Әйелдер шалбарының торын құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Тор сызбасын құрастыру

Т₀ Н₀

↓

Дб

Т₀К₀

↓

Дтк

Т₀Я₁

↓

0,5 х Сб - 1,0 - 0,7

Я₁Б₁

↑

1/3 х Т₀Я₁

Т₀Т₀₁

↓

0,1 х (Сб - Ст)

Б₁Б₂

→

0,5 х (Сб + Пб)

Б₂Б₂₁

→

0,5

0,5

Я₂Я₃

→

0,1 х (Сб + Пб)

Я₁Я

→

Я₁Я₃ : 2

НН₁

←

(Шн - 2,0) : 2

НН₂

→

(Шн - 2,0) : 2

НН₃

←

НН₁ + 2,0

НН₄

→

НН₂ + 2,0

Б₁Б₃

←

0,1 х (Сб + Пб)

Б₃Б₄

→

(Сб + Пб) - Б₁Б₂₁

Б₄Б₅

↑ доға бойымен

0,05 х (Сб + Т₀Я₁) - 0,3

Я₂Я₂₁

←

0,04 х Сб

Ерлер шалбарының негізін құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Алдыңғы балағын құрастыру

Я₂₁ 1

0,4 х Я₂Б₂

Т₂,Б₂₁,1,Я₃ - орта сызығы

Т₂Т₄

0,5х (Ст + Пт) + 2,0 ... 2,5 + 3,0 ... 3,5

Т₂Т₃

0,5 х (Ст + 8,0 - Сб)

Т₃Т₃₁

0,4 х Т₂Т₃

Т_31, Б₂₁, 1, Я₃ - орта сызығы

Т_2, Т_{4 -} бел сызығы

КК₁

(Шк - 2,0) : 2

КК₂

(Шк - 2,0) : 2

Н₂К₂Я₃ - адым сызығы

Н₁К₁Я₁Б₁Т₄ - бүйір сызығы

НН₅

0 ... 1,0

Н₁ Н₅ Н₂ - етек сызығы

Артқы балағын құрастыру

Я₂₁ Я₅

0,25 х (Сб + Пб) - 1,5

Я₃ Я₃₂

1,0

Я₂₁ 2

2,0 ... 3,0

КК₄

КК₂ + 2,0

КК₅

КК₂ + 2,0

Т₅Т₇

0,5 х (Ст + Пт) + 2,0

НН₆

0,5 ... 1,0

№ 12 Сарамандық жұмыс

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Қондырма жеңді әйелдер көйлегінің конструкциясының негізін құрастыру.

Жұмыс мақсаты: әйелдер көйлегінің конструкциясының негізін құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Көйлек сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу.

2. Көйлек торын құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Көйлек торын құрастыру.

4.Сызба негізін құрастыру үшін есеп жүргізу.

5. Көйлектің артқы бойын құрастыру.

6. Көйлектің алдыңғы бойын құрастыру.

7. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Қондырма жеңді әйелдер көйлегінің негізін құрастыруға қажетті өлшемдер алу

