«Болашақ қаржыгерлер» атты интеллектуалдық ойын СЦЕНАРИІ

Жүргізуші: Салеметсіздер ме құрметті әділқазылар алқасы, ұстаздар, студенттер және ойынға қатысушы топтар, қонақтар!

Бүгін «Ұлттық валюта теңге» және «Қаржыгерлер күніне» өткізгелі отырған «Болашақ қаржыгерлер» атты интеллектуалды ойынға қош келдіңіздер!

Ойынды өткізудегі мақсат еліміздің тәуелсіздігінің нышаны теңгемізді ұлықтау, теңгеміздің мәртебесін асқақтату, қаламыздың колледждерінің «Қаржы», «Есеп және аудит» мамандығы студенттері арасында достық қарым-қатынас орнату.

Ойынды ашу үшін Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі директорының міндетін атқарушы Абенова Ирина Анатольевнаға сөз беріледі.

Ойынның барысын қадағалап, топтарға әділ бағаларын беретін Әділ қазылар алқасы және төрағасымен таныстырып өтсек:

1. «Экономика және менеджмент » кафедрасының меңгерушісі, э.ғ.к., доцент Искаков С.Е.

2. ЭжАТК директорының міндетін атқарушы Абенова Ирина Анатольевна

3. Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының облыстық оқу-әдістемелік кабинетінің бас маманы, әдіскер Карманова Жанар Сабитовна

4. «Экономика және менеджмент » кафедрасының аға оқытушысы Мекин М.А.

5. Москва Ұлттық Университетінің аспиранты Буранова А.Т.

Ал енді, ойынның ережесімен таныстырсақ, ойын 7 бөлімнен тұрады:

1. Сәлемдесу (2-3 минут);

2. «Ұлттық валюта- теңге тарихы» (5 минут);

3. «Қаржы пирамидасы» (1 минут);

4. «Білгір» (5 минут);

5. «Кім жылдам» (2 минут);

6. «Қара жәшік» (5 минут);

7. Қорытынды (марапаттау).

I. Сәлемдесу бөлімінде әр топқа 2-3 минут уақыт беріледі, топты таныстыру ( атын, ұранын, презентация, видеоролик көрсету). Бағалау 1-10 ұпай аралығында жүргізіледі.

II. «Ұлттық валюта- теңге тарихы» бөлімінде теңгеміздің пайда болуы, қалыптасуы, дамуы бағытында әр топқа 5 сұрақтан беріледі. Сұраққа жауап беру уақыты 5 минут. Бағалау 1-5 ұпай аралығында жүргізіледі.

Берілетін сұрақтар:

1. Қай жылғы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен 15 қараша Ұлттық валюта күні, еліміздегі қаржы жүйесі қызметкерлерінің кәсіби мерекесі болып жарияланды? (1997 жыл 13 қараша)

2. Теңгеде қандай қорғаныш элементтер қолданылады? (магнитті

жолақтар жəне түсі ауысатын элементтер, өрнектер мен голограммалар, микроқаріптер мен қосарланған суреттер)

3. Тимур Сүлейменов кім? (Ұлттық валютамыздың дизайнын жасаушы авторлық топтың жетекшісі)

4. Алғаш теңге басылып шыққан фабрика. («Хариссон және оның ұлдары» фабрикасы)

5. Он теңгелік банкнотада кімнің бейнесі бейнеленді? (Шоқан Уалиханов)

6. Монетаның сырт жағы (реверс)

7. Қазақстан Республикасындағы эмиссиялық банк (ҚР Ұлттық банкі)

8. «ҚР Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы» қай қалада орналасқан? (Алматы)

9. Тозған және бүлінген банкноттар мен монеталардың түпнұсқалығына күмән болған жағдайда, олардың түпнұсқалығын анықтау қалай жүргізіледі? (Банкке өткізіліп, банк оларды сараптамаға Ұлттық Банктің филиалына түпнұсқалығын анықтау үшін жібереді)

