Ата-аналарға кеңес: Әддемі әннің әсері

Раздел Музыка
Класс 13 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Кезінде Аристотельдің өзі «музыка тыңдау арқылы адамның мінез-құлқын қалыптастыру-ға болады» десе, Пифагор ноталарды зерттеді. Бірсыпыра трактаттарын әл-Фараби музыкаға арнады. 1950 жылдардан бастап әлемнің көптеген елдерінде музыкатерапиялық орталықтар құрылды. 1913 жылы ресейдің психоневролог академигі В.М. Бехтерев музыканың емдік әрі тәрбиелік әсерін зерттейтін арнайы Комитет құрды. Ол музыка адамның тыныс алуына, қан айналымына, шаршағандықты басып, бойды сергітетіне, сәбидің толыққанды дамуына жа-ғымды әсер ететіндігіне сенді. Біраз жыл бұрын Мәскеудің қайта сауықтыру орталығын-да дәрігер М. Л Лазарев музыканы аяғы ауыр әйелдер мен олардың болашақ сәбилерінің ден-саулығын шыңдауға қолдана бастады.

Іштегі сәбиге музыканың әсері бар ма?

Дәрігерлердің зерттеуі екі қабаттықтың 5 айында іштегі баланың сыртқы музыканы естіп, тіпті дыбыстарды бір-бірінен ажырата алатындығын анықтады. Нейроэндокриндік жүйе арқылы музыка баланың ішкі барлық ағзаларына әсер етеді.

Бұған қоса шешесінің жатырында қандай музыканы тыңдаған болса, туылғаннан кейін де баланың сол музыканы көбірек жанына жақын көретіндігі, ұнататындығы дәлелденген .

Екіқабаттық ол баланың физикалық қалыптасуы ғана емес, ол баланың сана-сезімі мен шығармашылыққа жақын болуына, музыкаға бейімділігіне, оның ұғымталдық қасиеттерін ала тууына ықпал етуге болатын үлкен мүмкіндік. Сол себепті ғалымдар ата-ананың іштегі балаға аз да болса әуен тыңдатқанын дұрыс көруде. Осы орайда, болгар психотерапевті П.Рандев егер анасы балаға үш жасқа дейін оны ұықтатарда, тіпті ұйықтатқаннан кейін де арқасын сипалап отырып, бес мунаттай ақырын ыңылдып бесік жырын айтатын болса, оның болашақта мінезі байсалды, жақсалық сүйгіш, кісіге жұғымды, ақжарқын адам болуына жақсы әсер ететіндігін айтуда.

Қызықты зерттеулер

Музыканың дүкеннен зат сатып алушыларға деген әсері АҚШ-та 1950 жылдардың аяғын-да тұңғыш рет зерттелді. Бойды босататын баяу әуендер сауда залында жағымды атмосфера қалыптастырған, ондай-да сатып алушылар да асықпай жүріп зат таңдайтын болған. Ал, жылдам музыкалар болса, қимылды тездетуге пайдаланылған.

Мәселен, түс әлетінде дүкен-де сатып алушылар көбейгенде олардың тезірек саудаласып, тезірек дүкенді босатуы үшін пайдаланылған. «Макдональдс»- тің арнайы менеджері тамақтануға келгендер көбейіп кет-кенде жылдам музыка қойып, оларды тез тамақтануға «асықтырған». Ал, тамақтанатын адамдар аз кезде баяу музыка қойып, олардың асықпай отырып, көбірек ақша жұмсауына жағдай жасаған.

Американдық ғалымдар Моцарттың фортепианаға арналған музыкасын 10 минут тыңдау-дың өзі адам интеллектін орташа алғанда 8-9 бірлікке өсіретінін дәлелдеген. Ресей ғалым-дары И.М Сеченов, С..П.Боткин және И.Л. Павловтар стресс кезінде мида пайда болатын дисинхронды ритмдерді музыка арқылы реттеуге болатын заңдылық ашқан.

