- Преподавателю
- Начальные классы
- Қазақ тілінен тест тапсырмалары /3сынып/
Қазақ тілінен тест тапсырмалары /3сынып/
| Раздел | Начальные классы |
| Класс | 3 класс |
| Тип | Тесты |
| Автор | Баязова Г.Ж. |
| Дата | 23.01.2016 |
| Формат | docx |
| Изображения | Есть |
Баязова Гүлсім Жұмабайқызы
Қазақ тілінен тест
тапсырмалары
/3сынып/
Егіндікөл ауданы 2013ж.
1. Сөйлем құрамындағы нақты сұраққа жауап беріп тұрған толық мағыналы сөздерді не деп атайды?
А) хабарлы сөйлем Ә) сұраулы сөйлем
Б) сөйлем мүшелері В)етістік
2. Ой сөзінен туынды етістік жасайтын тиісті жұрнақты тап:
А) лан Ә) дан
Б) мен В) ғыш
3. Түбірлес сөз деп нені атайды?
А) бір түбірден жасалған сөздер. Ә) бірнеше түбірден жасалған
Б) жұрнақтар В) жалғаулар
4. Мына сөздерден туынды зат есім жаса.
Домбыра .......... , ауыз ............. , сый ............ , құлын ............ .
5. б, в, г, ғ, д, ж, з дауыссыз дыбыстардың қайсысына жатады?
А) қатаң Ә) ұяң
Б) үнді В) ешқайсысына жатпайды
6. Мына сөздерден туынды сын есім жаса.
Бал .............. , сабын ................. , күн ..................... .
7. Хабарлы сөйлем соңынан қандай тыныс белгісі қойылады?
А) нүкте Ә) үтір
Б) сұрау белгісі В) леп белгісі
8. Негізгі түбірден болған зат есімді не деп атайды?-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:----------------------------------------------------------------------------------
41
Құрметті балалар ! Бұл дәптерде қазақ тілінен өткен материалдар бойынша құрылған тест сұрақтары берілген. Тапсырмаларды орындау кезінде өз бетіңмен жұмыс істеуге , логикалық ойлауға мүмкіндік береді. Тест жұмыстары өткенді қалай меңгергеніңді, есте сақтау , ойлау қабілетіңді тексереді. Сондықтан мына ережелерді естен шығарма.
-
Сұрақты әбден түсініп оқып, ойланып жаз;
-
Дәптерге қатесіз ,әдемі жаз;
-
Бір беттегі тапсырманы толық орында;
-
Біреудің дәптеріне қарамай ,өзің ойланып орында ;
-
Жазғаныңды өшірмей , таза орында;
-
Бір тапсырманың бір ғана жауабын белгіле;
2
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Астана сөзі зат есімнің қай түріне жатады
2
Кітапқұмар сөзіндегі жіңішке дауысты дыбыстарды тап.
3
Көңілді сөзіндегі үнді дауыссыз дыбыстарды тап.
4
Ұяң дауыссыз дыбыстарды жаз.
5
Қауырсын сөзіндегі у дыбысы қандай?
6
Зат есімнің түрлерін ата.
7
Зат есімнің сұрағы қандай?
8
Адалдық сөзінде неше дауыссыз ,неше дауысты дыбыс бар?
9
Б...ыл, жа...лау,тоқ...ды - сөздеріне и,й дыбыстарының тиістісін қой.
10
Етістікке мысал келтір
3
18. Түбір дегеніміз ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы: -----------------------------------------------------------------------
19. Қосымша дегеніміз -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
20. Жұрнақ дегеніміз --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы: --------------------------------------------------------------------------
21. Жалғау дегеніміз ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
22. Зат есімнің тәуелденуі-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Мысалы :----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
40
12. Есептік сан есім-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Мысалы: --------------------------------------------------------------------------
13. Жалаң сөйлем -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
14. Жайылма сөйлем---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15. Тұрлаулы мүшелер ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Мысалы: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. Тұрлаусыз мүшелер -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17. Сызықша қай кезде қойылады?--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
39
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Зат есімнің сұрағы және оған мысал келтір.
2
Сын есімнің сұрағы және оған мысал келтір.
3
Етістіктің сұрағы және оған мысал келтір.
4
Сан есімнің сұрағы және оған мысал келтір.
5
Зат есімнің көпше түріне мысал келтір.
6
Күрделі сын есімге мысал келтір.
7
Күрделі етістікке мысал келтір.
8
Реттік сан есімге мысал келтір.
9
Есептік сан есімге мысал келтір.
10
Хабарлы сөйлем құр.
4
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
«Биік» сөзіне мағынасы қарама -қарсы сөзді тауып жаз.
2
«Әдемі» сөзіне мағынасы жуық сөзді жаз.
3
«Жұмыскер» сөзінің түбірі мен қосымшасын тап.
4
«Оқыған озады, оқымаған тозады»- етістікті тап.
5
«Отансыз адам,
Ормансыз бұлбұл» -мақалынан зат есімді тап
6
«Білекті бірді жығады,білімді мыңды жығады» мақалынан заттың сынын білдіретін сөзді тап.