10. Үш теңгелік банкнотада кімнің бейнесі бейнеленді? (Сүйінбай Аронұлы)

11. Монеталардың бет жағы (аверс)

12. Теңгенің қанша құпия қорғаныс белгісі бар? (18)

13. Ұлттық Банктің мұражайы қашан ашылды? (1997 жылы 13 қарашада)

14. Әлемдегі қос тілде жазылған жалғыз валюта. (Теңге)

15. Монета жаны немесе қыры. (Гурт)

16. Меңдібай Алин, Ағымсалы Дүзелханов, Хайролла Ғабжәлеловтер кім? (Қазақ валютасын өмірге келтірген суретшілер)

17. Ескі ақшаны қазақстандық теңгеге айырбастау қашан басталып аяқталды? (1993 жылы 15 қарашада сағат 8.00-де басталып, 20 қарашада сағат 20.00-де аяқталды)

18. Теңге бірінші айналымға кірген күні 1 доллар қанша теңге болып бекітілді? (4,75)

19. Жиырма теңгелік банкнотада кімнің бейнесі бейнеленді? (Абай Құнанбаев)

20. Ұлттық валютамыз теңге қашан айналымға енді? (1993 жылы 15 қараша күні)

21. Бес теңгелік банкнотада кімнің бейнесі бейнеленді? (Құрманғазы Сағырбайұлы)

22. Айналымда номиналды банкноталар саны нешеу? (6, 200,500,1000,2000,5000,10000)

23. Қай жылы қағаз тиындар жезден жасалған монеталарға алмасты? (1994 жылы)

24. Ұлттық валютамыз теңге қай жылғы жарлықпен айналымға енді? (Қазақстан Республикасы Президентінің 1993 жылғы 12 қарашадағы жарлығымен)

25. Жаңа үлгідегі теңгелік банкноттар қашан айналысқа шықты? (2006 жылы)

26. Қазақстан Теңге сарайы қай қалада орналасқан? (Өскемен)

27. Монеталар қандай металлдан жасалады: (алтын, күміс, нейзильбер, нибрасс)

28. Алғашқы ұлттық теңгемізде кімдер бейнеленген? (Әл-Фараби, Шоқан, Абай, Сүйінбай, Абылай хан, Әбілхайыр хан)

29. 1993 жылдың 12 қарашасы күні Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев қандай жарлыққа қол қойды? («Қазақстан Республикасында ұлттық валюта енгізу туралы»)

30. Теңге нышанының графикалық бейнесі (Т)

31. Биколорлы (құрамдас) араластырылып орналастырылған сақина мен дискіден тұратын шеңбер түрінде жасалған монета. (100 теңге)

32. Тозған және бүлінген банкноттар мен монеталар қайда айырбасталады? (Барлық банктерде және Ұлттық Банктің филиалдарында белгіленген құны бойынша, қандай да болмасын шектеулерсіз айырбасталады)

33. Қазақ теңгесі қайда басылды? (Англия)

34. Бір теңгелік банкнотада кімнің бейнесі бейнеленді? (Әбу Насыр әл Фараби)

35. Айналымда номиналды монеталар саны нешеу бар? (7, 1,2,5,10,20,50,100)

III. «Қаржы пирамидасы» сергіту сәті, яғни алдарыңызға берілген 1, 2, 5,10 теңгелік монеталардан пирамда құру, берілетін уақыт 1 минут. Ойын нәтижесі бойынша ең биік, ең әдемі құрған топ жоғары ұпайға ие болады. Бағалау 1-5 ұпай аралығында жүргізіледі.

IV. «Білгір» студенттердің жан жақтылығына, ойларының ұшқырлығына негізделеді. Әр топқа 3 тапсырма беріледі.

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (1-3 ұпай аралығында)

2. Ағылшын тілінде берілген терминнің қазақ тіліндегі, қазақ тілінде берілген терминнің ағылшын тіліндегі аудармасын табу (1-3 ұпай аралығында).

