Адам өміріне не қажет? 2-сынып Дүниетану

Раздел Начальные классы
Класс 2 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану


Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Адам өміріне не қажет?

Мақсаты

Сабақтың мақсаты мен міндеттері:

  • судың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы түсінік беру.

  • Жергілікті жердің су айдындарымен таныстырып,олардың сол аймаққа пайдасын ұғындыру

  • Судың барлық ерекшеліктерін сипаттау:түсін,мөлдірлігін,иісін,тазалығын,жергілікті жерге тигізетін пайдасын(ауыз суға ,мәдени өсімдіктерді суаруға,ішуге жарай ма,жарамайтын болса,неліктен екенін анықтау)

  • Қазіргі таңда адамзат ауасын жұтып,суын ішіп отырған табиғат- ананы қорғап,аялауға үйрету.

Көрнекілігі:глобус,.карта,тәжірибе столы,пробиркалар,құм,саз,қант,су,ас содасы,кофе,шай,штатив,шыны , май шам.

Нақыл сөздер:

  • Сулы жер -нулы жер

  • Су -тіршіліктің ғана емес,тазалықтың,пәктіктің белгісі.

  • Су- энергияның қайнар көзі,келешектің отыны.

  • «Бір жұтым су бөліспеген адам Алла тағаланың алдында күнәһар»

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Психологиялық икем оқушылардың көңіл күйлерін жазу,сұрау:

ТАМАША! ЖАҚСЫ! ОРТАША!

II.Үй тапсырмасын тексеру.

Судың қасиеттерін және жай күйі туралы білімдерін жинақтау,қорытындылау.

-Судың қандай қасиеттерін білеміз?Оны дәлелдеңдер.

Мағынаны тану

-Судың қандай үш жағдайы болады?

Ол бір жағдайдан екінші жағдайға қалай көшеді?

СУДЫҢ ЖАЙ КҮЙІ:

Сұйық БУ Қатты(мұз)

III.Оқушыларды жаңа сабақтың тақырыбымен ,міндетімен таныстыру.Дәптерге күнді жазу.

Адам өміріне не қажет? Өткен тақырыптан еске түсіру.

ТАМАҚ СУ АУА

АДАМ ӨМІРІНЕ НЕ ҚАЖЕТ?

ЖАРЫҚ ЖЫЛУ

Бүгінгі сабақта біз топпен жұмыс істеп тәжірибе жасаймыз.

1 тапсырма

  1. топқа тапсырма : 2-і топқа тапсырма :

Суға қантты салып Суға тұз салып

қорытынды шығарыңыз қорытынды шығарыңыз

2 тапсырма

Суға ас содасын салып қорытынды шығарыңыз

3 тапсырма

Суға шай салып қорытынды жасаңыз Суға кофе салып қорытынды жасаңыз

Оқушылар қорытындыларын дәптерге жазады:

  • Суға салған нәрселер не істеді?

  • Судың түсі өзгерді ме?

  • Дәмі өзгерді ме?

Қорытынды:Су еріткіш.

4 тапсырма

Сазды суға салу Құмды суға салу

Нәтижесін дәптерге жазу:Су лайланды.Ыдыстың қабырғасынан екінші жағындағы нәрсені көре алмаймыз,себебі саз,құм суға араласқанымен суда еріген жоқ.Суда ауа еріп оған араласады.

Мұғаліммен бірге тәжірибе жасау:

Таза суды шыны бетіне тамызып,астына май шаммен қыздырамыз.Су буға айналып,ұшып кетеді,ал шыны бетінде ақшыл дақ қалады.Бұл не?

Қорытынды:Таза мөлдір судың өзінде еріген заттар бар.Әсіресе ,еріген заттар ащы суларда көп болады.

Қорытынды шығару:

Ерімейтін заттар СУ Еритін заттар

(саз,құм) су буланады (қант,тұз,сода,шай,кофе)

  • Балаларға сұрақ: бидай дәні топырақта өніп,өсу үшін оған қандай жағдай жасауымыз керек? (оқушылар жауабы).Тіршілік судан басталады.

IY.Деректер мен дәйектер:

  • Су бар жерде тіршілік бар,өмір бар,жайқалып өскен бау бақша,сынсыған орман,тоғай,бітік шыққан егін,мыңғыраған мал,алып су электр станциясыбар,сондықтан қазақ «Сулы жер нулы жер»дейді.Ну дегеніміз қалын орман.

  • Су тіршіліктің ғана емес,тазалықтың пәктіктің белгісі.

  • Қазақ халқы суды қадір етумен қатар оны жалпы халыққа,жан жануар дүниесіне ,өсімдік әлеміне тіршілік беруші деп санаған.Су бермеу,судан тарықтыру ең үлкен қылмыс.

  • Мұхаммед пайғамбар құранында: «Бір жұтым су бөліспеген адам Алла тағаланың алдында күнәһар» деп жазған.Сол үшін атазаманнан бері қазақ үйіндегі су,қымыз,айран шалап сияқты сусындар тегін болған.Айдалада жападан жалғыз мал бағып отырған адамның үйіне жолаушы келіп түссе,ең алдымен сусын беріп құрметтеген.

  • егер де біз картаға немесе глобусқа қарасақ жер шарын жан жағынан су қоршағанын қөреміз.Судың көлемі құрлықтан 3есе көп екен.Жер бетін70%су алып жатыр.Мұхит,теңіз сулары өте ащы,сондықтан оны адам,жануарлар және өсімдіктер пайдалана алмайды.

Ал енді адам ағзасына күніне 10 литрдей су керек.Егер де адамның денесінен 1,5л су ағзадан буланса немесе тер күйінде шықса,адам қаталап шөлдейді.Адам баласы шөлге қарсы 3т күннен артық күресе алмайды.Егер адам денесіндегі судың 6-8 %азайса ,адам жартылай есінен танып қалады.10% азайса сілекейін жұтады,ал 12% кемісе адам өліп кетеді.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Балалар,су бізге дос қана емес,ол- тілсіз жау.Қыркүйек айында Туркия елінде тоқтамай жауған жаңбырдан қаншама ел зардап шекті -үйлері,машиналары судың астында қалды,елдің малы қырылып,көптеген адам суға кетті.

1981 жылы Үлкен Алматы өзені тасыды-қатты сел салдарынан мал,адамдарға,ауыл шаруашылығына зиян келді.Көптеген көпірлерді,тас жолдарды су шайып кетті.

2005 жылы біздің ауылдағы плотинадағы су тасып көптеген үйлерге,қораларға,көшелерге су кірді,ел судың бетін қайтару үшін көп еңбек етті.

Экологиялық мәселелерге келетін болсақ,қазір біздің елімізде табиғаты таза,экологиялық ахуалы мінсіз аймақты табу бір маяшөптен ине іздегенмен бірдей.Мысалы:Арал теңізінің бұрынғы жалпы ауданы 66 мың шаршы шақырым болса,соның шамамен 23 мың шаршы шақырымында ғана су бар,қалған бөлігі шаң мен тұздың астында қалды.

Облысымызда орналасқан Балқаш көлінің жайы да мәз емес,оның суы тартылып,завод қалдықтары қөлге төгілуі көптеген зардап әкелуде.

Біздің Қарағанды облысымыздағы талай заманнан бері Арқа өңірінің нәрі,көркі болып келген Нұра өзенінің халі де тым аянышты.Ұзындығы 700 шақырым жердегі өзеннің екі жағына қаптай орналасқан шаруашылықтар суын сарып бітіруге қалды.

Біздің ауылымыздың сыртында орналасқан Көктіңкөлі көлі баяғы ашаршылық 1932 жылдары осы маңайдағы қаншама елді балығымен ажалдан алып қалды,ал қазір суы тартылып,балықтары өліп жатыр.

Ал ауылымыздың ішінен өтетін Жаман Сарысу өзені биыл мүлдем құрғап қалды.

YI.Суды қорғау мәселелері.

  • Арық,өзен бойына шөп ,ағаштар егу

  • Суларды қоқыстан тазалау. «Бұлақ көрсең -көзін аш»

  • Завод,фабрикалардан шыққан қалдықтарды суға ағызуға тыйым салу,оларға тазартқыш қондырғылар орнату.

  • «Судың да сурауы бар» -суды үнемдеу (кранды жауып жүру,беталды суды ағызбау)

Қазақта адамгершілікке арналған үш сауал бар,олар:

1.Шөлге құдық қазған

2.Өзенге көпір салған

3.Жолға ағаш еккен

Осы орайда ауылдың сынып жатқан көпірін жаңадан салып ,елдің алғысын алған ауыл азаматы «Матан»шаруа қожалығының басшысы Жадаев Мұратты айта кету жөн.

YII .Суға байланысты ырым -тыйымдар:

  • Суға түкірме

  • Судың бетін ашық қалдырма

  • Түнде суға барма

Суға байланысты мақал-мәтелдер мен нақыл сөздер:

  • Сулы жер -нулы жер

  • Жылап жүріп арық тазаласаң,күліп жүріп су ішесің

  • Бастау суалса-бақыт суалады

  • Ағын су-өмір,тоқтау су-өлім

  • Бұлақ көрсең-көзін аш

  • Құлан- қырға,құндыз -суға

YIII.Сабақты қорытындылау

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады







Пәннің аты: Дүниетану

Уақыты: 15.09

Кабинет:№8

Мұғалім: С.Ниязова

Сабақтың атауы

Адам өміріне қажетті жағдайларды қайдан алады?

Мақсаты

Сабақтың мақсаттары:

1) Білімділік: Адам мен табиғат қарым-қатынасы туралы түсінік қалыптастыру, өздігінен оқу, мазмұндағы құбылыстарды түсіну, өзін ойланту сияқты үрдістерге қосу.

2) Дамытушылық: Сөздік қорларын байыту, терең ойлауға және еркін сөйлеуге үйрету. Шығармашылық қабілетін дамыту.

3) Тәрбиелік: Отанды, туған жерді таныту, табиғатты қорғауға тәрбиелеу.

Көрнекілігі:плакат, күн.

Сабақтың түрі:дәстүрлі сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілдері:түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Пәнаралық байланыс:әдебиеттік оқу, қазақ тілі.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

І Ұйымдастыру бөлімі.

ІІ Үй тапсырмасын сұрау: өткен тақырып бойынша сұрақтарға беру, әңгімелеу, талдау жасату.

ІІІ Жаңа сабақ.

Күн-табиғаттың бір бөлшегі. Енлеше, адам жылуды күннен алады. Күн-табиғатқа жылу, жарық сыйлайды. Күзде, жазда, көктемде жылу жерге күннен мол тарайды. Адам, өсімдік, жанувр рақаттанып, тіршілік етеді. Күннен келетін жылу барлық тіршілік иелнріне, соның ішінде адамдарға, өсімдіктерге, жануарларға да қажет. Мысалы ағаштар күннен алған жылудың артық мөлшерін денесінде сақтайды. Отынды жаққанда одан жылу бөлінеді, оған адам тамақ пісіруге, үйді жылытуға болады. Ендеше отын да табиғаттың заты, яғни өсімдіктер, жануарлар-бәрі-бәрі күн сияқты табиғаттың перзенті. Адам жылуды табиғаттан алады,- деген пікірдің бір дәлелі осы.Қыс кезінде адам өзі тұрған үйді от жағып жылытады. Адамдар жылы қыстық киімдер киеді. Жылы киімге керекті материалды мақтадан, аң мен малдың жүнінен, терісінен дайындайды. Адам үйді салғанда оған кірпіш, саз, құм, тас, ағаш, шыны, т.б құрылыс материалдарын пайдаланады. Бұл материалдар да табиғаттан алынады.

Мағынаны тану

1. Оқулықпен жұмыс. Мәтінді оқып, тапсырмалармен жұмыс жасау, сұрақтарға жауап беру.

1) Адамның жылуды, ауаны, жарықты, суды, тағамды табиғаттан қалай алатынын өз сөзіңмен әңгімеле.

2) Киім тігу үшін адамдар табиғаттан нені пайдаланады?

Сергіту сәті

Тербеледі ағаштар,

Алдымнан жел еседі.

Кіп-кішкене ағаштар

Үп-үлкен боп өседі.

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1-топ Табиғат перзенті дегенді қалай түсініесіңдер? Эссе жазу

2-топ сурет салу

Үйге тапсырма

Мазмұндау,тест сұрақтарына жауап беру

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





































Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Нан-тамақтың атасы

Мақсаты

Нанның дастарханға келетін жолы мен оған деген еңбегі туралы білулеріңе әрекет жасау.Еңбек адамдарын сыйлай білуге,қасиетті тағамымыз-нанды қастерлеуге үйрету.

Міндеттер:

1. «Нан» туралы мақал-мәтел,нақыл сөздердің мағыналарын түсінуге көмектесу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

-Нан-тіршілік нәрі,нан дастарханға оңайлықпен келмейді.

-Бүгінгі сабақта нан туралы,оның біздің дастарханға келетіні туралы әңгімелесеміз.Нансыз біздің таңғы асымыз да,күнделікті тамақтануымызда,қонаққа арналған мерекелік дастарханымыз да жасалмайды.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Нан дастарханға қалай келеді?

Тракторшы жер жыртады, бидай тұқымын себеді. Диқаншы оны суарады. Комбайншы піскен егінді жинайды. Жүргізуші бидайды диірменге тасиды. Диірменші ұн тартады. Ұнды нан зауытына апарады. Наубайшы ұннан нан пісіреді. Нан дүкенге түседі. Сатушы нанды халыққа сатады.

-Балалар, сендер нанның қандай еңбекпен келетінін көрдіңдер.

-«Нан дүкенінде» қандай нан түрлері сатылады?

-Қара нан, ақ нан, батон, тоқаш, құймақ.

-Балалар, қандай қазақтың ұлттық нан өнімдерін білесіңдер?

-Бауырсақ, шелпек, ши бауырсақ, таба нан.

-Үйде жаттап келген нан туралы мақал-мәтел, өлеңдерді айтыңдар.

Ас атасы-нан.

Нан болса, ән де болады.

Нан тамақтың атасы,

Ынтымақ-көптің батасы.

Оқулықтағы мәтінді талдау.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма: Сөзжұмбақ. Сөзжұмбақта нанды біздің дастарханға қою үшін еңбек ететін адамдардың мамандықтары жасырылған. -Нанды біздің дастарханға әкелу үшін кімдер еңбек етеді? Оны біз ұлттық тағамымыз бауырсақтан табайық.

б


а


у

ы


р


с


а


қ

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Адам еңбегімен қадірлі

Мақсаты

Білімділік

Адамдар атқаратын еңбек түрлерімен таныстыру. Адамның айналадағы дүниемен қарым-қатынасының қозғаушы себептері туралы түсінік қалыптастыру; оқушылардың оқығнына ой жіберіп түсініп қабылдауын жетілдіру.

Дамытушылық:

Тәжірибелер жасау арқылы оқушы танымын кеңейтіп, қызығушылығын ояту. Дүниетанымын кеңейту, сөздік қорын молайту, тіл байлығын арттыру.

Тәрбиелік:

Қоршаған ортаны қорғауға үйрету арқылы экологиялық тәрбие беру. Мамандықтың барлық түрін де қадірлеуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі:

Оқушылардың жаңа материалды меңгеру сабағы..

Әдіс-тәсілдері:

СТО технологиясының тәсілдері, түсіндіру, сұрақ-жауап,

көрнекілік көрсету арқылы түсіндіру,жарыс, ойын.

Көрнекілік:

«Адам өміріне қажет жағдайлар» картасы.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: а) Сәлемдесу , оқушыларды түгендеу.

ә) Сабаққа әзірлігін тексеру, оқу құралдарын дайындау.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Сабақ тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.

  1. Адамдар атқаратын еңбек түрлерімен таныстыру

  2. Адамның айналадағы дүниемен қарым-қатынасының қозғаушы себептері туралы түсінік қалыптастыру;

Тақтаға ілінген тақырыптық суреттермен жұмыс.

Мамандықтар

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс

  • Мәтінді мәнерлеп оқу.

  • Дауыстап кезекпен оқыту.

  • Оқушыларға мәтінді мәнерлеп , тізбектей оқыту.

Еңбек − шыдамдылық − жауаптылық − білімділік

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Сұрақтар мен тапсырмалар:

  1. Сенің ата−×анаң қайда жұмыс істейді? Қандай қызмет атқарады? Мысал келтір.

  2. «Еңбек етпеген ішіп жемейді» мәтелінің мағынасын түсіндір.

  3. Оқу, білім алу, ол да еңбек. Өз ойыңды дәлелде.

Мына мамандықтардың қажеттілігін дәлелде

ӨРТ СӨНДІРУШІ * ДӘРІГЕР * МҰҒАЛІМ * ЖҮРГІЗУШІ * ҰШҚЫШ

Үйге тапсырма

Дәптермен жұмыс,мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Сыйға -сый

Мақсаты

Сыйға-сый мәтінін түсіндіру. Алма ағашын адмға теңей отырып,оқушыларды жақсылық жасауға,бірін-бірі құрметтеуге тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Суретпен жұмыс.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс.

Ағашқа күтім керек. Бағбан оны суарады,түбін қопсытады,діңін әктейді,бөгде зақымданудан сақтайды. Сонда ған ол жеміс береді.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1-топ

«Не ексең соны орасың» дегенді қалай түсінесің?

2-топ

Адам табиғаттан не алады?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Мен және басқалар. Әдептілік.

Мақсаты

1) Білімділігі: Адамдардың бір - біріне деген қарым - қатынасы жайлы түсіндіру, әдептілік ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәтін ашу.
2) Дамытушылығы: Оқушылардың танымдық, шығармашылық қабілеттерін дамыту, жүйелі сөйлеуге, өз ойын еркін айтуға дағдыландыру. Сөздегі дыбыстарды анық дыбыстап, байланыстырып сөйлеу әрекетін жетілдіру.
3) Тәрбиелігі: Ізеттілікке, сыпайылыққа, әдептілікке, достыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, сәйкестендіру.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Жақсы оқып сабақты,
Әдеп сақтау сәніміз.
Сәлем бердік сіздерге,
Басымызды иіп бәріміз.
Сөйлеу алдындағы ережені еске түсіру.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

«Сыйға - сый» мәтінін оқып әңгімелеу.. Сурет салып келу, жасаған жұмыстарын көрсету.
- «Сыйға - сый» мәтінінен не білдіңдер?
- Ағашты біз өсіреміз, суарамыз, ағаш бізге жемісін береді, ондай баланы біз не дейміз, әдепті бала дейміз. Мына жерде бір мақал жасырылған. «Сәлемдесу - әдептілік бастауы» дегенді қалай түсінесіңдер? Біздің әдептілігіміз неден басталады? Амандасудан
Сергіту сәті:
Қазақстанда қол алысады,
Италияда құшақтасады.
Бразилияда иықтан соғады,
Зимбабада арқа сүйеп амандасады.
Никарагуа қол шапалақтап секіреді.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Жаңа сабақ
- Қай кезде аналарың қуанады?
- Әрине «Ана мен бес алдым» дегенде
- Жақсы оқысаң қуанады. Бұл ана мен баланың жақсы қарым - қатынасы. Ал, баласы жағымсыз қылық жасаса, анасы ренжиді. Егер бала өзінің жағымсыз қылығын түсінсе, анасынан кешірім сұрағаны жөн.

Оқулықпен жұмыс:
- Оқып, мазмұнын түсіндіру.
- Тізбектеп оқыту.
- Сөздік жұмыс.
- Сыйластық ережесін ұғындыру.
- Сұраққа жауап алу.
ІV. Дәптермен жұмыс.
- Оқулықтағы ережені жаздырту.
- Үлестірмелі қағазбен жұмыс.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Ойын: «Мақалдың жалғасын тап»
- Әдепті бала арлы бала,..........................
- Әдепті бала ата - анасын мақтатар,....................
- Әдептілік белгісі.......................
- Сәлем сөздің........................
Инабаттылық әдептіліктің -

Үйге тапсырма

- Қандай тақырыппен таныстық?
- Нені үйрендіңдер?

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Білу және білгеніңді өмірде пайдалану

Мақсаты

Оқушыларға жаңа сабақты түсіндіру. Оқушылардың танымдық, шығармашылық қабілеттерін дамыту, жүйелі сөйлеуге, өз ойын еркін айтуға дағдыландыру. Сөздегі дыбыстарды анық дыбыстап, байланыстырып сөйлеу әрекетін жетілдіру.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Төмендегі ережелер туралы әңгімелесу.

  • Өзін-өзі ұстау ережесі

  • Күн тәртібі

  • Отты дұрыс пайдалану әдісі

  • Өрттен сақ болу

  • Көше қилысында бағдаршамға қарау

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Жолдан қалай болса солай өтуге болмайды! Жол жүру ережесін сақтамасаң,көліктер қағып кетуі мүмкін. Машина,автобус,трамвай т.б көліктер адамды баратын жеріне жеткізеді. Ал бұл көліктердің қауіпті болатын кездері де болады.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Төмендегі суретпен әңгіме жүргіз.

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады









Пәннің аты: Дүниетану

Уақыты:22.09

Кабинет: № 8

Мұғалім:С.Ниязова

Сабақтың атауы

Адам және айналадағы дүние

Мақсаты

Оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіру, талқылау арқылы, олардың ойлау, пікірлеу, іздену қабілеттерін дамыта алатындай орта құру.

А) Оқушылардың бір - бірімен ой - пікір алмасуына мүмкіндік беру.

Б) Оқушыларға адам, өсімдіктер, жануарлар бір - бірімен тығыз байланысты екендігін түсіндіру.

В) Жұпта, топта бір - бірінен үйренуге дағдыландыру.

Г) Оқушылардың бойында бір - біріне деген сыйластық, мәдениеттілік қасиеттерін қалыптастыру.

Күтілетін нәтижелер:

А) Оқушылар жаңа тақырыпты меңгеру арқылы тірі және өлі табиғаттың өзара байланыстылығын түсінеді.

Б) Қоршаған ортаны қорғау керектігін аңғарады.

В) Жеке жұпта, топта бір - біріне сенімділік білдіріп, ұйымшыл болып, білгендерін бір - біріне үйретеді.

Г) Топ болып жұмыс істеу барысында өзара сыйластықты үйренеді.

Бағалау: Оқушылар топтағы белсенділігі, сұрақтарға берген дұрыс жауабы үшін бағаланады, өзіндік бағалау парағынан пайдаланады.

Көрнекті құралдар: плакаттар, өсімдіктер, үйлестірме қағаздар.

Әдістер: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы.

Топқа бөлу: Оқушылар геометриялық фигуралар арқылы 3 топқа бөлінеді

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Айналадғы дүние және адамның онымен қарым-қатынасы туралы білгеніңді еске түсір.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Суретпен әңгіме жүргізу.

Оқулықтағы мәтінді оқу.

-Адам айналадағы дүниемен қандай қарым-қатынас жасау керек? Мысал келтір.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1топ. «Егер мен су болсам» Бүкіл әлемге өзімнің таза суымды беретін едім. Завод және әр түрлі кәсіпорындардан шығатын лас суларды жоғалтып, таза судың мөлшерін көбейтер едім.

2топ. «Егер мен ауа болсам» Адамдардың денсаулығы мықты болып, ұзақ өмір көруі үшін, ауаның ластауына жол бермей, таза ауа болатын едім.

3топ. «Егер мен жер болсам» Адамдар үшін қызмет етер едім. Өнімді жерлерімді өсімдіктердің саналуан түрлерін көбейткен болар едім.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Білім

Мақсаты

1.Өлеңді мәнерлеп оқуға үйрету.2.Оқушылардың ой қиялын дамыту

3.бідімділікке тәрбиелеу

Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу.

Көрнекілігі: портреттер,оқулық, суреттер.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Өнер - білім туралы
1. Өнерлі өрге жүзеді.
2. Өнерліге өлім жоқ.
3. Білім таппай мақтанба,
Өнер таппай баптанба.
4. Оқу - білім бұлағы,
Білім - өмір шырағы,
5. Білекті бірді жығады,
Білімді мыңды жығады мақалдың мәнін ашу.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Білім

Ынта қойсаң ғылымға,

Сәуле құяр санаңа.

Өмір мәнін ұғын да,

Өзіңді-өзің бағала!

Сұрақтарға жауап бер.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

«Білім көзі кітапта» эссе жазу

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады


Пәні:Дүниетану

Сынып:

Сабақтың тақырыбы:

«Кіріспе.Адамның айналадағы дүниемен қарым-қатынасы»

Мақсаты:

Адам айналадағы дүниемен тығыз байланыста екендігі туралы түсінеді.

Табыс критерийлері:

1.Адам мен табиғаттың тығыз байласы туралытүсінеді,дәлелдей алады..

2.Тақырыпты түсінеді,өз ойларын айта алады.

3.Топ арасындағы ынтымақтастыққа үйренеді.

Сабақтың әдісі:

Бағалау:

Топтық жұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,

Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы

Ұйымдастыру кезеңі:

3 минут

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу. (Оқушыларды шеңбер бойымен тұрғызып, бір-біріне жақсы тілектер айтқызу.)

Қызығушылықты ояту

5 минут

Топқа бөлу,топ мүшелерін сайлау,топтық ережені құру (спикер,хатшы,басшы)

2 сыныпқа арналған «Дүниетану» оқулығымен таныстыру

Ойтолғаныс

(8 минут)

Мағынаны тану

Ой толғаныс.Сұрақ - жауап әдісі.

1.Сезім мүшелерінің адам үшін қандай маңызы бар?

2.Сезім мүшелерін қалай сақтау керек?

3.Адам мен табиғат өзара қандай байланыста?

4.Салауатты өмір салтын құру үшін қандай ережелерді орындау керек?

Оқулықпен жұмыс

6 минут

Оқулықтағы берілген мәтінді түсініп оқу.

(әр топ өз бөлігін оқиды, түсінгендерін айтып береді)

Сергіту сәті

2 минут

Көңілді жаттығу

Сөздік жұмысы

6 минут

Жанды табиғат, қоршаған орта, еңбек сөздерінің мағынасына қарай түсініктерін сұрап, кім қалай ойы бар екендігін тыңдап, талдау жүргізу

Шығармашылық жұмыс

8 минут

Топтық жұмыс

1-топ ағаштарды зерттейді,көргендерін және ағаш туралы алған мәліметтерін пайдалана отыра әңгіме құрастырады.

2-топ бұталар туралы әңгіме құрастырады

3-топ шөп туралы әңгіме құрастырады(жұмыстарын қорғау)

Үйге тапсырма

2 минут

Оқулықтың 4-5 беттерін түсініп оқу, сұрақтар дайындап келу


Күні: Сабақ №6

Пәні:Дүниетану

Сынып:

Сабақтың тақырыбы:

Көкжиек.Көкжиек сызығы

Мақсаты:

Оқушыларды тұсбағдарды қолдана білуге,жергілікті белгілер бойынша бағытты анықтай білуге үйрету.

Табыс критерийлері:

1.Көкжиек тұстарын ажырата алады,өз ойларын айта алады.

2.Шығармашылық тапсырмалармен жұмыстан отыра,тақырыпты түсінеді.

3.Топ арасындағы ынтымақтастыққа үйренеді.

Сабақтың әдісі:

Бағалау:

Топтық жұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,

Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы

Ұйымдастыру кезеңі:

2 минут

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу.

Топқа бөлу, мамандықтар бойынша,топтық ережені құру (спикер,хатшы,басшы)

Ойтолғаныс

(6 минут)

«Автор орындығы» оқушылар өз жұмыстарын оқып,таныстырады.Ата-аналарының мамандығы туралы әңгімелеу.

Қызығушылықты ояту

4 минут

Жаңа сабақтың тақырыбын анықтауға арналған жұмбақ

Ол жазда,қыста да.

Жер мен көктің арасында -

Өмір бойы жүре берсең де -

Оған жету мүмкін емес. (Көкжиек)

Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация,көкжиек тұстарымен таныстыру)

Оқулықпен жұмыс

6 минут

Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация,көкжиек тұстарымен таныстыру)

Электронды оқулық ( көкжиек тұстары, көкжиек сызығы туралы түсінік беріледі)

Дәптермен жұмыс

6 минут

Тапсырма:

1.сұрақпен белгіленген көкжиек тұстарын қалай аталатындығын жаз.

2.Құбылнаманың суретін сал

Тренинг

2 минут

«Сырлы сезім»

Шығармашылық жұмыс

10 минут

Топтық жұмыс

  1. Тапсырма бойынша сурет салу

  2. Көкжиектің негізгі және аралық тұстарын белгілеп жазу

Үйге тапсырма

2 минут

Оқулықтың 16, 17 беттерін түсініп оқу.

Өткен тақырып бойынша сұрақтар дайындап келу.

Қорытынды

Рефлексия

5 минут

Бағалау (смайликтер арқылы өздерін бағалауды тапсыру)

-Мен сабақты жақсы түсіндім -жасыл түс

-Мен сабақты түсінген сияқтымын- сары түс

-Маған сабақ түсініксіз болды- қызыл түс




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Тұсбағар

Мақсаты

1.Білімділік:Оқушыларға жергілікті жерді тұсбағар және план арқылы бағдарлауды үйрету,көкжиек тұстарының бағыттарын,азимуттарын анықтау тәсілдерін меңгерту.

2.Дамытушылық: Оқушыны жайдан -күрделіге принципті белсенділігін арттыруға,өздігінен білім алуға,сабақта алған білімдерін өмірде пайдалана білуге және сауалдың тапсырмадағы шешімін тез табуға дағдыландыру,бағдарлау туралы білімдерін одан әрі дамыту.

3.Тәрбиелік: сабақтың білімділік мақсаты негізінде оқушыларға ұлттық,өнеге-тәлімдерін(үлкенді тыңдау,адамгершілік,

ұйымшылдық,тапқырлық)үйрету және табиғат сұлулығын тану,оны аялау,қорғау,туған өлкеге деген сүйіспеншілік сезімін ояту.

Тірек білімі: Оқушылардың көкжиек,көкжиек тұстары туралы түсінігі.

Негізгі ұғымдар:бағдарлау, азимут,тұсбағар,

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Сұрақтарға жауап алғаннан кейін үнтаспадан Ы.Алтынсариннің «Бай мен жарлы баласы» атты шығармасынан үзінді тыңдатып,оқушыларға проблемалық сұрақ қоямын.

-Үсен көшті табу үшін,жергілікті жердің қандай белгілеріне сүйенді?

Оқушылар жауабы:

1.Малдың жас тезегін тауып алуы;

2.Молалы жерде ел болады;

3.Құс ұшқан жерде көл болады,көлді жерде ел болады.

Жарлы баласы Үсен өмірдегі өзінің тұрған орнын және жүру бағытын осы белгілерге сүйеніп анықтай білген.

Мағынаны тану

1.Ендеше бағдарлау дегеніміз-көкжиек тұстарын,

бақылаушының өзінің тұрған орнын және жүру бағытын анықтау.

Бағдарлаудың екі түрі бар:

а)белгілі жерді бағдарлау;ә)белгісіз жерді бағдарлау.

Белгілі жерді бағдарлаудың еш қажеттігі жоқ,үйреншікті дағды арқылы жүреміз.Белгісіз жерде жүру,жолды дәлме-дәл табу тұсбағар арқылы жүргізіледі.Ол үшін тұсбағармен азимутты анықтайды.№7-слайд

Солтүстік пен белгілі бір затқа дейін жүретін жол арасындағы бұрыш азимут деп аталады.Азимут арабша ас-сумут -жол деген мағына береді.

Азимут А әрпімен белгіленеді.

Азимутты анықтау үшін тақтаға шеңбер сызылады.№8,9,-слайдтар

Оқушылардан шеңбердің градустық шамасын сұрау.(360°)

Шеңбердің әр бөлігін 90°-тық бұрышқа тең екендігін және берілген азимутты шеңбердің қай бөлігінен іздеу керектігін ұғындырамын да,азимутты өлшеп көрсетемін.Яғни,275ºІV бөліктен,С-Б-тан табу,200 ºІІІ бөліктен,О-Б-тан табуға болады.

Тақтаға азимутты транспортир құралымен сызып көрсетемін.Азимут бағыты үнемі сағат тілінің бағытына сәйкес келеді.

2.Дәптермен жұмыс.Анықтамаларды жаздырту.№10-11-слайд

Бағдарлау дегеніміз-көкжиек тұстарын, бақылаушының өзінің

тұрған орнын және жүру бағытын анықтау.

Тұсбағдар-жүретін жолды дәл анықтайтын құрал.

Азимут (арабша ас-сумут -жол) деп бақылаушы тұрған нүкте мередианының солтүстік басынан діттеген бағытқа дейінгі аралықтағы бұрышты айтады.

Топтарға тұсбағар беріліп,тақтадағы сурет арқылы пайдалану әдісін көрсетемін.Сыныптың солтүстік бағытын анықтап беремін.№12-слайд

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Ереже жазылған тапсырмаларды топтарға бөліп беремін.

1-топ.Ережені есіңе сақта!Азимут магнит тілінің солтүстік басынан сағат тілінің айналу бағыты бойынша 0º-тан 360º-қа дейін есептелінеді.№13-слайд

Сызба бойынша көкжиек тұстарының азимутын анықта:

Мысалы Аº (СШ)=90º:2=45 º

1. Аº (ОШ)=90º+?....

2. Аº(ОБ) =180 º+?...

3. Аº(СБ) =?-45 º=....

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

2-топ. Ережені есіңе сақта! Азимут магнит тілінің солтүстік басынан сағат тілінің айналу бағыты бойынша 0º-тан 360º-қа дейін есептелінеді.

Транспортирді пайдаланып,суреттегі заттардың бағыттарын және азимуттарын анықта.№14-слайд

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

3-топ. Ережені есіңе сақта! Азимут магнит тілінің солтүстік басынан сағат тілінің айналу бағыты бойынша 0º-тан 360º-қа дейін есептелінеді.

Картада және планда арнайы бағытпен солтүстік көрстілмесе,онда жоғарғы жағы солтүстік,төменгі жағы оңтүстік,оң жағы шығыс,сол жағы батыс.

Қызылорда қаласының планынан біздің мектептің тұрған орнын анықтаңдар. Тұсбағдардың көмегімен мектептен вокзал қай бағытта,қандай азимутта орналасқанын анықта.№15-слайд

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

ІV.Жаңа сабақты бекіту. «Кім жылдам?» ойыны.№16-слайд

1.Ортаға 4 оқушы шығады.Ойша бетіңді солтүстікке қарат.Сонда арт жағың.......,сол жағың.....,оң жағың....., балалардың есінде қалғанша жаттығу жасату.

2.Жердің солтүстік полюсінің үстінде бағдар беретін қандай жұлдыз орналасқан?№17-слайд

3.Сырдария өзенінің қай бағытта ағып жатқанын қалай білуге болады?№18-слайд

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады


Пәні:Дүниетану

Сынып:2 Б

Сабақтың тақырыбы:

Сурет және сұлба

Мақсаты:

Жергілікті жердің планын құруды үйрету,масштабпен таныстыру.