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері см

Қосымша

белгісі

мөлшері см

Р

Адам бойы

Сш

Мойынның жартылай орамы

Пшс

2,0

СгІ

Кеуденің бірінші жартылай орамы

Пг

6,0

СгІІ

Кеуденің екінші жартылай орамы

СгІІІ

Кеуденің бірінші жартылай орамы

Ст

Белдің жартылай орамы

Пт

4,0

Сб

Мықынның жартылай орамы

Пб

6,0

Шг

Кеуде ені

Пшп

0,5

Цг

Кеуде ортасының аралығы

ДтсІІ

Мойын түбінен бел сызығына дейінгі арқа ұзындығы

Пдтс

0,5

ДтпІІ

Мойын түбінен бел сызығына дейінгі кеуде ұзындығы

ВгІІ

Кеуде биіктігі

ВпрзІІ

Мойын түбінен қолтықтың артқы бұрышы деңгейіне дейінгі аралық

Пспр

1,5

ВпкІІ

Иықтың қиғаш биіктігі

Шс

Арқа ені

Пшс

2,0

Оп

Иық орамы

Шп

Иық ені

Пшп

1,0

Др

Қол ұзындығы

Ди

Бұйым ұзындығы

Тор сызбасын құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Сызба үлгісі

А₀а₁

→

С_шІІІ + Пг + 0,3 ... 1,5 + 0,5 ... 1,5

А₀а

→

Шс + Пшс

а₁а₂

←

Шг + (СгІІ - СгІ) + Пшп

А₀у

↓

0,4 х ДтсІІ

А₀Г

↓

ВпрзІІ + Пспр + 0,5 х Пдтс

А₀Т

↓

ДтсІІ + Пдтс

ТБ

↓

0,5 х ДтсІІ - 2,0

Артқы бойдың орта сызығын шығару

Кесінді белгісі

Бағыты

Мөлшері

Сызбасы

Артқы бойы тұтас пішілген тік силует

ТТ₁

→

1,5 ... 3,0

Орта тігісі бар тік силует

А₀А₀₁

ТТ₁

→

0,5

→

1,0

Орта тігісі бар қынамалы және жартылай қынамалы силует

А₀А'₀

ТТ₁

ТТ₁₁

→

0,5

→

1,0 ... 2,5

→

1,0 ... 2,0

Трапеция силуеті

ТТ₁

→

2,0

Жартылай қынамалы силуетті қондырма жеңді

әйелдер көйлегінің сызбасын құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Артқы бой сызбасын құрастыру

А₀А'₀

→

0,5 ... 1,0

Т Т₁

→

1,0 ... 2,5

Т Т₁₁

→

1,0 ... 2,0

А'₀ А₂

→

Сш : 3 + Пшг

А₂ А₁

↓

А'₀ А₂ : 3

А Н₁

↓

Ди + Пдтс

А₂ П₁

доға бойымен кертпе

Шп + бүкпе ені + 0,5 ... 1,0

Т₁₁ П₁

доға бойымен кертпе

ВпкІІ + Пдтс + 0,5 ... 2,5

П П₁

↑

0,5 ... 1,0

Иық бүкпесінің орта сызығының орны

иық сызығы бойымен А₂ нүктесінен

4,0 ... 4,5

Бүкпе ұзындығы

артқы бойдың жоғарғы бөлігіндегі орта сызығына параллель

6,0 ... 9,0

Бүкпе ені

бүкпенің орта сызығынан онға және солға

1,5 ... 2,0

Г₁ П₃

↑

Г₁ П₂ : 3 + 2,0

Г₁ 1

0,2 х Г₁ Г₄ + 0,5

Г₁ Г₂

←

Г₁ Г₄ : 2

Алдыңғы бой сызбасын құрастыру

Т₃ Т₈

↓

0 ... 1,5

Т₈ А₃

↑

ДтпІІ + Пдтс + 0,5 ... 2,5

А₃ А₃₁

←

0,5 ... 1,0

А₃₁ А₄

←

Сш : 3 + Пшг

А₃₁ А₅

↓

А₃₁ А₄ + 1,0

Г₃ Г₆

←

Цг + 0,5 х Пшп

А₄ Г₇

доға бойымен кертпе

ВгІІ

А₄ А₉

доға бойымен кертпе

2 х (СгІІ - СгІ) + 2,0

Г₄ П₄

↑

Г₁ П₂ - 0,5 ... 1,5

Г₄ П₆

↑

Г₄ П₄ : 3

П₆ П₆₁

→

0,6

А₉ П₅

бойымен кертпе

Шп

П₆ 3

П₅ П₆ бойымен

П₅ П₆ : 2

3 - 4

П₅ П₆ - ға перпендикуляр бойымен

1,0

Г₄ 2

0,2 х Г₁ Г₄

П₅ П'₅

П₅ 4 П₆ бойымен

0,3 ... 0,5

Т₈ Н₃

↓

Т₁ Н₁ - артқы бойдан

Бүйір сызығын құрастыру

ББ₂

→

Г Г₅ + (ББ₁ - 0,3) : 2

∑ В

Т₁₁ Т₃ - (Ст + Пт)