3. Бухгалтерлік баланс құру. Берілген шаруашылық операцияға шоттар корреспонденциясын құру. Тапсырманы орындауға берілетін уақыт 5 минут (1-5 ұпай аралығында).

1 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (ҚР Бірыңғай ұлттық зейнетақы қоры)

2. Invoice - шот-фактура

Хеджирлеу - Hedging

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

2 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (Халықаралық бухгалтерлер таңбасы)

2. Аbatement (Discount, rebate) - скидка

Есеп саясаты- Accounting policies (policy)

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

3 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (ҚР Ұлттық банкі)

2. Income tax - жеке табыс салығы

Консигнация - Consignment

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

4 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (ҚР Ұлттық банк банкнот фабрикасы)

2. Сonsumption - тұтыну

Бәсекелестік - competition (rivalry)

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

5 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (ҚР Теңге сарайы)

2. Loan - қарыз

Серіктестік - partnership

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

6 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі екенін атау. (Самұрық-Қазына ұлттық әл-ауқат қоры)

2. ЛИФО - Last-in, first-out (LIFO) method

Рawnbroker - ломбард

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

7 конверт:

1. Берілген логотиптердің ішінен артығын тауып, қандай органга тиесілі немесе ненің логотипі екенін атау. («2050 Мәңгілік ел»)

2. ФИФО - First-in, first-out (FIFO) method

Рrofitability - рентабельділік

3. Бухгалтерлік баланс құру.

1. Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты - 80000 тг.

2. Өзге қорлар - 4000 тг.

3. Өзге кредиторлық борыш - 7000 тг.

4. Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш - 15000 тг.

5. Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы - 2000 тг.

6. Меншікті капитал -64000тг.

Актив

∑

Пассив (Меншікті капитал, міндеттемелер)

∑

Ағымдағы банктік шоттағы ақша қаражаты

80000

Меншікті капитал

64000

Өзге қорлар

4000

Өзге кредиторлық борыш

7000

Қызметкердің қысқа мерзімді дебиторлық борышы

2000

Қызметкерлерге еңбекақы бойынша борыш

15000

Жиыны

86000

Жиыны

86000

4. Есеп айырысу шотынан ҚҚС бюджетке аударылды (Дт 3130 Кт 1030)

Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды (Дт 3350 Кт 3120)

Негізгі өндіріс жұмысшыларына еңбекақы есептелінді (Дт 8112 Кт 3350)

V. «Кім жылдам» сергіту сәтіне топ капитандары қатыстырылады. Плакатта көрсетілген валюта бағамының негізінде, конвертке салынған шетел валютасын ұлттық валютаға айналдыру немесе керісінше. Берілетін уақыт 1 минут. Бағалау 1-5 ұпай аралығында жүргізіледі.

1 конверт: 255$ , 165 €, 560 р (қанша теңге барын анықтау, сату бағасымен есептеледі)

2 конверт: 560000 т (қанша Ақш доллары, евро, рубль барын анықтау, сатып алу бағасымен есептеледі)

3 конверт: 534 $ , 97 €, 700 р(қанша теңге барын анықтау, сату бағасымен есептеледі)

4 конверт: 78000 т (қанша Ақш доллары, евро, рубль барын анықтау, сатып алу бағасымен есептеледі)

5 конверт: 364 $, 123 €, 680 р (қанша теңге барын анықтау, сату бағасымен есептеледі)

6 конверт: 345000 т (қанша Ақш доллары, евро, рубль барын анықтау, сатып алу бағасымен есептеледі)

7 конверт: 479 $, 567 €, 50 р (қанша теңге барын анықтау, сату бағасымен есептеледі)

VI. «Қара жәшік» жәшіктің ішіндегі берілген нәрсені табу. Ол берілген тапсырма бойынша анықталады. Жәшіктің ішіндегі жасырылған нәрсені дұрыс тапқан топқа, қосымша ұпай алуға мүмкіндік берілетін тапсырма беріледі. Бірақ жауап қате болған жағдайда алдыңғы алған ұпай жанып кетеді. Сол себепті тапсырманың 1 орындап тиесілі ұпайды алуға болады. Берілетін уақыт 2 минут 1 тапсырмаға берілетін ұпай 10, 2 тапсырмаға берілетін ұпай 5.

