Эш программасы «Әдәби уку» 2 нче сыйныфлар, рус төркемнәре

Аңлатма язуы Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан, Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә. 2 нче сыйныфларның рус төркемнәре өчен әдәби укудан эш программасы Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. - Казан, 2008ел; татар теленнән гомуми башлангыч белем бирү (1-4 сыйныфлар) баскычында; Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программаларга 1-11нче сыйныфлар/ [басма өчен Җ.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н. Хәбибуллина җаваплы]. - Казан: Татар. кит.нәшр., 2011., нигезләнеп төзелде. Татар теле: Р.З.Хәйдарова, Н.Г.Галиева, Г.М.Әхмәтҗанова. Күңелле татар теле: Дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 2 нче сыйныф рус балалары өчен татар теле һәм уку дәреслеге . Казан: "Татармультфильм" 2013.
Программа дәрәҗәсе - базовый. 2 нче сыйныфлар өчен төзелгән эш программасы әдәби уку буенча елга 34 сәгатькә исәпләнә, гимназиянең 2013-2014нче уку елы өчен расланган укыту планы буенча әдәби укуга атнага 1 сәгать бирелә. Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программасы 168 сәгатькә (татар теле белән берлектә) исәпләнгән, сәгатьләр саны кимүе гимназиянең 2013-2014 нче уку елы өчен расланган укыту планына нигезләнеп эшләнелде. Программа таләп иткән минимум эш программасына кертелде. 2 нче сыйныф өчен әзерләнгән тематик планлаштыру эчтәлеген мәктәптә үзләштерелергә, камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр тәшкил итә. Программада "Яз" һәм "Көндәлек режим" темалары каралмаган. Ел фасыллары темасында өзлексезлекне саклар өчен 1 сәгать "Яз" темасына бирелде. "Көндәлек режим" темасы 3 нче сыйныф программасына кертелгән, 2 нче сыйныфта темага бәйле башлангыч лингвистик материал һәм сөйләм үрнәкләрен өйрәнү максатыннан "Көндәлек режим" темасына 3 сәгать бирелде. Татар теленнән эш программасы ике олештән тора: аңлатма язуы һәм тематик планлаштыру.

Рус балаларына әдәби укудан белем бирүнең максаты һәм бурычлары:

• Татар язучыларының әсәрләре белән танышу, аларны интонация белән уку, аңлау;
• Тема буенча сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне сөйләмгә кертү һәм аларны сөйләмдә дөрес куллануга ирешү;
• Үзе, гаиләсе, мәктәбе, дуслары, әйләнә-тирә мохит, ел фасыллары турында һәм программада күрсәтелгән темалар буенча 4-5 җөмләдән торган хикәя төзеп сөйли белү;
• Текстан кирәкле информацияне аерып ала белү.

Программа эчтәлеге буенча тематик бүленеш

№ т/б

Тема

Сәгатьләр саны

Үзләштерелергә тиешле төп төшенчәләр

Программа буенча

Календарь-тематик план буенча

Татар теле

Әдәби уку

Без мәктәпкә барабыз

20

7 Беренче сентябрь турында сөйли белү; уку-язу әсбапларының барлыгын, юклыгын, кирәклеген хәбәр итә һәм сорап ала белү; уку хезмәте турында сорый, сөйли белү; укучының уку хезмәтенә бәя бирә белү; бер-береңнең ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү.

Көз җитә. Базарда.

30

3 Көз билгеләрен әйтә белү;җиләк-җимеш исемнәрен, төсен, тәмен, нәрсә яратуыңны әйтә белү;базарга чакыра, кем белән барганыңны әйтә белү;базарда җиләк-җимеш сорап ала белү.

Көндәлек режим

3 Сәгать ничә икәнен, эшнең сәгать ничәдә башкарылганын әйтә белү; көндәлек режим турында сөйли белү.

Мин чисталык яратам

15

3 Шәхси гигиена предметларының нинди икәнен, аларны кулланып, нәрсә эшләгәнеңне әйтә, сорый белү;бер-береңә комплимент әйтә белү;табибка кайсы җирең авыртуны әйтә белү; авыру кешегә киңәш бирә белү.

Гаилә. Өйдә булышу.

20

3 Гаилә турында сөйли белү; гаиләдә кемне яратканыңны әйтә белү;өй эшләрендә булышу турында сөйли белү;бер-береңне табынга чакыру, кыстау, ашаганнан соң рәхмәт әйтү, бер-береңнең нәрсә яратканын сорый һәм җавап бирә белү.