Табыс критерийлері:

1.Жеке суреттерді планмен салыстырып,айырмашылығын ажырата алады.

2.Жергілікті жердің планын жасап үйренеді.

3.Планды оқып үйренеді,топографиялық диктант арқылы үйренгендерін қортындылайды.

Сабақтың әдісі:

Бағалау:

Топтық жұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,

Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы

Ұйымдастыру кезеңі:

2 минут

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу. Топқа бөлу, мамандықтар бойынша,топтық ережені құру (спикер,хатшы,басшы)

Үй тапсырмасын тексеру 5 минут

«Қар көшкіні» әдісі ( оқушылар бір-біріне сұрақтар қояды)

-Көкжиек дегеніміз не?

-Көкжиектің тұстары қандай?

-Тұстарды бағдарлайтын құрал не?

-Көкжиек сызығы деп нені айтады?

-Құбыланама кімдерге қажет зат?

Тренинг

2 минут

«Сырлы сезім»

Қызығушылықты ояту

4 минут

Салыстыру жұмысы, әртүрлі заттарды: текше, өшіргіш, қорап және стақанды қараудан бастау.

Оқулықпен жұмыс

6 минут

Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация, сурет және жергілікті жердің сұлбасы таныстыру)

Сурет- бір заттың қағазға не басқа бір нәрсеге (фотоға) түсірілген нақты бейнесі.

Сұлба- заттың үстінен қарағандағы көрінісінің сызбасы.

Жергілікті жер сұлбасының шартты белгілері болатынын түсіндіру, көрсету.

Электронды оқулық ( сурет және сұлба туралы түсінік беріледі)

Дәптермен жұмыс

6 минут

Тапсырма:

1.заттардың

2.

Топтық жұмыс

10 минут

Топтық жұмыс

1 топ: Мектептің сұлбасын салу

2 топ: Өз үйлерінің сұлбасын салу

Үйге тапсырма

2 минут

Оқулықтың 18, 19 беттерін түсініп оқу.

Өткен тақырып бойынша сұрақтар дайындап келу.

Қорытынды

Рефлексия

5 минут

Бағалау (смайликтер арқылы өздерін бағалауды тапсыру)

-Мен сабақты жақсы түсіндім -жасыл түс

-Мен сабақты түсінген сияқтымын- сары түс

-Маған сабақ түсініксіз болды- қызыл түс



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жергілікті жердің сұлбасы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:

1.Оқушыларды жергілікті жердің сұлбасымен таныстыру.

2. Жергілікті жердің суреті мен оның сұлбасын ажырата білуге, алған білімдерін жинақтай, талдай білуге үйрету.

3. Қоршаған ортаны құрметтей білуге баулу.

Жұмыс түрлері: жұппен /топпен жұмыс, әңгімелесу, практикалық жұмыс.

Қажетті құралдар:сурет және жергілікті жердің сұлбасы, шартты белгілер.

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері, еңбекке баулу, математика.

Проблемалық сұрақ: Жергілікті жердің сұлбасы не үшін қажет?

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Сурет және жергілікті жердің сұлбасын салуды үйренеміз.

- Жергілікті жердің суреті мен оның сұлбасының шартты белгілеріне қара. Айырмашылықтарын тап.

- Сұлба - заттың үстінен қарағандағы көрінісінің сызбасы.

Мағынаны тану

Жергілікті жердің сұлбасымен жұмыс.

  • Жергілікті жерге қара және қандай шартты белгілер көрсетілген.

  • Жергілікті жердің сұлбасын оқы.

Практикалық жұмыс. Топтық жұмыс:

Қарапайым жергілікті жердің сұлбасын салыңдар. (Мектеп ауласының бір бөлігін, стадион).

Проблемалық сұрақ: Жергілікті жердің сұлбасы не үшін қажет?

ІІІ. Білімді бекіту.

  • Сабақтың мақсатына жеттік пе?

  • Тапсырма орындау барысында қандай қиындықтар кездесті?

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Рефлексия.

1. Сабақтың мақсатына жеттік пе?

2. Тапсырма орындау барысында қандай қиындықтар кездесті?

1. Маған не ұнады.....

2. Мені не қызықтырды.....

3. Менің қоятын сұрағым бар:....

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ауа

Мақсаты

Мақсаты: а) Оқушыларға ауаның құрамы және қасиеттері туралы білім қалыптастыру.
ә) Олардың ойлау дағдысын қалыптастыру, жүйелі сөйлеуге үйрету, пәнге қызығушылығын арттыру.
б) Байқампаз болуға үйрету, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Түрі: жаңа сабақты игеру.
Әдісі: түсіндіру, топтастыру, сұрақ-жауап.
Көрнекілігі: слайдтар, сызбалар, дидактикалық материалдар
Үй тапсырмасын тексеру.
1. Табиғаттағы судың ластануы туралы айту.
2. Суға қандай зиянды қалдықтар түседі, олар ағзаларға қалай әсер етеді?
3. «Арал қасіреті » дегенді қалай түсінесің?

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Көрінбейтін сиқыршы »
Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен әркім-ақ күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің, бірақ маңайында екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс жапты. Көшемен келе жатқанда топырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жүргенін көресің. оны көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып, ырғалған шөптерді байқайсың. Сені үнемі қоршап тұрады. Сенімен бірге жүреді.
Бар ма жоқ па оны анық білмейсің.
Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің.
(ауа)
Ауа туралы не білесіңдер?
Ол туралы не білгілерің келеді?
Ауа көзге көрінбейді. Біз оны көрмейміз. Бірақ айналамызда екенін білеміз. Біз сабын көпіршіктерін ұшырғанда немесе желпуішті желпігенде ауаның қозғалысын байқай аламыз. Ауа - физикалық дене. Физикалық дене - заттардан тұрады. Ауа - газдардың қоспасы. Оның иісі де, түсі де және иісі болмайды. Ол газдардың ішінде оттегі мен көмірқышқыл газы сендерге таныс. Ағзалар тыныс алғанда оттегін сіңіріп, көмірқышқыл газын шығарып отырады.

Мағынаны тану

1. Сытырлақ дорбаны үрлеп, ауа толтырамыз. Аузың қолымызбен бекітеміз.
- Тез қысыла ма?
Сонда ауа деген газ, дәлірек газдардың қоспасы. 2 ғасыр бұрын ғана ғалымдар ауаның көптеген газдардың қоспасынан тұратынын дәлелдеген. Ауа қоспасындағы ең көп газ - яғни 78 ℅, оттегі - 21℅,
1 ℅ - көмірқышқыл газы. Дәптерлеріңді көтеріңдер, ар жағындағыны көресіңдер ме?
- Жоқ.
Жардың ар жағындағы көрші сыныпты көре аламыз ба?
- Ал сыныптағы заттарды көре аламыз ба?
- Иә.
- Бұл ауаның қандай қасиетін көрсетеді?
- Ауа мөлдір. Бұған айналамыздағы заттарды көзге көре алатынымыз дәлел. Таза ауаның иісі жоқ. Ауа иіссіз. Ауа серпімді, сығылады. Допты алайық. Оны қолыммен қысамыз. Бүйірі қабысады. Бұл кезде ішіндегі ауа сығылады. Қолымызды жіберсем, серпіліп қайта орнына келеді. Серпіліп тұрған - ауа.
Ой - толғаныс.
1. Неліктен қыста үйлердің терезесіне екі қабат әйнек салады?
2. «Ауа таза болсын» дегенді қалай түсінесің?
3. Ауа құрамына қандай газдар кіреді?
Сергіту сәті.
Саусақпен мұрын қысайық.
Әншіге біраз ұқсайық.
Әрбір сөздің дыбысы,
Қандай екенін ұғайық.
- Сергіту сәтінде дыбыс неге дұрыс шықпады?
- Ауа аузымыз арқылы ғана шыққандықтан дыбысымыз өзгерді.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

1. Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?
а) азот
б) оттегі
в) көмірқышқыл газы
2. Ауаның қандай қасиеттері бар?
а) мөлдір, түссіз, иіссіз, қыздырғанда, ұлғаяды, салқындатқанда қысылады, жылуды жай өткізеді.
б) Аспан тәрізді көгілдір, дыбыстарды өткізеді, күн сәулелерін өткізеді, иісі жоқ.
3.Ауаның құрамына қандай заттар кіреді?
а) сутек, мыс, мырыш
б) оттегі, азот, көмірқышқыл газы.
в) хлор, фтор, йод.
4. Терезелерге жылу ұстау үшін екі қабат әйнек орнатады. Қандай қасиет пайдаланады?
а) Қыздырғанда ауа ұлғаяды.
б) салқындатқанда ауа қысылады.
в) Ауа жылуды жай өткізеді.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ауаның қасиеті

Мақсаты

1. Ауаның қасиеттерімен таныстыру. Ауа туралы ұғым беру. Ауа қасиетін меңгерту. Ауа адам өміріндегі маңызын түсіндіру.
2. Тәжірбиелер жасау арқылы оқушы танымын кеңейтіп,қызығушылығын ояту.
3. Қоршаған ортаны қорғауға үйрету арқылы экологиялық тәрбие беру.
Сарамандық жұмыс жасаудың алғы шартын үйрету.
Сабақтың әдісі: Түсіндіру,сарамандық -лабораториялық әдіс, сұрақ-жауап әдісі.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту сабағы.
Сабақтың көрнекілігі, құрал-жабдығы: Тәжірбие жасау құралдары су, шар, доп, шыны ыдыстар,шырпы шырақтар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Қоршаған орта табиғат,
Жануар ,өсімдік ,адамзат.
Сүю,қорғау-парасат,
Білейік мұны жамағат.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

1. Дүниетану пәнін нені оқытады
2.Адам шөлдегенде не қажет?
3.Бір нәрсенің үстінен қарағандағы көрінісін не деп атаймыз?
4. Ас атасы .... .
5. Суретте қандай жердің сұлбасы бейнеленген?
6. Масштабпен жер бетін кішірейтіп бейнелеуді жергілікті ...... сұлбасы деп атайды.
7. Суретте қандай жолдың сұлбасы бейнеленген?

8. Белгілі бір заттың көлемін кішерейтетін санды не деп атайды?
9. Көкжиек тұстарын анықтайтын арнаулы құралды не деп атайды?
10. Жай көзбен қарағанда көз жеткен жерге дейінгі кеңістікті қалай атаймыз?
11. Кез келген заттың бейнеленген көрінісін не деп атайды?
12. Адамдардың өзара қарым - қатынасының, жүріс-тұрысының ережесі қалай атаймыз?
13.Еңбек етпеген .... - жемейді.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Мәтінмен жұмыс.

1-топ

1-тәжірибе

2-топ

2-тәжірибе

3-топ

Сұрақтарға жауап беру

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Ал ауа маңызы туралы не айтуға болады? Оқушымен бірге санамаланады.
- Дем алу үшін қажет
-От жағу үшін қажет
-Суға жүзу үшін қажет
- Жылуды сақтау үшін қажет
Жаңа тақырыпты бекіту.
- Адам немен дем алады? Ауамен
- Қызыл шарда қандай ауа бар? Түссіз ауа
- Стақанмен жабылған шам не істейді? сөнеді
- Бөлмеде өрт бола қалса не істейміз? Шупірекпен жабу
Білемін Білдім
Ауа түссіз, мөлдір. Ауа орын алады. Ауа сығылады, серпіледі. Ауа жануды қолдайды.
Бүгінгі сабақта не білдік ? - Ауаның қасиеттерін білдік.
сығылады серпіледі түссіз жануды қолдайды көрінбейді мөлдір

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ауаның маңызы

Мақсаты

1. Ауаның тіршілік үшін, тірі табиғат үшін пайдасын ғылыми түрде дәлелдеу, ауаның серпімділік, сығымдық қасиеттерін тәжірибелер жасау арқылы көрсету.
2. Оқушылардың қоршаған орта туралы білім-біліктерін дамыту, сөйлеу тілін, ой-өрісін, шығармашылығын дамыту.
3. Балалардың табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттыра отырып, оны қорғай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: халықаралық «Тәй-тәй» бағдарламасы бойынша құрылған сабақ.
Әдіс-тәсілі: ой шақыру, әңгімелесу, тәжірибелер жасау, сұрақ-жауап, орталықтарда жұмыс, орталықтан орталыққа ауысу, ой қорытындылау, интерактивті тақтамен жұмыс, оқулықпен жұмыс, сын тұрғысынан ойлау стратегиялары.
Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері, қазақ тілі, ана тілі.
Көрнекіліктер: интерактивті тақтадан табиғат көріністері, тәрбиелік мәні бар сөздер, сызбалар, глобус, май шам, доп, шыны ыдыстар, резеңке, шар, қолғап.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

♦ Сабақ басында оқушылар жиналып, дөңгеленіп отырады.
- Балалар, қазір дүниетану сабағы. Сабаққа дайынбыз ба?
- Өткен сабақта біз қандай тақырыппен таныстық?
- «Ауа», «Ауаның қасиеті».
Ой шақыру стратегиясы
- Балалар, сендер білесіңдер ме? Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен сендер күнделікті кездесіп отырасыңдар. Бірақ оны көрмейсіңдер, тек сезесіңдер. Есікті тарс жапты, терезені ашып жіберді, ағаштың бұтағын жанап өтті. Кейде тіпті арқаңнан ептеп итеріп жібергенін сезесіз, «дөрекіленіп» бас киіміңді де жұлып әкетеді. Егер сен кенеттен жапырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жөнелгенін көрсең, оны көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанына сене бер. Теңселіп тұрған егінді, басын шұлғып ырғалған шөптерді байқайсың. Мұндай сиқыршыны көзбен көрмегенмен, оның күнделікті ісі мен мінез-құлқы сендерге таныс. Ол үнемі сендерді қоршап тұрады.
- Бұл не? ...
- Ауа.
- Ол қайда? Оны қалай сезесіңдер? (Әңгімелесу)
- Ауаның қандай пайдасы бар? Мысалдар келтір.
- Құстар неліктен ұша алады?
- Ауа тіршілік үшін өте пайдалы. Ал ауа болмаса айнала қандай күйге түсер еді?
- Бір уақыт мұрындарыңды қысып, дем алмаңдар. Қанша уақыт шыдай аласың?
- Ауа тіршілік, тірі табиғат үшін өте қажет. Бізді қоршап тұрған ауа бізді түрлі табиғи қауіптен сақтайды. Ауа болмаса, күннен түскен қызу жер бетін күйдіріп кетер еді. Күн сәулесін ауа жан-жақты таратады.
Сондықтан да бізді күн күйдіріп кетпейді.

Мағынаны тану

● Глобусты шүберекпен жабу арқылы, атмосфераны түсіндіру.
● Интерактивті тақтадан ауаның ластануы туралы фильм көрсету.
- Балалар, ауа туралы бұдан да көп мағлұмат алу үшін таңдаған орталықтарыңда жұмыс жасайсыңдар. Бүгін біз оқу, жазу және ғылым орталықтарында жұмыс жасаймыз. Оқу орталығында ауа туралы қосымша материалдардан оқып, білімдеріңді кеңейтесіңдер. Жазу орталығында ауа, ауаның қасиеті, пайдасы туралы жазып, оқисыңдар. Ғылым орталығында тәжірибелер жасап, ауа туралы кең мағлұмат аласыңдар.
- Барлығыңа бүгінгі күні сәттілік тілеймін.
● Музыка қою, балалар өздері таңдаған орталықтарға орналасады.
● Интерактивті тақтада тапсырмалар жазулы тұрады.
Оқу орталығы
Тапсырмалар:
1. Ауаның маңызын оқулықтан оқы.
2. Мәтіннен адам өміріне ауаның пайдасын тауып оқы.
3. Ауаның шаруашылықтағы маңызын тауып оқы.
4. Ауаны ластанудан сақтау үшін қандай жұмыстар жүргізіледі? Өз ойларын айту.
5. Ауа неден тұрады? Хрестоматиядан оқы. (Ақ қағазға ауаның құрамын бояп көрсету).
● Оқу орталығындағы оқушылар өздеріне берілген тапсырмалар бойынша жұмыс жасайды.

Жазу орталығы
Тапсырмалар:
1. Оқушылар таза ауа туралы, таза ауаны сақтау туралы эссе жазады.
2. Жазған сөйлемдерін оқиды.
3. Бірін-бірі толықтырады.
4. Ойларын ортаға салады.
Ғылым орталығы
Тапсырмалар:
1. Тәжірибелер жасау.
2. Кестелерді толтыру.
3. Дәлелдеу.
4. Өз ойларын ортаға салу.
1-тәжірибе: Майшамды үшке бөліп, жағып, біреуін стаканмен, екіншісін банкамен жауып, үшіншісін ашық қалдырамын.
- Қай шырағдан бұрын сөнеді?
● Оқушылар өздері дәлелдейді.
2-тәжірибе: - Кез-келген заттың бойында не бар? Суға қант салдым. Не байқадыңдар?
● Оқушылар дәлелдейді.
3-тәжірибе: Шыны ыдысқа су құйып, стаканды төңкеру. Стаканға су кірмейді. Неліктен?
● Оқушылар дәлелдейді.
4-тәжірибе: - Доптың екі бүйірін қыссаң, қабысып ішіне кіреді. Жіберіп қалсаң, серпіліп қайтадан өз орнына келеді. Неліктен?
● Оқушылар дәлелдейді.
5-тәжірибе: Шарды үрлеу. Ауаның пішінін салыстыру.
● Оқушылар дәлелдейді.
6-тәжірибе: Ауа толтырылған затты суға сал. - Зат бата ма? Неліктен?
● Оқушылар дәлелдейді.
♦ Ғылым орталығындағы оқушылар кестелерді толтырады.
♦ Өз ойларын ортаға салады.
♦ Орталықтағы жұмыс уақыты 15 минут.
♦ Орталықтан келесі орталыққа оқушылар сағат тілі бойынша ауысады.
♦ Интерактивті тақтадан сағат көрсетіліп, уақыт болғанда музыка ойналады.

Сергіту сәті

Таза ауада демалып,
Шынығамыз жаттығып.
Айналаны қорғаймыз,
Күл-қоқыстан тазартып.

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

♦ Оқу орталығындағылар тапсырмалар бойынша жұмыс жасайды. Оқиды, сурет салады. Салған суреттері тақтаға ілінеді.
♦ Ғылым орталығындағылар тәжірибелер жасайды, дәлелдейді.
♦ Жазу орталығындағылар эссе жазып, жазғандарын оқиды, ойларын толықтырады. Ең үздік жазылған эсселер тақтаға ілінеді.
Жиын
1. Барлық оқушылар дөңгеленіп отырып, жиынға жиналады.
2. Интерактивті тақтамен жұмыс. Ауаның қасиеттерін тақтаның көмегімен оқушыларға көрсету.
3. Сызбаларды толтыру.
4. Ой қорытындылау.
5. Топтастыру стратегиясы
Ауа
6. Тақтада жұмыс.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Су

Мақсаты

Мақсаты: 1. Судың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы түсінік беру. Судың ерекшелігіне, қажеттілігіне және қасиеттерімен танысып, тәжірибе жасау арқылы еритін және ерімейтін заттардың бар екенін білуге машықтандыру.
2. Су жайлы алған түсініктерін одан әрі
байқағыштығын, қызығушылықтырын дамыту.
3. Суды таза сақтауға, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Міндеттері: 1. Жазу, шығармашылық дағдысын қалыптастыру
2. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін жетілдіру.
3. Өз беттерінше жұмыс жасай білуге
дағдыландыру.
4. Топта бірлесіп жұмыс жасау.
Көрнекілік: Әр топқа жазылған тапсырмалар, ережелер, табиғат көрінісінің суреті, кесте

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Күн шықты,
Жел тұрды
Аспанды бұлт жапты
Жаңбыр жауды.
Найзағай шарт етті.
Біз бұға қалдық.
ІІІ. Орталықтарға бөлініп отыру:
Өнер орталығы
Жазу орталығы
Шығармашылық орталығы
Ғылым орталығы

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Сұрақ - жауап.
1.- Қыста мұз үстінде сырғанақ тебесіңдер, ол мұз қайдан пайда болды?
2 - Көктемде жер бетінде қандай өзгерістер болады?
Көктемде жер бетінде қандай жылғалардан жан - жаққа су ағады?
3.- Ол сулар қайдан болады?
4. - Неге суды тіршілік көзі дейміз?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Орталыққа бөліну.
Орталыққа берілген тапсырманы қорытындылау. Гүлдер арқылы орталыққа бөліп отырғызу.
Ғылым орталығы (раушан гүлі)
Шығармашылық орталығы (райхан гүлі)
Өнер орталығы (бәйшешек гүлі
Жазу орталығы (қызғалдақ )
Әр орталықтың тапсырмасымен таныстырып өту.
Ғылым орталығы
а) Тәжірибе жасау арқылы көкөніс құрамындағы судың бар екенін дәлелде.
ә) Суда еритін және ерімейтін заттарды тәжірибе арқылы түсіндіріп көрсет.
Шығармашылық орталығы
* «Су - тіршілік көзі» тақырыбында шағын әңгіме жазу.
* Неге теңіз және мұхит суларымен өсімдіктерді суаруға, ал адамдарға ішуге болмайды? Дәлелде.
Өнер орталығы: Жұмбақтарды шешу. Жұмбақтың шешуін қатыстырып сурет сал. Топпен сурет салу.
Жазу орталығы:
Суретке қарап судың пайдасын анықтап жаз.
«Сулы жер - нулы жер» мақалдың мағынасын ашып жаз.
Орталықтарға сұрақтар:
- Мен күніне қанша су пайдаланамын?
- Су шығынын қалай азайта аламын? Бұл қаншалықты қажет?
Есіңе сақта!
Шүмекті жаппай тіс тазалауға 6 - 8 литр су жұмсайсыз.
Егер де сіз су құбыры шүмегін тіс тазалағанша жауып қойсаңыз, онда сіз 4 литр су үнемдейсіз.
Егер сіз тісіңізді күніне екі рет тазаласаңыз 8литр суды үнемдейсіз.
Сұрақ - жауап арқылы судың жағдайларын пысықтау. Сызбаны толықтыру.
- Су қандай зат? (қатты, сұйық, бу)
- Судың түсі қандай? (ақ, түссіз, мөлдір, иіссіз)
- Судың пішіні бар ма? (қандай ыдыста болса да сондай пішінді болады)
- Пайдасы бар ма? (тазалық, сусын, тіршілік көзі)
Судың пайдасы - Тазалық, сусын, тіршілік көзі
Судың күйі - Қатты, сұйық, бу
Судың көлемі - Пішінсіз, қандай ыдыста
болса да сондай
пішінде болады
Судың қасиеті - Түссіз, мөлдір, иіссіз, дәмсіз
Өтілген материалдарды пысықтау:
Орталықтардың жұмысын бекіту.
(Кестені бірлесе отырып толтырады)
Мен күніне қанша су
пайдаланамын --------------------------- Су шығынын қалай азайта аламын ------ Бұл қаншалықты қажет
а) тамақ дайындау және ыдыс жууға -
ә) кір жууға -
б) шомылу және жуынуға -
в) әжет ыдыс шаюға -
г) ылғалды үй жинауға -

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Қандай сулар ішуге пайдалы?
- Судың тазалығын сақтау үшін қандай жұмыстар жүргізу керек?
Судың адам өміріне, жан - жануарларға, өсімдіктерге өте қажет екенін білдік. Суды ластанудан сақтау әр адамның міндеті. Қоқыстарды суға тастауға болмайды. Судың тазалығын сақтасаң, оның ішіндегі жануарларды, өсімдіктерді сақтағаның.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады







Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Судың қасиеті

Мақсаты

Білімділігі: Оқушыларды судың қандай күйде болатынымен таныстыру. Практикалық жұмыс барысында бақылау, талдау, салыстыру және қорытынды шығара білуге үйрету.
Дамытушылығы: Оқушылардың өз ойларын жуйелі түрде баяндауын, түсініп оқуын, ойлауын, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелілігі:Табиғатты сүюге, оны қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайдтар, суреттер, жарты шарлар картасы, үнтаспа, тәжірибеге қажетті заттар.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту сабағы.
Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, түсіндіру, әңгімелеу, топтастыру, сызба, топпен жұмыс, практикалық жұмыс, тест.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Су туралы жұмбақтар шешу.
1. Аяғы жоқ жорғалайды, жүреді,
Аузы да жоқ сыңғырлайды, күледі.
Онсыз бірақ жер бетінде тірлік жоқ
Айтыңдаршы осыны кім біледі? (су)
2. Көзге көрінбейді
Қолға ілінбейді (ауа)

3. Көзге көрінгенмен
Ұстасақ қолға ілінбейді. (бу )

Үнтаспадан Е. Өтетілеуұлының "Су" атты өлеңін тыңдау.
Су - тіршілік негізі
Онсыз өмір сүрмейсің
Гигиена егізі
Су деп және білгейсің

Су - табиғат байлығы
Өзен-көлге барғайсың
Кемі екі рет әр күні
Суға түсіп тұрғайсың.

Үйде ванна, душ болса
Салқын сумен құйынғын
Ыстық сумен шомылсаң
Суық сумен жуынғын
Су сергітер бойыңды
Онымен дос болғайсың
Судан кейін сен енді
Ісіңді оңай жалғайсың

Айналаңды қоршаған
Табиғатты сүйе біл
Қауіп-қатер төнсе оған
Қамқорға алып сүйе біл
Білгін мұны балалар
Сусыз құрғақ далалар
Сусыз қараң далалар
Ескертеміз бар ұлға
Ескертеміз бар қызға
Суды босқа ағызба.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Өлеңнің мазмұны бойынша қойылатын сұрақтар
І топ. "Су-тіршілік көзі" дегенді қалай түсінесің?
ІІ топ. Судың қандай пайдасы бар?
ІІІ топ. Суды қорғау үшін қандай шаралар жүзеге асырылады?
Су туралы түсіндіру, әңгімелеу.
Жарты шарлар картасымен жұмыс.
Картада су көк түспен белгіленген. Су жердің төрттен үш бөлігін алып жатыр. Сусыз өмір жоқ. Су тіршілік көзі. Ол сұйық зат. Өзен, көл, теңіз, мұхиттарды құрайды. Аспаннан жаңбыр түрінде түседі. Күн суытқанда су қатып мұзға айналады. Мұз бен қар - судың қатты күйі.
Дымқыл шүберекпен үстел үстін сүртсек, бірнеше минуттардан кейін ол кеуіп қалады. Оның бетіндегі су буға айналып ұшып кетеді.
Бу - мөлдір, түссіз газ. Бу - судың газ түріндегі күйі. Судың өзіне тән қасиеттері болады. Оны тәжірибе жасау арқылы анықтауға болады.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Тәжірибе жасау.
1. Судың нақты пішіні болмайды.
2. Судың түсі жоқ. Ол түссіз.
3. Су - мөлдір.
4. Судың дәмі жоқ.
5. Судың иісі жоқ.
6. Су сұйық. Ол ағады.
Су сөзіне топтастыру жұмысы:шық, мұз, бу, тұман, мұздақ, қар, жаңбыр, сел, көл, өзен, теңіз, мұхит.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Су-еріткіш

Мақсаты

  • судың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы түсінік беру.

  • Жергілікті жердің су айдындарымен таныстырып,олардың сол аймаққа пайдасын ұғындыру

  • Судың барлық ерекшеліктерін сипаттау:түсін,мөлдірлігін,иісін,тазалығын,жергілікті жерге тигізетін пайдасын(ауыз суға ,мәдени өсімдіктерді суаруға,ішуге жарай ма,жарамайтын болса,неліктен екенін анықтау)

  • Қазіргі таңда адамзат ауасын жұтып,суын ішіп отырған табиғат- ананы қорғап,аялауға үйрету.

Көрнекілігі:глобус,.карта,тәжірибе столы,пробиркалар,құм,саз,қант,су,ас содасы,кофе,шай,штатив,шыны , май шам.

Нақыл сөздер:

  • Сулы жер -нулы жер

  • Су -тіршіліктің ғана емес,тазалықтың,пәктіктің белгісі.

  • Су- энергияның қайнар көзі,келешектің отыны.

  • «Бір жұтым су бөліспеген адам Алла тағаланың алдында күнәһар»

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Су туралы ассоциация
● Су - сұйық зат.
● Аспаннан жауын түрінде түседі.
● Күн суытқан кезде су қатты күйге айналады.
● Су буға айналады, ұшып кетеді
● Бу - мөлдір,түссіз газ.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Практикалық жұмыс №1
● Стақан ал. Ол ыдысқа су құй.
Сен әрбір ыдыстағы судың сол ыдыстың пішініне ие болғанын көрдің.
● Судың нақты пішіні болмайды. Ол қандай ыдысқа құйылса, сондай пішінге ие болады.
Практикалық жұмыс №2
● Қызыл, жасыл, сыры, ақ қағаздардан жолақ дайында. Осы қағаз түстері мен судың түсін салыстыр. Суды қазыл, сары, жасыл ақ деп айтуға бола ма? Болмайды.
● Судың түсі болмайды. СУ - ТҮССІЗ!
Практикалық жұмыс №3
● Стақандағы суға кез келген затты сал. Судың ішінен ол айқын
көрінеді.
● Су - мөлдір. Бірақ ол үнемі мөлдір болып көріне бермейді. Кейбір қалдықтардың салдарынан ластанады. Таза судың түсі болмайды!
Практикалық жұмыс №4
● Қант, тұз, лимонның дәмі қандай? Енді судың дәмін байқа. Оны ащы, тәтті, қышқыл деп айтуға бола ма? Болмайды.
● ТАЗА СУДЫҢ ДӘМІ БОЛМАЙДЫ!!!
Практикалық жұмыс №5
● Анаң тамақ дайындап жатқан кезде сен астың иісін сезесің. Гүлдер мен иіс судан да жағымды иіс шығады. Ал судың иіcі бар ма? Иіскеп көр.
● ТАЗА СУДЫҢ ИІСІ БОЛМАЙДЫ. СУ-ИІССІЗ!!!
Практикалық жұмыс №6
● Біреуіне су құйылған екіншісі бос екі стакан ал. Бос стақанға бірінші стақандағы суды құй. Бірінші стақаннан екіншісіне су құйылады.
● Яғни, су ағады.
Қорытынды
• Судың нақты пішіні болмайды
• Судың түсі болмайды. Су-түссіз
• Су-мөлдір
• Су ағады
Міне, бұлардың бәрі судың өзіне тән қасиеттері.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

ҮІ. `INSERT әдісі`
Білемін Білгім келеді Не білдім?
Су-тіршілік көзі Судың тағы қандай ерекшеліктері бар? Судың қасиеттері жөнінде білдім
ҮІІ Ой толғаныс (Логикалық тапсырма)
♦ Сен достарыңмен бірге айға экспедицияға баруға мүмкіндік алдың, мына заттардың қайсысын алар едің?
• Қара көзілдірік
• Бір қорап сіріңке
• Фонарь
• Жұлдызды карта
♦ Жүк артқан екі түйе жолға шықты. Біреуіне тұз, екіншісіне мақта артылған болатын. Алдарында өзен ағып жатты. Түйелердің біреуі өзеннен әрең шықты. Ол қай түйе? Неліктен олай ойлайсың?
ҮІІІ Қорытынды
А) -Сонымен, балалар, су туралы көп мағлұмат алдық. Мынадай нақыл сөздер бар:
• Суды босқа төкпе!
• Сумен ойнама!
• Бұлақ көрсең көзін аш.
• Судай таза бол.
• Судан таза, сүттен ақ.
Ә)
▪ Пішіні жоқ
▪ Түссіз
▪ Мөлдір
▪ Дәмі жоқ
▪ Иісі жоқ
▪ Ағады

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады

Пәннің аты: Дүниетану

Уақыты:30.11

Кабинет:6

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өзендер мен көлдер

Мақсаты

Мақсаты: Білімділік

а) Оқушыларға судың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы түсіндіру;

ә) Суды ұқыпты пайдалануды үйрету (табиғатта су мол, бірақ ішуге жарамды тұщы судың өте аз мөлшерде екендігін ұғындыру

б) Сусыз тіршілік жоқ

Дамытушылық а) ойлау, есте сақтау, өмірде дұрыс қолдану қабілеттерін дамыту;

ә) өз ойларын тиянақтап, жүйелі түрде жеткізу дағдыларын дамыту;

Тәрбиелік оқушыларды өздері қоршаған ортаны сүюге, табиғатта шексіз нәрсе жоқ екендігін, сондықтан табиғат байлығын үнемдеп пайдалануға тәрбиелеу;

Көрнекілігі: Сызбалар, бүктемелер, мақал - мәтелдер, тыйым сөздер

Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, түсіндіру

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

А) - Балалар, адам өмір сүруі үшін ең бірінші ауа керек екендігін білдік. Екінші адам өміріне не керек деп ойлайсыңдар? (Оқушылар пікірі тыңдалады)

Ә) Мысал келтіру. Күн ыстық. Далада келе жатырсың. Қатты шөлдедің делік. Ең бірінші не істегің келеді? Әрине, су ішкің келеді. Демек тіршілік үшін екінші қажеттілік - су

Б) Адамдардан басқа тіршілік иелеріне су қаншалықты қажет? (Пікір - талас)

  1. Оқулықпен жұмыс (Тізбектей оқу арқылы мәтінмен танысу)

Нені білдік?

  1. Су - тіршілік көзі

  2. Су - бүкір организм үшін құнды

  3. Судың табиғатқа пайдасы

  1. Логикалық тапсырма

Суды қалай үнемдеу керек? (Өмірден мысалдар келтіреді. Крандағы су, қол жуу, құбырды дер кезінде жабу)

  1. Дәптермен жұмыс

І қатар: Мақал - мәтелдер жазу

ІІ қатар: Су туралы тыйым сөздер жазу

ІІІ қатар: Су туралы сипаттау мәтіні

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Нені білдім?

  1. Тақырыпқа сәйкес айналадағы судың өзгеріске ұшырауына бақылау жасау;

  2. Оның тірі табиғат пен шаруашылыққа тигізетін әсерін оқып үйрену;

  3. Ережелерді үйрену

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады































Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Топырақ

Мақсаты

Білімділік. Топырақ жайлы және оның құрамы туралы түсінік беру, тәжірибе арқылы көз жеткізу.
Дамытушылық. Оқушылардың байқағыштығын, ойлау қабілетін, түсінгенін жеткізе білу қабілетін дамыту.
Тәрбиелік. Табиғатты аялауға, ұқыптылыққа, елін, жерін сүюге баулу. Өзіне деген сенімділікке баулу.
Сабақтың типі: тәжірибелі, жаңа сабақ
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: ана тілі, география.
Сабақта қолданған әдіс - тәсілдер: Түсіндіру, әңгімелеу, сұрақ - жауап, сарамандық жұмыс, веен диаграммасы, топтастыру стратегиясы.
Сабақта пайдаланған қөрнекіліктер: тәжірибе жасауға қажет заттар, физикалық карта, суреттер, нақыл сөз жазылған плакаттар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Әр ертеңгі күнге сенімділікпен қарау қажет, сонда ғана адамның алдына қойған мақсаты мен тілегі орындалады. Ол үшін адам өз бойындағы жақсы қасиеттерін аша білу керек.
Яғни, мен ақылдымын.
Білімділік деген мен,
Күш деген мен
Табиғатты сүюші мен
Отанды қорғаушы мен
Сауаттылық деген мен
Жастық шақ деген мен
Денсаулық деген мен
Бәрі біздің қолымызда, жақсы іс жасап, нәтиже көрсете білу де біздің қолда!

