Өзін-өзі тану пәні, Жауапкершілік пен жауапсыздық

Өзiн-өзi тану сабағының жоспары
Мерзiм:16/02/2015 №22 сабақ Тақырып: Шыншылдық - адамдықтың белгісі Құндылық:ақиқат, дұрыс әрекет. Қасиеттер:шындықты айту, өтірік айтпау, адалдық Мұғалiм: Маденова Э.К. Сынып: 1 «Е» Оқушылар саны:

Сабақ мақсаты: оқушыларға шындықты айту, өтірік айтпау, адалдық туралы түсініктерін кеңейте отырып, ақиқатқа көз жеткізіп, дұрыс әрекет құндылығын дамыту.

Міндеттері:

Білімдік: шындық пен өтірікті ажырата білуге үйрету.

Дамытушылық: шыншылдық, адалдықтың мәнін түсіндіру арқылы, ақиқат пен дұрыс әрекет құндылығын дамыту.

Тәрбиелік: шыншыл, адал болуға тәрбиелеу Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер) Слайдтар. Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңi. Жағымды күйге келу. Нұрға бөлену. Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін. Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты. Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды. Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді. Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын. Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын». Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз... Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз. Жаймен көзіңізді ашуға болады.

Сұрақтар:

Қандай күйде болдыңыздар?

Жаттығу қалай әсер етті?

Ішкі тыныштыққа келе алдыңыздар ма?

Қорытынды:

Олай болса, бір-бірімізге жақсы тілектер тілейік. Осы тыныштық күйімізді сақтап қалайық. Үй тапсырмасын тексеру.

Ә.Табылдиевтің «Ағайынды екі қыз» әңгімесі оқуға берілген болатын.

Сұрақтар:

1. Әңгіме не жайында?

2. Екі қыздың қайсысымен дос болар едіңдер?

3. Шыншылдық дегенді қалай түсінесің?

Сеніңше шыншыл бала қандай болады?

Шындық не үшін керек деп ойлайсыңдар?

Балалардың жауаптары тыңдалып, түйінделеді - Жарайсыңдар, балалар! Өте дұрыс айтасыңдар! Жақсы бала әдепті, сыпайы, қамқор, қайырымды, жауапкершілікті болады.Сондай жақсы қасиеттердің бірі - шыншыл болу, өтірік айтпау. Сабақ барысын талдау:

1. Дәйексөз.

«Шыншылдық жақсылыққа жетелейді». (Халық даналығы)

- Өтірік айтып ұятқа қалғанша, шындықты айтып қатеңді мойындаған дұрыс. Мұндай әрекет адамдықтың белгісі. Халықтың «Шыншылдық жақсылыққа жетелейді» деген даналы ғынан, шыншыл адамның ары таза, жүзі жарқын болып, қуанышқа бөленіп, бақытқа кенелетінін түсінуге болады. Тіпті шындықты айтудың өзі адамға жақсылық жасауды білдіреді. Сұрақтар:

1. Шындық неге жеткізеді?
2. Ал өтірік ше?

• Ендеше балалар, тек шындықты айтып, өтірікке жол бермей, дұрыс ірекет жасайық.

2. Әңгiмелеу. Аңыз әңгіме: «Асығыс үкім». (Оқушыларға әңгіменің мазмұнын эмоциялық тұрғыда әсерлі етіп әңгімелеп беру).

«Шындық пен өтірік»

Қоян мен түлкі дос болыпты. Бір күні қоян дүкенге бара жатып, анасы берген ақшаны жоғалтып алады. Ал түлкі ақшаны көріп тұрса да айтпайды. Қоян басы салбырап үйіне кетеді. Түлкі ақшаны алады да өзіне қажет нәрсені сатып алмақшы болады. Бірақ досының көңілсіз күйі есіне түсіп, түлкі ақшаны досына әкеліп береді. Қоян қатты қуанып, досын құшақтай алады.

Сұрақтар:

1. Әңгімеде не туралы айтылған?
2. Қоянды қуантқан түлкі өзі де қуана ма?
3. Түлкі ақшаны қайтармаса не болар еді?
4. Түлкінің орнында сен болсаң не істер едің?
5. Шындық неге жетелеп отыр?

Қорытынды:

• Балалар, ақиқатқа көз жеткізе отырып, дұрыс ірекет жасайық. Ешқашан өтірік айтпайық.

• Шындыққа көз жеткізе отыры, өтірік айтпайық, дұрыс әрекет жасайық.

3. Топпен ән айту.

«Балдырғандар әні

Сөзін жазған: О.Әубәкіров Әнін жазған: Ш.Қалдаяқов

Қуанышқа бөленген әр күніміз,

Бақыттымыз балалар барлығымыз.

