Ашык сабак Жер асты сулары

Сабақтың тақырыбы: Жер асты сулары.Минералды сулар

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділігі: Жер асты сулары және олардың пайда болуы,пайдасы жайлы білімдерін кеңейту.Минералды сулардың қасиеттерімен адамға тигізетін пайдасы жайлы білім беру.

2.Дамытушылығы: Ой өрісін елестету,есте сақтау бақылауыштық қабілетін дамыту.

3.Тәрбиелілігі: Қоршаған ортаны қорғауды,суды үнемдеудеуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі:слайд,суреттер

Сабақтың түрі:Аралас сабақ

Әдіс тәсілдері:Әңгімелеу,сұрақ-жауап

Сабақтың жүру барысы:

1.Ұйымдастыру бөлімі:

2.Психалогиялық сәт:Табиғатым тамаша,

Көз тоймайды қараса.

Табиғатты қорғаймыз,

Тентек бала блмаймыз.

3.Үй тапсырмасын тексеру:

-Үйге қандай тапсырма берілді?

-Табиғаттағы су айналымы

-Балалар кәзір қандай мезгіл?Орманға жапырақ жинауға барамыз ба?Олай болса көзімізді жұмып,күзгі орманды елестетіп көрейік.Нелерді көріп тұрмыз?Ал енді көзімізді ашып,жапырақ жинауға кірісейік.

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:1.Судың өмірлік маңызы?

2.Судың қасиетін айт?

3.Ластанған суды тазартуға бола ма?

4.Су жер бетінің неше бөлігін алып жатыр?

5.70 кг судың құрамында неше кг су бар?

6.Судың үш күйін атап бер?

7.Суретке қарап әңгімелеп бер?

4.Жаңа сабақ:Күннің жадын жазу, тақырыбын тақтаға жазу

-Мәтін неге бұлай аталған?Онда не туралы әңгімеленуі мүмкін?Жер асты сулары туралы не білесіңдер?Ол сулар қалай пайда болады деп ойлайсың?Оны пайдалануға бола ма?

5.Оқулықпен жұмыс: оқып берем.түсінік жұмыстарын слайд арқылы жүргізу.

- Жер асты сулары қалай пайда болады екен?Жер асты суларының негізі қандай сулардан құралған?Минералды сулар қалай нелердің әсерімен пайда болған?Шипалы сулар деп қандай суларды айтамыз.Сулардың барығы ішуге жарамды бола бермейді.МЫСАЛЫ Ақтау қаласында Каспий теңізінің суын атом қуаты арқылы тазартып ішеді.Жаңбырдың суы,қар суы жерге сіңіп топырақ ,тас қабатынан өтіп су өткізбейтін қабатта жиналады. Осыдан барып жер асты сулары пайда болады.Жер асты суын құдық қазу арқылы пайдалануға болады.Құдық суын мал ауылдарда мал суаруға ,ішуге пайдаланады.Ол жер астынан бұлақ болып шығып жатады.Жер асты сулары алуан түрлі құбылыстар тудырады.Тау жыныстарын ағызып әкетіп нәтижесінде әр түрлі үңгірлер пайда болады.кейбір үңгірлердің ұзындығы 232-320 км ге дейін созылып жатыр.Қазақстанда 140 қа жуық осындай үңгірлер бар.Олардың қабырғаларынан тау жыныстарының еріген қалдықтарынан түзілген әр түрлі өсінділер жоғарыдан төмен,төменнен жоғары салбырап тұрады.Олардың қабырғаларынан су тамшылап тұрады.Жер астындағы тау жыныстарын ерітіп су өзінің физикалық қасиетін өзгертеді.Дәмі, исі өзгерген осындай суларды минерлады сулар деп атаймыз.Бұндай минералды сулардың құрамындағы тұздар ,тау жыныстарына байланысты әр түрлі болады.Кей жерлерден өте ащы су шықса,кей жерлерден тұщы ,әрі тәтті сулар,тіпті ыссы суларда шығады.Бұларды минералды сулар немесе шипалы сулар деп те атайды.Ішуге жарамды минералды судың құрамында 2-20г еріген тұздар болады.Судың емдік қасиеті адам ағзасындағы әр түрлі ауруларға ем.Сондықтан минералды суларды «Сарыағаш», «Алатау»,т/б шипажайларда емге пайдаланады.Олар ел арасында «арасан»деп те аталады.Алмарасан,Қапаларасан деген су атаулары содан шыққан.