Қызығушылықты ояту

О П Ы Р А Қ
Жаңа сабақ.
Ой қозғау:- Балалар осы топырақ дегеніміз не?
Әрбір оқушының ойын тыңдау
Қортынды шығару.
Мұғалім түсіндіруі:
Топырақ дегеніміз - жердің бетіндегі өсімдік өсетін жұмсақ қабаты.
Яғни, топырақ құрамына өсімдіктердің, жан - жануарлардың, қалдықтарының араласуы арқылы пайда болады.
Топырақ - құнарлы топырақ, құнарсыз болады екен.
Құнарлы топырақ арқылы еліміздің ауыл шаруашылығы өсіп өркендейді.
Кітаппен жұмыс.
Тәжірибелік жұмысқа дейінгі бөлікті оқыту.
Ақ қағазға топырақ салып анықтап қарату.
Не көріп тұрғанын, не бар екенін сұрау?
- Топырақ құрамын мұнан әрі анықтау үшін тәжірибе жасайық?
(Қорытындыны тақтаға іліп отыру)

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

1-тәжірибе. 1 кесек топырақты суға салайық. Не байқадық? Көпіршік шықты?
Бұл ауа. Ол қайдан шықты?
А У А
2-тәжірибе. 1 уыс топырақты темір қалбырға салып, отқа қыздырып, бетіне шыныны ұстайық?
Не көрдік? Шыны бетіндегі су тамшысы.
С У
3 -тәжірибе. Топырақты одан әрі қыздырдық. Көкшіл түтін шығады. Бұл не?
Өсімдік қалдық, тамыр жанды.
Ш І Р І Н Д І
4- тәжірибе. Шіріндісі жанып біткен топырақты салып араластырдық.
Лайланған суды тұндырып қойдық.
Стақан түбіне құм, бетіне саз шөгеді.
Қ Ұ М
С А З
Дәптермен жұмыс.
Топырақ құрамын жазғызу.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Веен диаграммасы бойынша Су мен Топырақты салыстыру.
Қорытындылау:
Сыр бойының атақты күрішшісі Ыбырай Жақаев атамыздың нақыл сөзін айта отырып.
Қорек көзі
Топырақ Тіршілік бесігі
Жер
Картамен жұмыс:
- Балалар қарайықшы, картадан қандай түстерді көруге болады?
Жасыл, сары, қоңыр, көк, т. б.
Олар нені білдіретінін сұрау.
- Бұл біздің жеріміздің кең екенін, алуан түрлілігін, табиғатымыздың әсемдігін көрсетеді.
Сол үшін біз осы елімізді, жерімізді қорғап, аялап, сүйіп өтуіміз керек.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Топырақтың маңызы

Мақсаты

Білімділік. Топырақ жайлы және оның құрамы туралы түсінік беру, тәжірибе арқылы көз жеткізу.
Дамытушылық. Оқушылардың байқағыштығын, ойлау қабілетін, түсінгенін жеткізе білу қабілетін дамыту.
Тәрбиелік. Табиғатты аялауға, ұқыптылыққа, елін, жерін сүюге баулу. Өзіне деген сенімділікке баулу.
Сабақтың типі: тәжірибелі, жаңа сабақ
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: ана тілі, география.
Сабақта қолданған әдіс - тәсілдер: Түсіндіру, әңгімелеу, сұрақ - жауап,, венн диаграммасы, топтастыру стратегиясы.
Сабақта пайдаланған көрнекіліктер: тәжірибе жасауға қажет заттар, физикалық карта, суреттер, слайд

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Әр ертеңгі күнге сенімділікпен қарау қажет, сонда ғана адамның алдына қойған мақсаты мен тілегі орындалады. Ол үшін адам өз бойындағы жақсы қасиеттерін аша білу керек.
Яғни, мен ақылдымын.
Білімділік деген мен,
Күш деген мен
Табиғатты сүюші мен
Отанды қорғаушы мен
Сауаттылық деген мен
Жастық шақ деген мен
Денсаулық деген мен
Бәрі біздің қолымызда,

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

- Мына суретке назар аударайық. (Слайд көрсету)
Өзен жағасындағы табиғатқа, үлкен тастарға, саз, құмға көңіл аудару.
- Бұл жерде ештеңе өсіп тұрған жоқ. Өйткені құм, саз, тастарға өсімдік өспейді. Бұл жерде өсімдік өсуі неге байланысты? Оны білу үшін мына суретті сөзжұмбақты шешейік.
- Суретті сөзжұмбақ шешу: Сурет атауларын торкөз санына қарай сызықпен қосқанда тігінен 1-бағаннан бір сөз шығады. Ол қандай сөз?
- Балалар, ерекше торкөзден шыққан сөзді оқиық. (Топырақ)
- Демек, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Топырақ», мақсаты топырақтың құрамымен танысу.
- Топырақ құрамын мұнан әрі анықтау үшін тәжірибе жасайық? (Топпен жұмыс)

1-тәжірибе. 1 кесек топырақты суға салайық. Не байқадық? Көпіршік шықты? Бұл - ауа. Демек, топырақтың құрамында ауа бар екен. (Топырақ құрамында су, шірінді құм, саз бар екенін дәлелдеу үшін тәжірибені мұғалім көрсетеді.)
- Топырақ туралы білу үшін тақтаға назар салып, мұқият тыңдайық.
(Электронды оқулықпен жұмыс)
Топырақ дегеніміз - жердің бетіндегі өсімдік өсетін жұмсақ қабаты.
Яғни, топырақ құрамына өсімдіктердің, жан - жануарлардың, қалдықтарының араласуы арқылы пайда болады. Топырақ - құнарлы топырақ, құнарсыз болады екен.
Құнарлы топырақ арқылы еліміздің ауыл шаруашылығы өсіп өркендейді.

1-тәжірибе. 1 кесек топырақты суға салайық. Не байқадық? Көпіршік шықты?Бұл - ауа. Ол қайдан шықты? А У А

2-тәжірибе. 1 уыс топырақты темір қалбырға салып, отқа қыздырып, бетіне шыныны ұстайық? Не көрдік? Шыны бетіндегі су тамшысы. С У

3 -тәжірибе. Топырақты одан әрі қыздырдық. Көкшіл түтін шығады. Бұл не?Өсімдік қалдық, тамыр жанды. Ш І Р І Н Д І
4- тәжірибе. Шіріндісі жанып біткен топырақты салып араластырдық.Лайланған суды тұндырып қойдық. Стақан түбіне құм, бетіне саз шөгеді. Қ Ұ М С А З

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәні:Дүниетану

Сынып:2 Б

Сабақтың тақырыбы:

Табиғат Өткенді пысықтау

Мақсаты:

Тақырыптың мазмұнын,адам табиғатты қорғау керектігін түсінеді.

Табыс критерийлері:

1.Адамның табиғатты қалай қорғау керектігін айта алады.

2.Тақырыпты түсінеді,өз ойларын айта алады.

3.Топ арасындағы ынтымақтастыққа үйренеді.

Сабақтың әдісі:

Бағалау:

Топтық жұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,

Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы

Ұйымдастыру кезеңі:

3 минут

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу. (Оқушыларды шеңбер бойымен тұрғызып, бір-біріне жақсы тілектер айтқызу.)

Қызығушылықты ояту

5 минут

Топқа бөлу,топ мүшелерін сайлау,топтық ережені құру (спикер,хатшы,басшы)

Ойтолғаныс

(8 минут)

«Венн» диаграммасын толтыру

Мағынаны тану

Электронды оқулықпен жұмыс

Оқулықпен жұмыс

6 минут

Оқулықтағы берілген мәтінді түсініп оқу.

(әр топ өз бөлігін оқиды, түсінгендерін айтып береді)

Тренинг

2 минут

Көңілді жаттығу

6 минут

Шығармашылық жұмыс

8 минут

Топтық жұмыс

«Табиғатты қалай қрғайсың?» әр топ өз шығармашылық жұмыстарын орындайды, талдап,қорғайды.

Үйге тапсырма

2 минут

Оқулықтың 10, 11 беттерін түсініп оқу, сұрақтар дайындап келу

Қорытынды

Рефлексия

5 минут


Бағалау (смайликтер арқылы өздерін бағалауды тапсыру)

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану


Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдік-тірі ағза

Мақсаты

Сабақтың міндеттері:
Оқушыларға өсімдіктердің топтарымен, түрлерімен және оның ерекшеліктерімен танысып, білімдерін кеңейтуге қолайлы орта туғызу;
Балаларға мәтінмен таныса отырып, саралау, сипаттау, зерттеу, салыстыру жұмыстарын жүргізуге көмектесу;
Жеке, жұпта, топта жұмыс жасау арқылы бір - біріне ойын, пікірін ашық айтуға орта құру.
Күтілетін нәтижелер:
Сабақ соңында оқушылар өсімдік туралы білімдерін өзгелермен бөлісе алады.
• Өсімдіктердің түрлерін, топтарын бір - бірінен ажырата алады. Олардың пайдасын, өмірде алатын орнын суреттеп бере алады.
Сабақ, жапырақ, тамырдың қызметтері туралы айта алады.
Жеке ойларын ортаға сала алады. Топқа ойын жеткізе алады.
Нәтижені бағалау және тексеру:
Алғашқы білімдерін толықтыру үшін ББҮ кестесін толтыру. Эссе арқылы бағалау. Алған білімдерін ортаға салады (топтағы басқа балалардың ойын жеткізеді).
Қажетті материалдар: ИКТ, слайд - шоу, ватман, маркерлер, құмырадағы гүлдер, гүлдің тамыры, өсімдік құрылысына байланысты плакаттар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Мұғалімнің сұрағы:
Өсімдік туралы не білесіңдер?
Балалар өз ойларын кестенің бірінші бағанына жазады. Жұпта талқылайды. Әр топтың ойларын мұғалім тақтаға жазады.
Мұғалімнің сұрағы:
Өсімдіктер туралы не білгілерің келеді?
Балалар өз ойларын кестенің екінші бағанына жазады. Жұпта талқылайды. Әр топтың ойларын мұғалім тақтаға жазады.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

ІІ. Мағынаны ажырату сатысы: Оқулықпен жұмыс.
Мұғалімнің нұсқауы:
Оқушыларды топқа бөлеміз. Бұл - жанұя топтары. Жанұя топтары 1, 2, 3, 4 - ке саналып бөлінеді. Бірінші нөмірдегілердің барлығы бір топқа жиналады. Екінші нөмірдегілер екінші топқа жиналады. Келесі нөмірдегілер де осы тәртіппен жиналады. Бұл - жұмыс топтары.
Мақсаты: Әрбір нөмірдегі бала жұмыс тобынан өз жанұяларына жаңа ақпарат алып келу керек. Өз жанұясына келген соң бірінші нөмірлі бала өзінің не үйреніп келгенін айтады. Екінші нөмірлі бала жалғастырады, т. с. с. (мұғалімге ескерту: жұмыс тобына келген баланың жауапкершілігі жоғары екенін айтуды ұмытпау керек). Әр топқа түрлі тапсырмалар беріледі. Оқулықта берілген мәтіндер.
1 - топ. Өсімдік - тірі ағза
2 - топ. Тамыр
3 - топ. Сабақ
4 - топ. Жапырақ
Мәтінді жеке оқып, талқылап болған соң, өз жанұя топтарына келеді. Жанұя топтарында әрқайсысы өздерінің алған білімдерімен бөліседі.
Әр топтан бір спикер өздерінің алған білімдерінен қорытынды шығарып, айтып береді.
Өсімдіктер туралы слайд - шоу арқылы білімдерін толықтыру.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

ІІІ. Ой толғаныс сатысы: Кестенің үшінші бағанына сабақтың соңында балалар не үйренгендігін жазу.
Сабақтың басындағы жазған алғашқы білімдерімен салыстырамыз.
Сабақтың басында қойылған сұрақтарға қайта оралып, әр сұраққа тоқталамыз.
Ашық қалған сұрақтарға үйде жауап іздейміз.
Эссе жазу: «Мен өсімдікпін», «Мен сабақпын», «Мен жапырақпын», «Мен тамырмын» тақырыптарының біреуіне эссе жазады.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдік мүшелері және оның қызметі. Тамыр.

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: өсімдік мүшелері және оның атқаратын қызметі, тамыр туралы түсінік қалыптастыру; өсімдіктің қоршаған ортаға пайдасы, адам өміріне маңызы және экологиялық тәрбие негіздерін қалыптастыру.
Дамытушылығы: оқушылардың ақыл - ойын, есте сақтау, ойлау, тіл байлықтарын, танымдық белсенділіктерін дамыту.
Тәрбиелігі: оқушыларды ұйымшылдыққа, тазалыққа, еңбекқорлыққа, табиғатты сүюге, аялауға тәрбиелеу.
Түрі: жаңа сабақты меңгерту.
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, талдау, топтастыру, топтық жұмыс, 5 жол өлең әдісі, семантикалық карта.
Пәнаралық байланыс: Ана тілі, бейнелеу.
Көрнекілігі: суреттер, сызбалар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

3. Өткен тақырыпты еске түсіру. (сұрақ - жауап арқылы).
- Табиғат дегеніміз не?
- Табиғат нешеге бөлінеді?
- Тірі табиғатқа жататындарды ата.
- Өлі табиғатқа жататындарды ата.
4. Үй тапсырмасын тізбектей сұрау.

(үй тапсырмасын сұрақ - жауап арқылы қорытындылау).
5. Жаңа сабақты меңгерту.
Өсімдік мүшелері және оның атқаратын қызметі жайлы түсінік беру. Тамыр - оның түрлері жайлы сурет арқылы түсіндіру. Сонымен бірге өсімдіктің тірі - ағза екенін айта отырып, еліміздің, қаламыздың көркеюіне, ауаның таза болуына Елбасымыз ерекше көңіл бөліп отырғанын айту. Қазіргі табиғаттың, экологияның нашарлап, орман алқаптарында өсімдіктердің азаюына байланысты мемлекеттік "Жасыл ел " бағдарламасының орны ерекше. Елбасымыздың бағдарламасы бойынша қаланы көркейту, жыл сайын ағаштар отырғызу жұмыстары алға қойған мақсаттардың бірі болып отыр.

6. Топтастыру. (өсімдік мүшелерін суреттер арқылы топтау).
Өсімдік мүшелері

Сабақ
Жапырақ
Гүл
Жеміс
Тұқым
Тамыр

Тамыр - өсімдіктің негізгі және жер астындағы мүшесі. Ол өсімдікті топырақта бекітіп ұстайды және топырақтағы ылғалды бойына сіңіреді. Тамыр арқылы өсімдік қорек алады.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

7. Оқулықпен жұмыс.
Мәтінді тізбектей оқушыларға оқыту.

8. Дәптермен жұмыс.
Тамыр түрлері

Тік тамыр
Ұзын тамыр
Шашақ тамыр

9. Сергіту сәті:
Жел тұрды,
Жапырақтар тербелді.
Жаңбыр сіркіреді,
Жаңбыр құйып кетті.
Жаңбыр басылды,
Күн ашылды.

10. Топтық жұмыс.
1 - қатар - Өсімдіктің табиғатқа, адам өміріне пайдасы.
2 - қатар - Өсімдік туралы әңгіме жазу.
3 - қатар - Өсімдіктің суретін салу.

11. Семантикалық карта.
Атаулар ------------ Өлі табиғат ---- Тірі табиғат
Аспан
Адам
Жер
Арыстан
Гүл
Жануар
Ай
Өсімдік
Дәрігер
Көл

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

12. " Бес жол өлең " құрастыру.
1. Не? Гүл.
2. Қандай? Әдемі, хош иісті.
3. Не істейді? Өседі, гүлдейді, қурайды.
4. Сөйлем. Гүл адамға қуаныш сыйлайды.
5. Мәндес сөз. Өсімдік.
13. Сабақты қорытындылау.
Өсімдіктердің мүшелері және оның атқаратын қызметі жайлы, тамырдың түрлерімен таныстық.
Табиғатсыз адамдардың күні жоқ,
Мұны айтуға табиғаттың тілі жоқ, - деп ақын ағаларымыз жырлағандай,
табиғатты, өсімдіктер мен жан - жануарларды қорғап, аялайық.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Сабақ

Мақсаты

Білімділік: Оқушыға берілетін тақырыпты тереңдете, жан - жақты әрі жеңіл түрде игерту. Әр оқушының сыныптағы сабақтан тыс білім алуына мүмкіндік жасау.
Дамытушылық: Оқушылардың өздігінше ізденуін дамыта отырып, пәнге және жалпы білім алуға қызығушылығын арттыру.
Тәрбиелік: Табиғатты сүюге, оған қамқорлық жасауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер, үлестірмелі материалдар, плакаттар.
Сабақтың өту әдісі: Түсіндіру, сұрақ - жауап, әңгімелеу, талдау.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: Өзін - өзі тану, математика, қазақ тілі.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Сәлеметсіздер ме қонақтар?
Қайырлы күн, оқушылар!
Бейсенбінің сәті
Сәттілікке толсын.
Бүгінгі алған бағаң
Кілең бестік болсын.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

- Біз қазір қандай тірі табиғат иесімен танысудамыз?
- Өсімдік әлемімен
- Өсімдіктер неше топқа бөлінеді?
- 3 топқа
- Ағаш, бұта, шөп
Суретпен жұмыс.
Берілген суреттерден өсімдіктердің тобын анықтау.
Ойын: «Өсімдіктің мүшелерін тап?»
Берілген сөздерден өсімдік мүшелерін тауып, орнына орналастыру.
Тамыр, шөп, сабақ, гүл, емен, шөп, жапырақ, ағаш.
2 - 3 оқушыдан мәтіннің мазмұнын сұрау.
5 минуттық эссе.
«Тамыр» тақырыбына 5 минуттық эссе жазу.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Жұмбақты шешу.
Өсімдіктің бойлап өсер тірегі,
Көп мүшенің ішіндегі бірі еді.
Жоғары - төмен тұратұғын таратып,
Осы мүше өсімдіктің жүрегі.
(Сабақ)
«ББҮ» стратегиясы.
Білемін ----------------------Білгім келеді ------------------------Үйрендім
Сабақ - өсімдіктің мүшесі
1. Сабақ өсімдікке неге керек?
2. Ол қандай мүше?

Мәтінмен жұмыс.
Сабақ - өсімдіктің маңызды мүшесінің бірі.
Сабақтың атқаратын қызметі: 1) Ол өсімдіктің барлық мүшелерін бір - бірімен жалғастырып тұрады.
2) Ол тірі ағзаның тіршілігін қамтамасыз етеді.
3) Сабақ тамырдың топырақтан сіңірген қорегін жер үсті мүшелеріне жеткізеді.
4) Сабақта гүлдер, бүршіктер бекиді, жемістер пайда болып, пісіп жетіледі.
5) Сабақ тыныс алуға да қатысады.
Таңқурайдың сабағы тік, қатты. Мұны тік сабақты дейді. Ал жүзімнің сабағы мұртшалары арқылы ілініп, өрмелеп өседі әрі жұмсақ, иілгіш келеді. Бұл өрмелегіш сабақ.

Сабақ - өсімдік тыныс алады - тамыр арқылы қорек жеткізеді
Жалбыз - ерінгүлділер тұқымдасына жататын хош иісті, көп жылдық, кейде бір жылдық шөптесін өсімдік. Негізінен, солтүстік қоңыржай аймақтарда таралған. Қазақстанда суармалы жерлерде, бұлақ, өзен, көл маңында, арық бойында, шалғындықта, тоғайда, таулы аймақта өседі. Оның биіктігі 15 - 60 (110) см. Сабағы тік, бұтақталған, жапырағының жиегі ара тісті үшкір, ирек, қарама - қарсы орналасады. Гүлдері шар тәрізді болады. Одан жасалатын дәрілер жүрек, өт жолдарын емдеуде, сондай - ақ, жағымды иіс беретін әрі антисептикалық зат ретінде сұйық дәрілердің, тіс тазалағыш ұнтақтардың құрамына кіреді. Жалбыздың құрамындағы эфир майы парфюмерияда және тамақ өнеркәсібінде пайдаланылады. Гүлінен ара бал жинайды.

Жер бетінде ең алғаш пайда болған өсімдіктердің бірі - жүзім. Қазіргі таңда жүзім ең көп өсірілетін аймақ - Кіші Азия. Жүзімнің шамамен он мыңдай түрі кездеседі. Жүзім құрамындағы магний адам денесіне де, мидың да тынығуына да ерекше әсер етеді. Ол бауыр ауруларын, қан аздықты (анемия) емдеуде көп қолданылады. Жүзім адамның иммунитетін күшейтеді, жүйкені тыныштандырып, терінің түлеуін арттыра түседі. Ол сондай - ақ аллергия мен буындарда тұз жиналуының алдын алуда таптырмайтын жеміс.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

оптық жұмыс.
Әр топқа берілген өсімдіктің суреті бойынша сабақтың түрін анықтау.
1 - топ. Қияр
2 - топ. Бамбук
3 - топ. Алоэ

«Білгенге маржан»
Бидайық - астық тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанның барлық жерінде кездеседі. Оның 44 түрі бар. Бұлардың тамыр сабақтары ұзын, жер астында 2 м - ге дейін көлбей өседі. Сабағы тік, оған кезектесіп орналасқан жапырақтары жіңішке таспа тәрізді, гүлінің сыртын мөлдір немесе жасыл гүл қабыршағы, ал оның төменгі жағын 2 жасыл масақша қабыршақ қоршап тұрады.

Кактус - шырын сабақты шөптесін өсімдік; әдетте, жуан, етженді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұта, ағаш, лиана тәріздес түрлері де кездеседі.

Бақбақ - көп жылдық, кейде бір не екі жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақстанда 59 түрі бар, Олар шалғынды, көгалды жерлерде, жол жиегінде, тау бөктерлерінде өседі. Биіктігі 4 - 30 см - дей, сабағы қуыс, жапырақсыз, тықыр, сүтті шырынды болады. Жапырақтары қауырсын пішіндес, жиегі тегіс, тамыр мойнына айнала шоғырланады. Бақбақтың тамыры мен сабағы дәрілік мақсатқа қолданылады, сондай - ақ, мал азығына, тағамға пайдаланылады.

Жусан - шөптесін өсімдіктер, шала бұта. Қазақстанның барлық жерінде - шөл - шөлейтті далада, таулы жерлерде өседі. Жусанның биіктігі 10 - 60 см, кейде 1, 5 - 2 м - дей болады. Сабағы тік немесе жерге жайылып өседі. Жапырағы кезектесіп орналасқан, қауырсын тәрізді, шеті тілімденген, кейде бүтін жиекті. Жусан - құнарлы мал азығы, дәрілік, бояуыш, тағамдық, витаминді, эфир майлы өсімдік.

Картоп - жарықсүйгіш, ылғалсүйгіш (әсіресе, гүлдеу және түйнектүзілу кезінде), суыққа төзімді дақыл. Биіктігі 40 - 80 см, кейде 150 см - ге дейін жетеді. Бір түпте 3 - 6 сабақ болады. Гүлі ақ, қызғылт не көкшіл күлгін түсті. Жемісі екі ұялы, көп тұқымды. Жер астындағы өркен сабағының ұшы түйнекке айналады.

Пальма - негізінен тропиктік ормандарда, теңіз жағалауларында, саванналарда, шөлейтті жерлердегі оазистерде, биік тау басында (3000 м - ден биіктікте) таралған. Пальмалардың 250 туысы, 3400 - дей (кейбір мәліметтерде 2780) түрлері бар. Биіктігі 60 м - дей, діңінің диаметрі 1 м - ге дейін, көбіне бұтақтанбаған, жапырағы топтанып, жоғары жағында орналасқан. Пальманың бұта тәрізді, сабағы діңінің қолтық бүрінен не тамыр сабақтан дамитын, сабағы болмайтын, жер бетіне тек жапырағы өсіп шығатын түрлері бар; сабағы жіңішке (диаметрі 2 - 3 см), ұзын (300 м - дей) шырмалып өсетін түрлері де кездеседі.

Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
1. Сабақтың атқаратын қызметі туралы айт.
2. Сабақтың бойында өсімдіктің қандай мүшелері орналасқанын ата.
3. Биік, жуан сабаққа мысал келтір.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жапырақ

Мақсаты

1. Жапырақтар және олардың құрамы туралы білгендерін ортаға салу.

2. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыта отырып дүниетанымын кеңейту. Өз ойларын еркін айтуға баулу

3. Өсімдіктер әлеміне деген оқушылардың сүйіспеншіліктерін ояту, оларды қорғай білуге баулу

Сабақтын түрі: сабақ

Пәнаралық байланыс: математика, ана тілі

Көрнекіліктер: Оқушылардың өз беттерімен жасаған сөзжұмбақ, ребус, альбом. Тақырыпқа байланысты өздері салған суреттер.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Сурет бойынша сыни ойлау.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Блиц-сұрақ «Миға шабуыл»

- Қазір жылдын қай айы?

- Ол жылдың қай мезгіліне жатады?

- Күздің қандай ерекшелігін білесіңдер?

- Күзде жапырақтар неге сарғаяды?

1 топ: Альбом Бір бала шығып альбомға презентация жасайды.

Мұнда оқушылардың күз туралы жинаған суреттері. Ағаштардың түрлері, жапырақтардың түрлері.

2 топ: Сөзжұмбақ. Оны шешкенде «жапырақ» деген сөз шығады.

Ж

А

П

Ы

Р

А

Қ




• Аспанда түнде болады

• Ағашта өсетін жеміс

• Оқушылар отыратын үстел

• Қазақтың тұңғыш педагогы

• Өзімен кесуге ле болады, кейде жәндік де болады

• Қыста не жауады?

• Сиырдың сүтінен жасалатын тағам

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Баяндама: «Жапырақ қоректі қайдан алады және оның пайдасы»

- Өсімдікке сән беретін - жапырақ. Жапыраққа су, еріген тұздар сабақ арқылы тамырдан келеді. Жапырақ арқылы өсімдік тыныс алады. Күн сәулесі мен жылуы арқылы жапырақта ауа мен судан қант пен крахмал жасалады. Ал жапыраққа жасыл түс беретін хлорофилл деген зат бар. Жапырақтың пайдасы ол ауадан көмір қышқыл газды сіңіреді де ауаға қажет оттегін шығарады. Сондықтан ауамызды тазарту үшін ағаштарды өсірудің пайдасы мол.

3 топ: Ребустарін көрсету

4 топ: Көрініс: «Жапырақтың түсі неге жасыл немесе ол неге күзде сарғаяды»

Көктем келді. Ағаштарда жапырақтар көбейді. Олар күннің көзіне жылынып өсе берді. Бір күні жапыраққа хлорофилл келді:

1. Жапырақ, көмектес маған. Менің мекенім, тұратын үйім жоқ.

2. Мені өзіңмен қоса алшы, - деп жалынды

3. Жоқ, сен маған керек жоқсың. Мен сенсіз-ақ та өмір сүремін, сенсіз-ақ та әдемімін, - деп хлорофилді қуып жібереді. Хлорофилл жылап әрі қарай кете береді.

Біраз уақыт өтеді. Жапырақтың түсі өзгеріп, бозарып кетіпті. Әлгі әдемі, жасыл түсінен түк те жоқ. Оған сонда ағаш айтады:

- Сен өткенде бекер хлорофиллді қуып жібердің. Олсыз сенің түсің бозарып, сарғайып кетіпті. Қазір күз емес қой. Сонда жапырақ біраз ойланады да хлорофилге барып кешірім сұрайды:

4. Шырағым, хлорофилл, кешірші мені. Менің сенсіз күнім жоқ екен. Кел, екеуміз бірге өмір сүрейік.

Содан бастап хлорофилл жапырақпен бірге өмір сүріп, оған әдемі, жасыл түс береді екен.

Күндерден күн өтіп жатады. Міне күз мезгілі де келді. Жаз бойы күннің жылуына еркелеген жапырақ күннің көзіне зар бола бастайды. Себебі күзде күн суытып, жаңбыр жиі жауа бастайды. Бұнын салдарынан хлорофилл де әлсізденіп қалады. Бір күні ол жапыраққа былай дейді:

5. Жапырақ, міне күз келді. Күннің көзінің қызуы азайды. Мен де өз еліме қайтайын. Келесі көктемде біз міндетті түрде кездесеміз, - деп қоштасып кете береді. Ал жапырақ хлорофиллсыз жасыл түсін жоғалтып, сарғайып, қурап қалады.

- Сендер өте жақсы дайындалыпсыңдар. Енді біз ойын ойнайық

Ойын: «Ағаштағы жапырақты жинау»

- Балалар, біздің ағашымызда біраз жапырақтар қалып қойыпты. Қане, соны біз теріп алайық. Егер ағашта жапырақ қалып қойса не болады? (Қар жауғанда қардың салмағымен ағаш сынып кетуі мүмкін)

- Дұрыс. Олай болса біз ағашта қалып қойған жапырақты жинап, ағашқа көмектесейік. Бірақ бұл ағаш жай ағаш емес, бұның жапырағының артында бізге берілген жұмбақтар, сұрақтар, мүмкін есептер де бар. Қане соны орындап көрейік. Егер біз бұларды орындасақ, онда ағащқа көмектескеніміз.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Күзде жапырақтар неге сарғаяды?

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: оқушыларға өсімдік мүшелерінің ішінде жапырақтың атқаратын қызметі, түрлері туралы мағлұмат беру.

Дамытушылығы: қосымша тапсырмалар, сөзжұмбақ орындату арқылы ойлау қабілетін дамыту, сөздік қорларын молайту, танымдық белсенділігін арттыру.

Тәрбиелігі: байқағыштыққа, еңбексүйгіштікке, бір-бірін құрметтеуге, жолдасының шешімін сыйлауға тәрбиелеу, қоршаған ортаға қамқор болуға, табиғаттты сүюге баулу.

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру, топпен жұмыс, топтастыру.

Пәнаралық байланыс: еңбекке баулу, бейнелеу, дүниетану.

Көрнекілігі: әр түрлі жапырақтар, бөлме өсімдіктері, кестелер сөзжұмбақ, әдістемелік құралдар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

қып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

3-топқа үлестірмелі карточкалар таратып, жауабын тексеру.

«Алмұрт» тобының сұрағы: Сабақтың атқаратын қызметі қаңдай?

«Алма» тобының сұрағы: Жүзім мен танқурайдың сабағын салыстыру.

«Жүзім» тобының сұрағы: Биік, жуан сұраққа мысал келтір.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

ағы бір мүшесі-жапырақпен танысамыз. Сұрақ-жауап

а)Жапырақ туралы не білеміз?

б)Қай жыл мезгілінде жапырақ қурап түседі?

Өсімдікке сән беретін жапырақ. Жапыраққа су, еріген тұздар сабақ арқылы тамырдан келеді. Жапырақ арқылы тамырдан келеді. Жапырақ арқылы өсімдік тыныс алады. Өсімдік бойындағы артық су жапырақ арқылы буланады.

Буланған жапырақ өсімдікті салқындатып тұрады. Жапырақтың түсінің жасыл болатын себебі оған жасыл түс беретін «хлорофил» деп аталатын заттар бар.

Жаңа тақырыптың мазмұнын оқушылардың өмір тәжірибесімен байланыстыру.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

V.Дәптермен жұмыс:

Дәптерлеріне жапырақ суретін салып, атқаратын қызметі жайлы жазу. 1.Көмірқышқыл газын сіңіреді.

2.Оттегін шығарады.

3.Өсімдік тыныс алады.

4.Су буланады.

5.Ағашқа әдемілік, сәндік сыйлайды.

6.Емдік қасиеті бар.

7.Ауаны тазартады.

8.Қант, крахмал, глюкоза жасалады.

Қорытынды:

Сабақ тамыр жапырақ өзара тығыз байланысты.

VІ. Дүниетану хрестоматиясымен жұмыс.

«Ағаштар ұйықтай ма?» Оқушылар ертегіні көрініс арқылы көрсетеді. Ертегінің қорытынды түйіні:

-Жапырақтың түсуі ағаштардың тіршілік бейімділігі. Түскен жапырақ өсімдік тамырын суықтан қорғайды. Жапырақ шіріп, топырақты құнарландырады.

VІІ. «Балалар, біз жапырақтың түрлерін жинап, еңбек сабағында қолдандық.

Шебер жасаған жапсырмаларын көрсету.

Сергіту сәті:

Жел уледі,

Кұйын келіп биледі.

Қатты-қатты жел соқты,

жапырақтар қол соқты.

VІІІ.Топтық жұмыс:

1-топ-жаз мезгіліндегі жапырақтардың суретін салу.

2-топ-күз мезгіліндегі жапырақтардың суретін салу.

3-топ-қыз мезгіліндегі ағаштардың суретін салу.

ІХ.Ойын: «Себетке жапырақ жинау» жапырақтардың артына сұрақтар жазылады.

1-топ

а)Жапырақтағы жасыл бояу қалай аталады?

б)Өсімдіктің өсуіндегі жапырақтың пайдасын айт.

2- топ а)Кураған жапырақтың қаңдай пайдасы бар? б)Күзде жапырақтар неге сарғайады?

3-топ а)Жапырақтар неге түседі?

б)Жапырақтар қоректі қайдан алады?

Х.Бекіту. Оқушылармен жаңа сабақты бекіту мақсатында сызба нұсқаны ілемін. Оқушылар өсімдік мүшелерін жіктеп, олардың бір бірімен байланысу ретін түсі

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Тұқым және жеміс

Мақсаты

а) оқушылардың өсімдік жайлы алған білімін

толықтыру, жүйелеу.

ә) табиғатты қорғау, экологиялық тәрбие негіздерін

қалыптастыру.

б) оқушылардың танымдылық белсенділігін арттыру,

ойлау әрекетін дамыту.

Өтілу әдісі: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы.

Пайдаланылатынг құралдар: топқа бөлуге қажетті жеміс суреттері,

көрнекіліктер (суреттер, жемістер, плакаттар).

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Қызығушылықты ояту: Оқушылар өздері таңдап алған жеміс суреттері бойынша топқа бөлінеді.

«алма» «жаңғақ»

Үй тапсырмасын сұрау:

- Үйге қандай тапсырма берілді?