7
«Гүлдер , таудай, жерді» сөздерінің өзгермейтін бөлігін тауып белгіле.
8
Түбір сөзге жұрнақ жалғап, мысал жаз.
9
Сөйлем неден құралады?
10
Лепті сөйлем құр.
5
6. Туынды зат есім -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
7. Негізгі етістік --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
8. Туынды етістік--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
9. Негізгі сын есім-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
10. Туынды сын есім---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
11. Реттік сан есім-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Мысалы:-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
38
Ережелерді еске түсірейік .
1. Туынды сөз дегеніміз ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы --------------------------------------------------------------------------
2. Қаратпа сөз дегеніміз -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы :--------------------------------------------------------------------------
3. Бастауыш деп -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы ---------------------------------------------------------------------------
4. Баяндауыш деп-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
5. Негізгі зат есім -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Мысалы:---------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------
37
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
«Балғадай» сөзі қай сөз табына жатады, түбірін тап.
2
«Жауынгер» сөзінде неше дыбыс бар және соның ішінде неше жуан дауысты дыбыс бар.
3
«Микрофон» сөзіндегі қатаң дауыссыз дыбыстарды тап.
4
Сөйлемдегі қимыл ,іс-әрекетті білдіретін қай сөз табы?
5
«Оңай» сөзіне мағынасы жуық сөзді тап.
6
Сөйлемдегі заттың атын білдіретін қай сөз табы?
7
«Балалық» сөзінің түбірін тап және қай сөз табына жатады.
8
«Алматы мен Астана қалаларына ұшақ та , поезд да жүреді» сөйлем ішінен жалқы есімді тап.
9
«Салмақты, сабырлы, байсалды»қай сөздерге жатады?
10
«Таза» сөзіне қарсы мәндес сөзді тап
6
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Мағынасы әр түрлі бір сөз жаз.
2
«Саяхатшылар» сөз құрамына талда.
3
Сөз құрамына нелер жатады?
4
Қосымшаның неше түрі бар?
5
Жіңішке дауысты дыбыстарды жаз.
6
Жалпы есімге мысал келтір.
7
Реттік сан есімге мысал келтір.
8
Қарамен жазылған сөзге сұрақ қой.
Мал өріске шықты.
9
Х,Һ -қандай дыбыс түріне жатады.
10
Ю,Я - қандай дыбыс түріне жатады.
7
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Тұрлаулы мүшенің сұрақтарын жаз.
2
Жалаң сөйлем деген не?
3
Тәуелдік жалғаулары неше жақта болады?
4
Ұяң дауыссыз дыбыстарды жаз.
5
Ауылым сөзі қай жақта тәуелденіп тұр.
6
Күрделі етістікке мысал келтір.
7
Алма сөзінен туынды сын есім жаса.
8
Бар сөзінен туынды етістік жаса.
9
Көзілдірігің сөзі қай жақта
тәуелденіп тұр.
10
Сын есімнің сұрағың жаз.
36
Сәйкестендіру тесті
Жалпы есім ыстық
Тұрлаулы мүше мысық
Болымсыз етістік сегізінші
Жайылма сөйлем бастауыш , баяндауыш
Туынды зат есім қисайма
Реттік сан есім келе жатыр
Күрделі етістік Күн ашылды.
Жалаң сөйлем сексен бес
Негізгі сын есім күйші
Жалқы есім анықтауыш, толықтауыш,
пысықтауыш
Болымды етістік Қанаттың қарнынан тістеп алды
Тұрлаусыз мүше Есіл
Зат есімнің тәуелденуі барды
Туынды сын есім ақылды
Есептік сан есім қуыршағым
35
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Сұраулы сөйлемге мысал жаз.
2
Түбір сөздер жаз.
3
Түбірге алдымен не жалғанады?
4
Түбір сөзге жұрнақ жалғану арқылы жасалған сөз қалай аталады?
5
Жұрнақ қандай қосымша?
6
Сын есім нені білдіреді?
7
Сын есімнің сұрақтарын жаз.
8
Сын есімге мысал келтір.
9
Мәтін неден құралады?
10
Мәтіннің түрлерін жаз.
8
-
Жи + у сөзінің дұрыс жазылуын тап?
А) Жиу . Ә) Жию. Б) Жиюу.
-
Я әрпі қандай дыбыстардың орнына жазылады?
А) й+у Ә) й+а Б) и+а
-
Ю әрпі қандай дыбыстардың орнына жазылады?
А) й+у Ә) й+а Б) и+а
-
Ч, щ дыбыстары қандай дыбыс түріне жатады?
А) қатаң . Ә) ұяң. Б) үнді. В) дауысты
-
Мына сөздің қайсысы дұрыс жазылған?
А)целиндр. Ә) селендр. Б) цилиндр. В) челиндр.
«Уілдету» сөзіндегі у дыбыстары қандай?
А) 1-ші у - д-ты, 2-шісі дауыссыз.
