- Преподавателю
- Русский язык и литература
- Разработка мероприятия Тыва дылым-чоргааралым
Разработка мероприятия Тыва дылым-чоргааралым
Раздел | Русский язык и Русская литература |
Класс | - |
Тип | Другие методич. материалы |
Автор | Шалган Ч.И. |
Дата | 17.04.2015 |
Формат | doc |
Изображения | Нет |
Сагынгырлар-тывынгырлар моорейи
«Тыва дылым- торээн дылым»
Сагынгыр-тывынгырлар моорейи
Сорулгазы: торээн тыва дылын унелеп, оон тыптып келген тоогузун уругларга катаптадып, быжыктырар; оон-биле чергелештир тыва чогаалдын тоогузун, тыванын географиязын, тоогузун уругларга сонуургадып , торээн черинге ынак болурунга кижизидер, аас чугаазын сайзырадыр.
Дерилгези: тыва дылдын, тыва чогаалдын болгаш Тыванын тоогузунун дугайында номнар, статьялар делгелгези, карточкалар, чуруктар, Тыванын картазы, Россиянын картазы, жюри кежигуннеринин харыызын унелеп бижиир карточкалары.
-
Планы: Организастыг кезээ
-
Таныштырылга
-
Тыва дыл дугайында
-
Тыва чогаал дугайында
-
Овур-хевирлерни тып
-
Капитаннар моорейи
-
Оюн «Улаштыр чогаат»
-
Географиядан айтырыглар
-
Тыва дугайында айтырыглар
-
Оюн «Бирги, бирги»
-
Чорудуу: I . Орг.кезээ.
I. Таныштырылга
II. Тыва дыл дугайында
-
Тыва бижик каш чылда тургустунганыл? (1930, июнь 28)
-
Латин дылга ундезилээн алфавиттин толевилелин кым чогаатканыл (М.Лопсан-Чимит, 20 чыл.тонч)
-
Кымнын толевилелин орус графикаже шилчиткенил? Амгы уеде ажыглап турарывыс Тыва бижик.(Н.Н.Поппе)
-
Эн-не баштай ужук-бижикти Тыва араттар каяа ооренип турганыл?
-
Тыва дылдын орус дылдан ылгалы чул?
-
Каш класстан эгелеп тыва дылды ооренирил?
-
Тыва дылда каш чугаа кезектери барыл? Болуктери.
-
Дорт чугаа деп чул?
-
Доора чугаа деп чул?
-
Домак деп чул? Хевирлери
-
Тыва дылдын стильдери. Болуктери
-
Тыва дылда домак кежигуннери.
-
ЧКНД деп чул?
-
ЧПНД деп чул
-
Бодун домак дээрге кандыг домак
-
1 составтыг домактарнын янзылары
-
Стилистика деп чул?
-
ЧКНД тайылбыр домактарнын хевирлерин аданар.
III . Тыва чогаал дугайында
-
9, 10, 11 класстарнын чогаал номнарынын автору.
-
Тыва чогаалдын торуттунеринге чуу чуве идиг болганыл? (УАЧ, тураскаал бижимелдер, оске чоннарнын литер. улегерлээшкиннер)
-
Тыва литературада баштайгы тоожу
-
Тыва литературада баштайгы шулуглел
-
Очерк деп чул
-
Роман деп чул?
-
«Хайыраан бот » деп шиинин автору
-
Тыва литератураны каш уе-чадага хуваарыл?
-
Бирги салгалдын чогаалчыларын аданар
-
Тыва литературада допчу-намдар жанрлыг чогаалдар.
IV. Овур-хевирлерни тып. Оореникчилерге ангы-ангы чогаалдарнын маадырларынын овур-хевирлеринин бижээн карточкаларны шилип тыртыргаш тыптырар.
V. Капитаннар моорейи. Байырлал деп состен состер чогаадыр.
VI. Оюн «Улаштыр чогаат» Бир-ле черге ….
VII. География.
-
Тыванын чурттакчыларынын саны (300 мун ажыг)
-
Шолунун хемчээли (170, 5)
-
Кожууннар саны, аттары
-
ТР кожалары (Алтай, бурят, моол, хакас, Красноярск, Иркутск )
-
Улуг-Хемнин солагай талазында эн улуг адыры (Хемчик)
-
Тыванын казымал байлактары
-
Хову-Аксында казымал байлак
-
Тывада эн бедик даг (Монгун-Тайга)
-
Тоогу
-
Орхон-енисей бижиин кым чазып номчааныл (1893)
-
Хаяда бижик деп чул? Тывада саны чежел? (90)
-
Култегинни кымнар чазып номчааныл, тыва дылче очулдурганыл?
-
Бурунгу кожээлернин саны чежел? (200 ажыг)
-
Тыва чоннун алдарлыг удуртукчуларынын бирээзи. 1939 чылдын март 22 ону боолап шиидип каан политик. (М.буян-Бадыргы)
-
«Бирги, бирги …»
-
Тыва дылдын шинчилекчизи
-
Тоогу эртемнеринин доктору (Ю.Аранчын)
-
археолог
-
ужудукчу
-
«Делегейнин дириг эртинези» деп аттын эдилекчизи Тыва Кижи
-
тыва литературада шии чогаалы
X. Моорейни жюри кежигуннери туннээр. Унелелди бээр