- Өсімдік мүшесі - жапырақ.

Екі топтан сұрақ - жауап әдісі арқылы үй тапсырмасын сұрау:

1) Өсімдіктің өсуіндегі жапырақтың пайдасы қандай? өсімдік жапырақ арқылы тыныс алады.

2) Жапырақ қоректі қайдан алады? Қант, крахмал.

3) Жапырақтың адам өміріндегі пайдасы қандай?

4) Күзде жапырақ неге сарғаяды? Күн сәулесінің әсерінен жапырақта

хлорофилл деп аталатын зат пайда болады. Ол жапыраққа жасыл түс береді.

5) Қураған жапырақтың қандай пайдасы бар? Ағза көлеңкеде демалады.

ІІ.Ой шақыру: «Жеміс» дегенді қалай түсінесің? Жеміске нелер жатады? Осы сұрақтар бойынша топтау әдісін пайдаланып, жеміс суреттерін тақтаға ілу.

Мағынаны тану

іздің бүгінгі өтетін тақырыбымыз: «Тұқым және жеміс».

Жеміс - өсімдіктің бізге тартатын сыйы. «Сыйға - сый» деген осы. өйткені, біз оларды күтіп, баптап өсіреміз. Ал осы жемістер қайдан шықты?

Гүл өсімдікте өсіп жетіледі, өсімдік жетіліп өсе келе гүлдің түбі түйінделеді. Бұл «гүл түйіні» деп аталады. Гүл түйіні үлкейіп өскен сайын гүлдің күлтелері солып, түсіп қалады да түйіннен жеміс жетіледі. Жемістің ішінде жеміс жетіледі. Жемістің ішінде тұқым болады. Тұқым мен жемістің жетілуі әр өсімдікте әр түрлі.

Жемістер құрғақ және шырынды болады. Құрғақ жемістерге бидай, жаңғақ, тары, бұршақ т.б. жатады. Шырынды жемістерге қауын, қарбыз, қияр, алма, анар т.б. жатады.

Жемістер адамдарға өте пайдалы әрі қажет...

Өсімдіктер көбіне тұқымдары арқылы таралады. Жемістер мен тұқымдар адам және жануарлар тіршілігіне өте қажет. Оларды тағам және қорек есебінде пайдаланады. Піскен жемістер мен тұқымдар әр түрлі жолмен жер бетіне тарайды. Жануарлар, жел адамдар арқылы бір жерден екінші жерге тарайды.

Топтағы жұмыс: Әр топқа жеміс таратылып беріледі. Оқушылар олардың құрғақ не шырынды екенін анықтайды. әр топтан бір оқушы шығып сыныпқа өз шешімдерін айтып береді.

ІІІ. Мағынаны тану:

А) Оқулықтан «Тұқым және жеміс» тақырыбын оқу.

Ә) Түртіп алу жүйесі арқылы түсініксіз, жаңалық сөздерді анықтап, талдау.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

IV. Ой толғаныс.

Вен диаграммасы арқылы «шырынды және құрғақ» жемістерді салыстыру. Оқушылардан тұқым жайлы мағлұматты қалай меңгергенін сызба арқылы сұрау.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдікке су керек

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:а) Оқушылардың өсімдікке қажетті жағдайлар туралы түсініктерін қалыптастыру;құрғақшылыққа бейімделген өсімдіктер туралы әңгімелеу;
ә)Қосымша тапсырмалар,сөзжұмбақтар орындату арқылы ойлау қабілеттерін дамыту ,сөздік қорларын молайту;Өздіктерінен жұмыс істеп,қорытынды шыңаруңа үйрету;
б)Өсімдіктер әлеміне деген оқушылардың сүйіспеншіліктерін ояту,оларды қорғай білуге,оларды аялауға,сүюге ; Отанының құрметті сәттерін естерінен шығармауға,патриоттыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:зерттеушілік сабақ
Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,түсіндіру,топтастыру,ойын,тест.
Сабақтың көрнекілігі: инербелсенді тақта,суреттер,тест,сөзжұмбақ

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Өсімдік
жарық жылу су ауа топырақ
-Бүгін, біз өсімдіктің өсуі мен дамуында судың алатын орны туралы әңгіме жүргіземіз.Мына сұраққа жауап беріңдер.Слайд.
-Егер кез-келген бір өсімдікке 2-3 күн су құймаса немесе өсімдікті 2-3 күн суғармаса,онда не болады?
Б)Топтық жұмыс.
Іқатар:Өсімдіктің барлық мүшелеріне су және онда еріген заттар қалай түседі?
ІІ қатар:Ылғал сүйгіш өсімдіктер қандай жерлерде өседі?Олардың тамыры қандай болады?
ІІІ қатар:Құрғақшылыққа бейімделген өсімдіктер ше?
В)Өзіндік білім алу.Оқулықпен жұмыс.
Мәтінді оқып,танысу.Бөлікке бөліп оқу.
-Мұғалімнің түсіндірмесі.
Дидактикалық материалмен жұмыс.
-Егер өсімдікті сусыз қалдырсаң не болады?
-Өсімдіктерді суғарудың түрлерін айтыңдар
-Қандай өсімдіктер туралы оқып,білдік?
(Слайдтан қосымша мәліметтер беру)
Г)Белсенді тақтаға кесте құрастыру.
-Сонымен,балалар,өсімдіктер екіге бөлінеді екен.Қандай?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Өсімдіктер
Ылғалсүйгіш өсімдіктер Құрғақшылыққа бейімделген өсімдіктер
Д)Бақылау күнделігімен жұмыс.Ауа райын бақылау.Өз бетімен жұмыс.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Егер жер бетінде су жойылып кетсе,не болар еді?»
«Су-тіршілік көзі»тақырыбында өлеңді құрастырып жазу.
Су деген-тіршіліктің наны емес пе?
Су деген-табиғаттың жаны емес пе?
Су жоқ жерде өмір жоқ,ол-ақиқат
Күміс су қара жердің сәні емес пе?
Қатемен жұмыс.
-Бүгінгі сабақта не үйрендік?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдікке топырақ керек

Мақсаты

Сабақтың тақырыбы: Өсімдікке топырақ керек
Сабақтың мақсаты: Топырақ түрлерімен таныстыру, құнарлылығын сақтау жолдарын үйрету
Міндеттері: Топырақтың не екенін ұқтыру, топырақтың негізгі қасиеттерін ажырату
Күтілетін нәтижелер: Топырақтың не екенін ұқты, топырақтың негізгі қасиеттерін ажыратты
Көрнекіліктері: суреттер, кестелер, интернет материалдары, ыдыстағы су, топырақтар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

«Бірге ойлаймыз» әдісі бойынша берілген сұрақтар бойынша сәйкестендіру.
1 - топ Өсімдікті неге тірі ағза деп атайды?
Өсімдік тірі ағза: қоректенеді, өседі, қурайды, көбейеді, тыныс алады
2 - топ Өсімдіктің қандай пайдасы бар?
Өсімдік: Сусын, ем, ауа, тағам, жеміс, дәрі, кітап
3 - топ Жапырақтың қызметі қандай?
Жапырақ: Өсімдік бойындағы суды буландырады, ауаны тазартады көмірқышқыл газын сіңіреді, оттегін шығарады, қант, крахмал жасалады, жапырақ арқылы өсімдік тыныс алады
4 - топ Өсімдік қалай көбейеді?
Өсімдіктің көбеюі: тұқымнан, тамыр, сабақ, жапырақ, гүл, жеміс

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Жаңа сабақты меңгерту. Өсімдікке топырақ керек. Ол өзіне керек қоректік заттарды топырақтан алады. Сондықтан құнарлы топырағы бар жерде өсімдік көп, әрі тез өседі. Топырақтың құнарлығын адамдар оған тыңайтқыштар қосып жақсартады.
Өсімдікке ауа, жарық, жылу керек.
Өсімдік ауаны тамыр арқылы да жапырағы арқылы да ала береді. Сондықтан топырақты қопсытып отырған дұрыс болады. Тығыз топырақ ауаны нашар өткізеді. Күннің жылуы көктемде жеткілікті бола бастайтындықтан өсімдіктер көктемде өсе бастайды.
Көктем мен жаз өсімдіктің өсуі үшін өте қолайлы мезгілдер.
Y.«Миға шабуыл» әдісі бойынша оқушыларға сұрақтар беремін.
Топырақ деген не?
Топырақ дегеніміз жердің өсімдік өсетін құнарлы, үстіңгі қабаты.
Топырақтың негізгі қасиеттерін ата.
Топырақта неғұрлым шірінді көп болса, соғұрлым ол құнарлы болады және өсімдік жақсы өседі. Топырақтың ең басты қасиеті құнарлылығы.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Мәтінмен жұмыс
Өзім оқып мәтіннің мазмұнын түсіндіремін.
Оқушыларға жеке - жеке оқытамын, тізбектеп оқытамын. Электрондық оқулықтан тәжірибе жасалу жолдарын тыңдаймыз
Тәжірибе жасау үшін оқушыларға қауіпсіздік ережесін айтып түсіндіру.
Тәжірибе жасап оқушылар өз көзімен көріп, қолымен жасап түсінеді.
Топырақ түрлерімен таныстыру
Қара топырақ орманды - дала және дала белдемдерінде көп жылдық шөпті өсімдіктер астында, негізінен, ләсті борпылдақ жыныстарда түзілген аса құнарлы топырақ. Қ. т. қабаты қалың (20 - 40 см), оның құрамындағы қарашірік 4 - 12%, кейде одан да көп болады.
Сор топырақ орманды дала, шөлейт және шөлді аймақтардағы құрғақ климат жағдайында топырақтың тұздануы нәтижесінде қалыптасады. Құрамында суға тез еритін тұздар көлемі көп болады.
Тұздың топыраққа жиналуы мен жиналу жағдайлары, сортаңданған топырақ қалыптасуы, тұздардың ыза және топырақ құраушы жыныстар тұздылығы мен тұздардың топырақ кескінінде шоғырлануына байланысты. Тұздар негізінен тау жыныстары бұзылуы нәтижесінде ерімтал күйінде пайда болады. Көптеген тұздар жанартау шөгінділерінде пайда болады.

YII.«Ойлан бірік талқыла» әдісі бойынша топтық жұмыс.
1 - топ Топырақ неліктен бұзылады?
2 - топ Топырақты қорғау үшін не істеу керек?
3 - топ Топырақтың құрамына нелер жатады?
4 - топ Топырақтың түрлерін білеміз бе?

YIII.«Құм, тас, су» ойынын ойнау
Ойынның шарты: Басы «құм»дегенде әр жерде оқушылар шашыраңқы болып отырады, «тас» дегенде өз қолымен мүсін жасап қатып қалады, «су» дегенде толқын болып қозғалады

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдікке ауа жылу және топырақ керек

Мақсаты

1. Білімділігі: Өсімдіктердің сыртқы орта жағдайларына бейімділігі туралы ұғымдарын пысықтау, тіршілік етуі туралы ұғымдарын кеңейту.
2. Тәрбиелілігі: Өсімдіктер әлеміне деген оқушылардың сүйіспеншіліктерін ояту. Өсімдіктерді қорғай білуге баулу.
3. Дамытушылығы: Оқушылардың ойлау дағдысын қалыптастыру, жүйелі сөйлеуге үйрету.
Түрі: Жарыс сабағы
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, топтау әдісі, топпен жұмыс.
Көрнекілігі: суреттер, тірек-схемалар, бүктеме, сызбалар.

Күтілетін нәтиже

+Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Мұғалім түсіндірмесі:
Өсімдік-тірі ағза.
Өсімдіктер

Ағаш
Шөп
Бұта
- Олар кез келген тіршілік иесі сияқты белгілі бір уақыт мөлшерінде тіршілік етеді. Кейбір өсімдіктер бірнеше ай, енді біреулері ұзақ уақыт тіршілік етеді.

Өсімдіктер
Бір жылдық
Көп жылдық
Екі жылдық
Көкөністер
ағаштар
сәбіз
орамжапырақ

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс

Өсімдікке ауа,жарық,жылу керек екенін дәлелдеу.

Сұрақтарға жауап беру

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Үнтаспадан пияз туралы соңғы жаңалықтарды тыңдау.
Пияз-көп жылдық, шөптекті өсімдік. Ол тікелей тамырынан өсіп шығады. Гүл сабағының іші қуыс, гүлдері майда, ақшыл, шар тәрізденіп сабақтың ұшында шоғырланып тұрады. Иісі өткір, дәмі ащы. Шілде - тамыз айларында гүлдейді. Бұл өте кең тараған бақша өсімдігі. Құрамында азотты заттар, қант, минералды тұздар, С, В дәрумендері бар.
Халық медицинасында пиязды тамаққа тәбет ашатын, ішек құрттарын түсіретін, құрқұлаққа қарсы әсер ететін, қақырық түсіретін дәрі ретінде қолданады. Пияз асқазан бездерінің жұмысын жақсартады. Жас пияздың сығып алынған сөлін ауыз уылғанда пайдаланады. Сонымен қатар тұмау ауруының бірден-бір емі болып табылады.

Х. Жаңа сабақты бекіту
Тақтадағы суреттерді сәйкестендіреді.
Күнбағыс, бұрыш, бидай - бір жылдық өсімдіктер.
Бақбақ, итмұрын, үйеңкі - көп жылдық өсімдіктер.
- Шырша көп жылдық өсімдіктердің қатарына жатады екен. Іле Алатауының теріскей беткейінде 1, 5-2, 5 мың метр биіктікте қалың болып өседі.
Басқа жерлерде сирек кездеседі. Орынсыз пайдаланғаннан жойылып кету қаупі бар.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдік қанша жыл тіршілік етеді?

Мақсаты

1. Білімділігі: Өсімдіктердің сыртқы орта жағдайларына бейімділігі туралы ұғымдарын пысықтау, тіршілік етуі туралы ұғымдарын кеңейту.
2. Тәрбиелілігі: Өсімдіктер әлеміне деген оқушылардың сүйіспеншіліктерін ояту. Өсімдіктерді қорғай білуге баулу.
3. Дамытушылығы: Оқушылардың ойлау дағдысын қалыптастыру, жүйелі сөйлеуге үйрету.
Түрі: Жарыс сабағы
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, топтау әдісі, топпен жұмыс.
Көрнекілігі: суреттер, тірек-схемалар, бүктеме, сызбалар.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

1-сайыс

«Үй тапсырмасын тексеру»

-Біз не туралы әңгімелеп жатырмыз?

-Бүгін осы өсімдік туралы әңгімемізді одан әрі жалғастырамыз.Сызбаны таңдап алу үшін топ басшыларын шақырамын.

№1 сызба: «Өсімдік топтары»

Бұта, ағаш, шөп

Бұта: сексеуіл, итмұрын, жыңғыл

Ағаш: емен, қайың, шырша

Шөп: жусан, адыраспан, жантақ

№2 сызба :«Өсімдіктердің алуан түрлілігі»

Ылғал: беде, бақбақ

Шөл: сүттіген, жантақ

Жарық: мақта, бидай

Көлеңке: қазтабан,

Жылу: қияр,

Суық: бидай

төзімді өсімдіктерді қарама-қарсы қойып орналастыру.

№3 сызба: «Өсімдіктер бірлестігі»

Қайыңды орман бірлестігі: қой бүлдірген,

қазтабан,қоңыраубас

Еменді орман бірлестігі:саумалдық, әйкен,қынжыгүл

Шалғын бірлестігі: бетеге, селеу, жоңышқа

Оқушылардың жауаптарын бағалау

-Өсімдіктердің өзі бірігіп өмір сүріп, бір-біріне қамқор болады екен.Әлсіздерін әлділері қорғайды.

Дыбыс тыңдау

-Өсімдіктердің бірлестігінен не пайда болады ?

-Орманның адам денсаулығына пайдасы қандай ?

-Енді осы орманның дыбысын естіп көрейік

-Адамға жақсылық сыйлайтын өсімдіктердің өзінің өмір сүруі, тіршілік ету мерзімі қанша уақытқа созылады екен? Ол туралы не білеміз?

Жаңа сабақ

2-сайыс

«Байқа, ойла, әңгімеле»




3-сайыс.

«Ойлан тап!»

Енді үш топқа ортақ тапсырма:

Қолдарыңа берілген өсімдіктерді өмір сүру ұзақтығына қарай орналастыр.

Бір жылдық

Екі жылдық

Көп жылдық

Бидай, күнбағыс,қызанақ

Орамжапырақ, пияз, құлпынай

Адыраспан, сексеуіл, емен

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану



Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

-келесі бетінде суреттер тұрады

-Ағаштардың қанша жыл тіршілік ететінін білесіңдер ме?

-Бидай өсімдігінің өсіп таралуы туралы әңгімелеу.

Өсімдік өсу ортасына қарай екіге бөлінеді . Жабайы: тауда, орманда, далада.

Мәдени: бақшада, үйде, жылыжайда

-Өсімдіктердің өмір жасы тұқымына, жасына, түріне де байланысты болады.

Мәтінді оқу: Сендер осы мәтіннен негізгі түйінді тауып қоюға тырысыңдар.

Іштен оқу

Есіңе сақта!

*Өсімдікті жұлмау керек

*Даладан келген соң қолды жуу керек.

*Танымайтын жемісті ауызға салуға болмайды.

10

10

30

20

30

20

30

20

10

10-Мәтінді оқып, балалардың атын тап.

Балалар далада ойнап жүр. Арман мен Алма аққала жасады. Аузының орнына картоп, мұрнына сәбіз қойды.

10-Күзде өсімдіктің жапырағы неге сарғаяды?

10- Кепкен өсімідіктерден не жасауға болады?

20- Сексеуіл жай өсетін өсімдік.Ол 1 айда 2 см-ге ғана өсетін болса, 1 жылда неше см өседі?

20- Өсімдіктің адамға беретін сыйы не?

20- Табиғат әсемдігін бейнелейтін сурет қалай деп аталады?

30- Жөке ағашы орманды жерде 400 жыл өмір сүреді . Ал қала көшелерінде 70-80 жыл ғана өмір сүреді. Неге олай деп ойлайсың?

30- Бәйшешек гүлі көктемнің хабаршысы . Ол 20 ақпаннан бастап, наурыздың 20- сына дейін ғана өмір сүреді.Бәйшешек қанша күн тіршілік етеді ?

30- Қайың, емен, қарағай қатар өсіп тұр. Олар 50,100,1500 жыл өмір сүреді. Егер емен ең ұзақ жасайтын ағаш болса, қайыңның жасы ең қысқасы екені белгілі. Қай ағаш қанша жыл өмір сүреді ?

4-сайыс:

«Топ басшылары сайысы»

1. Жеміс ағашы болып образға ену:

Маликайдарова Жаңыл

2. Гүл болып образға ену:

Жунисова Аружан

3. Бидай болып образға ену:

Темірхан Жантөре

Қорытындылау

-Балалар , біз бүгінгі сабағымызда не білдік? Нені үйрендік? Немен таныстық? Жарысу ұнады ма?

-Ал осы жарысты қорытындылайтын да кез жетті. Бірақ сол жеңіске қай топ жақын екенін айтпай тұрып, кімнің қаншалықты үлесі бар екенін анықтайық.

Жеңімпаз топты анықтаймын.

Үйге тапсырма: Реферат дайындау

1-топ: Біржылдық өсімдіктер

2- топ: Екіжылдық өсімдіктер

3-топ: Көпжылдық өсімдіктер

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Ой толғаныс

Үйге тапсырма

Бағалау

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдіктерді көбеюі

Мақсаты

Білімділік Өсімдіктердің тіршілік ету мерзімі жайлы түсінік беру. Көбею. Өсімдіктің көбею жолдары туралы білім беру.
Дамытушылық: Тәжірибелер жасау арқылы оқушы танымын кеңейтіп, қызығушылығын ояту. Дүниетанымын кеңейту, сөздік қорын молайту, тіл байлығын арттыру.
Тәрбиелік: Қоршаған ортаны қорғауға үйрету арқылы экологиялық тәрбие беру.
Сабақтың типі: Оқушылардың жаңа материалды меңгеру сабағы..
Әдіс - тәсілдері: СТО технологиясының тәсілдері, түсіндіру, сұрақ - жауап,
көрнекілік көрсету арқылы түсіндіру, жарыс, ойын.
Көрнекілік: Суреттер. «Өсімдіктер» топтамасы.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Өсімдіктердің тіршілік ету мерзімі
Бір жылдық өсімдіктер
Екі жылдық өсімдіктер
Көп жылдық өсімдіктер
Әр түріне мысал келтіру.
Оқулықпен жұмыс.
- Оқулықта берілген суретпен жұмыс.
- Мәтінді мәнерлеп оқу.
- Дауыстап кезекпен оқыту.
- Оқушыларға мәтінді мәнерлеп, тізбектей оқыту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

«Ой шақыру»
1. Көбеюдің тірі табиғатқа тән екенін дәлелде.
2. Өсімдіктің тұқымнан таралуының жолдары.
3. Өсімдік қураған кезде тұқымы қалай сақталады?
4. Желмен ұшатын қандай өсімдік тұқымын білесің?
5. Тұқым қалай қыстап шығады?
6. Өсімдіктердің көбею жолдары қандай деп ойлайсың? Мысалдар арқылы айтып көр.
Өсімдік қалай көбейеді? Шығармашылықпен жұмыс.
Көбею - барлық тірі табиғатқа тән.
Көбею дегеніміз - әр өсімдіктің өзі сияқты ұрпақ қалдыруы. Өсімдік санының көбеюі.
Ол тұқымнан көбейеді.
Көбею

Тұқымнан, Пиязшықтан, Түйнектен, Сабақтан
Өсімдіктің жер астындағы бөліктері: Тамырсабақ, түйнек, пиязшық
3. Рефлексиялық - бағалау кезеңі.
Өсімдік қалай көбейеді? Көбею жолдары.
1. Тұқым арқылы.
2. Тамырсабақ, түйнек, пиязшық арқылы.
- Тамырсабақ арқылы: бидайық, інжугүл, желайдар.
- Түйнек арқылы: картоп, айдаршөп.
- Пиязшық арқылы: жауқазын, бақша пиязы, қазжуа.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

- Оқулықта берілген суретпен жұмыс.
- Мәтінді мәнерлеп оқу.
- Дауыстап кезекпен оқыту.
- Оқушыларға мәтінді мәнерлеп, тізбектей оқыту

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдіктердің тіршілігі

Мақсаты

Білімділік мақсаты: Өсімдіктің тірі табиғат екенін дәлелдеу. Өсімдік мүшелері, оның тұқымнан өсетіні, атқаратын қызметі, өсімдікке қажетті жағдайлар туралы түсінік беру.
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың өсімдік туралы білімдерін кеңейту, танымдық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік мақсаты: өсімдіктің адам және жануар өміріндегі маңызының зор екенін меңгерте отырып оны қорғауға, ажырата білуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: суреттер, гербарийлер, интерактивті тақтада слайдтар, тірек - сызбалар, үлестірмелер/тест, топ аты жазылған кеспелер.
Сабақтың түрі: қорытындылау, пысықтау сабағы.
Сабақтың әдісі: топпен жұмыс

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

- топ «Тамыр» / шашақ, кіндік, жанама, негізгі/
2 - топ «Сабақ» / тік, төмен қарай салбырап өседі, оралып, шырмалып/
3 - топ - « Жапырақ»/тыныс алады, буландырады, пішіні әр түрлі/
4 - топ «Жеміс» / құрғақ, шырынды/-------/ слайд/

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Әр топқа тапсырма: 1 - тапсырма. Өз топ аттарының маңыздылығы туралы айтып қорғау.
2 - тапсырма. 1 - топ. Өсімдіктің тірі ағза екенін дәлелде.
2 - топ. Өсімдіктің өсуіне нелер қажет?
3 - топ. Өсімдіктерді қандай топтарға бөлуге болады?
4 - топ. Өсімдік мүшелерінің қызметі.-------/ слайд/
3 - тапсырма. Өсімдіктерге байланысты мақал - мәтелдерді аяқтау.
* Бір тал кессең,
Он тал ек.
* Ағаш көркі - жапырақ,
Адам көркі - шүберек.
* Білім басқа бітеді,
Қына тасқа бітеді.
* Алтын, күміс тас екен,
Арпа бидай ас екен.

4 - тапсырма. Өсімдіктің маңызы қандай?/ барлық топқа/
Өсімдік - таза ауа, баспана, қорек, демалыс орны, тағам, жиҺаз, дәрі - дәрмек

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1. Мұғалімнің түсіндірмесі /слайд/
Өсімдік - тіршілік тірегі. Өсімдіктер жылына ауа қабатына 400 млн. тонна оттегін бөліп шығарады. Жылына бір адам тыныс алу үшін 173 мың литр оттегін қабылдайтыны анықталған. Өсімдіктер ауада ауру тудыратын бактерияларды жоятын ерекше зат бөліп шығарады.
Сонымен бірге жануарлар үшін қорек, баспана. Ал адам тағам, үй, жиһаз, ауырғанда ем ретінде пайдаланады.
Адамның түрлі іс - әрекеттері өсімдікке әсер етеді. Тікелей әсері - орманды кесу. Кешенді әсері - ауылшаруашылық зиянкестерімен күресу үшін егістіктерді, бау - бақшаны, егістіктерді жояды. Ойланбай істелетін іс - әрекеттері - шаруашылық саласында, демалыс кездерінде байқамай өрт шығып, өсімдіктерге зардабын тигізеді. Кейінгі жылдары республикамыздың орман қоры аумағында 2257 орман өрті орын алды. Бұл өрттің 70%- зы отты дұрыс пайдаланбаудың салдарынан болған. Қазақстанның қызыл кітабына енген өсімдіктер, оларды сақтау туралы айтып өту. /слайд/
5 - тапсырма. Тест
1. Өсімдіктердің жер асты мүшесін тап.
а) сабақ
ә) жапырақ
б) гүл
в) тамыр
2. Өсімдіктің тыныс алу мүшесін тап
а) тамыр
ә) сабақ
б) жапырақ
в) гүл
3. Өсімдік бөліктерін ретімен тап
а) жапырақ
ә) гүл
б( сабақ
в) тамыр
г) жеміс
4. Тірі табиғатқа не жатады?
а) жаңбыр, қар
ә) торғай
б) ай
5. Табиғат заттарын ата
а) шкаф, телефон
ә) саз, топырақ
б) аяқ - киім

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жануарлар дүниесінің әртүрлілігі

Мақсаты

1.Жануарларды топтарға бөлудің жаңа түрімен және олардың топтық белгілерімен таныстыру.
2Жануарлар туралы білімдерін толықтыра отырып,ой-өрісін дамыту,пәнге деген қызығушылығын арттыра түсу.
3.Оқушыларды жан-жақты болуға, сауаттылыққа, іздемпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың әдіс- тәсілдері:Сұрақ -жауап.түсіндіру,көрнекілік,сын тұрғысынынан ойлау,ақпараттық технология
Құрал -жабдықтары:интерактивті тақта.қима қағаздар,суреттер.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

ІІ.Психологиялық дайындық
Қорқытпаймыз құстарды.
Қызықтаймыз ұшқанын.
Үркітпейміз аңдарды,
Жасамаймыз дұшпандық.
ІІІ.Өтілген материалды пысықтау
Ойын «Дүние тану пәнінің көшбасшысы»
Оқушылар білімін тексеру (слайдтар)
Өсімдік қандай табиғатқа жатады?Өсімдік топтарын ата(10)
Тамырдың өсімдік тіршілігіндегі маңызы? Тамыр түрін ата(10)
Жапырақтың атқаратын қызметі. Күзде жапырақ неге сарғаяды?(20)
Сабақ қандай қызымет атқарады? Сабақтың түрлерін ата.(20)
Өсімдік қанша жыл өмір сүреді?(30)
Өсімдік қалай көбейеді?(30)

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Тапсырма
Жемістер:
Құрғақ шырынды
Тапсырма
Өсімдік тіршілігі үшін қажет жағдайлар.
ІІІ.Жаңа материалмен жұмыс.
Жануарлардың қандай түрлерін білесің?
Мекендеу ортасына қарай : Қоректенуіне қарай:
Үй жануарлары жабайы аңдар шөпқоректі жыртқыш
Оқулықпен жұмыс.
Оқушылар тізбектей оқиды
Ойын «сәйкестендір жануарлардың мекенін тап.»
«Жануарлар тіршілігіне не қажет?

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Жоспар бойынша жануарларды суретте
1.жануарлардың атын ата
2.Ол қай топқа жатады?
3.Оның түр-түсі қандай?
4.Ол қай жерді мекендейді?
5.Немен қоректенеді?
6.Одан қандай пайда немесе зиян келеді?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жануарлар қыста қалай жылынады?

Мақсаты

Мақсаты: а) Білімділік: Жануарлардың қысқы табиғат өзгерісіне бейімделуі жайлы түсінік беру;
ә) Тәрбиелік: Оқушыларды табиғатты қорғауға, қыста жануарларға қамқорлық жасауға тәрбиелеу.
б) Дамытушылық: Оқушыларға жануарлардың қыста қалай жылынатыны жайлы мағлұмат бере отырып, дүниетанымын, танымдық қабілеттерін дамыту;
Сабақтың типі: жаңа материалды меңгерту
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, тест
Сабақтың көрнекілігі: оқулық, жануарлардың суреттері, интерактивті тақта
Пәнаралық байланыс: ана тілі, бейнелеу өнері, еңбекке баулу

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
Жылу - жануарлар тіршілігіне қажетті жағдай. Тақырыпты оқыту.
Тест
1. Жапалақ жемін қашан аулайды?
а) күндіз
ә) түнде
б) түсте
2. Соқыр тышқан жемін қалай тауып жейді?
а) тұмсығындағы майда сезімтал қылшықтарымен
ә) көзімен
б) аяғымен
3. Жануарлар тіршілігіне не қажет?
А) ауа, су, жарық, жылу, қорек
ә) үй
б) темір
4. Топырақта ауа бола ма?
А) болады
ә) болмайды
б) мүлдем болмайды
5. Жануарларға жарық керек пе?
А) ия
ә) жоқ
б) керек емес

ІІІ. Өткенді пысықтау.
Кім зерек?(ойын)
1. Ауаның негізгі қасиетін ата?
2. Айналадағы дүниеде неше тұс бар?
3. Топырақ дегеніміз не?
4. Күзде жапырақтар неге сарғаяды?
5. Тұқым нешеге бөлінеді?
6. Жылдың неше мезгілі бар?
7. Жануарлар неше топқа бөлінеді?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Жаңа сабақ.
А/ Қыс түсісімен көп жануарлар өздерінің індеріне тығылады. Өзің ауыл маңын аралағанда, кейбір індерді көрген шығарсың. Бұл індер тышқан, суыр, борсық сияқты жануарлардың баспанасы. Аюдың апаны, борсықтың іні, т. б. болатынын білсең. Ауа райы салқын суық кездерде олар соған кіріп жылынып жатады. Қоян түлкі, тиін, қасқырдың қысқа қарай жұқа жүні түсіп, орнына қалың жүн өседі. Қыста аюдың апаны, борсықтың іні жылуды сақтап тұрады.
Бұл қызық!

Жорғалаушылар мен қосмекенділер, бунақденелілер сияқты жануарлар да жылусыз тіршілік ете алмайды. Күзгі суық түскен соң ақ олар еш нәрсеге шамасы келмей, қимылсыз қатып қалады. Күн жылынғанда олар қайта тіріледі.
Шұбар тышқан, суыр, саршұнақ та қыстап, қысқы ұйқыға жатады. Кірпі тіпті жылдың жартысын ұйқымен өткізеді.
Аю да қысқы ұйқыға тоңғандықтан емес, жейтін қорегі таусылғаннан соң жатады. Сол сияқты жыл құстары да жылы жаққа азық жеткіліксіз болғандықтан ұшып кетеді.
Шұбартышқан, суыр, саршұнақ та қыста ұйқыға жатады.
ә/ тақырыпты оқу: іштей оқу, тізбектей оқу, жеке - жеке оқу
Дәптермен жұмыс. Жануарлар - ұя, ін, апан - мамық, жүн

VІ. Жаңа сабақты меңгергенін тексеру.
Сергіту сәті....
Сурет бойынша жұмыс; жануарларды тану және олар жайында әңгімелеу.
Жануарларды өз ұяларына қондыр: (ойын) тиін, аю, бұлан, түлкі, суыр, қоян, борсық, аламан, камшат.
1) қысқа азық дайындайтын аңдар:
2) қысқы ұйқыға жататын аңдар:
3) қыста азығын табиғаттан іздейтін аңдар:

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Кім зерек?(ойын)
1. Тиін, тоқылдақ ұясын қайда салады?
2. Қандай аңдардың қысқа қарай жұқа жүні түсіп, орнына қалың жүн шығады?
3. Қандай жануарлар еш нәрсеге шамасы келмей қатып қалады?
4. Жылдың жартысын ұйқымен өткізетін жануарды ата.
5. Қыста ұйқыға жататын аңдарды ата.
6. Жануарлар тіршілігіне не қажет?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Сусыз тіршілік жоқ

Мақсаты

а) Оқушылардың ойын жүйелі жинақтап сөйлеуге үйрету. Жануар туралы алған білімдерін пысықтай отырып, тақырыптың мазмұнын меңгерту;

ә) Жануар тіршілігін зерделеуде білім, білік, дағдысын қалыптастыру, тапсырманы орындау арқылы сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту;

б) Қазіргі кездегі адамзат ауасын жұтып,суын ішіп отырған Табиғат-Ананы қорғап,аялауға,үйрету,тәрбиелеу. Суды үнемдеуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Интерактивті тақта, жануарлар суреті, энциклопедия, тест.

Әдісі: Ақпараттық технологияны пайдалану, түсіндірме, сұрақ - жауап, әңгімелеу, ой-толғау, топтастыру,

Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес сабақ.

Пәнаралық байланыс: Әуен.

Сабақтың формасы: жеке, жұптық, топтық.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Психологиялық дайындық. Оқушылар бір-біріне сәттілік тілейді.

Бір,екі,үш

Бойға жинап күш.

Дүниетану сабағын бастаймыз.

Білімнен біз қашпаймыз.
III.Үй жұмысы (Өткенді қайталау).
- Жануарлар қыста қалай жылынады?

-Мәтін мазмұнын мәнерлеп айтқызу.

- 3 оқушыға айтқызу.

Сұрақ- жауап.

1.Қыс түсісімен жануарлар қайда тығылады? (Ініне)

2.Тиін,тоқылдақ ұяларын қайда салады? (Ағаш қуысына)

ІѴ.Жаңа сабақ.

Ой шақыру.

Балалар,қазір мен сендерге жұмбақ жасырайын,сол жұмбақтың шешуі арқылы сабақтың

тақырыбын анықтаймыз.

Жұмбақ

Дәмі де,иіс де жоқ,

Пайдаланбас кісі жоқ. (Су)

1.Адам өміріне не қажет? (Оқушылар 5 жағдайды айтады)

Тірек сызба сызылады.