Ә) 1-ші у -д-сыз , 2-сі д-сыз.
Б) 1-ші у-д-сыз, 2-сі д-ты.
-
ң дыбысы қай сөзде дұрыс жазылмаған?
А) қаңбақ. Ә) көңілді. Б) төбеңе. В) серуеңге.
-
Сауысқан сөзіндегі у қандай дыбыс?
А) дауысты Ә) дауыссыз. Б) жуан. В) жіңішке
-
Дұрыс тасымалданған сөзді көрсет.
А) Құрыл- ысшылар Ә) Құрылыс- шылар. Б) Құрыл- ысш- ылар.
-
Дұрыс жазылған сөзді тап.
А) пйаз Ә)қойан Б) шаян В) тайаз
-
Жи + у сөзінің дұрыс жазылуын тап?
А) Жиу . Ә) Жию. Б) Жиюу.
9
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Мағынасы әр түрлі бір сөз жаз.
2
«Саяхатшылар» сөз құрамына талда.
3
Сөз құрамына нелер жатады?
4
Қосымшаның неше түрі бар?
5
Жіңішке дауысты дыбыстарды жаз.
6
Жалпы есімге мысал келтір.
7
Реттік сан есімге мысал келтір.
8
Қарамен жазылған сөзге сұрақ қой.
Мал өріске шықты.
9
Х,Һ -қандай дыбыс түріне жатады.
10
Ю,Я - қандай дыбыс түріне жатады.
34
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Зат есімнің көптік жалғауларын жаз.
2
Күрделі етістік неше сөзден тұрады?
3
Кемеңгер сөзінің мағынасы қандай?
4
И қандай дыбыс?
5
йа дыбыстары естілгенмен, жазуда олардың орнына не жазылады?
6
Аквариум сөзінде неше дауысты дыбыс бар?
7
Қатаң дауыссыз дыбыстар нешеу?
8
Бастауыш пен баяндауыштан құралған сөйлемді не деп атайды?
9
Тұрлаусыз мүшелерге не жатады?
10
Түбір сөзге жұрнақ қосылу арқылы жасалған сөзді не деп атайды?
33
-
Сиыр, әнші, би сөздері құрамына қарай қандай сөз табы?
А) етістік Ә) сан есім Б)сын есім В) зат есім
2.Түбір сөзге қосымшаның қай түрі бірінші жалғанады?
А) жалғау Ә) жұрнақ Б) түбір В) қосымша
-
Шаһар сөзін тағы қандай сөзбен алмастыруға болады?
А) биік Ә) ауыл Б) қала В) үй
-
Ерлікте сөзінің түбірін тап.
А)ерлік Ә) те Б)ер В) лік
5.Ақылдының сөзінің жұрнағын тап.
А) ның Ә) ақ Б)ақыл В) ды
6. Нешінші ? деген сұрақ қандай сан есімге қойылады?
А) сан есім Ә) дара Б)есептік В) реттік
-
Құмыра сөзі зат есімнің қай түріне жатады?
А) жалқы Ә) қосымшалы Б) жалпы В) көпше
8 . Мына сөйлемдегі зат есімді тап.
Жылқы тақ тұяқты.
А) жылқы Ә) тақ Б) тұяқты В) зат есім жоқ
-
Мына сөйлемді сұраулы сөйлемге айналдыр.
Түйенің құйрығы шолақ.
10 . Мына сөйлем ішіндегі сан есімді тап.
Қазбайдың үш жақсы заты бар.
10
-
Сөйлем мүшесі дегеніміз не?
А) Сұраққа жауап беріп тұрған мағыналы сөздер.
Ә) Тұрлаулы мүшені Б) Тұрлаусыз мұшені
-
Сөйлемнің негізгі мүшесін ............... дейміз.
А) баяндауыш Ә) бастауыш Б) толықтауыш
-
Сөйлемдегі негізгі мүшенің іс-қимылын білдіретін сөзді ................. дейміз.
А) етістік Ә) бастауыш Б) баяндауыш
-
Қай сөйлемдегі сызықша дұрыс қойылған ?
А) Шерхан - Мұртаза Ә) Шерхан Мұртаза - жазушы .
Б) Шерхан Мұртаза халық - жазушысы.
-
Сөйлем мүшелерінің байланысын көрсет.
Түйе екі жылда бір боталайды.
6. Тұрлаулы мүшелер
А) Зат есім, етістік Ә) Бастауыш пен баяндауыш
Б) Бастауыш пен баяндауыштан басқа сөйлем мүшелері.
-
Биыл Жаңа жыл жақсы өтеді. Сөйлемдегі бастауышты көрсет .
А) Биыл Ә) Жаңа жыл Б) өтеді
-
Жай сөйлем нешеге бөлінеді?
А) 2 Ә) 3 Б) 4
-
Жайылма сөйлем дегеніміз.
А) Тұрлаулы мүшелерден құралған сөйлем. Ә) Тұрлаулы мүшелерден басқа тұрлаусыз мүшелері де бар сөйлем.
Б) Бастауыш пен баяндауыштан құралған сөйлем.