Бүйір бүкпесінің ені

жарты мөлшерден

→

←

∑ В : 4

В

мықын сызығы бойымен кеңейту мөлшері

(Сб + Пб) - Б₁ Б₃

Б₂ Б₄

→

В : 2

Б₂ Б₅

←

В : 2

Бүкпелерді құрастыру

Т₁ Т₄

→

(0,4 ... 0,5) х Г Г₁

Артқы бойдың бүкпе ені

бел сызығы бойымен жарты мөлшерден

→

←

∑ В : 4

Алдыңғы бойдың бүкпе ені

бел сызығы бойымен жарты мөлшерден

→

←

∑ В : 4

Бүйір бүкпе ені

бел сызығы бойымен жарты мөлшерден

→

←

∑ В : 4

Өңір сызығын құрастыру

Өңір ені

→

(0,75 ... 1,0) х түйме диаметрі + 1,0

А₅ А₆

↓

0,5 ... 1,0

А₆ А₇

→

1,0 ... 2,0

Жоғарғы ілмек орны

А₆ - нүктесінен ↓

1,5 ... 3,5

Ілмек ұзындығы

түйме диаметрі + 0,5 ... 1,0

№ 13 Сарамандық жұмыс

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Қондырма жең конструкция негізінің сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: қондырма жең конструкция негізінің сызбасын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Қондырма жең сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу.

2. Қондырма жең торын құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Қондырма жең торын құрастыру.

4. Қондырма жең сызба негізін құрастыру үшін есеп жүргізу.

5. Қондырма жең сызбасын құрастыру.

6. Бір тігісті жең сызбасын құрастыру.

7. Жоғарғы және төменгі қиықтары бар екі тігісті жең сызбасын құрастыру.

8. Алдыңғы және шынтақ тігістері бар жең сызбасын құрастыру.

9. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Қондырма жеңді негізін құрастыруға қажетті өлшемдер алу

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері см

Қосымша

белгісі

мөлшері см

Оп

Иық орамы

Поп

6,0

Др

Жең ұзындығы

Шрук вн

Жең аузының ені

Дпр

Қолтық ойындысының ұзындығы (сызбадан)

Вок

Жең түбінің биіктігі (сызбадан)

Қондырма жең сызбасын құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Сызба үлгісі

Қондырма жең торын құрастыру

О₁О₂

↑

Вок

О₁Рп

→

Шр : 2

О₁Рл

←

Шр : 2

Рп О₃

↑

О₁О₂

Рл О₄

↑

О₁ О₂

О₃ М

↓

Др - 1,0 ... 1,5

О₃ Л

↓

О₃ М : 2 + 3,0

М М₁

←

Шрук вн

М₁ М₂

↓

1,5 ... 2,5

Қондырма жең негізін құрастыру

Рп 1

↑

Г4 П6 (сызбадан)

1 - 1'

→

0,5

Рл Р₃

↑

Г₁ П₃ (сызбадан)

Р₃ Р'₃

←

0,5

О₃ О₅

←

О₂ О₃ : 2 - 2,0

О₂ О₆

←

О₂ О₄ : 2

О₅ 2

2,0 ... 2,5

О₆ 3

1,0 ... 2,0

1 - 1''

←

0,5

Р₃ Р''₃

→

0,5

Рп Г₂

←

Г₁ Г₄ : 2 + 0,5

Рп 8

Г₄ 2 + 0,5

Р''₃ 4

Р''₃ Г₂ бойымен

Р''₃ Г₂ : 2

4. - 5

бойымен

1,0 ... 2,0

Л Л₁

→

0,7 ... 1,0

Л₂ Л₃

→

0,5 ... 1,5

Бір тігісті жең сызбасын құрастыру

Л₁ Л₂₁

←

Л₁ Л₃ : 2

М М₁₁

М М₂ бойымен ←

М М₂ : 2

Рп Р₁

→

О₁ Рп

Л₁ Л₂₂

→

Л₁ Л₂₁

М М₃

→

М М₁₁

М₃М₃₁

↓

0,5

Рп 8'