жарық жылу

АДАМ

ауа тағам

су

Ендеше осы аталан 5 жағдайдың қайсысы шөл далада келе жатсақ керек болады?

- Су

- Ендеше бүгінгі сабағымыз да суға қатысты.

«Сусыз тіршілік жоқ» деп аталады

Ѵ. Дәптермен жұмыс.

1.Күн жадынын жазу.

2.Жаңа тақырыпты жазу.

Судың қанша түрі бар.

1.Сұйық 2.Бу 3.Қатты(мұз)

Мағынаны тану

ѴІ.Оқулықпен жұмыс.

- Мәтін мазмұнын айтып түсіндіру.

Кесіртке шөлді жерлерде қалай тіршілік ететінін әңгімелеу.

Табиғаты қолайсыз, суаттардан алыс жатқан жерлерде тіршілік ететін жануарлар бар.

Кесірткелер шөлді жерлерде көптеп тірішілік етеді. Кесірткелер,тышқандар

өздері жейтін азықтың құрамындағы ылғалды қанағат етеді.

Қосаяқ- қосаяқтылар тұкымдасына жататын онша ірі емес кеміргіштер тобы.

Бұлардың қысқа денесінде үлкен басы, үлкен құлағы және үлкен шығыңқы көздері

болады. Қосаяқтар 3 метрге дейін секіреді.

Ақбөкен- сүтқоректілер тобына жатады. Ақбөкендер үйір болып тіршілік етеді.

Олар 10-12 жыл өмір сүреді. Ақбөкендер үшін өте қауіпті жау қасқыр.

Ақбөкендер сусыз тіршілік ете алмайды.

Түйе шөлге өте төзімді келеді. Түйелер қоректенгенде майды өркешіне жияды.

Суға кезіккенде олар шөлін әбден қандырып алады.

ѴІΙ.Оқушылармен жұмыс.

- Оқушыларға оқыту.

- Іштей оқыту.

- Дауыстап оқыту.

ѴΙΙІ.Су туралы тыйым сөздерге тоқталу.

- су ішкен құдығыңа түкірме

- судың бетін ашық қалдырма

- түнде суға барма

- суды ластама

- суды үнемде

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Х.Суға байланысты мақал-мәтелдер.

1.Сулы жер -нулы жер.

2.Жылап жүріп арық қазсаң,

Күліп жүріп су ішерсің.

3.Сумен ойнама,батарсың,

Отпен ойнама,жанарсың.

4.Бұлақ көрсең,көзін аш.

5.Сағасыз су болмас,

Ағасыз ел болмас.

Х. «Кім жылдам» ойыны.

Мына есептерді шығарып,жетпейтін әріптерді жазып,суды қалай үнемдеу керектігін біле

аламыз.

С-8, Т-9, Е-13, Г-5, І-6, Ж-3, А-1, Б-11, Д-10, Ы-4, Ұ-14,М-12

5+4 6+7 4+5 2+4 3+2 4+2

3+5

1+2 7-6 9+2 7+3 3+1

10+4 10+2 1+3 7+2 8-7

Жауабы: Су тетігін жабуды ұмытпа !

ХІ.Сергіту сәті.

Ал,балалар бір ауық

Дұрыс бұрысты ұғалық.

Дұрыс болса,отырып,

Бұрыс болса,тұралық.

- Суды жейміз. (тұр)

- Суды ішеміз. (отыр)

- Сумен жуынамыз . (отыр)

- Су қатпайды. (тұр)

- Су сұйық зат. (отыр)

ХІІ.Шығармашылық тапсырма.

Сурет бойынша ертегі құрастыру.

ХΙІІ.Семантикалық картамен жұмыс.

Р/с

Жануарлар

тіршілігі

Жарық

Жылу

Су

Қараңғы

1

Тиін

Тоқылдақ

3

Жапалақ

4

Соқыртышқан

5

Кесіртке

6

Түйе

7

Ақбөкен

8

Бұлдырық

ХΙѴ. Сынау (интерактивті тақтадан көрсетіп қоямын).

1. Жануарларға қандай жағдайлар қажет?
а) жарық, су; ә) тас, тау; с) су, топырақ.

2. Шөлге шыдамды жануар?
а) балық; ә) ақбөкен; с) түйе.

3. Жарықсыз не өсе алмайды?
а) су; ә)өсімдік; с) ауа.

4. Жапалақ немен қоректенеді?
а) тышқан; ә)өсімдік; с) су.
5. Сусыз не жоқ?
а) әлем; ә)тіршілік; с) зат

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жануарлар немен қоректенеді?

Мақсаты

Мақсаты: Оқушылардың ойын жинақтап, сөйлеуге үйрету, жануарлар туралы алған білімдерін пысықтай отырып, жануарлар тіршілігі туралы мағлұмат беру.
Оқушылардың ойлау қабілетін, шығармашылығын дамыту.
Жануарларды қорғауға, оларды күтіп бағуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, жануарлардың суреті, тірек сызбалар, фильм
Әдісі: Түсіндіру, сұрақ - жауап, өз бетімен жұмыс
Типі: Жаңа білімді меңгеру

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

(1 - слайд)
Орманда көптеген құстар тіршілік
етеді. Олар: көктеке, көкек, тоқылдақ, көкшымшық және басқа көптеген құстар бар. Күніне құстардың сан алуан даусын естиміз. Олар күні бойы қорек іздеп жүреді.
(2 - слайд)
Тоқылдақ - жазда да, қысты да ағаштың діңін тоқылдатумен болады. Ол ағаш қабығының астынан дернәсілдерді жейді. Оның тұмсығы мықты болады, тұмсығымен ағаштың қабығын оңай теседі, сөйтіп саңылаудағы жәндіктерді құртады. Оны «орман дәрігері» деп атайды.
(3 - слайд)
Құмырсқалар - илеуде тіршілік етеді. Олар зиянды жәндіктермен қоректенеді. Бір илеудің құмырсқалары тәулігіне 20 000 зиянкес жәндікті құртады. Олар бір - біріне көмектеседі.
(4 - слайд)
Аю - қоңыр түсті, аяғы күшті, тырнағы өткір, тісі мықты, ірі аң. Аю алуан түрлі азықтармен - шөппен, ағаш тамырымен, жидек, саңырауқұлақ, жәндіктердің дернәсілімен, балықпен қоректенеді. Бірақ аюдың негізгі азығы - ұсақ аңдар.
(5 слайд)
Бұлан - Қазақстандағы ең ірі тұяқты жануар. Оның биіктігі 2 метрге, салмағы 600кг-ға дейін жетеді. Еркегінің күрек тәрізді орасан зор мүйізі болады, ұрғашысы мүйізсіз болып келеді. Жазда шөппен қоректенеді, ал қыста ағаш пен бұтаның бұтақтарын жейді.(Фильм көрейік)
(6 - сдайд)
Түлкі - Қазақстанның барлық жерінде кездеседі. Түлкінің терісі ашық сары, сұрғылт қызыл түс болады. Негізінен тышқандармен, тоқалтіспен қоректенеді. Жерге ұялайтын құстардың ұясын іздеп тауып, жұмыртқасы мен балапандарын жейді.
(7 - слайд) Түлкінің терісі бағалы. Одан баскиім, тон тігеді.
Тапсырма
1. Сүтқоректі жануарлардың немен қоректенетінін айт.
2. Олай болса жыртқыштар немен қоректенеді екен, фильм көрейік.

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

1 топ Бунақденелілер
Екі басы жұдырықтай,
Ортасы қылдырықтай.

1 топ Қосмекенділер
Қанаты бар ұшпайды,
Жұрт айламен ұстайды.

1-топ
1.Бір илеудің құмырсқалары 1 тәулікте 20 мың зиянкес жәндіктерді құртады. Ал 3 тәулікте қанша зиянкесті құртады?

2.Егер борсық бір күнде 1 кг жәндіктер мен тышқандарды жейтін болса, 1 аптада қанша зиянкесті жей алады?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жануарлар жемін қалай аулайды?

Мақсаты

А) Дамытушылық. Оқушылардың алған білімдері бойынша түйін сөз таба білуге, тұжырым, қорытынды шығара білу қабілеттерін арттыру;
Ә) Тәрбиелік. Оқушыларды табиғаттың жанашыры болып қорғауға өз үлесін қосуына, табиғатты қорғау парызын орындауға үйрету;
Б) Білімділік. Тірі табиғаттың ірі бөлігі ретінде қорек түрлері арқылы жануарлардың айналадағы дүниемен кең алқымды байланысы бар екенін, жануарлар қанша көп түрлі болса олардың азық ететін қорек түрінің де сонша әралуандығын, соған қарамастан қорек түріне қарай жануарларды топтастырып, оларды тіршілік ету түрін ықшамды жүйемен танып білуге болатынын түсінуге бағдарлау. Суреттер, сызбалар бойынша өздігінен жұмыс істеу білуге қалыптастыру, ой қиялын, тілін дамыту. Табиғаттың қызығын тамашалауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Проблемалық сабақ
Сабақтың типі: Шығармашылық сабақ
Әдісі: Түсіндіру, зерттеу, сұрақ-жауап
Көрнекілігі: Суреттер, сызбалар, сөзжұмбақ.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Барлығымыз орнымыздан тұрып шаттық шеңберін құрайық. Күнделікті сабағымызды қандай өлең шумағымен бастайтын едік.
Қуанамын мен де,
Қуанасың сен де.
Қуанайық достарым,
Арайлап атқан күнге.
Балалар мен үй тапсырмасын сөзжұмбақ жасыру арқылы сұрағым келіп отыр.
1. Балықтар қай жері арқылы тыныс алады? (Желбезек)
2. Қысқа азық дайындайтын аң. (Борсық)
3. Жылдың жартысын ұйқымен өткізетін жануар. (Кірпі)
4. Қыста азығын табиғаттан іздейтін аң. (Түлкі)
5. Қысқа қарай жүнін өзгертетін жануар. (Қоян)
6. Мүйізінен дәрі жасалатын жануар. (Бұғы)
7. Шөптің түсімен түсі бірдей жәндік. (Шегіртке)
8. Шөлге шыдамды жануар. (Түйе)
9. Қыста ұйқыға жататын аң. (Аю)
10. Өмірі жарық көрмей үнемі топырақ арасында тіршілік ететін жануар. (Соқыр тышқан)

Қандай сөз шықты? Жыртқыш жануарларға қандай аңдар жатады?

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Жыртқыш аңдар әлі жеткен аңдар мен құстармен қоректенеді. Жыртқыштар басқа жануарлар сияқты табиғат өміріне қажет. Оларды құртып жіберуге болмайды. Олар табиғаттағы көптеген зиянды кеміргіштерді жейді және жыртқыштар жануарлардың ішінен әлсіреген, көп өмір сүре алмайтындарын ғана ұстап жейді. Жыртқыштар осы тұрғыдан алғанда нағыз табиғат санитарлары.
(Бейне көрініс интерактивті тақта арқылы көрсетіледі.)
Қазір менің қолымда суреттер жасырылып тұр. Осы суреттерді 3 топтан бір-бір баладан шығып алады. Осы алған жануарлардың суретін қағаз бетіне жабыстырып, осы аң туралы не білесіңдер тірек сызба арқылы көрсетіңдер.

Екінші тапсырма.
І-топ. Халық ертегілерінде тіпті ауыл адамдарында қазір де, қасқырды жауыз, ұры, қарақшы деп жек көрушілер бар. Неге? Сен қасқыр туралы өз пікіріңді айт.
ІІ-топ. Аю адамнан, ал адам аюдан қорқады. Онда бұл екеуін бір-біріні жау деуге болады ма?
ІІІ-топ. Аңдарды хайуанаттар паркінде ұстаған дұрыс па? Қалай ойлайсыңдар?
Балалардан өз пікірлерін сұрау.

Сергіту сәті

Қорбаңдаған аюдың,
Құлпынайы көп екен.
Теріп-теріп алайық,
Қалтамызға салайық.

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

(Әрі қарай өз ой, қиялдарынан ертегі тудыру)

Ең, ең, ең….

Қорытынды. Тест тапсырмалары.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Байқатпайтын және қорғанатын реңдер.

Мақсаты

Мақсаты: 1. Оқушыларға жануарлардың байқатпайтын, қорғанатын және сақтандырғыш реңдері жайлы мағлұмат беру.

2. Жануарлар әлемінің ерекшеліктерін, тобын еске түсіре отырып, жануарлар туралы алған білімдерін дамыту.

3. Жануарлар өміріне терең бойлай білуге, қыр-сырын сезінуге, оны қорғауға тәрбиелеу.

Дәстүрлі емес, саяхат сабағы

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

.-Балалар, үйге не берілді?

-Жануарлар туралы қайталау, «Жануарлар жемін қалай аулайды?» оқу.

-Балалар, бүгін жануарлар туралы, олардың өмірі, олардың жемін қалай аулайтынын еске түсіре отырып, жануарлар әлеміне саяхат жасайық.

Баратын жерімізге тез жете алмайтындықтан көп жүруге тура келеді. Жолда үнсіз жүрмей жануарлар туралы еске түсіре жүрейік.

-Жануарларға не жатады? Олар қандай топтарға бөлінеді?

ІІ-тапсырма. Сызба сызу, топтастыру (Слайд1)

Жануарлар

Шөпқоректі жыртқыш

Қасқыр арқар арыстан

Бұғы түлкі аю

Жолбарыс қоян

І-тапсырма. Мына сөзжұмбақты шешейік. ( Слайд арқылы сөзжұмбақ шешкізу) (Слайд 2-10)

1 1. Бұлар балаларын емізіп қоректендіреді.

2. Тек суда ғана тіршілік ететін жануарлар.

2 3. Бауырымен жорғалайтын жануарлар.

5 3 4. Біздің қанатты достарымыз.

4 5. Суда да, құрылықта да тіршілік ететін

жануарлар.



  1. -О, балалар, мұнда жануарлар көп екен. Қайда келдік, балалар?

- Бұл дала.

-Далада қандай жануар болады екен?

-Ақбөкен, түлкі, қарақұйрық, борсық, қасқыр, кірпі, қоян, суыр.

-Бұлар қандай жануарлар?

-Сүтқоректі.

-Ал осы жануарлар өз жемдерін қалай аулап жейді?

( Үй тапсырмасын айту.)

2.-Балалар, осы жем болған жануарлар да өмір сүргісі келеді емес пе? Ал олар жауларынан құтылу үшін не істеуі мүмкін?

( Керік қауіпті сезіп қалса, жүйтки жөнеледі. Жыртқыштың оған жетуі қиын. Ал жете қалса да бәрібір керік құтылып кете алады. Оған тегеурінді тұяғы тигенде жыртқыш жанымен әлек болып қала береді.т.б)

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Ой шақыру.

-Ал басқа жануарлар не істеуі мүмкін?

(Оқушылардың ойларын білу)

- Онда бүгінгі біздің жаңа тақырыбымыздың аты «Байқатпайтын және қорғанатын реңдер. Сақтандырғыш реңдер»

Дәптерлеріңе жазып қойыңдар.

3.Түсіндіру.

Әр жануардың өзінің жауынан қорғанатын реңдері болады, яғни түстері болады. Жаулары келіп қалғанда, өздеріне қауіп төнгенде өзі тұрған жердің түсіне енеді.(Мысалы: көбелек) Не маусымның өзгеруіне қарай түстерін өзгертіп отырады. (Мысалы: қоян). Сақтандырғыш рең жырқыштарға қажет. Мысалы, орман іші ағаштардың жіңішке бұтақтарының көлеңкесі мен күннің сәулесімен жолақ-жолақ болатындықтан жолбарыстың да түсі жолақ-жолақ болады. Басқа жануарлар оны байқамайды.

Мәтінмен жұмыс.

4. Ары қарай жылжиық.

Сен білесің бе? Бұл қызық!! (Слайд 15-21)

Керіктің тілі қап-қара, ұзын екен. Оның ұзындығы 50 см.

1кг бал жинау үшін ара 2 миллион гүлге қонады екен.

1 тәулікте шымшық балапандарын 1000 рет тамақтандырады.

Денесіне қарағанда миы үлкен жануар -құмырсқа.

Қолтырауын терең су түбіне жүзу үшін үлкен тас жұтады екен.

-Қызық па, балалар? Естеріңде сақтап жүріңдер.

-Біз қайда келдік?

-Орманға. (Слайд 22)

Сергіту сәті.

Кішкене демалып алайық.

Таңғажайып тамаша,

Орманға әсем қараса.

Оң жағыңда ақ қайың

Майысады жай ғана

Сол жағыңда шырша тұр

Құстар ұшты аспанға.

Қорқақ қоян қашады

Секіреді ордан орға

Сұр қасқырлар жем іздеп

Орман кезер тынбастан

Бізді көріп қалмасын

Тығылайық таласа.

-Нелердің дауысы шығады?

-Құстардың.

-Иә, орманда құстар көп. Олар- тоқылдақ, көкқарға, шымшық, жапалақ,мысықторғай, жамансары. Ал қандай жануарлар тіршілік етеді екен?

-Сілеусін, бұлан, аю, тиін, жабайы тышқан.

5.Ары қарай жылжиық.

Ой толғаныс

(Шалғынға саяхат.) (Слайд 23)

-Қайда келдік? Мұны, балалар, шалғын дейді. Қандай жануарлар бар екен?

-Бөдене, шыбын, көбелек,қоңыз, шегіртке.

-Қазір осы жәндіктердің «әңгімесін» оқиық.

Оқулықпен жұмыс.

Мәтінді оқу.

Дәптермен жұмыс. (Берілген жануарларды реңдеріне қарай бөліп жазу)

Байқатпайтын және қорғанатын рең Сақтандырғыш рең

Көбелек жолбарыс

Шыбын ұшар

Шегіртке шегірткеші

Ойын ойнау.

-Балалар, қазір біз ойын ойнайық! Ойынның аты «Мені тап!» (Слайд 25-30)

(Слайдтан суреттер көрсету арқылы байқатпайтын және қорғанатын реңдер, сақтандырғыш реңдерді пайдаланатын жануарларды табайық)

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Сақтандырғыш рең

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: 1) Өткен сабақпен байланыстыра отырып, жаңа сабақты түсіндіру; оқушылардың реңдер туралы білімдерін кеңейтіп, сақтандырғыш рең жайлы түсініктерін қалыптастыру;
2) Оқушылардың ой - өрістерін, білімдерін кеңейту; қызығушылын, белсенділігін арттыру; логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
3) Табиғатты сүюге, жануарлардыі қорғауға, өзара сыйластыққа, табиғат құбылмалығын сезініп, өз бойыларында қалыптастыруға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: дәстүрлі, ойын элементтері пайдаланылды.
Сабақтың типі: аралас сабақ.
Әдістері: әңгімелесу, түсіндіру, иллюстративті - көрнекілік, ойын, индуктивті, дедуктивті, ынталандыру, мадақтау, топтастыру,

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Сауыттан мықты шапаны,
Жәндіктің нағыз шабаны. (тасбақа)
Кішкентай ғана бойы бар,
Айналдырып киген тоны бар. (қозы)
Далада жүр шапқылап,
Керемет тым сақ құлақ.
Отырмайды, тұра алмайды,
Түзу жолда бұраңдайды. (жылан)
Тек есектен басқада,
Оған ұқсар жоқ құлақ. (қоян)
Біреуге найза түйрейді,
Өзі де содан күйрейді. (ара)

ІІ. Өткен сабақты тексеру
Үйге қандай тапсырма берілді?
Байқатпайтын реңдер дегеніміз не?
Байқатпайтын реңдер қандай жануарларда болады?
Ал жәндіктермен кімдер қоректенеді?
Байқатпайтын реңдердің жәндіктер үшін маңызы қандай?
Байқатпайтын реңді басқаша қалай атайды? (бүркеніш рең)
Көбелектер жауларынан қалай қорғанады?
Ал шегірткелер ше?
Көкшегіртке неліктен көк шөп тектес болады?
Сонымен бүркеніш реңнің жәндіктер үшін маңызы қандай?

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

ІІІ. Жаңа сабақ дайындық
Бүркеніш реңді көкшегіртке мен көбелектердің жауынан қорғанғанда пайдаланады. Мысалы, көкшегірткенің түсі шөптен айнымайды, сондықтан ол шөптің арасында тығылып қалғанда көрінбейді, көбелек те жапырақтан айнымай қалады. Яғни олар бүркеніп алып, жауына байқалмай, осылайша тірі қалады.
Ызылдақ қарашыбын қауіпті сезген кезде, кенеттен түрленіп, үсті түкті болып, кәдімгі арадан аумай торсиып шыға келеді. Құс оны ара екен деп, шағып алар деген қауіппен жоламайды. Ызылдақ қарашыбынның бұл қасиеті - қорғаныш рең деп аталады. Олар осы қасиеті арқасында өздерін жауларынан қорғап қалады. Ал қанқыздың бейімділігі - сақтандырғыш рең деп аталады. Қанқыз өзі қып - қызыл. Бірақ ол жауынан жасырынбайды. Себебі қанқыздың денесінде тиген кезде күйдіретін сұйық зат болады. Ол оны қауіп төнген кезде ғана шығарады. Аузын күйдіргендіктен құстар қанқыздан аулақ жүреді екен. Міне осылайша жәндіктер өз жауларынан қорғанады.
Дәптермен жұмыс
● Бейімділік

♦ Бүркеніш реңі → Жәндіктің түсінің топырақ, шөп, гүлге ұқсап, жасырынып қалу. Мысалы: шегіртке, көбелек.
♦ Сақтандырғыш рең → Денесінен бір нәрсе бөлу арқылы жауынан сақтану. Мысалы: қанқыз
♦ Қорғаныш рең → Басқа бір қауіпті жануарға електеу арқылы жауын қорқыту. Мысалы: қарашыбын

«Биік шың» ойыны
Ал енді балалар, бір ойын ойнайық. Бұл ойынның аты «Биік шың». Бұлай аталуының себебі біз мына Асан деген балаға баспалдақтармен жоғары көтеріліп, ең биігіндегі үйіне баруына көмектесуіміз керек. Қәнекей көмектесеміз бе?
Ол үшін әр баспалдаққа көтерілген сайын сұрақтарға жауап береміз.
1) Жәндіктердің тірі қалуына не көмектеседі? (бейімділік)
2) Көбелектерде қандай бейімділік бар?
3) Ал шегірткелер неге бейімделген?
4) Шегіртке мен көбелектің бейімділігін не деп атаймыз? (бүркеніш реңі)
5) Қарашыбын жауынан қалай аман қалады?
6) Қарашыбынның бейімділігін не деп атайды? (қорғаныштық рең)
7) Сақтаңдырғыш рең дегеніміз не?

ІҮ. Жаңа сабақ
Сендер білесіңдер ме? Бұндай бейімділіктер аңға да, тіпті құсқа да қажет екен. Олар қоршаған ортасына бейімделу арқылы жауынан қорғанады үшін немесе жемін аулап жейді. Мысалы, жолбарысты білесіңдер ме? Ол қайда тіршілік етеді?
Ағаштардың жіңішке бұтақтарының көлеңкесі мен олардың арасынан түсетін күн сәулесімен орман іші жолақ, тарғыл түсті болып тұрады. Ал жолбарыстың түсі қандай болады? Ия, жолбарыстың түсі орман арасындағы түспен ұқсас, сондықтан оны байқау қиын. Ал жемтігі жақындағанда жолбарыс атып шығып оны ұстап алады. Сонда тарғыл рең - жолбарыстың орманды жерде жақсы тіршілік етуі үшін қажет бейімділік. Жолбарыстың бұл бейімділігі неліктен бүркенуші рең деп аталады?

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

«Ойлан тап» ойыны
Жақсы, енді тағы бір ойын ойнайық. «ойлан тап» деп аталатын бұл ойында сендер мына сандықшаның ішінен бір серетті таңдап аласыңдар да, ол суреттегі жануардың өз жауынан қалай қорғанатынын түсіндіресіңдер.
1) Ақ қоян;
2) Хамелион;
3) Жапырақтектес көбелек;
4) Бұтаққа ұқсас жәндік;
5) Әупілдек;
6) Кірпі.
Қызықты мәліметтер
Балалар, сендер білесіңдер ме?
1) Скунс деген жануар жауларын өзінің жағымсыз иісімен қорқытқан. Ол қауіп сезген кезде, жаман иіс шығарады екен. Оның иісінің сасықтығы сондай, егер адамға жұқса, оның кетіру өте қиын. Оны әрең хлормен жуып қана кетіреді екен.
2) Ал ұшардың алдыңғы және артқы аяқтарының арасында тері қатпарлары орналасқан. Егер ол осы қатпарларды жазып ұшса, ұшақ - кілемнен еш өзгешілігі болмайды. Ал құйрығын ол бұруға қолданады.
3) Шегірткеші деген құс басқа құстар сияқты ағашқа көлденең отырмайды. Ағаш ұзындығына қарай жабысып қонады. Оны ағаш түсінен айыру қиын.

ҮІ. Бекіту.
Сонымен Жәндіктердің тірі қалуына не көмектеседі? (бейімділік)
Бейімделу дегеніміз не?
Бейімделудің қандай түрлері бар?
Сақтаңдырғыш рең дегеніміз не?
Қорғаныш реңі дегеніміз не?
Бүркеніш реңі дегеніміз не?
Қандай жануарлар сақтандырғыш реңін қолданады?
Бүркеніш реңін қандай аңдар пайдаланады?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады







Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Әр құсқа өз тұмысғы қажет

Мақсаты

Сабақтың тақырыбы: Әр құстың өз тұмсығы қажет Сабақтың мақсаты: 1. Құстардың тұмсығының ерекшеліктерімен таныстыру және олар үшін
тұмсықтарының қорегін аулау үшін маңызы зор екенін түсіндіру
2. Сөздік қорын артыру, сөйлеу тілін дамыту. Құстар жөніндегі танымдық білімін дамыту.
3. Оқушыларды құстарды қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Құстардың суреті, схема, қиылған құс суреті.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, оқу, жұмбақ шешу, сұрақ - жауап.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

1. Схема арқылы құстар туралы түсіндіріп өту.
- Балалар тақтадан ненің суретін көріп тұрсыңдар?
- Құстар
Зиянкестермен күреседі
Еті, жұмыртқасы, мамығы
құрт - құмырсқамен қоректенеді
Жұп құрып, ұя салып, жұмыртқадан балапан өргізіл, көбейеді
үй құстары жабайы құстар

- Құстардың жойылып бара жатқан түрін қызыл кітапқа енгізеді және оларды арнайы қорықтарға қорғауға алып, санын молайтады. 1922 ж. Құстарды қорғаудың Халықаралық кеңесі құрылды. Халықаралық табиғат қорғау одағының "Қызыл кітабына" құстардың 209 түрі мен 83 түр тармағы, ал Қазақстанның "Қызыл кітабына" 56 түрі енгізілген. олар: Қарақұс, қоңыр кептер, қызылжемсаулы қарашақаз, құртамыш шалшықшы, кіші аққу, кезқұйрықты субүркіт, көкқұс, лашын, сары құтан, сақалтай, сүйір тұмсықты шалшықшы сұңқылдақ аққу т. б.

Осы құстарға қарай отырып ата - бабаларымыз ауа - райын болжаған.
- көңілдене сайраса - келер күн ашық; - үндері тынса, күн күркірейді;
- жыл құстары топтанып қайтса - келер қыс қатты;
- жыл құстары топ - тобымен бір мезгілде оралса, көктем тез кіреді;
- жер бауырлап ұшса, ауа райы бұзылады;
- күзде ұясын күн түсетін жаққа салса - қыс суық, көлеңке бетке салса, жылы болмақ;
- қыста үй төңіректей жиналып қиқуласа, қарды қазса, күн суытады.
- Қарылғаш бірде төмендеп, бірде биіктеп ұшса, дауыл соғады;
- Қарылғаш биіктей ұшса, ауа райы жақсарады, төмен қалықтаса, бұзылмақ. Т. б

Мағынаны тану

1. Тапсырма Өткен сабақты қайталау барысында тест сұрақтарына жауап аламын.
Тест сұрақтары
1. Жануарлар неше топқа бөлінеді
а) 4
ә) 2
б) 6
2 Сүтқоректі жануарлар деп неге атайды?
а) төлдерін үнемі қасына ертіп жүреді
ә) Олар төлдерін емізіп, сүтпен асырайды
б) Далада жүретін болғандықтан
3. Бунақденелілерді тап
а) балық, бақа
ә) қасқыр, ит, түйе
б) балара, көбелек, шыбын
4. Қосмекенді сөзі қандай ұғымды білдіреді?
а Суда жүзеді
ә) Екі мекені бар
б) құрлықта жүреді
5. «жыртқыштар» деп қандай жануарларды айтамыз?
а) Жануарларды тірілей ұстап жейтін
ә) өлекселерді жейтін
б) құрт - құмырсқамен қоректенетін

Суретпен жұмыс, Сурет арқылы жаңа тақырыпты түсіндіру
Құстар шайнай алмайды. Себебі олардың тістері жоқ. Сондай - ақ бұлардың тұмсықтары да бұл үшін бейімделмеген. Тамақтары қорытылу үшін олар майда тастарды және ірі қиыршықтарды жұтады. Тастар ірі азықтарды майдалап, тістің рөлін атқарады.

Тоқылдақ - тұмсығы қашау сияқты, ағашқа өрмелегіш құстар. Тоқылдақтар ағаш бойымен өрмелеп қозғалғанда, қатты құйрық қанаттары денесіне тіреу болады. Қашау сияқты тұмсығының жәрдемімен олар ағаштардың қабықтарын сындырып, оның, арасындағы насекомдармен және олардың личинкаларымен қоректенеді. Олардың тілі ұзын да, ұшында түктері болады. Тоқылдақтар насекомдардан басқа қарағайдың тұқымдарымен де қоректенеді. Қоректерін іздеу кезінде жасаған қуыстарға ұяларын сала - ды. Ұясында 3 - 5 жұмыртқа болады. Орман шаруашылығында тоқылдақтардың пайдасы үлкен. Олар күн сайын бірнеше жүз зиянды насекомдарды қырады. Тоқылдақтар әсіресе жаз айларында пайдалы, өйткені, олар бұл кезде насекомдармен қоректенеді. Қыста тоқылдақтар көпшілігінде қылқанды ағаштардың дәндерімен қоректенеді. Сондықтан да халық "тоқылдақ - тоғай дәрігері" деп атайды.

Бірқазан - олар Каспий және Арал теңіздерін, Балқаш, Сасықкөл көлдерінің алабын мекендейді. Дене тұрқы 1, 8 м - дей, салмағы 13 килограммға дейін жетеді. Тұмсығы өте ұзын, төменгі жақ сүйегінің астында созылмалы тері қапшығы болады.. Бірқазан - топтанып жүретін құстар. Олар қоректерін (балықтарды) көбіне су құзғындарымен бірлесіп аулайды. Суда жақсы жүзгенмен, сүңги алмайды, жемін суға басы мен мойнын батырып жіберіп ұстайды. Бірқазан - жыл құстары, наурыз айында ұшып келіп, өніп - өсіп, қараша айында жылы жаққа ұшып кетеді.
Сары ала қаз - Қазақстанның барлық жерінде кездеседі және ұялайды. Таулы су қоймаларын мекендейді. Өсімдік (дән дақылдармен, тары, бидаймен) жануар (шаян, бунақденелермен) қоректенеді.

Сыбырлақ аққу - Солтүстік Каспийде, Түркістан мен Шымкенттің оңтүстігінде қыстайды. Негізінен су астындағы өсімдіктердің бөлігімен, ұсақ-түйек жануар тектес азықтармен де қоректене алады.
Жалпақ тұмсықты үйрек - Сулы - батпақ алқаптардың бәрінде ұялайды. Жануар тектес азықтармен (шаян, қоңыз, өрмекші, шабақ, биттермен) қоректенеді.

Бүркіт - қомақты биік тұмсығы және ұзын жалпақ қанаты бар ірі жыртқыш құс. Негізінен балықтармен және су құстарымен қоректенеді. Қоян, құмтышқан және ондатрларды аулайды.

Дала қыраны - Мықты тұмсығы және күшті аяғы бар, тілерсегі саусағына дейін барлық жағынан қауырсынданған, ірі және орташа құстар. Қуаң далалы, шөлді және шөлейтті жерлерде мекендейді. Негізінен кеміргіштермен қоректенеді. Басқа сүтқоректілерді, құстарды, бауырымен жорғалаушыларды аулайды. Қазақстанның қызыл кітабына енгізілген. Тудағы бейнесін байланыстыру ( Қанатын жайған қыран құс - бар нәрсенің бастауындай, билік, айбындылық бейнесі. Ұлан - байтақ кеңiстiкте қалықтаған қыран ҚР - ның еркiндiк сүйгіш асқақ рухын, қазақ халқының жан - дүниесiнiң кеңдiгiн паш етеді).
Ақ сұңқар - шіл, кептер, ұзақ, қарға, құрларды қоректенеді; қояндарға да шабуыл жасайды. Өте жақсы саятшы құс. Қазақстанның қызыл кітабына енгізген.

ӀӀ тапсырма. Мәтінмен жұмыс.
Оқып мазмұнын түсіну. Оқушыларға оқыту. «Бейімділік» сөзіне түсінік беру.

Бейімділік - Жануарларға тіршілігін сақтауға, жыртқыштан құтылуға, көмектесетін қасиет. Бейімділік жануарлардың сыртқы түрінде, түсінде, жекеленген мүшелеріндегі құрылысында көрінеді. Табиғат жағдайы жер бетінің барлығында бірдей емес. Сондықтан жануарлар тіршілігіне бейімділік қажет.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

ӀӀӀ тапсырма
«Мен саған, сен маған» ойыны арқылы екі қатар жұмбақтар айтып, шешімін табу.
ӀV тапсырма
«Бұл қай құс» ойыны. Онда конверттің ішінде қиылған құс бөлшегін құрастырып, сол құс туралы айту және мақал айту.
Мысалы: Аққу - киелі құс. Ол суда жүзеді Мақал: Аққуды атпа, досыңды сатпа.
V тапсырма
А) Тоқылдақ пен бірқазан, бүркіттің ортақ қасиеттерімен, айырмашылықтарын айту.
Бүркіт тоқылдақ

Ә) Әр топқа берілген құстардың суретіне қарап, ауа - райын болжауға арналған болжамдарды айту.
VӀ тапсырма
«Сен білесің бе?» ойыны арқылы сұрақ - жауап жүргізу.
1. Қандай құстарды білесің?
2. Қандай жабайы құстарды білесің?
3. Сөйлейтін қандай құс?
4. Әнші құс деп қай құсты айтады?
5. Қызыл кітапқа енген қандай құстарды білесің? Не себепті қызыл кітапқа енгізген?
VӀӀ тапсырма «Құстар біздің досымыз» тақырыбына шығарма жазу және оқыту.