11
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Ақылды , балапан сөздерінің түбірі мен жұрнағын сызықша арқылы ажырат.
2
Түбір сөздің соңғы буыны жіңішке болса , оған жалғанатын қосымшалар қандай болады?
3
Тұрлаулы мүшелерге не жатады?
4
Жауын сөзін тасымалда.
5
Сөздегі и әрпінен соң а
жазыла ма?
6
Мына сандардан реттік сан есім жаса. 12, 9.
7
Уыс , уақыт, улы сөздерінен дауысты дыбыстан басталатын сөздерді тап.
8
Дауыссыз дыбыстардың неше түрі бар және оның түрлерін жаз.
9
Қандай сөздер буынға бөлінбейді?
10
Оқу сөзінен түбірлес сөздер жаса.
32
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Сарғыш сөзінің түбірін тап
2
Сөзде йу дыбыстары естілгенімен , жазуда олардың орнына не жазылады?
3
Өнерпаз сөзіндегі сөз тудырушы жұрнақты тап.
4
Сан есімнің түрлерін жаз
5
Жуан дауысты дыбыстар нешеу?
6
Қуыршақ сөзінің тасымалдау жолдарын көрсет.
7
- Ертең гүл теруге барамыз.
Осы сөйлемнен лепті сөйлем жаса .
8
Құсты ...., бері ...із , тө...кер сөздеріне н,ң әріптерінің тиістісін қой.
9
Күрделі етістіктен дара етістік жаса.
Сырғанап жүр , күліп тұр.
10
Мына сөйлемді қандай сөйлем деп атайды?
Сәби оянды.
31
1. « Аяз ата сыйлық берді .» қандай сөйлем?
А) жалаң Ә) жайылма Б) білмеймін
-
Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздер
А) қарама-қарсы сөздер Ә) мағынасы жуық сөздер
Б) қаратпа сөздер
-
«Қарағым , балам, оқу оқы, босқа жүрме» сөйлеміндегі қаратпа сөз.
А) қарағым Ә)оқу оқы Б) босқа жүрме
-
«Бір аяғын мында, бір аяғын анда» тұрақты сөз тіркесі нені білдіреді?
А) секір Ә) тез Б) жүр
-
Сөйлем дегеніміз нені білдіреді?
А) сөздер Ә) бірге жазылған сөздер Б) тиянақты ойды
6.Зәулім сөзіне мағынасы жуық сөзді тап
А) кіші Ә) биік Б) батыл
7.«Сен гүлді алма » сөйлеміндегі «алма» сөзі қандай сөз табына жатады?
А) зат есім Ә) сын есім Б) етістік
8 .Қаратпа сөз сөйлемнің басында келсе, ..........
А) қаратпа сөзден кейін үтір қойылады.
Ә)қаратпа сөз тырнақшаға алынады.
Б) Қаратпа сөзден кейін сызықша қойылады .
9. Қаратпа сөз сөйлемнің ортасында келсе , ...........
А)қаратпа сөзден кейін үтір қойылады.
Ә)қаратпа сөздің екі жағынан үтір қойылады.
Б) қаратпа сөз тырнақшаға алынады.
12
1. Мына сөйлемнен етістікті тап.
Есек пен ат ежелден дос болған екен.
2. Сөйлем ішіндегі жалпы есімді тап.
Бақа -шаянды көргенде Айжанның тұла -бойы түршігіп кетті.
3. Тулақ сөзіндегі у дыбысы қандай дыбыс?
А) дауысты Ә) дауыссыз Б) жуан В) жіңішке
4. Апамның сөзінің түбірі қайсысы?
А) апам Ә) апа Б) ның В) апамның
5. Сүйкімді , ақылды сөздері қай сөз табына жатады?
А) зат есім Ә) етістік Б) сын есім В) сан есім
-
«көріне бастады» сөздері қай сөз табына жатады?
А) зат есім Ә) етістік Б) сын есім В) сан есім
-
Әтеш болған жағдайды айтыпты . Осы сөйлемдегі Әтеш қай сөзбен байланысып тұр.
А) болған Ә) жағдайды Б) әтеш В) айтыпты
8. Берілген сызба бойынша сөйлем құра.
І----------------- ----------- ------------ ---------- .
9. Мына сөйлемдегі бастауышты тап.
Басқа сиырлар да мөңірей бастады.
А) басқа Ә)сиырлар Б) мөңірей В) мөңірей бастады
10. Не істеді ? Қайтті ?сұрағы қандай сөйлем мүшесіне жатады?
А) анықтауыш Ә) толықтауыш Б) баяндауыш В) бастауыш
13
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Мына әріптерді қолдана отырып қандай сөз құрастыруға болады?
ү, к, т , і , л
2
Мына сөздер қай сөз табына жатады: барды , орындады, қуанды, күтіп отыр.
3
Сызба бойынша сөйлем құр.
І-------- ------- ------ --------?
4
Мына сөйлемнен қаратпа сөзі бар сөйлем жаса.
Жанат осы жолмен жүрді.