Рп 8

Рл Р₂

←

Рл О₁

Л₃ Л₄₁

←

Л₃ Л₂₁

М₂ М₄

М₂ М₄ б/н М₂ Л₃

М₂ М₁₁

Л₃ Л₄₂

М₂ Л_{3 ке}

Л₃ Л₂₁

Р₂₁ 6

Р₂₁ Р'₃ б/н

Р₂₁ Р'₃ : 2

6 - 7

б/н

1,0 ... 1,5

Жоғарғы және төменгі қиықтары бар екі тігісті жең сызбасын құрастыру

О₁О₂

↑

Вок + 0,5 ... 0,7

Бүкпе ені

О₂О₂₁

→

1,5 ... 2,5

О₂О₂₂

←

1,0 ... 2,0

О₁О₁₁

←

0,5 ... 1,2

О₁О₁₂

→

0,5 ... 1,2

Алдыңғы және шынтақ тігістері бар жең сызбасын құрастыру

Астыңғы бөліктің алдыңғы тігіс сызығын шығару

Рп Р₅

←

3,0 ... 4,0

Л₁ Л₅

←

3,0 ... 4,0

М М₅

←

3,0 ... 4,0

Астыңғы бөліктің шынтақ тігіс сызығын шығару

Рл Р₄

→

1,0 ... 6,0

М₂ М₄

→

0 ... 2,0

Л₄ Л₄₁

→

1,0 ... 1,5

Үстіңгі бөліктің алдыңғы тігіс сызығын шығару

Рп Р₁

→

Рп Р₅

Л₁ Л₁₁

→

Л₁ Л₅

М М₃

→

М М₅

Р₁ Р₁₁

↑

Р₅ Р₅₁

М₃ М₃₁

↓

М₅ М₅₁

Рп 8'

Рп 8

Үстіңгі бөліктің шынтақ тігіс сызығын шығару

а Р₂₁

←

а Р₄₁

Р_л Р₂

←

Р₄ Р_л

Л₃ Л₄₂

←

Л₄ Л₄₁

М₂ М₄₁

←

М₂ М₄

№ 14 Сарамандық жұмыс

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Жаға сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: жаға сызбасын құрастыру жолын игеру.

Жұмыс мазмұны: 1. Жаға сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу.

2. Жаға сызбасын құрастыру үшін есеп жүргізу.

3. Жаға сызбасын құрастыру.

4. Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Жең сызбасын құрастыруға қажетті өлшемдер алу

Өлшем белгісі

Өлшем атауы

Өлшем мөлшері, см

Lгорл

Мойын ойындысының ұзындығы

Жаға ортасының биіктігі:

тығыз қынамалы жаға

қалыпты жаға

кеңейтілген

1,5 ... 3,0

4,0 ... 6,0

7,0 ... 12,0

а

коэффициент

0,5 ... 1,5

Жаға сызбасын құрастыруға есеп жүргізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Сызба үлгісі