Кыш

23

4 Кышкы табигатьне сурәтли белү;һава торышын сорый белү;кыш көне кошларга булышу турында әйтә белү; Яңа ел бәйрңме турында сөйләшә белү; кышкы уен төрләрен әйтә, уенга чакыра, уенга чыгарга ризалашу, ризалашмауның сәбәбен әйтә белү; Яңа ел бәйрәме белән котлый белү;образларны характерлый белү.

Яз

1 Язгы табигатьне сурәтли белү.

Туган җирем

25

4 Бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне әйтә белү. Татарстан шәһәрләренең, елгаларының исемнәрен әйтә белү. Татарстанда яшәгән хайваннарны әйтә, аларны сурәтли белү. Нинди транспортта барганыңны әйтә белү. Юл йөрү кагыйдәләрен әйтә белү. Авыл турында сөйли белү.

Кибеттә

15

3 Киемнәрнең исемнәрен, аларны сатып ала, бәяләрен сорый белү;бер-береңнең киеменә комплимент әйтә белү;ашамлыклар сатып ала белү.

Җәй

20

3

Җәй турында сөйли белү; каникулны ничек үткәрү турында сөйләшү; сабантуйда катнашу турында сөйләшү.

168

102

34

Тикшерү характерындагы язма эшләр

чирек

тест

1нче чирек

2 нче чирек

1

3 нче чирек

4 нче чирек

1

Укучыларның әдәби укудан әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр

Тыңлап аңлау. Нормаль темп белән әйтелгәнне ишетү аша мәгънәне аңлау, аңлаган турында фикер әйтү, аралашуда куллана белү;

Сүзләрне, сүзтезмзләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетү аша аера белү;

Җөмләләрне тыңлап, сүз санын билгеләү.

Диалогик сөйләм. Дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү;

Аралашу өчен бирелгән темалар буенча әңгәмә кору.

Уку. Аңлап, дөрес итеп уку; текстагы тыныш билгеләренә карата тиешле пауза һәм интонацияләрне үтәү; өтерләр янындагы сүзләрне тиңдәшлек, эндәшү интонацияләре белән уку; кечкенә күләмле шигырьләрне яттан сөйләү.

Орфографик и орфоэпик минимум.

Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау авазлар. Алар кергән сүзләрне дөрес әйтә һәм язу күнекмәләрен камилләштерү.

Татар алфавитын яттан белү.

Сүзләрне иҗекләргә бүлү. Укылган иҗекләр санын билгели белү.

Аралашу өчен бирелгән темаларга караган сүзләрнең дөрес әйтелешенә ирешү.

Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә кую.

Календарь-тематик план

№ т\б

Дата

Программа бүлеге. Дәрес темасы

Көтелгән нәтиҗә

Инфор-мацион-техник тәэмин ителеш

план

факт

Метапредмет нәтиҗә

Предмет нәтиҗәсе

Шәхескә юнәлтелгән нәтиҗә

Без мәктәпкә барабыз

А-Б

2.09

3.09

7.09

Яңа уку елыбелән! "Мәктәп" темасына бәйле лексиканы үзләштерү.

Диалогик сөйләм күнекмәләрен үстерү

"Мәктәп" темасына бәйле сүзләрне һәм җөмләләрне искә төшереп, диалогик сөйләм оештыру күнекмәләрен активлаштыру

"Тылсымлы сүзләрне" ешрак кулланырга өндәү

А-Б

9.09

10.09

14.09

"Беренче сентябрь" текстын уку. Монологик сөйләм.

"Мәктәп" темасына

караган сүзләрне искә

төшерү һәм сөйләмдә ныгыту.

Беренче сентябрь турында сөйли белү.

Уку-язу әсбапларына сакчыл караш тәрбияләү

А-Б

16.09

17.09

21.09

Сорау җөмләләрне сөйләмдә ныгыту.

Сорауларга уңай һәм тискәре җавап бирү күнекмәләрен ныгыту

Сорау җөмләләр төзү ысулларын үзләштерү

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту

А-Б

23.09

24.09

28.09

"Мин Казанга барам" текстын уку.(-мы-ме сорау кисәкчәсе)

Үзеңнең,дусларыңның нишләвен әйтә,сорый белү.

Татар теленә генә хас авазларның дөрес әйтелешенә игътибарны арттыру

Уку хезмәтенә уңай мөнәсәбәт тәрбияләү

А-Б

30.09

1.10

5.10

Татарстан шәһәрләре исемнәре. Яшәү урынын сорый белү.