5
Сөйлемнің қай түріне жатады?
Аю қаша жөнелді.
6
Ағайдың сөзінің түбірін тап
7
Мына сөздердің қайсысы түбір сөз: балғадай, құрттай.
8
Берілген сөзден түбірлес сөз жаса: сақал
9
Мәтіннің қандай түрлері бар?
10
Мына сөздер қай сөз табына жатады: Көкшетау. Өскемен , Іле, Асылбек, Ақтөс, Аяжан.
30
1. Қанша ? деген сұраққа жауап беретін сөзді тап
А) есептік Ә) көптік Б) реттік
2. Реттік сан есімді тап.
А) он, үшінші Ә) сегізінші , отыз
Б) төртінші , елуінші Б) он екі , тоғызыншы
3. Есептік сан есімнің сұрақтарын тап.
А) қанша? неше? Ә) неше ? қайда?
Б) қанша ? нешінші? В) нешеу? не?
4. Есептік сан есімді тап.
А) қырық екінші Ә) сексен бесінші
Б) алпысыншы В) отыз алты
5. Реттік сан есімнің жұрнақтарын тап.
А) -ау , - ыншы, -інші . Ә) -інші , -лар , -ншы.
Б) -ншы, -нші , -ыншы, -інші. В) - дар , -ыншы, -лер, -қа
6. Есілдің түбір сөзге жалғанған қосымшаның түрін көрсет.
А) түбір Ә) қосымша Б)жұрнақ В) жалғау
7. Мына сөздердің қайсысы түбірлес сөздерге жатады?
А) кең, үлкен Ә)аю , аюға
Б) бала , оқушы В) қой , қойшы
8. Туынды сөзді тап .
А) шежіреші Ә) шежіре
Б) шежіренің В) шежіреде
9. Жол, жылан, көз сөздері құрамына қарай бұлар қандай сөздер?
А) қосымша Ә) жалғау Б) түбір В) жұрнақ
29
1.Баяндауыш сөйлемде істің несін білдіреді?
А) заттың атын Ә) қимылын, іс-әрекетін Б) түрін , түсін
2.Бастауыш пен баяндауыштан басқа сөйлем мүшелерін ----------- дейміз.
А) бастауыш Ә) тұрлаулы мүше Б) тұрлаусыз мүше
3. Бастауыш пен баяндауыштан құралған сөйлемді ----------------дейміз.
А) хабарлы сөйлем Ә)жайылма сөйлем Б) жалаң сөйлем
4. Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері бар сөйлемді ------------- дейміз.
А) жалаң сөйлем Ә) лепті сөйлем Б) жайылма сөйлем.
5. Жалаң сөйлемді тап .
А) Қасқыр ұзақ ұлыды. Ә) Қасқыр аспанға қарап ұлыды.
Б) Қасқыр ұлыды. В) Қасқыр аспанға қарап ұзақ ұлыды
6. Жайылма сөйлемді тап .
А) Қайрат ұйықтады. Ә) Қайрат оянды.
Б) Қайрат тұрды . В) Қайрат салқын сумен жуынды.
7. Қаратпа сөзді тап.
Әпке , сізге бірдеме айтайыншы.
А) айтайыншы Ә) сізге Б) әпке В) бірдеме
8. «Келте» сөзіне мәндес сөздерді тап.
А) мықты, берік Ә) көрік , ажар Б) қысқа ,шолақ
9. Ақымақ сөзіне қарама-қарсы сөзді тап.
А) қорқақ Ә) ақылды Б) жақсы
14
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Бастауыштың сұрақтарын көрсет.
2
Баяндауыштың сұрақтарын көрсет.
3
Қатаң дауыссыз дыбыстарды жаз.
4
Ұяң дауыссыз дыбыстарды жаз.
5
Үнді дауыссыз дыбыстарды жаз.
6
Сын есімнің сұрақтары
7
Күрделі етістіктің сұрағын жаз.
8
Қауырсын сөзінің тасымалдау жолдарын көрсет.
9
Мына сөйлемдегі бастауышты тап.
Қанат оны жіберген жоқ.
10
Сын есімді білдіретін сөзді тап.
Айнұр шкафтан сырлы сары тегешті әкелді.
15
1. Туынды сын есімді тап.
А) айсыз, қарағай. Ә) ұлттық , тереңдеу
Б) боранды, су В) білім, сәтті
2. Қарсы мәндес сын есімді тап.
А) ыстық- қиын Ә) қымбат-арзан
Б) терең-жуас В) үлкен- құрғақ
3. Сан есім нені білдіреді ?
А) заттың атын Ә) заттың іс-қимылын
Б) заттың санын В) заттың сынын
4. Сан есімді тап.
А) алты , сана, айт Ә) жүр, елу, жүз
Б) бес , отыз екі В) сары, алпыс, он
5. Сан есімнің сұрақтарын тап.
А) кім? қандай? Ә) нелер? нешеу?
Б) қанша? неше? В) кімдер? Қай?
6. Заттың санын білдіретін сөзді тап.
