Наурыз жыл басы

14.03.14ж.Тақырыбы: Наурыз - жыл басы. Заттың қимылын білдіретін сөздер.

Мақсаты: 1. Оқушыларға Ұлыстың ұлы күні туралы толық мағлұмат беру, халқымыздың салт-дәстүрін,әдет-ғұрпын үйрете отырып,Наурыз қазақтың ұлттық мейрамы екенін ашып көрсету.

Заттың қимылын білдіретін сөздер туралы түсінік беру.

2.Оқушылардың санасына халқына деген мақтаныш сезім ұялату, өнерін,мәдениетін қастерлей білуге үйрету.Сөйлем ішінен заттың қимылын білдіретін сөздерді таба білуге баулу. Ой-өрісін, шығармашылық қабілетін дамыту.

3.Оқушыларды адамгершілікке ,елін,Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрді дәріптеуге ,сауаттылыққа,шапшаңдыққа тәрбиелеу.

С/түрі: Жаңа сабақ, саяхат.

С/әдісі:Түсіндіру, сұрақ-жауап, көрсету,ойын.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, түрлі суреттер, жұмбақтар, слайд.

Барысы : I. Ұйымдастыру бөлімі.

Психологиялық дайындық.

II. -Балалар,біз бүгін сабақта ата- бабалар еліне саяхатқа шығамыз. Кез-келген адам саяхатқа барғанда сол жердің елімен, жерімен, салт-дәстүрімен танысады. Жақсы нәрселер і болса үйреніп қайтады. Біздің ата-бабаларымыздың болашақ ұрпағына асыл мұра етіп қалдырған тілі, салт-дәстүрі, әдет-ғұрыптары бар. Болашақ ұрпағының білімді, тәрбиелі болғанын армандаған. Біз саяхатқа жаяу барамыз ба, әлде автобуспен барамыз ба?

Автобуспен барамыз.- Ал автобусқа отыру үшін бізге не керек? /билет/

-Бүгін сабақта біз билетті ақшаға емес, өз білімімізге сатып аламыз.Мына автобус жүргізушісі сендерге мына жұмбақтарды шешсін дейді.

Жұмбақтар: 1.Қабат-қабат қаттама, Ақылың болса аттама.

2. Қайталап атымды, Ән салып аламын. Кез келген ұяға, Жұмыртқа саламын.

3. Сылдырдан қорқады, Шошынып жортады.

Жүргізушінің 2-тапсырмасы ана туралы мақал-мәтел айтып беріңдер дейді.

Автобус жүргізушісі сендерге риза болды. Ол сендерді бүгін саяхатқа барғанда үш ауылға апарам дейді.

1.»Өнер» ауылы - өткен сабақты еске түсіру.

2.»Білім» ауылы - жаңа сабақ.

3.»Болашақ» ауылы - қорыту.

- Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ, - деп білімімізді ортаға салайық.

- Мінеки, біздің автобус «Өнер ауылына » келіп тоқтады.

«Өнер» ауылының тұрғындары сендердің өткен сабақта алған білімдеріңді тексермекші. .

1.Заттың атын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

2.Заттар мен жануарларға қандай сұрақтар қойылады?

3.Адамға байланысты сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

4. Қандай сөздер бас әріптен басталып жазылады?

Міне, балалар «Өнер» ауылының адамдары бізге риза болды.

Енді біздің автобус «Білім « ауылына келіп тоқтады. Бұл ауылда сендер білімдеріңді толықтырасыңдар.

III.Наурыз - жыл басы. Заттың қимылын білдіретін сөздер.

Суретпен жұмыс. 1. Қазір қай мезгіл?

2. Наурызда қандай мейрамдар бар?

3. Суреттен кімді көріп тұрмыз? Слайд көрсету.

Наурыз мейрамы .Бүгінгі сабақта «Наурыз - жыл басы » өлеңін оқып, танысамыз.

Қазақ халқының тұрмыс-тіршілігінде ,әдет-ғұрпында ерекше орын алатын ертеден тойланып келе жатқан - Наурыз. Қазақша Наурыз - жыл басы. Бұл кезде күн ұзарып, түн қысқарады. Сондықтан наурыз күнін ертедегі адамдар жаңа жылдың басы - Ұлыстың ұлы күні деп есептеп, жақсы тілек айтып, зор қуанышпен қарсы алған. Жұрт ел аралап , үйлерге кірген, наурыз көже ішіп, жастар ән шырқап ойын-сауықпен өткізген. Наурыз тойының өзіне тән үлкен ырым асы -Наурыз көже. Наурыз көжеге жеті түрлі дәм салынады.Наурыз тойында ұлттық ойындар да ойналған. Мысалы: қыз қуу, бәйге, күрес, аударыспақ, асық ойындары ойналған.

