8саны мен цифры математика Ашық сабақ

Раздел	Начальные классы
Класс	1 класс
Тип	Конспекты
Автор	Ибраимова Б.К.
Дата	20.01.2016
Формат	docx
Изображения	Есть

Поделитесь с коллегами:

8саны мен цифры математика Ашық сабақ 8 САНЫ МЕН ЦИФРЫ

ADMIN · ЯНВ 8TH, 2013 · 0 COMMENT

Темірова Айнұр

№25 қазақ қыздар гимназиясының

бастауыш сынып мұғалімі.

Павлодар облысы,

Екібастұз қаласы.

Сабақтың тақырыбы: 8 саны мен цифры

Сабақтың мақсаты:

8саны және цифрымен таныстыру. 8 санын шығарып алу жолы, сандар қатарындағы орны туралы түсінік беру. 8 цифрын дұрыс жазуға үйрету. Ауызша санау, есептеу дағдыларын дамыту.

Ұйымшылдыққа, топпен жұмыс істеуге тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: сұрақ -жауап, түсіндіру, ойын, ой-толғау.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Көрнекілігі: интербелсенді тақта, текшелер, цифрлар

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі

Көңіл күй ахуалы. Ынталандыру.

Оқушылар көздерін жұмып отырады және мұғалімді мұқият тыңдайды, әрбір сөз тіркесінің соңғы сөзін хормен айтады.

- Біз сабақта … (отырмыз).

Біздің көзіміз зер сала қарайды, барлығын … (көреді).

Біздің құлағымыз мұқият тыңдайды және барлығын … (естиді).

Басымыз жақсы … (ойлайды).

Біз сабаққа … (дайынбыз).

Мұғалім:

- Бүгін біз пойызбен «Сандар әлеміне саяхатқа» барамыз.

Онда қызықты тапсырмалар орындап, математикалық ойындар ойнаймыз.

- Пойызбен бару үшін не алу керек?

- Билет алу керек.

«Билет» алу үшін оқушылар мұғалім көрсеткен сандарды атап, «вагондарға» отырады.

Интербелсенді тақтада пойыздың видеосы қойылады.

ІІ. Өткенді қайталау

- Біз сандар әлеміндеміз. Кәне, бірінші тапсырманы орындайық.

«Шатасқан сандар» ойыны. Сандарды өсу ретімен қою.

ІІІ. Мақсат қою.

8 саны және цифры

Жарияланды 7-02-2013, 19:52 Категориясы: Бастауыш сынып

Тақырыбы: 8 саны және цифры.
Мақсаты: 1. Білімділік
Оқушыларды 8 саны және цифрымен таныстыру. Ол санды шығарып алу жолдарымен, оның сандар қатарындағы орнымен таныстыру.
2. Дамытушылық: Математикалық түсініктерін, ой өрістерін кеңейту. Өздігімен жұмыс жасауға баулу. 8 цифрын дұрыс, әдемі жазуға бейімдеу.
3. Тәрбиелік.
Ұқыптылыққа, жинақылыққа, тиянақтылыққа баулу.
Көрнекілігі: Дидактикалық материалдар, сандар, карточкалар.
Сабақтың типі: Аралас сабақ.
Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ.
Пәнаралық байланыс: Өзін - өзі тану, көркем жазу, тіл дамыту, бейнелеу өнері, дүниетану, әліппе.
Әдіс - тәсілі: Ой қозғау стратегиясы, ауызша есептеулер, өздік жұмыс, көрнекілік.
Барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі.
Амансың ба Алтын күн,
Амансың ба Жер ана.
Амансың ба достарым,
Сендерді көріп қуанам.
- Балалар, бүгінгі сабағымызға көп қонақтармен бірге тиін келіпті. Тиін туралы не білесіңдер? Әліппеден өткен жаттауды еске түсіріп айтқызу. Ол сендерден саңырауқұлақ жинауға көмектесулеріңді сұрайды. Саңырауқұлақты теру үшін әрбір тапсырманы мұқият, тиянақты орындау қажет.
II. Өткенді пысықтау.
1 - ден 10-ға дейін реттік санау. (тура ж/е кері)
Қалталы полотноға цифрлар жазылған карточкалар қойылған:
3; 4; 1; 6; 2; 7; 5;
Не айтуға болады?
Сандарды өсу ретімен орналастырыңдар.
Тапсырманы дұрыс орындап 1 саңырауқұлақ тердіңдер. Себетке салғызу.

III. Жаңа тақырыппен жұмыс.
а) Кіріспе бөлім
- Балалар, сендер сегіз саны және цифры туралы білесіңдер ме?
8-ге дейін тура, 8 - ден кері санату.
Өте жақсы.
- Сандар қатарындағы 8 санының орны қайда? 8 - ді қойғызу.
- Жақсы.
- Сандарға байланысты қандай санамақтар білесіңдер? Кім айтады?
- Бүгін біз сабақта 8 санын шығарып алу жолын және 8 цифрын жазуды үйренеміз.
ә) Негізгі бөлім.
Оқулықпен жұмыс.
Сағатпен жұмыс. Сағат нешені көрсетіп тұр? Сағаттық тілі 8 - де, минуттық тілі 12 - де тұр. Сағат сегіз дегенді білдіреді.
№1 тапсырма. Қиярды қай кезде тұздайды? Сөредегі тұздалған қияр нешеу? Тағы біреуді қосқанда нешеу болды? 8. Сегіздің 1 - еуін алсақ нешеу қалады?
Кесіндінің ұзындығын өлше. 8см.
Тақтаға жазғызу.
8см. > 7см.
8см. > 6см.
8см. > 5см.
Ауызша айтқызу.
8см > 4см.
8см.> 3см.
8см.> 2см.
8см.> 1см.
№ 2 тапсырма.
Қияр мен қызанақты салыстыру. 8 > 7 7 < 8
8 цифрының жазылу жолын көрсету. Тақтаға 1-2 оқушыны шығару, жазғызу.
Ауада жазғызу.
Дәптерге жазғызу.
Дұрыс отыруларын, әдемі жазуларын қадағалау.
Саңырауқұлақты салғызу.
№3 тапсырма. Өздік жұмыс. (Тақтаға 1 оқушыны шығару.) Басқалары салыстырады, өз жазғандарын оқыту.
Қосу мен азайту өзара кері амалдар.
Саңырауқұлақты ілгізу.
№4 Дәптерге орындату. (Тақтаға 3 оқушыны шығару )
Өрнек пен санды салыстыру үшін не істейміз? Өрнектің мәнін тауып шыққан нәтижені санмен салыстырамыз. Өрнек пен өрнекті салыстыру үшін не істейміз? Өрнектердің мәнін табамыз, нәтижелерін салыстырамыз.
Саңырауқұлақты салғызу.

б) Сергіту сәті.
Ұзын мұртты құмырсқа,
Келе жатып жұмысқа.
Алды допты қолына,
Қойды допты жолына.
Оңға қарады, солға қарады.
Үлкен тау деп ойлады.
№5 Тақтаға орындату. Үлгі бойынша.
Саңырауқұлақты салу.

в) Дәптермен жұмыс.
1. Өздік жұмыс. 1 тапсырмаға қарайық. Неше дөңгелек бейнеленген? 7
7 - ге тағы 1 дөңгелекті қосса нешеу болады?
Қандай түске бояу керек.
Ауызша сұрау. 7-ге 1-ді қосса неше? 8-ден 1-ді алса неше?
Салыстыруды тексеру.
2. Сандар құрамын қайтала.
а.
3 Ауызша.
Бүгінгі сабақта нені үйрендік?
Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды мадақтау. Тиінге көмек бергендері үшін алғыс айту. Тиіннің сыйлығын үлестіру.

Кері қайту

Материал рейтингісі:

8 саны және цифры

Ainagul--73

1 ақпан 2013

3021

Сабақтың тақырыбы: 8 саны және цифры.
Сабақтың мақсаттары: 1. Оқушыларды 8 саны және цифрымен таныстыру.
2. Танымдық ойындар ойнату арқылы, ойлау қабілеттерін жетілдіру. Есептеу дағдыларын қалыптастыру.
3. Пәнге деген қызығушылықтарын арттыру. Ананы құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақ типі: жаңа білімді меңгерту
Әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап, талдау - жинақтау, түсіндірмелі - көрнекілік
Көрнекілігі: суреттер, жұмбақтар, интерактивті тақта

Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Психологиялық дайындық.
Қане, біздер ойлайық, Ойымызды жинайық. Қандай есеп болса да, Шешпей оны қоймайық.
ІІІ. Өткенді қайталау
а) «Алма теру» ойыны
ә) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Сандарды тура санау, кері санау.
Осы сандардың ішінен біз бұрын өзімізге таныс емес 8 саны туралы оқып үйренеміз.

ІІІ. Жаңа сабақ
7 санына + 1 санын қоссақ шығады 8 саны.
7+1=8
ІV. Дәптерімізді ашайық, әдемі 8 санды жазайық.
Сегіз саны құрылған Қос дөңгелек - шеңберден. Үлкен шеңбер үстіне Кіші шеңбер жанасқан.
- 8 санына байланысты қандай мереке бар? / 8 наурыз /
- 8 наурыз қандай мереке?
Дүниеде ең жақын адам, ол кім? / ана /
Оқулықпен жұмыс
Теңдіктерді дұрыс құрастырсақ, ана туралы өлең оқимыз
а) №1 Теңдіктер құрастыру.
* +*=8
* + * =8
8-* =
8-* =
* +* =8
* +* =8
8-* =
8-* =
* +* =8
*+*=8
8-*=
8-*=
Ана - деген ақылшың,
Анаң барда батырсың.
Қасыңда кім болса да,
Тек анаңа жақынсын.

ә) №3 Фигураларды атап. Кесінділерді өлшеп, сыз және салыстыр.
см * см
V. Сергіту сәті
Бір, екі, үш қарлығаш боп ұш,
Төрт, бес, алты қарлығаш боп қалқы.
Жеті, сегіз, тоғыз, он
Қайта орныңа қон.

VI.«Көршінді тап» ойыны.
 6,  5 ,  3 ,  7 ,  2 
Математикалық диктант
7+1=
3+0 =
2+4=
8 - 4=
3 - 0=
8 - 8=
Осы өрнектердің мәнін табайық
Жұптық жұмыс арқылы тексеру

VII. «Қызықты математика»
*Саянда болды 8 алма
Сайданға берді 4 алма.
Ойланып, кәне, көрейік -
Саянда қалды қанша алма? 8 - 4 =4

*Бәйгеге шықты жануарлар
Алға шықты бесеуі.
Қосылды оған екеуі
Мәреге келді нешеуі? 5 +2=7

*Айманда болды бес алмұрт,
Әселге берді екі алмұрт.
Айманның қалды қолында
Неше алмұрт тез ойла? 5 - 2=3

*Сегіз қияр базардан
Сатып алды Сәлімжан.
Бес қиярды алғанда
Қанша қалды дорбада? 8 - 5=3

VІІІ. Қорытынды.
Үйге тапсырма: 72 - бет №5 есеп
Бағалау матрица бойынша

Кері қайту

Ілмек сөздер: 8 саны және цифры, сабақ

8 саны және цифры

Ainagul--73

1 ақпан 2013

3021

8 саны және цифры

Жарияланды 7-02-2013, 19:52 Категориясы: Бастауыш сынып

8 саны және цифры

Жарияланды 17-02-2014, 23:43 Категориясы: Бастауыш сынып

1 сынып
Сабақтың тақырыбы: 8 саны және цифры
Сабақтың мақсаты: 1. 8 саны мен цифрымен, ол санды шығарып алу жолдары, оның сандар қатарындағы орнымен таныстыру.
2. Оқушылардың ойлау, есептеу дағдыларын дамыту,
3. 8 цифрын дұрыс жазуға, ұқыпты жазуға үйрету.

Сабақтың типі: Жаңа сабақ
Сабақтың түрі: Жарыс сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап,
Көрнекілігі: сандар қатары, 8 цифрының үлгісі, дидактикалық материалдар

Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру: Сабақ мақсатын түсіндіру
II. Үй тапсырмасын сұрау.
Үйге берілген тапсырманы пысықтап, талдау.
«Кім жылдам»ойынымен 7 санының құрамын жазу

III. Өткенді қайталау, сабақ мақсатын хабарлау
Сабақтың әр тапсырмасы бойынша ұпай, геометриялық фигуралар беріп, сабақтың ең соңында ұпай саны есептеліп, қай топ жеңгені хабарланатынын айту
1. 0 - дан 7 дейін тура, кері санау
2. Қандай санды жоғалттым. 0.. 2... 4... 6...
3. Логикалық тапсырма
Алты қонжық көңілді,
Тергісі келіп таңқурай,
Тоғайға қарай беттеді,
Шаршаңқырап ең кішісі,
Қалып қойды достардан.
Ал енді жауап беріңдер?
Озып кетті қонжықтың,
Алға қарай нешеуі?

4) Жұмбақ шешу
1. Менімен таныс емессің,
Теңіз түбі қонысым.
Аяғым сегіз, басым бар,
Айтшы қане, кіммін мен?(сегізаяқ)
2. Сегіз аяқ, сегіз қол,
Кестелейді тігеді.
Жібектей әсем дөңгелек,
- Ол не?(өрмекші )
- Бүгін біз сабақта не үйренеміз?
- 8 санын шығарып алуды, 8 цифрын жазуды.

IV. Жаңа сабақ:
- Сандар қатарындағы 8 санының орны қайда?
- 8 саны қай саннан кейін келеді? Неліктен?
5. кітаппен жұмыс:
№ 1 тапсырма бойынша оқушылар 8 санын қалай шығарып алуға болатынын айтады. түсіндіреді.
Сергіту сәті;
Бір, екі, үш
Бойға жинап күш.
Қолға қалам аламыз
Сегіз санын,
Әдемі етіп жазамыз.
6. Дәптермен жұмыс
- № 2 тапсырма бойынша 8 цифрының жазу үлгісімен танысу, жазу.

7. өзіндік жұмыс:№ 3, 5
Сергіту сәті: Ойын: «Дәл осындай пішінді тап»
Ойынның мақсаты: геометриялық пішіндер жайлы білімдерін бекіту, пішіндерді атауға, ажыратуға, салыстыруға жаттықтыру.
Ойынның құрал - жабдықтары: бала саны бойынша құлыптың суреттері, геометриялық пішіндер.
Ойынның мазмұны: алдарындағы сиқырлы құлыпты ашуды ұсыну. Құлыптың кілттері де сиқырлы, геометриялық пішіндерден құралған екенін айту. Әр бала құлыпқа сай келетін кілтті алып, құлыпты ашады.
V. Сабақты бекіту:
Ойын:«Қай қолымда көп»

Ойынның мақсаты: аз және көп заттарды ажыратуға, салыстыруға жаттықтыру; ойлау қабілеттерін дамыту.
Ойынның құрал - жабдықтары: әртүрлі ұсақ заттар - моншақтар, түймелер
Ойынның мазмұны: ортаға бір баланы шақырып, оң және сол қолына көп және аз заттарды ұстатады. Бала алдымен көз мөлшерімен қай қолда зат көп, қай қолында аз зат бар екенін анықтайды. Одан кейін заттарды қатарымен қойып, қай қатарда көп, қай қатарда аз зат тұрғанын салыстырады.

- « Ата - анаға көмектес»ойыны
Ойын шарты: Күзгі еңбек туралы қысқаша әңгімелеп, тез, шапшаң көкөністерді жинау арқылы көмектесу, білімдерін тексеру(тапсырмаларды ауызша орындау)
- 3 - 7 сандарының құрамын табу.
V Сабақты қорытындылау:
- Қандай санмен таныстық?
- 8 саны қай саннан кейін тұрады?
- Бүгінгі сабақ ұнады ма? т. б
Қай топ жеңіске жеткенін айтылады
Сабаққа қатысқан оқушыларды мадақтау, бағалау

Сабақ жоспары. 1 сынып. 8 саны және цифры

Сабақтың тақырыбы: 8 саны және цифры
Сабақтың мақсаты:8 санымен және цифрымен, ол санды шығарып алу жолдары, оның сандар қатарындағы орнымен таныстыру.Оқушылардың ойлау,есептеу дағдыларын дамыту,8 цифрын дұрыс жазуға үйрету.
Сабақтың типі:аралас сабақ
Сабақтың әдісі:сұрақ- жауап,
Көрнекілігі: сандар қатары, 8 цифрының үлгісі,дидактикалық материалдар

Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру:Күн міне ерте оянды,
Әйнекке біздің қарады.
Асығамыз сабаққа,
Шақырған соң математика.
II. Үй тапсырмасын сұрау.Үйге берілген тапсырманы пысықтап ,талдау.
«Кім жылдам»ойынымен 7 санының құрамын жазу
III. Мақсат қою.
1.0-дан 7 дейін тура, кері санау
2. қандай санды жоғалтым. 0..2...4...6...
3.Лргикалық тапсырма
Алты қонжық көңілді,
Тергісі келіп таңқурай.
Тоғайға қарай беттеді,
Шаршаңқырап ең кішісі,
Қалып қойды достардан.
Ал енді жауап беріңдер?
Озып кеті қонжықтың,
Алға қарай нешеуі?
4.Жұмбақ шешу
Менімен таныс емесің,
Теңіз бүбі қонысым.
Аяғым сегіз ,басым бар,
Айтшы қане кіммін мен ?(сегізаяқ)
Сегіз аяқ ,сегіз қол,
Кестелейді тігеді.
Жібектей әсем дөңгелек,
Пайдасын шебер біледі
Болғандықтан ол керек
Алыңдар сатып шыбындар
Сендерге де сол керек. (өрмекші )
-Бүгін біз сабақта не үйренеміз?8 санын шығарып алуды,8 цифрын жазуды.
IV. Жаңа сабақ:
- Сандар қатарындағы 8 санының орны қайда?
- 8 саны қай саннан кейін келеді? Неліктен?
5. кітаппен жұмыс:
№ 1 тапсырма бойынша оқушылар 8 санын қалай шығарып алуға болатынын айтады.түсіндіреді.
Сергіту сәті;
Бір ,екі , үш
Бойға жинап күш.
Қолға қалам аламыз
8 санын
Әдемі етіп жазамыз.
6.Дәптермен жұмыс
- № 2 тапсырма бойынша 8 цифрының жазу үлгісімен танысу,жазу.
7.өзіндік жұмыс:№ 3,5
Сергіту сәті:
-Санамақайту.
Сегіз дегенім- сеңсең.
-Сегіз дегенім-сертің,
Серт беретін кезің.
-ребус шешу: к г
-мына ребусты шешсеңдер бір сан шығады.( С 2 З)
V. Сабақты бекіту:
- « құлпынай жинап себетке сал»ойыны
- - 3-7 сандарының құрамын табу.
Сабақты қортындылау:
-Қандай санмен таныстық ?
- 8 саны қай санан кейін тұрады ?
- бгінгі сабақ ұнады ма ? т.б
- сабаққа қатысқан оқушыларды мадақтау, бағалау.
Үйге тпсырма:№4

Категория: Начальная школа | Добавил: Назерке (2013-01-06) | Автор: Бердхан Уасира

Просмотров: 2410 | Рейтинг: 0.0/0

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[

Тақырыбы: 8 саны мен цифры

Бөлімдері: Математика

Оқу тәрбие міндеттері:

Білімділік: Сандар қатарын қайталау, 8 санын қосу және алу. 8 санының құрамынмен таныстыру.

Дамытушылық: Оқу -танымдық, коммуникативтік, ақпараттық-технологиялық құзыреттіліктерін, ойлаудың математикалық стилін, логикалық ойлау құрылымдарын дамыту.

Тәрбиелік: Адамгершілік және экологиялық тәрбие беру.

Сабақтың түрі:Ертегі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: Оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау, ақпаратты- коммуникативті технологиясы.

Сабақтың көрнекіліктері: интерактивті тақта.

Сабақтың барысы: 1.Психологиялық ұйымдастыру кезеңі. «Достар» психологиялық жаттығуы арқылы көңіл-күй орнату.Топта отырған оқушылар бір қолдарын парта ортасына біріктіріп, бір-біріне іштей жақсы тілектер тілейді.

Кіріспе әңгіме:

- Балалар бүгінгі сабақ өзгеше болады.Қалың орманның қандай болатынын білесіңдер ме?Сендер өздеріңді орманда серуендеп жүргендей сезініңдер.Реолаксация жасалынады.

(Оқушылардан көздерін жұмып, ормандағы сайраған құстардың дауысын, жапырақтардың иісі, т.б көздеріне елестетеді.Көздерін қайта ашу сұралады.)

-Орман ішінен бізге жол көрсететін бір құс кездесті. Бұл құсты танисыңдар ма?Бұл оқымысты үкі.(интерактивті тақтадан қолына кітап ұстаған, көзілідірік киген оқымысты үкі шығады)

-Балалар оқымысты үкінің бізге арнайы дайындаған тапсырмалары бар екен.

Үкінің 1 тапсырмасы:Суретте 7 ағаш көрінеді.

(Арнайы нота берілген батырманы басып, үкіні 7 рет гуілдетеді.)

Алған білімдерінің диогностикалық кезеңі.

Үкінің 2-ші тапсырмасы:

2 санының көршілерін ата!

5 санының көршілерін ата!

Аптаның 5-ші күнін ата!

Аптаның 7-ші күнін ата!

Аптаның нешінші күні демаламыз?

Көршілеріңнің нөмерін ата!

Мысалы: мен 6-шы үйде тұрамын,Балнұр 7-ші үйде тұрады, ал Ринат қай үйде тұрады?

7 саны неге (зат) ұқсайды?

Жаңа сабақ.Үкінің 3-ші тапсырмасы: №1 есепті шығарып жаңа сабақты түсіндіру.

1-7 =8 8-1=7

6+2=8 8-2=6

5+3=8 8-3=5

4+4=8 8-4=4

Әліппе-дәптер бойынша есептерді шығару.

Үкінің 4-ші тапсырмасы. Жемістер арқылы №2 есепті шығару беріледі.

Үкінің 5-ші тапсырмасы сендерден орман туралы ән есту екен.Бізде үкінің тапсырмаларын орындаймыз деп шаршаппыз, кішкене сергіп алайық, балалар.

Сергіту сәті. Мыстан кемпір

Қалың орман арасында,

Теріс қарап үйшік тұр.

Сол үйшіктің ортасында,

Мыстан кемпір билеп жүр.

Қыран құстың ұрыны бар,

Көзі оттай жайнаған.

Жез тырнағын іске салып,

Дудар шашын тараған.

Қорқып кеттік жалмауыздан,

Жүрегіміз дүрсілдеп.

Түрін сенің қандай жаман,

Ағаш аяқ дүрсілдеп.

Оқымысты үкінің 6 - шы тапсырмасы.8 санының жазылуын үйрету.

Үкінің 7-ші тапсырмасы: математикалық жұмбақтар

Үйге кірді Алдияр,

Оған қоса Мадияр.

Кейін келді Айдана,

Қанша болды бар бала?(1+1+1=3)

Ағаштағы төрт алмұрт,

Өскен екен тимей құрт.

Самал алып екеуін,

Қалдырған екен нешеуін? (4-2=2)

Көлден ұшты 7 қаз,

Қайтып қонды 2 қаз.

Қонбады оның нешеуі,

Қане кім тез шешеді? (7-2=5)

8.Сабақты қорытындылау кезеңі.Үкінің соңғы тапсырмасы 8 санына байланысты есептер құрастыру.

Үкі шығып оқушыларға рахмет айтады.

Үйге 1ден - 8ге дейін тура және кері санауды үйрену, сабаққа қатысып отырған оқушылар бағаланады.

Жүктеу үшін астындағы жарнаманы басыңыз

8саны мен цифры математика Ашық сабақ Лестницы на продажу.
Лестницы высокого качества. Широкий ассотримент. Низкие цены

8саны мен цифры математика Ашық сабақ Полиморфус Суперпластик
Полиморфус является представителем нового поколения пластика, обладающего уникальными свойствами

8саны мен цифры математика Ашық сабақ Стабилизаторы напряжения РЕСАНТА
Стабилизаторы: цифровые релейные, серии люкс, электромеханические. Гарантия 1 год. Доставка в регионы РК.

Добавить объявление

МатематикаҰстаз (01.06.2014)

55 8 саны мен цифры 0.0/0

Всего комментариев: 0

Начало формы

Имя *:

Email:

Керісінше айт

ramuk_b

16 қазан 2014

Білім беру саласы. «Таным»
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекеттің түрі: ҚМТҚ
Тақырыбы: «Керісінше айт (оң - сол, алға - артқа, жоғары - төмен, алыс - жақын, биік - аласа)»
Мақсаты: Балаларға оң - сол, алға - артқа, жоғары - төмен, алыс - жақын, биік - аласа ұғымдары жайлы түсінік беру. Заттарды қолмен ұқыпты ұстап санай білуге үйрету. Қызығушылықтарын арттыру. Логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіру мен сезімталдыққа тәрбиелеу.

Қостілділік компонент: алға - вперед, артқа - назад, жоғары - на верх, төмен - вниз
Тәрбиешінің іс - әрекеті
- Балалар, бүгін біз сендермен «Көңілді тапқырлар» клубына қатысамыз.
- Сендер білесіңдер ме олар кімдер?
- Сол топтың белсенді мүшесі болғың келе ме?
- Олай болса, мына ерекше жәшікте сендерді сол топқа қабылдайтын құжат бар екен, бірақ жәшік ашылмаймын дейді. Сендер сол тапсырманы орындауға дайынсыңдар ма?
Ширату жаттығуы: «иә» жаттығуды орындай отырып, «иә» деп жауап беру.
Таңғажайып сәт: музыка ойналып, Мысық пен Мақта қыз ренжісіп келеді. Мақта қыздың қолында хат.
- Сәлеметсіздер ме, не болды?
Мақта қыз: хатта тапсырмалар бар, мына мысық соны орындаса құйрығын беремін.
- Балалар, көмектесеміз бе?
Мысықтың тапсырмасын орындау үшін ертегіні есімізге түсірейік. Мысық неден барып көмек сұрайды?
1. Сиырдың тапсырмасы.
«Ойлан, тап»
Мақсаты: Көрсетілген логикалық тапсырмаларды ойланып орындау. Математикалық ұғымдарды ажырата білуге үйрету.
Жарайсыңдар, әрі қарай қайда барады?
2. Ағаш тапсырмасы.
«Лақтырылған тас» ойыны
Мақсаты. елестету, ой жинақтау және сөйлеу қабілетін жетілдіру.
- Сендер, әрине білесіңдер, суға
лақтырылған тастан дөңгелек бүршіктер шығатынын, енді ойлаңдар мен тас емес «сөз» лақтырсам, сендерге бірден осы сөзге байланысты қандай ойлар келеді, бәріңнің ойыңа бірдей сөздер келе ме?
Қане, ойнап көрейік.
Жарайсыңдар, ағаштан кейін ше?
3. Қыздар тапсырмасы.
Сергіту сәті:
Орнымыздан тұрамыз
Қолды белге қоямыз
Орнымызды айналып
Билеп - билеп аламыз
Оңға қарай бір адым,
Солға қарай бір адым
Алға қарай бір адым,
Артқа қарай бір адым
Жоғары төмен қараймыз
Орнымызды табамыз.
Алға - вперед, артқа - назад, жоғары - на верх, төмен - вниз

Назар аударыңыз! Жасырын мәтінді көру үшін сізге сайтқа тіркелу қажет.