А) екінші, төрт Ә) алты , сексен
Б) жеті , он екінші В) біреу , мыңыншы
7. Заттың ретін білдіретін сөзді тап.
А) төрт жүз, алпыс Ә) елуінші үй, бес ұл
Б) үшінші , жиырмасыншы В) алты адам, екінші қабат
8. Нешінші? деген сұраққа жауап беретін сөзді тап.
А) есептік Ә) көптік Б) реттік
28
1. Сын есімнің сұрақтарын тап.
А) қанша? қандай? Ә) қандай? қай?
Б) қай? қайтті? В) кім? қандай?
2. Сын есімді тап.
А) ақыл, үлкен. Ә) ащы, қоңыр.
Б) қызыл, қоңыз. В) тұщы , адам.
3. Дұрыс жазылған сын есімді тап.
А) жаңбыр Ә) жаңбырлы Б) жауын В) нөсер
4. Дара сын есімді тап.
А) ақшыл қызыл. Ә) көк ала Б) сұр В) ақ боз
5. Дұрыс байланысқан сын есім мен зат есімді көрсет.
А) қоңыр жапырақ Ә) елдің ырысы
Б) жуас ат В) гүл бақтың
6. Күрделі сын есімді көрсет.
А) сарғыш. Ә) қып-қызыл Б) қара көк В) бозғылт
7. Негізгі сын есім неден тұрады?
А) жұрнақ , сөзден Ә) жалғау , сөзден
Б) түбір сөзден В) қаратпа сөзден
8. Негізгі сын есімді тап.
А) тар, таудай Ә) ірі , көне
Б) тәртіпті , ақылды В) өнер, өнерлі
9. Туынды сын есім қалай жасалады?
А) түбір сөзден Ә) түбір мен жалғаудан
Б) түбір мен жұрнақтан В) жалғау мен жұрнақтан
27
1. Түбір сөзді тап.
А) аға Ә) ағайын Б) ағалар В) ағайындас
2. Түбір сөзді көрсет.
А) сары, дәмді . Ә) ботақан , шам. Б) дала, қасық.
3. Қосымша деген не?
А) түбір, жұрнақ. Ә) түбір, жалғау. Б) жұрнақ , жалғау.
4. Қосымшалы сөзді тап.
А) өнерпаздар Ә) күш Б) көмір В) жігер
5. Жұрнақ қандай қосымша ?
А) сөзбен сөзді байланыстыратын қосымша
Ә)сөздің мағынасын білдіретін қосымша
Б) сөздің мағынасын өзгертетін қосымша
6. Жұрнағы бар сөзді тап.
А) кесе Ә) шайнек Б) ыдыс В) табақ
7. Жалғауы бар сөзді тап.
А) балалық Ә)балалар Б) баладай В) балалы
8. Түбір сөзге жұрнақ арқылы жасалған сөз қалай аталады?
А) түбірлес сөз Ә) туынды сөз Б) негізгі сөз В) қаратпа сөз
9. Туынды сөзді тап.
А) көлшік, қояндар. Ә) суат, қалашық. Б) үйде , озат.
10. Түбірге алдымен не жалғанады?
А) жұрнақ , дыбыс. Ә) жалғау , жұрнақ. Б) жұрнақ ,жалғау.
16
1. Туынды зат есімді тап.
А) жұмыскер Ә) тары Б) жұмыс В) құстар
2. Қосымшаларды ( жұрнақ,жалғау) дұрыс жалға.
Зер
А) паз,дар. Ә) паз, дер. Б) гер, лар. В) гер, лер.
3. Туынды сөзді тап.
А) қардай Ә) қарлығаш Б) қарлығашқа В) қардың
4. Мына сөйлем мүшелерінің қайсысы зат есім бола алады?
А) толықтауыш Ә) бастауыш Б) баяндауыш
5. Қосымшалы зат есімнің түбірі мен қосымшасын ажырат.
Мейрамханасы
6. Мына сөздердің түбірі мен қосымшаларын шартты белгілер арқылы белгіле :
қолымен , досым , шоқпардай, төбешікке , үйге.
7. Қышқыл сөзіне мағынасы жуық сөз тап.
А) ащы Ә) тұщы Б) қызыл В) тәтті
8. Сөйлем мүшелерінің байланысын сызбамен көрсет.
Маржан бірінші сыныпта оқиды.
9. Көптік жалғауы бар сөзді тап.
А) бақбақ Ә) оқушымен Б) үш лақ В) бишілер
-
Мына сөздерден күрделі етістік жаса.
Оқыды - Айтты -
17
1. Етістіктің түрлерін көрсет.
А) болымды, болымсыз. Ә) жалқы , жалпы.
Б) реттік, есептік В) жалаң, жайылма.
2. Төмендегі сөздердің қайсысы қате жазылған.
А) Ертіс Ә) Айнабұлақ
Б) бала В) жетісу
3. Мына сөйлемдегі тұрлаусыз мүшені тап.
Айжан қалаға асықты.
А) Айжан Ә) қалаға Б) асықты В) жоқ.