Татарстан шәһәрләренең татарча исемнәрен сөйләмдә куллануны камилләштерү

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм җавап бирә белү күнекмәләрен өйрәтү.

Туган җиргә мәхәббәт хисе тәрбияләү

Презен-тация "Татарстан шәһәр-ләре"

А-Б

7.10

8.10

12.10

"Без мәктәпкә барабыз"темасын йомгаклау.

Темага бәйле сүзләрне һәм җөмләләрне искә төшереп, диалогик сөйләм оештыру күнекмәләрен активлаштыр

Уку хезмәтенә уңай мөнәсәбәт тәрбияләү

А-Б

14.10

15.10

19.10

Рус халык әкияте "Колобок"ны уку

Рус халык әкияте "Колобок"ны сөйләргә һәм сәхнәләштерергә өйрәнү

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен

камилләштерү

Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

Көз җитә. Базарда.

А-Б

21.10

22.10

26.10

Яшелчәләр.Көз билгеләрен сөйләмдә ныгыту.

Яшелчә исемнәрен дөрес әйтә,аларны сорый,кирәклеген, яратканыңны, яратмаганыңны әйтә белү

Яңа лексик берәмлекләрнең әйтелешен, язылышын һәм җөмләдә кулланылышын гамәли үзләштерү

Балаларның танып-белү сәләтләрен арттыру

Слайд "Яшел-чәләр"

А-Б

28.10

29.10

2.11

"Алтын көз" текстын уку.Диалогик сөйләм оештыру.

Текст эчтәлеген сөйли белү,урамга уйнарга чакыра белү

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен

камилләштерү

Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

Слайд "Ел фасыл-лары"

А-Б

11.11

12.11

16.11

"Көзге уңыш" темасын йомгаклау.

Темага бәйле сүзләрне һәм җөмләләрне искә төшереп, диалогик сөйләм оештыру күнекмәләрен активлаштыру

Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш һәм теләк булдыру

Көндәлек режим

А-Б

18.11

19.11

23.11

"Алсу" хикәясен уку. Яңа лексик берәмлекләр белән танышу.

Шәхси гигиена предметларының нинди икәнен, аларны кулланып, нәрсә эшләгәнеңне әйтә, сорый белү.

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларның грамматик формаларын истә калдыру

Чисталыкка өндәү.

А-Б

25.11

26.11

30.11

Сәламәт булу өчен киңәшләр бирү.

Сәламәт булу өчен киңәшләр бирә белү.

Ситуатив күнегүләр аша өйрәнелгән конструкцияләрне сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен камилләштерү

Татар телен өйрәнүгә уңай мөнәсәбәт тәрбияләү

А-Б

2.12

3.12

7.12

Шәхси гигиена предметларын сорап алу.

Шәхси гигиена предметларының исемнәрен әйтә,аларның барлыгын,юклыгын,кирәклеген әйтә,аларны сорап ала белү.

Шәхси гигиенага караган лексиканы үзләштерү

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту.

Мин чисталык яратам

А-Б

9.12

10.12

14.12

Тән әгъзаларының исемнәрен сөйләмгә кертү

Тән әгъзаларының исемнәрен әйтә белү.

Тән әгъзаларын атаучы лексика белән таныштыру һәм аларны кулланылышка кертү.

Чисталыкка өндәү

А-Б

16.12

17.12

21.12

"Марат авырый" текстын уку. Диалогик сөйләм оештыру.

Үзләштерелгән сүзләрне һәм җөмлә калыпларын бәйләнешле сөйләмдә ныгыту

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Дустыңның кайсы җире авыртуы турында хәбәр итә белү

А-Б

23.12

24.12

28.12

Хәл сорау-кирәк эш.Табибта.

Табибка кайсы җирең авыртуын әйтә белү,авыру кешенең хәлен сорау,аңа дару, чәй тәкъдим итә белү

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларны сөйләмдә урынлы куллануга ирешү

Бер-береңнең хәлен сораша белү

Кыш

А-Б

13.01

14.01

18.01

Кыш айлары, кыш билгеләре.

Кыш айларын атый, кыш билгеләрен әйтә белү

Яңа лексик берәмлекләрнең әйтелешен, язылышын һәм җөмләдә кулланылышын гамәли үзләштерү

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту

Слайд

"Кыш"

А-Б

20.01

21.01

25.01

"Яңа ел бәйрәме" текстын уку.

Яңа ел бәйрәмендә нишләгәнеңне әйтә, Яңа ел бәйрәме белән котлый белү. Яңа ел бәйрәменә чакыра белү.

