Стихи на марийском языке

41ше урок. Гласный у йÿк да у, У буква-влак

Урокын цельже : у, У буква-влак дене палдараш, гласный у йÿк палымашым пеҥгыдемдаш, у йÿкан мут-влакым лончылаш да шомаклаште у йÿкын вержым палаш туныкташ, икмыняр мутын структуржым схеме дене ончыкташ.

Уроклан мо кÿлеш: буква кассе, конвертыште кружок-влак, индивидуальный наборный полотно, предметный сÿрет-влак, 2-шо таблице.

Урокын эртымыже:

1. Кодсо урокысо материалым ушештарымаш. Почеламутым шарнымаш:

Ай, чолга вет агытан,

Муралта могай уста.

-йодыш-влаклан вашештымаш: гласный а йÿкан мутым кӧ могайым шарна?

Ау шомакыште гласный а йÿк могай верыште шога?

Шар мутышто?

Оҥа шомакыште? Тиде мо? (туныктышо шарым ончыкта). Ынде пырля каласен ончена. (Шааар.) Могай йÿкым шуйдарышна? (гласный а йÿкым.) Тудо кушто шога? (Мут покшелне).

2. У материал.

Текстым тунеммаш, гласный у йÿкым ойырен лукмаш да гласный у буква дене палыме лиймаш. Ончыч тунемме почеламутымым ушештарымаш:

Мыйын уло самосвал.

Тудым шупшын ом ноял.

Ту-ту-ту, ту-ту-ту!

Ашиманже йӧршын у.

-Йоча-влак почеламутым кок-кум гана каласат.

-йочан машинаже тошто але у? (У). У мутым айста тушкан каласена: у-у-у. Могай йÿкым ойлышна? (Гласный у йÿкым). Ужыда: у мут уло, у йÿк уло.

Туныктышо классный кассе гыч налын, у буква-влакым ончыкта. Ученик -влак шке кассыштышт у буквам муыт да нӧлталыт.

-почеламутым тунемыт:

Вот тиде а, вот тиде у, а пырля лиеш ау.

Вот дите у, вот тиде а,

А пырля лиеш уа.

- учебник почеш паша:

Пушеҥге укшышто могай изи янлыкым ужыда? Тудо кушто ила? Мом кочкеш? Ур мотор янлык мо? Ур нерген кÿчык почеламутым тунеммына:

У ужгам изи урлан

Кӧ урген тыге устан?

-гласный у йÿкан шомак-влакым палемден кодыман.

Учебник гыч У, ау, мут-влакым лудмаш, нунын дене предложенийым чоҥымаш.

-сÿрет-влакым ончен. Гласный у йукан шомак-влакым каласымаш: укш, ушкал, куку, куэ, тумо.

3 урокым иктешлымаш.

-гласный у йÿк возымаште могай буква дене ончыкталтеш?

-гласный й йÿкан могай мут-влакым паледа?

Урок мурымаш дене пыта

Кушто А букваже?

Кушто У букваже?

Манын йодынам.

Теве А букваже.

Теве У букваже-

Лудынат моштем