4. Түбір сөздің соңғы буыны жуан болса , оған жалғанатын қосымшалар қандай болады?
А) жуан Ә) жіңішке Б) түбірге байланысты емес
5. Мына сөздердің қайсысынан болымсыз етістік жасауға болады.
А) кес Ә) сәби Б) көк В) торғай
6. Берілген сөздер қай сөз табына жатады?
Көңілді , жарық , терең , өткір.
А) зат есім Ә) етістік Б) сан есім В) сын есім
7. Мына сөйлем сөйлемнің қай түріне жатады?
Мирас бүгін де ерте оянды.
А) жалаң ) жайылма Б) сұраулы В) лепті сөйлем
8. Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздерді не деп атайды?
А) қаратпа сөз Ә) қара сөз Б) мағынасы жуық сөз
9. Ғарышкер сөзінде қосымшаның қай түрі бар?
А) жалғау. Ә) жұрнақ Б) қосымша В) қосымшалары жоқ
26
1. Етістік нені білдіреді ?
А) заттың атын Ә) заттың санын
Б) заттың іс-қимылын В) заттың сынын
2. Жұмбақты толықтырып жаз.
Тырс-тырс етіп ------------------------ .
Сайға қарай -------------------------- .
3. Дара етістікті тап.
А) кел , айтып берді . Ә) гүлдеп тұр, келмеді.
Б) көр ,бер, шегеле. В) оқығыш келеді , тазала.
4. Күрделі етістікті тап.
А) зулады, барғым келеді . Ә) сөйле, ойнап жүр.
Б) келмекпіз, басқарып тұр. В) әңгімелесіп отыр, бара жатыр.
5. Негізгі етістікті тап.
А) бер, қолда Ә) баста, тазала.
Б) тұр , бар , қал. В) жөнде , желбіре.
6. Туынды етістікті тап.
А) тұздады , оқы . Ә) сана, тағала.
Б) қолда , ал. В) бағала, жұр.
7. Болымды етістікті көрсет.
А) күт ,тазала. Ә) айтсаңшы, келген емес
Б) алма, жазба. В) бармады, жуды.
8. Болымсыз етістікті көрсет.
А) дауыста, жыртпа. Ә) барғалы отыр , көшір.
Б) сынама, ширатпа. В) шығар , тоқта.
25
-
Зат есім заттың несін білдіреді?
А). санын білдіреді Ә) сынын білдіреді
Б) іс-қимылын білдіреді В) атын білдіреді
2. Зат есімнің сұрақтарын қой.
А) қандай? кім? қай? Ә) не істеді ? не ? нелер?
Б).кім? кімдер? не? нелер? В) қандай? Кімдер?
3. Зат есімді көрсет.
А) қызыл, көлік. Ә) ұста, құс.
Б) жүгірді, жұмыртқа В) сайрады, атасы
4.Кім? сұрағына жауап беретін сөздерді тап.
А) арқар, күшік. Ә) ата, нағашы.
Б) жілік, тігінші В) Айнаш ,кілем.
5.Кімдер ? сұрағына жауап беретін сөздерді тап.
А) бұтақтар, текелер. Ә) ұлдар , күзетшілер
Б) теңізшілер , қаламдар В) шағалалар , орманшылар
6. Нелер? сұрағына жауап беретін сөздерді тап.
А)Өнерпаздар, қауындар Ә) бишілер , әндер
Б) далалар ,көпірлер . В) жүгерілер, сауыншылар
7. Не? сұрағына жауап беретін сөздерді тап
А) оқушы ,дала . Ә) шахтер, көпір.
Б) көлшік , балық . В) кітаптар, биші.
8. Мына сөздерге жалғанатын жалғауды көрсет
Тауық,кітап,балық, қарындас
А) -лар Ә) -лер Б) -тар В) -тер
18
1. Зат есімнің көптік жалғауларын көрсет.
А) -ның ,-нің , -дар, -дер, -ің ,-іңіз.
Ә) -лар ,-лер, -дар,-дер, -тар, -тер.
Б) - мын, - сың , -сіз, -тар , -тер.
2. Мына сөздерге жалғанатын жалғауды тап.
Гүл, өзен , дүкен, теңіз.
А) -тар. Ә) -тер. Б) -дар. В) - дер.
3. Негізгі зат есімді тап.
А) аспаз, су. Ә) көлшік арба. Б) қант, жапырақ.
4. Туынды зат есімді тап.
А) асхана, терезе . Ә) ұшқыш , ғарышкер. Б) кезекші , сынып.
5. Заттың біреуге тән екенін білдіретін қосымшаны көрсет.
А) жұрнақ Ә) көптік жалғау Б) тәуелдік жалғау
6. Тәуелдік жалғауларды көрсет.
А) -ның ,-нің, -лар, -дер, -тің. Ә) -ың, -лер,- іңіз, -дар, -ы.
Б)-ым, -ың,- ыңыз, -ы, -ім, -ің , -іңіз , -і.
7. Тәуелдік жалғауы бар сөзді тап.
