Ауа және оны қорғау. Ауа және оның қасиеті. Ө. Қ. Н. Ауа. Су. Ауа-райы. Дүниетану

Тақырыбы:Ауа және оны қорғау. Ауа және оның қасиеті.Ө.Қ.Н.Ауа.Су. Ауа- райы.

Мақсаты: Адам өміріндегі ауаның маңызын түсіндіру.Ауаның қасиетін еске түсіружәне атап шығу. Міндеттері:Ауаның қасиеті туралы оқушының көзқарасын кеңейту.

Сілтемелер: Дүниетану оқулығы, « Алматы, Атамұра» 2014 жыл

Оқыту нәтижесі:Адам өміріндегі ауаның маңызын түсінеді..

Ауаның қасиетін еске түсіреді және атап шығады. Ауаның қасиеті туралы оқушының көзқарасын кеңейеді.

Тапсырмалар: Топтық жұмыс

Оқулықпен жұмыс

«Сұрақ- жауап»

«Жұмбақ - конверт»

Сабақты бекіту.
Кері байланыс

Уақыты

Мұғалімнің іс- әрекеті

Мотивациялық - бағдарлау кезеңі.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Үй тапсырмасын бекіту.

Топтық жұмыс

1-топқа (күн бейнесі)

1.Дене деген не? ( адамдыжан-жағынан

қоршаған нәрселердің бәрі дене)

2.Дене нешеге бөлінеді? (2 жасанды.табиғи)

3.Табиғи денені атап шық? ( күн,ай,жұлдыз,

бұлт,тас,аң, құс)

2-топқа (бұлтбейнесі) 1.Жасанды денені ата. ( үй, машина,үстел,

орындық,кітап,дәптер,қарандаш,доп)

2.Табиғи дене нешеге бөлінеді? (тірі,өлі) 3.Тірі денелерді атап шық.(адамдар,өсімдіктер, жануарлар)

3-топқа (тамшы бейнесі)

1.Өлі денелерді ата. (ауа,бұлт,құм,тас,т.б.) 2.Зат қасиеттерін атап шық. (сұйық,қатты,жұмсақ,жанғыш,ағады,т.б) 3.Дене неден тұрады? (шөлмек-шыны,шеге-темір,былғары-етік,әйнек-терезе,су-тамшы,алюминий-сым.)

4 - топқа

4 -топқа: Денелер мен заттарүнемі өзгеріске ұшырайды

ма ?

Ағаш өседі,құлайды,шіриді. Жан-жануарлар да өседі, көбейеді,өледі. Ертеңгілік күншығып, жарықболады, кешкекүнбатады, қараңғылықболады. Аспандағы бұлтторлайды,жаңбыржауады,найзағайойнап, күнкүркірейді. Желсоғады,қарериді,сутасиды.Табиғаттағы өзгерістердің барлығы табиғатқұбылыстарыдепаталады.

Қызығушылықты ояту.
«Көрінбейтін сиқыршы »
Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен әркім-ақ күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің, бірақ маңайында екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс жапты. Көшемен келе жатқанда топырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жүргенін көресің. оны көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып, ырғалған шөптерді байқайсың. Сені үнемі қоршап тұрады. Сенімен бірге жүреді.

Бар ма жоқ па оны анық білмейсің.
Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің.
(ауа)

Ауа туралы не білесіңдер?

Топтық жұмыс ( дәлел келтіру)

Олтуралы не білгілеріңкеледі?
Ауакөзгекөрінбейді. Біз оны көрмейміз. Бірақайналамыздаекенінбілеміз. Бізсабынкөпіршіктерінұшырғанданемесежелпуіштіжелпігендеауаныңқозғалысынбайқайаламыз. Ауа - физикалықдене. Физикалықдене - заттардантұрады. Ауа - газдардыңқоспасы. Оныңиісі де, түсі де жәнеиісіболмайды. Олгаздардыңішіндеоттегі мен көмірқышқыл газы сендергетаныс. Ағзалартынысалғандаоттегінсіңіріп, көмірқышқылгазыншығарыпотырады.
Сонда ауадеген газ, дәлірек газдардың қоспасы. 2 ғасыр бұрын ғана ғалымдар ауаның көптеген газдардың қоспасынан тұратынын дәлелдеген. Ауақоспасындағыеңкөп газ - яғни 78 ℅, оттегі - 21℅,
1 ℅ - көмірқышқыл газы.

Оқулықпен жұмыс

Іштей танысу

Дауыстап оқу

Дәптермен жұмыс

Ауаның құрамы - азоттан, оттегі, көмірқышқыл газы және басқа газдардан тұрады.

«Сұрақ- жауап»

1. Ауаның біз білмейтін тағы бір қасиеті (жылуды нашар өткізеді)

2. Қыста аңдар, құстар неге тоңбайды?

3. Қар астындағы өсімдіктер мен жануарлар неге суықтан тоңбайды?

4. Жер бетіндегі ауа неліктен ластанады?

5. Өсімдік пен ауаның арасында қандай байланыс бар?

Тәжірибе жасау

Майшам арқылы ауаны анықтау

Сергіту сәті

«Жұмбақ - конверт»Әр сөзге бір баяндауыш тауып айтып сөйлем құрайды.

1.Төгіліп жерге ақ моншақ,

Ғайып болды сол шақта-ақ. (бұршақ )

2.Көзге көрінбейді, Қолға ілінбейді. (жел)

3.Әуеден күбі түсті, Күбінің түбі түсті. (найзағай)

4.Арыстан ақырады, Орман жаңғырады. (найзағай)

Сабақты бекіту.
1. Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?
а) азот
б) оттегі
в) көмірқышқыл газы
2. Ауаның қандай қасиеттері бар?
а) мөлдір, түссіз, иіссіз, қыздырғанда, ұлғаяды, салқындатқанда қысылады, жылуды жай өткізеді.
б) Аспан тәрізді көгілдір, дыбыстарды өткізеді, күн сәулелерін өткізеді, иісі жоқ.
3.Ауаның құрамына қандай заттар кіреді?
а) сутек, мыс, мырыш
б) оттегі, азот, көмірқышқыл газы.
в) хлор, фтор, йод.
4. Терезелерге жылу ұстау үшін екі қабат әйнек орнатады. Қандай қасиет пайдаланады?
а) Қыздырғанда ауа ұлғаяды.
б) салқындатқанда ауа қысылады.
в) Ауа жылуды жай өткізеді.

Үйге тапсырма

Адам, өсімдік, жануарларға түтіннің зиянды әсері

Эссе жазу

Рефлекциялық- бағалау кезеңі.

Нені түсіндің ? нені түсінбедің ?Нені білуге тиіссің?