Открытый урок по татарскому языку на тему Алфавит (1 класс)

И алфа Т (Балалар "алфавит" сүзен укыйлар.) - Дөрес, алфавит. Бу сүздәге авазларны ике төркемгә бүлегез. - а, и һәм ф, в, т. - Нинди төркемнәргә бүлдегез? - Сузыклар hэм тартыклар. - Хәзер дәфтәрләрдә число, сыйныф эше дип язабыз һәм матур язу минуты үткәрәбез. Дөрес итеп утырдык. 2. Сүзлек өстендә эшләү. - Үткән дәрестә без сезнең белән калынлык һәм нечкәлек билгесенең сүзләрдә дөрес язылышы турында өйрәнгән идек. Хәзер кечкенә такталарыгызны алыгыз да мин күрсәткән сүзләрдә нинди хәреф төшеп калганын язып күрсәтегез. Нинди орфограмма язылырга тиеш? көн…як сәгат... б...рын ал...бом тәк...дим ма...гай (Кечкенә такталарда орфограммаларны язып күрсәтәләр.) IV. Яңа дәрескә әзерлек минуты. - Балалар, хәзер мин сезгә тагын бер табышмак әйтәм, игътибар белән тыңлагыз әле: Озын-озын өч бүлмә, Утыз сuгез исем керә. Нинди uсемнәр икән ул? Я, кайсыгыз әйтеп бирә? V. Әңгәмә. - Нәрсә соң ул алфавит? - Хәрефләрнең билгеле бер тәртиптә урнашуы. - Татар алфавитында ничә хәреф? - 38 хәреф. - Ә рус алфавитында ничә хәреф? - 33 хәреф. - Рус алфавитында нинди хәрефләр юк? - Ә, Ү, Ө, Ң, Җ . - Авазлар нинди төркемнәргә бүленә? - Сузык һәм тартык авазларга. - Сузыклар нинди була? - Калын hәм нечкә. а у ы ый о ә ү э и ө - Тартык авазлар турында нәрсә беләбез? - Алар яңгырау һәм саңгырау булалар. - Борын авазлары: м, н, ң. - Парлы hәм парсыз тартыклар да бар - Ике авазны белдеруче хәрефләр бар: я, е, ю, ё. - Тагын тавышсыз хәрефләр дә бар: ь, ъ. - Алфавитта баш hәм юл хәрефләре бар. - Баш хәреф белән сүзләр нинди очракта языла? - Җөмләнең беренче сүзе баш хәреф белан языла. - Кеше исем-фамилияләре, авыл, ил, елга, шәhәр исемнәре, хайван кушаматлары баш хәрефтән языла. - Балалар, әйдәгез татар алфавиты белән рус алфавитын чагыштырыйк әле. - Татар алфавиты байрак. 2. Физкультминутка. (Кар 6өртеге турында та6ышмак әйтелә hәм физкультминутка үткәрелә.) VI. Яңа белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү. 1. Әңгәмә. - Алфавитны белү безгә нигә кирәк? - Сыйныф журналында укучыларның фамилияләрен дөрес тәртиптә язу өчен кирәк. - Китапханәдәге китапларны тиз эзләп табу өчен, китап авторлары алфавит тәртибендә язылган бит. 2. Сузлекләр белән таныштыру. - Балалар, сезнең алда сүзлекләр күргәзмәсе. Нәрсә соң ул сүзлек? Сүз мәгънәләрен, дөрес язылышын аңлата торган китап ул. Бу китапларда сүзләр алфавит тәртибендә урнаштырылган. Сүзлекләр бик күп төрле була: - орфографик - сүзләрнең дөрес язылышы; - аңлатмалы - сүзләрнең мәгънәләрен аңлата торган; - икетелле - аларда сүзнең бер телдән икенче телгә тәрҗемәсе бирелә. Тагын төрле предметлар буенча сүзлекләр була. Мәсәлән, ,математикадан терминнар сүзлеге h.б. 3. Практик эш.- Укучылар, без бүген сүзләрне алфавит тәртибендә язарга, әйтергә өйрәнербез. а) Дәреслек белән эшләү (153 нче күнегү, язмача). б) Таблица буенча эшләү (телдән). - Әйләнә-тирәбездәге дөнья дәресендә без сезнең белән йолдызларга сәяхәт ясадык һәм планеталар белән таныштык. Әйдәгез, исемнәрен искә төшерик әле. Тактадагы сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштырыйк:

Венера Нептун Җир Марс Уран Сатурн Плутон Меркурий Юпитер