Мутвож, суффикс, мутмучаш теме почеш виш урок

Раздел Начальные классы
Класс 3 класс
Тип Конспекты
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Марий Эл республикысе Морко район Шеҥше кыдалаш школышто туныктышо Ефремов Аркадий Михайловичын виш уроклан планже

Класс - 3. Теме: Шомаклаште суффиксым, мутмучашым ойырен мошташ туныктымаш. Цель: 1. Мутвож, суффикс, мутмучаш нерген тунемше-влакын шинчымашыштым пеҥгыдемдаш.

  1. Шомак-влакым состав шот дене лончылымо навыкым вияҥдаш.
  2. Шочмо йылмым келгынрак шымлен тунемаш кумылаҥдаш.
Оборудований: шке возымо «Грамматика элыш унала» почеламут корныла, перфокарт-влак, «Суффикс-влак» кÿсенан таблице, МЫЙ, ТЫЙ, ТУДО, МЕ, ТЕ, НУНО транспарант-влак, «Падеж йодыш да мутмучаш» шке ыштыме таблице, маршрутный таблице, кажне йочан оҥыштыжо лÿмым ончыктышо ракете сÿрет-влак, шÿдыр жетончик-влак, «Йошкар-Ола» альбом.

Урокын эртымыже. I. Ваш-ваш палыме лиймаш. Тидлан оҥысо ракете-влак полшат. Мыйын оҥысо ракетыштем «Аркадий Михайлович» манын серыме. - Йоча=влак, таче ме тендан дене Грамматика элыш унала каена. Чыланданат да мыйынат ракете дене чоҥешташ билетна уло. Мый командир лиям. А чоҥешташыже мыланна тиде маршрут полша. 1-ше планета «Йÿк-буква» - Те йÿк нерген мом паледа? - Буква нерген мом паледа? - Нуно мо дене ойыртемалтыт? - Мо тугай 2+12+22=36? (2-шо: ь ден ъ буква-влак; 12- гласный буква-влак; 22- согласный буква-влак, 36 - марий йылмысе буква-влак) - Гласный буква полшымо дене мом ышташ йöнан? (слогым) 2-шо планета «Слог» - Слог нерген шинчымашдам рашемдыза. (Нуно гласный да согласный йÿк гыч шоген кертыт) - Слог нерген могай правилым паледа? - Слогшо молан кÿлеш? (Мутым чоҥаш) 3-шо планета «Мут» (Тушто урокын темыжлан келшыше мутвож, суффикс, мутмучашым ончыктышо знак-влак палемдалтыныт.)
Туныктышын Ефремов Аркадий Михайловичын возымо «Грамматика элыш унала» почеламут дене палдарымыже да у материалым умылтарымыже.

Грамматика элыш унала Пешак шукерте ожно, Кызытат келшен илат Грамматика элыште Мутвож, суффикс, мутмучаш.
Суффикс, мутвож, мутмучаш Ӱчашеныт икана: Кöлан ончыч, кö вараш, А кöлан гын лач мучаш.
А мутвож чылалан вуй - Туддеч посна ок шоч мут. 1-ше картуз лектеш Эре шога ончылно «Мутвож» «Корень» малдат рушлаже.
- А вот мые - мутмучаш - Шомаклам вашталтылам, 2-шо картуз лектеш Предложенийым чын чоҥем, «Мутмучаш» Умылаш лийже ман тыршем.
- Мый эре мучаш: падеж мучаш, лица мучаш. Ок лий мутмучаш - Илышлан мучаш. Мыйын верем лач мучаш, Вес мут дене кыл кучаш.
- Суффикс манын йоҥгалтам, Мут гыч мутым ыштылам. 3-шо картуз лектеш - зе, зо, -зö, -че, -чо, -чö, «Суффикс» -шамыч, -мыт, -влак, -лык, -ыде, -де - чылан тыршат нойыде.
- Кушто верет? - мый йодам. - Мутвож почеш, - малдалеш. - Сомылетше? - палынем. - У шомакым шочыктем. 3 «герой-влак» шке верыштым кычалыт. - Мо тугай мутмучаш? (Мутын тÿҥ значенийжым ончыктышо эн изи ужашым мутвож маныт.) - Тудым кузе, нимогай йоҥылышым ыштыде муаш лиеш? (Шоналташ: тыгай марий шомак уло але уке. Мутлан, рвезылан - рвезе, пасулаште - пасу.) - Мо тугай суффикс? (У мутым ышташ полшышо мутын ужашыжым суффикс маныт.)
Доскашке «Суффикс-влак» манме кÿсенан таблицым вераҥдена. Тунемше-влакын выборочный диктантым возымышт:


