Сын есім

Возвышенка орта мектебі

Сабақтың тақырыбы: «Сын есім».

(4 сынып)

Бастауыш сынып мұғалімі: Тасбулатова Б.Қ.

2014ж.

Сабақтың тақырыбы: Сын есім

Сабақтың мақсаты:Сын есім және оның түрлері туралы берілген білімді қайталап, жинақтау; туынды сын есімнің басқа сөз таптарынан жасалатынын байқату.

Қазақстан Республика азаматтарын, қазақ халқының салт-дәстүрі арқылы тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:интерактивті тақта, тірек-сызба, тапсырмалар.

Сабақтың барысы:

I.Бағдарлау - мотивациялық кезең

1.Сабақ басталар алдында қазақ музыкасын қосу.

-Балалар, қазір қандай сабақ екенін еске түсірейік.

Тілім барда, қазағым бар, халқым бар,

Дәстүрім бар, ата жолы, салтым бар

Кіршіксіз қардай сақтандар,

Қазақтын тілін, ғаламат

-Мне, балалар туған тіліміз қазақ тілі сабағына, бүгін қонақтар қатысып отыр. Қонақтарға амандасып, сабағымызды бастайық.

Сәлемдесу:

Үлкенге де сіз

Кішіге де сіз

Сәлем бердік сіздерге

Құрметпенен біз!

2. Сабақтың тақырыбын, және мақсатын хабарлау:

Ақын - жазушы айтқандай:

Тілім барда, халқым бар,

Дәстүрім бар дегендей

Біз бүгін сабақта:

Сөз таптары: етістік туралы алган білімді пысықтаймыз және бекітеміз, қазақ халқының салт -дәстүрлерін еске аламыз.

3.Үй тапсырмасын тексеру.

а) 54 ж.Берілген етістікті үш жақта жазу (оқы, көр, ойна)

Осы шақ, өткен шақ, келер шақ (тақтада 3 оқушы)

ә)ережелерді айту

4.Өткенді қайталау, пысықтау:

Слайд:а) «Бесікке салу дәстүрі»

Интерактивті тақтаға назар аударамыз:

-Қандай салт-дәстүрді көріп тұрсыңдар?

-Анасы өзінің нәрестесіне бесік жырын айтады, онда баланың күшті, білімді адам болғандай.

-Ал енді, біз сабақтан сөз таптары етістік туралы алған білімімізді еске түсірейік.

-Етістік туралы не білеміз?

-Етістік дара және күрделі, болымды, болымсыз, негізгі және туынды, етістікті 3 жақта жіктеуге болады, етістіктің 3 шақтары бар: осы шақ, өткен шақ, келер шақ.

Слайд ә): Сызбадан тексеру

дара күрделі

негізгі болымды

Етістік

туынды болымсыз

осы шақ өткен шақ келер шақ

Жарайсыңдар!

Үй тапсырмаларын орындағандарын тақтадан тексеру

II Операциялық- орындаушылық кезең

Слайд: б) Шілдехана - дәстүрі

-Ол қандай дәстүр?

-Шілдехана - өмірге келген нәрестенің құрметіне жасалатын той (нәресте туған күні, қырқынан шығару, тұсауын кесу т.б)

Қазақ халқы бір бірін сыйлап, құрметтеп, бір бірін қонаққа шақырады, тойлайды.

5. Дәптермен жұмыс:

- Енді дәптерлерімізді ашып, бүгінгі күн ретін жазамыз

Көркем жазу:

құрметті, сыйлы деген сөзді дәптерге жазамыз

-Осы сөздер қай сөз табына жатады?

-Сын есім табына.

- Олай болса, бүгінгі біздің тақырыбымыз: «Сын есім» (ереже)

-Сын есім қандай болады? Қандай сұраққа жауап береді? Мысал келтір.

Құрметті, сыйлы туынды ма, негізгі ма? (туынды)

Слайд : в) « Бәйге»

-Бұл қандай жарыс екенін кім біледі? (Ат жарысы- мерекелерде, тойларда) Бәйгеде кім озып келеді сол жеңеді.

6. Оқулықпен жұмыс:

«Кітапты жастан оқы, оқымай білім жұқпас, білімсізден өнер шықпас»

дегендей оқулықтарыңның бетін ашыңдар 2 жаттығу 135 б.

Жұмбақты оқып кім шешуінтез тез табады сол жеңімпаз аталады.

-Жұмбақтын шешуін табуға қай сөздер көмектесті?( жасыл, қап-қатты, қызыл тәп-тәтті)

-Жасыл, қызыл нені білдіреді? (түсті), тәп -тәтті (дәмін)

Жұмбақты жатқа жазу. Сын есімді сызу. Жазғаннан кейін тексеру.

Слайд: г) «Шашу»

-Шашу деген қандай дәстүр?

-Әжелер тойларда тәттілерді шашады,ал балалар оны теріп алады. Кім көбірек терсе сол шапшаң.

- 1 жаттығудағы тапсырманы оқимыз

-Өлең қалай аталады?(Тәуелсіз елім бар)

-Қай жылы еліміздің тәуелсіздігі жарияланды?

-1991ж.16 желтоқсан.( Кім сын есімдерді теріп алады сол шапшаң!)

Тақтаға екі бала шығады, әр бағандағы сын есімдерді теріп жазу.

Қайсысы негізгі, қайсысы туынды дәлелдеу, сөз құрамына талдау.

-Біздің елімізде 100 ден астам ұлттар тұрады, олар бір бірімен тату дос.Біз де өзіміздің мектебіміз де,сыныбымыз да, әрқашанда бір біріміз бен дос болайық!

7. Сергіту сәті: (интерактивті тақта: «Достар» слайд)

-Ал енді сергіп алайық «Дос болайық бәріміз» деген әнді айтайық

8. Өз бетімен жұмыс

Слайд: д) «Айтыс»

Әр қатарға сөйлем беріледі , сөйлемдерді көшіріп жазу және оны сөйлем мүшелеріне талдау:

1.Құралай гүлді матадан көйлек тікті. Ормандағы биік ағаштар ән салып тұр

2.Оқушылар түрлі түсті қарындашпен сурет салды.Теңізден суық жел соғып тұр.

Сын есімді тап, негізгі ма, әлде туынды ма? Сөз құрамына талда.

9.Рефлексиялық- бағалау кезең.

Ойын: «Қарама- қарсы сөздер» Қандай? деген сұраққа жауап беретін сөздерді айту.

10.Сабақты қорытындылау:

-Біз бүгін сабақта не істедік? Сендерге сабақ ұнады ма? Сабақта не ұнады?

11. Үйге тапсырма: 3 ж. 135 б.

12. Бағалау.