1 «Қара жәшік» :

1. Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің 2007 жылғы 23 мамырдағы № 185 бұйрығымен не бекітілді? (Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары)

2. Бейнесұрақ. Еуразиялық Банк АҚ Бөлшек бөлімінің (несие беру, ипотека, карточка, анықтама қызметтерімен айналысады) маманы Искалиева Гульайым Нұрболқызы сұрақ қояды.

2 «Қара жәшік» :

1. «Шоттар мен жазулар туралы трактат» еңбегінің авторы (Лука Пачоли)

2. Мемлекеттік билік органдарының елдегі инфляция деңгейін бақылау мақсатында қолданатын шаралар жиынтығы (Инфляциялық таргетирлеу)

3 «Қара жәшік» :

1. Фискалдық жадысы бар ол не? (бақылау кассалық машинасы)

2. 21364 теңге қай жылғы ең төменгі жалақы деңгейі? (2015 жылғы)

4 «Қара жәшік» :

1. «Нейзильбер» және «нибрасс» қоспасынан жасалған монета (100 теңгелік монета)

2. ҚР - ның бухгалтерлік есеп жүйесін жүргізетін 4 - ші деңгейдегі нормативті құжат (кәсіпорынның өзінің бухгалтерлік есеп бойынша жұмыс бабындағы құжаттары немесе есеп саясаты)

5 «Қара жәшік» :

1. Қолма-қол ақша қозғалысының есебі үшін бекітілген нысандағы тіркелім (Кассалық кітап)

2. Ақша тарихын зерттейтін ғылым (нумизматика)

6 «Қара жәшік» :

1. ҚР Ұлттық банкінің төрағасы Ақышев Данияр Талғатович қай төрағаның орнына келді? (Келімбетов Қайрат Нематұлы)

2. Тауар станциясынан «Бәйтерек» кәсіпорнына телефонмен жүк вагоны келгенін хабарлайды. Қабылданған ақпарат бухгалтерлік есеп шоттарында қалай бейнеленеді? (Телефон қоңырауы ақпараттарды шоттарда бейнелеуге негіз болып табылмайды)

7 «Қара жәшік» :

1. Бақылау кассалық машинасын қолданбаған жағдайда тұтынушылармен есептесу кезінде қолданылады (Тауарлық чек кітабы)

2.Геродот «Хеопс пирамидасында пирамида құрылысындағы жұмысшыларға жалпы құны 1500 талантты (40 тонна күміс) құрайтын, қанша сарымсақ, пияз және басқада азықтардың берілгендігі жазылған», - деп жазған. Бухгалтерлік есеп әдісінің қай элементі жөнінде айтылған? (Калькуляция)

VII. Қорытынды. Осымен ойынымыз өз мәресіне жетті, енді Әділқазылар алқалары жеңімпаз топтарды анықтағанша Балқожаев Қаржауды ортаға шақырып өнерін тамашалайық.

Ойынды қорытындылап, жеңімпаз топтарды марапаттауға Құрметті Әділқазылар алқаларына сөз беріледі.

Интеллектуалдық ойын өз мәресіне жетті, қойылған мақсатқа жеттік деген ойдамын.

Интеллектуалдық ойынға белсене қатысқан барлық топтарға, ғылыми жетекшілеріне, Әділқазылар алқасына алғысымызды айтамыз, сәттілік тілейміз!

Ұлттық валютамыз жасай берсін!

Сау болыңыздар!