ӀӀӀ Сабақты қорыту
- Бүгін қандай тақырыпты өттік?
- Әр құстың өз тұмсығы қажет

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ұрпақ-тіршіліктің жалғасы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: «Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы»
Білімділік: «Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы» деген ұғымның мәнін түсінуін қамтамасыз ету. Жануарлардың көбею тәсілдері туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Ой - өрісін, тіл байлықтарын дамыту, өз ойларын толық жеткізе білуге жетелеу.
Тәрбиелілігі: табиғатты, аңдарды қоршаған ортаны қорғауға, аялауға, сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Әдісі: түсіндіру, сұрақ - жауап, ойын, сәйкестендіру.
Көрнекілігі: құстардың, үй жануарларының суреттері.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

2. Психологиялық дайындық
Мұғалім: Қара достар жан - жаққа,
Дайынбыз ба, сабаққа?
Орнында ма қараңдар,
Кітап, дәптер, қаламдар?
Оқушылар: Сыныбымыз тап - таза,
Кітап, дәптер, тақтада.
Денемізді жинақтап,
Отырайық партаға.
- Жақсы балалар. олай болса үй тапсырмасына көшелік.

- Үйге берілген тапсырма: «Әр құсқа өз тұмсығы қажет» мазмұнын сұрау.
- Оқушылардың дайындап келген қосымша жұмыстарын тыңдау.
- Сонымен балалар, құстарға тұмсығы не үшін қажет екен?
қорегін жейді
жыртқыш аңдардың етін жұлып жейді.
ұя жасайды
жауынан қорғанады

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

- Балалар қазір жаңа сабақтың тақырыбын білу үшін мына экранға назар аударайық.
- Экранда не берілген? ( ребус )
- Ребусты шешсек жаңа сабағымыздың тақырыбы шығады.

- Балалар, қалай ойлайсыңдар «Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы» деген сөзді қалай түсінесіңдер? ( өз ойларыңды айтып көріңдерші )
- Дұрыс айтасыңдар. мен сендердің сөздеріңді толықтыра түсейін.
* Мұғалімнің кіріспе сөзі:
- Балалар, мысалы бунақденелер мен, көптеген құстар, жорғалаушылар тіпті аю сияқты ірі аңдар да қоректенеді. Шыбын, тарақан сияқтыларды үйге кіріп мазалайтындарды адам көптеп құртады. Соған қарамастан олар табиғатта қаптап жүреді.
Аңшылар ауласа да, жыртқыштар ұстап жесе да бунақденелілерден басқада жануарлар да баршылық.
Бұл жануарлар мүлдем құрып кетпей тіршілігін жалғастыратын себебі - ұрпақ береді, яғни көбейеді.
Мысалы: Үй жануарлары сиырдың - бұзаулайтынын, иттің - күшіктейтінін, тауықтың балапан басып шығаратынын т. б. біз білеміз.
«Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы» деген өте дұрыс тұжырым дейміз ғой. Бұл тұжырымның дұрыс екеніне мына «Тіршілікті танып біл» видеосын мұқият зерделеп, ойласаң сендердің де көздерің жетеді.
- Назарымызды экранға аударайық. (видео көрсетіледі )
* Шыбын, көбелек, балық, тасбақа т. б. ұрпақ әкелуін түсіндіре отыру.
- Экраннан (слайдтан) жануарлардың балаларымен жүргендерін көрсете отырып, түсіндіру.
- Бақа мен балық жұмыртқасын уылдырық дейді. Олар уылдырығын суға шашады.
- Дернәсіл деп - жәндіктер мен жануарлардың бір кезде жұмыртқадан жарып шыққан, әлі есейіп өспеген баласын айтады.
- Қанқыз бен Колорад қоңызы жайында түсіндіру.
- Кесіртке мен жылан жұмыртқасын күн көзі жақсы қыздыратын жерге салады.
- Дала құстары да, үй құстары да балапандарын жауларынан, өз балаларына қамқорлық жасайды. Көктемде мал төлдейді. Оларды арнаулы қорада төлдетеді.( сиыр бұзауымен) Киік лағын шөбі сирек, ық жерде туады. Лағы тек мамасы келгенде ғана орнынан тұрады. Лақтың түсі шөппен, бұтамен ұқсас келеді.
- Киіктің лағын «құралай» дейді.
- Түлкінің баласын - жаутаң дейді. Түлкі баласын тышқан аулауға үйретуге алып шықты.
- Бұланның баласын - бұзауқа. Бұланда баласын суға түсіп көрші, салқындайсың, шыбын - шіркей мазаламайды деп жатыр.
- Бүркіт та баласын қауырсыны қатайғанда балапандарын ұшуға, азықтарын тауып жеуге, жауларынан сақтануға үйретеді.

- Ендеше балалар, қазір «Ойлан, тап!» тапсырмасын орындап жіберейік. Сүтқоректілердің балаларын атайық:
Сиыр баласы - бұзау, жылқы - құлын, қой - ешкі, түйе - бота, жолбарыс - алан, ит - күшік, мысық - марғау.

- Өте жақсы балалар!
ІҮ. Оқулықпен жұмыс: 97 - 98 бет.
- Кезек - кезек барлық оқушыға оқыту, тізбектей оқыту, мазмұнын сұрау.
Ү. Сергіту сәті: «Шөжелерім» өлеңінің ырғағымен бойымызды сергітейік.
ҮІ. Ой қозғау. 98 беттегі суретті пайдаланып «Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы» атты тақырыпта әңгіме құрастырып өз ойымызды айтып көрейікші.

- Көктем уақытында үй құстары балапан шығарады. Адамдар оларға ұя жасайды. Жұмыртқа басқан тауыққа жем береді. Ыдысқа су құйып, алдына қояды. Ұя маңын тазалайды. Кейін балапандарды да күтіп, қоректендіреді. Тауық балапанын 1 ай басады н/е 21 - 26 тәулік.
Сонда ересек жануар ( жәндік) көбейгенде балалары туады, ол есейіп ер жетеді де, сол әуелгі ересек жануар ( жәндіктей ) боп өсіп шығады. Мысалы: көбелек қараторғайдың аузына түсіп жоқ болса да, оның артында «балалары» сол көбелектей болып өседі де, дәл өзінің анасындай тіршілік ете береді. Міне, Ұрпақ - тіршіліктің жалғасы болатын осы.

ҮІІ. Сызбамен жұмыс. ( алдарына бірдей сызба таратылады)
Мұғалімнің көмегімен бірге орындау.

1. Жұмыртқа - дернәсіл - қуыршақ - имаго (яғни ол ересек күйге айналуы)
2. Жұмыртқа - дернәсіл - қуыршақ - имаго (яғни ол ересек күйге айналуы)
3. уылдырық - дернәсіл (шабақ)- балық
4. жұмыртқа - дернәсіл - бақа
5. жұмыртқа - балапан - құс.
ҮІІІ. Қорытынды:

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

- Балалар осы сызбада өз баласына қандай жануарлар тобы өз баласына қамқорлық жасай алмайды?
- Неліктен?
* 99 беттегі мына жануарлар тобы өз ұрпағына қамқорлық жасай алады ма?- Қалай?- Бақылап, байқағандарың бар ма? (өз ойлары)
- Жылқы баласын 10 ай көтереді. Қой 5 ай.
- Жақсы балалар мен ойлаймын біз бүгінгі сабақтан біраз мағлұматтар ойымызға түйіндедік деп. Жануарлардың өз тіршілігі үшін бейімділіктері өте көп. Бәрін айтып тауысу қиын. Сондықтан да біз оларды танып, білім қана қоймай оларға қамқорлық жасауымыз қажет.
- Бүгінгі күнге ризасыңдар ма?
- Бүгінгі сабаққа ризасыңдар ма?
- Бүгінгі келген қонақтарға ризасыңдар ма?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Жануарлардың бір-біріне қайырымдылығы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: оқушыларда жануарлар тіршілігі жайлы түсінік қалыптастыру, жануардың тіршілігін сақтау - табиғаттың өзі қалыптастырған бейімділік екенін түсіндіру.
Дамытушылығы: қосымша деректер арқылы оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру, сөздік қорларын байыту, шығармашылық ізденіске бағыт беру.
Тәрбиелігі: жануарлар арасындағы қамқорлықты негізге ала отырып, сыйластыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Түрі: дамытпалы сабақ
Әдісі: ой шақыру, ой қозғау, топтастыру, сұрақ - жауап, түсіндіру т. б.
Көрнекілігі: интерактивті тақта, жануарлар суреті, сызбалар, тест тапсырмалары.
Пәнаралық байланыс: ана тілі, бейнелеу өнері, қазақ тілі, математика

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

. Үй тапсырмасын сұрау. 1. Сабақ басталғанға дейін бәріне бірдей көріну үшін балалардың салған суреттерін іліп қою. Мұғалім бір суретті таңдап алып, сол суреттің авторы не салғанын, не туралы оқығанын айтады. Осылайша 3 - 4 сурет талданады.
2. Өткен сабақты бекіту: - Егер жануарлар көбеймесе, табиғатта не өзгеріс болар еді?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

ІІІ. Жаңа сабақ. 1. Кіріспе.
«Ой шақыру». Қайырымдылық деген не? (оқушылар жауабы тыңдалады)
«Топтастыру».
Достық
Жанашырлық
Қамқорлық
Қайырымдылық
Бауырмалдық
Көмек беру
Мейірімділік

- Қайырымдылық адамдардан басқа тағы нелердің арасында болады? (оқушылар жауабы)
- Жануарлар бір - біріне көмек көрсететін ертегілерді есімізге түсірейікші («Мысық, әтеш және түлкі», «Үйшік»)
- Олай болса, балалар, жануарлардың бір - біріне қалай көмек көрсететіні жайлы білетін боламыз. Ол үшін «Жануарлардың бір - біріне қайырымдылығы» тақырыбын оқиық.
2. Мағынаны тану. Мәтінмен жұмыс жасалады. Ол үшін мәтінді үш бөлікке бөліп, үш топ оқушыларына іштей оқу тапсырылады.
1 - топ. Түлкі, іс - әрекеті.
2 - топ. Арқар, суыр, шақшақайдың достығы.

3 - топ. Риясыз көмек.
Слайдты пайдалана отырып әр топтан бір оқушы шығып, түсінігін айтады.
3. Сөздік жұмыс. (Дәптермен жұмыс) Тұзақ - құс, аң ұстау үшін қылдан есіп жасалатын құрал;
Шақшақай - ақшыл, сұр торғай;
Риясыз - адал
4. Суретпен жұмыс. А) Суыр, арқар және шақшақайдың бір - бірімен тығыз байланыста тіршілік етуі.
Ә) Адам мен жануарлар арасындағы қайырымдылық.
Б) Жануарларды қорғау - басты міндетіміз. Қазақстанның Қызыл кітабында қорғауға алынған жануарлар туралы айтып өту.

5. Деректер мен дәйектер. (слайдта)
Дельфин - сүтқоректі жануар, суда өмір сүреді. 30 - 40 - тан үйір болып жүреді. Суға батқан адамға жәрдем береді. Бір дельфин Жаңа Зеландиядағы теңіз бұғазынан кемелердің өтуіне 30 жылдай көмектескен. Дельфин - достыққа құштар, ойыншыл жануар.
Қарлығаш - еңбеккер құс. Қарлығаш есімді қыздар көп. «Адам үй салуды қарлығаштан, өрмек тоқуды өрмекшіден үйренген» деп, Демократ айтып кеткен. «Қарлығаштың ұясын бұзған адамға қырық түрлі пәле жолығады» деген жорамал бар.
Аққу - көлдің көркі. Аққу жүрген көл таза. Қыз балалар сәнденіп, таза жүруді аққудан үйренген. Аққу туралы қандай қанатты сөздер бар? (Аққуды атпайды, киесі ұрады. Аққумен дос болсаң, жүрген жерің пәк болар.)
Арыстандар. Арыстанның адамға пайдалы жағы бар, ең алдымен олар хайуанаттардың ауру, әлсіздерін жейді. Сондықтан жұқпалы аурулар кең таралып кете алмайды. Қазір арыстанды аулауға тыйым салынған.
6. Шығармашылық тапсырма. Үш топтан үш оқушы шығып, үш түрлі геометриялық фигура таңдап алады. Ол фигураның артында салынған жануарды басқа оқушыларға сипаттап жасырады.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

7. Сен білесің бе? (Мақал - мәтелдер)
- Достық, қайырымдылық, мейірімділік туралы қандай мақал - мәтелдер білесіңдер?
Біз деген - көмек,
Сіз деген - әдеп.

Қайырымсыз сұңқардан,
Қайырымды тұрымтай артық.

Қайыр қылсаң бүтін қыл.
Ел алғысын алсаң, елеулісі боларсың. Т. б.

ІҮ. Ой қорыту: - Сонымен біз бүгінгі сабақта не білдік? (адамдар ғана емес, жануарлар арасында қайырымдылық барын білдік)
- Енді дұрыс жауапты табыңдар: (тест)
1.. Қанқыздың реңі қандай?
А) сақтандырғыш
ә) бүркеніш
б) қорғаныш

2. Үш дос жануарды ата:
А) түлкі, қоян, қасқыр
ә) аю, жолбарыс, борсық
б) суыр, арқар, шақшақай

3. «Қайырымдылық» сөзіне мағыналас сөзді тап:
А) жауыздық
ә) мейірімділік
б) қатыгездік
«Жануарлар тіршілігі» бөлімі бойынша шолу жасау: (сұрақтар)
1. Жануарлар тіршілігіне қажетті жағдайларды ата.
2. Көзі жоқ өмірі жарық көрмейтін жануар.
3. Шөлге төзімді жануарлар.
4. Жыртқыштар қорегін қалай аулайды?
5. Көбелектің реңі қандай?
6. Аңдар неге жуынады?
7. Бунақденелілер иісті қандай мүшесімен сезеді?
8. Көбелек тамақтың дәмін қалай сезеді?
9. Құстарға өз тұмсығының маңызы қандай?
10. Өз ұрпағына қамқорлық жасамайтын жануарларды ата.(бунақденелілер, балықтар, бақалар)

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Адам және өсімдіктер мен жануарлар

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға адам мен жануар және өсімдіктің бір-бірімен тығыз байланысы туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Танымдық әрекетін, шығармашылық және ойлау қабілетін, сөйлеу мәдениетін дамыту.
Тәрбиелік: Табиғатты қорғауға, жануарлар мен өсімдіктерді аялай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Дамыта оқыту.
Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, түсіндіру, өзіндік жұмыс т. б.
Көрнекілігі: Суреттер, сызбалар, слайд, кеспе қағаздар т. б.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Таныстыру.
Біз қандаймыз, қандаймыз,
Шұғылалы таңдаймыз.
Күлімдеген күндейміз,
Еш уайымды білмейміз.
Қызығушылығын ояту.

Жұмбақтар жасыру.
Тәтті көрсе бас салар,
Айнымайды баладан
Үп - үлкен боп жасқанар
Кіп-кішкентай арадан (аю)

Белестен шапқан бесті ат,
Бүкір келген желісті ат,
Бейғам елді іздейді,
Малдан күдер үзбейді? (қасқыр)

Кезікті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар? (түйе)
Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар.
Төрт жылтырмағы бар.
Бір шыбыртқысы бар. (сиыр)

(Мұғалімнің түсінігі) (слайдтан суреттер көрсету)
«Қызыл кітапқа» енген жануарлар

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

ІІ. Сараланған бөлім
Операциялық - орындаушылық кезең
1 - тапсырма
2 класс.
Оқулықпен жұмыс. Мәтінді оқып шығу.
Кеспе қағазбен жұмыс.
№1. Өсімдіктер өсу үшін не керек?
№2. Жануарларға қажетті жағдайларды ата?
№3. Адамға өмір сүру үшін не керек?
№4. Үй жануарларын ата?

Бағалау парағы.
3 класс.
Өзіндік жұмыс.
Карточкалармен жұмыс
№1. Жануарлардың топтарын атап жазыңдар?
№2. Адамдарға қандай жануарлар пайдалы?
№3. Төрт түлік туралы мақал-мәтел жаз?
№4. Қорғауға алынған қандай жануарларды білесің?
Бағалау парағы.
2 - тапсырма.

3 класс.
«Сурет әлеміне саяхат»
(Әр оқушы қалаған өсімдіктің немесе жануардың суретін салу)
Бағалау парағы.
3 - тапсырма
2 класс
Ойын: «Жануарлардың төлін табу»
3 класс
Ойын: «Жануарлар қайда мекендейді?»
Бағалау парағы.
4 тапсырма.
2 класс
Өзіндік жұмыс. (Суретті кеспемен жұмыс)

3 класс.
Зымыран сұрақтар.
1. Қоршаған дүние дегеніміз не?
2. Бір жылда неше ай бар?
3. Өсімдіктердің топырақ астындағы бөлігі не?
4. Қандай өсімдіктер қыста жап - жасыл болып тұрады?
5. Балықтың мекені?
6. Өрмек тоқитын бунақденелі?
7. Қай жануар үйін өзімен бірге алып жүреді?
8. Қай жануар жер астында тіршілік етеді?
9. Жазда сұрғылт,
Қыста аппақ?
Бағалау парағы.

ІІІ. Кіріктірілген бөлім.
Рефлексиялық - бағалау кезең
5 - тапсырма
2 класс Топтық жұмыс
«Жануарлардың қорегін тап?»
3 класс
(Өз бетінше жұмбақ құрастыру)

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

6 - тапсырма
Тест
2 класс
1. Адам өміріне не қажет?
А) су, тамақ, жарық, ауа, жылу
Ә) су, қыс, жел, аспан, ауа
2. Үй жануарларын тап?
А) түлкі, қасқыр, аю
Ә) түйе, сиыр, ешкі
3. Өсімдік неше топқа бөлінеді?
А) 2
Ә) 3
4. Жануарлар, өсімдік, адам қандай табиғатқа жатады?
А) тірі табиғат
Ә) өлі табиғат
5. Бұзау қай малдың төлі?
А) ешкі
Ә) сиыр

3 класс
1. Адам өміріне не қажет?
А) су, тамақ, жарық, ауа, жылу
Ә) су, қыс, жел, аспан, ауа
2. Адам суды, жарықты, тағамды қайдан алады?
А) аспаннан
Ә) табиғаттан
3. Жердің бетіндегі өсімдік өсетін борпылдақ, жұмсақ қабат?
А) құм
Ә) топырақ
4. Ауаны ластайтын жәйттар?
А) түтіндер, газдар
Ә) ағаштар
5. Сүтқоректілерге қайсысы жатады?
А) балық, құс
Ә) сиыр, бұғы
6. Жыртқыш аңдарды тап?
А) арқар, құлан, түйе
Ә) қасқыр, түлкі, аю
2, 3 - сынып
Тест жауаптары: 1)А, 2)Ә, 3)Ә, 4)А, 5)Ә, 6)Ә

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Өсімдіктер мен жануарлардың «Қызыл кітабы»

Мақсаты

А) Қазақстанда жойылып кету қаупі төніп тұрған жануарлар, өсімдіктер, құстарға тоқталып, «Қызыл кітап» туралы түсінік беру;
Ә) Табиғатты қорғау мақсатында құрылған қорықтар, «Қызыл кітап» туралы түсініктерін дамыту;
Б) Табиғатқа қамқорлықпен қарауға, оны аялауға тәрбиелеу; экологиялық тәрбие беру.
Түрі: дәстүрлі
Типі: аралас
Көрнекілігі: интерактивті тақтада дайындалған слайдтар, буклеттер, «Сен білесің бе?» атты кітапшалар.
Әдіс-тәсілдері: сұрақ - жауап, көрнекілік, баяндау, әңгімелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

«Адам және өсімдіктер мен жануарлар» тақырыбы бойынша мазмұнын сұрау.
Қай жануар адамға пайдалы екенін сызбаға түсіргендерін тексеру.

ІІІ. Үй тапсырмасын қорытындылау
- Балалар, ендеше, мына сөзжұмбақты шешейік. (Шешуі: жүзім, алма ананас, қауын қарбыз, қияр) сөзжұмбақтың ортасындағы ерекшемен белгіленген сөзді оқиық. Қандай сөз шықты? (жануар)
Ендеше, бүгінгі сабағымыз өткен тарауда оқып, танысқан жануарларды қорғау туралы болмақ. Тақтадағы көрсетіліп тұрған суреттер қай топқа жатады?
1) құстар
2) балықтар
3) қосмекенділер
4) жорғалаушылар
5) сүтқоректілер
6) жәндіктер

IV. Жаңа сабақ
Ребусты шешейік. Егер дұрыс шешсек, бүгінгі тақырыбымызға байланысты сөз шығады. Ребустың шешуі: қызыл.
- Қызыл түс нені білдіреді?
- Қызыл түс қауіп сақтанудың белгісі.
- Қызыл кітап не үшін керек деп ойлайсың? (Оқушылардың жауабы тыңдалады).
- Қызыл кітап - қауіптің дабылы және тірі табиғатты сақтау үшін күрестің нышаны.
1948 жылы дүниежүзінің ғалымдары халықаралық табиғатты қорғау одағын құрды. Бұл одақ жойылып бара жатқан жануарлар туралы тұңғыш кітап шығарды. Кітап деректердің «Қызыл кітабы» деп аталады. «Қызыл кітап» деген атауды ағылшын зерттеушісі Питер Скотт ұсынды.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

- «Қызыл кітапқа» енген жануарлар мен өсімдіктердің кейбіріне тоқталып өту.
Құлан - сырт пішіні жылқы мен есекке ұқсайды. Бұрын далада еркін жүрген, қазір бұлардың саны азайған, қорғауға алынды.
Арқар - тау ешкісі, түсі қоңыр сұр, мүйізі үлкен иілген. Еті дәмді болған соң көп ауланған, қазір саны өте аз, қорғауға алынған.
Дуадақ - қазақ даласының көркі. Өсімдіктермен, жәндіктермен қоректенеді. Тез жүгіреді. Адамдар көп аулап азайған, қазір қорғауға алынған.
Жабайы қызғалдақ - Қазақстанның қалалары мен шөлдеріне сән береді. Көше қызғалдағының арғы тегі. Сонымен бірге, Қызыл кітапқа барыс, аққу, бүркіт, бірқазан, тырна, қызыл қасқыр, т.б. аңдар мен құстар кіреді.
Бүгінгі күні Қазақстанның Қызыл кітабына балықтардың - 16 түрі, қосмекенділердің - 3 түрі, жорғалаушылардың - 10 түрі, құстардың - 56 түрі, сүтқоректілердің - 40 түрі енгізілді.
Қара кітапқа мәңгілікке жойылғандар жазылады. Дронт, қанатсыз гагара, кезбе көгершін, мамонт, жойылып кетті.
Осы жойылып кету қаупі бар жануарлар мен өсімдіктер қорықтарда қорғалып, сақталады. (Тақтадан Қазақстанның қорықтарын көрсету.)
Біздің табиғатымыз өте бай. Бірақ оның байлығы шексіз емес, сондықтан оларды қорғау, сақтау керек! Қазақстанда он қорық бар.
Ақсу - Жабағалы, Барсакелмес, Үстірт, Наурызым, Қорғалжын, Батыс Алтай, Алматы, Марқакөл, Алакөл, Қаратау.

Сергіту сәті. Үй жануарларын айтқанда қол шапалақтаймыз.
Қоян, күшік, түйе, арыстан, сиыр, аю, қой.
Дәптермен жұмыс.
Дәптерге Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктерді теріп жазамыз.
Жануарлар: аққу, дуадақ, құлан.
Өсімдіктер: шырша, таусағыз, қызғалдақ

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

V. Сабақты бекіту. Шығармашылық жұмыс
Табиғатты сақтаңдар,
Құстарды атпаңдар.
Гүл жайнаған жерімді
Аялаңдар, сақтаңдар.

VI. Сабақты қорытындылау.
Табиғатты қорғау, оны сақтау туралы мақалдар, нақыл сөздер айту.
Мақалдар
«Бір тал кессен, он тал ек»
«Дәрі шөптен шығады, дана - көптен шығады»,
«Атаңнан мал қалғанша, тал қалсын»
«Сұлу жер құрақсыз болмас, таулы жер бұлақсыз болмас»
«Бұлақ көрсең, көзін аш»
«Жылап жүріп арық қазсаң,
Күліп жүріп су ішерсің»

Нақыл сөздер
«Туған жерге туыңды тік»
«Мың шыбық шаншып өсірсең -
Халқыңа орман салғаның.
Халқыңа орман салғаның -
Өзіңе қорған салғаның»

«Табиғат - тал бесігің, аяла, қорғай біл, тазалығын сақта!
Келешек сендердің қолдарыңда!»
VII. Үйге тапсырма:
Өсімдіктер мен жануарлардың "Қызыл кітабы" тақырыбын оқу
"Мен табиғат жанашырымын" тақырыбында сурет салу

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Сенің өмірің туралы заң

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:а)адам құқықтарын сақтау, өз құқықтары мен міндеттерін

білуге үйрету

ә)Оқушылардын шешім қабылдау әрекеттерін дамыту.

б)Отанын сүйетін, ұлжандылыққа, достыққа, жерін сүйетін

білімді ұрпақ тәрбиелеу

Сабақтың әдісі: түсіндіру, саяхат, топпен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан Республикасының Конститутсиясы, суреттер

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

1.Ұйымдастыру кезеңі:Кіріспе әңгіме.

2.Үй тапсырмасы.

1.Дүние жүзінің ғалымдары халықаралық табиғатты қорғау одағын қай жылы құрды?

2.Бұл одақ қандай кітап шығарды?

3.Кітап қалай аталады?

4.Ол кітап неліктен түрлі-түсті беттерге басылды?

5.Аю нелерге шабады?

6.Аю кімге қауіпті?

7.Халықаралық қызыл кітап неге аударылды?

8.Қызыл кітап нені білдіреді?

9.Қызыл кітап шыққаннан кейін дүние жүзінің көптеген елдерінде нелер құрылды?

10.Құланның сырт пішіні нелерге ұқсайды?

11.Бұрын құландар қалай жайылып жүрген?

12.Құландарға не жеткілікті болды?

13.Неге жайылымның аумағы қысқарды?

14.Ненін саны азайды?

15.Құлан қандай кітапқа енгізілді?

16.Адамдар оларға не жасай бастады?

17.Арқар қандай жануар?

18.Арқардың түсі, мүйізі қандай?

19.Арқарлар қайда жүреді?

20.Арқар не жейді?

21.Неліктен арқардың саны тым азайып кетті?

22.Қоқиқаз қандай құс?

23.Қоқиқаздар қайда топ құрап жүреді?

24.Олардың балапандары қандай?

25.Дуадақ нелермен қоректенеді?

26.Дуадақ неліктен сирек кездесетін түрге айналды?

27. Қазақстанның далалары мен шөлдеріне қандай өсімдік сән береді?

28. Қарақұйрықтың денесі,аяғы қандай?

29.Оны неге қарақұйрық деп атаған?

30 Елімізде олардың қанша түрі бар?

31.Олар неліктен азайып кетті?

32.Біздің елімізде не туралы заң бар?

33.Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктерді ата?

Сонымен, балалар «Қызыл кітіпқа»жойылып, азайып бара жатқан жануарларды енгізсек, жасыл кітапқа өсімдіктер кіреді.

Ал, енді мүлдем жойылып кеткен құстарды яғни, бұрын болған қазір жоқ, оларды тек қара кітап беттерінен, мұражай, архивтерден ғана көре аламыз. Олар қара кітап тізімінде .

Енді балалар, осы «Қызыл кітапқа» енген жануарлар қара кітапқа енбеу үшін не істейміз?

Балалардың ойын білемін,пікірін тыңдаймын.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Біздің елімізде 1995 жылы 30- тамызда ҚР Конституциясы қабылданды. Бүгінгі жетістіктеріміздің барлығы да осы Ата заң негізінде қалыптасты.

Жаңа сабақ «Сенің өмірің туралы заң»

Оқушының міндеттері мен құқықтарымен танысамыз. ҚР Конституциясы 9 бөлімнен 98 баптан тұрады.

7-бап: ҚР -ғы мемлекеттік тіл - қазақ тілі.

15- бап: Әркімнің өмір сүруге құқығы бар.

10-бап: Республиканың азаматын ешқандай азаматтығынан айыруға, сондай-ақ оны Қазақстаннан тыс жерлерге алыстатуға болмайды.

11-бап: Республика өзінің азаматтарын қорғайды және оларға өз елінде де тыс жерлерде де қамқорлық жасайды.

16-бап:Әркімнің өзінің жеке басының бостандығын құқығы бар.

17-бап:Адамның қадір-қасиетіне қол сұғылмайды.

24-бап:әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп тандауына құқығы бар .

29-бап: ҚР азаматтарының денсаулығын сақтауға құқығы бар.

30-бап: Азаматтардың мемлекеттік оқу орындарында тегін орта білім алуына кепілдік беріледі. Орта білім алу міндетті.

34-бап:әркім республикасының мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге міндетті.

36-бап:ҚР қорғау-оның әрбір азаматының қасиетті парызы мен міндеті.

38-бап:ҚР азаматтары табиғатты сақтауға және табиғат байлықтарын ұқыпты қарауға міндетті.

1-аялдама «Сауат ашу»

1.Конституция- ҚР азаматтарының құқықтары мен міндеттері белгіленген құжат.

2. Құқық- қоғамдағы адамдардың өзара қарым- қатынасын реттейтін ережелер.

3. Міндет- адамдар бұлжытпай орындауға тиісті тәртіп пен қарым- қатынасқа қойылатын талап.

4. Адамзат- жеке тұлға

5. Туу туралы куәлік- бұл баланың негізгі құжаты.

Құқықтары:өмір сүруге, білім алуға денсаулық сақтауға,мамандық таңдауға,демалуға,отбасында тәрбиеленуге

Міндеттері:білім алуға,ана тілдің тазалығын сақтауға,тәртіп сақтауға,зиянды заттардан аулақ болуға,мектеп мүлкін сақтауға,үлкендерді сыйлауға және т.б.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Оқулықпен жұмыс:114-беттегі мәтінді оқыту ,сұрақтарға жауап беру,шығармашылық тапсырманы орындау.

Мәтіннің бірінші бөлімін оқыту.

-Адам өмірге келгеннен бастап оның өмірін,денсаулығын,тыныштығын қорғайды.

-Адам өмірін,денсаулығын Ата заң қорғайды.

Мәтіннің екінші бөлімін оқыту.

-Әр оқушы мектеп табалдырығын аттағанынан бастап нені білуі керек?

-Оқушылар Конституцияда жазылған құқығы жайлы білуі керек.

Құқық бойынша мектеп оны ақысыз оқытады.Біздің борышымыз жақсы оқу,терең білім алу.Ата заң еңбек ету,мамандық таңдау құқықтарын қамтамасыз етеді.

Сызба:Ата заң білім алу еңбек ету .

- Балалар,Конституцияда сендерге үлкен қамқорлық жасалған.Оны дұрыс пайдалана білейік.

Топтастыру:

Екінші аялдама «Құқықтарымызды білеміз бе?»

1.Нұржан көзілдірік киеді,Бейбарыс оған күлді.Нұржанның қандай құқығы бұзылды?

2.Мехрибан Банудың сөмкесінен сызғыш алды.Мехрибанға қандай ақыл айтамыз.

3.Сабинины анасы інісіне қарау үшін сабаққа жібермеді.Оның қандай құқығы бұзылды?

Ал енді, балалар,ана тілі сабағында өткен «Шибұт,Қылмойын,Қарынбас» ертегісінен үзінді.Бұл азаматтар қандай қылмыс жасады?

Үшінші аялдама «Өлең құрастыру»

Мына тірек сөздерді пайдаланып өлең құрастыр

Айтпаймыз

Сатпаймыз

Қорғаймыз

Ақтаймыз

Бекіту кезеңі:

Қорытынды сұрақтар

1.Біздің еліміздің негізгі заңы?

2.ҚР Конституциясы қашан қабылданды?

3. ҚР Конституциясына келер жылы неше жыл болады?

4.Конвенсия деген не?

5.Тегін білім алу ,бұл не?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Адам құқығының жалпыға бірдей Декларациясынан үзінділер.