Кері қайту

Ілмек сөздер: бала бақша

Санамақтар

bibka

7 қазан 2014

Санамақтар
Сан алуан ұлттық ойындар ерте дәуірден бастап - ақ қоғамдық құбылыс ретінде баланың ақыл - ойын дамытуда, баланың бойына адамгершілік, сүйіспеншілік, кішіге көмек, үлкенге құрмет көрсету секілді жақсы қасиеттерді тәрбиелеуде мәні, орны ерекше. Сондықтан да «Ұлттық ойын»- тәрбиеші деуге де болады. Соның ішіндегі бір бөлігі санамақ. Санамақтар бірнеше түрге бөлінеді.
1. Саусақ санамақ.
2. Сан санамақ
3. Ұлттық санамақ
4. Күн санамақ
5. Тағы да басқа
тұрақты сөз тіркестерінен құралған санамақтар. Мысалы солардың бірнешеуін сіздерге көрсетеміз.

1. Қол маторикасын дамытуға арналған санамақ
1. Кел санайық, санамақ,
Саусақтарды даралап.
Бас бармагым алғашқы,
Балан үйрек жалғасы,
Ортан терек атасы,
Шылдыр шүмек анасы,
Шынашағым балапан,
Бәріне ортақ алақан.

2. Мен базарға бардым,
Ысқырық сатып алдым.
Қызыл, жасыл, көгілдір
Қайсысын алсаң өзің біл.

3. Ойын ойнағанда басшы таңдау үшін айтылатын санамақ
Бірім, екім,
Алма текім.
Сапар айым,
Сар шымшық
Балтаңды ал да,
Жүгіріп шық.

4. Тұрақты сөз тіркестерінен құралған санамақ
Бір ауыз сөз,
Екі айтпайтын адам,
Үш қайтара сәлем,
Төрт түлік мал,
Бес уақ намаз,
Алты алаш,
Жеті қабат жер асты,
Сегіз қырлы жігіт,
Тоғыз торау жол,
Он сақа ой.

5. Жаңа санамақ
Бір - таңертең тұр.
Екі - шынығып, бекі.
Үш - тазала тіс.
Төрт - сабындап жу бет.
Бес - сүртін тез.
Алты - үйді жина жалпы.
Жеті - киін енді.
Сегіз - асыңды жеп, іш.
Тоғыз - ыдысты жу тегіс.
Он - сабақ оқы.
Осыдан соң
Бұл санамақ жаңа
Күнде өстіп сана.

Саусақ санау ойыны

(Халық өлеңі)
Қуыр - қуыр қуырмаш,
Балаларға бидай шаш!
Тауықтарға тары шаш!
Бас бармақ,
Балалы үйрек,
Ортан терек,
Шылдыр шүмек,
Кішкене бөбек.
Сен тұр - қойыңа бар!
Сен тұр - қозыңа бар!
Сен тұр - жылқыңа бар!
Сен тұр - сиырыңа бар!
Сен тұр - түйеңе бар!
Ал сен алаңдамай,
Қазан түбін жалап,
Үйде жат.
Мына жерде құрт бар,
Мына жерде май бар....
Мына жерде қатық бар...
Қытық, қытық

Балалармен бірге танымдық тәжірибе жұмыстары

bibka

12 сәуір 2014

1334

Білім беру саласы: Қатынас
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекеті: Айналамен танысу
Сабақтың тақырыбы: «Балалармен бірге танымдық тәжірибе жұмыстары»
Мақсаты: Су туралы, білімдерін кеңейту, судың қасиетімен таныстыру, іс - тәжірибе жасауға қызығушылығын арттыру. Суға қамқорлық жасауға үйрету.
Білімділік мәні: Балаларды судың қасиеттерімен таныстыруды жалғастыру ( дәмі жоқ, иісі жоқ, белгілі пішінді болмайды, түссіз, жақсы еріткіш болып табылады).
Дамытушылық мәні: Себеп салдарлық қатынастарды белгілеу дағдыларын қалыптастыру арқылы балаларға судың мөлдір болатындығы жайлы, суда тірі ағзалардың өмір сүре алатындығы туралы түсінік беру.
Тәрбиешілік мәні: Сүйіспеншілік пен қызығушылықтарын арттыру, суға деген ұқыптылығын тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: слайд; тәжірибе жұмысына арналған заттар; су құятын тәрелке, стақан, сіріңке немесе тіс шұқығыш, жұмыртқа, тұз, лимон қағаз.
Алдын - ала жұмыс
Қандай суды ішуге болмайды?
Қандай суды ішуге болады?
Әдіс - тәсілдер:
1. Су тақырыбына әңгімелесу.
2. Судың қасиетін анықтау, тәжірибе жұмыстары
3. Су туралы тақпақтар, ырым, тиым сөздер.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
Шаттық шеңбер.
Күннің көзі ашылып,
Көке шуақ шашылсын.
Құтты қонақ келіпті
Төрімізге еніпті
Амандасу үлкенге.
Тәрбиенің басы ғой.
Ал қанекей, бәріміз
Сәлем дейік үлкенге
Сәлеметсіздер ме апайлар!
Балалар қош келдіңдер зертханаға. Балалар бүгінгі сабағымыз біздің ерекше болайын деп тұр, өйткені сендер біз бүгін өткен сабақтағы сияқты зертеу, бақылау жұмыстарын өткіземіз. Біз зертеу жұмысын бастамай тұрып мен сендерге жұмбақ жасырамын. Сол жұмбақтың шешуін тапсаңдар біз соған байланысты тәжірибе жасаймыз.
Жұмбақ:
Кескен болам, кесілмейді, кесілсе де бөлінбейді. (Су)
Дұрыс таптыңдар, енді сол суға байланысты кім тақпақ біледі.
Сылдырлайды мөлдір су
Мөлдір суға қолыңды жу
Жусаң сен әрдайым
Аппақ бетің маңдайың.
Тәрбиеші: Тыйым сөз, мақал - мәтел, жұмбақтар білесіңдер ме?
Жұмбақ шешу
Аяғы жоқ, қолы жоқ
Бірақ тыныш тұрмайды.
Санамасаң - қорын тек,
Барша тіршілік қурайды. (Су)
Тыйым сөз
Ыдыстағы суға аузыңды батыруға болмайды.
Су турлы тағы не білесіңдер?
Мақал - мәтелдер:
1. Сусыз өмір жоқ.
2. Судың да сұрауы бар.
- Су сөйлей алама? (Сылдырлайды, ағады, сарқырайды, құяды)
- Судың қандай қасиеті бар (су жылғадан ағады, мұз болып қатады, теңіз болып толқиды, ауаға бу болып ұшады.
- Судың дәмі бар ма?
- Судың дәмі жоқ.
- Судың иісі бар ма?
- Судың иісі жоқ
- Судың түсі жоқ, ол мөлдір.
- Балалар су туралы көп білесіңдер екен енді біз қазір сендермен сол су арқылы тәжірибе жасаймыз.
Тәрбиеші:
1. Тәжірибе Стақандағы суға шикі жұмыртқаны саламыз ол түбіне батып кетеді. Стақаннан жұмыртқаны алып тастаймыз.
2. Тәжірибе Стақандағы суға 2ас қасық тұзды салып шикі жұмыртқаны саламыз, жұмыртқа батпай судың бетінде тұрады.
3. Тәжірибе Тәрелкедегі суға сіркені немесе тіс шұқығышты күн шашуға ұқсатып саламыз, ортасына рафинад қантты қоямыз. қант пен сіркеміз күнге ұқсайды. Қантты алып тастап ортасына бір тамшы езілген сабынды құямыз, сол кезде ортада жиналған сіркеміз жан-жаққа кетеді.
Сергіту сәті:
Күн болып жанайық
Мөлдір су болып ағайық
Гүл болып жайнайық,
Терең - терең деп алып,
Жүгіріп - жүгіріп алайық.
4. тәжірибе тәрелкеге жарты лимонды қысып лимон қышқылы қанша болса сонша су құямыз. Ақ қағазды алып мақта таяқшасымен лимон қышқылын қағаз бетіне ұнайтын сөздерді жазу. Қағазды үстел үсті шамымен кептіріп сөздерді оқу.
5. Тәжірибе 2 стақан біреуінде су, екіншісі бос болады. Стақанда суға кактельдің түтігін салып бас бармақпен басып тұрамызда, екінші стақанға әкеліп саламыз сол кезде түтікшеден су ағады. Осылай қайталап екінші стақанға суды құйып алуға болады. Түтікшенің басынан бас бармақпен баспасаң су ақпайды. Көрсеткен тәжірибелерді балалар өз алдарында қайталайды.
Қорытынды:
Балалар біздің жасаған тәжірибенің бәріне судың көмегікерек болды сондықтан мен былай аяқтағым келіп тұр.
Су - өмірдің көзі деген сөзді айтқым келіп тұр

Артық, кем, тең

ainur1975

24 маусым 2014

1225

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің технологиялық картасы

Білім беру саласы: «Таным.», «Қатынас», «Шығармашылық»
Тақырыбы: «Артық, кем, тең»
Мақсаты: «Артық», «кем», «тең» түсініктерімен таныстыру; заттар, суреттер жиыны бойынша салыстыруға үйрету; Зейіндерін, салыстыра алу дағдыларын, математикалық ұғымдарын, ойын дамыту. Бұрынғы алған білімдерін жетілдіру. Өзара достық қарым - қатынасқа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Даша және Алааяқ (түлкі) суреті, карта.
Билингвалды компонент: 1 - один, уан, 2 - два. ту, 3 - три, сри, 4 - фо, 5 - файф

Іс - әрекет кезеңдері Тәрбиеші әрекеті Бала әрекеті
Мотивациялық -қызығушылық:
- «Шаттық шеңбер» - Балалар шаттық шеңберіне жиналайық.
- Балалар шеңберіміз кішкене сияқты. Шеңбер неге ұқсайды?
Қане онда үрлейік.

Армысың ару күнім
Армысың арайлы аспаным.
Бармысың думанды достарым.
Бармысың қадірлі қонақтарым.
Бас иіп өздеріңе сәлем бердік.
Қызығушылық танытады.
- Ол допқа және шарға ұқсайды.
«Шеңберді үрлейді»
Үлкенмен бірге мәтіннің сөзін және қимылын қайталайды.
Сәлеметсіздер ме! Здравствуйте!
Hello!
(қонақтармен амандасады)
Ұйымдастыру - ізденушілік
1 - тапсырма:
«Неше жол және түстерді ата, сана»
2 - тапсырма: Ормандағы ағаш гүлдердің қайсысы артық, кем, тең екенін салыстыру.
Сергіту сәті
3 - тапсырма: «пішіндерді, жапсыру»
4 - тапсырма:
«Кім жылдам»ойыны
- Балалар бізге қонаққа кім келгенін қараңдаршы? Кім екен?
- Иә. Бұл Даша досымыз екен. Сендер қайдан білесіңдер?
- Ол бізге қонаққа келе жатып, сендерге әкеле жатқан сыйлығын ұрлатып алыпты. Оны кім ұрлады екен білесіңдер ме? Қайдан біліп қойдыңдар?
- Балалар, Алааяқ сендерге өзінің алып келген тапсырмасын орындасаңдар сыйлықтарыңды қайтарып беремін дейді
- Онда алаяқтың тапсырмаларын орындайық па? - Бізге Алаяқтың сыйлықты қайда жасырғанын білмейміз ғой, ол үшін бізге не керек сыйлықты қайдан табамыз?
- Дұрыс айтасыңдар балалар, бізге карта керек.(карта ашылады) Сыйлығымызды көріп тұрсыңдар ма?
Картада неше жол көріп тұрсыңдар? түстерін сұрау.
- Қане, балалар біз Алаяққа нешеге дейін санай алатынымызды көрсетейік.
- Картаның жоғарғы және төменгі жағындағы ағаштарды санап көрелік. Жоғары жақта үш ағаш, төмен жақтарыңда үш ағаш. Екі жақ қандай?
- Дұрыс айтасыңдар. Тағы жол шетінен не көріп тұрмыз? Ал енді гүлдерді санайық.
1, 2, 3 келесі жағында 1, 2
Нешеуі артық.
- Өте жақсы.
Балалар шаршадық па? онда бір демалып алайық.
- Ой, балалар мұнда қараңдаршы қызық. Не көріп тұрмыз?
- Неден салынған көпір?
- Өте жақсы дұрыс айтасыңдар. Енді осы пішіндерді түстеріне қарай жапсыруымыз керек. Бұл жердегі пішіндер қайда екенін көріп тұрсыңдар ма? Қайдан табамыз.
- Енді бізде қандай пішін жоқ.
- Дұрыс. балалар Алааяқ сендерге үшбұрыштар алып келіпті осы үшбұрыштардан кім не құрай алатынын көрсетсін дейді.- Қане құрап береміз бе?
- Біз қазір сендермен ойын ойнаймыз. Ойын шарты былай.
Жол шетіндегі саңырауқұлақтарды жинауымыз керек. Кім көп жинаса сол жеңімпаз болады.
Ойын шартымен таныстыру.
- Ура, балалар қараңдаршы біз қайда жеттік. Ойын ойнап жүріп сыйлығымызғада жетіппіз.
- Ал, енді сыйлығымызды алып қайтайық. Біз қандай ойын ойнадық? Одан кейін неден өттік? Сендердің сыйлықтарыңды кім ұрлап алып еді. Нешеге дейін санадық? (санату, естеріне түсіру)
Даша
Балалар жауабы.
Алааяқ.
Орындайтындарын айтады.
Карта керек
Көрдік.
Үш жол. Қысқа - шот, ұзын - лоң жол.; жасыл - гриин, қызыл - ред, көк - блу.
Балалар санайды.
1 - один, уан, 2 - два. ту, 3 - три, сри, 4 - фо, 5 - файф.
Тең, бірдей.
Гүл балалар санайды.
Біреуі артық, біреуі кем.
Орынымыздан тұрайық.
- Алақанды ұрайық,
- Бір - отырып, бір тұрып
Сәл демалып алайық.
Көпір пішіндерден
Суда ағып барады. Балалар тауып жапсырады.
үшбұрыш
Балалар екі топқа бөлініп құрастырады.
Ойынға қызыға қатысады.
Балалар жауабы.
Көпірден
Рефлексивтік - түзету:
- алгоритм бойынша сабақты талдау
- тосын сыйлық кезең - Балаларға тапсырмалар қалай орындалғанын бағалауды ұсынады, балаларды мадақтайды, бірлескен жұмыс үшін алғысын білдіреді.
- Дараның сендерге әкелген сыйлығын берейін.
- Балаларға сыйлықтар беріледі. Ұнағандарын айтады.
Дараның суреттерін сыйға алады.
Күтілетін нәтиже: Ереже бойынша тапсырма орындауды;
Толық сөйлеммен немесе тапсырмаға сәйкес нақты жауап беруді, өз тобының жетістіктеріне қуана білуді, өздеріне баға бере алуды.

Оң жақта, сол жақта

usenov2009

29 мам 2014

Мақсаты: Білімділік: Айналадағы заттардың орналасуын алдында, артында, оң жақта, сол жақта, нешінші сұрақтарға жауап бере білуге дағдыландыру. Дамытушылық: Балалардың танымдық қабілеттерін арттыру, сөздік қарым - қатынастарын молайту. Белсенділіктерін, ой - қиялдарын жинақтау қызығушылығын арттыру. Тәрбиелік: Алған білімдерін жүйелі түрде көрсете білу, ұқыптылыққа, мақсатқа жете білуге, өз ойларын жеткізе білуге машықтандыру.

Әдіс - тәсілдері: Сұрақ - жауап, әңгімелету, сергіту сәті, ойын.

Көрнекіліктері: үлестірмелі құралдар, сандар, суреттер, тақта.
Оқу іс - әрекетін ұйымдастыру:
Шаттық шеңбері Армысың, қайырымды Аспан - ата, Армысың, мейірімді Жер - ана. Армысың, шұғылалы Нұрлы - күн, Армысыздар, құрметті апайлар.
Балалар көңіл күйлерің қалай? Өте жақсы.
- Есіктен Тапқышбек кіреді, қолында конверт.
- Саламатсың ба, сіз кім боласыз?
- Мен Тапқышбекпін! Сәлематсыздар ма! мен математика патшалығынан келдім. Мына конвертте тапсырмалар бар. Соған жауап берсеңдер, мен сендерге сыйлық беремін. Келістік па?(Келістік) - Тапқышбек, сіз біздің балалардың сабағын тыңдаңыз. (Тапқышбек орындыққа отырады)- Олай болса балалар, Тапқышбектің тапсырмаларын шешейік.

1. Санамақ айту
Бір дегенім - білім, Білімсіз жоқ - күнің. Екі деген - елім, Далам, тауым, көгім. Үш дегенім - үміт, Үміт аптар жігіт. Төрт дегенім - төзім, Төзе білем өзім. Бес дегенім - - бесік, Шықтық содан өсіп, Алты деген - ақыл, Тыңдағаның мақұл. Жеті деген - жалау, Жүректегі алау. Сегіз деген - сөзің, Серт беретін кезің. Тоғыз деген - тоқтау, Елдің жоғын жоқтау. Он дегенім - Отан, Қорға оны, ботам!
2 Тапсырма: «Қанша, болса сонша» мақсаты: кез - келген санды айтады, балалар сонша зат көрсетеді.- Жарайсыңдар Балалар! Тапқышбектің екінші тапсырмасында орындадық.

3 Тапсырма:-«Шалқан» ертегісі қалай басталады? Балалар естеріңе түсіреді. Ата, одан кейін әже, қыз, ит, мысық, тышқан тартады. - Балалар ретімен кейіпкерлерді қояды. - Балалар ата нешінші тұр? бірінші - әже нешінші тұр? екінші - Қыз нешінші? үшінші - Ит нешінші? төртінші - Мысық нешінші? бесінші - Тышқан нешінші?- алтыншы
Сергіту сәті: Ормандағы аю, қонжық, Ұялардан бал іздеді. Мойындарын оңға бұрды, Мойындарын солға бұрды, Орман ішін аралады. Оңға бір, солға бір, Ағаштарды шайқап көрді. Аяқтарын көтеріп ап, Қуанғаннан билей берді.
Д\о: «Кеңістікті бағдарла» мақсаты: Суреттегі заттардың орналасқан орнын айту, төмен, жоғары биік, аласа сөздерін қолдану. Еске сақтау қабілетін арттыру.
- Балалар бүгінгі сабақта Тапқышбектің тапсырмасын орындадыңдар. Сабаққа жақсы қатыстыңдар. Жарайсыңдар!

Күтілетін нәтиже: Білу: Сандардың реттік орнын анықтай біледі, тура, кері санайды.
Игеру: Кеңістіктегі заттардың орнын бағдарлай білуді игерді.
Меңгерді: Өз беттерімен іс - әрекет жасай алады

1, 2, 3, 4, 5 цифрлары туралы өткенді пысықтау

asilai

23 мам 2014

1585

Білім беру саласы: Таным
Оқу іс - әрекет түрі: Математика
Тақырыбы: «1, 2, 3, 4, 5 цифрлары туралы өткенді пысықтау»

Мақсаты:
а) 1 - ден 5 - ке дейінгі сандар туралы өткенді пысықтау;
ә) геометриялық фигураларды табу қабілетін дамыту;
б) логикалық тапсырмаларды шешуді үйрету;

Мотивациялық - қозғаушылық: Амандасу
Қуан, шаттан! Алақай!
Қуанатын күн келді!
Қайырлы таң,
Қайырлы күн.
Күліп шықты күн бүгін.

Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет барысы:
Тәрбиеші: Жарайсыңдар! Балалар, бүгін біз үшін ерекше сабақ. Бізге бүгін көп қонақтар келіпті.
- Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
- Көктем.
- Көктем мезгілінде неше ай бар?
- 3 ай
- Наурыз, сәуір, мамыр.

Қызықты сәт.
Жүгіріп қоян кіреді. Қолында сыйлығы бар.
Қоян: Сәлематсыздар ма! Балалар.
Тәрбиеші: Сәлематсыз ба қоян, көңілдісің ғой?
Қоян: Ия балалар бүгін менің туған күнім, маған қасқыр сыйлық берді.
Тәрбиеші: Сыйлығыңды бізге көрсетесің бе? Қасқыр саған не сыйлады екен?
Қоян: Білмедім? Ендеше сыйлықты бірге ашып көрейік.
Қоян: Ой балалар мына қораптың ішінде дым жоқ қой! Сонда мені қасқыр алдағаны ма?
Тәрбиеші: Қоян тоқта ренжіме қораптың ішінде хат жатыр. Хатты ашып көрейік.
Тәрбиеші: Қоян қасқыр саған тапсырмалар беріпті сол тапсырманы орындасаң сыйлығыңды табасың депті.
Қоян: Қандай тапсырма?
Тәрбиеші: Тапсырма математика сабағына байланысты екен.
Қоян: Ооооой, балалар тапсырманы орындауға маған көмектесесіңдер ме?
Тәрбиеші: Балалар қоянға көмектесеміз бе?
1 тапсырма: «Сан қатары»
Балаларға жеке карточкалар таратылып беріледі.
0.... 2.... 4..... 1..... 3..... 5
5.... 3.... 1......... 4..... 2..... 0

2 - тапсырма: «Қай пішінге ұқсас?»
Жеке карточкаларда заттардың суреттері беріледі. Жанындағы бос төр көзге қай пішінге ұқсас екенін салып көрсетеді.

3 - тапсырма:
Екі қаз ұшып барады,
Биіктен төмен қарады.
Аяқ нешеу, бас нешеу?
Жауабын кім табады?

Алма бағы жайнаған,
Қызыл алма айналам.
Алдым үзіп екеуін,
Тағы да алдым екеуін,
Алдым сонда нешеуін?

Сергіту сәті:
Кел санайық, екеуміз.
Бас бармағым - папам,
Балаң үйрек - апам.
Ортан терек - ағам
Шылдыр шүмек - мен
Титтей бөбек - сен.
Бір үйде біз нешеуміз?
Бір үйде біз бесеуміз.

Тәрбиеші: Міне, балалар, сабаққа өте жақсы қатыстыңдар. Қоянға көп көмек көрсеттіңдер. Қасқырдың тапсырмаларын орындап қоянның сыйлығын тауып бердіңдер. Өздеріңнің ойларыңды, тапқырлықтарыңды, қиындықтан қорықпайтындарыңды көрсеттіңдер. Жарайсыңдар балалар.

Баланың тілін дамытудағы ойынның маңызы

Мереке Киятовна

20 мам 2014

1234

Адам бала кезінен қалыптасады. Мектепке дейінгі жастан бастап баланың болашақ тұлға, өз елінің азаматы ретінде негізі қаланады. Бала сөйлеуді үйрене келе, айналадағы дүниені танып - біледі. Көрген - білгенін басқаларға сөз арқылы жеткізіп тілдеседі. Осының өзі оның білім дағдысы молайып, күнделікті өмірден алған әсерінің нығая түсуіне себеп болады. Тіл - баланың жеке тұлға ретінде қалыптасуы барысында ой - өрісін, ақыл - парасатын, адамгершілігін, эстетикалық сезімін жетілдіру міндеттерін жүзеге асырудың ең басты құралы.

Баланың тілін дамытып, қалыптастыруда ойынның маңызы зор. Ойын технология арқылы баланың тілін дамыту жеңіл болмақ. Ойын баланың оқуға деген ынтасын арттыратын әдіс. Бүгінгі таңда дидактикалық, сюжеттік, спорттық, ұлттық ж»не шығармашылық ойындарды пайдалану маңызды. Ойындар арқылы баланың дұрыс және ұғынықты сөйлей білуін, сондай - ақ ойын жағдайлары арқылы олардың зейіні мен ынтасын арттыруға болады. Баланың тілін дамыту барысында ойын түрлерін және өзара сөйлесу үлгілерін қолданған дұрыс.
Ойын дегеніміз не? Ойын қоғамдық тәжірибені қалыптастыру бағытындағы іс - әрекеттің бір түрі, яғни тәртіпті, өзін өзі басқаруды жетілдіреді. Адам тәжірибесінде кең тараған дамыту ойынның қызметі;
Ойынға тарту, рахаттану, демалдыру, қызығушылығын тудыру.
Ойын арқылы баланың бойында адамгершілік қасиеттерді, өмірге деген
құштарлықты қалыптастыруға болады.
Халық ойынды тәрбие құралы деп таныған. Ойын - балалардың ой өрісін
жетілдірумен бірге өз халқының асыл мұраларын бойына сіңіріп, кейінгі ұрпаққа жеткізе білу тәсілі. Ойын арқылы бала қоршаған ортаны өз бетінше
зерделейді. Ойын дегеніміз - баланың тілін дамытатын, қызықтыра отырып, ойдан ойға жетелейтін, тыныс кең, алысқа меңзейтін, қиялға қанат бітіретін нәзік нәрсе.
Ұлы педагог В. И. Сухомлинский; «Ойынсыз, музыкасыз, ертегісіз, фантазиясыз, шығармашылықсыз толық мәндегі ақыл - ой тәрбиесі болмайды»,
дейді.

Демек, ойын арқылы баланың ақыл - ойы, сөздік қоры толыға түседі. Ойынның тілді дамытуда орны ерекше. Рөлдік ойындарда барлық балаларға бірдей рөл тиеді де олар бір - бірімен қарым - қатынасқа түсіп сөйлеседі. Балалар белсенді жұмыс істеп, бір - біріне жәрдем беріп, жұмыстарын мұқият тыңдап, өздерін және бір - бірлерін бақылайды, тәрбиеші тек бағыттаушы болады. Ойын барысында тәрбиешінің рөлі үнемі өзгеріп отырады. Рөлдік ойындарға топ болып қатысқан жөн. Бала рөлде өзін неғұрлым еркін сезінетін болса, соғұрлым қызыға ойнайтын болады. Бастапқы кезде тәрбиешінің балалардың ынта - жігерін бақылағаны жөн. Біртіндеп ол бақылаушы бола бастайды. Кейде тәрбиешінің өзі де басты рөлден басқа кез - келген рөлде ойнауына болады. Тек ол рөл топтағы тіл қатынасын дұрыс бағыттап отыратындай болсын. Тәрбиеші көмек қажет ететін балаға жақындап, оның жұмысына жәрдем беруіне болады.