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларның грамматик формаларын истә калдыру

Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш һәм теләк булдыру

А-Б

27.01

28.01

1.02

"Тауда"текстын уку

Алган белемнәрне аралашуда куллануга ирешү

Текстның эчтәлегенә төшенеп баруга ирешү

Юмартлык һәм саранлык турында сөйләшү

А-Б

3.02

4.02

8.02

"Гали җимлек ясады"текстын уку.

Геройларга характеристика бирә белү

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Гаилә. Өйдә булышу.

А-Б

10.02

11.02

15.02

"Безнең гаилә" текстын уку.

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларның грамматик формаларын истә калдыру

Текстның эчтәлегенә төшенеп баруга ирешү

Өлкәннәргә карата ихтирам хисе тәрбияләү.

А-Б

17.02

18.02

22.02

"Айдар бездә кунакта" текстын уку.

Тексттан төп эчтәлекне ачучы җөмләләрне таба белү

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларның грамматик формаларын истә калдыру

Кунакта үз-үзеңне тота белү әдәбе

А-Б

24.02

25.02

1.03

"Майны кем ашады" текстын уку.

Алган белемнәрне аралашуда куллануга ирешү

Текстның эчтәлегенә төшенеп баруга ирешү

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту.

Яз

А-Б

3.03

4.03

8.03

Ф.Кәрим иҗатына күзәтү. "Яз җитә"шигырен уку.

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Ф.Кәрим иҗаты белән таныштыру, аның иҗатына кызыксыну уяту

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту

Презен-тация "Ел фасыл-лары"

Туган җирем

А-Б

10.03

11.03

15.03

"Татарстан минем туган ягым" текстын уку

Алган белемнәрне аралашуда куллануга ирешү

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларны сөйләмдә урынлы куллануга ирешү

Туган җиргә мәхәббәт хисе тәрбияләү

Презен-тация " Татарс-тан"

А-Б

17.03

18.03

22.03

Минем туган ягым" хикәясен төзү

Сүзләрне һәм җөмләләрне татар теленең әйтелеш нормаларына туры китереп куллануга ирешү

Туган җиргә мәхәббәт хисе тәрбияләү

А-Б

31.03

1.04

5.04

"Юлда" текстын уку Юлда үз-үзеңне тоту кагыйдәләре

Сүзләрне һәм җөмләләрне татар теленең әйтелеш нормаларына туры китереп куллануга ирешү

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Балаларны татарча аралашуга тарту

А-Б

7.04

8.04

12.04

"Мин авылда яшим" текстын уку

Алган белемнәрне аралашуда куллануга ирешү

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларны сөйләмдә урынлы куллануга ирешү

Татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту

Кибеттә

А-Б

14.04

15.04

19.04

Киемнәр кибетендә.

Темага бәйле сүзләрне һәм җөмләләрне искә төшереп, диалогик сөйләм оештыру күнекмәләрен активлаштыру

Диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү.

Сатучы һәм сатып алучы арасында сөйләшү әдәбе

Слайд"Кием-нәр"

А-Б

21.04

22.04

26.04

"Матур киемнәр" текстын уку

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларны сөйләмдә урынлы куллануга ирешү

Сатучы һәм сатып алучы арасында сөйләшү әдәбе

Слайд "Кием-нәр"

А-Б

28.04

29.04

3.05

"Ашамлыклар кибетендә" текстын уку.

Кибеттә сатып ала белү.

Кибеттә сатып ала белү

Сатучы һәм сатып алучы арасында сөйләшү әдәбе.

Презен-тация «Ашам-лыклар»

Җәй

А-Б

5.05

6.05

10.05

"Җәй җитте" текстын уку

Җәй билгеләрен атый белүне ныгыту

Яңа лексик берәмлекләр белән танышу һәм аларны сөйләмдә урынлы куллануга ирешү

Балаларны татарча аралашуга тарту

Презен-тация "Җәй"

А-Б

12.05

13.05

17.05

Б.Рәхмәт иҗатына күзәтү. "Матур җәй" шигырен уку. Тест.

Сәнгатьле һәм йөгерек

уку күнекмәләрен камилләштерү

Б.Рәхмәт иҗаты һәм тормыш юлы белән танышу, иҗатын өйрәнүгә кызыксыну уяту

Татар телен өйрәнүгә уңай мөнәсәбәт тәрбияләү

Диск "Татар-ча мульт-фильм-нар"

А-Б

19.05

20.05

24.05

Еллык материалны гомумиләштереп кабатлау

Өйрәнелгән лексик күнекмәләрне гомумиләштереп кабатлау