Ы. Алтынсарин Баланың айласы

Қасымбекова Айнұр Ақылбекқызы

Пәні: әдебиеттік оқу

Сабақтың тақырыбы: Ы.Алтынсарин Баланың айласы

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларды автордың өмірімен, шығармаларымен таныстыру.

Дамытушылық: Оқушылардың сабақ барысында ойлау қабілеттерін, есте сақтауларын дамыту.

Тәрбиелік: сауатты оқуға, таза, ұқыпты жазуға баулу.

Сабақтың көрнекілігі: үлестірмелер, электронды оқулық және кесте.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру және әңгімелеу.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылардың оқу құралдарын түгендеу

ә) Психологиялық дайындық.

ІІ. Өткен сабақты есек түсіру кезеңі:

а) Сұрақ жауап минуты:

ІІІ. Оқулықпен жұмыс:

«Жақсыдан үйрен»

1. Берілген мақал - мәтелдерді бағанның оң жағындағы сөздерге мән бере отырып оқы. Мақал - мәтелдің негізгі ойы болып тұрған тіркесті тұсына жаз.

ІҮ. Сызбамен жұмыс:

2. Бөлімнің қалай аталып тұрғанына мән бер. Жоғарғы түйін сөздерге сүйеніп, тақырыптың мазмұнын аш.

Жақсыдан үйрен

Мақтаншақ

болмауды

• Осы сызбаны өзің қалай толықтырар едің?

Ү. Мәтінмен жұмыс:

3. Мәтінді түсініп оқы.

Ыбырай Алтынсарин

Баланың айласы

Бір ғалым адам жапан далада келе жатып аяқ астындағы бір үлкен тасқа сүрініп жығылыпты. Бұл тас адамға зиян келтіретін тас екен, жолдан алып тастайын деп ойлады. Сол оймен тасты көтеріп еді, астынан сандық шықты. Сандықты ашып еді, ішінен бір жылан шығып, ғалымға ұмтылды: «Шағамын» деді. Ғалым айтты: «Мен сені қараңғы, тар жерден, тұтқындықтан жарыққа шығардым, жақсылыққа жамандық бар ма?»

Жылан айтты: «Бар». Ғалым айтты: «Олай болса, біреуге жүгінелік, төре саған тисе, шағарсың». Жылан да бұл сөзге тоқтады.

Екеуі келе жатып түйеге жолықты. Түйеге бұлар істерінің мәнісін айтып еді, түйе айтты: «Жақсылыққа жамандық бар, не үшін десеңіз, мен адамның қанша ауыр жүгін, мүлкін тасып, өзімше қызмет етсем де адам қай уақытта да шамадан тысқары жүк артады, жүре алмасам, ұрып - соғып ренжітеді». Жылан мұны естіп, ғалымның мойнына бір оралды.

Мұнан шығып жеміс ағашына келіп жүгінді. Жеміс ағашы: «Жақсылыққа жамандық бар, не үшін десеңіз, менің жемісіммен қанша адам күн көріп, пайдаланып тұрса да, жемісімді жан ауыртпай, қолмен алмай, түбімнен қатты ұрып, жемісімді жерге түсіріп алып жейді». Жылан ғалымның мойнына тағы бір оралады.

Одан келіп итке жолығады. Ит те айтады: «Жақсылыққа жамандық бар, мен темнің күні - түні ұйықтамай мүлкін, малын, өзін бағып қызмет қылып едім, ақырында мен қартайып аурулы болған соң, ұрып қуып жіберді».

Ғалым айтты: «Енді тағы біреуге жүгінелік, төре тағы саған тисе, шаға бер». Содан шығып, ойнап жүрген бір топ балаға келді. Ішінде бір бала ғалымға сәлем береді. Ғалым сәлемін алып, сол балаға істің жайын айтты. Бала естіп болып:

• Әй, ата, бекер сөйлейсің, осы қолыңдағы кіп - кішкентай қобдишаға мойныңа үш оралған әйдік жылан сыюшы ма еді? - дейді. Сонда жылан айтты: «Бұл сөз рас» деп. Бала: «Тіптен нанбаймын, мен бұл сөзге көзбен көрмей кісі нанып болмайды», - деді. Сонда жылан баланы нандыру үшін барды да, иіріліп манағы қобдишаға кіріп жатты. Бала сонда тарс еткізіп сандықты жауып, бекіттіде, ғалымның қолына берді:

«Апарып, алған орныңызға қойыңыз», - деді.

ҮІ. Сөздікпен жұмыс:

Төре ( төрелік) - бұл жерде шешім.

Әйдік - үлкен.

4. Әңгіменің авторы кім? Ол туралы сен не білесің ?

ҮІІ. Суретпен жұмыс:

• Берілген сурет әңгімедегі қандай оқтғаны бейнелейді?

• Мәтінге сүйеніп, сурет бойынша әңгіме құра.

5. Мәтіндегі қызыл түспен жазылған сөздерді тауып оқы.

ҮІІІ. Үй тапсырмасы: 132 - 133 бет, түсініп оқу және әңгімелеу.

Бағалау. Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағадлау және мадақтау.

Есмұрат Сиқымов атындағы орта мектебі мектепке дейінгі шағын орталығы

Бастауыш сынып мұғалімі: Қасымбекова Айнұр Ақылбекқызы

2014 - 2015 оқу жылы