Ойын барысында тәрбиеші баланың қатесін бірден түзетпейді, тек білдіртпей, өзіне ғана түртіп алады да келесі сабақта осындай қателермен жұмыс жасайды. Рөлдердің сипаттамасы түсіндіріледі. Бала өзінің ойнайтын бейнесін тез елестету үшін ойын шарты дұрыс, нақты түсіндірілуі қажет. Рөлде ойнап тұрған бала өзін сол кейіпкерге теңеп (мәселен батырға немесе шешенге), кейіпкердің жақсы қасиеттерін бойына сіңіреді, мақал - мәтелдерді пайдалану барысында әдеби сөйлеуге дағдыланады, сөздік қоры молаяды, халқымыз асыл - маржанын меңгереді. Рөлдік ойындар баланың тілін дамытуда, сөйлеу мәдениеті мен ақыл - ойын, дүниетанымын жетілдіруде тиімді нәтиже береді. Драматизациялық ойындар балаларға керекті сөздер мен сөйлемдерді меңгеруді, интонацияны дұрыс пайдалануды, мәнерлеп және көркемдеп оқытуды дамытуға үлкен әсер етеді. Драматизациялық ойындардың түрі басқа ойындарға қарағанда күрделірек, себебі ол ертегілерден және әдеби шығармалардан құралады. Рөлдік ойындарды меңгергеннен кейін балалар бұл ойынның түрін тез меңгереді. Мысалы, драматизациялық ойындарды екі түрлі дайындауға болады:
1. Шығарманы өзгертпей, түпнұсқасында сахнада қою;
2. Мәтінге шығармашылық өзгерістер енгізіп, сахнада қою.
Драматизациялық ойындардың белгілі, айқын мақсаты бар:
1. Қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтуға жаттықтыру. Тілдік қарым - қатынасқа түсу дағдыларын қалыптастыру;
2. Балаларды сөйлеуге үйрету;
3. Өмірдегі кез - келген оқиға туралы естігенін айтуға және іс - әрекет жүзінде көрсете білуге машықтандыру.
Ойынды қолдануда оның күнделікті жаттығу жұмысына айналмауын ескеру керек, ондай кезде баланың қызығушылығы төмендейді. Қандай да болсын ойынды таңдауда баланың жеке психологиялық қабілетін де ескерген дұрыс. Бүлдіршіндер сахнада шағын рөлдерде ойнау арқылы байланыстыра сөйлеуге, үлкендермен және өзге де балалармен тіл табыса білуді үйренеді. Ата - аналар мен тәрбиешілер баланың тілін дамыту мен тәрбиелеуде ойын түрлерінің маңызы зор екенін ұмытпаулары қажет.
Сөйлесу қызметі - белсенді әрі мақсатты үрдіс. Бұл қызмет түрі серіктестің болуын талап етеді. Онда бірі сұрақ қойса, екіншісі жауап береді. Мектеп жасына дейінгі мекемелердің басты мақсаты - бүлдіршіндердің диалогтық қарым - қатынасы болып табылады. Балалар өз құрбыларымен сөйлесу арқылы тілін дамытады.
Ойынның мәні - баланың дербес әрекеті мен төңірегіндегі өзгерістерді танып - білуіне жол ашу. Ойын халықтық педагогиканың ең бір көне және тиімді құралдарының біріне жатады. Бала ойын арқылы өзінің өмірден байқағандарын жүзеге асырып, айналасындағы адамдардың іс - қимылдарына еліктейді. Соның нәтижесінде өзі көрген жағдайларды, отбасылық тұрмыс пен қызмет түрлерін жаңғыртады. Ойынның тәрбиелік маңызы мынада: ол баланы зеректікке, білгірлікке баулиды, ұлттық ойындар, оның ішінде ата - бабаларымыздың баға жетпес құнды қазыналарына деген көзқарасын құрметтеуге, сөз әсемдігін сезінуге үйретеді, сөздік қорын байыта түседі. Сабақтарды ұлттық ойындармен байланыстыра түсіндіру тақырыптарды тез, жылдам меңгеруге ықпал етеді.

Халқымыздың ұлы перзенттерінің бірі, аса көрнекті жазушы Мұхтар Әуезов:
«Біздің халқымыздың өмір кешкен ұзақ жылдарында өздері қызықтаған алуан өнері бар ғой. Ойын деген менің түсінуімше көңіл көтеру, жұрттың көзін қуантып, шаттандыру ғана емес, ойынның өзінше бір ерекше мағыналары болған»,- деп тегіннен тегін айтпаса керек. Балабақшаларда ұлттық ойындар ұтымды пайдаланылса, онда тәрбиеленушілердің тілін дамытуға, білімге деген құштарлығын арттыруға және қазақ халқының мол мұрасын бойына сіңіріп, ұлттық сананы қалыптастыруға болады. Қазақтың белгілі ғалым - ағартушылары Абай Құнанбаев, Шоқан Уәлиханов, Ыбырай Алтынсарин халық ойындарының балаларға білім берудегі тәрбиелік мәнін, өткен ұрпақтың дәстүрі мен тарихын құрметтеп, эстетикалық, адамгершілік қасиеттерінің дамуына, сөздік қорының баюына қосатын үлесін жоғары бағаласа, біртуар ақын Мағжан Жұмабаев ойындарды халық мәдениетінің бастау алар қайнар көзі, ойлау қабілетінің өсу қажеттілігінің, тілдік тәрбиенің негізгі ажырамас бөлшегі деп тұжырымдайды. Тілді дамыту мектепке дейінгі тәрбие мен білім беру жұмыстарының негізгі болуы тиіс, өйткені баланың сөздік қорының нығаюы оның танымдық қабілетін арттырып, сана - сезімін кеңейтеді.

Тіл - халықтың ажары, базары, бағы. Бала әр нәрсеге құмар, қызыққыш, өзінің айналасында болып жатқан өзгерістерді, тамаша құбылыстарды сезінуге тырысады. Оның жан - жақты дамып, жеке тұлға болып тәрбиеленуіне, тілінің дамуына ең алдымен ата - анасы міндетті. Бала тілінің дамуы негізінен эмоциялық ортаға, әр баланың отбасында қалыптасқан әкесі мен анасының, атасы мен әжесінің, үлкен мен кішінің қарым - қатынасына тығыз байланысты. Баланың өзге адамдармен қарым - қатынасының негізгі де отбасында қалыптасады. Бүгінгі техникалық мүмкіндіктер жақсы дамыған заманда ата - аналардың да мүмкіншіліктері кеңейе түсуде. Теледидар арқылы көрсетілетін ертегілер мен қойылымдар, ойындар баланың тілдік дамуына өз әсерін тигізері сөзсіз.
Сонымен түйіндеп айтарымыз, мектепке дейінгі әр түрлі топтардағы балалардың тілін дамытуда ойындарды тиімді пайдалану осы бағыттағы атқарылатын игі іс - шаралардың нәтижесіз қалмайтындығының айқын дәлелі деп санаймын.

Кері қайту

Ілмек сөздер: Баланың тілін дамытудағы ойынның маңызы

Заттың санын цифрмен сәйкестендіру

asilai

12 мам 2014

Білім беру саласы: Таным
Оқу іс - әрекет түрі: Математика
Тақырыбы: «Заттың санын цифрмен сәйкестендіру»

Мақсаты:
а) цифр мен заттың санын сәйкестендіруді жалғастыру;
ә) математикалық жұмбақтар шешу;
б) балалардың зейінін дамыту;

Мотивациялық - қозғаушылық: Амандасу
Амансың ба алтын күн!
Амансың ба көк аспан!
Амансың ба достарым!
Амансыздар ма қонақтар!
Сабағымызды бастайық
Жамандықты тастайық.

Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет барысы:
Тәрбиеші: Жарайсыңдар! Балалар, бүгін біз үшін ерекше сабақ. Бізге бүгін көп қонақтар келіпті.
- Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
- Көктем.
- Көктем мезгілінде неше ай бар?
- 3 ай
- Наурыз, сәуір, мамыр.

Қызықты сәт.
Ренжіп Дара кіреді.

Тәрбиеші: Дара, сәлеметсің бе, қайдан жүрсің?
Дара: Кеше мен Ботимен ренжісіп үйден шығып кетіп едім, енді жаңбырға әбден жаурап қалдым, оның үстіне қолшатырымда тесіліп қалды.
Дидактикалық ойын: «Тесік қолшатыр»

Тәрбиеші: Балалар, Дараның қолшатырын жөндеп, әдемілеп берейік. Ол үшін стол жанына жақындайық.
Балалар стол жанына жақындап түрлі - түсті қағаздардан жасалған «қолшатырға» үшбұрыш, дөңгелек, төртбұрыш пішінді қағаз қиындыларын жапсырады.
Тәрбиеші: Балалар қандай пішіндер жапсырдыңдар?

Балалар: Үшбұрыш, дөңгелек, төртбұрыш.

Дара: Ой, рахмет! Қолшатырым бүтінделіп, әдеміленіп қалыпты.

Дара: Ой балалар мен жолда келе жатып мына бір қорапша тауып алдым ішінде не бар екенін білмеймін.

Тәрбиеші: Қорапшада не бар, көрейік. Балалар, бұл математика ханшайымының қорапшасы екен, мұның ішінде бізге тапсырма берілген екен.

1 - тапсырма: «Математикалық жұмбақтар»
- Үш мысықтың құйрығы нешеу?
- Қоянның құйрығы нешеу?
- Екі балада неше құлақ бар?
- Бес сиырдың басы нешеу?

2 - тапсырма:
Дидактикалық ойын «Цифрды тап»
Мақсаты: Балалар атаған цифрларды табады да, оны айналдырып сызады.

3 - тапсырма: «Доптарды жинастыр»
Мақсаты: цифрларды айыра білу және дұрыс атау машығын бекіту, тура және кері санауға жаттықтыру.

Карточкамен жұмыс
- Суретте неше дөңгелек бпр? Оны қандай цифрмен қостыңдар?
- Үшбұрыш нешеу? Оны қандай цифрмен қостыңдар?
- Сопақша нешеу? Оны қандай цифрмен қостыңдар?
- Шаршы нешеу? Оны қандай цифрмен қостыңдар?

Сергіту сәті: «Аңқайма, қайтала»
Қане, достым, аңқайма,
Менен кейін қайтала.
Барша қимыл үш - үштен:
Көзіңді қыз үш рет: 1, 2, 3
Басыңды еңкей үш рет: 1, 2, 3
Иықты көтер үш рет: 1, 2, 3
Солға - оңға иіл үш рет: 1, 2, 3
Орныңда секір үш рет: 1, 2, 3
Ентігімізді басамыз және орнымызға отырамыз.

4 - тапсырма: «Көрші сандар»
Мақсаты: цифрларды қайталау, балаларға бір цифрды көрсету, ал балалар оның «Көршілерін» атайды.

Математика әлемінің есігі ашылып, алдарынан математика ханшайымы шығады.

Математика ханшайымы: Қош келдіңдер! Сендер менің жіберген тапсырмамды орындадыңдар. Көп нәрсе білетіндеріңді мен мына «сиқырлы таяқшам» арқылы біліп отырмын.
- Жарайсыңдар балалар, бәрің де тапсырманы орындап, тамаша жауап бердіңдер.
Балаларды мадақтау.
Күтілетін нәтиже
Біледі: 1 - ден 5 - ке дейінгі цифрларда;
Меңгерді: цифрлар туралы түсініктерді

Кім зейінді? ойын сабағы

usenov2009

25 сәуір 2014

1459

Мақсаты:
білімділік: Санды санау, пішіннен бейне құрастыру алған білімдерін бекіту, логикалық ойлау дағдысын қалыптастыру,.
Дамытушылық: Балалардың ой - өрісін дамыту, ойын арқылы ойлау, салыстыру қабілеттерін арттыру
Тәрбиелік: құрастыру арқылы балалардың қиялын шыңдау, есептерді шығару арқылы еске сақтау, ойларын жинақтау, ұқыптылыққа дағдыландыру.
Әдіс - тәсілдері: санау, құрастыру, сұрақ - жауап, жұмбақ, сергіту сәті, ойын.
Көрнекіліктер: сандар, үлестірмелі құралдар, тақта, геометриялық пішіндер. Оқу іс - әрекет барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: шаттық шеңбер
Күндей жадырап,
Айдай арайлап,
Жұлдыздай жарқырап,
Судай мөлдір, таза көңілмен,
Бүгінгі күнімізді бастайық!
- Неше жыл мезгілі бар? (төрт жыл мезгілі бар. Қыс, көктем, жаз, күз)
- Қазір жылдың қай мезгілі, айларын ата? (көктем мезгілі, үш айы бар наурыз, сәуір, мамыр.)
- Жарайсыңдар балалар! Сабағымызды әрі қарай жалғастырамыз.
1 тапсырма: Геометриялық пішінді ата? Пішіндерді қолданып бейнелерді құрастыр.
2 тапсырма: Көрші санды тап.
Сергіту сәті: 1 дегенде тұрайық 2, 3, 4, 5 алақанды соғайық Оң жаққа бұрылып Сол жаққа бұрылып Біз шынығып алайық

Математикалық жұмбақ - есептер шешсін
Ұлпа жүнін қыздырып, Күн шуақта бір күшік, Отыр еді, Қасына келді тағы бір күшік. Болады сонда қанша күшік?

Ағашқа қонды төрт торғай, Оған келіп қосылды бір торғай Болды сонда барлығы неше торғай?
Алтыдан бірді алайық Қанша қалды қарайық Қарайық та санайық Санайық та табайық Табақта үш алма Қолымда екі алма Қосқанда барлығын Болады неше алма?
Ойындар «Не артық?» мақсаты: Балалар сурет ішіндегі артық затты табу.
«Не өзгерді?» мақсаты: заттардың санын санау арқылы, жоқ, орны ауысқан затты табу.
Логикалық сұрақтар: Үш бұрыштың неше бұрышы бар? Дөңгелекте бұрыш болама? Түлкінің құлағы қысқа, ал қоянның құлағы.... Күшік жүгіреді, ал қарлығаш.... Тасбақа жүреді, ал балық....
Күтілетін нәтиже:
Білу: Балалар реттік сандарды ауызша санау арқылы салыстырады пішіндерді ажырата білді, логикалық сұраққа жауап береді.
Игеру: Неше деген сұраққа толық жауап беруді, сандарды ретімен қоюды үйренді.
Меңгеру: Өз бетімен іс - әрекет жасап, математикалық есептерді шығара алады.

Бала тілі - бал

Асемгул

25 ақпан 2014

2102

Білім беру саласы: Таным
Оқу іс - әрекетінің түрі: Қарапайым математика.
Мақсаты: Балалар 0 - 5 дейінгі сандарды тура, кері санау, жұбын табу, апта күндерін, кеше, бүгін, ертең сөздерін атай білу. Логикалық ойлау қиялдарын дамыту, белсенділіктерін арттыру, суреттерге қарап айырмашылықты ажырату, сөз құрап айта білу белсенділігін арттыру. Ұқыптылыққа жинақылыққа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: суреттер, сандар, пішіндер.
Оқу іс - әрекеті: Балалар топқа келген қонақтармен амандасайық: Сәлематсыздарма апайлар!
Шаттық шеңбері: Шуақ шаша, алтын таңда,
Мөлдір таза ауада,
Табиғатта бәрі оянады, оян сенде бар бала.
- Балалар таңертең ұйқыдан тұрғанда, ең алдымен нені көреміз? - Күннің көзін көреміз. Аяғымызбен нені басамыз? - Жерді басамыз. - Қазір жылдың қай мезгілі? - Қазір көктем мезгілі. - Көктемнің неше айы бар? - Үш айы бар: наурыз, сәуір, мамыр. Жарайсыңдар балалар, енді сабақты әрі қарай жалғастырайық.
- Дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі бұлар нелер? - - Бұларды апта күндері дейміз. Аптаның қай күндері демаламыз? - Сенбі, жексенбі күндері.
- Жарайсыңдар! Ерте, ерте ертеде сандар қалашығы болыпты. Онда сандар тату - тәтті өмір сүріпті. Кенеттен қатты жел тұрып, дауыл соғып сандардын орны ауысып кетеді. Енді біз сандарды орнына ретімен қойып, көмектесейік.
- сандарды ретімен қою: 0, 1, 2, 3, 4, 5. - қалашықта қанша үй бар? Екі үй бар. - олар қандай үйлер? Биік, аласа, түстері бірдей. - қандай пішіндерден жасалған? Үшбұрыш, төртбұрыш, шаршы, дөңгелек.
Машиналарды санау, суретке карай отырып жүзеді, ұшады, жүреді.
Дөңгелене тұрайық санамақты санайық:
Бір дегенім - білім, Білімсіз жоқ күнің. Еке дегенім - елім, Асқар тауым көлім. Үш дегенім - үміт, Үміт артар - жігіт. Төрт дегенім - төзім, Төзе білем өзім. Бес дегенім - бесік, Шықтық содан өсіп.
Енді «Ойлан тап».
Суретке қарап айырмашылықтарын табайық: екі парабозды, екі баланы салыстыру; ішінде, сыртында, ұзын, қысқа, оң қол, сол қол. Жарайсыңдар балалар! Енді «Сөз ойла, тез ойла». Суреттегі заттардың атын атап, сөйлем құраймыз.
Ойын «Жер, су, ауа»
Мақсаты: Қолдарын жоғары, алға, жанға түсіру. Ойынға қызығушылығын арттыру. Енді орнымызға отырып логикалық сұраққа жауап берейік. - Түлкі қу, ал қоян... (қорқақ) Тұз ащы, ал шекер...(тәтті) Піл үлкен, тышқан...(кішкентай).
- Бағдаршамның неше көзі бар? Үш көзі бар: қызыл, жасыл, сары.
- Ара, шыбын жәндік, ал қасқыр, түлкі...(жабайы аң) - Қасқыр, түлкі жабайы аң, ал жолбарыс, арыстан...(оларда жабайы аң) - - - Қошақан, қозы дейміз. Ол қандай жануар...(қой) - Аружан балабақшаға қашан келді? (кеше) - Дүйсенбі кеше болды, ал сейсенбі кашан болады?(бүгін, сәрсенбі ертең)
Жарайсыңдар балалар!
Қоштасу шеңбері:
Күн, сәуле шашқаның үшін рахмет! Таза ауа, күш, қуат бергенің үшін рахмет! Қонақтар сабағымызға келгендеріңіз үшін және мұқият тыңдағандарыныз үшін рахмет!
Күтілген нәтижелер:
Білу: Сандарды, тура, кері санауды, логикалық сұрақтарға жауап беруді біледі.
Игеру: Суретке қарай отырып сөз, сөйлем құрауды игерді.
Меңгеру: Ойланып жауап бере білуді, ойынға қызығушылықпен қатысуды

Оқушыларға

Сертификат алу

Бізбен байланыс

Сайтқа тіркелу

Танысу бұрышы

Начало формы

Іздеу

Конец формы

Мемлекеттік рәміздер
Қазақтың келіндері- ай (келіндер сайысы)
Ұстазым-ұлағатым, үлгі өнегем
Мен қазақ болғаныма мақтанамын
Мұғалімдер арасында "Екі жұлдыз" мұғалімдер күніне орай
Интеллектуалдық марафон
Қош бол, балабақша!
«Қош келдің, Жаңа жыл» 2015 жылдың балаларға арналған ертеңгілігі

Оплаченная Реклама:
- Заработок в интернете
- Новинка - 70 долл. на SEO sprint
- Пожалуй, самый простой способ заработка денег через интернет..
- 20pro12
- Тут я заработал 158 долл. за 2 часа!
- Заработай от 50 долл. в день

8саны мен цифры математика Ашық сабақ FireFall - многопользовательская командная браузерная игра в жанре шутера

7 санымен таныстыру

Marjan

7 қаңтар 2014

1820

Білім беру саласы: Таным
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет түрі: Қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру
Тақырыбы: 7 санымен таныстыру, құрамын анықтау.
Мақсаты: 1. Білімділігі: 7санымен таныстыру, құрамын анықтау арқылы 7 санының қатарын ретімен ауызша жаттықтыру. Логикалық ойын есептер шығару арқылы, балалардың білім - біліктілігін арттыру.
2. Тәрбиелігі: Жұмбақ - есеп, санамақ туралы ұғымдарын қалыптастырып,
қызығушылығын арттыру.
3. Дамытушылығы: Баланың танымдық, шығармашылық, логикалық ойлау дағдысын дамыту.
Ұ. о. і. ә. әдіс - тәсілдері: Сұрақ - жауап, көрсету, ойын, санау, сергіту сәті, бағалау, қорыту
Қажетті көрнекіліктер: «Жеті шал»әңгімесінің суреттері, сан таңбалары, кемпірқосақтың жолақты түстері, әліппе - дәптері т. б.
Сөздік жұмыс: бірлік, жеті
О. і. ә барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Жылулық шеңбері. Оқу іс - әрекетіне дайындық.
ІІ. Өткен сандарды еске түсіріп, ұжыммен қайталау.
ІІІ. Жаңа сабақты меңгерту.
Балалар, біз қандай мектепте оқимыз?
Біз М. Әуезов атындағы №7орта мектепте оқимыз. Мектепке сендер неше күн келесіңдер?
Бес күн келеміз.
Ал неше күн демаласыңдар?
Екі күн демаламыз.
Сонда бір аптада неше күн болады?
Барлығы жеті күн болады.
- Қане, жеті күнді кім айтып береді?
Дильназ: Апта деген атайдың,
Жеті бірдей ұлы бар,
Біріншісі - Дүйсенбі,
Екіншісі - Сейсенбі,
Үшіншісі - Сәрсенбі,
Төртіншісі - Бейсенбі,
Бесіншісі - Жұма,
Алтыншысы - Сенбі,
Жетіншісі - Жексенбі.
Сергіту сәті.
Енді бәріміз тақтадағы суретке назар аударайық. Балалар, «Жеті шал»әңгімесін есімізге түсірейікші. Бұл әңгімедегі басты кейіпкер Жабақ жетіге келгенше атасының арқасынан түспегені естеріңде ме? Балалар, бүгін бізге қонаққа Жабақ келіпті, ол бізге құр қол келмепті, жаңа санды ала келіпті. Бірақ ол бізге қандай сан әкелгенін айтпаймын дейді, ол санды табу үшін біз мына тапсырманы орындауымыз керек.
Жұмбақ есеп:
І тапсырма
Талда 6 алма,
Қолымда 1алма,
Барлығын қосқанда,
Болады неше алма? (7алма)
ІІ тапсырма
1 - ден 7 - ге дейінгі сандарды тура және кері санау. 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
ІІІ тапсырма
«Қай сан жоғалды?» 0 2 4 6
Балалар олай болса бүгінгі танысатын санымыз «7саны мен цифры»
7 саны қасиетті сан, мынадай халық аузында нақыл сөз бар: жеті қазына, жеті шелпек, жеті ата, жеті күн, жеті мүше, жеті қарақшы.

Дәптермен жұмыс:
1. 7 санының цифрін ауада жазу
2. 7 санын дәптерге жазу.
Кемпірқосақ ойыны. Жеті түрлі жолақты түстен кемпірқосақ құрастырып, артына жазылған тапсырмаларды орындау.
Қорытынды:
Балалар бүгінгі сабағымыз сіздерге ұнады ма?
- Нені білдік?
- Нені үйрендік?
Мадақтау:
Балаларды мадақтау, жақсы қатысқан балаларға жұлдызша беру

7 саны мен цифры. Тура және кері санау

Молдахан М

18 мам 2013

3625

Тақырыбы: 7 саны мен цифры. Тура және кері санау.
Мақсаты: 7 саны мен, цифрымен таныстыру. Сан қатарындағы орны, құрамы туралы түсінік беру. Тура және кері санауға үйрету. Балалардың ой - өрісін, танымдық қабылетін дамыту.
Әдіс - тәсілі: Түсіндіру, көрсету, сұрақ - жауап, ойын.
Көрнекілігі: Суреттер, сандар.
Пән аралық байланыс:
Тіл дамыту, орыс тілі.
Іс - әрекет кезеңдері
Тәрбиешінің іс - әркеті
Балалардың іс - әркеті
Мотивациялық қозғаушы
Шаттық шеңбері.
Күннің көзі ашылып,
Көкке шуақ шашылып,
Құтты қонақ келіпті,
Төрімізге еніпті,
Амандасу үлкенге
Тәрбиенің басы ғой.
Ал кәнекей бәріміз
Сәлем делік үлкенге
Сәлеметсіздер ме,
Здравствуйте. Балалар өлең жолын қайталап айтады.
Ұйымдастырушылық, ізденімпаздық.
Өткенді қайталау.
Сандарды тура және кері санау. Ойын:
« Кім жылдам»
Аспанда неше күн бар?
Екі қоянның неше құлағы бар?
Бағдаршамда неше көз бар?
Ешкіде неше аяқ бар?
Бір қолда неше саусақ бар?
Бір жылда неше мезгіл бар?
Жаңа тақырыппен таныстыру.
Балалар бүгін 7 санымен танысамыз.
7 саны қазақта киелі сан болып есептеледі. Сендер қандай ұғымдарды білесің - дер. 7ата, 7 қазына, 7 күн, 7 күлше.
Жұмбақ жасыру.
Жеті саны киелі,
Алтыдан кейін келеді
Аптада бар жеті күн
Кім оны жатқа айта - ды?
Тақтаға суреттерді
Іліп заттарды санату.
Заттарды салыстыру.
Кемпірқосақ түстерін санату.
Санның кұрамы жеті бірліктен тұратынын түсіндіру. Ойын:«Кім тапқыр»
Санын білмей сәбіздің
Қоян әбден тосылды
Көмектесіп жіберші
Құтқарып сен досың ды.
Оң қолында төрт сәбіз.
Сол қолында үш сәбіз.
2. Айболда бес өрік,
Нұрболда екі өрік
Барлығын қосқанда,
Болады неше өрік?
3. Маратта алты алма
Саматта бір алма
Санашы, санашы
Барлығы неше алма?
4. Алма ағашта жеті алма
Қандай тәтті жесе алма
Жетеуінде жеп қойсам
Қалады онда неше алма.
Тосын сәт: Дымбілмес келеді.
Тапсырма алып келеді. Балалардан көмек сұрайды.
Суреттегі заттарды санап санын жауымыз керек.
Ойын: «Көршісін тап»
Сергіту сәті: Бір дегенде тұрайық.
Тақтаға жеті санын
жазып көрсету.
Ауада жаттығу.
Дәптерге жазғызу.
Балалар жауап береді.
Ойынды шарты бойынша ойнайды.
Балалар мұқият тыңдайды.
Жұмбақты шешеді
Заттарды санайды
Жауап береді
Тапсырманы орындайды.
Ойынды ойнайды.
Бойларын сергітеді.
Тақтаға жазады
Ауада жаттығады.
Дәптерге жазады
Рефлексиялық Қортындылау.
Балаларды мақтау,
Мадақтау. Қуанышты хабарлама тарату.
Жүректен - жүрекке
Күндей болып күлеміз
Шуақ шашып жүреміз
Бізге келген қонаққа
Гүлді сыйға береміз
Өлең жолын айтады.
Күтілетін нәтиже:
Білу: 7 саны мен цифры туралы түсінік алады.
Болу: Санның құрамын, қатардағы орнын меңгереді.
Жасай алады: 7 санын жаза алады

Кім зейінді? ойын сабағы

usenov2009

25 сәуір 2014

1459

1-ден 10-ға дейінгі сандар. Геометриялық денелер. Шар, текше, цилиндр, пирамидамен таныстыру.

