Сабақтың тақырыбы: Жалқы есім мен жалпы есім. Жалқы есімнің жазылу емлесі

Тоғыз орта мектебі

Жалқы есім мен жалпы есім

қазақ тілі

2-сынып

Пән мұғалімі: Жусупова К.С

2015-2016 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Жалқы есім мен жалпы есім.Жалқы есімнің жазылу емлесі

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік:Оқушылардың зат есім туралы білімдерін бекітіп,жалқы есім мен жалпы есім туралы түсінік беру, сөйлем ішінен таба білуге ,ажырата білуге үйрету.Жалқы есімдердің әр уақытта бас әріппен жазылатынын меңгерту.

2.Дамытушылық:Оқушылардың өз беттерінше жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру,шығармашылық ойлау қабілеттерін,сөздік қорын дамыту, сабаққа қызығушылығын арттыру.

3.Тәрбиелік:Ұйымшылдыққа, тиянақтылыққа,ана тілін сүюге тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже: оқушылар зат есім жалқы есім және жалпы есім болып бөлінетінін, жалқы есімдер,олардың жазылу емлесін меңгеріп,сөйлем ішінен таба білуге үйренеді.

Сабақтың көрнекілігі:қима қағаздар,суреттер,тірек сызба,видео ролик.

Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер:ойын,топтық,жеке жұмыстар,

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың барысы:

р/с

сабақтың кезеңдері

әдіс -тәсілдер

мұғалімнің әрекеті

оқушының әрекеті

1

Ұйымдастыру

кезеңі

психология-

лық дайындық

Оқушыларды түгелдеп, сабаққа назарларын аударады.

Күн,

Мен сенен жылу аламын.

Жүрегіме саламын.

Досыма сыйлаймын.

Сәттілік тілеймін.

2

Қызығушылықты ояту

Ойын

«Адасқан сөздер»

Ойжұмбақ

Ереже есіңде ме?

«Ыстық орындық»

Оқушыларға қала, адам, өзен-көл, жан-жануарлар аттары жазылған сөздер бойынша топқа бөліну ретін түсіндіреді.

Үй тапсырмасын тексеру

332-жаттығу.

-Ол аспанда,жерде

де болады, шөлейт

жерлерде де жүреді

ата-әжелеріңнің қолында болуы,тіпті партаның үстінде де тұруы мүмкін,оны жеуге де болады,

ол-барлық адамда болады.

-Ал енді осы сөздер қандай сөз табына жатады?

-Қандай сөз таптарын білесің?

-Зат есім деген не?

-Адамға байланысты сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

-Заттарға,жануарларға қатысты сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

Оқушылар алған сөздеріне сұрақ қойып мағынасына қарай топқа бөлінеді.

І топ-қалалар

ІІ топ-өзен-көлдер

ІІІ топ-адам аттары

ІҮ топ-жан-жануар

атаулары

332-жаттығудағы сурет бойынша құраған әңгімелерін оқиды.

Оқушылар бейнені жалғастырып салады.

Көзілдірік,алма,жүрек,

бұлт,құс,түйе,тау т.б.

Әр топтан бір оқушы шығып, жауап береді.

3

Мағынаны таны

Интерак

тивті тақтамен жұмыс

Түрткі сұрақ

Сәйкестендіру

-Шақырады тақтамыз

Бірі жеміс, бірі қыз,

Бірі гүл, бірі және қыз,

Ал,қарайық баршамыз.

-Неге сөздердің бірі кіші әріппен,екіншісі үлкен әріппенжазылған деп ойлайсың?

-Мына есімдерді өз тұлпарларымен сәйкестендір.

-Қандай сөздер бас әріппен жазылып тұр?

-Біз қандай мекен жайда тұрамыз?

-Қандай сөздер бас әріппен жазылған?

Балалар суреттерді салыстырып,адам аттары бас әріппен жазылатынын еске түсіреді.

Қобыланды Байшұбар

Алпамыс Құлагер

Ақан сері Қарақасқа

Қамбар Тайбурыл

Жан-жануарларға қойылған атаулар бас әріппен жазылатынын

еске түсіреді.

Ақтөбе облысы Шалқар ауданы Шілікті ауылында тұрамыз

Жер-су аттары бас әріппен жазылатынын еске түсіреді.

Тірек сызбамен жұмыс

Оқулық

пен жұмыс

Дптермен жұмыс

Картамен жұмыс

Зат есім

Жалқы жалпы

есім есім

Ережемен таныстыру

334-жаттығу

Арман атай,

Аралағаны-Тарбағатай.

Арман атай атын

Тарбағатайда тағалай алмай,

Айқайға салған атай.

Күннің жадын жазады.

335-жаттығу

Жалқы есімдерді қатыстырып сөйлем құрайды.

Жетісу өлкесі,Іле өзені,Балқаш көлі туралы әңгімелеу.

Видео ролик.

«Жер жаннаты-Жетісу»

336-жаттығу орындалады.

Оқушылар оқулықтағы ережені оқып,жалқы есім туралы түсінік алады.

Әр топтан оқушылар жаңылтпашты жатқа айтады

І топ-Сырым

ІІ топ-Тайбурыл

ІІІ топ-Ертіс

ІҮ топ-Бөрібасарр

Әр топтан бір оқушы тақтаға орындайды.

Сөйлемдерді көшіріп жазып,сөздердің бас әріппен жазылу себебін

түсіндіру.

4

Ой толғаныс

«Сиқырлы қалпақ»

Берілген жалпы есімдерден жалқы есім жасау.

-Зат есімнің қандай түрлерімен таныстық?

-Жалқы есім деген не?

-Жалқы есімдер қалай жазылады?

-Мысал келтір.

Мысалы:

тау-Алатау

қыз-Айгүл

тұлпар-Тайбурыл

ит-Таймас

өзен-Іле

көл-Балқаш

ұл-Айбек

мұғалім-Күлаш апай

Сұраққа жауап береді.

5

Үй тапсырмасы

337-жаттығу.Ереже жаттау

6

Бағалау

«бағдар

шам»

Қызыл түс-5

жасыл түс-4

Сары түс-3

Сабақ барысында оқушылардың жауаптарына сәйкес түстер таратылады.

7

Кері байланыс

Бүгінгі сабақ ұнады ма?

Сабақ ұнаса-қызыл түс

Сабақ орташа өтсе-жасыл

сабақ ұнамаса-сары түсті бағдаршам макетін көтереді