«Адами қарым-қатынас ізгіліктері» (10-11 сынып оқушыларына арналған сабақ)

«Алтынсарин ауданы әкімдігінің

білім беру бөлімінің

Маяковский орта мектебі»КММ

«Адами қарым-қатынас ізгіліктері»

(10-11 сынып оқушыларына арналған сабақ)

Орындаған 1 санатты психолог,

өзін-өзі тану мұғалімі ,

Тулешова А.М.

2014 ж.

Тақырыбы: Адами қарым-қатынас ізгіліктері. (ашық сабақ)

Мақсаты: оқушылардың адами қарым-қатынас туралы түсініктерін кеңейту, адами қарым-қатынас жасаудың ізгіліктерін түсіндіру, адами қарым-қатынас жасау ізгіліктерін дамыту, адами қарым-қатынас жасауға тәрбиелеу.

Сабақ құралдары: видеоролик-релакс, музыка-«Ассаламалейкум» әні, «Жетімдер» фильмнің үзіндері, фломастер, ақ қағаз-А-4, дәптер, кітап, газет, жіп, шам.

Сабақ барысы:

Шаттық шенбері: психологикалық жағдайларын қалыптастыру, балалармен әр түрлі тілдерде амандасу, қонақтармен амандасу, сабақтың мақсатымен таныстыру.

Кітаппен жұмыс: Әрі қарай әр оқушы «Бір ауыз сөз» өлеңнің 2 жолың оқып шығады.

Мұғалім: Мінеки балалар біз жаңа ғана осындай жақсы өлеңді оқып шықтық, ал енді менің сұрақтарыма жауап беріндерші:

Сөздің қарым-қатынас жасаудағы рөлі қандай?

Әдепті сөйлеудің қарым-қатынасқа ықпалы қандай?

Адами қарым-қатынас жасау мәдениетіне нелер жатады?

Оқушылардың жауаптарың тындау.

Жаңа ақпарат: Ал енді балалар 93 беттегі Зенон мен Ғ.Мустафиннің сөзің оқып шығындар. Қорытынды: сөздің бағасы бес белгімен айқындалады: дұрыстық, айқындық, қысқалық,орындылық, әрлеу. Осыған мысал келтіру.

Мәтінмен жұмыс:93 бетегі мәтінді іштен оқып шығып, мәтінді келесі сұрақтар арқылы талдау:

«Сәлемдесу- әдептілік бастауы» дегенде нені түсінесіндер?

Адамның жас ерекшеліктеріне қарай әр-түрлі сәлемдесудің мәні неде?

Балалардың жауаптарың тыңдау.

Ойланайық: -«Ассаламалейкум» әнің тыңдау. Осы өлеңнен нені түсінуге болады?

Балаларға мысалдар арқылы, жауаптарың дәлелдеу.

Сахналау: Ата-аналарды қатыстыру арқылы 95 беттегі сахналауды жасатқызу.

Шәкірт-ұстаз

Бекмырза-Р.Өсербайұлы

Қыз бала - әже

Ер бала - ата

Жасы үлкен - жасы кіші кісілер сияқты сәлемдесуді сахналау, ата- аналар мен балаға жасатқызу.

Дәйексөз: «...Түсінудің өзі де - адамның үлкен еңбегі.» Б.Момышұлы.

Нақыл сөзді қалай түсінесіндер? Балалардың жауаптарын тыңдау.

Мұғалім: Соңымен балалар бір-бірімен қарым-қатынас жасау ол тек қана сөз емес екенін білеміз. Тағыда нені жатқызамыз? Балалардың жауаптарын тыңдау, түрлерін анықтау: сөз, сөйлесу, іс-қимыл, тіл табысу.

Назар аударыңдар: Ал қазір балалар біз фильмнің үзінділерін қарап, адами қарым -қатынас неден басталады екенің анықтайық. 3 үзінді көрсету: билеген кезің, ойын кезенің, мастық жерің.