Nazumgul

20 сәуір 2014

2310

Тобы: «Жұлдыз» ересектер тобы.
Білім беру саласы: «Таным», «Қатынас»
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет: Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру
Тақырыбы: 1 - ден 10 - ға дейінгі сандар. Геометриялық денелер. шар, текше, цилиндр, пирамидамен таныстыру.
Мақсаты:
Білімділік: 10 көлеміндегі сандарды тура, кері санауды қайталау. Сандар құрамын бекіту. Балаларға көлемді денелер: шар, текше, цилиндр, пирамида туралы түсінік беру. Қоршаған ортада сәйкес пішіндегі заттарды табуға үйрету.
Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау қабілеттерін және сөйлеуге дағдыландыру. Ойын арқылы танымдық қабілеттерін, логикалық ой - өрістерін дамыту.
Тәрбиелік: Тапсырманы ұқыпты, таза орындауға тәрбиелеу.
Пәнаралық байланыс: Көркем әдебиет
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет түрі: қайталау, түсіндіру, ойын.
Билингвизм: шар - круг, текше - куб, цилиндр, пирамида..
Қолданылатын көрнекіліктер: теледидар, компьютер, тақырыпқа сай слайдтар, суреттер

Мотивациялық - қозғаушылық Сәлеметсіздер ме, құрметті қонақтар! Ашық оқу іс - әрекетімізге қош келіпсіздер!
Шаттық шеңбері:
Арайлап таң атты,
Алтын сәуле таратты.
Жарқырайды даламыз,
Жайнай түсті қаламыз.
Қайырлы күн балалар!
Қайырлы күн, апайлар!
Сәлем! Сәлем! Сәлем! Балалар тәрбиешімен бірге көтеріңкі көңіл - күймен шаттық шеңберін орындайды.
Ұйымдастыру - іздестіру - Балалар, қазір сендермен «Таным» білім беру саласы бойынша, қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру ашық оқу іс - әрекетін жүргіземін. Сендерге шын жүректен сәттілік тілеймін!
Өткенді қайталау:
- Балалар, сендер нешеге дейінгі сандарды тура және кері санауды, қосып азайтуды үйрендіңдер?
- Ендеше маған қазақ, орыс, ағылшын тілінде 1 - ден 10 - ға дейін тура және кері кім санап береді?
- Жарайсыңдар. / жұлдызша, төртбұрыштармен мадақтаймын /
- Балалар тақтада не көріп тұрсыңдар?
- Бұл жай пойыз емес, «Көңілді пойыз»
Қазір «Көңілді пойыз» ойынын ойнаймыз.
Мақсаты: 1 - ден 10 - ға дейінгі сандарды қосып азайтуға байланысты алған білімдерін бекіту.
Пойызға жолаушылар мінеді. Бірақ біздің бүгінгі жолаушыларымыз аңдар. Тапсырма, аңдарды ретімен өз вагондарына отырғызу керек. Паровозға артылған вагондар саны 10. Жолаушыларды тапсырманы дұрыс орындап, вагондарға отырғызайық.
1 - вагон 2 - 1=1 Арыстан
2 - вагон 4 - 2 = 2 Піл
3 - вагон 0+3 = 3 Керік
4 - вагон 5 - 1 = 4 Түлкі
5 - вагон 2+3= 5 Қоян
6 - вагон 3+3= 6 Мысық
7 - вагон 8 - 1= 7 Қасқыр
8 - вагон 6+2= 8 Ит
9 - вагон 5+4= 9 Маймыл
10 - вагон 7+3=10 Аю
Тапсырманы дұрыс орындаған балалар мадақталады.
Сергіту сәті:
Сыңгыр - сыңғыр сырғалар,
Құлағымда ырғалар.
Оң қолымда білезік.
Сол қолымда білезік,
Қолдарымда сақина.
Санап көрші, кәнекей?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
- Балалар сендер геометриялық фигуралардың қандай түрлерін білесіңдер?
- Дұрыс, жарайсыңдар!
Жаңа тақырып:
- Балалар бүгін сендерді геометриялық денелермен таныстырамын.
Қазір сендерге геометриялық денелер туралы ертегі айтып беремін. Мұқият тыңдап, назар аударыңдар.
Сиқырлы геометриялық денелер.
/Слайд көрсету арқылы ертегіні айтып беремін./
Ертеде математика елінде, геометриялық фигуралар қамалында сиқырлы геометриялық денелер өмір сүріпті.
Бір күні олар: «Бәрінен де кім күшті?» - деп өзара айтысып қалыпты.
Сол кезде текше былай депті: « Мен бәрінен де күштімін. Өйткені менің бұрыштарым көп» - деп мақтаныпты.
Мұны естіген шар: «Босқа мақтанба, сенің бұрыштарың кімге керек? Мына менде бұрыш жоқ. Мен үнемі дөңгеленіп, көңілді жүремін. Менің басым да аяғымда жоқ» - депті.
Осы кезде цилиндр келіп, былай депті: «Босқа айтыспаңдар. Мен бәріңнен де күштімін. Менің арқамда адамдар ауыр заттарды үстіме қойып, итеріп, қозғалтады. Сондықтанда мен күштімін» - депті.
Қызу айтысты естіп тұрған пирамида былай депті: «Неге босқа айтысып тұрсыңдар. Біз барлығымыз адамдарға өте қажетпіз. Біз әрбір үйден табыламыз. Адамдар бізді балабақшадан бастап танып біледі. Сондықтан адамдарға әрдайым қажетпіз. Олар бізді жақсы көреді» депті пирамида.
Осы кезден бастап геометриялық денелер өздерінің адамдарға қажет екендіктерін түсінді.
- Балалар, ертегі ұнады ма сендерге?
- Ертегі нелер туралы екен?
- Дұрыс айтасыңдар.
- Осы геометриялық денелер туралы толық түсінік беріп өтейін.
- Назарларыңды экранға аударыңдар.
/ экранда алдын - ала дайындалған слайд көрсетіледі./
Шар - шар: ол дөңгелек, домалатуға болады.
Шарға доп, моншақ, шырша ойыншығы ұқсас келеді.
Текше - куб: шар сияқты дөңгелей алмайды, өйткені оның бұрыштары бар. Текшеге теледидар, сумка, сағат, үстел, текше ойыншықтар, печенье т. б. заттар ұқсас келеді.
Цилиндр екі тілде осылай аталады. «Сырғанақ» деп аударылады. Егер бірнеше цилиндрді қатар қойып, оның үстіне ауыр заттарды қойып итерсең, ол қозғалады. Мысалы: бірнеше қатар қарындаштың үстіне кітап қойсаң кітап орнынан жылжиды.
Цилиндрге стакан, ерлер шляпасы, гүл салатын ваза, балмұздақ, сгущенка т. б. заттар ұқсас келеді екен.
Пирамида екі тілде осылай аталады.
«Шың» деп те аударылады. Пирамида таудың қар басқан ұшына, сарайлар мен мұнаралардың күмбезіне ұқсайды.
Сергіту сәті:
Саяхатқа барамыз,
Дорбамызды аламыз.
Эй бұл кім? Эй бұл не?
Бұл тау.
Астынан өте алмаймыз,
Үстінен өте алмаймыз.
Кеттік тура. / қолдарын жұдырықтап бір - біріне ұрады/
Балалармен бірге «Шариктер»атты саусақ жаттығуын орындаймын.
Екі қолымыздың саусақтарын шөкімдеп, ұштарын бір - біріне тигіземіз. Шарды үрлейміз. Үрлегенде қандай қимыл жасаймыз тура сондай қимыл жасалады.
Шар жарылды. Саусақтар бастапқы қалпына келді.
Электрондық технологиямен (компьютер) жұмыс:
тапсырма.
Берілген тапсырмадағы геометриялық фигураларды атап көрсет.

- Рахмет!
10 көлеміндегі сандарды.
Балалар 3 тілде тура және кері санап береді.
- Пойыз

Балалар 10 көлеміндегі сандарды қосып, азайтуға берілген тапсырмаларды қызығушылықпен орындады.
Дөңгелек, үшбұрыш, төртбұрыш
шаршы, сопақша, ромб, трапеция
көп бұрыштар: бесбұрыш, алтыбұрыш, сегіз бұрыш
- Ұнады.
- Сиқырлы геометриялық денелер туралы.

Балалар слайдтан көрген ұқсас заттарды атап отырады.
Балалар тәрбиешімен бірге сергіту, саусақ жаттығуларын жасады.
Балалар тапсырманы қызығушылықпен орындады.
Рефлексивті - түзетушілік Қорытынды:
«Сиқырлы фигуралар әлемі» дидактикалық ойыны ойналады.
Мақсаты: Геометриялық фигураларды, денелерді көлемі, өзара ұқсастығы бойынша құрастыру.
Балаларға геометриялық фигуралар, денелер, пирамидалар, лотолар, пазылдар таратылады. Фигураларды көлемі, өзара ұқсастығына байланысты құрастыру тапсырылады.
Балалардың жұмысы мадақталады.
- Балалар, бүгінгі оқу іс - әрекетімізде нелермен таныстық?
Геометриялық денелерге нелер жатады?
- Жарайсыңдар.
Бүгінгі ашық оқу іс - әрекетіміз аяқталды белсене қатысқандарың үшін сендерге алғысым шексіз.
Балалар ойынды қызығушылықпен ойнады.

- Геометриялық денелермен.
- Шар, текше, цилиндр,
пирамидалар жатады.
Күтілетін нәтиже:
Нені біледі: 1 - ден 10 - ға дейінгі сандарды тура кері санауды, қосып азайтуды, геометриялық фигуралар түрлерін біледі.
Нені білу керек: Қоршаған ортада геометриялық фигураларға ұқсас заттар түрлерін ажырата білу керек.
Нені меңгерді: Геометриялық денелер түрлерін таныды

Геометриялық пішіндерге арналған дидактикалық ойындар

kuralaiox

3 сәуір 2014

2039

Геометриялық пішіндерге арналған дидактикалық ойындар
Мақсаты: Балаларға біреуі артық немесе кем санды тауып, атауды үйрету.
Көрнекілік: Ою - өрнектер, геометриялық пішіндер салынған карточкалар жиынтығы, геометриялық пішіндер.
Барысы: Балалар геометриялық /ұшбұрыш, шаршы, дөңгелек және с. с./ пайдаланып, мұғалімнің тапсырмасына үндеместен жауап беруі тиіс.
Тәрбиеші тапсырма береді, балалар оны орындайды.:
а/дөңгелектерден біреуін артық етіп, ұшбұрыштарды қойыңдар /үш дөңгелек салынған сандық карточканы көрсетеді/;
б/мұндағы дөңгелектерден біреуін кем етіп, шаршыларды қойыңдар /бес дөңгелек салынған сандық карточканы көрсетеді/;
в/дәл осындай пішінді көрсетіңдер /дөңгелекті көрсетеді/және осыларға сәйкес тапсырмаларды көрсетіндер.
Ойын соңында қорытынды шығарылады. Қатені аз жіберген қатар ұтып шығады. Ойынның барысында балалардың зейіні, қол қимылының жылдамдығы, дәлдігі қалыптаса бастайды және санауды, біреуі артық немесе кем санды тауып, оны атауды үйренеді.
«Дәл осындай пішінді тап»
Ойынның мақсаты: геометриялық пішіндер жайлы білімдерін бекіту, пішіндерді атауға, ажыратуға, салыстыруға жаттықтыру.
Ойынның құрал - жабдықтары: бала саны бойынша құлыптың суреттері, геометриялық пішіндер.
Ойынның мазмұны: алдарындағы сиқырлы құлыпты ашуды ұсыну. Құлыптың кілттері де сиқырлы, геометриялық пішіндерден құралған екенін айту. Әр бала құлыпқа сай келетін кілтті алып, құлыпты ашады.
«Үйдің есігін жабайық»
Ойынның мақсаты: заттарды өлшемі бойынша салыстыруға, жуан және жіңішке заттарды ажыратуға жаттықтыру. Ойлау қабілетін дамыту.
Ойынның құрал - жабдықтары: үйдің, есіктің суреттері.
Ойынның мазмұны: қағаздан қиылған, есігі жоқ үйдің суретін балаларға тарату. Жуан және жіңішке есіктерді үйдің өлшеміне сай келтіріп салуды ұсыну.
«Вагондарға дөңгелек таңдау»
Ойынның мақсаты: геометриялық пішіндерді ажыратуға, қасиеттерін білуге жаттықтыру, ойлау қабілетін дамыту.
Ойынның құрал - жабдықтары: қағазға салынған вагондар, әртүрлі геометриялық пішіндер.
Ойынның мазмұны: Балалар вагондарға лайық дөңгелектерді әртүрлі пішіндердің ішінен табады.
«Үй құрылысының ретін көрсет»
Мақсаты: түстерді ажыратуға жаттықтыру; ойлау қабілеттерін, қабылдау, ес, зейін процесстерін дамыту.
Құрал - жабдықтары: баланың саны бойынша әртүрлі түсті жолақтар, пішіндер, үй суретінің үлгісі.
Мазмұны: Балаларға үйдің суретінің үлгісін көрсету. Балаларға әртүрлі жолақшаларды, пішіндерді таратып беру. Үлгіге қарап осы пішіндерден үйді құрастыруды ұсыну

Ертегілер еліндегі ғажайып математика

muhambetova

31 наурыз 2014

4872

Тақырыбы: Ертегілер еліндегі ғажайып математика
Мақсаты: Білімдерін тиянақтау.
Білімділік: Баланың қарапайым математикалық түсініктерден алған білімін тиянақтау, геометриялық пішіндерді танып, ажырата білуін жетілдіру, қарапайым сан мен санаутүсініктерін қалыптастыру, апта күндерін ажырата білуге үйрету.
Тәрбиелік: Ойынның шартын сақтап ойнауға, ұйымшыл, көпшіл, шыдамды, сабырлы, шапшаң болуға тәрбиелеу.
Дамытушылық: Сандарды тура, кері санауға үйрету, логикалық ойын арқылы баланың қиялын, ой - өрісін, есте сақтау қабілетін дамыту.
Пәнаралық байланыс: Тіл дамыту, математика, әлеуметтік орта, шығармашылық
Көрнекілігі: Геометриялық пішіндер, тура, кері санауға арналған сандар, санауға арналған қонжық маскалары, алма ағашының макеті, шығармашылық ойынға арналған пішіндер салынған кілемшелер, алманың муляжы, үйшік макеті, ертегі кейіпкерлері, слайд.
Сабақты ұйымдастыру:
Балалармен шаттық шеңберін құрамыз.
Амандасу үлкенге,
Тәрбиенің ісі ғой
Ал, кәнекей, бәріміз
Сәлем,- дейік үлкенге
Қайырлы күн, қонақтар.
Қайырлы таң, балалар
Балалар орындарына отырады.
Тәрбиеші: Жылдың қай мезгілі?
Балалар: Қыс айы
Тәрбиеші: Қыс айларын ата?
Балалар: Желтоқсан, қаңтар, ақпан
Тәрбиеші: Қымбатты балалар, қандай ертегі білесіңдер?
Балалар: «Маша мен аю», «Түлкі мен ешкі», «Қасқыр мен қоян»
Тәрбиеші: Олай болса, Маша мен аю ертегісінің қойылымын тамашалаймыз!
Балалар, бүгін біз ертегілер еліндегі ғажайып пішіндермен таныспақпыз. Ерте, ерте, ертеде бір әсем сарайда Маша атты бір ерке қыз өмір сүріпті, оның әдемі сарайы болыпты. Сол сарайда жалғыз тұрыпты. Жалғыз тұрып іші пысқан Маша былай деп армандайды:
Маша; Асылым:
О, шіркін? Менің мынадай сарайымда көп достарым болса ғой! Мен олармен бірге есеп шығарып, ойнап көңіл көтерер едім.
Осы кезде біреу есік қағады.
Аю: (Бекұлан) Кім бар мына әсем сарайда? Рұқсат болса кірейін.
Маша: Мен Машамын. Сен кімсің?
Аю: Мен Аюмын. Мен үшбұрыш ала келдім, сені таныстырайын, оның үш бұрышы, үш қабырғасы, үш төбесі бар. Ол тура сенің үйіңнің төбесіне ұқсайды.
Маша: А солай ма, мен білмеппін. Үйге кіру үшін менің тапсырмамды орында.
1 - тапсырма. Бір аптада неше күн бар?
Жауабы: Бір аптада жеті күн бар.
Дүйсенбіде доп ойнадым далада
Сейсенбіде серуен құрдым қалада
Сәрсенбіде сурет салдым сәндетіп
Бейсенбіде би биледім әндетіп
Жұма күні жидек тердім ағаштан
Сенбі күні кино көрдім клубтан
Жексенбіде үйде болдым дем алдым
Осылайша өте шықты бір апта.
Біздің балаларда апта күндерін айтып береді.
Маша: Жарайсың! Кіре ғой сарайға.
Бір кезде Қасқыр келеді.
Қасқыр:(Ақмерей) бұл сарайда кім тұрады?
Маша: Мен Машамын, сен кімсің?
Қасқыр: Мен қасқырмын. Менің қолымдағы төртбұрыш, оның төрт бұрышы, төрт қабырғасы бар. Ол теледидарға ұқсайды.
Маша: Солай екен ғой, үйге кіру үшін менің тапсырмамды орында.
2 - тапсырма
1 - ден 5 - ке дейін тура, кері санап бер.
0 1 2 3 4 5 5 4 3 2 1 0
Маша: Дұрыс, үйге кіре ғой
Ойын: Көршісін тап
Қоян(Айша): Бұл әсем сарайда кім тұрады?
Маша: Мен Машамын, сен кімсің?
Қоян: Мен қоянмын, Мен саған таныстыруға дөңгелек әкелдім., оның бұрышы жоқ, допқа, күнге ұқсайды.
Маша: мм, қане маған берші, Үйге кіру үшін мына тапсырманы орындайсың.
3 - тапсырма.
Алма ағашта бес алма
Қандай тәтті жесе алма,
Бесеуінде жеп қойсаң
Қалады онда неше алма.
Қоян: 0 алма.
Маша: Дұрыс айтасын, кіре ғой.
Тәрбиеші: Балалар мен сендерге осындай есеп айтайын кім шешеді екен?
Төрт қонжық орманда
Келе жатты қорбандап
Біреуі шаршады
Әрмен қарай бармады.
Тәрбиеші: Жарайсыңдар!
Осы кезде түлкі кіріп келеді.
Түлкі: Мына әсем сарайда кім тұрады?
Маша: Мен Машамын, сен кімсің?
Түлкі(Данара). Мен түлкімін. Менің қолымдағы шаршы пішіні.
Оның төрт бұрышы, төрт қабырғасы тең.
Маша: Солай екен. Онда сен менің тапсырмамды орында.
4 - тапсырма. 1 - ден 5 - ке дейін санамақ айтып бер.
Данара:
Бір дегенің бесік,
Содан шықтық өстік.
Екі дегенің елім,
Өзен тауым көлім
Үш дегенім үміт,
Үміт артар жігіт
Төрт дегенім төзім,
Төзе білім өзім
Бес дегенім бақыт,
Бағалайтын уақыт.
Тәрбиеші: Жарайсың Түлкі.
Енді біздің балаларда санамақ білетін болар, қане кім айтып береді?
Сергіту сәті:
Бойды сергек тік ұста
Емін - еркін тыныста
Оң қолыңды соз алға
Қол ұшына қарада
Үшбұрыш сыз ауада
Сол қол босқа тұрмасын
Шеңбер жасап тынбасын.
Тәрбиеші: Енді балалар аңдарды ортаға шақырып отырғызайық.
5 - тапсырма. Саусақпен санап үйренейік:
Бес кәмпитім көп еді,
Сараңдығым жоқ еді.
Бір кәмпитім атаға,
Бір кәмпитім әжеге,
Бір кәмпитім мамаға,
Бір кәмпитім папаға.
Өзімеде жете ме?
Қорытынды.
Тәрбиеші: Балаларға пішіндерге ұқсас заттарды теледидардан көрсету.
Балалар пішіндер туралы тақпақтар айтайық:
1. Данагүл: Пішіндерді үйрендім
Қабырғасы тік сайлы.
Үш бұрыш бұл үйлердің
Шатырына ұқсайды.
2. Қайсар: Бөлініп - ап екіге,
Отырған сәт шетінде.
Төртбұрышта ұқсайды
Үстелдердің бетіне.
6 - тапсырма. Балаларға логикалық сұрақ:
Айгүлдің мамасы дүкеннен екі төртбұрышты доп сатып әкелді. Оның біреуін бөпесіне берді. Нешеуі қалды?
Ағашқа бес торғай қонды, оның екеуі ұшып кетті. Ағашта неше торғай қалды?
Сандар шығып тақпақтарын айтады:
1. Батыр: Мені білгін келсе,
Мен таяқша бірмін.
Барлық санға жол бастап,
Ең басында тұрамын.
2. Азиз: Бірден кейін тұрамын,
Сандар іші тұрағым.
Бірге бірді қосқанда,
Иіліп мен шығамын.
3. Галифа: Екіден соң әрқашан
Үш саны боп қаламын.
Қос мүйізі майысқан
Ұлттық ою саламын.
4. Арайлым: Достар мені төрт дейді
Беске бірім жетпейді
Бірақ үшке ағамын
Жақсысымын бағаның
5. Айсұлтан Арайлым:
Әр қолда саусақ бес - бестен
Шықпас тегін ол естен
Біліп санның шамасын
Мысал ойлап табасың.
7 - тапсырма. Балаларға шығармашылық ойын: «Кілемшені толтыр»
Тәрбиеші:
- Балалар сендерге ертегі ұнады ма?
- Біздерге қонаққа нелер келді?
Маша: Сендермен бірге ойын ойнап, есеп шығарып, көңілімді көтергендеріне қуаныштымын. Сіздерге ризамын.
Тәрбиеші: Балалар сіздерге машаның кәмпиті бар екен.
Балаларды Маша мадақтайды.
Рольдегі балалармен таныстыру:
Маша - Асылым
Аю - Бекұлан. С
Қасқыр - Мерген
Қоян - Айша.
Түлкі - Данара
Осымен бүгінгі «Ертегілер еліндегі ғажайып математика» атты ұйымдасқан оқу іс - әрекетіміз аяқталды.
Балалар: Қол ұстасып тұрайық
Шеңберді біз құрайық.
Көріскенше күн жақсы,
Сау саламат болайық!
Күтілетін нәтиже:
Нені біледі: Балалар геометриялық пішіндерді атап, ертегі кейіпкерлерін дұрыс атай білді,
Игеру керек: Дамытушы ойындар арқылы ой қабілеттерін дамыту. Сандарды ажыратуды, кері тура санауды, сұрақтарға дұрыс жауап беруді игеру керек.
Меңгеру керек: Геометриялық пішіндерді ажыратуды, ертегі кейіпкерлерін шатаспай меңгергендері байқалады.