Кеңейтілген жаға

О

ОВ

↑

7,0 ... 12,0

ВВ₁

↑

2,0 ... 4,5

ВА

Lгорл - а

В1

ВА : 2

1 - 2

1,0 ... 2,5

ВВ₂

↑

8,0 ... 14,0

АА₃

ВВ₂ + 1,0

А₃ А₄

4,0 ... 5,0

В₂ А₆

В₂А₄ : 2

А₆ А₇

1,0 ... 1,5

Тығыз қынамалы жаға

О

ОВ

↑

1,5 ... 3,0

ВВ₁

↑

2,0 ... 4,5

ВА

Lгорл - а

АА₁ ═ Вв ═ А₁в

ВА : 3

Аа

А А₁ : 2

аа₁

0,2 ... 0,3

вв₁

0,4 ... 0,5

ВВ₂

↑

8,0 ... 14,0

АА₃

ВВ₂ + 1,0

А₃ А₄

4,0 ... 5,0

В₂ А₆

В₂А₄ : 2

А₆ А₇

1,0 ... 1,5

Тіктемесі тұтас пішілген жаға

О

ОВ

↑

2,0

ВВ₁

↑

3,0 ... 3,5

ВВ₂

↑

8,0 ... 10,0

ВА

Lгорл - 0,5

АА₁

←

ОА : 3

АА₂

↑

1,0 ... 2,0

А₂ А₃

↑

ВВ₂

А₃ А₄

→

4,0 ... 5,0

В₂ А₆

В₂А₄ : 2

А₆ А₇

1,0 ... 1,5

Тіктемесі бөлек пішілген жаға

О

ОВ

↑

7,0 ... 8,0

ВА

Lгорл - 1,0

В - 1

ВА : 2

1 - 2

0,5 ... 1,5

ВВ₂

↑

3,5 ... 8,0

АА₃

ВВ₂ + 1,0 ... 2,0

А₃ А₄

→

4,0 ... 5,0

В₂ А₆

В₂А₄ : 2

А₆ А₇

1,0 ... 1,5

Тіктеме құрастыру

1 - 2

ВА - ға

0,5 ... 1,5

1 - 3

ВА - ға

0,5 ... 1,5

ВВ₁

ВА - ға

2,5 ... 4,0

АА₂

↓

2,5 ... 4,0

Тік жаға сызбасын құрастыру

А

АА₁

↑

0,5 ... 4,0

А₁ А

Lгорл - 0,5 х АА₁

ВВ₁

↑

3,0 ... 7,0

А₁ А₂

↑

3,0 ... 7,0

№ 15 Сарамандық жұмыс

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Жейде тәрізді көйлек сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: жейде тәрізді көйлек сызбасын құрастыру.

Жұмыс мазмұны: 1. Көйлек сызбасының негізіне өзгерістер енгізу.

2. Жең сызбасын құрастыру.

3.Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Көйлек негізіне өзгерістер енгізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Артқы бой

П₁ П₁₁

↑

0,5 ...6,0

А₂А₂^'

↑

П₁₁ П₁₁^, = 1,0 ...2,0

Г₁Г₁₁ = Г₄Г₄₁

↓

2,0

П₃П₃₁

→

0,75 ... 1,5

Г₂^' Г₂₁

→

1,0 ... 1,5

Алдыңғы бой

А₄А₉

2 х (СгІІ - СгІ)

П₅П₅₁

П₁ П₁₁

П₅₁П₅₁^'

↓

А₉А₉^' = А₄А₄₁ = П₁₁П₁₁^'

П₆П₆₁

←

П₃П₃₁

Г₂^' Г₂₂

←

Г₂^' Г₂₁

Жең сызбасын құрастыру

О₁О₂

↑

3,0 … 14,0

О₂Р₁ = О₂Р₂

Дпр : 2

О₁Р_п = О₁Р_л

→

О₁Р₁ : 2

Р_п 1

↑

О₁О₂ : 2

Р_лР₃

↑

Р_п 1 + 1,0

О₂2

О₂1 : 2

О₂3

О₂Р₃ : 2

Р₁4

Р₁1 : 2

Р₂6

Р₂Р₃ : 2

2 - 2^' = 3 - 3 ^'

0,5 ... 1,5

4 - 5

0,1 х О₁О₂

6 - 7

0,5 х (4 - 5)

О₂М

↓

Д_р

ММ₁ = ММ₂

→←

Ш_рук.вн

Р₁Р₁^' = Р₂Р₂^'

←→

2,0 ... 5,0

№ 16 Сарамандық жұмыс

Иықтық бұйымдардың негізінің сызбасын құрастыру.

Реглан көйлегінің сызбасын құрастыру.

Жұмыс мақсаты: реглан көйлек сызбасын құрастыру.

Жұмыс мазмұны: 1. Көйлек сызбасының негізіне өзгерістер енгізу.

2. Жең сызбасын құрастыру.

3.Жұмыс қорытындысын талдау.

Жұмыс барысы:

Реглан пішімінің түрлері:

• қалыпты реглан - қолтық ойындысы мойын ойындысынан басталады;

• нөлдік реглан - қолтық ойындысы мойын түбінен басталады;

• реглан - погон - қолтық ойындысы иық қиығына параллель жүреді;

• жартылай реглан - қолтық ойындысы иық қиығынан жүреді;

• реглан - фантази - қолтық ойындысының жоғарғы бөлігі әртүрлі формалы.

