Ашық сабақ/Открытый урок по казахскому языку

Сабақ жоспары (Қысқа мерзім)

Апта:

Күні: 11 .02.15 ж.

Сабақ

Сабақтың тақырыбы:

Зат есім

Жалпы мақсаты

Оқушылардың зат есім жөнінде өткен сабақтарда алған білімдерін еске түсіру, тиянақтау және күнделікті өмірде қолдана білу. Жаңа технология элементтерін пайдалана отырып, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Оқу нәтижесі:

1.Оқушылар сауатты жазу дағдыларын жетілдіреді;

2.Өз ойын еркін айта алады;

3.Дәлелдейді

4. Өмірден мысал келтіріп,өз ойларын еркін жеткізеді.

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары:

Ұйымдастыру кезеңі. «Тілек білдіру».

Балалар шеңберге тұрады, жүрек суреті беріледі. Сол жүректі келесі оқушыға беру арқылы бүгінгі сабаққа тілек білдіреді. Мысалы: Алмаз мен саған бүгінгі сабақта сәттілік тілеймін, Сабина бүгінгі сабақта шығармашыл бол, т.с.с. (3минут)

Үй тапсырмасын қорытындылау. 4 жаттығу. Суреттегі заттардың атын ата. Ол сөздерді сын есіммен тіркестіріп жаз. (сурет)

Қызығушылықты ояту.
Балалар, ерте, ерте ертеде біз білмейтін шексіз бір үлкен әлемде сөздер өмір сүріпті. Ол ел - Морфология елі деп аталыпты. Дүниедегі сөз біткеннің бәрі сол елде, кең сарайда тату - тәтті бірге тұрыпты. Бір күні сөздер бір нәрсеге келісе алмай, «Сен ұзынсың, мен қысқамын, сен көпшілсің, мен бір ғана мағына беріп оқшау жүргенді ұнатамын» - деп, кең сарайға бастары симай, айтысып жатады.
Мұны естіген хан оларды жинап алып: «- Сендер мағыналарыңа, өзіндік ерекшеліктеріңе қарай топқа бөлініңдер. Әрқайсысыңды жеке отау етіп, бөлек үй қылып қоямын» - дейді. Сөйтіп, сөздер өздерінің ұқсас белгілеріне қарай топқа бөлініп, оларға ат беріледі. Осылайша Морфология елі - Сөз таптары еліне айналады. Сөз таптары елінде 9 ауыл бар. Олар: зат есім, етістік, сын есім, сан есім, есімдік, үстеу, шылау, одағай, еліктеу сөздер.
Біздер 3 - сыныпта сөз таптары елінің 4 ауылын аралаймыз. Бүгін зат есім ауылына барамыз. Ол жерде заттың атауын білдіретін сөздердің басын қосып, олардың қалай айтылып, қай жерде жүретініне басшылық жасап, жол көрсетіп отырған ақылгөй дана болыпты. Ауыл адамдары оны Зат есімнің данасы деп атапты. Ауыл адамдардың бәрі сол данадан ақыл сұрапты.
Бір күні жолаушы келе жатып жолдан бір нәрсе тауып алыпты. Әрі қарап, бері қарап не екенін таба алмайды. Ол ақылгөй данаға келіп: - Мен жолдан бір нәрсе тауып алдым. Оның жартысы көрінбей тұр. Бұл не болды екен? Маған осыны табуға көмектессеңіз? - дейді. Сонда ақылгөй дана оны былай жұмбақтапты.
Ойжұмбақ: - Ол аспанда да, жерде де болады, әжелердің қолында, аталардың басында да болады, ол адамдардың тұрағы, ол барлық адамдарда болады.
- Кәне, балалар, біз де ойланып көрелік. Мүмкін сендер тез табарсыңдар. Бұл не болды екен?

- Көз алдымызға елестетіп ойлансақ, осы бейнені жалғастырып, көп нәрсе жасауға болатын

сияқты. Пайда болған заттардың атын жазайық: күн, тас, білезік, тақия, киіз үй, көз т. б
- Осы сөздерге қандай сұрақ қоямыз? (не?)
- Көпше түрде осы сөздерді қалай айтуға болады?
- Тастар, білезіктер, тақиялар, киіз үйлер, көздер.
- Осы сөздерге қандай сұрақ қоямыз? (нелер?)
- Ал осы заттарды пайдаланатын адамға қандай сұрақ қоямыз? (кім? кімдер?)
- Олай болса, кім? кімдер? не? нелер? деген сұрақтарға жауап беретін сөздерді қандай сөз табы дейміз? (зат есім).

1. Сөз таптары неше тармақтан тұрады?

Сөз таптарызат есім сын есім

сан есім етістік

2. Осы зат есім дегенде ойларыңа не келеді?

Кім? Не?

Зат есім

Кімдер? Нелер?

жануарлар заттар

адамдар

«Миға шабуыл» стратегиясы.

Ой тұжырымдау: Заттың атын білдіретін сөздерді зат есім дейміз. Оларға кім? кімдер? не? нелер? деген сұрақтар қойылады.
- Сонымен, зат есім туралы ойымызды жинақтайық.