Қатты музыканың зияндылығы жөнінде, американдық ғалым Дэвид Элкин қатты шыққан дауыс арқылы белокты қуырып жіберуге болатындығын дәлелдеді. (бір концертте дауыс-зорайтқыштың алдына қойылған жұмыртқа 3 сағаттан кейін қатты даң-дұңнан өліп қуыры-лып кеткен көрінеді). Рок тыңдатылған балықтың да көп өтпей, жансыз күйінде су бетіне қалқып шыққаны байқалған. Бұдан адам да шет қалмайды. Зерттеулер жарты сағат диско-текада болған жеткіншектің сол күйі өз-өзін бақылыаудан қалатындығын анықтаған.Жимми Хендрикс бірде былай деген екен: «біз музыка арқылы адамдарға гипноз жасаймыз, оларды күден-күйге құбылтып, ең осал жерлерін анықтап аламыз. Ал, содан соң оның миына не құям десең де өз еріктісің».

Гитлер де музыканы өз саясатында пайдалануды көздеген. Ол «Басып алған жерлердегі халықтың санасын да бағындырғыңыз келсе, мәнсіз-мағынасыз музыканы күндіз-түні құла-ғынан кетірмей тыңдата беріңіз. Ол сонда саналы ойлаудан қалып, санасыз тобырға айна-лады» деген.

Көлікке әсері

Бен-Гурион университетінің қызметкері жеті жылдан аса көлік айдаған 28 студентке тәжірибе жасап көрген. Олар Чикаго көшелерінің бойымен әр түрлі музыка тыңдап,көлік жүргізуге тиіс болды. Оның ішінде баяу әндер де, ырғақты музыка да, тіпті жай ғана ты-ныштық та болды. Ырғақ минутына 60-тан 120 тактқа дейін көтеріледі. Әсерін байқау үшін кез-келген музыканының даусы

барынша жоғары қойылды. Тәжірибе барысында тыңдалған музыканың ырғағы жылдамдатылған сайын көлікті абайлап жүргізу қиынға соғатыны анық-талды, оңдайда көлік бағдаршамның қызылына өтіп кет іп, түрлі жол апаттары орын алған. Ал, «жылдам» музыкалар қойылғанда, ондай апатты оқиғалар екі есе көп көлік апатана ұшырайтындығы да анықталған.

Биологиялық жүйеге әсері

Музыка қандағы гармондарды көтеріп не азайтып, стрессті де баса алады. Стресс жағ-дайын клиникалық анализдер де анықтаған. Бұл науқастарға баяу музыка тыңдатылғанда, қандағы кортизол құрамы азайған, үрей сейілген. Музыкалық терапия жасалмаған келесі бір бақылау тобында керісінше жағдай байқалған. Бұндай тәжірибе операция алдында жасал-ған. Екі топқа да ертесі күні операцияға түсетіндіктері ескертілген.Ескертпеден кейін тәжірибе тобындағылар бір сағаттай уақыт музыка тыңдағанды, қандарындағы кортизол деңгейі 50 пайызға көтерілген.

Бұл музыканың стресті басатындығын әрі оны науқастарды емдеуде қолдануға болатын дығын көрсетуде. Сау кісілерге де түрлі музыка тыңдатылып, олардың гармонды анализі тексерілген. Оларға музыканың үш түрі тыңдатылған: 1. Баяу ырғақты музыка.2. Ырғағы өте жылдам музыка. 3. Тыныш қана әуен. Соңғысын тыңдағандардың қандаындағы картизол мен адреналин деңгейі төмендеген.

Музыка ішкі рухани жағдайды өзгертіп, мазасыздықты басады. Күніге 20 минут музыка тыңдау адамның мазасыздықтарын басып, қандағы кортизол деңгейін азайтқан музыкалық талғам адамның интеллектуалды деңгейінің артуына, оның ойлау жылдамдығына ықпал етеді, сондай-ақ ол есте сақтау қабілетін жақсартады. Ыңылдап айтылған әуен сәбиді тыныштандырады. Ұзақ уақыт әуен тыңдап жату сәби миының есте сақтау нүктелерін күшейтеді. Әдемі әуенмен сабақ қараған балалар тыныштықта отырып, әуенсіз сабақ қараған балаларға қарағанда әлдеқайда сабақты есте көп сақтайды. Құран жаттаушы хафыздардың да аяттарды жаттағанда оны дауыстап отырып қайталауы миға шегелеп құя түсуіне көп көмегін тигізетіндіктен болса керек.Көбіне адамдар музыка тыңдағанда оның пайдасы мен зиянын таразылап жатпастан көңілі ұнатқанына қарай құлақ қойып жатады. Егер музыкаадамның көңіл-күйін көтеріп, жанына жақса, оны қайта-қайта тыңдай бергісі келеді. Алайда, оны

тыңдау қанша уақытқа дейін жалғасқан дұрыс? Ғалымдар қазір бұны да зерттеу үстінде.