Мақсаты

Мақсаты: Білімділік - оқушылардың құқықтық білімін жетілдіру, құқықтық білім әр адамның ісі екенін ұғындыру, адам құқығы туралы Денкларация шарттарын меңгерту;
Дамытушылак - оқушылардың ой-өрісін дамыту, белгілі бір пікір айтуға, тұжырым жа-
Сауға үйрету, есте сақтау қабілетін жетілдіріп сөздік қорын молайту;
Тәрбиелік - оқушылардың бойына құқықтық, патриоттық, адамгершілік тәрбиені сіңіру.
Көрнекілігі: оқушылардың бала құқығы туралы салған суреттері.
Кіріспе.
Қазіргі уақытта оқушыларға құқықтық тәрбие беру өте қажет. Ол оқушылардың
Ой-өрісін кеңейтіп, ойлау қабілеттерін дамытады, өз пікірін айтуға, тұжырым жасауға үйретіп, патриоттық тәрбие береді.
Әрбір адам өзінің құқықтары мен бостандықтарын қорғайтын заңдарды білу керек. Сондай-ақ заң адамға міндеттер жүктейді. Адам басқалардың құқықтарын бұзбауы, олардың өміріне, денсаулығына, ар-намысына қол сұқпауы керек. Адам түрлі жағдайда өмір сүреді: отбасында, жұмыста, мектепте, көпшілік жерде. Барлық жерде белгіленген тәртіп бар, соны сақтау керек. Адамның қоғам мен мемлекет алдындағы міндеті: мемлекетті қорғау, салық төлеу, мемлекеттік рәміздерді құрметтеу т.б.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Мұғалім: Бақытжан, Нүрлан, сендердің бұл құқықтарың дұрыс емес. Өздерінің жеке бастарыңның қажетін ойлап бір-бірлеріңе тіл тигізу адамгершілікке жатпайды. Әркім өз құқығын дұрыс түсінуі қажет. Әрине сендердің әрқайсың оқуға, білім алуға, ойнауға, дем-
Алуға құқықтарың бар, бірақ барлық мәселені ақылмен шешу керек.
Автор: Сынып жетекшіміз дауды шешіп, Бақытжан мен Нұрланға бірінші қатардағы мұ-
Ғалім үстеліне жақын бір партадан орын иеленуді ұсынды. Ал таласқан орын бос қалды.
Осы көріністен кейін «Құқық» тобына мынадай сұрақ қойылды.
1. «Менің құқығым» деген ұғымды қалай түсінесіңдер?
2. Бақытжан мен Нұрланның арасындағы дауды сендер қалай шешкен болар едіңдер?
1. Егер екеуінің біреуі нашар көріп, алдыңғы партаға отырғысы келсе, онда ол оның
Құқығы деп ұғынған болар едім.
2. Бізге орнымызды сынып жетекшіміз әлі бекітіп үлгермеген еді. Сондықтан олар өз
Құқықтарын дәлелдей алмады.
3. Бақытжан Нұрланның партасына таласып өктемдік көрсетті. Ол жай ғана сыпайы түрде орнын отыруға сұраса, Нүрлан да берер еді.
4. Бұл жерде Бақытжанның Нұрланға өктемдік көрсетуге құқығы жоқ.
«Құқық» тобы өздерінің салған суреттері жайлы айтып. «Адам» тобы суреттер туралы, адам құқығы мен бостандығы туралы Деклорация баптарына сүйене отырып жауап береді.
1.Өз ойымды айтуға, қалаған тілімде жазуға, сөйлеуге, оқуға құқығым бар.
2.Мен өз туып өскен жерімде тұруға, оны қорғауға, тұратын мекенімді таңдауға құқығым бар.
3.Мен өзіме рұқсат етілген істердің бәрін орындауға құқылымын және өзіме тиісті заттарды иемденуге құқығым бар.
4.Тек жақсы істерді істеуге құқылымын, жаман істерді істеуге құқығым жоқ деп түсінемін.
«Біз неге құқылымыз?» ойыны
1.Құқық деген не? (Мемлекет шығарған немесе бекіткен тәртіп ережелерінің жиын-
Тығы.)
2.Құқық немен қорғалады? (Заңмен қорғалады.)
3.Адам құқығының қорғалуы қай жерде бастау алды және қай жылы? (1789 жылы
Франция елінде)
4.Жер бетіндегі әрбір адам қандай құқықтар мен бостандықтарға ие болатынын біз
Қандай құжаттардан көре аламыз? (Адам құқықтары мен бостандықтары туралы жалпыға бірдей Деклорациядан көре аламыз.Ол 1948 ж. 10 желтоқсанда қабылданды.)
5.Адам құқықтары мен бостандықтары туралы Декларацияны қандай ұйым қабылдады? (Біріккен ұлттар ұйымы, БҰҰ)
6.БҰҰ-ның мақсаты не? (БҰҰ-ның мақсаты: әлемде бейбітшілікті сақтау, адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау.)
7.Қазақстан БҰҰ-ға қай жылы мүше боп кірді? (1992 ж. 2 наурыз)
8.БҰҰ адам құқығына байланысты қандай халықаралық шарттар қабылдады?
(Бала құқығы туралы Конвенция)
9.Бала болып кімдер саналады? (18 жасқа толмағандар бала болып саналады)
10.Бала құқығы туралы Конвекцияға Қазақстан Президенті қай жылы қол қойды?
(1995 ж. Нью-Иорк қаласында 156-мемлекет болып қол қойды.)
11.Қазақстанда жетім және мүгедек балалардың құқығы қалай қорғалады? (Жетім жә-
Не мүгедек балалардың құқығын қорғауды мемлекет өз қарауына алды және ол үшін 1992 ж. «Бөбек» қоры құрылған. «Бөбек» қорының президенті - Сара Назарбаева)
12. Деклорация дегенді қалай түсінесіңдер? (Үкіметтің, саяси партияның, халықаралық ұйымның аса маңызды мәселесі)
13.Деклорацияда адам құқығы туралы не айтылған? («Барлық адам құқылы және азат болып туады.Барлық адамға ақыл-ой берілген, сондықтан бір-бірімен бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс» деп 1-ші бапта айтылған.)
14. Адам құқығы жат елде жүрсе қалай қорғалады? («Әр адамның құқығы қайда жүрсе де заңмен қорғалады» деп Деклорацияның 6-бабында айтылған)
15. Адам құқығы қандай жағдайда бұзылады? (Соғысып жатқан кездерде адам құқығы бұзылады)
16.Біздің елімізде адам құқығы бұзылған қандай кезеңдерді білесіңдер? (1630-33 ж.ашар
Шылық, 1937-38 ж. Қуғын - сүргін, 1986 ж. Желтоқсан оқиғасы)
17. Құқық туралы заңдарды қандай орган шығарады? (Парламент шығарады)
18. Деклорацияда жарияланған біздің құқықтар мен бостандықтарды кімдер пайдалана алады? (Деклорацияның 2-бабында «Әрбір адам пайдалана алады?» делінген)

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Біздің Отанымыз

Мақсаты

Сабақтың тақырыбы: Біздің Отанымыз.
Сабақтың мақсаты: 1. Отан - Қазақстан, туған елі туралы түсініктерін кеңейту. Отан - өзінің тұратын, өмір сүретін жері ретінде түсіндіру.
2. Оқушылардың ой-өрісін, сана сезімін дамыту. Туған ел, Отан туралы оқушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыру, сөздік қорын молайту, есте сақтау қабілеттерін арттыру.
3. Оқушының еліне деген сүйіспеншілігін, мақтаныш сезімі арқылы патриоттық тәрбие беру.
Сабақтың түрі: Дамытушылық сабақ.
Сабақта қолданылатын әдістер: ой қозғау, қызығушылықты ояту, мағынаны таныту, ой толғаныс, Жигсо. 1.
Сабақтың көрнекілігі: Карта, деңгейлік тапсырмалар салынған конверттер, Конституция кітапшасы, жазылған мақал-мәтелдер, суреттер.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

- Балалар, бізге қонаққа алтын балық та келіпті. Ол текке келмепті. Ол айтады: - «Мен баяғыда шалдың көптеген тілектерін орындаған едім, бірақ кемпірі қанағат етпей мені ренжіткен еді. Енді сендер менің тілектерімді орындаңдар. Сонда мен де сендердің барлық тілектеріңді орындаймын».
Мұғалім: - Келісеміз бе, балалар?
- Олай болса, алғашқы 3 тілегі үй тапсырмасы бойынша. (үйге берілген тапсырма: Адам құқығының жалпыға бірдей декларациясынан үзінділер тақырыбы бойынша тексеру. )
1. Деңгейлік тапсырмалар орындау. (конвертке «3», «4», «5»-тікке арналған сұрақтар салынған. Оқушылар таңдағандарын алып, жауап береді.

Қызығушылықты ояту

«3»-тік сұрақтары: 1. Конституция деген нені білдіреді?
2. Конституция қай күн?
3. Заңды кімдер шығарады?

«4»-тік сұрақтары: 1. 26-бапта не жазылған?
2. Заңда жазылмағандардың бәрін адамдар сақтамаса не болар еді?
3. Қатал қатынас жасау деген не?

«5»-тік сұрақтары: 1. Мектептегі тәртіп ережесін сақтауға ережелер құра.
2. 19-бапта не айтылған?
3. Адамдар бір-біріне қатал қатынас жасамау үшін не істеу керек?
4. Өзің оқыған кез-келген ертегі, әңгіме немесе көрген фильмдерінде адам құқығының бұзылғаны туралы айт.
2. Декларацияның қай бабына сәйкес келеді?
Үйден салып келген суреттері бойынша бір-бірінікін шешеді.
3. Үйде дайындап келген көріністері бойынша 2 топ бір-бірінікін шешеді.
Мұғалім: Жақсы балалар. Алтын балық үй тапсырмасы бойынша риза.

1. Ой қозғау.
Мұғалім: Балалар, мен өлең жолдарын оқимын, мұқият тыңдаңдар.
Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем.
- Бұл өлең не туралы?
- Отан туралы.
- Ендеше, балалар бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы: Біздің Отанымыз.

2. Қызығушылықты ояту. Отан туралы бұрынғы білетіндерін. (оқушылар айтады, мұғалім тақтаға жазады. )

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

4. Мәтінмен жұмыс. ЖИГСО 1 әдісі.
Әр топ бөлімдерге бөліп оқиды. (4 бөлім) Өз оқығандарын ретімен бір-біріне айтады.
Сөздікпен жұмыс: Отан деген сөзді басқа қандай сөздермен алмастыруға болады?
Туған жер, Атамекен, Туған өлке. (осы сөздерді дәптерге жаздырту).
5. Топпен жұмыс. 1топ: Отанымыздың байлығы туралы айту. 2 топ: Ауылым.
6. Инсерт әдісі.
Бұрынғы білетінім
Жаңа білім
Оқушылар жазады.

7. Венн диаграммасы.
Қазақстан -------------------- Ауылым

Ойын. Әріп теру. Отан деген сөздің әр әріптен өз Отанын қорғайтын азамат қандай болу керек? Соған байланысты сөздер ойлайық.
О - оқымысты, Отан сүйгіш.
Т - тәртіпті, талапты.
А - ақылды, адал.
Н - намысшыл, нағыз ер.
Мұғалім: Балалар, сендер тәуелсіз Қазақ елінің ең жас ұланысыңдар. Сондықтан өз жерің мен өз еліңді әкелерің мен аталарың сияқты қадірлеуге, сүюге, қорғауға тиіс екендеріңді есте сақтаңдар!
Үйге тапсырма: «Біздің Отанымыз» мәтінін оқу. Отан туралы мақал-мәтелдер жинау. Отан туралы өлең құрау.

Қорытынды: - Сабақ ұнады ма?
- Сабақта не істедік?
- Кімнің жауабы ұнады?
- Маған да сендер ұнадыңдар. Сабаққа жақсы қатыстыңдар. (бағалау)

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Халықтар достығы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: Қазақстан Республикасынында тұратын халықтар достастығының принциптерін білу.

Оқушылар өз ұлтын атайды және таныстырады.

Оқушылар достық және өзара көмек туралы мақал-мәтелдерді оқып бағалайды.

Оқушылар саяхат жасап, ұлттық дәстүрлері мен тағамдарының тұсаукесерін жасайды.

Көрнекілігі: «Қазақстан - көп ұлтты мемлекет» атты плакат, суреттер, мақал-мәтелдер жазылған плакаттар

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Шаттық шеңбер (бір-біріне жақсы тілектер, «Ризамын» әнін айту)

Үй тапсырмасын тексеру.

Оқушылардан тірек сызба арқылы «Біздің Отанымыз» тақырыбын тексеру.

Мейірімді халқымыз Бірлігіміз Достығымыз

Әнұранымыз Туымыз Елтаңбамыз

Президентіміз Жасыл орманымыз

Байтақ даламыз Біздің Отанымыз Әсем қалаларымыз

Өзен-көлдеріміз Тау-қырларымыз

Мұнай Бидай Алтын

Зауыттар Фабрикалар Оқу орындары

Кіріспе әңгіме.

- Қазақстан Республикасының байырғы халқы - қазақтар. Қазақтардан кейін сан жағынан көп халық - орыстар. Басқа ұлттардан немістер, татарлар, өзбектер, ұйғырлар, кәрістер, украиндар, т.б. бар.

Қазақ халқы ежелден достықты қадір тұтқан. Сондықтан әр жылдарда біздің елімізге қоныс аударған халықтарды қошеметпен қарсы алған, сыйлаған. Басқа ұлттармен бірлік пен татулықта ғұмыр кешуде. Ата-бабаларымыз «Бірлік бар жерде тірлік бар» деген нақыл сөзді бекер айтпаған.

Мемлекеттік тіл - қазақ тілі.

Негізгі бөлім.

«Достық деген сөзді қалай түсінесің?» тақырыбында пікір - талас өткізіледі. Оқушылар өздерінің ойларын ортаға салады.

Мағынаны тану

Жаңа сабақ. Біз бүгін «Аялдама» ойыны арқылы тақырыпты ашуға тырысамыз.

1-аялдама: «Шаңырақ»

Оқушылардан ҚР қандай ұлттар тұратындығын сұрап, карточкадағы жазылған ұлттарды шаңырақ астына орналастыру.

2-аялдама: «Ұлттық тағамдар» әр ұлттың тағамдарын атайды.

3-аялдама: «Ұлттық киімдер» Қандай ұлттар көрсетілгенін атап шығуды ұсыну. Егер балалар ұлт өкілдерін костюмдері бойынша анықтай алмаса, мұғалім өзі атайды.

4-аялдама: «Аңыз» Бір қарт өзінің ұлдарына бір бума шыбықты сындыруды ұсынған. Ұлдары олай әуреленіп, былай әуреленіп бір бума шыбықты сындыра алмайды.

Қарт буманы шешіп, шыбықты бір талдап сындырып көруді ұсынады. Шыбықтар оп-оңай сынады.

Сонда ақсақалды қария: «Бірігіп өмір сүрсеңдер, сендерге де ешкімнің әлі келмейді ал жеке-жеке тұрсаңдар, әрқайсыңды біртіндеп құртады» дейді.

Міне, бұл халықтар достығының қаншалықты мықтылығын көрсетеді.

Оқушылардың пікірлерін тыңдау.

5-аялдама: «Әуендер» әр ұлттың музыкаларын тыңдап, «Дос болайық бәріміз» әнін айтқызу.

6-аялдама: «Мақал-мәтелдер» «Бірлігі жоқ ел тозады, бірлігі күшті ел озады» мақалының мағынасын оқушылардан сұрау. Мақалдың жоғалған сөзін табу.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

7-аялдама:«Сұрақтар»оқулықпен жұмыс

1. Халықтың мәдениетін не құрайды?

2. Қазақстанда тұратын ұлттарды атаңдар.

3. Барлық ұлттарды не біріктіреді? Мәтіннен тауып, оқу

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

АСТАНА-ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АСТАНАСЫ

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Астана қаласы және оның көрікті жерлері туралы мағлұмат беру

- Тақырып бойынша білімдерін жинақтай білуге үйрету;

-Отансүйгіштік,еліне,жеріне деген сүйіспеншілік қасиеттерін қалыптастыру

-Сыни ойлау дағдыларын қалыптастыра отырып,шығармашылық ізденіске баулу.

Қолданылатын модульдер: Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, АКТ, ОүБ және ОБ.Талантты және дарынды балаларды оқыту

Стратегиялық іс әрекет: Фишбон әдісі,синквейн әдісі

Күтілетін нәтиже:Оқушылар елордамыз-Астана жайлы коптеген ақпараттар білетін болады.

Оқушылардың топпен жұмыс жасай отырып, сыни ойлау арқылы бір-бірінеқарым-қатынастары нығайды

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Орындарынан тұрып сәлемдеседі жылы қабақты сезеді.Ортада шеңбер құрып бір-бірінің алақанын ұстап жылы лебіздерін білдіреді

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа тақырып бойынша не білетінін сұрайды.Астана қаласы туралы не білеміз?

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Жаңа тақырып бойынша не білетінін сұрайды.Астана қаласы туралы не білеміз?

Оқулықпен жұмыс

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1-топ.Астана қаласының тарихы

2-топ.Астана қаласының көрікті жерлері

3-топ.Астананың халқы

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Алматы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қазақстанның мәдени орталығы Алматы қаласы туралы мағлұмат беру, білімдерін жетілдіру;
Дамытушылық: Отанына деген мақтаныш сезімін туғызу, білімге құштарлығын арттыру, логикалық ойлауын, ауызекі сөйлеуін дамыту;
Тәрбиелік: Адамгершілікке отансүйгіштікке, білімділікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың типі : іскерлік пен дағдыны дамыту сабағы
Сабақтың әдісі. Топтастыру, «Бір айналым сөйлеу», і INSERT, сұрақ-жауап, ойын т. б.
Сабақтың көрнекілігі: бейнетаспа, суреттер, интерактивты тақта.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

І. Ұйымдастыру бөлімі:
А) сыныпты ретке келтіру;
ә) оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
- Балалар, өткен сабақта үйге қандай тапсырма берілді?
- Ал, кім дайындалып келді? (4-5 оқушыдан сабақ сұраймын)
- Жарайсыңдар, балалар! Енді осы білетіндерімізді жазып жіберелік

ІІІ. Оқушылардың қызығушылығын ояту.
- Балалар, бүгін біздер «Білім еліне» саяхат жасамақпыз. Бізге Білгішбек бағыт көрсетіп, саяхатымыздың қызықты өтуіне көмектеседі.
- Міне, өзі де келе жатыр.
- Сәлеметсіздер ме, балалар! Қалдарыңыз қалай? Менің алдыңғы сабақтағы жүктеген тапсырмама мұқият дайындалып келдіңіздер ме?
- Иә!
Балалар, Білгішбектің тапсырмасы қандай тапсырма еді? Мен ұмытып отырмын.
-«Менің Қазақстаным» тақырыбына шағын шығарма жазып келуге тапсырма берген болатын. (2-3 шығарма оқылады)

Мағынаны тану


ІҮ. Мағына тану
- Өте жақсы, балалар! Енді саяхатымызды жалғастырайық. Картадан бүгін біз танысатын қалаға бағыт көрсетемін. Бұл қай қала?
- Алматы қаласы!
- Ал, осы Алматы қаласы туралы не білеміз? (әңгімелеу)
- Енді, бейне сюжетке назар аударайық!
Сұрақтар: Қаланы неге Республикамыздың мәдени орталығы дейді екен?
Қалада қандай мәдени орталықтар бар екен?

2. Оқулықпен жұмыс
А) Мәтінді оқып беремін
Ә)Оқушылардың түсініп оқуы.
Балалар, даңғыл дегеніміз не екен?
- Алматы туралы білетінімізді сызбаға түсірелік:

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

ҮІ. Дәптермен жұмыс.
ҮІІ. Қорытындылау.
• Алматы Қазақстанның қандай қаласы?
• Ол қайда орналасқан?
• Алматыны неге мәдени орталық деп атайды?

INSERT әдісі
Білгенім
Үйренгенім
Үйренгім келеді

«Бір айналым сөйлеу» «Алматы»

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Қарағанды

Мақсаты

Білімділік: Оқушыларға Қарағанды - пайдалы қазбалардың қоймасы ретінде мағлұмат беру.
Дамытушылық: Сабақтың қызметін, маңызын меңгерте отырып өз ойларын айта алуға, қорытынды жасауға жасауға төселдіру.
Тәрбиелік: Табиғатты аялауға тәрбиелеу, ел байлығын үнемдеп пайдалануға үйрету.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, түсіндіру, жинақтау, тәжірибе жасау.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

І. Ұйымдастыру кезеңі:
Психологиялық дайындық
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
«Алматы» мәтінінің мазмұнын сұрау.
«Менің сүйікті қалам Алматы» тақырыбына эссе жазу.
ІІІ. Білімдерін жан - жақты тексеру.
1. Алматы деген сөздің мағынасы нені білдіреді?
2. Алматы қаласында қандай өндіріс орындары бар? Олар не өндіреді?
3. Қаладағы үлкен мұз айдынын ата?
Топтастыру
ІІІ. Жаңа сабаққа даярлық кезеңі.
Сөзжұмбақ шешу:
Топтастыру
ІҮ. Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі:
Тәжірибе жасау
1. Тас көмір кесегін қолыңа алып, сындырып көр.
Не байқадың?
Тұжырым: Тас көмір қатты.
2. Енді көмір кесегін балғамен ұр. Ол кішкене кесектерге бөлінеді.
Тұжырым: Тас көмір морт сынады.
3. Тас көмірді суға саламыз. Не байқадың? Суға бірден батып кетеді.
Тұжырым: Ол ерімейді. Себебі: Судан ауыр.

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Ү. Алған білімдерін жинақтау.
Ұйқасын тап.
Қарағанды --- бар көмірде
Көмір толған --- қаласы
Қасиет --- өмірде
Пайдалы ол --- даласы
- Мәтінді мұғалімнің оқуы.
- Оқушыларға оқыту
Сөздік жұмысын жүргізу.
Дәптермен жұмыс
Террикондар - латынша терра - жер, кон - конус.
Тас көмірден дәрі - дәрімек, бояу, пластмасса алынады.
Шығармашылық жұмыс
І топқа:
«Көмірлі өлке» тақырыбына эссе жаздыру.
ІІ топқа:
Бес жолды өлең
Көмір
Қара жылтыр қандай?
Жылтырайды, жанады, не істейді?--
------- ------ сөз тіркесі
---------

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Тест.
1. Қарағанды кен орнын ашқан кім?
а) Ыбырай Алтынсарын
ә) Апақ Байжанов
б) Серік Ахметов
в) Қаныш Сәтпаев
2. Тас көмірден қандай заттар алынады?
а) айран
ә) парта
б) дәрі - дәрмек
в) жіп
3. Қарағанды қай қаламен көршілес жатыр?
а) Алматы
ә) Жамбыл
б) Астана
в) Жезқазған
4. Қалада қанша ұлт өкілдері тұрады?
а) 113
ә) 301
б) 103
в) 143
5. Апақ Байжанов көмірді қай жылы тапқан?
а) 1934 ж
ә) 1845 ж
б) 1833 ж
в) 1823 ж

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Маңғыстау

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: Маңғыстау «қара алтынның» өлкесі екенін білу.
Міндеттері: Оқушылар барлық қазақстандықтар үшін Маңғыстау байлығының мәнін бағалайды.
Оқушылар пайдалы қазбаларды табу әдістерін көрсетеді. Оқушылар топқа бөлініп, сабақтың тақырыбы мен мақалдың арақатынасын белгілейді.
Көрнекілігі: жұмбақтардың шешуі болатын заттардың суреттері.
Сабақты өткізу әдістері: талқылау, топтық жұмыстар, сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Достығы жарасқан,
Сыйлы біз баламыз.
Келісіп бәрімен,
Татулық табамыз.
Бәріміз бір болсақ,
Бәрін де жеңеміз.
Күндей боп күлімдеп,
Таудай боп өсеміз.
Бақылау күнделігі бойынша жұмыс.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Оқушылар салып келген суреттерін сыныптың ішіне іліп қояды. Үш-төрт оқушының жауаптарын тыңдау.
Тірек білім, біліктілік және дағдының өзектілігі. топтық жұмыс. Тапсырма. Талқылау, жұмбақты шешу, жауабына сәйкес келетін суретті табу.

1-топ. Қара азбан дем алыс жоқ бақырады,
Қол жоқ, сансыз саусақ батырады.
Тісімен қара жерді быт-шыт қылып,
Жер үстін борандатып шарқ ұрады. (Трактор)

2-топ. Қалмайды бір-бірінен тағы озбайды,
Аяғын көз ілеспес ол қозғайды.
Үстіне не салсаң да тиеп алып,
Қара інген ботасы жоқ құр боздайды. (Паровоз)

3-топ. Ақ сұңқар құсым ағып келеді,
Дауысы жерді жарып келеді.
Жолына бояу жағып келеді.

4-топ Қара кілем бар жайлы,
Жақын етер шалғайды.
Ол қала мен қаланы,
Ел мен елді жалғайды. (Асфальт жол)
5-топ Мінезін оның түсінгем,
Ашуы тамақ пісірген.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Белінен қыссаң аузынан,
Ақуыз оның шығады. (Тіс пастасы)
Жұмысқа 3-4 минут беріледі. оқушылардың үш тобы көліктің бензинмен жүретінін дәлелдесе, қалған үш тобы мұнайдың құрамындағы заттың қайда қолданылатынын көздерін жеткізеді.
Сұрақтар:
1. Трактор, паровоз, ұшақтың мұнайға қандай қатысы бар? Олар немен жүреді? Өміріне өз үлесін тигізу керек.
2. Асфальт жол, газ, тас пастасын не біріктіреді?
Барлық нұсқаларды таңдау. Бұлардың бәрі мұнайға қатысты екенін оқушының өзі айтуын күту немесе сұрақтар арқылы жетелей отырып шығару.
Сұрақтар:1. Бензин неден жасалады? Оны қалай жеткізеді?
Сендер отынның қандай түрлерін білесіңдер?
Ал мен қар жуатын ұнтақ пен бензин ағайынды деп айтамын. Кім растайды немесе айтқанымды жоққа шығарады. ?
Оқушылардың ойларын тыңдау.

IV. Жаңа тақырып бойынша жүргізілетін жұмыстар. Тақырыпты және мақсатын хабарлау. Оқулықтың 124-бетіндегі мәтінді оқу. 124-беттегі суреттерді қарастыру, талқылау.
Сұрақтар:
1. Кім біледі: мұнай мұнараларын не үшін орнатады?
2. Сендер суреттен, кітаптардан көрдіңдер ме, мұнай мұнаралары қандай болады?
3. 124-125 бет, мәтінді оқу. 124-беттегі 1-2 азат жол.
Сұрақтар: 1. Жуатын ұнтақ пен бензин ағайындар деген менің пікіріме жауап таптыңдар ма?
2. Сендер өздерің үшін қандай жаңалық аштыңдар?
125-беттегі мәтінді аяғына дейін оқу.
Дәптерге сызба құрастыру. Біз Маңғыстау туралы не білдік? Тақтада және дәптерде төмендегідей сызба шығады:

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Маңғыстау
125-беттегі мәтінді оқуды жалғастырамыз және кестені жаңа мәліметтермен толықтырамыз.
1-2 оқушы кестедегі мәліметке сүйене отырып, Маңғыстау туралы айтып береді.
Ой-қиял. Топтық жұмыс. Тапсырма. Мақалдарды оқып, оныі бүгінгі тақырыпқа сәйкестігін анықтап беріңдер:
1. Ақыл-дария, ой-теңіз.
2. Ер елімен жақсы,
Жер кенімен жақсы
Талапты ерге нұр жауар.
Жұмысқа берілген уақыт 2 минут. Жауаптар мен пікірлердің тұсаукесері.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Каспийдің тірі алтыны

Мақсаты

Мақсаты: 1. Каспий теңізінің шаруашылық маңызы мен ондағы тіршілік ететін балықтар
туралы кең мағлұмат беріп, оқушылардың ой - өрісі мен білімдерін кеңейту.
2. Оқушылардың табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттыра отырып, шығармашылық қабілеттерін, өз білімдерін, қиялы мен ойлау деңгейін, сөйлеу дағдыларын дамыту.
3. Туған жерін, елін сүюге, байлықтарын қорғауға, өз елі мен жерінің нағыз азаматы болуға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту сабағы
Сабақтың түрі: дәстүрлі
Әдіс - тәсілдері: сын тұрғысынан ойлау стратегиялары, топпен жұмыс, сұрақ - жауап
Көрнекілігі: Қазақстан картасы, балықтардың суреттері, аквариумдағы балықтар,
консерві түрлері.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Сабақтың барысы
І Ұйымдастыру бөлімі
Оқушыларды түгендеу, сабаққа даярлау.

ІІ Жаңа сабақ
Мұғалім оқушылардың қызығушылығын арттыру мақсатында:
- Балалар, сендер қандай өзен - көлдер мен теңіз, мұхиттарды білесіңдер?
- Қазақстандағы өзен - көлдерді білесіңдер ме?
- Каспий теңізі қай жерде орналасқан?
- Кім картадан көрсете алады?
(Картамен жұмыс)
- Олай болса, балалар, бүгінгі сабағымыз Қазақстандағы Каспий теңізі және онда мекендейтін балықтар туралы өтеміз.
- Кім үйінде аквариумдағы балықтарды асырайды?
- Оны қалай баптайсың?
- Балықтарға қандай күтім керек?
• Аквариумдағы балықтарды көрсету.
• «БББ» стратегиясы. «Не білемін? Не білдім? Не білгім келеді?»
• Мұғалім түсіндірмесі.

- Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Каспийдің «тірі алтыны».
Қазақстан бай өлке. Оның жері де, суы да қазба байлықтарға толы. Каспий теңізі Қазақстанның батысында орналасқан. (Картадан көрсету.)
- Оның асты да, үсті де тұнған байлық. Каспий тұйықталған көл. Бірақ көлемінің үлкендігіне қарай «теңіз»деп аталады. Каспий теңізі бес мемлекетке ортақ. Олар: Қазақстан, Ресей, Әзірбайжан, Иран, Түркіменстан.(Картамен жұмыс)

Мағынаны тану

• Интерактивті тақтадан Каспий теңізі мен балық түрлерін көрсету.
- Каспий теңізінде түрлі балық түрлері кездеседі. Бекіре, қызылбалық, қортпа сияқты өте бағалы балықтар бар. Олар үш - ақ теңізде кездеседі. Соның бірі - Қазақстандағы Каспий теңізі. Бекіре мен қортпа қызыл кітапқа енгізілген. Сонымен қатар сазан, табан, ақбалық, майшабақтар. Теңіздің жағасында көптеген шаруашылықтар орналасқан. Олар балық аулаумен айналысады. Балық аулап, оны өңдеп, түрлі тағам дайындау - халық шаруашылығының аса маңызды бір саласы. Жаз айларында ауланған балықтарды арнаулы тоңазытқыштарда сақтайды. Жастай тоңазытылған балық жоғары бағаланады. Балықтардың біразын сүрлеп кептіреді, ыстайды, консервілейді. Сөйтіп, еліміздің түкпір - түкпіріне жөнелтеді.
• Интерактивті тақтадан слайд көрсету.
- Ақтау қаласында портта консерві зауыты бар. Консервілеу дегеніміз - оларды томат не маймен банкілерге салып ұзақ сақтау. Ал балық майының - емдік қасиеті бар.
(Оқушылар 3 топқа бөлініп, отырады. Әр топтың топ басшысы сайланады. Бағалау парақшалары беріледі. Әр топқа тапсырмалар жазылған «балықтар» таратылады.)

• Топпен жұмыс
І топ «Білім» тобы
Тапсырмасы: оқулықтағы мәтінді оқып, Каспий теңізінің шаруашылық маңызын айту.

ІІ топ «Ғылым» тобы
Тапсырмасы: Энциклопедиялардан, ізденіп келген материалдардан Каспий теңізі және ондағы балықтар туралы қосымша мәліметтер айту.

ІІІ топ «Өнер» тобы
Тапсырмасы: Каспий теңізіндегі тіршілік ететін балықтар туралы айту. Өмірмен байланыстыру. Әр түрлі балықтардың суретін салу.

Әр топ өздеріне берілген тапсырмалары бойынша жұмыс жасайды.
Топтар бірін - бірі тыңдау керек. Топ басшылары оқушыларды бағалап, отырады.
І топ жауап бергенде қалған оқушылар тыңдап отырады, басқа топтар қосымша мәлімет қосуға болады.
І топқа сұрақ: - Қазақстаннан шығатын балықтан жасалатын консервілерді білесіңдер ме?
Топ және топ мүшелеріне ұпай беріледі. Жауаптары дұрыс болса, 3 рет шапалақтаймыз.

ІІ топ жауап бергенде қалған топтар тыңдап отырады. Топ Каспий теңізі туралы қосымша мәлімет беріп, балықтар туралы қызықты «Бұл қызық!» мәліметтер айтады.
ІІ топқа сұрақ: - Балықтың қандай өнімдерінің емдік қасиеті бар?
Топ және топ мүшелеріне ұпай беріледі. Жауаптары дұрыс болса, 3 рет шапалақтаймыз.

ІІІ топ жауап бергенде қалған топтар тыңдап отырады. Каспий теңізіндегі балықтардың түрлері және олардың қалай тіршілік ететіндігі туралы қызғылықты мәліметтер айту. Салған суреттерін көрсету.
ІІІ топқа сұрақ: - Балықтан қандай тағамдар жасалады? Сен қандай балық тағамдарын жеп көрдің?
Топ және топ мүшелеріне ұпай беріледі. Жауаптары дұрыс болса, 3 рет шапалақтаймыз.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

• «БББ» стратегиясы. «Не білемін? Не білдім? Не білгім келеді?»
- Балалар, сонымен бүгін сендер не білдіңдер?
- Каспийдің «тірі алтыны» деген не?
- Каспийдің байлығы неге дүние жүзіне әйгілі деп ойлайсыңдар?
- Бекіре, қызылбалық, қортпалар неге «Қызыл кітапқа енгізілген?
- Уылдырықтың қандай пайдасы бар екен?
- Балықтарды неге консервілейді?

• Топтастыру стратегиясы
Балықтың пайдасы

• Сабақты өлең жолдарымен қорытындылау.
Табиғат Ана құшағын саялайық,
Қорғау үшін күш - жігер аямайық.
Ол болмаса, сен жоқсың осыны ұқ,
Адамзат! Табиғатты аялайық.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Егіншілік

Мақсаты

1.Оқушылардың егіншілік мал шаруашылығы туралы алған білімдерін тиянақтау,әрі жетілдіру. Төрт түлік жөнінде мағұлматтар беру,түсіндіру.

2.Өз ойларын тиянақтап айтуға дағдыландыру,танымдық белсенділіктерін арттыру,шығармашылық жұмыс жасауға,ізденуге үйрету;

3.Қоршаған ортаны аялауға баулу.Төрт түлікті күтуге сезімталдыққа адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ

Әдіс-тәсілдері: Сұрақ -жауап,ой қозғау.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

І.Ұйымдастыру бөлімі: Психологиялық дайындық .(Балалардың көңіл күйін ауа райы суреттері арқылы білу).

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Пікірталас.

А) Суқоймаларының Қазақстанда тұратын адамдар үшін қандай маңызы бар ?

Б) Адамдар суқоймаларын сақтап қалу үшін қандай шара қолданады?

В) Өсімдіктер мен жануарларға адамдардан қандай зиян келеді?

Оқушылар: «Менің ойымша....», «Мен сенімдімін....» деген сияқты сөйлемдермен бастап , ойларын айтады.

Г) Кел, ойланайық ! Мақалдың мағынасын ашу.

Сулы жер- нулы жер.

Д) Суқойма сөзіне ассоциация.

Мұхиттар Көлдер Теңіздер


Тоғандар СУҚОЙМАЛАР Өзендер

Жылғалар Құдықтар Ыстық сулар бұлақтар

.......Өзің тұратын өлкеде қандай өзен бар? Көл бар ма?

Е) Қазақстан табиғаты несімен бай? Өзен , көлдерімен, өсімдіктерімен жануарларымен , ауылшаруашылығымен бай . «Өсімдіктер мен жануарлар » тақырыбында зерттеу жұмысын жүргізу:

ІІІ. Жаңа тақырыпты хабарлау.

-«Гүлсіз ара тіршілік ете алмайды, арасыз гүл өспейді» дегенді қалай түсінесіңдер ?

Оқушылар пікірін айтады.

Сызба бойынша ауыл шаруашылығы салаларымен таныстырады.

АУЫЛШАРУАШЫЛЫҒЫНА ЖАТАДЫ.

  1. Құс өсіреді құс шаруашылығы

  2. Ара өсіреді ара шаруашылығы

  3. Балық өсіреді балық шаруашылы

  4. Жануарлар өсіреді мал шаруашылығы

  5. Өсімдік өсіреді өсімдік шаруашылығы

І-НҰСҚА.

АУЫЛШАРУАШЫЛЫҒЫ

ӨСІМДІК ШАРУАШЫЛЫҒЫ МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

Дәнді дақылдар ;бақша; егістік.

ЕГІН ШАРУАШЫЛЫҒЫ

КҮРІШ МАҚТА БАҚША

ДӘНДІ ДАҚЫЛДАР ЖҮГЕРІ

ІІ Нұсқа

МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

ЖЫЛҚЫ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ІРІ ҚАРА МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

ҚОЙ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ТҮЙЕ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

ҚҰС ШАРУАШЫЛЫҒЫ

Мағынаны тану

ІV.Оқулықпен жұмыс.