Есептер еліне саяхат

vini

11 наурыз 2014

1909

Тақырыбы: Есептер еліне саяхат.
Мақсаты: Балалардың қарапайым математикалық түсініктерін қалыптастыру, саусақ маторикаларын, логикалық есептерді бере отырып, ойлау есте сақтау қабілеттерін дамыту. Тапқырлыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Шаттық шеңбер: Арайлап таң атты,
Алтын сауле таратты
Жадырайды даламыз,
жарқырайды қаламыз
Қайырлы таң достарым,
Қайырлы таң апайлар.
Қызықты сәт: Маша мен аюдың әуені ойнатылып залға аю көңілсіз кіріп:
- Саламатсыңдар ма, балалар!
Балалар:
- Саламатсыз ба, аю!
Аю:
- Балалар сендер машаны көрген жоқсындар ма? білмеймін қайда кеткенін, ауладағы зымыранымда жоқ, ай тентек қыз қайда екен ай?
Тәрбиеші:
- Аю, сен уайымдама біз бір амалын тауып көрерміз. Біздің балалар көмектеседі, солай ма балалар?
Балалар:
- Иа, көмектесеміз
Тәрбиеші: Балалар аю зымыраным жоқ дейді зымыранның не екенін білесіндер ме?/Балаларға айтып түсіндіріп суретін көрсету/
Ендеше балалар мына геометриялық пішіндерден зымыран жасап көрейік
Д\О: Зымыран құрау
Балалар геометриялық пішіндерден сенсорикалық әдіспен ілгек, замок, жапсырмақ арқылы зымыран құрастырады.
Тәрбиеші: Көрдің бе, аю? біздің балалар зымыран жасады. Енді аспан әлеміне барып машаны іздеуге көмектесеміз
Аю:
- Менің зымыраныма ұқсайды.
Тәрбиеші:
- Балалар, қане бәріміз аспан әлеміне ұшайық. Аспан әлемі үлкен, қызықты, әдемі. Біз аспан әлеміне ұшу үшін скафандр киюіміз қажет себебі онда ауа жеткіліксіз болады, сондықтан сақтануымыз қажет. Қане бәріміз зымыранға мінейік.
/Балалар көздерін жұмып, ұшып бара жатқан елеспен аспан әлеміне келеді./
Тәрбиеші:
- Ой, балалар қараңдаршы аспан әлемінеде келіп жеттік./Балаларды аспан әлемімен таныстырады.\
Аю:
- Маша, қайда екен ай?
Тәрбиеші: Мына ғаламшарлардың қай жерінде жүр екен. Мүмкін бізге мына жұлдызшалар көмектесін шығар. Жол көрсетер.
1ші жұлдызшаға барайық.
1. Тапсырма:
Машаны табу үшін менің сұрақтарыма жауап беріңдер. Ең әуелі жыл мезгілін айтып беріңдер?
2. Тапсырма:
Пісіп тұрған төрт алмұрт
Қызығатын көрген жұрт
Екі алмұртты бұтақтан
Алып жеді Ердаулет
Қанша қалды алмұрттан?
3. Тапсырма:
Аспанда үлкен жұлдыз көппе, кішкентай жұлдыз көппе?
4. Тапсырма:
Санамақтар айтып бер?
Аю:
- балалар мен шаршадым, маша табылатын емес енді не істейміз?
Тәрбиеші:
- Аю ендеше сергіп алайық табылады, уайымдама
Сергіту:
Ал, санайық 1, 2,
Томпаңдап біз билейік
Аяғымыз қайда екен?
Міне аяқ алақай
1, 2 деп басайық
Айналып біз алайық.
5. Тапсырма:
Үйге келді, Алдияр?
Оған қоса Мадияр
Кейін келді Айдана
Қанша болды бар бала?
6. Тапсырма: Машаның сүйікті тамағы?
Аю: Айтпақшы мен каша пісіріп алып шығып едім, оның қарны да ашқан шығар.(Аю балаларға карточкалар таратып береді, кашаның суреті салынған)
Тәрбиеші: Аю саған ботқа жоққой, машада жоқ.
- Балалар Маша мен аюға неше ботқа керек?
Балалар: Екеу керек.
Сол кезде Маша шығып:
- Қандай керемет иіс, ботқанын иісін - ай. Қарным ашты менде жейінші?
Тәрбиеші: Маша табылдың ба? Қайда кетіп қалдың?
Аю: Неге кетіп қалдын сұранбай?
Маша: Кешіріңдерші, сұранбай енді ешқайда кетпеймін.
Аю: Біз шаршадық. Мен кішкене ұйықтап алайыншы.
Тәрбиеші: Аюды ұйықтатпау үшін онымен ойын ойнайық. Сосын зымыранмен ауылымызға, тобымызға қайтамыз.
Қ. 10:"Өз үйіңді тап"
Балаларға үшбұрыш, төртбұрыш, дөңгелектің сүретін таратып беру. Балалар Аюды оятады.
Аю, аю тұршы.
Ұйқыдан ояншы,
Ұйқыңды ашшы.
Жан - жағыңа қарашы.
Енді бізді қушы.
Аю оянып балаларды қуғанда өздеріне ұқсас пішінге барып тығылады.(ойынды бірнеше рет қайталау)
Тәрбиеші: Балалар, енді тобымызға оралайық, Машаны таптық. Қанекей балалар осы аспандағы күннің жылуын бір - бірімізге сыйлайық.
Балалар: Шеңбер болып, тұрайық
Алақанды ашайық.
Күннің нұрын салайық.
Жиналған жылы шуақты.
Қонақтарға шашайық.
Қорытындылау:
- Балалар бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма?(ия)
- Біз қайда бардық?(Аспан әлкміне бардық)
- Аспан әлеміне немен бардық?(Зымыранмен)
- Оны қайдан алдық?(Өзіміз жасап алдық)
- Ол қандай пішіннен жасалды?(Үшбұрыш, төртбұрыш, дөңгелек)
- Тапсырмадағы есептер оңай ма екен?(Ия)
- Балалар, енді зымыранға мініп, тобымызға қайтайық

Математика әлемінде

vini

28 ақпан 2014

1412

Тақырыбы: «Математика әлемінде»
Мақсаты: Балалардың геометриялық пішіндер туралы алған білімдерін бекіту, назар аударуын, ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
Барысы: Амандасу
Біздің топта ұл - қыздар,
Тату - тәтті ойнаймыз.
Әлемде бар адамға
Тек жақсылық ойлаймыз.
Тәрбиеші:- Жарайсыңдар! Балалар, бүгін біз үшін ерекше сабақ. Бізге бүгін көп қонақтар келіпті.
- Балалар бір аптада неше күн бар?
- Жеті күн бар.
- Дұрыс. Сендер математика әлеміне барғыларың келе ме?
- Ия.
- Біздер математика әлеміне баруымыз үшін жаяу жүруіміз керек
Д\о «Бағдаршам»
- Алдымызда не тұр?
- Бағдаршам.
- Балалар, бағдаршам - жолда жүру тәртібін реттейтін құрылғы.
- Неше көзі бар?
- Үш.
- Пішіндері қандай?
- Дөңгелек.
- Түстері ше?
- Қызыл, сары, жасыл
- Қызыл жанғанда не істейміз?
- Тоқтаймыз.
- Сары жанғанда ше?
- Дайындаламыз.
- Жасыл жанғанда ше?
- Жасыл - жаяу жүргіншілер жүруіміз керек.
Қызықты сәт.
Ренжіп мысық кездеседі.
Тәрбиеші: Мысық, сәлеметсің бе, қайдан жүрсің?
Мысық: Кеше мен мақтақызбен ренжісіп үйден шығып кетіп едім, енді әбден тоңдым, оның үстіне қолғаптарым да тесіліп қалды.
Д\о «Тесік қолғаптар»
Тәрбиеші: Балалар, мысықтың қолғаптарын жөндеп, әдемілеп берейік. Ол үшін стол жанына жақындайық.
Балалар стол жанына жақындап түрлі - түсті қағаздардан жасалған «қолғаптарға» үшбұрыш, дөңгелек, төртбұрыш пішінді қағаз қиындыларын жапсырады.
Т\ш: Балалар қандай пішіндер жапсырдыңдар?
Б\р: Үшбұрыш, дөңгелек, төртбұрыш.
Мысық: Ой, рахмет! қолғаптарым бүтінделіп, әдеміленіп қалыпты.
Т\ш: Мысық, сен балалармен бірге математика әлеміне барғың келе ме?
Мысық: Иә, барамын.
Осы кезде мысық қорапша тауып алады.
Мысық: Балалар, қараңдар менің не тауып алғанымды.
Т\ш: Қорапшада не бар, көрейік. Балалар, бұл математика ханшайымының қорапшасы екен, мұның ішінде бізге тапсырма берілген екен.
1 - тапсырма: «Ұқсасын тап»
Балалар плакатқа үшбұрыш, төртбұрыш, дөңгелекке ұқсас заттарды қойып шығуы керек.
2 - тапсырма: логикалық есеп.
Бір ағашта 5 алма,
Бірін бердім Санатқа.
Бірін бердім Қанатқа,
Сенде қалды неше алма?
3 - тапсырма: Ұзын, қысқа жолақтарды ажырату.
Д\о «Гүлдесте»
Балалар үш топқа бөлініп қызыл гүлдерді қызыл жолаққа, көк гүлдерді көк жолаққа, сары гүлдерді сары жолаққа қадайды.
- Балалар, қорапшадағы математика ханшайымының тапсырмаларын орындадыңдар. Енді бойымызды сергітіп алайық.
Сергіту сәті:
Оң қолымда 5 саусақ,
Сол қолымда 5 саусақ.
5 - ке 5 - ті қосқанда
Болады екен 10 саусақ.
Математика әлемінің есігі ашылып, алдарынан математика ханшайымы шығады.
Математика ханшайымы: Қош келдіңдер! Сендер менің жіберген тапсырмамды орындадыңдар. Көп нәрсе білетіндеріңді мен мына «сиқырлы таяқшам» арқылы бі ліп отырмын.
Енді сендер басқа да не білетіндеріңді көрсетіңдерші.
Санамақ айту. Сұрақтар қою.
Ойын: «Үшбұрыштар мен дөңгелектер»
Балалар шелекке үшбұрыш пен дөңгелекке ұқсас заттарды жинайды

Баланың тіл байлығын дамыту

Кулай

21 ақпан 2014

Тақырыбы: Баланың тіл байлығын дамыту.
Оқу іс - әрекетінің мақсаты:
* Балалардың қарым - қатынастарын бір - біріне деген сыйластығын, қоршаған ортаға деген және сүйіспеншілігін арттыру.
* Сауат ашу сабағынан алған білімдерін қорыту мақсатында кестемен жұмыс, текшелерден сөз құрап, дыбыстық талдау жасау.
* Оқушылардың дыбыс, әріп, сөз, сөйлем туралы білімдерін бекіту. Мәтінді оқыту.
* Жаз туралы суретті плакаттан қысқаша әңгіме құрату, тіл байлығын дамыту.
* Жеке - жеке тапсырмалар беріп, белсенділігін, қызуғышылығын, сөздік қорын, ой өрісін дамыту.
* Ы. Алтынсариннің өлең - шумақтарын айтқызу.
Көрнектілігі: Кесте, текшелер, суретті плакат, әр балаға таратпа материалдар, сөз жұмбақтар т. б.
Методикалық әдісі: Сұрақ - жауап, түсіндіру, тақпақ айту, әңгіме құрау.
Ұйымдастыру: Күннің көзі ашылып,
Көкте шуақ шашылып
Құтты қонақ келіпті,
Төрімізге еніпті.
Амандасу үлкенге
Тәрбиенің басы ғой
Сәлем дейік үлкенге.
Кіріспе сөз:
- Балалар біз бүгін жыл бойы сауат ашу сабағынан нені үйрендік, яғни дыбыс, сөз, сөйлем туралы, сөздерге дыбыстық талдау жасай келіп, жаз туралы әңгіме құрап, мәтін оқып, тақпақтар айтамыз.
- Көзімізді жұмайық
- Дыбыс естіледі
- Сонда дыбыс әріп туралы не айтамыз?
- Дыбысты құлақпен естиміз, әріпті көзбен көреміз, оқимыз, тақтаға, дәптермен жазамыз.
Сұрақ:
Дыбыстар нешеге бөлінеді?
Дауысты дыбыс, дауыссыз дыбыс?
Дауысты дыбыс нешеге бөлінеді?
Екіге: жуан және жіңішке
Дауысты дыбыс қалай айтылады?
Созылып, әндетіліп, еш кедергіге ұшырамай.
Дауыссыздар қалай аталады?
Қысқа, созылмай, кедергіге ұшырап айтылады.
Нешеге бөлінеді?
Қатаң, ұяң, үнді.
Тапсырма:
Жуан дауысты дыбыс.
Жіңішке дауысты дыбысты кестеден көрсету
Жалпы әріптердің жиынтығын не дейміз?
Алфавит.
Әріптерді қоссақ не шығады?
Сөз.
Сөз, сөйлем туралы айту.
Мамыр, Отан, аға, бала, сабақ сөздерін текшемен жаздыру.
Сөйлем дегеніміз не?
Сөзді, сөзге қосып бір тиянақты ойды білдіреді.
Сөйлемнің неше түрі бар?
Хабарлы, сұраулы, лепті.
Мысалы: Мен ойнадым.(Хабарлы)
Сен сабақ оқыдың ба? ( сұраулы)
Жасасын, Қазақ елі! (Лепті)
Сөйлем қалай жазылады? Бас әріппен. Сөйлем біткен соң қандай тыныс белгісі қойылады?
Нүкте.
Тыныс белгілер: нүкте, үтір, сұрақ белгісі, сызықша.
Сөзді неге бөліп оқимыз?
Буынға.
Та - ма - ша, те - ре - зе, ба - ла - лар, жаз. Буынды қалай білеміз?
Сөзде қанша дауысты дыбыс болса, сонша буын болады.
Сергіту сәті:
Балалар биыл Ыбырай Алтынсарин атамыздың туғанына170 жыл толды.
Біз қандай шығармаларын білеміз?
*«Әке мен бала»
*«Бақша ағаштары
*«Асыл шөп»
* «Бай баласы мен жарлы баласы»
Қысқаша өмір баяны туралы - Бекзат.
Өлеңдері: 1. « Кел балалар оқылық».
2. «Өнер білім бар жұртта
3.«Балқожаның оқудағы баласына жазған хаты»
Сөйлем құрату
Оқушы мектепке барады. Сара ойнады. (дыбыстық талдау жасату)
Тапсырмалар:
1. Нүкте орнына әріп жазу.
2. Сөздерді дұрыс жаздырту.
3. Буынға бөлу.
4. Буындарды дұрыс қою.
5. Табиғат дегеніміз не?
Бізді қоршаған орта тау, тас, ауа, жер, ұшқан құстар, ағаштар т. б.
6. Үй құстарының атын жазу
*Суретпен әңгіме құрату
7. Тексті оқыту.
8. Жаз өлеңі
9. Қорытынды рефлексия, сұрақтар.

Мендегі сәбіз 3 саны

--жанаргул

11 ақпан 2014

1369

Білім беру саласы: Таным.
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекетінің бөлімі: Қарапайым математикалық ұғымды қалыптастыру.
Тақырыбы: «Мендегі сәбіз» 3 саны.
Мақсаты: Сәбіздерді санау арқылы 3 санын менгеру.
Білімділігі: Логикалық ойын есептер шығару арқылы балаларды 3 санымен таныстыру. Санамақтар айтқызу. 3 санын ретімен санауды үйрету.
Дамытушылығы: Баланың жаңжақты ойлау қабілетін, танымын сұраққа толық жауап беру деңгейіне қарай тапсырмалар орындауға қалыптастыру. Қарапайым математикалық ұғымды қалыптастыру, сөздік қорын, тілін, зейін қабілетін дамыту.
Тәрбиелігі: Шығармашылыққа, тапқырлыққа, шапшаңдыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Оқу іс - әрекетінің әдіс тәсілдері: Көрнекілік әдіс, деңгейлік оқыту әдіс, дидактикалық ойын, модульдік әдіс, ақпараттық жүйеде, оқыту әдісі, аукциондық әдіс.
Көрнекіліктер: Үлкен сәбіздер, кіші сәбіздер, үй геометриялық пішіндер, қояндар, диагностика, үнтаспа, ақпараттық құрал.
Ұйымдастыру бөлімі:
Пихологиялық тренг. «Жүрек жылуы»
Т: Балалар сәлеметсіздер ме!
Т: Балалар менің қолымдағы не?
Б: Жүрек
Т: Балалар мен сендерді өте жақсы көремін, сендерді ақылды тапқыр балалар деп ойлаймын.
Т: сендер мені жақсы көресіздерме?
Т: Ал, бәріміз, оң қолымызды өзіміздің жүрегімізді ұстап көрейікші
Т: Ал, менім жүрегім бір әдемі әуен тындайықшы деп тұр
Т: Әуен тындаймыз ба, балалар? ( әуен қосылады)
Б: Иә,
Т: Балалар көзімізді жұмып әуен тындайық.
Т: Көзімді жұмып ойланып кетіппін, мен мама мен кітап ханаға бара жатырмын, балалар сендердін ойларыңа не түсті?
Б: мен бала бақшада ойнап жүрмін, мен дүкеннен қуыршақ сатып алдым, мен Бәйтеректі көрдім, мен қыс мезгілін суретін салдым, мен шана салдым, мен қар домалатып жүрмін.
Т: Ой, балалар біздер бәріміз көзімізді жұмып қиялдап отырғанда «Көңілді сәбіздер» еліне бірақ шығыппыз ғой.
Жаңа материалмен таныстыру.
«Ғылыми орталық»
Т: Балалар неше сәбіз көріп тұрмыз?
Б: 3 сәбіз
Т: 1 сәбіз қандай түсті?
Б: Сары
Т: 2 сәбіз сарғышқызыл
Т: 3 сәбіз қандай түс?
Б: Қызғылт
Т: Балалар 1 сәбіз жаңадан пісіп келе жатқан сәбіз түсі сары болады. 2 сәбіз сарғыш бұлда жаңадан пісіп келе жатқан сәбіз екен. 3 сәбіз қызғылт сары сәбіз бұл піскен сәбіз. Бұл сәбіздердің бізге пайдасы көп сәбізді көп жесек бойымыз өсіп,
ақылымыз көп болады. Сәбіз жерде топырақ астында өседі. Жер бетіне тек сәбіздің сабағы шығады, ол көкөністерге жатады.
I - Тапсырма
Т: Мына бір сәбізді сендерге сатамын бұл сәбізді сендер алу үшін, 3 топқа тапсырма беремін,
Мынау «Сиқырлы қораптар»
1 топқа « Пішіндердің ішінен сәбізге ұқсасын тап»
2 тапқа «Сәбіз қайда өседі?»
3 топқа «Үлкен сәбізді құрастыру»
Т: Тапсырманы орнындаған топқа сәбіз беру.
II - Тапсырма «Модульдік әдіс»
Т: Мынау балалар қояндар, қояндар нені жақсы көреді?
Б: Сәбізді
Т: 3 қоянның бір үйшігі бар екен
Т: 1 қояның түсі қандай?
Б: Ақ түс
Т: Ақ қоянда неше сәбіз бар?
Б: 1 сәбіз бар
Т: 1 - саны туралы кім санамақ біледі? Бақтемір
Санамақ: Бір балапан ұяда,
Бір балапан қияда
Екеу болды есебі
Қалды ұяда нешеуі? (бір)
Т: 2 қояның түсі қандай?
Б: Күлгін
Т: Күлгін қоянда неше сәбіз бар?
Б: 2 сәбіз бар
Т: 2 - саны туралы кім санамақ біледі? Анэль
Санамақ:
Бір ағашта екі алма,
Мен де алмайын, сен де алма.
Қызыл емес, көк екен
Әлі піскен жоқ екен. (екі алма)
Т: Күлгін қоян мен ақ қоянда үйшіктен сәбіздерін алған екен
Т: 3 қоянның түсі қандай екен?
Б: Қара
Т: 3 қоян көңілсіз екен балалар, не үшін көнілсіз екен балалар, қара қоянға көмек берейік, көмектесеміз бе?
Б: Әрине, апай.
Т: Қара қояның неге көңілсіз?
Б: Сәбіздері жоқ
Т: Олай болса үйшіктің бірінші терезесін ашып көрейік.
Т: 1 терезеде 1 сәбіз, 2 терезеде 2 сәбіз, 3терезеде 3 сәбіз, қара қоянға үйшіктен сәбіздерді алып берейік.
( Балалардын жеке - жеке қара қоян ға көмек береді)
Т: Өте жақсы, балалар қара қоянға көмектестіңдер.
Сергіту жаттығу:
1 - деген де тұрайық,
2 - дегенде алақанды соғайық.
Оң жаққа иіліп,
Сол жаққа иіліп,
Біз жүгіріп алайық.
3 - дегенде асықпай,
Орнымызды табайық.
Дидактикалық ойын: «Бұл қай кезде болады?»
Ойынның шарты: Балалар бір жылда неше жыл мезгілі бар?
Б: 4 мезгіл бар
Т: 4 мезгілді кім айтады? (көктем, жаз, күз, қыс)
Т: Осы төрт мезгілді мына, пішіндер арқылы бейнелейміз. Көктемде дөңгелек пішін жасыл түс, жаз да төртбұрышты пішін қызыл түс, күз сопақша пішін сара түс, қыс мезгілі үшбұрыш пішін ақ түс. (Айналамыз сарқыраған су ағып жатыр құстар жылы жақтан ұшып келіп жатыр, балалар құстарға ұя салып жүр жердің бәрі жап - жасыл, бұл қай мезгіл?
Б: Көктем ( дөңгелек пішін, жасыл түс)
Т: Балалар жаң - жағымыздың бәрі қызарып, күніміз ысып тұр, балалар суға түсіп жүр, бұл қай мезгіл?
Б: Жаз мезгілі (төрт бұрышты, қызыл түс)
Т: Талдың бәрі сарағайып, жерге түсіп жатыр айналамыздағы сарғайып қурап кеткен, құстар жылы жаққа ұшып кетті, күн суық жел, бұл қай мезгіл?
Б: Күз мезгілі (сопақша пішін, сары түс)
Т: Дала аппақ қар, балалар шанамен сырғанап ойнап жүр, адамдар қалың кейніп алған, күн аяз, далада қар жауып тұр, бұл қай мезгіл?
Б: Қыс мезгілі (үшбұрыш пішін, ақ түс)
Т: Өте жақсы балалар, балалар бізге кішкентай бейне тақта көмекке келіп тұр екен, менімен бірге 3 санын қайтала дейді. (1, 2, 3 санын қайталау)
Т: 1 саны туралы кім тақпақ біледі?
Мені келсе білгін,
Мен таяқша бірмін.
Сандарға жол бастап,
Ең бірінші тұрмын.
Т: 2 саны туралы кім тақпақ біледі?
Бірден кейін тұрамын,
Бірден кейін тұрамын.
Бірді - бірге қосқанда,
Мен шығамын қарағым (2 саны)
Қортынды: Дидактикалық ойын: «Ойлан да, тап»
Т: Балалар бейне тақта ға қарандаршы Сәбіздердің суреті бейнеленген. ой балалар бейне тақтадан сәбіздер жоқ болып кетті, бейне тақтаға көмектесеміз бе?
Б: Әрине, апай
Т: Сәбіздерді тапбу үшін біздерге сұрақтар берілген екен
1 сұрақ
Сәбіз қайда өседі? (талда ма, жерде ме )
Пішкен сәбіздің түсі қандай? (жасылма, қылғылтпа)
Ақ қоянда неше сәбіз бар? (бір сәбіз бе көп сәбіз бе)
Көгілдір қоянда неше сәбіз бар? (екі сәбіз бе, бір сәбіз бе)
Қара қоянда үйшіктен неше сәбіз алып бердіндер?
(3 сәбіз бе? 1 сәбіз бе?)
Диагностика
Т: Балалар сұрақтарға өте жақсы жауап бергендерін үшін сендерге үш түсті (қызыл, сары, жасыл) дөңгелектерді өте жақсы білгендерін үшін сендерге түстерді беремін. (әр бала өзінің қалташығына әр түсті дөңгелектерінін орнын тауып салады)
Т: Өте жақсы балалар сендер көп біледі екенсіндер, көп білгендерін үшін сендеге көп оқысын деп, ертегі кітаптарды сыйға беремін.
Т: «Мендегі сәбіз 3 саны» атты ашық сабағымыз аяқталды сау болыныздар!

Білім беру саласы: «Қатынас»
Бөлімі: «Тіл дамыту»
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекетінің тақырыбы: «Мысық»
Мақсаты:
Білімділік: Балалардың үй жануары - мысық туралы әңгімелей білуге үйрету.
Дамытушылық: 2 - 3 сөзден тұратын сөйлем құрату арқылы ауызекі сөйлеу тілдерін дамыту.
Тәрбиелік: Жануарларға деген қамқорлық сезімдерін ояту.
Көрнекіліктер. Сүт ішіп отырған мысықтың суреті. Ойыншық үй жануарлары.
Әдіс - тәсіл: әңгімелесу, сұрақ - жауап, көрсету, ойын.
Іс - әрекет кезендері
Тәрбиешінің іс - әрекеті
Балалардың іс - әрекеті себепті қызығушылығын ояту кезеңі
Балалармен сәлемдесіп, шаттық шеңберін жасайды.
Орнымыздан тұрамыз
Күнге шаттана қараймыз,
Қуана қолымызды соғамыз,
Осылай күнге жылу шашамыз.
Таңғаларлық сәт: сиқырлы қорапша. Тәрбиеші балаларға қорапшадан ойыншықтар алып көрсетеді:
- Балалар, осы ойыншықтарды білесіңдер ме?
- Мынау не? Ал, мынау ше?
- Ат, сиыр, қой, түйе
- Балалар бұлар қандай жануарлар?
- Үй жануарлары.
Үй жануарларының пайдасы, түрлері туралы сұрайды. Төлдері туралы сұрайды.
Тәрбиеші балаларға сүт ішіп отырған мысықтың суретіне қарауды ұсынады.
- Мынау - мысық. Мысық сүт ішіп отыр. Себебі мысық сүтті жақсы көреді. Мысықтың түсі қара, екі көзі, екі құлағы, төрт аяғы, құйрығы бар.
Е. Елубаевтың «Ала мысық» өлеңін оқып береді.
Беті - қолын жуады.
Тышқандарды қуады,
Тазалықты сақтайды,
Апам оны мақтайды.
- Балалар, мысық қалай дыбыстайды? (Мияу, мияу).
Балалар мысықтың дыбысын салады.
Балалардан мысыққа қалай күтім жасайтының сұрайды, білмесе айтады.
Сергіту сәті:
Тікірейіп құлағы
Менен бұрын тұрады.
Бойын жазып керіліп,
Беті - қолын жуады.
Балалар тәрбиеші мен бірге қимылдарын орындайды.
«Мысық нені жақсы көреді?» дидактикалық ойыны.
Суреттен мысықтың нені жақсы көретінін таңдап алу.
Балалармен жұмыс:
«Мысықтың суретін құрастыру.»
Дидактикалық ойын: «Айырмашылығын тап»
«Мысық пен тышқан» қимылды ойыны.
Мысық, мысық ұйықтайды,
Тышқан, тышқан жорғалайды: пи - пи.
Тәрбиеші балалардың жауаптарын қорыта, білмегендерін үйретеді. Тілдері келмеген кейбір сөздерді қайталатады. Мысалы: мысық, мияулайды т. Б

Кел ойнайықта ойлайық

-Ардак

8 ақпан 2014

1856

Тақырыбы: «Кел ойнайықта ойлайық»
Мақсаты: Балаларды ойын әркеті арқылы дамытып, сөздік қорын молайту, шығармашылық, қоршаған ортаға деген катынасын танымын қалыптастыру.
Әдіс - тәсіл: түсіндіру әдісі, сұрақ жауап әдісі, саяхатқа шығу әдісі, ойын әдісі
Қолданатын көрнелілік құралдары: Орман макеті, гүлзарлар бейнесі, бейне тақта, үнтаспа, маша қуыршақ макеті, сөйлегіш қалам, пішіндер, үйшік, аю бейнесі, көбелек.
Тәрбиеші: Балалар біз бүгін табиғат аясына саяхатқа шығамыз. Біздің айналамызда жасыл орман, қазір біз гүлдердің жайқалып өсіп тұрған аланға келдік. Дала гүлдері әдемілігімен көздің жауын алып, иісі мұрынды жарады өзімізге ұнаған бір гүлмен танысамыз.
Балалар мына кереметті қара! мына гүл қимылдап өздігімен жылжып барады. Алайда бұл жылжыған көбелек екен.
Көбелек сендерге бір нәрсе атқысы келіп құлақтарыңның тұсына келеді.
Міне, енді сендерге сыбырлап жатыр, мұқият тыңдаңдар
Үнтаспадан дауыс естіледі
Маған тиіспе балақай! табиғатты қорғай біл, табиғат ана сендерді сендерді жақсы көреді әр бір шөп, өсімдік, гүл, құмырысқа, өрмекші барлығыда өмір сүргісі келеді. Өтінемін осыны мәнгі есіне сақтаңдар балақайлар!
Көбелек: Достар мен сендермен бірге ойнағанды ұнатамын, мен ұшамын сендер қуындаршы! (көбелек орманға қарай ұшып кетеді)
Қимылдық ойын: «Бұл ненің ізі?»
Ойының шарты: қай аңның ізі екенін табу. Аюдың қимыл әркетітің жасау және ізін басып орманға бару.
(Бейне тақтадан Машаның әні естіледі )
Маша: Ой балалар сендер екенсіндер ғой, мен аю досымшығар деп қуанып қалып едім, аю досыммен ойнайындеп ойындар алып келдім, ендеше сендермен бірге ойнайтын болдым.
Алақай - Алақай - Алақай
Достарым мен атам мен Әжеммің құралдарын қосып алдым маған ажыратып беріңдерші?
Дидактикалық ойын:
Бейне тақтадан Ата мен әженің құралдарын ажыратып жинап беру
Дидактикалық Ойын: «Көршісін тап»
Ойының шарты: үйшіктегі көршісінен адасқан сандарды ретімен орналасыру
Сандарды Тура және кері санау
1 2 3 4 5
Тәрбиеші: Маша сен аю досының құлпынайын орманнан теріп келші.
Мен сен келгенше достарымен ойын ойнай тұрайын
Балалар біздер орманға кіргенде мен мына жануарды көрдім
Бұл не балалар? аң ба? жануар ма?
Балалар: үй жануары сиыр, жылқы, түйе, қой
Дыбысы сиыр (му - му)
Тәрбиеші: Көмекші досым «Зерек» қаламнан сұрайыншы
«Зерек» қаламмен төрт түлік суретімен дыбыстарымен таныстыру
Маша: Достарым мен орман арасынан құлпынайды теремдеп адасып әрең шықтым сендерді көргеніме қатты қуанып турмын.
Тәрбиеші: маша сенің теріп келген құлпынайыңа рахмет
Балалар құлпынай жеміске жатады ма? көкөніске жатады ма?
Балалар: жеміс ке жатады, ол талда өседі
Олай болса көмекші құралым «Зерек» тен сұрайын
Тәрбиеші: балалар біздің әсем гүліміз шөлдеп тұрған сияқты, ал жақын маңда су жоқ енді қайтсек болады?
Ойын шарты: балалар қолмен үстел үстін тырсылдатып жаңбыр дыбысын салады ( бейне тақтадан жауаған жаңбырдың дыбысы естіледі)
Тәрбиеші: Міне, балалар біздің әдемі гүлдеріміз жанбырдың суын ішіп әдеміленді.
Тәрбиеші: Балалар Маша жаңбырға жаурамай турғанда аю досына апарып тасайық!
(Машаны аюдың үйшігіне апару)
Енді өзіміз жаурамай тұрғанда балабақшамызға ормалайық.
Мадақтау
(енді балалар біздің досымыз Машаның аю досының жақсы көретін жемісі құлпынайды маған көмектескендерін үшін құлпынайды сыиға беремін.
Қане, балалар құлпынайдың дәмі қандай екен? Тәтті ме?, ащы ма?