Қайырмасы Өмір тым жайдары

Қызықтың қайнары

Мектебіміз жайнады \рет\

Біз Отанның балдырған ұлдарымыз,

Әдептілік, шыншылдық ұранымыз. Қайырмасы Қорытынды:

• Әрқашан да әдептілік, шыншылтық біздің ұранымызға айналсын.

4. Үй тапсырмасы.

   1. «Жауапты іс» деген мәтінді оқу;

   2. Дәптерде берілген «Мақал мәтелдерді оқыңдар. Олардың мағынасын түсініп, жаттап алыңдар» деген тапсырманы орындау ұсынылады.

5. Соңғы тыныштық сәті.

Өзiн-өзi тану сабағының жоспары
Мерзiм:23/02/2015, 28/02/2015 №22 сабақ Тақырып: Жауапкершілік пен жауапсыздық. Құндылық: дұрыс әрекет. Қасиеттер:шындықты айту, жауапкершілік, адалдық Мұғалiм: Маденова Э.К. Сынып: 1 «Е», 1 «Д» Оқушылар саны:

Сабақ мақсаты: оқушыларға шындықты айту, жауапкершілікпен қарау, адалдық туралы түсініктерін кеңейте отырып, ақиқатқа көз жеткізіп, дұрыс әрекет құндылығын дамыту.

Міндеттері:

Білімдік: жауапкершілік пен жауапсыздықты ажырата білуге үйрету.

Дамытушылық: жауапкерлілігін дамытуға ықпал ету арқылы, дұрыс әрекет құндылығын дамыту.

Тәрбиелік: өз сөзіне, ісіне жауапкерлілікке тәрбиелеу Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер) Слайдтар. Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңi. Жағымды күйге келу. Нұрға бөлену. Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін. Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты. Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды. Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді. Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын. Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын». Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз... Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз. Жаймен көзіңізді ашуға болады.

Сұрақтар:

Қандай күйде болдыңыздар?

Жаттығу қалай әсер етті?

Ішкі тыныштыққа келе алдыңыздар ма?

Қорытынды:

Олай болса, бір-бірімізге жақсы тілектер тілейік. Осы тыныштық күйімізді сақтап қалайық. Үй тапсырмасын тексеру. «Жауапты іс» әңгімесі оқуға берілген болатын.

Сұрақтар:

1. Әңгіме не жайында?

2. Мұрат не үшін өкінді?

3. Мұраттың ісін қалай айтуға болады?

4. Сендер әңгімені қалай аяқтар едіңдер?

Балалардың жауаптары тыңдалып, түйінделеді - Жарайсыңдар, балалар! Өте дұрыс айтасыңдар! Олай болса, барлық істі жауапкершілікпен орындайық. Сабақ барысын талдау:

5. Дәйексөз.

«Жауапкершілік абырой арттырады, жауапсыздық ұятқа қалдырады». (Халық даналығы)

- өз сөзінде тұратын, тапсырманы дер кезінде орындайтын адамдар сыйлы, сенімге ие, көңілі жарқын болады. Өз сөзінде тұрмау, тапсырылаған істі өз уақытында орындамау адамды ұятқа қалдырады . Сұрақтар:

1. Жауапсыздық неге жеткізеді?

3. Жауапкерлілік деген не?

• Ендеше балалар, тапсырылаған істі жауапкершілікпен қарап, жауапсыздыққа жол бермей, дұрыс ірекет жасайық.

2. Әңгiмелеу. Аңыз әңгіме: (Оқушыларға әңгіменің мазмұнын эмоциялық тұрғыда әсерлі етіп әңгімелеп беру).

Сұрақтар:

1. Әңгімеде не туралы айтылған?
2. Хан ғұламаға қандай тапсырма береді?
3. Ғұлама неге қашпақшы болады?
4. Ғұлама ханға қандай ақыл-кеңес берді?
5. Ханзаданың орнында сендер болсаңдар не істер едіңдер?

• Балалар, артылған істі жауапкершілікпен орындап, дұрыс әрекет жасайық. Ешқашан жалқауланбайық.

• Берілген істі жалқауланбай, жауапкершілікпен орындау арқылы дұрыс әрекет жасайық.

6. Топпен ән айту.

«Балдырғандар әні

Сөзін жазған: О.Әубәкіров Әнін жазған: Ш.Қалдаяқов

Қуанышқа бөленген әр күніміз,

Бақыттымыз балалар барлығымыз.

Қайырмасы Өмір тым жайдары

Қызықтың қайнары

Мектебіміз жайнады \рет\

Біз Отанның балдырған ұлдарымыз,

Әдептілік, шыншылдық ұранымыз. Қайырмасы Қорытынды:

• Әрқашан да әдептілік, жауапкершілік біздің ұранымызға айналсын.

7. Үй тапсырмасы.

   1. «Өкініш» деген мәтінді оқу;

   2. Дәптерді аяқтау

8. Соңғы тыныштық сәті.