Дауыссыз б мен п

Қазақ тілі 2 сынып Джанасова Сания Жанболатовна Күні: Сабақтың тақырыбы: Дауыссыз б мен п Сабақтың мақсаты: Білімділігі: түбірдің соңындағы п дыбысына дауысты дыбыстан басталған қосымша жалғанған жағдайда п дыбысы б дыбысына өзгеретіндігін түсіндіру; басқа тілден енген, соңында б дыбысы келетін сөздердің жазылуын естеріне түсіру. Дамытушылығы: сөздік қорларын молайтып, дұрыс сөйлеу дағдысын қалыптастыру.

Тәрбиелігі: еңбексүйгіштікке, тиянақтылыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ. Сабақтың типі: жаңа білімді меңгеру. Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, ой қозғау, сергіту сәті, ребус шешу. Сабақтың тәсілі: жаппай, жеке. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа сай суреттер, плакат, электрондық оқулық. Пәнаралық байланыс: әдебиеттік оқу, дүниетану.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын тексеру.

2. Психологиялық дайындық

Қайырлы күн, достар!

Бүгінгі күн, міне,

Сәттілікке толсын

Біздің алар бағамыз

Кіл бестіктер болсын.

3. Үй тапсырмасын сұрау

86-жаттығу. Өзің білетін зиянкестер туралы әңгімеле.

- Дыбыстар нешеге бөлінеді?

- Жуан дыбыстыларды ата?

- Жіңішке дыбыстыларды ата?

- Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?

- Үнді дауыссыздарды ата?

- Ұяң дауыссыздарды ата?

- Қатаң дауыссыздарды ата?

4. Жаңа сабақ

1) Кіріспе бөлім.

«Орфографиялық сөздікте қалай жазылады?» тапсырмасы.

Тақтаға кейбір әріптері түсіп қалған сөздер жазылады.

кәсі... қалы... клу...

мекте... ғажайы... шта...

- Осы сөздер орфографиялық сөздікте қалай жазылады деп ойлайсыңдар? (Тақтаға оқушылар көп нүктенің орнына тиісті әріпті (п, б) жазады).

Сөздерді бірнеше балаға дауыстатып оқыту.

- Балалар, осы сөздердің соңында б дыбысы естіліп тұр. Ал сендер неліктен кейбір сөздердің соңына п, ал кейбір сөздердің соңына б әріптерін жаздыңдар? Сөз соңында б дыбысы естілгенімен, п әрпі және кейбір басқа тілден енген сөздердің соңында б әрпі жазылатындығы еске түсіріледі. П мен б дыбысына аякталатын сөздерге мысалдар келтірту.

Б мен п әріптері туралы не айтуға болады?

Б - ұяң дауыссыз дыбыс, ал п - қатаң дауыссыз дыбыс.

Күннің реті Көркем жазу

Суреттегі заттарды атау, оларға ы дыбысын қосып айтып көр.

Өлеңді мәнерлеп оқы.

Күзгі дала

Дала жатыр демалып,

Үлестіріп жемісін.

Дүниедегі ең алып

Осы дала мен үшін.

Алма сыйлап бөбекке,

Алма ағаштар сарғайған.

Төгілген тер шелектеп,

Елестеді маңдайдан.

(Тұманбай Молдағалиев) П әрпіне аяқталған сөздерді көшіріп жазып, п әрпінің астын сыз. Бұл сөздердегі п дыбысы қалай айтылатынын байқа. Ол дауыссыздардың қай тобына жатады?

Ереже: Сөз соңында б естілгенімен, п әрпі жазылады.

88-жаттығу. Көп нүктенің орнына п, б әріптерінің тиістісін қойып, сөздерді көшіріп жаз. Оқылуы мен жазылуын салыстыр.

Әде..., тала..., жі..., шө..., қора... .

89-жаттығу. Ребусты шеш. Шешуіндегі сөзді қатыстырып сөйлем құра.

Сергіту сәті

5. Өзіндік жұмыс

Төмендегі суреттерден штаб, клуб сөздерін оқуға болады. Қалай?

Штаб, клуб сөздерін п дыбысына аяқталған сөздермен салыстырып, қорытынды жасап көр.

Топ, штаб, шалап, қап, клуб, кәуап, қалып, сап, куб, тап, араб. Сөздерді көшіріп жазу, мағынасын түсіндіру. П-қатаң дауыссыз, б-ұяң дауыссыз. Кейбір сөздер ережеге бағынбайтынын ескерту.

Клуб, араб сөздеріне сөздік жұмысын жүргізу.

клуб - үйірме араб - ұлт

Штаб, куб. Бұлар - басқа тілден енген сөздер. Осы сөздердің жазылуын есте сақтауымыз керек.

Ереже

Клуб, штаб, куб, араб тәрізді кейбір сөздердің соңына б әрпі жазылады.

6. Сабақты қорытындылау.

• Б қандай дыбыс?

• П қандай дыбыс?

• П мен б әріптерінің жазылуы туралы не айтуға болады?

7. Үйге тапсырма

91-жаттығу. Мұғалім, мектеп, оқу, талап, кітап тірек сөздерін пайдаланып, «Мектепте» тақырыбына әңгіме құра.

8. Бағалау.