Разработка урока для 6-го класса на тему Сүйіктә ісім

Сынып: 6

Күні________

Сабақтың тақырыбы: Шахмат әліппесі.

Сабақтың мақсаттары:

1.Білімділік: шахмат ойыны тарихынан мәлімет бере отырып, реттік сан есімнің жасалу жолдарын түсіндіру;

2.Дамытушылық: оқушылардың жүйелі ойлауларын жетілдіру, ауызекі сөйлеу тілдерінің дамуына ықпал жасау;

3.Тәрбиелік: шахматқа деген қызығушылығын туғызып, спортпен шұғылдануға тәрбиелеу, салауатты өмір салтын сақтауға тәрбиелеу .

Сабақтың әдісі:тілдесім, тыңдалым, жазылым, айтылым, СТО әдістері.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың формасы:жаппай, жекелей, жұппен.

Сабақтың көрнекілігі:Болат Асановтың суреті, мектебіміздің түлегі, шахмат бойынша КМС. Казаков Константин туралы альбом, шахматтар, интербелсенді тақта, таратпа қағаздар, грамматикалық кестелер, оқулық.

Пәнаралық байланыс: математика, дене шынықтыру.

САБАҚ БАРЫСЫ:

САБАҚ КЕЗЕҢДЕРІ:

ЖҰМЫС МАЗМҰНЫ:

I . Ұйымдастыру

кезеңі:

II. Үй тапсырмасын сұрау:

III.Негізгі кезең:

Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау :

Тапсырманы орындау:

Кітаппен жұмыс

Жұппен жұмыс

Кластер құру

Тақтамен жұмыс

Жеке жұмыс.

Карточкалар беремін

Тіл дамыту

Сабақты қорытындылау

ІV. Үйге тапсырма беру:

VІ.Оқушыларды бағалау

Оқушылармен амандасу.

2.Кезекшімен сөйлесу әрекеті.

165-беттегі 2-тапсырманы орындау. Дәптерлерін жинап алу. Сан есім туралы түсінікті қайталап оқу.

- Есептік сан есім нені білдіреді? Сұрақтары қандай? Мысал келтіріңдер.

Жазу жұмыстарынан басқа тағы шахмат туралы қандай қосымша мәлімет дайындадыңдар? Оқушылардың жауабын тыңдау.

-Кешегі сабақтың тақырыбы қандай болды? - «Шахмат әліппесі».

- Ал бұл сабақтың тақырыбы қалай болады деп ойлайсыңдар?

- «Шахмат ойыны тарихынан»

- Сонда сабаққа қандай мақсат қоямыз?

- Шахмат қашан, қайда пайда болғанын білу.

Дұрыс, ал грамматика бойынша реттік сан есімді өтеміз.

2. Мұғалімнің сөзі (Слайдтарды көрсету шахмат туралы) және плакат арқылы реттік сан есімді түсіндіруі:

Реттік сан есімдер заттың саналу ретін (қатарын) білдіріп, нешінші? деген сұраққа жауап береді. Реттік сан есімдер есептік сан есімдерге, егер олар дауысты дыбысқа бітсе, -ншы, -нші, ал дауыссызға аяқталса, -ыншы, -інші жұрнағы жалғану арқылы жасалады.

Мысалы: бір+інші, тғыз+ыншы, екі+нші, алты+ншы, жүз отыз бес+інші, т.б.

Реттік сан есімдер кейде цифрмен де беріледі. Ондайда сан есімдердің жазылуы мынадай болады:

1.Реттік сан есімдер араб цифрымен берілсе, - ыншы, - інші, - ншы, - нші жұрнағының орнына дефис (-) қойылады.

Мысалы: Ол 6 - қатардан орын алды.Біз 3 - қабатта тұрамыз. Сен биыл 7-сыныпқа барасың.

2.Реттік сан есімдер рим цифрымен берілсе, жұрнақтың орнына цифр қойылмайды. Мысалы: шығарманың ІІ томы, т.б.

3.Жыл, ай аттарының алдынан келген сан есімдер араб цифрымен берілсе де, одан кейін дефис қойылмайды.

Мысалы: 1961 жылы Ю.Гагарин ғарышқа ұшты, 1 қыркүйекте сабақ басталады. т.б.

Есептік сан есімдерден реттік сан есімдер жасап, оларды шахмат сөзімен байланыстырып сөзбен жазыңдар. 1, 3, 6, 7, 9 Үлгі: бір - бірінші орын, үш - үшінші ойын..

165-беттегі мәтінді дауыстап оқу (1 оқушы оқиды) Басқа оқушылар мәтін не туралы екенін айтады.

Диалог бойынша өзара сөйлесу. 2-тапсырма, 165-бет.

Шахмат

Кластер бойынша сұрақ дайындау

№1 Берілген сөйлемге синтаксистік талдау

Шахмат Ү ғасырда Индияда пайда болды.

жасаңыз.

Зат есім Зат есім Зат есім баяндауыш

не? бастауыш қашан? пысықтауыш қайда? пысықтауыш не істеді? етістік

Шахмат Ү ғасырда Индияда пайда болды.

(Жай, хабарлы, жақты, жайылма, толымсыз сөйлем)

№2 «Шахмат» сөзіне фонетикалық талдау жасаңыз.

№ 3 «Шахмат» сөзін септеңіз. Жалғауларын белгілеңіз.

Синонимдерді табыңдар, сөз тіркесін құрастырыңдар.

тұңғыш -

дүниежүзі -

қала -

Бес жолды өлең құру.

Шахмат

Қызықты, жақсы

Ойландырады, үйретеді, қызықтырады

Мен шахмат ойынын үйреніп жүрмін.

Спортшы (чемпион, әуес ісім, төзімділік)

Шахматшы Гүлнәр

жас, ақылды

барады, ойнайды, жеңеді

Гүлнәр чемпионатқа барады.

Жүлдегер

Сұрақ -жауап:

1.Біз бүгін сабақта нені білдік?

2.Реттік сан есім дегеніміз қандай сан есім екен?

3.Қазақстанда шахмат жүлдегерлері кім екен?

4.Шахмат жайлы не білдіңдер?

5.Сендер шахмат ойнайсыңдар ма?

- 152-бет, 6-тапсырма. Сөйлемдерді дұрыс құру.

Реттік сан есім туралы қайталау.

Сабаққа жақсы, белсенді қатысқан оқушыларды мадақтау, бағалау.