Оқушыларға

Сертификат алу

Бізбен байланыс

Сайтқа тіркелу

Танысу бұрышы

Начало формы

Іздеу

Конец формы

Мен қазақ болғаныма мақтанамын
Мұғалімдер арасында "Екі жұлдыз" мұғалімдер күніне орай
Интеллектуалдық марафон
Қош бол, балабақша!
«Қош келдің, Жаңа жыл» 2015 жылдың балаларға арналған ертеңгілігі
Мемлекеттік рәміздер
Қазақтың келіндері- ай (келіндер сайысы)
Ұстазым-ұлағатым, үлгі өнегем

Оплаченная Реклама:
- Заработок в интернете
- Новинка - 70 долл. на SEO sprint
- Крайне важно прочесть полностью, если Вам нужны деньги
- 150 рублей за 15 минут!
- Зарабатывай от 1000 долл. в месяц
- Как я зарабатываю на форексе в среднем 2231 долл. в месяц? ..

8саны мен цифры математика Ашық сабақ FireFall - многопользовательская командная браузерная игра в жанре шутера

Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру.

-Ардак

7 ақпан 2014

2677

Тақырыбы: «Ертегі еліндегі сандар»
Мақсаты:
Білімділік: Логикалық есептер шешу, санамақтар айту, «Көршісінен адасқан сандар»сандарды ретімен үйіне орналастыру, сандар туралы тақпақтар айту, пішіндерді танып үйшігіне орналастыру, нүкте арқылы сандарды қосу.»Пішіндер неге ұқсайды»жұмбақ жасыру, пішіндерден бейне құрастыру ертегі кейіпкерлері арқылы ой қиялын шыңдау.
Дамытушылық: Логикалық ойын ойнату арқылы есте сақтау қабілетін дамыту, ой - өрісін, білімділігін зейінін, байқампаздығын, танымдық құзыреттілігін дамыту.
Тәрбиелік: Ой еңбегіне бейімдеу, еңбек сүйгіштікке, татулыққа, ұжыммен жұмыс істеуге, бірлікке тәрбиелеу.
Пәнаралық байланысы: Тіл дамыту, көркем әдебиет.
Әдіс - тәсілдер: көрсету, ертегіні сахналау, дид/ойын, піндерден бейнелер құрастыру әдісі, сергіту сәті, жұмбақ жасыру, мадақтау, қортындылау.
Көрнекілігі: Қасқыр мен жеті лақ ертегі кейіпкерлері, түлкі, нүктелі сандар, үйшіктегі сандар, геометриялық пішіндер үйшігі, орман бейнесі
Тәрбишінің іс - әрекеті
Мотивациялық қозғаушы күш
Сәлемберу тәрбиенің басы ғой!
Бір шаңырақ астында,
Тату - тәтті тұрамыз.
Бірге ішеміз астыда,
Бірге сауық сайран құрамыз.
Балалар: Достық шеңберімен қимылдар жасау
Тәрбиеші: Балалар біздер қандай ертегілер білеміз?
Балалар: Мақта қыз бен мысық,
Бауырсақ, жеті лақ ертегісін білеміз
Тәрбиеші: Суреттер бойынша еске түсіру. Үлкен ешкінің жылаған дауысы естіледі, балалар бұл ненің дауысы?
Балалар: Ешкінің дауысы
Тәрбиеші: Кәне, тыңдайық қай жақтан шығады?
Орманға қандай көлікпен барамыз?
Балалар: Орман жақтан
машинамен
машина дыбысын салып орманға жетеді
Тәрбиеші: Онда машинаға мінеміз, тез - тез орналасу.
Іздену ұйымдастырушы: (Алдарынан майысып түлкі шығады)
Тәрбиеші: Балалар түлкі біздердің затымызды ұрламақшы. Түлкіге не деп айтамыз?
Балалар: алаяқ ұрлама
Түлкі: жоқ балалар мен сендермен дос болғым келеді. Орманға кіргілерің келсе менің тапсырмаларыма көмек беріңдерші! Мына пішіндерді үйшігіне орналастыралмай тұрмын.
Түлкі: «Пішіндер неге ұқсайды»
Балалар: дөңгелек, сопақша, төрт бұрыш, тік төрт бұрыштың, үш бұрыш үйшіктерін тауып беру
жұмбақ жасыру.
Таңмен көзін ашады,
Әлемге нұрын шашады
Балалар: күн
Төрт бұрышты, бір ауызды.
Балалар: сандық тік төрт бұрышқа ұқсайды
Айдалада ақ отау,
Аузы, мұрны жоқ отау.
Балалар: жұмыртқа сопақша пішінге ұқсайды.
Тікен - тікен тік пісте,
Қысы - жазы бір түсте.
Балалар: шырша үш бұрышқа ұқсайды.
Төрде жатып шалқиған,
Дәу қарыны бар қампиған.
Балалар: жастық төрт бұрышқа ұқсайды.
Түлкі: Балаларға рахметін айтып, жол көрсетіп жібереді.
(Жолмен келе жатып үлкен ешкіні кездестіреді)
Ешкі: достарына қасқыр менің лақтарымды ұрлап кетті деп жылайды.
Тәрбиеші: Ешкі Жылама сенің лақтарынды іздеп тауып аламыз.
Балалар: Ешкімен бірге лақтарды іздеуге шығады. Алдарынан
қасқыр шығып жәй жүрсің дерме?
Балалар: Біздің ешкіміздің лақтары қайда?
Қасқыр: көргенім жоқ дейді!
Қасқыр: жарайды, сендер менің сұрақтарыма жауап беріңдер лақтардың қай жерде екенін айтамын!
1 тапсырма.
«Көршісінен адасқан сандар»
Балалар: сандарды ретімен үйіне орналастыру, тура және кері санау
2 тапсырма.
Сандар туралы санамақтар, тақпақтар сұрау.
Қасқыр шаршаған боларсыңдар бірге билейік.
Сергіту сәті:" жеті лақ ертегісінің музыкасымен билеу»
(оңға, солға иілу, жоғары - төмен қарау, алақан соғу, қимылмен жасау)
3 тапсырма
Пішіндерден бейнелер құрастыру.
Балалар: шырша, үй, омыртқа ою,
үйрек, аққала құрастыру
4 тапсырма
Логикалық есептер шешу
Бес алманың үшеуін,
Досың сұрап алады.
Айтшы сонда нешеуі,
Өз қолыңда қалады? Балалар: еку
«5»алған балаға 5 алма.
«4»алған балаға 4 алма.
«3»алған балаға 3 алма.
«2 алған»балаға неше алма? Балалар: 2 - алма
Бес бұтақты шыршада,
Бұтақ сайын екі алма.
Біреуін бер досыңа,
Сонда қалмақ неше алма? Балалар: Шыршада алма өспейді
Қолымда 1 алмұрт табақта 2 алмұрт
Қосқанда барлығын болады неше алмұрт? Балалар: 3 - алмұрт
Қасқыр енді 5 - ші тапсырманы шешеңдер лақтарды беремін дейді.
«Сандарды нүкте арқылы қосу»
Қасқыр көздеріңді жұмыңдар деп, өзі лақтар тұрған жерге барады да лақтарын шығарады.
Балалар: Берілген үлгі бойынша сандарде нүкте арқылы қосу.
Ешкі: әндетіп лақтарын қарсы алады.
Лақтарым, шырақтарым!
Есік ашып қайда кеттіңдер
шұнақтарым!
Өрісінен енең келді,
Сендерді іздеп шаршап келді.
Үйде мамаң жоқта есікті ешкімге ашуға болмайды деп ескертеді.
Ешкі: достарына рахмет айтып өз алғысын білдіреді
Балалар: машинамен ешкіні лақтарымен бірге балабақшаға алып қайтады.
Тәрбиеші: Балалар біздер қайда бардық?
Балалар: Орманға
Тәрбиеші Орманда қандай аңдарды көрдік?
Балалар: Түлкімен, қасқырды
Тәрбиеші Кімге көмек бердік?
Балалар: Ешкіге
Тәрбиеші Қасқырдың қай тапсырмасы ұнады?
Балалар: Сандар көршісін тауып берген, пішіндерден бейне құрастырған, нүкте арқылы сандарды қосу ұнады.
Ешкі рахмет айтып балаларға өз отбасының суретін беріп мадақтайды.(жеті лақ ертегісі)
Күтілетін нәтиже:
Біледі: сандарды, пішіндерді танып орналастыруды біледі.
Игереді: логикалық есептерді шешуді, сандарды нүкте арқылы қосуды, пішіндерден бейнелер құрастыруды. математикалық ұғымдарды

Киелі сандарға саяхат

Мамытқызы

11 қаңтар 2014

2155

Білім беру саласы: «Таным», «Қатынас», «Әлеуметтік орта», «Шығармашылық».
Оқу іс - әрекеті: қарапайым математикалық ұғым, тіл дамыту, айналамен таныстыру, бейнелеу, жапсыру
Тақырыбы: «Киелі сандарға саяхат»
Мақсаты: Сандарға байланысты заттық, ұлттық ұғымдарды меңгерту. Имандылық, ізгілік, адамгершілікке тәрбиелеу. Сенсорлық қабылдау теориялық ойлау деңгейін дамыту.
Сөздік жұмыс: кем, бір, қосақ бір қосағы кем, жетінші түстің жұбы жоқ.

Балалар, бізде бүгін қуанышты күн, біздің тобымызға көптеген қонақтар келіп отыр. Қонақтарымызға достық шеңберімізді құрып, амандасайық, біз бір - бірімізді өте жақсы көреміз, тату достармыз, қане қол ұстасып бір - бірімізге жылу сыйлайық, (Балалар шеңбер құрып тұрады) біз күнде күнге қарап, күннің оттың жылуына жылынып, өзімізге жақсы тілектер айтыуымыз керек. Сонда күні бойы көңіліміз көтеріңкі болып, күніміз жақсы өтеді.
Аспан түрді түндігін,
Жерге сәуле таратты.
Неткен ашық күн бүгін,
Қайырлы таң, қайырлы күн.
Сәлеметсіздер - ме, апайлар!

Балалар, қазір жылдың қай мезгілі? Күз.
Күз мезгілінде неше ай бар? Үш ай бар.
Дұрыс айтасыңдар, үш ай бар, саусақпен санайықшы?. Қыркүйек, қазан, қараша.

Ғажайып сәт.
Ой, балалар, қараңдаршы бізге Дана атамыз қонаққа келіпті. Сәлеметсіз бе!

Дана ата:
Сәлеметсіңдер ме, балалар! Мен сендерді тәртіпті, үлгілі, жақсы балалар деп естіп, сендермен киелі сандар мекеніне саяхатқа бірге барайын деп, өзімнің жылуымды ала келдім.
- Ой, балалар, Дана атамыз бізге не алып келген екен?
От, жанып тұрған шырақ алып келіпті.
Барлығымыз отқа жылынып өзіміздің тілектерімізді білдірейік.
(Балалар әдептілік, ізгілік, ұқыптылық жайлы жақсы тілектерін білдіред) і.

Аспанымыз ашық болсын!
Әдепті инабатты болайық.
Әке шешеміз аман болсын!
Қазақстан елі жасасын!
Көк туымыз биік болсын!

Дана ата: тілектерің қабыл болсын балалар.
Енді мен сендерді киелі сандар мекеніне саяхатқа шақырамын.(балалар жол жүреді.)
Балалар алыс жол жүріп шөлдеп келеміз.
Бізге не керек? су керек.
Күн болмаса қайтер едік? Қараңғы қорқынышты болар еді.
Ауа болмаса қайтер едік? Дем ала алмай қалар едік.

Міне, балалар, киелі сандар мекеніне келдік. Ұзақ жол жүріп шаршаған шығарсыңдар, қане отырып тынығайық. Дана атай сізде отырыңыз.
Балалар отбасы Әке, шеше және баладан құралады.
Нешеу екен?
Бізге жолда нелер қажет болды? Ауа, су, күн. Нешеу? үш еу.
3саны киелі екен балалар.
Дана ата: Ой, балалар, мен ұмытып барады екенмін ғой, менің қоржынымда сендерге арналған сыйлығым бар.
Тәрбиеші: Қане, балалар Дана атаның қоржынындағы сыйлықты көрейік. Балалар бес санына байланысты ұлттық аспаптар мен бесқарудың суреттері бар екен.

Бес аспап: қобыз, домбыра, сыбызғы, дауылпаз, жетіген.
Бес қару: мылтық садақ, қылыш, найза, айбалта.(көрсету, тақтаға ілу, санау)
Қане, балалар, Дана атаның қоржынының екінші жағында не бар екен?
Сандар екен.(сандарды санап үстел үстіне қою).
Балалар сендер білесіңдер ме?, күн бұзылып жаңбыр жауып басылғанда аспаннан нені көреміз? Кемпір қосақты
Дұрыс айтасыңдар!
Кемпір қосақтың түсі неше түстен тұрады? жеті түстен тұрады екен
Қане, балалар, кемпірқосақтың түстерін атап тақтаға ілейік. (балалар түстерді атап тақтаға іледі)
Балалар бір аптада неше күн бар, атап өтейікші?
Жеті күн; дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі жұма, сенбі, жексенбі
Біз балабақшаға қанша күн келеміз? 1 - дүйсенбі, 2 - сейсенбі, 3 - сәрсенбі, 4 - бейсенбі, 5 - жұма
Қай күндері демаламыз? 6 - сенбі, 7 - жексенбі
Балалар біз балабақшаға келетін күннің бесінші жұма күні имандылық күні. 3, 5, 7сандары жәй сан емес киелі сандар екен.
Енді, балалар бір ойын ойнап сергіп алайық.
Ойын: «Жанды апта»
Ойын шарты: Үстел үстіндегі сандардан жеті күнді тауып, қатарға тұрып, апта күндерін ретімен атап шығайық.
Балалар, сендер апта күндерін білесіңдер ме?
Ендеше бір қадам алға шығып өздерің туралы айтып беріңдер?
1 - дүйсенбі, 2 - сейсенбі, 3 - сәрсенбі, 4 - бейсенбі, 5 - жұма
6 - сенбі, 7 - жексенбі
Ойынды барлығың өте жақсы ойнадыңдар балалар.
Саяхатымыз аяқталды, енді балабақшамызға қайтып, саяхатта көріп білгендерімізден, өз шығармашылығымызбен екі топқа бөлініп жұмыстар жасайық.
I - топ. Әке, шеше, бала отбасылық сурет салу.
II - топ. Бес аспап пен бес қаруды ажыратып жапсыру.
III - топ. Жеті түспен кемпір қосақты бояу.
Балалар барлығың жақсы жұмыс жасадыңдар, суреттерің сондай тамаша болыпты, Дана атайдың қоржыны құр қайтпасын суреттерімізді сыйлайық.
Дана атай:
Сендерге көп - көп рахмет балалар!
барлығың өнерлі екенсіңдер, енді мен қайтайын Қош сау болыңдар!
Сау болыңыз!
Қорытынды бөлім;
Балалар біз қайда бардық? Киелі сандар мекеніне саяхатқа бардық.
Бізге бүгін қонаққа кім келді? Дана атай келді.
Саяхат сендерге ұнады ма? Саяхат қызықты болды, бізге ұнады.

Балалар, сендер әрдайым осындай білімді, кішіпейіл, ақылды болыңдар. Бүгінгі іс - әрекетке жақсы қатысқандарың үшін рахмет! Ендеше, балалар, келген апайларға, жүрек жарды сөзімізді айтып,
шығарып салайық.

Жамандықтан жиренген,
Жақсылықты үйренген.
Тілді таза сөйлеген,
Біз ақылды баламыз.
Ризашылықпен сіздерге
Қош айтамыз апайлар.

Күтілетін нәтиже
Білу керек: Заттық ұғымдарды түсінігіне қарай байланыстыра білу, танып білу, санау, ұлттық ұғымдағы танымдары қалыптасады.
Үйрену керек: Сенсорлық түстерді дұрыс қабылдау, санның өсу, кему ретімен дұрыс орналастыра білу.

Оқушыларға

Сертификат алу

Бізбен байланыс

Сайтқа тіркелу

Танысу бұрышы

Начало формы

Іздеу

Конец формы

Мұғалімдер арасында "Екі жұлдыз" мұғалімдер күніне орай
Интеллектуалдық марафон
Қош бол, балабақша!
«Қош келдің, Жаңа жыл» 2015 жылдың балаларға арналған ертеңгілігі
Мемлекеттік рәміздер
Қазақтың келіндері- ай (келіндер сайысы)
Ұстазым-ұлағатым, үлгі өнегем
Мен қазақ болғаныма мақтанамын

Оплаченная Реклама:
- Заработок в интернете
- Заработай от 50 долл. в день
- 20pro12
- Пожалуй, самый простой способ заработка денег через интернет..
- 150 рублей за 15 минут!
- Крайне важно прочесть полностью, если Вам нужны деньги

8саны мен цифры математика Ашық сабақ FireFall - многопользовательская командная браузерная игра в жанре шутера

Мектеп жасына дейінгі балаларға қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру

Молдахан М

9 тамыз 2013

15828

Мектеп жасына дейінгі балаларға қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру

Бүгінгі бөбек - ертеңгі азамат - қоғам иесі. Балғын бөбектерге ең алғаш жол көрсетуші, бағыт беруші - балабақша тәрбиешілері. Өйткені білім мен тәрбие негізі баланың жеке басын қалыптастыру негізі балабақшада қаланады.

Балаларға сандарды айту, түсіндіру, артық, кем, тең қатынастарын анықтауда салыстыру тәсілінің мәнін түсіндіру, сандарды тура және кері санауға жаттықтыру. Ұзындығы мен ені, биіктігі мен жуандығын салыстыру арқылы сөздік қорларын молайтып, математикалық ұғымдарын қалыптастыру. Балабақшадағы балалардың білімін зерттеу тәрбиешінің ең маңызды, негізгі жұмыстарының бірі. Зерттеу жұмыстары баланың оқу жылы басындағы білім деңгейін жыл бойында оны жетілдіруге мүмкіндік береді. Нәтижесінде, топқа тез үйреніп, жыл соңында балалардың ілгерілеуін анықтайды. Зерттеу әр баланың жетістік көрсеткіштерін анықтауға көмектеседі. Зерттеу әдісін таңдау оның мақсатына байланысты. Стандарттан алынған тапсырмаларға сүйеніп, балалардың деңгейін жоғары, орташа, төмен деп аламыз. Әр тоқсан сайын және жыл соңында балалардың білім деңгейін тексере отырып балл қойылады.

- тапсырманы қатесіз өз бетінше орындаған бала
- тапсырманы үлкендердің көмегімен орындаған бала
- тапсырманы қатемен орындаған бала
- тапсырманы орындамаған бала

Балалардың танымдық іс - әрекетін дамыту, олардың құзіреттілігін қалыптастыруда зерттеу жұмыстарының маңызы өте зор. Көптеген зерттеулер балалардың көзқарасын кеңейтуде және қасиеттерінің дамуына әсер етеді. Балалардың ойлау қабілетін дамытуда математика пәнінің алатын орны ерекше. Оның әрбір жұмысы ой белсенділігін қажет етеді. Зерттеу балалардың ойлау қабілетін жетілдіретін жаттығу жұмыстарын жүргізуге көп көңіл бөлу керек. Олар әртүрлі математикалық логикалық есептер, сөзжұмбақтар, математикалық ребустар, жұмбақтар мен жаңылтпаштар, санамақтар. Енді соның ішінде математикалық логикалық есепке тоқталайық.
Бес бұтақты ағашта,
Бұтақ сайын бір алма.
Біреуін бер Маратқа,
Сонда қалмақ неше алма?
(4 алма)
Қазақ ауыз әдебиетінен орын алған ерте заманнан бастап бүгінгі күнге дейін даму, өсу үстінде келе жатқан жанрдың бірі санамақ. Санамақтарды халық негізінен, жас балаға сан үйрету мақсатымен шығарған. Санамақтар арқылы мектеп жасына дейінгі балаларды қоршаған ортадағы дүниені тану мен қатар халқымыздың атадан қалған салт дәстүрін де санау арқылы үйренеді, әрі дүниені таниды. Баланың қисынды ойлауы мен математикалық ойлау қабілетін дамытады. Атау ұйқастырып санау арқылы бала санауды үйренеді, әр санға ұқсас заттарды танып біледі. Қолданып жүрген санамақтарымнан мысал келтірейін.
Саусақтарды салалап,
Кел санайық санамақ.
Бірім - бірлік,
Екім - елік,
Үшім - үскі,
Төртім - түскі,
Бесім - бесік,
Алтым - асық,
Жетім - желке,
Сегізім - серке,
Тоғызым - торқа,
Оным - олжа,
Санамақты санадық
Енді сәл дем алалық.
Санамақтар әртүрлі мағынада болады. Осындай санамақтар арқылы балалардың тілін дамытып, санау қабілетін арттырамын. Санамақтағы әрбір сөзді, атауды есінде сақтаса, олар білімді, жеті атасын білетін, болашағынан үміт күттірер азамат болып өседі деп ойлаймын. Саусақ санау ойыны баланы сан үйренуге қызығушылығын арттырады. Осы санамақтарды бос уақытта, күннін екінші жартысында жаттату арқылы мағыналарына түсінік беремін. Санамақтар балаларға ұлттық нақышта тәрбие жұмыстарын жүргізумен бірге оларды мектепке даярлайды.

Мектеп жасына дейінгі балаларға қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру тақырыбында зерттеу жұмысын жасадым.
Зерттеу барысында қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыруда санды тура санау, санды кері санау, цифрларды тануы, көлем, салыстыру, геометриялық пішіндер, кеңістікті бағдарлау, уақыт ұғымдарын төмендегі тапсырмалар арқылы зерттедім.
1 - тапсырма: 1 - ден 5 - ке дейін тура санау.
1. Суреттегі алмұртты дұрыс санап беру керек.
2. Суреттегі балапандарды сана.
3. Алма ағашының басындағы алманы сана.

2 - тапсырма: 5 - тен 1 - ге дейін кері санау.
1. Ауызша 5 - тен 1 - ге дейін кері сана
2. Суреттегі санды көрсетіп, 5 - тен 1 - ге дейін кері сана.
3. Сан қатарындағы жазылмай қалған санды жаз.

3 - тапсырма: Цифрларды тануы.
1. Суреттегі цифрларды дұрыс көрсетуі керек.
2. Цифрларды ретімен жаз.
3. Суреттегі цифрды ретімен сызықпен сызып қос.

4 - тапсырма: Көлем.
Көлемді сипаттап айта білу үшін мына тапсырманы пайдаландым.
1. Суреттегі нәрсенің көлемі үлкенін тап.
2. Суреттегі заттың қайсысы ауыр.
3. Қайсысы кіші екенін ата.

5 - тапсырма: Шамаларды салыстыру.
1. Қай ағаш биік?
2. Қайсы жануардың бойы қысқа?
3. Суреттегі екі жолдың қайсысы жіңішке?

6 - тапсырма: Геометриялық пішіндер.
1. Заттар қандай геометриялық фигураға ұқсайды? Геометриялық фигураны шаршының ішіне сал.
2. Қай пішін жоқ? Соның суретін сал.
3. Үйшік қандай геометриялық пішіндерден құрастырылған.

7 - тапсырма: Кеңістікті бағдарлау.
1. Не қайда орналасқан?
2. Қыздың оң жағында не бар?
3. Суретте жоғарыда не бар?
4. Қайда жасырынған?