- Зат есімнің жекеше, көпше түрін мына мысалдар арқылы табуға болады.
Дәптерлер, қалам, кітаптар, адам, гүл, өсімдіктер, жануарлар т. б. Осы жазылған сөздердің

қайсысын жекеше және көпше деп ойлайсыздар.
- Неге? Жазған мысалдарға қарап зат есімнің көпше түрі қалай жасалатынын айтуға бола ма? (Болады. Олар - лар, - лер, - дар, - дер, - тар, - тер жалғаулары жалғану арқылы жасалады).
Ой тұжырымдау. Кім? Не? сұрақтарына жауап беретін сөздерді зат есімнің жекеше түрі, ал кімдер? нелер? сұрақтарына жауап беретін сөздерді зат есімнің көпше түрі дейміз.
Оқулықпен жұмыс. 2 - жаттығу. Мәтінді оқы. Мәтінде не туралы айтылған? Мәтінге ат қой. Мәтінді зат есімдерсіз оқып көр. Мәтінді зат есімдерсіз түсінуге бола ма? Зат есімдерді теріп жаз.

3-жаттығу. Сөздер тобына тағы үш сөзден қосып жаз.

Адамдар: кім? нағашы, ақын, ....

Өсімдіктер: не? түймедағы, .....

Құстар: не? бүркіт, ....

Балықтар: не? жайын, ....

Аңдар: не? жолбарыс, ....

Еңбек құралдары: не? егеу, ....

Көлік: не? трамвай, .....

Сергіту сәті. «Керісіншелер елі».

Мақсаты: Ойша әрекет ету қабілетін жаттықтыру.

Жаттығудың жүргізілуі: балалар шеңбер бойына отырады. Жетекші үш әріптен тұратын сөзді айтып, допты лақтырады. Допты ұстаған ойыншы әріптерді кері атайды (күн-нүк, көз-зөк, сан-нас). Аударылған сөздердің мағынасы болмауы мүмкін. Ойынның күрделенуі сөздің ұзақтығына байланысты.(3минут)

1. Ой толғаныс. (семантикалық кесте)

Төмендегідей кестені оқушылардың өздеріне толтырту.

Зат есім

сын есім

етістік

Сан есім

дәптер

+

жиырма

+

білімді

+

оқыды

+

Жаңа материалды бекіту.Топпен жұмыс.

«Алғырлар »тобы. Суреттегі бейнеленген заттардың атауларын жаз.

Сөздерді қатыстырып сөйлемдер құрастыр.

«Білгірлер» тобы. «Сөздерді сәйкестендір»

Ит

билейді

Биші

емдейді

Қарға

ұлиды

Дәрігер

қарқылдайды

Қасқыр

үреді

«Тапқырлар» тобы. Көрсетілген көптік жалғауларына жалғанатын сөздер тауып зат есім жаса .лар, лер, тар, тер, дар, дер

лер

лер

тар

тер

дар

дер

Бекіту кезеңі.

Тест сұрақтары

1.Зат есім дегеніміз не?

а) Заттың сынын,сапасын білдіретін сөздер

ә) Заттың атын білдіретін сөздер

б) Қимылды,іс-әрекетті білдіретін сөздер.

2. Зат есім нені білдіреді?

А) заттың санын

Ә) заттың қимылын

Б) заттың атын

3. Кім? сұрағына жауап беретін сөзді тап.

А) Қаныш

Ә) көмір

Б) іздеді

4. Балта - деген сөзге қойылатын сұрақты тап.

А) не істеді?

Ә) не?

Б) кім?

5. Кімдер? нелер? Сұрағына жауап беретін сөздерді тап.

А) Ұстаздар, кітаптар

Ә) күшік, әнші

Б) көктем, торғай

9. Сабақты қорытындылау:

Постер қорғау: «Мен нені білдім?»

Үйге тапсырма:

5-жаттығу. Мақалдарды көшіріп жазу,зат есімдерді табу.

Кері байланыс. Сабақта не ұнағанын және ұнамағанын стикерге жазып, жапсырады. (1минут)

Мұға Мұғалім немен айналасады немесе іс-әрекеті

Оқушылар немен айналасады немесе іс-әрекеті

Ұйымдастырады,

бағыт-бағдар береді,

жетекші сұрақ қояды,

бақылайды, бағалайды.

Оқиды, жазады.

Тапсырмаларды өздері орындайды.

Дереккөздер және жабдықтар: оқулық, қима қағаздар, бақылау парағы

Үй тапсырма беру

Ереже қайталау, 29 бет 5-жаттығу. (1 минут)

Сабақты бағалау

Формативті бағалау: «Баспалдақ» парағымен санаса отырып оқушыларды мадақтап, бағалау. (2 минут)

«Мәдениет қазақ-орыс орта мектебі» ММ

«Бекітемін»

Мектеп директорының м.а. Кистанова Л.А.

Қазақ тілі пәнінен

ашық сабақ

3 сынып

Бастауыш сынып мұғалімі: Тлеуова А.С.

2015 жылы