1.Мәтінмен жұмыс.

-Егін шаруашылығына не жатады?

-Өсіру дегенді қалай түсінісесіңдер?

(Жер айдайды,дәндерді себеді, тыңайтады, арамшөптерден тазалайды , суғарады, зиянкестерді құртады, егінді жинайды).

2. «Керек өсімдікті тап» дидактикалық ойыны арқылы кез келген өсімдік туралы жоспар бойынша әңгімелеу.

3.Өсімдіктің аты
4.Өсіп тұрған өсімдіктің қай бөліктері көзге көрінеді?

5. Бұл өсімдікті не үшін пайдаланады?

1.Мәтіннің мал шаруашылығы жөнінде жазылған бөлігін оқып,сұрақтарға жауап береді.

-Мал шаруашылығы деген не?

-Малшының еңбегі туралы не білдіңдер?

-Мал шаруашылығы мен өндірістің арасында қандай байланыс бар? Дәлелдеңдер.

Проблемалық жағдайды шешу.

-Мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығы бір-бірімен тығыз байланысты деп айтуға бола ма?

Пікір айт:

1.Казақстан халық үшін мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығының маңызы бар ма?

2.Мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығына қандай мамандық иелері жұмыс істейді?
3.Оқушылар кәсіп иелерінің атынан сөйлейді.Әңгімелермен мына үлгіде бастайды : «Мен малшымын .Жылқы бағамын ....»

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

V.Сабақты қорытындылау.

«Адамға келтірер пайда» кестесін құрастыру.

Негізгі сөз

Түсініктеме

Түйе

Киім,ет,сүт,шұбат,көрпе,жүк,тасиды,т.б.

Ат

Ет,қымыз,көлік ретінде қолданады т.б.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады


Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Бақ пен жүзім шаруашылығы

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: 1. Оқушыларға бақта өсетін өсімдіктер туралы түсінік беру, олардың адамға қажеттілігін, пайдалылығын анықтай отырып, оқушыларға бақ және жүзім шаруашылық зиянкестер туралы мағлұмат беру.
2. Өз ойларын тиянақтап айтуға дағдыландыру, танымдық белсенділіктерін арттыру, шығармашылықпен жұмыс жасауға, ізденуге үйрету.
3. Өсімдіктерді сүюге, оларға қамқор болуға тәрбиелеу.
Типі: аралас
Түрі: дәстүрлі
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, түртіп алу, Венн диаграммасы
Көрнекілігі: интерактивті тақта, компьютер, буклет дәрумендер туралы

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Сабақтың барысы
1. Ұйымдастыру бөлімі
Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

2. Үй тапсырмасын тексеру.
- үйге берілген тапсырманы кім айтады?
- «Ақ алтынды аймақта».
- Балалар, үй тапсырмасы бойынша тақырыптың сөздік қор жасаймыз. Яғни, 5 минут уақыт ішінде берілген тапсырма бойынша сөздер жазу.
(Көршілеріңмен бір - біріңді тексеріңдер.)

3. Үй тапсырмасын қорытындылау (матрица бойынша + қою)
1. Бау - бақшалы, мақталы өңір қай жер?
- Оңтүстік Қазақстан
2. Күзде пісіп, қауашағы жарылған мақта қанда болады?
- аппақ қардай үлпілдеп тұрады.
3. Мақтаны қалай жинайды?
- мақта теретін арнаулы машиналармен.
4. Мақта өсіруде жүргізілетін еңбек түрлері?
- түптеу, суару, арамшөбін отау, піскенде жинау.
5. Жаңа жиналған мақта ішінде не болады?
- тұқым
6. Мақта тұқымын не деп атайды?
- Мақта тұқымын «шит» деп атайды.
7. Тұқымнан тазартылмаған мақтаны қалай атайды?
- шитті мақта
8. Таза мақта алу үшін не істейміз?
- тұқымнан айырамыз. Мақтаның тұқымы да пайдалы. Одан мақта майы және шаруашылыққа керекті көптеген заттар өндіріледі.
9. Мақтадан не аламыз?
10. Мақтаны неге «ақ алтынға» теңейді?
Ауылшаруашылығы

Балық, ара, өсімдік, құс, мал
өсімдік

Егін, бақ, мақта, жүзім, бақша

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

3. Жаңа сабақ
«Бақ пен жүзім шаруашылығы»
Дәптерімізді ашып, күннің жадын және бүгінгі тақырыпты жазып қоямыз.
1. Мұғалімнің түсіндіруі, яғни бақ, бақша өсімдіктері және жылыжай кешені туралы.
- Енді, бәріміз оқулығымыздың 131 - бетін ашамыз.
1. Үш оқушыға оқытамын.
2. Мәтіннен түсінбеген сөздерін жазу.
Алқап -
Тыңайтқыш -
3. Мәтіннен негізгі 7 тірек сөзді таңдап алайық.
1. Бақ 2. Бағбан 3. Зиянкестер 4. Бұта 5. Дәрумен 6. Бақша 7. Жылыжай
- Балалар, оқып еске сақтаймыз, ретінен шатаспайық.
- Алғаш баған 5 баланы бағалаймыз (1 минут беріледі)
1. Балалар, мәтінде бақ туралы не айтылған?
2. Бағбан дегеніміз не?
3. Зиянкестер туралы не білдік? Олардан қалай қорғаймыз?
4. Бұта жайында не айтасың?
5. Дәрумен
6. Бақша өсімдіктері туралы айт.
7. Жылыжай туралы не білдік?
Бір - біріне сұрақтар қою. 1-қатар 2 - қатарға, 2 - қатар 3 - қатарға, 3 - қатар 1 - қатарға.

4. Жақсы, балалар. Енді кезекте «бұлт, күн» атты қисын сұрақтар берілген. Яғни бұл сұрақтарға тек «иә», «жоқ» деп жауап береміз. Дұрыс болса күн, бұрыс болса бұлт шығады.
Венн диаграммасы Бақ және Бақшаны салыстыру.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

5. Кубизм «Бақ»
1. Суретте: Бақ пен жүзім солтүстік Қазақстанда кеңінен таралған. Бақта алма, алмұрт, алхоры, шие т. б. жеміс ағаштары өседі. Жүзім арнайы алқаптарда өсіріледі: Баққа күтім жасайтын адамды бағбан дейміз.
2. Салыстыр: Жемістер өсетін ағаш діңдері мықты болады. Ал жидек бұтада өседі. Бұта ағашқа қарағанда иілгіш келеді.
Кейбір жемістер қышқыл немесе ащы болады. Мысалы: лимон. Ал, біреулері тәтті, шырынды болады.
3. Қолданылуы: Жеміс - жидектерді, көкөністерді пісіріп те, кептіріп те немесе шырын түрінде де қолдануға болады.
4. Ойыңмен байланыстыр: Бақ туралы сөз болғанда көз алдыма жап - жасыл бақ, көктем езгілінде гүлден тұрғаны елестейді.
Ал, маған жүзім алқаптары елестейді, олардың түп - түзу болып өсіп, жемістері төгіліп тұрғандығы.
Ал, өсімдік туралы айтқанда олардың айналаға таза ауа беретіндіктері, ауаны оттегімен байытады.
5. Зертте: Жемістің ішінде тұқым болады. Тұқым екіге бөлінеді, құрғақ және шырынды. Құрғақ тұқымға дәнді дақылдар, ал шырындығы жемістер мен көкөністер жатады.
Қарсы шығу немесе қолдану: Мен жемістерге ешқашан қарсы шықпаймын. Өйткені, олар адамдарға қажет, олар дәруменге бай.
- Олай болса, «Дәрумендер айтысы» көрінісін қарайық.
8. Қорытынды бөлім.
- Мінеки, балалар, өздерің көріп отырғандай «Бақ пен жүзім шаруашылығы» адамға қажет екен және оларды тұтынуымыз қажет. Өйткені, олар дәруменге бай.
Оларды әрдайым қорғап, көбейтуге өз үлесімізді қосайық.
9. Үйге тапсырма: «Бақ пен жүзім шаруашылығы»

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ұшқыш

Мақсаты

Мақсаты: Қазақстан Республикасының ғарышкерлерімен таныстыру.
1. Тақырып бойынша жүйелі сөйлеуге, қосымша мәліметтер
жұмыстарын ұйымдастыру арқылы болашақта ізденіске баулу,
зерттеушілік іс-әрекетін қалыптастыру.
2. Танымдық ой-өрісін, әңгімелете отырып сөздік қырын дамыту.
3. Жас өркеннің бойында Отансүйгіштік, азаматтық қалыптастыру;
білімге, ғылымға ұмтылдыру, ғарыш саласы туралы білімдерін
молайту.
Көрнекілігі 1. Сабаққа байланысты слайдтар.
2. Еңбек құралдары.
3. Интерактивті тақта
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың типі: Жаңа материалды игеру.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, шағын топтармен жұмыс, ауызша баяндау,
көрсету, ойын, мадақтау.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

І. Ұйымдастыру.
Психологиялық дайындвқ.
Ұлы Абайдай кең жүрек,
Ақын болғым келеді.
Қуанвш аға секілді,
Ғалым болғым келеді.
Тоқтар аға сияқты,
Ұшқыш болғым келеді.
70 өнер теңгерген,
Дарын болғым келеді.
Жақсы, ендеше 70 өнерлеріңді ортаға салып, дарынды болуларыңа тілектеспін.
Тілек шеңбері:
Армысың, асыл күн!
Армысың, көк аспан!
Армысың, жан досым!
Жылуыма жылу қос,
Міне, менің қолым.
Шеңбер жасаған балалар бір-біріне жылы лебіздерін білдіреді?
Сұрақ арқылы 4 топқа бөлу.
- Жерге ең жақын жұлдыз не?
Күн. І топ
- Жердің серігі не?
Ай ІІ топ
- Глобус -ненің үлгісі? «Жердің»
- Олай болса жер ІІІ топ жер
Қызығушылықты ояту кезеңі
Ғарышкерлер мекені-
Қазқ жері Байқоңыр.
Қай жер саған жетеді,

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Ғажап жерім Байқоңыр! Деп Есентай Ерботин «Байқоңыр» өлеңінде жырлағандай бізде сабағымызды Ғарышкер неге скафандр киеді? Яғни ғарыш әлеміне саяхат жасайық
Видео слайд
- Енді, балалар үй тапсырмасы бүгінгі сабағымыз қалай ойлайсыңдар неге арналады?
- Дұрыс, ғарыш және ғарышкерлерге.
Үй тапсырмасы. Ғарышқа жол ашу Ю. Гагарин- тұңғыш ғарышкер
Шығармашылық жұмыстарды плакатқа іліп сөйлету
І ІІ ІІІ
Байқоңыр Тұңғыш тіршілік иесі-Лайка Ю. Гагарин туралы
Әңгімелеу
Сергіту.
Жаңа сабақ
1961 жылы 12 сәуірде адамзат тарихын да тұңғыш рет жер шарынан ғарыш кемесі ұшыралады. Ғарышқа ұшқан орыс азаматы ұшқыш-ғарышкер Ю. Гагарин.
30 жылдан кейін 1991 жылы қазанның 2 сінде қазақтың тұнғыш ғарышкері Т. Әубәкіров. Кеңес Одағының батыры. КСРО- ның еңбек сіңірген сынақшы-ұшқышы.
Ал, Т. Мұсабаев ғарышта 3 рет болып, халықаралық экипаж құрамында да болды.
Слайд. Ғарышқа 53 жыл
Оқулықпен жұмыс. 184 бет
Ой толғаныс. Орталықтарда жұмыс
І. Жазу орталығы 5 жолды өлең «Байқоңыр» сөз оқу
ІІ. Шығармашылық орталығы - Эссе жазу
ІІІ. Өнер орталығы зымыран жасау
Мағынаны бекіту.
«Космос әлемінде ойыны»

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Рефлексия
- Сонымен ғарышкер болу үшін адам бойында қандай қасиеттер болуға тиісті деп ойлайсыңдар?
Ғылым үшін, адам баласының ғылымды игеруі үшін 1991 жылдан бастап Қазақстанда ғарышкерлер ұшыруға байланысты ғарыштық зерттеулер дами бастады. Ғарыштық зерттеулер институты ашылды.
Ғарыштың пайдасы да, қиындығы да бар. Арнаулы бағдарламалар медицина, геофизика, металлургия т.б. саланы қамтыған. Тоқтар жер қайнауын пленкаға түсіріп әкелген.
Жасанды серіктер арқылы ай суреті, спутник байланысы т.б.
Ертеде ұланғайыр қазақ даласын жаудан қорғап, талай жауынгерлік жарықтарда жеңіспен оралған бабаларымыздың ержүрек тілегін, отансүйгіштігін бүгінгі. Тоқтар мен Талғат ағаларымыздың ерлігімен теңдей бағаласақ артық болмайтындай!
Адамзат баласының жан-жақты рухани үйлесімді дамып қалыптасуына білім мен тәрбие ғана емес, табиғат аясы, жеті қат, көк, жер, нұрын төккен Күн мен Ай керек екенін олар дәлелдеп өткендей.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Сабақтың тақырыбы: Егіншілік пен мал шаруашылығы Жалпы мақсаты Оқушылардың егіншілік пен мал шаруашылығы туралы білімдерін жетілдіріп, адам өміріндегі маңызын оқып-үйрену. Оқу нәтижесі Егіншілік пен мал шаруашылығының маңызын түсінеді,өз ауылымыздағы мал шаруашылығы мен егіншілік жайлы мәліметтер алады. Түйінді идеялар Оқушылардың қызықты ақпарат арқылы мәліметтермен танысуы, жұмыс жасауы.

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары

Мұғалім немен айналысады Оқушылар немен айналысады 1.Ұйымдастыру кезеңі а/сергіту сәті б/топқа бөлу 2.Үй тапсырмасын тексеру Тест жұмысы Суқойма өсімдіктері мен жануарлары туралы білімдері тексеріледі. 3.Қызығушылықты ояту Тақырыпты анықтау үшін аннаграманы шешу Н Е Л І Г І К І Ш Ш У А Р А Ы Ғ Ы Л Ш Ы А Л М Жауабы: Егіншілік, мал шаруашылығы «Ой шақыру» әдісі 4.Мағынаны тану а/Мәтінмен жұмыс ә/Қосымша ақпарат Көрмемен, слайдпен жұмыс б/Шығармашылық тапсырма /Ретімен жабыстыру/ в/Практикалық жұмыс 6.Ой толғаныс 7.Үйге тапсырма 8.Бағалау 9.Кері байланыс 1.а/Оқушылар сергіту сәтін барлығы бірігіп орындайды б/ Сурет құрастыру арқылы топқа бөлінеді 2.-Оқушылармен бірге суқойма өсімдіктері мен жануарларын еске түсіріледі. 1/Суқоймада кездесетін өсімдік? а/ тұңғиық б/қайың с/емен 2.Суқоймада кезедесетін жәндік а/сүңгуір қоңыз б/ көбелек с/ ара 3.Суқоймаларда кездесетін құс а/ көгершін б/ бүркіт с/ қоқиқаз 4.Суқоймада тағы да қандай өсімдік кездеседі? а/ шие б/ құрақ, қоға с/ терек 3.Оқушылар анаграмманы шешіп жауабын айту арқылы тақырыпты анықтайды.

Малшарушылығының пайдасы .

Егіншіліктің пайдасы 4.а /Оқушылар бөлінген 2 топ бойынша мәтінмен танысады және қонағымызға сұрақтар қояды. 1.Сіз қандай шаруашылықпен айналысасыз? 2.Ірі қара қанша бар? 3.Қандай пайдасын көрдіңіз? 4.Қандай техникалырыңыз бар? 5.Егінді қайда апарып тапсырасыз? 6. Бидайдан басқа арпа, жүгері, сұлы егесіз бе? 7.Сізге осы жұмыстарды атқаруға кім көмектеседі? 8.Болашаққа қандай жоспарыңыз бар? ә/ Оқушыларға мәтінмен танысқан соң, қосымша ақпарат беріледі. /көрмемен, слайдпен жұмыс/ б/ Оқушылар таратылған шығармашылық тапсырма бойынша ретімен қойып жабыстырады. в/Көрініс.сыныптағы қыз балалар ұршық пен түбіттің иірілуін көрсетеді. Оқушыларға сабақты қорытындылау мақсатында видео сұрақтар қойылады.Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Мақал-мәтел жазып келу Жиынтық бағалау Үлестірмелі парақша Дереккөздер және жабдықтар: оқулық, әдістемелік құрал,нұсқаулық,ғаламтор,Интерактивті тақта, энциклопедия, видеоролик Сабақты бағалау: Формативті бағалау-ынталандыру, Жиынтық баға Кері байланыс Сабақ бойынша өзгертулер



1-сабақ

Сабақтың тақырыбы:

«Мұрат атай»

Сілтеме

Дүниетану. Алматы «Атамұра» 2002 жыл, интернет жүйесі.

Жалпы мақсаттар

Оқушыларды жаңа сабақпен таныстыру. Сұрақтарға жауап алу, тіл байлықтарын дамыту, сөздік қорларым молайту, ой-өрістерін кеғейту. Оқушылардың тапқырлығын,алғырлығын анықтау,оқушылардан сұрақ жауап арқылы ойлау дағдыларын арттыру. жұптасып, топта жұмыс жасай білуге, бірін-бірі тыңдай білуге, сыйлауға, еңбексүйгіштікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.


Оқыту нәтижесі

  1. Жыл мезгілін айыра білу.

  2. Малдың пайдасын білу.

  3. Мұрат атайдың еңбегін бағалау.

Негізгі идеялар

Көктем мезгілі. Атай арықтап, жүдеген малдарын шөптің ең шүйгініне шығарды. Көкке тойынған қойлар семіре бастады. Аспандағы күлімдеп тұрған күнге қарамастан, атай желтоқсанның бұрынғы бір қаһарлы күнін есіне түсірді. Қыс мезгілінде малға жем тауып, әсіресе жаңа туған қозыларды бағып шығу қиындыққа соғады екен.Бірақ сол қиындықтарға мойын бермей Мұрат атай қойларын шығынсыз аман алып қалды.

Тапсырмалар

1. Анимация тамашалап, талдау.

2. «Мұрат атай» мәтінін тыңдау,тірек сөздер.

3. «Ойлан-жұптас -талқыла», әр топ постер қорғайды.

4. «Ой толғаныс» шығармашылық жұмыс.Әр топ басшысы өзге топ алдында суреттерді қорғап, мағлұмат береді.


Кейінгі тапсырмалар

Өзгерістерді бағалау

Басқа әріптестермен ақылдасу

Тәжірибе негізінде өзгерістерді сипаттау


Уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

5 минут

3 минут

5мин

10минут


10 минут


8мин


2 минут

2 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Тренинг «Визиттік карточка».

Сыныптың оқушыларын түрлі-түсті парақшалар арқылы топқа бөліп отырғызу.

Сабаққа қатыспаған оқушыларды белгілеу.

Бағалау критерийлері.

1.Үй тапсырмасының мазмұнын дұрыс ашу.

2.Мұрат атайдың кім екенін білу.

3.Мұрат атайдың есіне не түскенін білу.

4.Қосымша сұрақтарға жауап беру.

Үй тапсырмасын сұрау

1-топ: Үй жануарлары, олардың пайдасы.

2- топ: Мал шаруашылығы деген не?

3- топ:Мал шаруашылығының қандай мамандарын білесіздер?

Қызығушылықты ояту

«Қошқар мүйізі» анимациясын көрсету.

Фильм бойынша талдау жұмысын жүргізу.

«Мұрат атай» мәтінін тыңдату.Слайд көрсету.

Тірек сөздер:( жайылымға, шүйгініне, көкке, таң сәріде, кібіртіктеп, ықтасын, қалжыраған)

«Ойлан-жұптас-талқыла»

1-топ: Мұрат атай деген кім? Ол не істейді?

2- топ: Мұрат атайдың есіне не түсті? Ол қойларын қалай аман алып қалды?

3- топ: Қойдың пайдасы туралы не білесіздер?

Топта талқылап,ортақ шешімге келіп, постерлерін қорғайды.

- Сұрақтарға жауап беріп болған соң, деңгейлеріне қарай топқа бір-бірден ынталандыру үшін стикерге баға қойып, мадақтау.

«Ой-толғаныс сатысы»

Шығармашылық жұмыс.

Әр топ баяндаушысы келесі топқа барып, суретін қорғайды.

Бағалау.

Балалар бүгінгі сабағымыз ұнады ма? Олай болса, әр топ бір-бірін бағаласын.

Үйге тапсырма: Мәтінді түсініп оқимыз.Осы тақырып бойынша білімдерімізді тағы да жетілдіреміз. Интернеттен, басқа әдебиеттерден қосымша материалдар іздестіреміз.

Мұғалім: Бүгінгі сабаққа белсене қатысқандарыңызға рахмет! Сау болыңыздар!

Мұғаліммен сәлемдесу.

Оқушылар түстер бойынша бөлініп, өз үстелдерінің басына жиналады.

Оқушылар бағалау критерийлерін ескере отырып, жақсы бағалануға ұмтылады. Белсенді қатысады. Сабақтың мақсатына жетеді. Үйге берілген тапсырманы айтып, түсіндіреді.

Анимация көру арқылы мал шаруашылығының мазмұнын түсініп, әр оқушы өз бетінше ойланады. Тірек сөздермен танысып, талдайды.

Мұғалімнің тапсырмасы бойынша оқушылар жұптасып бір бірімен ой бөліседі.Мұғалімнің бағыттауы бойынша топта жұмыс істейді, яғни топта талқылап, бір шешімге келеді, постер жасап, қорғайды.

Өздеріне түртіп алады.


Оқушылар бір-бірін бағалайды.

Оқушылар орындарынан тұрып, қош айтысады.

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады.



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Бұлар қайдан шығады?

Мақсаты

Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқушыларды кәсіп түрлерімен таныстыру, әр істің

ерекшеліктерімен, пайдасын үйрету.

ә) тәрбиелік: төрт түлікті қадірлей отырып, оқушыларды

еңбекқорлыққа, алғырлыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

б) дамытушылық: оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге, сөздік

қорларын,сөйлеу дағдыларын дамыту.

Көрнекіліктер: төрт түлік мал суреттері, малдан алынатын өнім түрлері.

Пәнаралық байланыс: әдебиеттік оқу, еңбекке баулу.

Қолданылған әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Түрі: аралас сабақ,топпен жұмыс.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Сабаққа дайындықтарын тексеру,назарларын сабаққа аудару.

2. Ой ашар.Әр оқушыға түрлі суреттер таратылады,алған суреттерінің артында берілген тапсырмаларды орындау.

Музыка.Көзімізді жұмып табиғат аясына саяхат жасап көрейік.Құстар, ағып жатқан су,ұшып жүрген шыбын-шіркей,бәрі де табиғат көріністері.

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануҚазақтың ұлы ақыны Абай атамыз өзінің жетінші қара сөзінде былай деген: «Бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі ішсем,жесем,ұйықтасам деп тұрады. Екіншісі-білсем,көрсем,үйренсем дейді». Сендер өздеріңді осының қайсысына жатқызар едіңдер?

Табиғаттың ғажайып сырын ,бізге берер мол дүниелерді қалай меңгеріп жатырмыз? Олар қайдан шығады деген сұраққа бүгінгі сабағымызда аз да болса мағлұмат аламыз деп ойлаймын. Олай болса бүгінгі тақырып «Бұлар қайдан шығады?» деп аталады.

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

3.Жаңа сабақ. Сендер білуге құмар жансыңдар. Сондықтан бір нәрсе көрсек,ол неден жасалған деп сұраймыз. Өзіміз білетін «Ас атасы-нан» дастарханымызға қалай келеді,соны есімізге түсіріп көрейікші.Ол үшін мына тірек сөздерді пайдаланып,нанды пісіріп,дайындау үшін қандай жұмыс тәртіптері орындалатынын ретімен қоямыз.

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануДән себу

Астық жинау

Диірменге әкелу

Нан пісіру

Егістікті күтіп,баптау

Ұн тарту

Дүкенге әкелу

Жерді күту

Элеваторға әкелу

Жарайсыңдар! Бұл тапсырманы жақсы орындап шықтық. Енді біз, бүгінгі тақырып бойынша үстіміздегі көйлек пен аяғымызға киетін етіктің қалай жасалатынын білетін боламыз.

Адам өміріне не қажет? 2- сынып ДүниетануАдам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Бұл нәрселерді жасау үшін бізге мал шаруашылығы көмекке келеді.Бұл шаруашылық біздің елімізде жақсы дамыған. Осы шаруашылықтың ішінде қой шаруашылығы жоғары. Өйткені қойдың жүні,еті біз үшін ең қажетті өнім. Ол үшін қойды жайылымы құналлы, ауасы таза,су тұнық жерде өсіруіміз керек. Сонда қойымыз семіз,еті адам денсаулығына пайдалы,жүні жақсы өседі.Қойды жыл сайын қырқуға болады. Алынған осы жүннен әр түрлі жіп иіріледі. Ал жіптен не жасалмайды! Үйіміздегі кілем, алаша, үстімізге киетін киімдер де осы жүннің арқасында іске асады.

Алынған жүнді қалай жіп етеді деп ойласақ: жіп жүннің талшықтарынан иіріледі. Әжелеріміз жүнді жуып, кептіріп, оны «ұршық» деген құралдың арқасында жіп етіп иірген. Міне, мынау « ұршық». Ал,қазірде түрлі станоктар арқасында жіпті иіре алады.

Сенің етігін қалай жасалады? Әрине,оған малдардың терісі қажет. Ол үшін теріні жүнінен тазартып,былғарыға айналдырады. Етіктің тігілуі:

  1. Теріні илеу

  2. Оны жұмсақ болу үшін жуу,жібіту

  3. Сүргілеу,қыру,

  4. Былғарыны бояу,кептіру,жылтырату

  5. Былғарыны зауытқа апару

  6. Етіктің эскизін сызу

  7. Етікті тігу.

Көйлекті тігу үшін тағы бір шаруашылық қажет. Ол «ақ алтын» деп айтатын мақта шаруашылығы. Бұл шаруашылық еліміздің оңтүстігінде жақсы дамыған. Осы мақтаның арқасында біз үстімізге әдемі көйлек кие аламыз.

Көйлектің дүниеге келуі

Мақтаны өсіру үшін жақсы жер,ауасы ыстық болатын өлке қажет, яғни егістік қажет.

1.Егістік

2.Тұқымды(шит) себу

3.Түптеу,суару

4.Піскенде жинау

5.Тұқымнан айырып,таза мақта алу.

6.Фабрикаға әкелу.

7.Жіп иіру.

8.Мата тоқу.

9.Бояу,әрлеу.

10.Тігін цехы.

11.Көйлек.

Міне,осындай еңбектердің арқасында көйлек тігіледі.Көйлек тіккенде қолданылған матаны қалай тігетінін еңбек сабағында үйренетін боламыз.

Сергіту сәті

Психологиялық көңіл күй сыйлайық.Бұның бәрі еңбекпен істелетін жұмыстар,сондықтан адам көңіл-күйіне байланысты сергіту жұмысын жүргізейік.

Қорыққанда, Кейігенде,

« Ой» дейміз. «Ей» дейміз.

Таң қалғанда, Біліп алып,

«Ах» дейміз. «Е-е» дейміз.

Шаршағанда, Қуанғанда,

«Уф» дейміз. «Ха-ха» дейміз.

Күрсінгенде,

«Ух» дейміз.

Енді,дүние танымызға байланысты ойын ойнап жіберейік.

«Артық сөзді тап» ойыны.

Су От Сұйық Мұз Қуыршақ Мөлдір Түссіз

Ой толғаныс

«Кім жылдам?» ойыны.

1.Мақта қай облыста өсіріледі?

2.Мақтаға қандай күтім керек?

3.Мал шаруашылығына нелер жатады?

4.Әр түліктің төлдерін ата.

5.Түлік пірлерін ата.

6.Төрт түлікке байланысты өлең оқы.

7.Көлік ретінде пайдаланатын түлік?

8.Мұнайдың шығатын жері?

9.Ең шөлге бейім түлік?

10.Нан пісіруші адам?

4.Қорытынды.Мақтадан көйлекті дайындау тәртібін дұрыс орналастыр.

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Қол не үшін керек?

Мақсаты

Әрекет

кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық

-қозғаушы

Шаттық шеңбері.

Ғажайып сәт.

Топқа аю қонаққа келеді.

-Балалар менің қолымдағы қорапта не бар екенін білесіңдер

ме?

-Бірге тамашалайық.

Кел балалар күлейік,

Күлкіменен тілейік.

Күлкі көңіл ашады,

Күліп өмір сүрейік.

Балалар аюды қуана қарсы алады.

-Қорапта не бар екенін білмейміз.

-Жарайды, бірге тамашалайық.

Іздену-барлау

-Балалар біз денеміздегі мүшелердің аттарын білеміз бе? Қорапта адамның дене мүшелері бар екен.Құрастырайық

-Мынау не балалар?

-Қол бізге не үшін керек?

-Мынау не?

Бұлар не үшін керек?

-Балалар адамның дене мүшелерінің барлығының атқаратын қызметтері бер.

Бір мүше болмаса адам қиналады.Сол үшін біз өзімізді қорғап жүруіміз керек.

Сақтанып жүру керек.

Жолда ойнауға болмайды. Дұрыс тамақтану керек, сонда біз ауырмаймыз, деніміз сау болады.

Күнде жаттығулар жасап, спортпен шұғылдану керек.

Сергіту сәті:

06-04-«Ә»№26

-Денеміздегі мүшелерді білеміз.

-Қорапта қол, аяқ , бас-қуыршақтың дене мүшелері бер

-Қуыршақты құрастырады.

-Қолдар, біз қолымызбен қасық ұстаймыз, киімдерімізді киеміз, бетімізді жуамыз.

-Аяқтар, аяқ бізге жүру үшін керек, жүгіру үшін керек.


-Иә, біз тамақ ішпесек қарнымыз ашады, ауырып қаламыз.

Жақсы тамақтансақ ауырмай, мықты болып

өсеміз.

Жылы киіну керек, жаттығулар жасау керек.

Сағаттың тіліндей

Иіліп оңға бір.

Сағаттың тіліндей

Иіліп солға бір.

Сағатқа карап ап,

Жаттығу оңай-ақ!

Рефлексивті

қорытындылау

-Бізге кім келді? -Қолында не бар екен?

-Сендер нені құрадыңдар?

-Сендер спорттың қандай түрін жақсы көресіңдер?

-Деніміз сау болу үшін тағы не істеу керек?

-Аюмен қоштасайық.

Белсене қатысқан балаларды мақтау.

-Бізге қонаққа аю келді .

-Аюдың қолындағы қорапшада қуыршақтың дене мүшелері бар екен.

-Біз қуыршақты құрадық.

-Футболды, суда жүзгенді, секіруді жақсы көреміз.

-Деніміз сау болу үшін таза ауада серуендеу керек.

-Сау бол аю.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Қызығушылықты ояту

Мағынаны тану

Сергіту сәті

Ой толғаныс

Үйге тапсырма

Бағалау

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Ең басты жұмыс

Мақсаты

Оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіру. Ой белсенділігін дамыту. Сауаттылыққа,білімділікке тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Тұмау ауруы туралы не білесіңдер?

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс.

Мәтінді оқу.

Сұрақтарға жауап беру.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1-топ

Бала неліктен мектепке бармаймын деп шеті?

2-топ

Дәрігердің жұмысы неліктен Әнуарға ұнамады?

3-топ

Балалардың оқуға деген ынтасы қай кезде пайда болды?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады





Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Біздің көшедегі машиналар

Мақсаты

Жер үсті көліктерінің түрлері: жолаушы, жүк тасымал, арнаулы көліктер болып бөлінетінін түсіндіру.
Дамыту міндеті: Оқу, байланыстырып сөйлеу дағдыларын жетілдіру, көлік түрлері туралы түсініктерін кеңейту.
Тәрбиелік міндеті: Оқушыларды көшеде жүру ережелерімен, бағдаршам, оның атқаратын қызметімен таныстыру. Көшеде жүру ережелерін сақтай білуге, бағдаршамды пайдалана білуге үйрету.
Көрнекілігі: жолда жүру ережелеріне арналған мазмұнды суреттер, бағдаршам макеті, түрлі ойыншық машиналар, Қазақстанның физикалық картасы.
Сабақтың түрі: Жаңа ұғымды меңгерту сабағы.
Сабақтың әдісі; сұрақ - жауап, өз бетімен жұмыс, ойын, көрнекілік.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

-Машиналардың қандай түрлері бар? Әңгімелесу.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықтағы тапсырма.

1-топ

Көшеде қандай арнайы машинаны көріп жүрміз?

2-топ

Неге жедел жәрдем және өртсөндіргіш машиналарға жол беру керек?

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

Сызбаны толтыр:

Көлік

Жер беті

Жер асыт



Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Кітап-білім бұлағы

Мақсаты

Кітаптың оқушыларға тигізер пайдасы туралы түсінік. Оқушыларды жаңа білім алуға,алған білімдерін келешекте пайдалана білулеріне ықпал жасау. Ой белсенділігін дамыту. Сауаттылыққа,білімділікке тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

Бізде бар түрлі оқулық,

Сөзі мол,ойға тоқырлық.

Оқулық бір-ақ жылға ма:

Бүктеме сызба,тырнама.

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс.

Мазмұнын түсіну.

Топтарға тапсырма.

1-топ

Бір сәтте дүние жүзінде бірде-бір кітап жоқ деп есептейік. Сонда не болар еді? Кітап не үшін керек?

2-топ

Қандай кітапты оқуды жақсы көресіңдер?

3-топ

Өзіңнің сүйікті кітабың туралы айтып бер.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Мақалдың мағынасын айт.

«Оқу-білім бұлағы,білім өмір шырағы».

«Білімдіге дүние жарық,білімс»

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады




Пәннің аты

Уақыты:

Кабинет:

Мұғалім

Сабақтың атауы

Алдымен істі тындыр,содан кейін-қыдыр.

Мақсаты

Оқушыларға жаңа сьбақты түсінідіре отырып, жауапкершілікке,сауаттылыққа,өзіне деген сенімділікке тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Психологиялық ахуал

Психологиялық дайындық

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

-Жаупкершілік дегенді қалай түсініесіңдер?

-Көп қыдырып,ойнауға бола ма?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Мағынаны тану

Оқулықпен жұмыс.

Сұрақтарға жауап беру.

Тапсырмаларды орындау.

Сергіту сәті

Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?

Ой сергітеді,шашағандары

басылады

Ой толғаныс

Шығармашылық тапсырма:

1-топ

Өзің сүйіп істейтін жұмысың туралы айт.

2-топ

Саған қандай өнер ұнайды?

Үйге тапсырма

Мазмұндау

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.

Кері байланыс

Адам өміріне не қажет? 2- сынып Дүниетану

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады



© 2010-2022