8 - тапсырма: Уақыт.
1. Мынау қай уақыт?
2. Мезгілдердің ішінен күз мезгілін көрсет.
3. Кешкі уақытты көрсет

Оқу іс - әрекетінде көрсетіп, түсіндіріп серуен кезінде бақылау жүргізіп, қоршаған ортадағы заттарды салыстыру арқылы түсінік бердім. Соның нәтижесін тоқсан соңында тапсырма беру арқылы орындаттым.

Барлық тапсырманы орындағаннан кейін тоқсан соңында балалардың балдарын есептеп зерттеу кестесіне салдым. Алынған қорытынды бойынша баланың даму деңгейі және оның мектепке қаншалықты дайын екенін анықтадым.
35 - 40 балл болса баланың деңгейі жоғары. Ол тапсырмаларды жеңіл орындайды. Оның даму деңгейі жасына сай келеді. Бала мектепке баруға дайын.
25 - 30 балл болса баланың деңгейі орташа. Оған көмектесу қажет. Баланың қиын тиген бөлімдерге көңіл аудару керек. Сол бөлімдерге қосымша тағы жұмыс жүргізу керек. Сонда бала жақсы нәтижеге жетеді.
15 - 20 балл болса баланың деңгейі төмен. Бүл көрсеткіш баланың әзірге мектепке дайын еместігін білдіреді. Баламен көбірек жұмыс жүргізуді қажет етеді.
5 - 10 балл болса бұл нәтиже жеткіліксіз, бала мектепке баруға мүлдем дайын емес. Оның даму деңгейі жасына сай келмейді.

І - тоқсанда тобымдағы балалардың жинаған нәтижесі.
Нәтиже
18 бала - жоғары
4 бала - орташа
3 бала - төмен.

«1-10-ға дейінгі сандарды қайталау»

КлараБ

13 мам 2013

3911

Білім саласы: қатынас, таным, әлеумет.
Білім бөлімі: математика, тіл дамыту, көркем әдебиет.
Тақырыбы: «1 - 10 - ға дейінгі сандарды қайталау»
Мақсаты: Сандарды білуге, кері санай алуға, заттың санын білуге, математикалық тапсырмаларды дербес шеше білуге, логикалық ойлау қабілетін дамытуға дағдыландыру.
Көрнекілігі: слайдтар, кеспе сандар, суреттер
Барысы: Балалар бүгін біз « Математика патшалығына саяхат
жасайық. Қане, дайынбыз ба?
1 - кезең. « Санды тап» ойыны
Слайд 1 көрсетіледі.(балалар сандарды атайды.)
Қолдарындағы кеспе сандарды көрсетеді. Балалар осы сандар туралы санамақ білеміз бе? Кім айтады?
1 - дегенім - бесік,
Шықтым содан өсіп,
2 - дегенім - елім,
Далам, тауым, көгім,
3 - дегенім - үміт,
Үміт артар жігіт.
4 - дегенім - төзім,
Төзе білем өзім.
5 - дегенім - бақыт,
Бағалайтын уақыт.
6 - деген - ақыл,
Тыңдағаның мақұл.
7 - деген - жалау,
Жүректегі алау.
8 - деген - сөзің,
Серт беретін кезің.
9 - деген - тоқтау,
Елдің жоғын жоқтау.
10 - дегенім - Отан,
Қорға соны, ботам!
Суретпен жұмыс.(заттардың санын санау )
Ал енді кері санайық. 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0
2 - кезең. «Кім жылдам?» ойыны Слайд 2 көрсетіледі (балалар артық затты табады.)
Енді мен сендерге жұмбақтар жасырайын, шешуін табыңдар.
Алты қырлы,
Алтын сырлы.
(қарындаш )
Екі ағайынды,
Екеуі де бір үйде.
Бірін - бірі көрмейді.
(көз)
3 - кезең. «Ойлан тап.
Слайд 5. ( сандарды қосып, теңдіктің шешуін дәлелдеу.)
4 - кезең. Адасқан сандарды тауып, сұрақтарға жауап беру.
1. Көп саннан азға қарай сана
2. Қайталанған санды тап
3. 7 - ден үлкен санды тап
4. 7 - ден кіші санды ата
5. 3 - тен кіші санды тап.
5 - кезең. Тиісті таңбаны қой, есепті шығар.
Жауабын тексер.
Міне, балалар өз білімімізді тексердік. Жарайсыңдар!

ктеп жасына дейінгі балаларды ақыл-ой тәрбиесі арқылы дербестікке тәрбиелеу

jadyra-kasaiy

10 сәуір 2013

10026

Мектеп жасына дейінгі балаларды ақыл - ой тәрбиесі арқылы дербестікке тәрбиелеу.

Мектепке дейінгі кезеңдегі тәрбие - адам қалыптасуының алғашқы баспалдағы. Бұл баланың әсерленгіш, еліктегіш, ойлауды, сөйлеуді меңгеруімен алғаш рет бөтен ортаға бейімделуімен сипатталатын кезең Мектеп жасына дейінгі тәрбиенің негізі бес жасқа дейін қаланады.
«Бес жасқа дейін жүргізілген барлық тәрбие ісіңіз - бүкіл процесінің тоқсан проценті», - деп Жүсіп Баласағұни балалық кезеңдегі тәрбиенің маңызын анық көрсеткен.
Баланың ақыл - ойын жүйелеу, ойлау қабілетін жетілдіру, дәлдікке үйрету шындыққа тәрбиелеу мақсатында, сауаттылыққа баулу - бүгінгі күн талабы.

Мектеп жасына дейінгі баланы дамытатын, өсіретін әрі тәрбиелейтін де негізгі іс - әрекеті - ойын.
Ойын арқылы бала өзін қоршаған ортамен, табиғатпен, қоғамдық құбылыстарымен, адамдармен, олардың еңбегімен, қарым - қатынастарымен танысады.
Белгілі педагог А. С. Макаренко баланың өміріндегі ойынның атқаратын қызметі туралы; ''Үлкендер үшін жұмыстың, қызметтің маңызы қандай болса, балалар үшін ойынның маңызы сондай болады - деген; ''
Біз балалардың ойнай жүріп, анасының, әкесінің барлық мамандық иелерінің қызметтерін атқарып жүретінін байқаймыз. Мектепке дейінгі кезең біз түсінгендей өмірдің тек алаңсыз кезеңі ғана емес, ересектерге олар тек киімі бүтін, қарны тоқ болса ойнап - күлуді білетін сияқты көрінеді.

Барлап қарасақ балалар өмірінде де ересектер өміріндегідей күрделі, күрмеуі қиын, кейде тіпті шешілмейтін проблемалар көп және олар балаларды ренжуге, қапалануға мәжбүр етеді. Қиыншылықтармен күресуге, жеңе білуге, қуануға үйретеді.
- Түрлі - түсті текшелерден үйді қалай салу керек?
- Ойыншықтарды өзара қалай бөлісеміз?- деген болмашы сұрақтарды өздері олар ересектер ше талқылап жатады.

Сонымен мектепке дейінгі кезең - баланың жеке тұлға болып өзін - өзі сезінуінің алғашқы сатысы демек адамгершілік ақыл - ой және басқа да қасиеттерінің ең маңызды кезеңі. Баланың мәдениетті сөйлей білуі үй ішінде, балабақшада, отбасында алған білім тәрбиесіне байланысты. Біздің басты міндетіміз баланы жан - жақты дамыта отырып тілін дамыту. Сөздік қорларын байытумен қатар есте сақтау қабілеттерін арттыру.
Баланың ана тілінде таза еркін сөйлеуін мектепке дейінгі кезеңде меңгертуге тиіспіз.
Ұлы педагог К. Д. Ушинский:"Кімде кім баланың тіл қабілетін дамытқысы келсе, ең алдымен оның ой - өрісін қабілетін дамытуы тиіс "- деген. Әрбір ұйымдастырылған оқу іс - әрекеттерін өткізуде тәрбиешінің шығармашылығы, әдіс - тәсілдері тиімді пайдалануы, оқу іс - әрекетін түрлендіріп ұйымдастыруда ойындарды мақал - мәтелдерді, жұмбақтарды қолдануы балалардың қиялын шарықтатады. Білімді меңгерту үстінде баланың ойлау қабілеті ұштасады.
Кішкентай балалар тез еліктегіш жан - жағына алаңдағыш келеді. Сөзді мәнерлеп айтуда болсын, балалар тәрбиешіге, үлкендерге еліктейді. Тіл дамыту, Көркем әдебиет оқу іс - әрекеттерін ойын арқылы өткізу адамгершілік мінез - құлықты қалыптастыруға ықпал етеді. Сәлемдесуге баулу, достыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеуге бейімдейді. Мен өз тәжірибемде балалар тілін дамытуда, ой - өрісін кеңейту мақсатында мына жобаларды негізге ала отырып жұмыс жасаудамын.

- Тілді дұрыс меңгеру;
- Ауыз екі сөйлей білу;
- Көркемсөз үлгілерін үйрету және игерген білімдерін қолдана білу;
- Сөздік қорын молайту;
- Дыбыстарды анық айтуға үйрету
Осы жобаларды меңгерген бала мектеп табалдырығын аттауға емін - еркін сөйлей алатын деңгейге жетеді.
Мектеп ж. д. бала көзбен көріп таныған затты дұрыс қабылдап, елестете алады. Сондықтан баламен сөйлескенде, әдеби шығармаларды оқығанда оларға суреттеп көрсетіп әңгімелеу өте әсерлі болмақ. Шығарма мазмұнына немесе балалардың іс - әрекетіне өмір мен табиғат құбылысына арналған көркем суреттер баланың сана сезіміне, жүйелі сөйлеуіне әсер етеді. Өмір құбылысын нақты көріп тануға жол ашады.
Мектеп жасына дейінгі бала көзбен көріп, таныған заттарды дұрыс қабыл, елестете алады. Сондықтан баламен сөйлескенде, әдеби шығармаларды оқығанда, оларға суреттер көрсетіп, әңгімелесу әсерлі болмақ. Шығарма мазмұнына немесе балалардың іс - әрекетіне, өмір табиғат құбылысына арналған көркем суреттер баланың сана - сезіміне, жүйелі сөйлеуге әсер етеді. Өмір құбылысын нақты көріп тануға жол ашады.

Бала оқыған әңгіме, ертегі мазмұнын сурет арқылы тез қабылдап түсінеді. Сондықтан ертегі, әңгімелердің суреті айқын, шығарма мазмұнына сай болуын ескерген жөн. Баланың тілін, сана - сезімін жетілдіру, эстетикалық талғамын байытуда теледидар арқылы берілетін мультипликациялық фильмдерді көрсетіп әңгімелесу, оқылған шығармаға байланысты диафильмдер, компьютер қолдану пайдалы.

Балаға диафильм немесе теледидардан әр түрлі қызықты көрсетілімдерді көрсету қазіргі заманда өте қажет. Бала теледидар көріп отырғанда жан - жағындағылар дауыстап сөйлеп, әңгімелесу болмауын ескерген жөн. Көріп не тыңдап отырғанда бала жақсы түсініп, қабылдайтын болуы керек. Сонымен бірге баладан алған әсерін айтып беруге үйретіп отыру қажет.
Бүгінгі күн талабы - баланың ақыл - ойын дамыту, ойлау қабілетін жетілдіру, өзіндік іскерлік қасиеттерін қалыптастыру, заман талабына сай ойы жүйрік етіп тәрбиелеу.
Білім беру жүйесінің барлық сатыларының алдында тұрған көкейкесті мәселелерінің бірі - білім сапасын арттыру, оның әдістемесін жетілдіру, жас ұрпақтың тұлғалық ойлауын дамыту болып табылады.
Заман талабына сай жас ұрпақ тәрбиелеуде мектепке дейінгі бала тәрбиесімен айналысатын қызметкерлер, тәрбиешілерге жауапты міндет жүктеледі. Бұл міндетті кең байтақ республикамыздың барлық мектепке дейінгі мекемелерде қызмет атқаратын мамандар абыроймен атқарып келед

Математика еліне саяхат

Ж_а_н_а_р

31 қаңтар 2013

13745

«Ер Төстік» ортаңғы тобының ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Білім беру салалары: «Таным»
Бөлімдері: ҚМҰҚ
Тақырыбы: Математика еліне саяхат (1-ден 5-ке дейін санау)
Мақсаты: 1. Білімділік: 5 көлемінде сандық есептеу дағдысын дамыту, сандарды тура және кері санауға, сандар көршісін атауды, кеңістікті бағдарлау оң, сол, алдыда, артта ұғымдарын дамыту. Геометриялық пішіндер туралы білімдерін кеңейту. Апта күндерін атауды үйрету, балалардың тілін дамыту жұмыстарын жалғастыру, білімге деген құштарлығын арттыру.
2. Дамытушылық: Балалардың білімін дамытушы ойындар арқылы әртүрлі тапсырмаларды орындай отырып, салыстыру, санау, топтау дағдыларын ойын арқылы дамытып, санамақ айту арқылы сөздік қорларын молайту, ой - өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Балаларды тапқырлыққа, іздемпаздыққа тәрбиелеу. Табиғат пен адам арасындағы қарым - қатынас арқылы татулыққа, бірлікке, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Санамақ таяқшалар, геометриялық пішіндер кесінділер, ойыншықтар, үйшік.
Әрекет кезеңдері
Тәрбиешінің іс - әрекеті
Балалардың іс - әрекеті
Мотивациялық - қозғаушылық Сабаққа ұйымдастыру. Балалар барлығымыз жылулық шеңбер бойына тұрып қонақтармен амандасайық.
Күннің көзі ашылып,
Көкке шуақ шашылып,
Құтты қонақ келіпті,
Төріме міне еніпті,
Амандасу үлкенге
Тәрбиенің басы ғой,
Ал қанекей бәріміз,
«Сәлеметсіз бе,» дейік үлкенге,
Сәлеметсіздер ме, апайлар!
(Балалар қонақтармен амандасады).
- Қане барлығымыз орнымызға отырайық. Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
Күз мезгілі
- Күз мезгілінде неше ай бар?
Үш ай бар: Қыркүйек, қазан, қараша
- Бір аптада неше күн бар?
Бір аптада жеті күн бар: дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі.

- Мен сендерге жұмбақ жасырайын, мұқият тыңдаңдар
Туысқан бес кісі, Бірінен - бірі кіші. Бәрінің аты бір, Ең кішісі шеткісі. (шешуі: бес саусақ)
- Сандарға арналған санамақ кім біледі?
Айдана: «Бір үйде біз нешеуміз?» санамағы.
Бас бармақ - әкем, Балан үйрек - шешем, Ортан терек - ағам, Шылдыр шүмек - әпкем, Кішкене бөбек - мен. Бір үйде біз нешеуміз? Бір үйде біз бесеуміз.
Іздену барлау Д. о «Үйшік».
- Қараңдаршы балалар жазық далада үлкен емес, кіші емес бір үйшік тұр. Сол жазық дала бойымен 1 саны жүгіріп келеді, үйшікті көреді де есікті қағады, ешкім дауыс бермеген соң ішке кіреді. Осында тұрайын деп отырады. Солай 2, 3, 4, 5, сандары келіп берілген тапсырманы орындап барлығы бірге тұрады.
5 саны: Есік тұтқасын ұстап ойланады. Әрі ойланып, бері ойланып сопақша пішін деп жауап беріп, үй ішіне кіреді. Осылайша сандар бірге тату - тәтті дос болып бірге тұрады. (Сандар қатарымен тұрады)
Балалар қандай сандар екен? Осы сандармен ойын ойнайық «Қай сан жоқ?» Ойлау қабілеттері арқылы сандарды санау арқылы, жоқ санды табу.

Сергіту сәті: 1 дегенде тұрайық,
2, 3, 4,- алақанды соғайық,
Оң жаққа бұрылып,
Сол жаққа бұрылып
Бір отырып, бір тұрып,
Біз жүгіріп алайық.
5 дегенде асықпай,
Орнымызды табайық.
Балалар, есікті біреу қағып жапқан сияқты, естисіңдер ме? - Хош келдің, сен кімсің?
Жалқаубек: - Сәлеметсіңдер ме, балалар, менің есімім. Мен көмек сұрап келдім. Маған апайым тапсырма берді. Сендер көмектесесіңдер ме?
1 - тапсырма: сандарды тура және кері санау.
2 - тапсырма: мына пішіндер қандай пішіндер деп аталады? Қанша бұрыштары бар? Түстері қандай?
Санамақ таяқшалардан қандай пішіндер құрастыруға болады? Жалқаубекпен ойын ойнайық. Геометриялық пішіндерге, сандарға байланысты сұрақ - жауап арқылы ойлау қабілеттеріңді байқап көрейік.
«Көңілді математика» ойыны.
1. Қандай зат дөңгелек тәрізді болады?
2. Екі тышқанда неше құйрық?
3. Сендердің жастарың нешеде? (Балалар қуана ойнайды).
1 саны: Мен - 1саны, Бір дегенім - бала, Санды дұрыс сана. Сенің қанша атаң бар? Сенің қанша апаң бар?
2 саны: Мен 2 санымын, сен қызыға қараған. Екі дегенім - ешкі, Таудан келер кешке. Лағы оның қанша? Ізде келмей қалса.
3 саны: Мен 3 санымын, құралған екі ілмектен. Үш дегенім - үйім, Үйде жақсы күйің, Бақшадан да қалма, Тап - таза боп киін.
4 саны: Мен 4 санымын, иілген үшкір шығанағым. Төрт дегенім - түлік, Жүрген мұны біліп, Жылқы, сиыр, түйе, қой, Санаңа мұны түйіп қой.
5 саны: Мен сопақша пішінмін деп кіріп кетеді.
1, 2, 3, 4, 5,
(Балалар таңырқай қарайды).
Жалқаубек
Көмектесеміз
1, 2, 3, 4, 5; 5, 4, 3, 2, 1.
Геометриялық пішіндер. Үшбұрыш - қызыл түс, Төртбұрыш - көк түс, Дөңгелек - сары түс, Сопақша - жасыл түс. Санамақ таяқшалардан үшбұрыш, төртбұрыш құрастырады.
1. Күн, доп, қарбыз 2. Екі құйрық 3. Төртте, бесте
Рефлексивті - қорытындылау
- Жарайсыңдар балалар, өте тапқыр екенсіңдер. Жалқаубек біздің балалардың білімге деген құштарлығын байқаған боларсың. Сен де апайлар берген тапсырманы күнделікті орындап жүр.
- Балалар мен сендерге беретін сыйлықтарым бар. Балалар сендерге көп - көп рахмет!

Күтілетін нәтиже Білуі немесе хабардар болуы: 1-ден 2-ге дейін сандарды біледі, таниды.
Қалыптасқан әдет: Тура және кері санайды.
Істей біледі: Суреттерге қарап сан құрамын ажыратады

Сабақ жоспары. 1 сынып. 8 саны және цифры

Тақырыбы: 8 саны мен цифры Бөлімдері: Математика Оқу тәрбие міндеттері: Білімділік: Сандар қатарын қайталау, 8 санын қосу және алу. 8 санының құрамынмен таныстыру. Дамытушылық: Оқу -танымдық, коммуникативтік, ақпараттық-технологиялық құзыреттіліктерін, ойлаудың математикалық стилін, логикалық ойлау құрылымдарын дамыту. Тәрбиелік: Адамгершілік және экологиялық тәрбие беру. Сабақтың түрі:Ертегі сабақ Сабақтың әдіс-тәсілі: Оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау, ақпаратты- коммуникативті технологиясы. Сабақтың көрнекіліктері: интерактивті тақта. Сабақтың барысы: 1.Психологиялық ұйымдастыру кезеңі. «Достар» психологиялық жаттығуы арқылы көңіл-күй орнату.Топта отырған оқушылар бір қолдарын парта ортасына біріктіріп, бір-біріне іштей жақсы тілектер тілейді. Кіріспе әңгіме: - Балалар бүгінгі сабақ өзгеше болады.Қалың орманның қандай болатынын білесіңдер ме?Сендер өздеріңді орманда серуендеп жүргендей сезініңдер.Реолаксация жасалынады. (Оқушылардан көздерін жұмып, ормандағы сайраған құстардың дауысын, жапырақтардың иісі, т.б көздеріне елестетеді.Көздерін қайта ашу сұралады.) -Орман ішінен бізге жол көрсететін бір құс кездесті. Бұл құсты танисыңдар ма?Бұл оқымысты үкі.(интерактивті тақтадан қолына кітап ұстаған, көзілідірік киген оқымысты үкі шығады) -Балалар оқымысты үкінің бізге арнайы дайындаған тапсырмалары бар екен. Үкінің 1 тапсырмасы:Суретте 7 ағаш көрінеді. (Арнайы нота берілген батырманы басып, үкіні 7 рет гуілдетеді.) Алған білімдерінің диогностикалық кезеңі. Үкінің 2-ші тапсырмасы: 2 санының көршілерін ата! 5 санының көршілерін ата! Аптаның 5-ші күнін ата! Аптаның 7-ші күнін ата! Аптаның нешінші күні демаламыз? Көршілеріңнің нөмерін ата! Мысалы: мен 6-шы үйде тұрамын,Балнұр 7-ші үйде тұрады, ал Ринат қай үйде тұрады? 7 саны неге (зат) ұқсайды? Жаңа сабақ.Үкінің 3-ші тапсырмасы: №1 есепті шығарып жаңа сабақты түсіндіру. 1-7 =8 8-1=7 6+2=8 8-2=6 5+3=8 8-3=5 4+4=8 8-4=4 Әліппе-дәптер бойынша есептерді шығару. Үкінің 4-ші тапсырмасы. Жемістер арқылы №2 есепті шығару беріледі. Үкінің 5-ші тапсырмасы сендерден орман туралы ән есту екен.Бізде үкінің тапсырмаларын орындаймыз деп шаршаппыз, кішкене сергіп алайық, балалар. Сергіту сәті. Мыстан кемпір Қалың орман арасында, Теріс қарап үйшік тұр. Сол үйшіктің ортасында, Мыстан кемпір билеп жүр. Қыран құстың ұрыны бар, Көзі оттай жайнаған. Жез тырнағын іске салып, Дудар шашын тараған. Қорқып кеттік жалмауыздан, Жүрегіміз дүрсілдеп. Түрін сенің қандай жаман, Ағаш аяқ дүрсілдеп. Оқымысты үкінің 6 - шы тапсырмасы.8 санының жазылуын үйрету. Үкінің 7-ші тапсырмасы: математикалық жұмбақтар Үйге кірді Алдияр, Оған қоса Мадияр. Кейін келді Айдана, Қанша болды бар бала?(1+1+1=3) Ағаштағы төрт алмұрт, Өскен екен тимей құрт. Самал алып екеуін, Қалдырған екен нешеуін? (4-2=2) Көлден ұшты 7 қаз, Қайтып қонды 2 қаз. Қонбады оның нешеуі, Қане кім тез шешеді? (7-2=5) 8.Сабақты қорытындылау кезеңі.Үкінің соңғы тапсырмасы 8 санына байланысты есептер құрастыру. Үкі шығып оқушыларға рахмет айтады. Үйге 1ден - 8ге дейін тура және кері санауды үйрену, сабаққа қатысып отырған оқушылар бағаланады.

Жүктеу үшін астындағы жарнаманы басыңыз

Автор: Маханова З.А.

8 саны мен цифры

Сабақтың тақырыбы: 8 саны мен цифры.

Сабақтың мақсаты: 8 санымен, оның цифрымен таныстыру.Өткен 7 санына 1-ді қосып, 8 санын алуға болатынын түсіндіру. «+», «-» таңбаларын пайдаланып сегізге дейінгі көлемде жазбаша, ойша есептер құрастыру.Тура және кері санау.8 санын қос қошқар мүйіз өрнектерін балаларға көрсете отырып, естерінде сақтау жұмысын жүргігу.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ- жауап, көрсету, жаттықтыру, ойын.

Көрнекілігі: сандар, суреттер, таңбалар.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

«Көршісін тап» ойыны.

2.Жаңа тақырып.

Өткен сабақтарды қайталап, қандай цифрымен танысқандарын, олардың әрқайсысының неге ұқсайтынын, неше бірліктен құралатынын еске түсіріп, жаңа өтілетін санмен танысады.

Оқушылардың қисынды ойлау қабілетін дамыту мақсатында жұмбақтар жасыру.

1. Бұл санға да ал үлгі,

Қар адамға кәдімгі.

Қыс түссе болды аулада,

Келтіріп тұрар сәніңді.

Бір ғана саған тапсырма:

Үшінші басты жапсырма!

