Мұнай және табиғи газ. Пайдалы қазбаларды қорғау (2 сынып)

Сабақтың тақырыбы: Мұнай және табиғи газ. Пайдалы қазбаларды қорғау.

Мақсаты: Мұнай және табиғи газ туралы түсініктерін қалыптастыру.

Міндеттері:

1. Мұнай және табиғи газ. Пайдалы қазбалар жайлы .

2. Оқушылардың дүниетанымын, мұнай ,табиғи газ, пайдалы қазбалар туралы білімдерін одан әрі дамыту.

3. Мұнай және табиғи газ. Пайдалы қазбаларды ұқыпты қарауға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту.

Әдіс-тәсілдері: түсіндіру, әңгімелеу, сұрақ-жауап, көрнекілік.

Көрнекілігі: суреттер, үлестірмелі материалдар.

Сабақтың жоспары:
I.Ұйымдастыру.

А) Үй тапсырмасын тексеру.

II. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

А) Оқушылардың танымдық әрекетін ұйымдастыру.

Ә) Жаңа материалды талдау, бекіту.

III. Қорытынды.

А) Үйге тапсырма беру.

Ә) Бағалау.

Сабақтың барысы:

I.Психологиялық дайындық.

Қоршаған орта табиғат,
Жануар ,өсімдік ,адамзат.
Сүю,қорғау-парасат,
Білейік мұны жамағат.

II. Жаңа сабақ.

Мұнай- түсі қоңыр, май сияқты сұйық. Оның өзіне тән басқа пайдалы қазбаларға ұқсамайтын иісі болады. Мұнай жақсы жанады және өте көп жылу бөледі. Мұнай жердің терең қабатында жатады. Оны өндірі үшін жерді бұрғылайды. Жерден тесіп, өте терең, тар ұңғыма құдық қазылады. Ол үшін жерге бұрғы мұнарасы орнатылады. Оған бұрғвлайтын машинаны бекітеді. Мұндады басты құрал- өте үлкен жерді тесетін бұрғы. Бұрғымен жерді тескеннен кейін оған мұнай көтерілетін құбыр қойылады. Алдымен мұнайды мұнай сақтағышта жинайды. Онан кейін құбыр арқылы немесе цистернамен өңдеу зауыттарына жөнелтеді. Мұнайды теңіздер мен ірі көлдерде және өзендерде арнаулы кемелер- танкерлер арқылы тасиды.

Мұнайды өңдеу арқылы одан жермай, жанармай, машиналардың тетіктерін майлайтын әртүрлі майлар, спирт, пластмасса, жуғыш заттар, өсімдіктерге керекті тыңайтқыштар, ермексаз алынады.

Мұнай шығаратын жерлерден табиғи газ да шығады. Оларды мұнай-газ кен орны деп атайды. Кейде тек қана табиғи газ шығаратын жерлер де кездеседі. Оларды газ кен орны деп атайды.

Газды үлкен ыдыстарға жинап, құбыр арқылы қала мен ауылдарға жібереді. Оны үйлерді жылытуға, тамақ дайындауға пайдаланады. Газ құбырлары жоқ жерлерде газды арнаулы баллондарда құйып үйлерге тасиды. Сонымен қатар элнктр станцияларында газдан электр қуатын алуға пайдаланады.

Сн енді адамның барлық пайдалы қазбаларды қалай пайдаланатынын білдің. Оларсыз құрылыс салынбайды, үй жылымайды, машина да, теледидар да, телефон да, сол сияқты барлық адам баласына керекті заттар да болмас еді.

Сондықтан адамдар пайдалы қазбаларды үнемі іздейді, өндіреді, пайдаланады. Бірақ пайдалы қазбаларды есепсіз пайдалана беруге болмайды, олар да таусылады. Сол себепті оларды үнемді пайдалану көзделеді. Біздің елімізде пайдалы қазбаларды қорғау бағдарламасы құрылған.

1. Пайдалы қазбаларды жыл сайын тек белгілі мөлшерде ғана өндіру.

2. Кен орындарындағы пайдалы қазбаны өндіруге, тасудашығынғы ұшыратпау.

3. Өндірілген пайдалы қазбаларды сақтау ережесін орындау.

4. Оларды үнемдеп жұмсау.

Табиғат байлықтарының таусылатындыған естен шығармаған дұрыс. Әр адам оларды ұқыпты және үнемді қолдану қажет.

III. Оқушылардың танымдық әрекетін ұйымдастыру.

1.Суреттермен жұмыс.

2. Оқулықпен жұмыс.

Мәтінді оқу, талдау.

3. Сергіту сәті.

Видеоролик «Қара жорға».

4. Өзекті сұрақ, жағдаятты шешу:

Сен мұнай және табиғи газдың маманы болсаң не істер едің?

IV. Жаңа материалды талдау, бекіту.

1. Мұнайдың негізгі қасиеттерін ата.

2. Мұнайды қалай өндіреді?

3. Мұнайдан нелер алынады?

4. Табиғи газдың қандай қасиеттерін күнделікті тұрмыста бақыладың?

5. Табиғи газды үй жағдайында қолдану ережелерін біліп ал. Табиғи газды пайдалану кезінде неліктен қауіпсіздік ережесін қатаң сақтау керек?

6. Адам не үшін пайдалы қазбаларды ұқыпты және үнемді қолдануы тиіс?

Инсерт картасы

(толық толтыру)

Не білеміз?

Не үйрендік?

V. Қорытынды.

Сабақты бекіту.

Балалар, біз бүгін қандай тақырыпты өттік?

Сендерге ұнады ма?

Несімен ұнады?
VI. Үйге. 72-74бет оқу, мазмұндау.

VII.Бағалау. Бағалау бетшесі арқылы.