(Судың емдік қасиеті жайлы видеоролик көрсету)

Дәптерге жазу:Жер асты сулары,минералы сулардың қалай пайда болғаны жайлы қысқаша түсінік .

6.Тәжірибе жасау:

-Судың ерігіштігін байқау және судың физикалық қасиетінің өзгеретінін өз көзімізбен көру үшін тәжірибе жасап көрейік.Ол үшін бізге іші көрінетін ыдыс,су, тұз, секер керек.

7.Сергіту сәті:видеоролик арқылы музыкамен жаттығу жасау:

8.Тапсырма беру:-Су туралы басқа сабақтан алған білімдерімізді еске түсіріп көрейік.

1-қатарға: Су туралы мақал жазу.

2-қатарға:Су туралы тыйым сөздер жазу.

3-қатарға:Су туралы жұмбақ жасыру.

-Ал енді тірек сөздер арқылы өлең шығарып көрейік.

Өзен көлге ...........,(барғайсың)

.............. ............ тұрғайсың.

Ескертеміз ............(ұл,қызға)

Суды босқа ағызба.

9.Кітапты тізбектей оқыту:

10.Қорытындылау:-Ал енді оқушылар, бүгінгі сабақта не өттік ,не үйрендік не білдік?Мына сызба бойынша біліп үйренгенімізді ойымызға түсіріп жазып көрейік.

Не білдік? Не үйрендік? Не үйренгім келеді?

Жер асты суының пайда болуын. Тәжірибе жасап.

Негізгі көзі жауын-шашын,қар суы . өлең шығарып.

Жер асты үңгірлерін. Үнемдеуді үйрендік.

Шипалы және минералды сулар туралы.

11.Үйге тпсырма:Мәтінді оқу, мазмұндау. «Су-тіршілік көзі»тақырыбынды реферат жазу.

12.Бағалау:Сабаққа жақсы қатысқан оқушылырды бағалау,мадақтау.

Сабақтың тақырыбы: Жер асты сулары.Минералды сулар

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділігі: Жер асты сулары және олардың пайда болуы,пайдасы жайлы білімдерін кеңейту.Минералды сулардың қасиеттерімен адамға тигізетін пайдасы жайлы білім беру.

2.Дамытушылығы: Ой өрісін елестету,есте сақтау бақылауыштық қабілетін дамыту.

3.Тәрбиелілігі: Қоршаған ортаны қорғауды,суды үнемдеудеуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі:слайд,суреттер

Сабақтың түрі:Аралас сабақ

Әдіс тәсілдері:Әңгімелеу,сұрақ-жауап

Сабақтың жүру барысы:

1.Ұйымдастыру бөлімі:

2.Психалогиялық сәт:Табиғатым тамаша,

Көз тоймайды қараса.

Табиғатты қорғаймыз,

Тентек бала блмаймыз.

3.Үй тапсырмасын тексеру:

-Үйге қандай тапсырма берілді?

-Табиғаттағы су айналымы

-Балалар кәзір қандай мезгіл?Орманға жапырақ жинауға барамыз ба?Олай болса көзімізді жұмып,күзгі орманды елестетіп көрейік.Нелерді көріп тұрмыз?Ал енді көзімізді ашып,жапырақ жинауға кірісейік.

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:1.Судың өмірлік маңы

«Ж.Қалдығараев орта мектеп»ММ

Сынып сағаты

Тақырыбы: 16 желтоқсан - Тәуелсіздік күні.Тәуелсіз елім Қазақстан!

Дайындаған: Бурина Гулаим

2 «Б» сынып