Мұғалім: қандай қорытындыға келдік? Балалардың жауаптары.

-Дұрыс балалар, адами қарым-қатынас отбасыдан басталады, ал өздерін қарым-қатынас жасау білгендерінді анықтау үшін, мен сендерге және сендердің ата-аналарына бірнеше тапсырма дайындадым. Ал бастайық ойынды!

1 тапсырма: «Өрмек» жаттығуы. Балалар мен ата-аналар келесі сұрақтар арқылы бір-бірі туралы айтып береді.Жіпті бір саусағына орап әрі қарай келесі қатысушыға береді, сонында өрмек шығады, бірақ балаларға сұрақ қойып сұрау керек : «Неге ұқсайды?» балалар әр түрлі заттарды атайды, содан кейін төмендегі сұрақтар арқылы өз туралы айтып беру керек.

Сенің анаң-әкең қандай?

Қандай іспен айналысуды жақсы көреді?

Немен айнаысқысы келмейді?жаттығудың соңында талдау жасайды.

2 тапсырма: «Біздің үй». Ата-анасымен бірге балалар сурет салады, бірақ сурет салу барысында сөйлеспейді, ақылдаспайды, сөйлесуге болмайды. Бір фломастерді екеуі бірге ұстайды. Қорытынды жасау, жағдайды талдау, суретте не бейнеліп тұрғанын түсіндіру, қиындықтарын айту.

3 тапсырма: «Арал» жаттығуы. Ата-аналар мен оқушылар бір кемеде теңізде жүзіп жүргенде, бір апатқа ұшырайды, бірақ өлімнен құтқарлып бір кішкентай аралға түседі. Бір газетті еденге төсеу, барлығы осы аралда тұрады, әрі қарай газет бүктеледі, бірақ барлығы сыйғанша газеттің үстінде болу керек. Тұрудың тәсідерің қатысушылар өздері табу керек. Жаттығу аяқталған соң, қорытынды жасаймыз. Өздерінің дұрыс-бұрыстығын анықтау керек. Өз істеріне талдау жасайды, бір қорытындыға келуге тиіс.

Шығармашылық жұмыс: Мұғалім ризашылығың білдіріп, балалармен ата-аналарға кластер жасатады. Кластерде адами қарым-қатынас жасау үшін қандай қасиеттер болу керек екенің көрсетеді. Екі топ болып бөлінеді және кластерді тамашалайды, түсіндіреді.

Жүректен жүрекке: Мұғалім келесі тапсырманы береді: 3 рет терең дем алу, көздеріңізді жұмып, сабақтың басталған кезің еске алу, көңілді, күлкілі кезеңдерің ойыңызға келтіріңіз, не туралы айттыңыз, не туралы айталмай қалдыңыз сол туралы 1 минут ойланыңыз. 1 рет терең дем алып, көзіңізді ашыңыз. Ата-аналар мен балалар көздерің жұмып тұрғанша, мұғалім шамды-свечаны шағып дайындалады.

Мұғалім: Ал балалар, ата-аналар бүгінгі сабаққа белсенді қатысқан үшін үлкен рақме, сіздерге тек қана өмірде бақыт тілеймін. Әрі қарай шамды шеңбер бойы беріп, жылы сөзде, лебіздер айтылады. Содан кейін ең соңында мұғалім қорытынды сөзің айтып, жақсы тілектер айтады және барлық қатысушыларға шамды бірге үрлеткізеді.

Мұғалімнің сөзі: Көп рақмет, ал енді сіздің өміріңізде тек қана адами қарым-қатынас болуына тілектеспім, барлығыңыз өмірде тіл табыса алуыңызға сенемін, тек қана көңілді күйде жүріп, сәттілік қастарыңыздан кетпесін, жамандық осы жағылып тұрған шаммен кетсің деп, шамды барлығымыз бірге үрлеп сөндірейік