Бүгінгі күнгі адамдардың талғамы өзгеріп келеді десек те, ұлттық әндер мен әуендер де өз құнын жоймайды. Өйткені, ол адамның барлық жүйесіне бірдей әсер етеді. Егер адам әуенді іштей қабылдаған болса, оның музыка болғаны. Егер қабылдамаса, ол шудан аспағаны.Біз үнемі тыңдайтын дыбыстар ( желдің шуылы, судың сылдыры,құстардың сайрауы) жүрегінде иманы бар адам үшін құдайылық құдіретті паш етуде, ал сенбейтін адам үшін ол табиғаттың құр шуылы ғана.

Музыка болса, дыбыстардың бір-бірімен үйлесім табуындағы ғажап өнер, ол адам жанын керемет сезімге бөлеп, сазды әуенге елітіп, бойын балқытады. Ессіз, есер даңғаза музыка адам психикасына әсер етіп, ми клеткаларын өлтіріп, есту қабілетін нашарлатса, жағымды, есті музыка адамның рухани кемелденуіне көмектеседі, сыртқы әлемді қабылдауы мен жан сезімін байыта түседі.

Ислам дінінде де адамға пайдалы әуен адал, ал зияндысы харам болып белгілегендігі кісіге ой саларлық.






№6 «Қарлығаш» бала-бақшасы







«Отбасы тәрбиесіндегі өзекті мәселе»

(КЕҢЕС)











Дайындаған:

психолог Кужахметова А.К.













МӘРТӨК-2010 ЖЫЛ



Ән айту ережелері


  1. Ән айтқанда қолды төмен жіберіп, денені тік, түзу ұстап, иықты көтермеу.

  2. Әнді бастар алдында асықпай ішіңнен дем алу.

  3. Әнді айқайламай, мәнерлеп айту.

  4. Ән айту кезінде иықты көтермей, дұрыс тыныс алу.

  5. Әннің әуенін таза, дыбыс биіктерін анық сезе отырып орындау.




Музыка тыңдау ережелері


  1. Музыканы тыңдағанда ойды басқаға бөлмей, орындалып жатқан музыкаға көңіл қойып, оны шын ықыласпен тыңдап үйрену.

  2. Музыканың дыбыс биіктігіне, ырғағына, дыбыс бояуына, дыбыс күшіне көңіл бөлу.










№ 6 «Қарлығаш» бала-бақшасы








Естияр тобында музыкадан

ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің

перспективалық жоспары













Мәртөк 2010










Оқу іс- әрекетінің техникалық карталарына арналған папка


Назмутдинова Жанаргуль Сандыбековна


2009-2010 ооқу жылы






Ата-аналарға кеңес: Әддемі әннің әсері

Назмутдинова Жанаргуль

Сандыбековна

№ 6 «Қарлығаш» балабақшасының

саз жетекшісі



Ата-аналарға кеңес: Әддемі әннің әсері















Альфия красивая девочка.

Альфия умная девочка.


Алека радость папы и мамы.


Рауль умный мальчик.


Рауль- красавчик.


Рауль радость папы и мамы

Альфия заботливая девочка.
























Айналайын ақ мамам


  1. Нұрын төккен маған шуағымсың сен

Айналайын мама қуанышыңмен

Шаттандырған мені ән қанатыңмен

Құттықтаймын сені салтанатыңмен Ля (10 рет)


  1. Аялаған мені ән құанатыңмен

Құттықтаймын сені салтанатыңмен

Бақытты ғой заман қандай көңілді

Мен тілеймін саған ұзақ өмірді Ля (10 рет)













«Қыс қызығы тауысылмас»


қысқы ойындар жарысында орын алған

____ «Мөлдір бұлақ» тобы

марапатталады.





№ 6 «Қарлығаш» бала - бақшасының

меңгерушісі: Г.А Өтепбергенова


Мәртөк

2010 жыл, Ақпан айы






«Қыс қызығы таусылмас»


қысқы ойындар жарысында ____

орын алған «Балдырған» тобы

марапатталады.

№ 6 «Қарлығаш»

балабақшасының меңгерушісі: ________ Г.А Өтепбергенова

Мәртөк ауылы

2010 жыл, ақпан айы

т


© 2010-2022