Сөз мерген

Тақырыбы: Сөз мерген

Мақсаты: Оқушыларды өз ана тілін дамытуға, ана тілін терең меңгеруге құштарлықтарын ояту, ана тілінің кең қанат жаюына үлес қосуға, мақтан тұтуға тәрбиелеу; халық ауыз әдебиетінің асыл мұрасы - мақал мәтелдерді жатқа білуге , тұрақты сөз тіркестерінің мағыналарының ашып айта білуге баулу.

Көрнекілігі: плакатқа жазылған ұлағатты сөздер, тапсырма сұрақтар жазылған плакаттар, «Тіл ұлттық қазына» атты қабырға газеті, гүлдер, шарлар.

Жүргізуші: Құрметті ұстаздар мен оқушылар! Бүгінгі «Сөз мерген» тіл білгірі сайысына қош келдіңіздер.

Қазылар орнықтырар әділдікті,

Кімдердің жауаптары кәміл шықты.

Білім мен тапқырлықтың сайысында

Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты.

Сайысымыздың I бөлімі: «Мықты болсаң тауып көр»

1. Қайшы

Жіп

Ине қазу

Тарақ

2. Өкпе

Жүрек

Бүйрек алып ұшты

Бауыр

3. Ит

Мысық

Күшік жер

Қасқыр

4. Ат

Жылқы

Түйе қашу

Сиыр

Жүргізуші: «Мақал сөздің мәйегі». «Тұз астың дәмін келтірсе, мақал сөздің мәнін келтіреді». Мақал-мәтелдерде халықтың ой санасы, дүниеге көзқарасы, ақыл өнегесі мол көрініс тапқан. Мақал-мәтелдер ой дәлдігімен, мазмұн тереңдігімен, түр жағынан ықшамдылығымен ерекшеленеді.Халық терең ойды аядай қалыпқа сыйғызып шебер беруге тырысқан.

Додаға түсіп жарыспай

Жүйріктің бағы жанар ма?!

Біліммен өнер жарысып,

Тәрбие, білім табар ма?!

Бұл бәйге ойдың бәйгесі,

Кім жүйрік ойға сол алда!

ІІ Бөлім «Жүйрік болсаң шауып көр»

1. Халық 2. Жеті

Жұрт Сегіз

Туған жер бесік Тоғыз біл

Ел Он

3. Өнер 4. Тіл

Сурет Ауыз жарады

Бейнелеу тіл Көз

Би Мұрын

5. Күлме 6. Аз

Жылама Көп

Ойланба дос Жарты алтын

Айтпа Кішкентай

7. Балалы 8. Сөз

Баласыз Тайақ

Көп базар Біл сүйек

Аз Адам

9. Бейнет

Қиыншылық зейнет

Бос

Ауыртпалық

ІІІ тур «Ойлы болсаң озып көр»

1. Көп 2. Су

Аз Сүт

Жартылай сөйле Жер түкір

Ешқандай Аспанға

3. Ақ 4. Мал

Қара Құс

Нан төк Қоян теп

Қызыл Ит

5. Сөйлеп 6. Нан

Ұйықтап Бөлке

Тұрып есіне Бидай үз

Жатып Ұн

7. Бас 8. Сыпырғыш

Көз Кекпен

Құлақ шайқа Күрек қой

Ауыз Айыр

9. Табалдырық 10. Түнде

Бүйір Күндіз

Ауыз бас Азанда бар

Есік Түсте

11. Адамды

Итті

Құсты айнал

Тауықты

Тапқыр болсаң , жеңіп көр

Жұмбақ шеу

1. Ақ дуалдаң ар жағында қызыл ат,

Арбауынан бір босамас қызыл ат. ( тіл )

2. Өзі түзу, ізі қисық бір аттың,

Өшпес ізін бала кезден ұнаттым. (қалам мен жазу)

3. Жағалай-жағалай тас қойдым,

Жирен атты бос қойдым. (Тістер мен тіл)

4.Отыз екісі диірмен тартып,

Бір қапқа салады. (Тіс, тіл)

5.Екі әскер соғысып жатыр,

Ортасында бір елші (тіс пен тіл)

6.Ақ тоғайдың ішінде

Кісінейді күрең тай (Тіл)

7. Әрі сүйексіз,

Әрі тиексіз. (Тіл)

Сөздікпен жұмыс

Көнек -

Індет -

Әдебиет -

Сәйгел -

Жамшы -

Шуда -

Пір -

Көрініс: Сөз бастаған шешендер сөйлейді

Ана - тілі тағдыр талайым,

Ана тілі - ырыс-құтпаным.

Ана тілі - ұлы Абайым,

Ана тілі - дана Мұхтарым.

Ана тілі - Ахмет абызым,

Ғұлама Ғұмар, Шәкәрім.

Ғасырлар бабам жазғанын

Шашылтып алсам кім болам?

Ана тілі - арым, иманым,

Айрылсам берер кім маған?

Мәнерлеп өлең оқу

«Бой жазу» ойыны

1. Аптаның төртінші күні (бейсенбі)

2. Жұма күні қазақтардың пісіретін наны (шелпек)

3. Түйе сүті (шұбат)

4. Шөлге шыдамды жануар (түйе)

5. Ұя салмайтын құс (көкек)

6. Қойанның баласы (көжек)

7. Қыста ұйықтайтын аң (аю)

8. Шығыс елдерінің жаңа жылы (Наурыз)

9. Ат жарысы (бәйге)

10. Кіші жүздің биі (Әйтеке)

11. Жұма күндері мұсылмандардың баратын жері (мешіт)

12. Сәтті күн (сәрсенбі)

13. Аптаның қасиетті күні (жұма)

14. Мұсылмандардың қасиетті қаласы (Мекке)

15. Көшпелі тұрмысқа лайықты үй (киіз үй)

16. Тіл мерекесі қай кез де аталып өтеді (22 қыркүйек)

Қорытынды: Бүгінгі сайысыиызды Абайдың мына сөзімен аяқтағым келіп отыр

Білімдіден шыққан сөз,

Талаптыға болсын кез.

Нұрын, сырын көруге

Көкірегінде болсын кез.