8 саны және цифры Сабақтың мақсаты: 1,8 саны,,оның шығуы, сандар қатарындағы орны туралы түсінік, 8 цифрын дұрыс жазуды қалыптастыру. 2. Оқушылардың жан-жақты ойлауын, ізденуін, алған білімдерін одан әрі дамыту. 3. Ұлттық ойынға,пәнге қызығушылығын арттыру, толық жауап беруге, зейінділікке тәрбиелеу. Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, ойын арқылы мысадар шығару. Көрнекілігі: цифрлар, сурет, орамал, карточкалар. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі ІІ. Өткен сабақты қайталау А) 1,5,6,7 сандарының құрамын, сандар қатарын қайталап, еске түсіру. Ә) Балалар,бүгінгі сабақта біз «Орамал тастамақ» ойынын ойнаймыз. Тақтада 3 топқа 3 мысалдан тапсырма беріледі. Әр топқа 3 баладан шығып, 3 топ жарысады. Ойын барысында мысалды орындай отырып, шығарып болған бала өз тобының келесі мүшесіне орамалды табыс етеді. Қай топ тақтада жазылған 3 мысалдың жауабын тез орындап, сынып оқушыларына орамалды желбіретіп көрсетсе, сол топ жеңімпаз атанады. 1-топ 2-топ 3-топ 3+_= 5 _+1=6 6+_=7 _ +1=5 3+_=6 3+_=7 _+0=5 4+_=6 _+2=7 2. «Тай жарысы» ойыны. Оған 1 жасқа келген жылқы алынады. Тайға мініп шабатын баланың жасы7-8 жас шамасында болады.Тайға ер тоқым салынбайды, жайдақ шабады. Тайлардың суреттерінің артындағы сандарды

Ғылыми Жобаның мазмұны Кіріспе. ..................................................................3 1. Негізгі бөлім. ....................................................... 1. 1. Сандардың шығу тарихы. ...............................5 1. 2. 7 саны - қасиетті сан. .....................................7 1. 3. 7 санына байланысты Қазақ аспаптары. ..........11 Қорытынды. ..........................................................16 Пайдаланылған әдебиеттер.....................................17 Бұл жоба Қазақ халқының бір санынан бастап әр санның қадірі мен қасиетін салмақтап, өзіне тән ерекшелігін саралай білген, орнына, маңызына сай қолданған. Әр санда өзіндік кие болатынын, мақсаты мен мағынасы болатынын сезе, түйсіне білген. Әр санның өзіндік қасиеті шариғатқа қатысты, тәрбиелік мәні, саналы орны болған. Ұлы ғұлама, әлемнің екінші ұстазы Әбу-Насыр Әл-Фараби бұдан мың жылдан аса уақыт бұрын «адамға ең бірінші білім емес, тәрбие керек. Тәрбиесіз берген білім адамзаттың қас жауы», - деген қағидасын ұстанамын. Ал Пифогор болса: «Әр сан өзіндік ерекшелікке ие» деген екен. Ғалымдардың бұл тұжырымдарына сену-сенбеу әркімнің өз еркінде. Басқа ғылымдар мен дін қағидаларының да болжамдарға сай келе бермеуі мүмкін. Дейтұрғанмен, әр санның адам өмірінде белгілі бір маңыз иеленетін жоққа шығара алмаспыз. Математика өмірді сан арқылы бейнелейді. Тіршілік ете бастаған алғашқы кезеңде адам баласы жазу-сызудан бұрын-ақ санауды үйренгені хақ. Сен сандарды жалықтыратын нәрсе деп ойлайсың ба? Тағы да ойланып көр. Адамдар қалай санай бастаған? Адамдар санай бастаған кезде, сірә, санау үшін қол саусақтарын пайдаланған болар. Барлық адамдарда он саусақтан болғандықтан, ондықтармен санау ыңғайлы болған. Біздің қазіргі заманда санаудағы ондық жүйесі осылай туындаған. Адамзат баласы сандардың атауын ойлап тапқанға дейін саусақтар есептеудің ең қолайлы тәсілін табуға көмектескен. Сен бірдеңе санау кезінде саусақтарыңды пайдалансаң, ешқашан да жаңылыспайсың. Саусақтарыңа қарап-ақ, сандарды атамастан оларды көз алдыңа елестете аласың. Саусақтар мен сандар арасындағы байланыс көне замандардан бері бар. Тіпті қазір де біз "сан" сөзін пайдаланамыз. Ол "саусақ" деген ұғымды білдіреді. Міне біздің зерттеу тақырыбымызға арқау болып отырған да осы сандар арасындағы 7саны және оның қасиеті. Қазақ халқы тілге бай. Әр сөзін талдай білген, әр сөзіне мән берген халық. Қазақ үшін әр сөздің ғана емес, әр санның өзіндік қасиеті, шариғатқа қатысы, тәрбиелік мәні, саналы орны болған. Расында Қазақ бір санынан бастап, әр санның қадірі мен қасиетін салмақтап, өзіне тән ерекшелігін саралай білген, орнына, маңызына сай қолданған. Әр санда өзіндік ие болатынын мақсаты мен мағынасы болатынын сезе, түйсіне білген. Кіріспе Математика - ғылымдардың ішінде ең ерте шыққаны, оның тарихы ғасырлар түкпірінде жазу мен сызу жоқ кезде басталған. Адамзат тағылығының даму дәуірінің табалдырығын аттап басқан заманда «артық», «кем», «үлкен», «кіші» ұғымдары туған. Бұлар кейін «тең» ұғымының шығуына негіз болған. Күн көріс қамы тіршілік үшін жүргізілген күрес ерте заманның адамдарын айналасындағы заттарды санауға, нәрселердің мөлшерін өзара салыстыруға, жыл мезгілдерін айыруға мәжбүр еткен. Заттарды санаудан 1, 2 , 3, 4, 5, … т. с. с. натурал сандар ұғымы қалыптасқан. «Нәрселерді санағанда қолданылатын сандар натурал сандар деп аталады. » Кез келген натурал санды он цифр 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 арқылы жазып көрсетуге болады. Сандарды осылайша жазу тәсілі ондық тәсіл деп аталады. Ең алғашқы сандар, яғни цифрлар б. з. д. 2 мыңжылдықта болған деседі. Тарихқа жүгінсек, дерек көздері сандардың ежелгі Вавилонда қолданылғанын айғақтайды. Ол кезде сандар 1 мен 0-ден ғана тұрған секілді. Бірлік, ондық, жүздікті құрайтын санақ жүйесі болған. Кейіннен атақты ойшыл Пифагор сандарды 1-ден 9-ға дейін қысқартқан. Бірнеше бірліктерге бөлген. Ол өз шәкірттеріне сандар әлемді билейді деп үйреткен. Әрбір сан, цифрдың түбінде қандай да бір ой, идея жатыр. Сол идеяның мән-мағынасын түсіну үшін ғалымдар арнайы ғылым - нумерологияны ашқан. Нумерология арқылы әр санның шығу төркінін, мән-мағынасын, оның адам өміріне деген әсерін ұғынуға болады. Нумерологияшыл ғалымдардың ойынша әр адамның жаны өзінің нумерологиялық кодымен тікелей байланысты. Ол кодты шеше білген адам өз тағдырының толық иесі бола алады. Қарап отырсақ, әркімнің өзі сенетін бақытты және бақытсыз сандары болады. Біреудің бақытты саны - 13 , бақытсыз саны - 9 делік. Мұндайға шын көңілімен сенетіндер айдың 13-і күні кез келген тірлігін сенімділікпен іске асырады. Ал 9-ы күні әр қадамын абайлап басып, тіпті үйден шықпай, төрт қабырғаның ішінде күн ұзаққа қамалып отырып алатындар да бар. Cөйтіп, ол 13 саны байқалған жерде ба¬тыл жүрсе, 9-дан үнемі сақтанады. Жеке адамды қойшы, мұндай құбылыстарға жаппай халық боп сенетініміз де бар емес пе? Өзіміздегі «жеті қазына», «ер кезегі үшке дейін», «сәрсенбінің сәтті күні» ұғымдары, тұрақты көршіміз - орыстардың «қасиетті үштігі», америкалықтардың естігенде жандары түршігетін, күні бойы үреймен өткізетін «айдың 13-дегі жұмасы» тағы басқа түсініктер жоғарыда айтқанымызға дәлел бола алады. Сан атаулының бәрі бірдей қолданылмайды. Атап айтсақ, ерекше мәнде қолданылатын «төрт», «жеті», «тоғыз», «қырық» сандары. Сан есімдердің ішінде кейбір сандар сандық мәнімен қатар басқа мағынада қолданылуымен ерекшеленеді. Бұндай жағдай, әсіресе осы сандардың тұрақты тіркестерде, аңыз-әңгімелерде, жыр-дастандарда, салт-дәстүрлерде және басқа дүниетанымға байланысты қолданылғаны көзге анық түседі. Сонымен бірге бұл құбылыстың тарихы да арыда жатқаны байқалады. Ғылыми Жобаның зерттеу мақсаты: Жобадағы мақсат: Қазақ халқының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін өз бойындағы ерекше қасиеттерін таланты мен дарындылығын, өзгелерден ерекше табиғи қабілеті арқылы биіктерден көріну. Қасиетті сандар арқылы тәрбие берген салт-дәстүрін сол қалпында сақтап қалу. Сонымен қатар бұл киелі сандар туралы ең маңызды, қызықты және түсінікті нәтижелерді жинақтау. Көптеген шешілмеген проблемаларды атап көрсету. Ғылыми Жобаның міндеттері: - Қасиетті сандармен танысу. - Қасиетті сандардың өмірде алатын орнын түсіндіру. - Киелі 7 санының сандар қатарында орнын көрсету. Мәселе: Білім беруде және тәрбие саласында қасиетті сандардың алатын орнын зерттеу. Зерттелетін зат: Халықтық педагогика элементтерін кеңінен пайдалану, ұрпақ бойында адамгершілік қасиетін дамытуда пайдасы бар екенін зерттеу. Жердің жүзін мекендеген халықтардың көбісі ерте кезден-ақ жеті санында сиқырлық күш бар деп санаса, оны киелі, қасиетті деп ұғатын да ұлттар бар. Біздің ата-бабаларымыз да жеті санын қастерлеп, бірқатар таным-түсінігі мен табиғат құбылыстарын, аспан денелері мен заң, жүйелерді жеті санымен атайды. Аллаһ Тағаладан пенделеріне түскен қасиетті кітаптардың бірі - Тауратта жеті саны 500 рет қайталанады. Қазақтардың таным - түсінігінде Жеті ата. Бұл - Қазақ халқының дәстүрлі салт-санасында адамның ата жағынан тегін таратудың нақты жүйесі. Әрбір Қазақ баласы өзінен бастап жеті атасының аты жөнін білуге міндетті. Мұны әке-шешесі, ата-әжесі үйретіп, жаттатуға тиіс. Өйткені қазақта жеті атаға дейін қыз алыспайды, оған дейінгі ұрпақ бір атаның баласы - туыс саналады. Қазақтар негізінен жеті атаны былайша таратады: 1. Бала. 2. Әке. 3. Ата. 4. Үлкен ата. 5. Баба. 6. Түп ата. 7. Тек ата. Сондай-ақ, адамдар атасынан төмен қарай атағанда былайша ататек жалғасады: ата, әке, бала, немере, шөбере, шөпшек, немене. Мұнан соң туыстың атаулар әрі қарай: жүрежат, туажат, жұрағат, жат жұрағат, жегжат, жамағайын болып кете береді. Жеті аталық ұстаным әрбір қазақтың, бүкіл халықтың бабалар рухы алдында іштей жауапкершілік сезімін оятатын күшке ие. Ол - этникалық тұтастықтың қуатты арқауы, темірқазығы. Сол себепті ата-бабаларымыз: «Жеті атасын білмеген: жетесіз», «Ата - тегін айтқанның айыбы жоқ» деп ұрпақтарына жеті атасын білуді өсиет, аманат етіп айтып кеткен. Қазақтар бала, немере, шөбере, шөпшек, немене, туажат, жүрежатты «Жеті пұсты» деп те атайды. Жеті қазына. Ол жөнінде пікір таласы көп. Алайда қазақтар ертеде жеті қазынаға мыналарды жатқызған: 1. Ер жігіт. 2. Сұлу әйел. 3. Ілім-білім. 4. Жүйрік ат. 5. Құмай тазы. 6. Қыран бүркіт. 7. Берен мылтық. Қазақтар жеті қазынаны «жеті ырыс» деп танып, оған мыналарды жатқызған: 1. Адамның ақыл-ойы, санасы. 2. Денсаулық. 3. Ақ жаулық (ердің жары). 4. Бала (өмір жалғасы). 5. Көңіл (көңіл мен пейіл кең болса, ынтымақ, береке орнайды). 6. Жер («Жерсіз - ел тұл, ерсіз - жер тұл»). 7. Ит. Жігіттің жеті қазынасы Жүрдек аты -жігіт қаны, қанаты Қыран бүркіт - қарым күші, қуаты. Құмай тазы - бастан берік сенімі, Ақ мылтығы - сөнбес оты, серігі Алмас кездік - жігіт сусы, һәм мысы Ау жылымы - амал, айла, әдісі Қара қақпан серті себі тірліктің Осы жеті қазынасы жігіттің. Ал, Ислам аңызы бойынша, жеті қазынаға мыналар жатады: 1. Қыдыр (қызыр). Қыдыр дарыған адам бай болады. 2. Бақ. Ол ерекше жаратылған құдірет иесі. Бақ дарымайды, қонады. 3. Ақыл (Байлық пен бақыттың тірегі). 4. Денсаулық. 5. Ақ жаулық. 6. Тұз (Ол - Алланың адамдар мен жан-жануарларға берген несібесі, таусылмайтын кені). 7. Ит. (Адам Ата мен Хауа Ананың алғашқы серігі). Қазақтардан басқа халықтарда да жеті қазына туралы өзіндік таным, түсінік бар. Мысалы, грек аңыз - әңгімелерінде жеті қазынаға мыналар жатады: 1. Көк аспан. 2. Күн (барлық зат оның шуағынан нәр алады). 3. Ай (түнгі тіршілік нәрі). 4. От (От - Күннің жердегі сүлдесі. Оны пайдалану арқылы адамдар дүниенің төрт бұрышына тарады). 5. Су. (сусыз тіршілік жоқ). 6. Жер (тіршілік анасы). 7. Ит. Жеті қат көк. Ол - аспан әлемі туралы мифологиялық түсінік. Оның үш мағыналық сипаты бар. Біріншісі: Аллаһ Тағала аспанды жеті қабатты етіп жаратқан. «Алланың жеті аспанды қабат-қабат етіп жаратқанын көрмедіңдер ме?» (Құран Кәрім, 72 сүре, 14 аят). Екіншісі: жеті жұлдызға байланысты атау. Олар: Ай, Мер- курий (Ғұтрад), Шолпан (Зуһ-ра), Күн, Марс (Миррих немесе Қызыл жұлдыз), Юпитер (Мүштари), Сатурн (Зұхал). Үшіншісі: ежелгі түркілік мифологиялық түсінік негізіндегі мағына. Ол мұсылмандық ұғыммен сіңісіп, ұмытылып кеткен. Жеті қат жер. Ежелгі наным-сенім бойынша олар мынандай: 1. Тұңғиық. 2. Жылан. 3. Су. 4. Қос балық. 5. Қара тас. 6. Көк өгіз. 7. Жер. Жаратылыстың сегізінші қабаты - тағдырдың талайы жазылған «лайық» атты жазу тақтасынан, тоғызыншы қабаты - «күрсі», «мінбер» және «тақ» орнатылған тәңірлер әлемінен тұрады. Жетіқарақшы. Ол - аспанның солтүстік жарты шарындағы шоқжұлдыз. Оның 1, 8 көрінерлік жұлдыздық шамаға дейін жалтырап көрінетін ең жарық жұлдыздары - Алиот пен Дубке. Жетіқарақшының жарық жеті жұлдыздың сыртқы пішіні шөміш тәрізді. Оның шеткі екі жұлдызы бойынша Темірқазық жұлдызын табуға болады. Жетіқарақшы наурыз, сәуір айларында жақсы көрінеді. Темірқазықты айнала қозғалатын жетіқарақшы арқылы жер тараптары мен түнгі мезгілді айыруға болады. Аптаның жеті күні. Олар: дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі. Кемпірқосақтың жеті түсі. Жарық мынандай жеті түстен тұрады: қызыл, қызғылт-сары, сары, жасыл, көгілдір, көк және күлгін. Күн сәулесі жаңбыр тамшысына түскенде, жарықтың жеті түсі сынып, тамшы арасынан көрініп, кемпірқосақ пайда болады. Жеті жарғы. Ол - Тәуке хан (1678-1718) тұсында қабылданған Қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрып заңдарының жинағы. Тәуке хан «Қасым ханның қасқа жолы» мен «Есім ханның ескі жолын» одан әрі жетілдіру арқылы осынау заң жүйесін өмірге әкелген. Ол 20-ғасырдың басына дейін қолданылып келді. «Жеті жарғы» деп аталуы Тәуке ханның бұрынғы заңдарға енгізген жеті өзгертуіне байланысты» дейтін тұжырым бар. Ол жеті өзгеріс мынандай: 1. «Халықтың ханы, сұлтаны, пір -әзіреті қастан өлтірілсе, олардың әрқайсысы үшін жеті кісінің құны мөлшерінде құн төленсін». 2. «Төрелер мен қожалардың жай қатардағы біреуі өлсе, олардың әрқайсысына екі кісінің құны төленсін». 3. «Сырттан кірген адам үйге кірерде мініп келген атын босағаға байлағандықтан, біреуді теуіп өлтірсе, бүтін құн, үйдің жапсарына байлаған ат теуіп өлтірсе, жарты құн, ал үйдің артына байлаған ат теуіп өлтірсе, тек ат-тон айып тартады». 4. «Ата-анасын туған баласы ренжітіп, қарсы келіп, қол жұмсаса, онда ол баланы ата-ана өлтірсе де ерікті, сұраусыз болады». 5. «Кәмелетке жеткен баласы туған ата-анасына тіл тигізіп сөккені үшін (қол тигізбесе) қара сиырға не қара есекке теріс мінгізіп, мойынына құрым іліп, ауылды айналдыру керек». 6. «Құйрық - бауыр жесіп, құда болған соң ақ баталы жесір басқаға кетсе, оған берілген қалыңмал жесір иесіне түгел қайтарылып, оның үстіне қалыңсыз қыз немесе бір қыздың қалыңмалы беріледі». 7. «Ұры айыр түйеге нар, атқа аруана, тайлаққа, атан, тайға ат, қойға тана төлейді. Оның үстіне үш тоғыз айып төлейді». Әрине, бұл жеті өзгерістен басқа да «Жеті жарғыда» жер дауы, отбасы, неке заңы, қылмыс пен құн дауы, куәлік ету, ант беру, тонаушылық және тағы да басқа жағдайларға, рәсімдерге байланысты әдет-ғұрып, заң шаралары өз көрінісін тапқан. Жеті жұт. Бұлар: 1. Құрғақшылық. 2. Жұт (мал қырылу). 3. Өрт. 4. Оба (ауру). 5. Соғыс. 6. Топан су. 7. Зілзала (жер сілкіну). Жеті жоқ. Ол былай: 1. Жерде өлшеу жоқ. 2. Аспанда тіреуіш жоқ. 3. Таста тамыр жоқ. 4. Тасбақада талақ жоқ. 5. Аллаһта бауыр жоқ. 6. Аққуда сүт жоқ. 7. Жылқыда өт жоқ. Жеті жетім. Бұл жөнінде мынандай даналық сөздер бар: Тыңдамаған сөз жетім, Киюсіз тозған бөз жетім. Иесіз қалған жер жетім. Басшысы жоқ ел жетім. Аққу, қазсыз көл жетім. Жерінен айырылған ер жетім. Замандасы қалмаса - Бәрінен де сол жетім. Жеті ғашық. Халықтың ән - жырында жеті ғашық мынандай екі нұсқада кездеседі: а) Ләйлі - Мәжнүн, Жүсіп - Зылиха, Фархад - Шырын, Тахир - Зухра, Арзу - Қамбар, Уәлик - Ғарра, Уәки - Күлшаһ. ә) Ләйлі - Мәжнүн, Жүсіп - Зылиха, Фархад - Шырын, Баһрам - Күләнда, Сейпілмәлік - Бәдіғұл, Бозжігіт - Анула (кей нұсқада Қарашаш), Зияда - Хорлы (Хорлы - Ғайын). Әлемдегі жеті санымен аталатын кереметтер Вавилондықтардың түсінігінше, әлемде жеті планета бар. Сол себепті олардың ғибадатханалары да жеті деңгейлі. Бірқатар діндерде де жеті саны киелі: еврейлердің балауыз қойғышы, шырағдандары, менорлары жетіден. Ислам дінінде Жеті аспан: күміс, алтын, меруерт, ақ алтын, жақұт, анартас және ғажайып жарық. Жеті шәріп: Мекке шәріп, Мәдина шәріп, Бұхар шәріп, Шам шәріп, Қатым шәріп, Құддыс (Мысыр) шәріп, Кәләм шәріп (Құран). Жеті тозақ: 1. Сағир. 2. Лазо. 3. Сақар. 4. Жахим. 5. Жаһаннам. 6. Хауия. 7. Хатома. Христиан дінінде Жеті саны: сенім, үміт, қайырымдылық, әділеттілік, сабырлық, ақылдылық және рухтың күші. Таурат кітабы бойынша: Құдай 1 - күні жарықты, 2 - күні аспанды, 3 - күні жерді, 4 - күні Күн, Ай және жұлдыздарды, 5 - күні балықтар мен құстарды, 6 - күні аңдар мен адамдарды жаратқан, 7 - күні дем алған. Бұл әлемді жаратуға арналған жеті күн деп аталады. Өлімге себепкер жеті күнә: 1. Тамақсаулық. 2. Жалқаулық. 3. Нәпсіқұмарлық. 4. Өркөкіректік. 5. Ашу. 6. Қызғаншақтық. 7. Сараңдық. Бұл жеті күнәні XV ғасырда суретші Иероним жоғарыдағы суретте тамаша бейнелеген. Әлемнің жеті кереметі Алғашқы жеті керемет: 1. Египет пирамидасы. 2. Вавилонның аспалы бағы. 3. Ертедегі Артемида храмы. 4. Олимпиядағы Зевстің мүсіні. 5. Галикарнастағы Мавсол патшаның табытханасы. 6. Жерорта теңізі аралығындағы Гелиостың (Күн Құдайы) қолдан жасалған мүсіні. 7. Александрия маягі. Бесінші ғасырдан бері танылған 7 керемет: 1. Рим колизейі. 2. Александрияда жер астында жол пішінде қазылған мазарлар. 3. Қытайдың ұлы қорғаны. 4. Англиядағы алып тас қорған. 5. Италиядағы Пиза қисық мұнарасы. 6. Қытайдың Нанжин қаласындағы фарфор мұнара. 7. Ыстамбұлдағы әулие София ғибадатханасы. Жеті континент. Олар: Африка, Антарктида, Австралия, Еуропа, Солтүстік және Оңтүстік Америка. Гептатлондағы (жетісайыс) спорттың жеті түрі. Олар: тосқауылдармен 100 метрге жүгіру, биіктікке секіру, 200 метрге ату, ұзындыққа секіру, 800 метрге найза лақтыру. «Жеті саны - бақытты сан, ол - адамзаттың сүйікті саны». Көп халықтың түсінігі осындай. Жеті ішекті қазақтың музыкалық аспаптары Сылдырмақ. Қазақ ерте заманда көшпенді халық болғандықтан, түрлі музыкалық аспаптарды тұрмыста кеңінен қолданған. Ағаш, қыш, темір, мүйіз сияқты күнделікті өмірде пайдаланатын шикізаттан алуан түрлі аспаптарды жасап шығарған. Алғашында ол шаруашылыққа қажет бұйым болса, кейіннен ырғақты ұстап тұратын музыкалық аспапқа айналған. Соның бірі сілкімелі аспап - сылдырмақ. Әрбір ұрып ойнайтын аспаптың өзіндік ерекшеліктері бар. Олардың сыр-сипаты мен ерекшелігі тембрлік және динамикалық дыбысталуына қарай айқындалады. Сондай-ақ Орта Азия халықтары мен латын америкасы елдерінде бір-біріне ұқсас аспаптар көп кездеседі. Соның бірі - маракас аспабының қазақи формасын музыканттар өзі ойлап тапқан. Халқымыз төрт түлік малдың етін жеп, көлік ретінде пайдаланудан бөлек, оның сүйегін де кәдеге жаратқан. Соның бірі - ат тұяғының дүрсілі сияқты малдың жүрісін білдіретін аспап - мүйізше. Ол ерте заманда әуенді сүйемелдеуші аспап ретінде қолданылған. Шеберлер немесе музыканттар аспаптың дыбысталуына қарай оның санын қасиетті 7 санына дейін жеткізген. Ал оларға қолданылған шикізатты Қазақстанның әр аймағындағы және әр түрлі жастағы ірі қараның сүйектерінен жинайтын болған. Жетіген - Қазақ халқының көп ішекті шертпелі аспабы. Жалпы тұрқы ұзынша, жәшік тектес етіп жасалады. Бетіне жұқа тақтайдан қақпақ жабылып, үн беретін ойықтары салынады. Жетіген - жасалуы да, ойналу әдіс-тәсілі де өте күрделі аспап. Ертеректе ел арасында сақталған көне Жетігеннің ішегі аттың қылынан тағылып, тиектің орнына асықтар пайдаланылатын болған. Аспаптың құлақ күйі осы асықтарды әрлі-берлі жылжыту арқылы келтірілген. Ішек сандары жетеу болғандықтан, аспап Жетіген аталған. Жетігеннің ноталық жүйесін анықтаған ғалым - зерттеуші Б. Сарыбаев болды. Жетіген аспабына байланысты оны ертеде жеті ұлынан айырылған күйші - өнерпаз жасап, "Жетігеннің жеті күйін" шығарыпты дейтін аңыз бар. Аспаптық-фольклорлық музыкамызда ерекше орын алатын бұл аспап 1970 жылдан бері Т. Сарыбаев, Е. Құсайынов, С. Мерекеев, т. б. музыкашылардың орындауында жаңаша сипатқа ие болды. Жетіген аспабының қазіргі шеберлер жасаған үлгісінің дыбыс ауқымы 2 - 2, 5 октаваға дейін жеткізілді. Қазақ халық музыка аспаптары мұражайында Жетіген аспабының этнографиялық сипаттамалар бойынша жасалған көне үлгісі мен жетілдірілген үлгілері сақталған. Ғылыми Жобаның қорытындысы Қазақ халқында 7 саны - ерте замандардан киелі сан болып есептеледі. Ол дегеніміз - 7 қазына, ұлттық тағамдардағы 7 түрлі қоспалар, әлемнің 7 кереметі, аптаның 7 күні, кемпірқосақтың 7 түсі, Жетіқарақшы жұлдызы т. б. Ертегілерде 7 батыр, 7 ағайынды, 7 ұл, 7 қыз...т. с. сияқты болып кездеседі. Бастапқыда балалар Қазақ тілінде аптаның жеті күнін еске түсірді. Халқымыздың ежелгі дәстүрінің бірі, бала туғаннан кейін 7 күннен кейін тойлап, адам дүниеден өткеннен кейін 7 күннен кейін жетісін өткізеді. Егер адам 7 ұлттың тілін білетін болса - дана адам болып есептеледі. Қазақтарда мынадай ырым бар, кімде-кім өз жанында жайсыздық сезінетін болса, өзінің немесе жақындарының өміріне қауіп төніп тұрғанын сезініп, киелі жұма күні - 7 шелпек пісіреді. Бұл 7 шелпекті 7 үйге таратып беру керек. Сондай-ақ шелпекті жеген адам «Қабыл болсын» деп, ал берген адам «Әумин» деп айту керек. Осы тұрғыда қазақтарда «Өлі разы болмай, тірі байымайды» деген мақал бар. Яғни, осылай аруақтарды еске алып отырса адамның өмірде жолы болып отырады, аруақтар қолдап, қоштап жүреді деген мағына береді. Сол себепті де 7 саны сәттілік, ырыс-береке әкелетін киелі сан болып есептеледі. Ақыртас жөніндегі аңыз бойынша, аса зор денелі де күшті құрылысшы кетпенімен жеті жерге тастаған топырағынан жеті төбе пайда болған. Ал, «Алпамыс батыр» эпосында Байбөрі мен Аналық бір бала көтеру үшін дүниенің жарымын аралап, жеті әулиенің зираттарына түнеп жүріп армандарына жеткен... Иә, шынында да біздің әлемде қызықты әрі жұмбақ жайттар өте көп кездеседі. Ал, тарих дәстүріміздегі құпиялар мен ашылымдар қаншама десеңізші

Дереккөзі: zharar.com/kz/science/770-gylymi.html?utm_source=ZHARAR
© ZHARAR.com

загрузить