Математикалық сауаттылық ұғымдарына сәйкес тапсырмалар блогын құрастыру Жакаев Самат

Математикалық сауаттылық ұғымдарына сәйкес тапсырмалар

блогын құрастыру

Жақаев Сәмен Әшіржанұлы

Математика пән мұғалімі

«Жетыарал орта мектебі» КММ

Кіріспе

Оқушыларға функционалдық сауаттылығын арттыру - білім беру процесінің негізі болып табылады. Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына жиырма қадам» атты мақаласында стратегиялық жаңғырту барлық саланы, сонымен қатар білімді де түрлендіруді қажет ететіндігін атап көрсетті.

Қазақстан білім беру жүйесі қазіргі таңда өзгермелі және өскелең талаптары мен қажеттіліктерді қанағаттандыра отырып, отандық білім саласын әлемдік білім деңгейіне жеткізуге бетбұрыс жасауда. Бұл білім жүйесін жетілдіру және оны сапалы деңгейге көтеруді алға тартады.

Математикалық сауаттылық сөйлеу және жазу мәдениетіне қоршаған ортаны және олардың заңдылықтарын баяндау , оны оқып үйренудің ғылыми бейнесін меңгерудегі басты құралы ретінде ерекше көңіл бөлу қажет. Математикалық сауаттылық оқушылардың математикалық текісті оқуына, жазуына және қайта айтып беруіне , жазылғандар мен айтылғандарды түсіне білуіне ең минимальды талап ретінде қарау қажет.

Тақырыптың өзектілігі: Оқушыларға математиканың олардың өмірінде қандай рол атқаратынын түсініуге көмектесу. Математика саласында пәндік білімді түрлі жағдайларда қолдану

Зерттеудің мақсаты: Оқушылардың күнделікті өмірде туындайтын көптеген мәселелерді шешу үшін алған білім және біліктілік қабілетін анықтап , практикада қолдана білу дағдыларын дамыту

Зерттеудің практикалық маңызы: PISA математикалық тапсырмалары оқушылардың ойлау қабілеттерін арттырып шығармашылығын дамытып, пәнге деген қызығушылықтарын арттырады.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңашылдығы: PISA математикалық тапсырмаларын орындау оқушылардың ойлау қабілеттерін арттырып шығармашылығын дамытатындығы, пәнге деген қызығушылықтарын арттыратындығы анықталды. Математикалық білімдерін өмірде қолдана алуы.

«PISA халықаралық зерттеулері аясында оқушылардың ғылыми- жаратылыстану функционалдық сауаттылығын дамыту» функционалдық сауаттылықты арттыру мақсаты мен міндеттері Қазақстан Республикасы 2011-2020 жылдарда білім беруді дамытудың Мемлекеттік

бағдарламасында анықталуына сәйкес жасалды.

2012-2016 жылдарға арналған оқушылардың функционалды сауаттылығын жетілдіруде Ұлттық іс-шаралар жоспары мақсатқа бағытталған, біртұтастық, оқушылардың функционалды сауаттылығын дамытуға бағытталған іс-шаралар жүйелігін Қазақстан Республикасының мектеп білім берудің сапасын арттырушы негізгі бағыт ретінде қамтамасыз етуге бағытталған. Оқушылар арасындағы функционалды сауаттылықтың қалыптастырудың жоғары деңгейі қоғамда тиімді қызмет етудің қабілеттілігіне, өзін-өзі анықтауға бағытталған қабілет, өзін-өзі дамытуға және қалыптастыруға бағытталады. Нәтижесінде, қоғамға функционалды сауатты, нәтижеге жұмыс істеуге және маңызды жетістіктерге жетуге қабілетті тұлға қажет.

ХХІ ғасырдың жан-жақты, зерделі, дарынды, талантты адамдарды

қалыптастыруда білім беру мәселесі, оның оқыту жүйесін заман талабына

сай үйлестіре алу міндеті туындап, жаңа талаптар қойылуда .Соған орай

ұстаздардың алдында тұрған міндет: табысты және әрекетке дайын қабілетті,

әлеуметтік рөлін сезінетін құзырлы тұлғаны қалыптастыру. Жалпы

құзіреттіліктің сипатына беделді пікір айтуға мүмкіндік беретін білімді игеру

деген түсіндірме берілген.Тұлға құзіреттілігін дамыту - ұстаздың құзіретті

тәсілдерді меңгертуі, білім беру мазмұнын жетілдіру. Ол үшін баланы

субъект ретінде қарап, оқу ісіне өзінше қызықтыратын, оған қабілетін

арттыратын жағдай туғызу керек. Оның бастысы - оқу үрдісін жаңаша

ұйымдастыру, оқушының оқудағы іс-әрекеті арқылы ойлау дағдыларын

жетілдіру, өз бетінше білім алу, әрекет ету. Оқушылардың жазбаша мәтінді

ой елегінен өткізуі және оған рефлексия жасауы, сол арқылы өз мақсатына

жетуі, білімін дамытуы және қоғам өміріне белсене араласуы

қарастырылады. Мақсатқа жету оқушының өзі арқылы іске асады. Осы

мақсатта 9-8 сыныптарда фигуралардың ауданын табуға және геометриялық

прогрессия тақырыптарын өткен кездерде мынадай PISA тапсырмаларын

оқушыларға ұсынып, шешкіздім. Бұл тапсырмаларды орындағанда

оқушылардың пәнге деген қызығушылықтары артқанын байқадым.

