Дара және күрделі сын есім

Талдықорған каласы

№16 орта мектеп-гимназиясы

4 «Ә» сынып мұғалімі

Г.Н.Жумадилова

Тақырыбы: Дара және күрделі сын есім

Мақсаты: 1. Дара және күрделі сын есімдермен таныстыру.

2.Дара және күрделі сын есімдерді ажырата білуге,

күрделі сын есімдер екі, үш сөзден құралғанымен бір ғана атау ретінде қолданылып, бір ғана сұраққа жауап беріп, сөйлемде бір мүшенің қызметін атқаратынын ұғындыру.

3. Оқушылардың өз ой-пікірлерін еркін айта білуге, Отанын, туған жерін қадірлеуге, қорғауға тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: Кесте, слайдтар, видеофильм.

Сабақтың әдіс-тәсілі: Сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Сабақтың түрі:Аралас сабақ

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Үлкенге де сіз,

Кішіге де сіз

Сәлем бердік сіздерге,

Құрметпенен біз.

2. Үй тапсырмасын тексеру.17-жаттығу. Ребусты шешу, шешуіндегі сөзге сипаттама беру. (1-слайд) Жүйрік ат

Қарсы мәндес сын есімдерге қатар бойынша мысал келтіріп, үй тапсырмасын қорыту. (2- слайд)

Қ-Қара-ақ, Қатты-жұмсақ, қатал-жуас, қараңғы-жарық, қымбат-арзан, құрғақ-сулы, қысқа-ұзын

Ж-Жарық-қараңғы, жақын-алыс, жуан-жіңішке, жұмсақ-қатты, жуас-асау,жұқа-қалың, жылы-суық,жаман-жақсы.

А-Ақ-қара, аласа-биік, арам-адал, ащы-тұщы, ақылды-ақымақ, арзан-қымбат, алыс-жақын.

3.Жаңа тақырып: Дара және күрделі сын есімдер

Ережемен танысу. Дара сын есім бір сөзден тұрады.Мысалы:Көк, қою, сары, қара, ала.

Күрделі сын есім екі не одан да көп сөзден тұрады. Мысалы: Ақ сары, көк ала, қара сұр, қызғылт сары, сары ала, көк ала, ақ боз.

Кесте бойынша жұмыс жүргізу.

4. Көркем жазу минуты

Ққ

Қара, қоңыр, қызыл,қою, құрғақ.

Қара ала, қара көк, қызғылт сары, қатты қымбат.

5. Пысықтауға жаттығулар орындау. 19- жаттығу Мәтінді түсініп оқу, сын есімдерді табу, салыстыру. (Қаз туралы видео)

Оның мойны ұзын, аяғы қысқа,қызыл немесе қызғылт сары түсті болып келеді.Украинада арқасы мен мойны қара сұр, омырауы ақшыл сұр, құрсақ жағы ақ қаздар да кездеседі.

20-жаттығу.Бір-біріңе түсіндіре отырып, дара сын есімдерді күрделі сын есімдерге айналдырып жаз.

Ақ- ақшыл қоңыр, қоңыр-қоңырлау сары, боз- ақ боз, торы- ала торы.

6.Сергіту сәті

Қане тұра қалайық,

Қимылдасын қол-аяқ

Кірпікті де қағайық,

Терең демді алайық.

Орнымызға отырып,

Сабаққа назар салайық.

7.Жұмбақты оқып, шешуін табу.

Қара ала тоны бар,

Аңдардың ол краны.

Оны сен де танып ал,

Серейтіп кеп тұрады.(Керік)

Сын есімдерді тауып,олардың дара, күрделі екенін дәлелде.

Керікке сипаттама беру.

23-жаттығу. Суретке қарап әңгіме құрастырып жаз. Әңгімеде күрделі сын есімдерді пайдалануды ұмытпа. (Жайлау туралы слайдтар)

8. Өз біліміңді тексер (дара, күрделі сын есімдерді белгіле)

№

Сын есімдер

Дара сын есімдер

Күрделі сын есімдер

1

Көк

+

2

Көкшіл сары

+

3

Ақ

+

4

Қара

+

5

Жасылдау сары

+

6

Ақшыл көк

+

7

Қоңыр

+

8

Сарғыш көк

+

9

Жасыл

+

10

Көк ала

+

11

Қою

+

9. Үйге тапсырма беру.24-жаттығу, 140 бет.

10.Сабақты қорыту. Оқушылар білімін бағалау.