Сабақтың тақырыбы: Үшбұрыштар. 7сынып

Сабақтың тақырыбы:     Үшбұрыштар. 7сынып Сабақ мақсаты: білімділік: геометриялықфигураларды әрі қарай зерделеу, үшбұрышқа және тең үшбұрыштарға  анықтаманы  дұрыс бере алу;  дамытушылық: фигураларды салыстыра алу, тең элементтерін таба алу, талдау және қорытындылай алу; тәрбиелік: туындаған мәселе бойынша жұмыс, қиындықтарды жеңе білу. Сабақ әдісі, түрі: жаңа білім беру, іздендіру сабағы Сабақ мазмұны: 1)    Өткен материалды қайталау. 2)    Сабақтың  іздендіру−зерттеу бөлімі 3)    Жаңа тақыры... Мұғалімнің әс−әрекеті Оқушының әс−әрекеті Мұғалім: сабақтың тақырыбымен таныстырып, сабақтың мақсатын анықтайды және оқушыларда қалыптасатын білім, білік жөнінде айтады; оқушылардан қандай геометриялық фигуралармен таныс екендерін естеріне түсіріп, оларды айтып беруді сұрайды. Оқушылардың жауабы: ·       нүктелер; ·       кесінділер; ·       жартылай түзулер (сәуле); ·       бұрыш. 2.    Сабақтың  іздендіру−зерттеу бөлімі: Мұғалімнің әс−әрекеті Оқушының әс−әрекеті Біз бүгін үшбұрышты қарастырамыз. Бәріміз оны жақсы білеміз бе? Үшбұрышты геометриялық фигура деп айтуға бола ма? Иә, үшбұрыш геометриялық фигура Олай болса сендер үшбұрышты қандай қарапайым геометриялық фигуралардан құралады деп есептейсіңдер? Оқушылар әртүрлі болжам айтады.. Мұғалім олардың айтқан ойларын тақтаға сызбамен беріп тұрады: 1)     Үш түзуден: а) 1−оқушы                                ә) 2−оқушы       Оқушылар қорытындылайды: Мақсатымызға жеткен жоқпыз, яғни үшбұрыш тұрғызған жоқпыз.   2)     Үш кесіндіден: а) З−оқушы:                                        ә) 4−оқушы     Қорытынды: Мақсатымызға жетпедік, себебі үшбұрыш тұрғызылмады.   3)     Үш бұрыштан: а) 5−оқушы                                       ә) 6−оқушы                       1                                                                                                                        3                       2                                             2                                                                                                                                                                                                          ...   Қорытынды: Біз бұрыштарды тұрғызуға қол жеткіздік. Мақсат орындалмады. Үшбұрыш тұрғызылмады. Сұрақ: Үшбұрышты тұрғызу үшін қандай шарттарды орындау керек? Оқушылар нүктелер мен кесінділердің орналасуы жайында өз шарттарын ұсынады а)   А      В      С                в)       ●      ●      ●                                ●      ●      ●                                                          А      В      С Мақсат тағы да орындалмады. Үш нүкте бір түзудің бойында жатпауы керек және кесінділер қос−қостан осы нүктелерге жалғасуы керек. 3.      Жаңа тақырыпты жалпылау: Мұғалім талқылау арқылы үшбұрышқа геометриялық фыигура ретінде өздері анықтама беруді ұсынады. Оқушылардың жауабы: Үшбұрыш дегеніміз − бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктеден тұратын және  осы нүктелерді қосатын үш кесіндіден тұратын геометриялық фигураны айтады. Мұғалім: Осы кесінділер үшбұрыштың қабырғалары, ал нүктелер үшбұрыштың төбелері деп аталады;   ·        оқушыларға дәптерлеріне кез− келген үшбұрыш сызуға тапсырма береді.         А                                                                        Белгіленуі:                                              ∆АВС                                             А, В, С –төбелері В                            С      АВ, ВС, АС− қабырғалары      Мұғалім оқушыларға үшбұрыштың анықтамасын айтқан кезде... Оқушылар мұғалімнің тапсырмасын орындайды.                Себебі оның үш бұрышы бар. Мұғалім оқушылардан осы бұрыштарды атауды және олар қалай тұрғызылғанын сұрайды. Оқушылар жауабы: А төбесіндегі  ВАС бұрышы АВ және АС қабырғаларымен жасалған. В төбесіндегі  АВС бұрышы ВА және ВС қабырғаларымен жасалған. С төбесіндегі  АСВ бұрышы СА және СВ қабырғаларымен жасалған. Енді жаңа салынған үшбұрыштың жанына үшбұрыштың белгіленуін жазып қою керек екенін тапсырады және бұрыш үш әріппен де бір әріппен де жазылатынын ескертеді.   Үшбұрыш элементтерін атауды ұсынады. ·        Үш қабырғасы (АВ, ВС, АС) ·        Үш бұрышы ∟АВС, ∟ВАС, ∟АСВ немесе ∟А, ∟В, ∟С 4.    Лабораториялық-зерттеу жұмысы. Мұғалімнің әс−әрекеті Оқушының әс−әрекеті Мұғалім оқушылардан: үшбұрыш анықтамасын тағы да қайталап айтуын сұрайды; тең фигуралар анықтамасын еске түсіріп, оны кез−келген фигураларда бейнелеуді ұсынады (дөңгелек, шаршы, т.б.) оқушыларға берілген үшбұрыштар ішінен тең үшбұрыштарды табуды сұрайды.   Әрбір оқушының столына нөмерленген бес түрлі үшбұрыш қойылады. Осы бе үшбұрыштың ішінде екі үшбұрыш тең болуы керек Мысалы: 1−нұсқада 1 мен 3, 2−нұсқада 2 мен 5. Оқушылар осы үшбұрыштарды бір−біріне беттестіруі керек.   Мұғалім оқушыларға басқа жолмен  тағы да беттестіруді сұрайды.   Оқушылар басқа жолдың жоқ екеніне көздерін жеткізеді.   Бұл үшбұрыштарды беттестірудің жалғыз ғана жолы бар ма екен.   Иә   Қорытынды: Сонымен тең үшбұрыштарда сәйкес қос−қостан бұрыштары, қабырғалары тең.       5.    Білімді алғаш рет қолдану. Мұғалімнің әс−әрекеті Оқушының әс−әрекеті Мұғалім оқушыларға дәптеріне екі тең үшбұрыш салуды және олардың  тең бұрыштары мен тең қабырғаларын жазып қоюды тапсырады (нобайдың көмегімен) А                   O         ∆ABC=∆MOD                                    ÐA=ÐM В         С    M             D        AB=MO ÐB=ÐO     BC=OD ÐD=ÐC      AC=MD   Мұғалім тең үшбұрыштардың анықтамасын айтуды сұрайды (егер оқушы өздігінен анықтаманы айта алмаса, мұғалім көмектеседі); Оқушылар назарын тең үшбұрыштардың жазылуына аударады: ∆АВС=∆МОD     1) Алдын−ала дайындалған сызба бойынша есепте: Есеп (ауызша): а)        В                                              В1                ∆АВС=∆А1В1С1                                                                                            ÐА=53о, ÐС=67o, ÐB=60o                                                                                    Табу керек: ÐА1, ÐВ1, С1 А                       С                А1                   С1 ә)         А                                    О             ...