IY. Оқулықпен жұмы с. Өлеңді мәнерлеп оқыту./хормен/ Жыл аттарын оқыту.

Жыл басына таласқан хайуанаттар туралы айту.

Мынау не? Мысық. Мысық қайтті? Мияулады. Мынау не? Ит. Ит қайтті? Ит үрді. Мынау не? Лақ. Лақ не істеді? Маңырады.

Балалар, осы сөздердің ішінде қимылды білдіретін сөздерді табайықшы.

Үрді. Мияулады. Маңырады.

Біз бүгін «Заттың қимылын білдіретін сөздермен танысамыз екен.»

Не істеді? Не қылды? Қайтті? сұрақтарына жауап беретін сөздер заттың қимылын , іс-әрекетін білдіреді. Мысалы: барды, оқыды, жазды, келді, ойнады, мінді, жылады.

Y.Дәптермен жұмыс. Көркем жазу.

109 - жаттығу. Әңгімені оқып,мазмұнын айту. Қарамен жазылған сөздерге сұрақ қою.

110- жаттығу. Мәтінді көшіріп жазып, іс-әрекетті білдіретін сөздердің астын сызу.

Міне, балалар «Білім» ауылынан біз көп нәрсе үйрендік. Енді келесі ауылға аттанайық. Аттанбас бұрын сергіту жаттығуын жасайық.

YI. Сергіту. Ойын: Кім жаңылыспайды? . Топпен жұмыс.

YII.Бекіту. Енді «Болашақ» ауылының адамдары бізді күтіп отыр. Бұл ауылдың адамдары сендерге мынандай сұрақтар жолдап отыр.

1. «Білім» ауылынан не білдіңдер, не үйрендіңдер? Наурыз туралы өлең жаттадық.

2. Биыл қай жыл екен? /жылқы жылы/

3. Заттың қимылын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

4. . Жыл аттарын атау.

Бір мүшелдің ішіндегі он екі жылдың атаулары мен белгілері.

1.Тышқан жылы-тыңғылықты жыл басы. 2.Сиыр жылы-саналықтың жалғасы.

3.Барыс жылы- береке, ырыс тасқыны. 4.Қоян жылы- қажыр-қайрат қарқыны.

5.Ұлу жылы- ұйымшылдықтың белгісі. 6.Жылан жылы-жаңашылдықтың белгісі.

7.Жылқы жылы- жақсылықтың жеңісі. 8.Қой жылы- қуат, қарымды еңбек жемісі.

9.Мешін жылы-молшылықтың мәресі. 10.Тауық жылы- тоқшылықтың төресі.

11.Ит жылы- игі, игерілген жұмыстар. 12.Доңыз жылы- дәулет,сәулет,құрылыстар.

Балалар, «Болашақ» ауылының адамдары сендерге ризашылығын білдіріп мына хатты ұсынып отыр.Бұл хатты сендерге кім жолдаған екен. Біздің Елбасымыз кім?

Н.Ә.Назарбаев. Бұл хатты Елбасымыз жолдаған екен.

Хат: Балалар, «Білім» ауылынан сендер көп нәрселерді үйреніп, біліп қайттыңдар. Сол істі ары қарай жалғастырыңдар, ол сендердің міндеттерің. Тәуелсіздік үшін ата-бабаларымыз бастарын бәйгеге тіккен.. Біз тәуелсіз, егеменді ел болдық. Енд і біздің Қазақстан алға басып, өсіп-көркею үшін бізге білімді, ақылды, денсаулығы зор азаматтар керек. Қазақс танның болашағы сендердің қолдарыңда, сондықтан білімді болыңдар, көп оқыңдар , өз Отандарыңды қадірлеңдер. Н.Ә.Назарбаев.

Балалар, біз саяхаттан оралдық, саяхатта көп нәрсені оқып білдік және өзіміздің

білімімізді көрсеттік. YIII. Оқушыларды бағалау.