Әупілдектің балапандары қомағай келеді.
А) әупілдектің Ә) балапандары
Б) қомағай В) келеді
8. Жұмбақты толықтырып жаз.
Қабат-қабат ,қаттама,
------------------ болса аттама.
19
Кесіртке ... ......................... сүйеді .
Тасбақа ........................... сүйеді.
Сұңқар ............................. сүйеді.
Тұлпар ............................... сүйеді.
Ер жігіт ................................ сүйеді.
«Сіз» , «біз» деген жылы сөз
Жылытады ................................ .
Тыныс белгілерін қой.
Інім сәл сотқарлау дұрысын айтқанда тәртібі - үш кешке жақын інім келді үсті -басы малмандай су шошып кеттік сөйтсек кішкентай ақ қозы өзенге түсіп кетіпті алып шығуға ешбір баланың батылы бармапты інім өзеннің мұздай суынан қорықпай жүзіп ақ қозыны құтқарып алыпты ініме сенбеп едім балалардың бәрі растады мен таңғалдым інімнің батылдығына сүйсіндім.
Бұл мәтін бола ма?
Мәтінге ат қой?
Неше сөйлем бар?
Туған жер неліктен ыстық ? ( Өз ойыңды жаз).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
24
Толықтыру тесті.
Жабырқауды білмейміз,
Жалқаулықты с..................................... .
Біз - талапты жас ұлан ,
Үлгі аламыз ......................................... .
Лебі мұздай ызғарлы,
Алып келді қыс ............................ .
Қысқа түндер ұзарды,
Ұзақ күндер ................................. .
Бұлт ыдырап тарады.
Жел тез қуып ................................ .
Көк түтінді қақ жарып,
Күн күлімдеп .................................. .
Жаңбыр жауып басылды,
Аспан шайдай ......................... .
Көкте қызыл-жасылды,
Кемпірқосақ ............................ .
Көктем қандай көңілді .
Күміс жаңбыр ............................. .
Мөлдір аспан ашылып,
Күннің көзі ..............................
23
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
Бастауыштың сұрақтарын көрсет.
2
Баяндауыштың сұрақтарын көрсет.
3
Қатаң дауыссыз дыбыстарды жаз.
4
Ұяң дауыссыз дыбыстарды жаз.
5
Үнді дауыссыз дыбыстарды жаз.
6
Сын есімнің сұрақтары
7
Күрделі етістіктің сұрағын жаз.
8
Қауырсын сөзінің тасымалдау жолдарын көрсет.
9
Мына сөйлемдегі бастауышты тап.
Қанат оны жіберген жоқ.
10
Сын есімді білдіретін сөзді тап.
Айнұр шкафтан сырлы сары тегешті әкелді.
20
р/с
Тапсырма
Жауабы
1
И әрпінен кейін а жазыла ма?
2
Ас сөзінен бірнеше түбірлес сөздер жаса.
3
Бұлақ , тауық сөздеріне
ІІІ жақтың тәуелдік жалғауын жалға.
4
Мына сөздер зат есімнің қай түріне жатады: өрмекші , жаңалық .
5
Ол түлкіні мақтады. Осы сөйлемнен қаратпа сөйлем жаса.
6
Қауашақ сөзін тасымалда.
7
Мына сөздерге б, п дыбыстарының тиістісін қой.
Жі...і , до...ы, шта....ы .
8
Берілген етістіктен болымсыз етістік жаса: жой , үрле, тарт.
9
Мына сөздерден туынды етістікті тап: оқы , жырла , отырма.
10
Қарынбайдың түйесі дөң асып кетіпті. Осы сөйлемдегі тәуелденіп тұрған сөзді тап және қай жақта тұр.
21
1. Тұрлаулы мүшелерден тұратын сөйлемді тап.
А) Аян сабаққа барды. Ә) Аян сабаққа бардың ба?
Б) Аян барды. В) Аян , сабаққа барар боларсың ?
2. Тұрлаусыз мүшелері бар сөйлемді тап.
А) Шәміл үйге келді. Ә) Шәміл келді.
Б) Шәміл үйге келген болар? В) Шәміл үйге келген екен.
3. Қаратпа сөзді тап.
Талғат, сен кітапханаға барып келші.
А) Талғат. Ә) сен
Б) кітапханаға В) барып келші
4. Тәуелдеулі сөздерді тап.
А) дәптер , лақтарды . Ә) қағазы, інілерін
Б) малға, гүлдерін В) бала, суық
5. Туынды етістікті тап.
А) көш, отыр. Ә) тазала, тұзда . Б) бер,сөйле.
6. Болымды етістікті тап.
А) бардым, кел. Ә) тізбе , келген
Б) алма, айтқан жоқ. В) келген емес, сызба.
7. Болымсыз етістікті тап.
А) жазатын, отырмын Ә) күтпе , жазған жоқ.
Б) көшір, жеткіз. В) тойды, жуын.
8. Сын есім нені білдіреді?
А) заттың атын Ә) заттың іс-қимылын
Б) заттың сынын В) заттың санын
22