Реглан түрін таңдау адам талғамына

және модельге байланысты

Көйлек негізіне өзгерістер енгізу

Кесінді белгісі

Бағыты

Есептеу формуласы

Кесінді мөлшері, см

Сызба үлгісі

Артқы бой

АА^'

↑

0,5

А₂П₁

Ш_п

А₂ А₂'

↑

0,7

П₁ П₁₁

1,0

Г₁ П₃

↑

П₂ Г₁ : 3 + 2,0

Г ₁ 1

0,2 х Г₁ Г₄ + 1,0

А₂' А₂₁

0 ... 5,0

Алдыңғы бой

А₄ А_{41 =} А₉ А₉₁

0 ... 7,0

Г₄ П₆

↑

Г₄ П₄ : 3

Г₄2

0,2 х Г₁ Г₄ + 0,5

Жеңнің алдыңғы бөлігін құрастыру

П₆ О₃

↓

П₆ Г₄

А₉ П₆ - ны қосу

П₆ - дан ↓ О₃ белгілеу

П₅ нүктесінен R ═ О₁ О₂ доға жүргізу

О₃ нүктесінен доғаға жаңама жүргізу

П₆

жаңамамен қиылысқан нүкте Р_п

Р_п О₁₁

←

(Оп + Поп) : 4 - 1

О₁₁

↓↑Р_п О₁₁

О₁₁М

↓

Д_р В_ок

ММ₁

→ О₁₁М

О₁₁Л

↓

(Д_р : 2 + 3) - В_ок

ЛЛ₁

→ О₁₁М

Л₁Л₂

←

0,5

М₁М₂

←

(Оп + Поп) : 4 - 0,5

М₂О₁₁ - қосу, шынтақ сызығымен қиылысқан нүкте Л'

Алдыңғы аударылым бойынша жеңді жаю

Р_пР₁

Л₂Л₃

М₁М₃

→

→

→

Р_п О₁₁

Л₂Л'

М₁М₂

Р_п Р₁₁

Р_п Л₂

М₁ М₁₁

↑

0,7

Р₁ Р'_п

←

Г₂ Г₄ + 0,5

П₆ және Р'_п

П₆₂

Р'_п2'

Г₄ 2 + 0,5

Жеңнің артқы бөлігін құрастыру

П₃ О4

↓

П₃ Г1

А'₂ - П₃ - ны қосу

П₃ - дан ↓ О₃ белгілеу

П₁₁ нүктесінен R ═ О₁ О₂ доға жүргізу

О₄ нүктесінен доғаға жаңама жүргізу

П₃

жаңамамен қиылысқан нүкте Р_л

Р_л О₁₂

→

(Оп + Поп) : 4 1 1

О₁₂

↓↑ Р_л О₁₂

О₁₂М₄

↓

О₁₁М

М₄

← О₁₂М₄

О₁₂Л₄

↓

(Д_р : 2 + 3) - В_ок

Л₄

← О₁₂М₄

М₄М₅

←

ММ₂

М₅О₁₂ - қосу, шынтақ сызы ғымен қиылысқан нүкте Л'₄

М₅М₆

←

(Оз + Поз) : 4 + 0,5

М₆ Р_л қосу, қиылысқан нүкте Л₅

Л₅ Л₅₁

←

1,0

М₆М₆₁

↓

1,0

Шынтақ аударылымы бойынша жеңді жаю

Р_л Р₂

Л₅₁ Л₆

М₆₁ М₇

←

←

Л₅₁М₆₁

Р_л О₁₂

Л₅₁ Л'₄

М₆₁ М₅, қиылысқан нүкте М₇

Р_л

Р_л Л₅₁

Р₂₁

Бүкпе шығару

Л₅₁ Л6₁

Л₅₁ Л₆

Л₅₁

Л₅₁ М₆₁

Р₂ Р'_л

Г₁ Г₂ + 1,0

Р'_л 7

Г₁1 + 0,3

.