Мемнан ача пиалан - «Руш лото» дене модеш. Ик-кок числа огеш лек - Тетрадеш пиал - пиалан манын возена, Нимо деч посна кодеш. Суффиксым палемдена. Кöлан могай -лык? Ачамлан - усталык, уста-усталык, Кочамлан - шинчалык, шинча - шинчалык, А мылам - чоялык. чоя - чоялык
Кызыт урокна - лудмаш, Вара лиеш - возымаш. Лудаш - лудмаш Тыршен гына лудына, Шер гай возен моштена.
Руслан колым йöрата, Садлан тудо - колызо кол- колызо Авай ÿеш жаритла - Тамлен-тамлен кочкына.
Таче тольо серыш - Йолташем куаныш. сераш - серыш Ручкам налын тыршен возыш, Почто ден вашмутым колтыш.
А икана лектын ÿчашымаш: Кöн сай пашаже, кÿлешанрак. - Шомаклам ваш кылдаш мый кÿлам,- Тыгерак моктанен мутмучаш.
Суффиксат огеш чакне, тырша: - Мутмучаш, йолташем, тый шижат, Мый кÿлам вес мут шочыкташ, А тый гын лач вашла кылдаш.
Шомаклаште кузе суффикс ден мутмучашым ойырен мошташ? Доска ончыко 6 йоча МЫЙ ТЫЙ ТУДО МЕ ТЕ НУНО транспарант дене лектыт. Нунын вес могырыштышт глагол мучаш-влакым возымо. Лудаш шомакым вашталтен кодена да мутмучашым палемдена.
Мутмучаш муаш полшат Куд шомак-влак мыланна: МЫЙ ТЫЙ ТУДО МЕ ТЕ НУНО.
Мый серем, а тый лудат, Тудо серышым вуча. Ме мурена, те куштеда, Нуно совым пеш кырат.
Тетрадеш серем, лудат, вуча, мурена, куштеда, кырат шомак-влакым возат да мутмучашым палемдат. Мутмучаш-влакым муаш мыланна тыгай йодыш-влак полшат. (Шке ыштыме «Лÿм мутын падеж дене вашталтмыже» таблице негызеш умылтарымаш.)
- А ынде айста моктанен модына. Мый шке шочмо Вуртем кундемем моктем, а те шке Шеҥше кундемдам. Шомаклаште мутвожат, суффиксат, мутмучашат лийже. Вуртемыште пашаче калык ила предложенийым тетрадеш возат да кажне шомакшым комментироватлен состав шот дене лончылат. Тунемше-влакын шонымо ик эн сылне предложенийже денат тыгай паша шукталтеш. «Йоҥылышым муза» модыш дене модмаш. Пуымо Йоча-влак телылан ечым, коньким налыт предложенийыште йоҥылыш-влакым тöрлат.
Урокым иктешлымаш: - Шомаклаште мутвожым кузе муаш куштылгырак? (Шоналташ, могай марий шомак уло.) - Суффиксын тÿҥ пашаже (У шомакым шочыкта.) - Мутмучашым муаш мыланна могай шомак-влак полшат? (МЫЙ ТЫЙ ТУДО МЕ ТЕ НУНО.) Грамматика элыште Нуно ваш келшен илат, Шочмо йылмым тунеммаште Мыланна полшен шогат. «Школышко» муро дене путешествий гыч толына. Жетончик негызеш итогым ыштена. Мöнгö паша: Пöлек шотеш «Суффикс-влак» теме почеш ямдылыме домино модыш дене модаш, палемдыме шомаклам состав шот дене лончылаш.


© 2010-2022