Ғажайып тақта

Егер а1 ұяшығында 1 тас, с1 ұяшығында 2 тас, е1 ұяшығында 4 тас, яғни тастар саны барған сайын 2 еселеніп өседі.

Ескертпе: тастар тек қана боялған ұяшықтарда бар

Сұрақ №1: Ғажайып тақта

Тастардың ұяшықтарда орналасуын қандай формуламен беруге болады.

Ауданды тап

Суреттегі фигураны мұқият қараңыз.

Ескерту: Тордағы әрбір төртбұрыш 1 метр х 1 метр

Сұрақ 1: Ауданды тап

Суреттегі фигураның ауданын табыңыз. Жұмысыңызды көрсетіңіз.

_________________________________________________________________

Геометриялық фигуралардың анықтамаларын еске түсіріңіз.

Сұрақ 2: Ауданды тап

Суреттегі фигураның түрін анықтаңыз.

А) үшбұрыш В) төртбұрыш С) бесбұрыш Д) тең бүйірлі үшбұрыш

Сызбада көрсетілген фигураның түрін анықтап, қасиеттерін еске түсіріңіз.

Сұрақ 3: Ауданды тап

Суреттегі бояған фигураның ауданын табыңыз.

А) 10,5 м² В) 9,5 м² С) 10 м² Д) 8,5 м²

Қорытынды PISA зерттеудегі математикалық тапсырмалар нақты өмірлік мәселелерге жақын, қоршаған өмірдің түрлі аспектілермен байланысты және өз шешімдері үшін математикалық талдауды талап ететін мәліметтер ұсынылады. Сонымен PISA зерттеуінде оқушылардың күнделікті өмірде туындайтын көптеген мәселелерді шешу үшін алған біліміндерін өмірде қолдана білуге жетісу. Осындай сапалық сипаты тұрғысынан қарағанда функционалдық сауаттылық жеке адамды дамытудың тетігі ретінде қолданылады. Сондықтан теория мен практиканың байланыста болуын қамтамасыз ету үшін әрбір пән бойынша берілетін білімнің мазмұны мен көлемін анықтағанда теориялық қағидалардың, заңдылықтар мен ережелердің, яғни ұғымдық-ақпараттық материалдардың бала өмірінде кездесетін түрлі проблемалық мәселелерді шешуге көмегі тиетіндей, бала оны қолдана алатындай практикалық маңызы ескерілуі тиіс. Сондай-ақ оқушылардың оқу материалын тек жаттап қана алмай, оның мән-мағынасын терең түсінуін қамтамасыз ету міндетті болып саналады.

Қосымша материал

Вариант 2.ҮШБҰРЫШТЫ АЙМАҚТАР

Суреттен шахтерлердің өз аймақтары бойынша келісе алмай тұрғандығын көруге болады. Әр аймақ тікбұрышты үшбұрыш формасында. Үшбұрыштардың өлшемдері әртүрлі болғанымен, олардың аудандары тең.

Сұрақ 1: ҮШБҰРЫШТЫ АЙМАҚТАР

Бір үшбұрыштың катеттері 140 және 48, ал гипотенузасы - 148. Ал екінші үшбұрыштың катеттері 80 және 84, гипотенузасы - 116.

Осы өлшемдерді пайдаланып, аймақтардың ауданын есептеңіз.

Жауабы:_______________

Құзыреттілігі: байланыс орнату

Аймағы: сандар

Жағдаят: жеке

Деңгейі: орташа

Код 1(1): Дұрыс жауабы: 3360, екі катеті арқылы

Шешу жолы:

Код 1(2): Дұрыс жауабы: 3360, гипотенуза мен биіктігі арқылы

Шешу жолы:

Код 1(3) Дұрыс жауабы: 3360, Герон формуласы арқылы

Шешу жолы:

Код 0: басқа жауап

Код 9: жауабы жоқ

Сұрақ 2: ҮШБҰРЫШТЫ АЙМАҚТАР

Үшінші үшбұрыштың бір катеті 224 болса, екінші катеті мен гипотенузасын есептеуге бола ма? «Иә» немесе «Жоқ» деп белгілеңіз, жауабыңызды дәлелдеңіз.

Ескерту: Үшбұрыш ауданын қолдау керек.

Жауабы: _____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

Құзыреттілігі: байланыс орнату

Аймағы: сандар

Жағдаят: жеке

Деңгейі: орташа

Код 1: Дұрыс жауабы: Катеті 30, ал гипотенузасы - 226, үшбұрыш ауданын табу формуласы және пифагор теоремасы.

Шешу жолы:

Код 0: басқа жауап

Код 9: жауабы жоқ

8