Поурочный план Признаки возрастания и убывания функции

Функцияниң өсүш вә кемиш бәлгүлири

Мектеп

«А.Розыбакиев атындағы орта мектеп» мемлекеттік коммуналдық мекемесі

Сынып Күні

Мұғалім есімі М. М. Арзиев

10 «Б» 24.02.2016

Қатысқандар саны

қатыспағандар саны

Сабақ негізделген оқу мақсаты

Функцияниң кемиш вә өсүш арилиқлирини тепишни үгиниш

Оқу нәтижелері

Барлық оқушылар

Функцияниң кемиш вә өсүш арилиқлирини тепиш алгоритми билән тонушиду

Оқушылардың басым бөлігі

Функцияниң өсүш вә кемиш арилиқлирини тепиш алгоитмини әмәлийәттә пайдилинишни үгиниду

Кейбір оқушылар

Мурәккәп һесапларни ишләшни үгиниду

Алдыңғы оқу

Функцияниң өсүш вә кемиш арилиқлири, һасилат

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Басталуы

2'

3'

Саламлишиш, тонушуш (скитерлар арқилиқ),

Фишка таллаш усули билән топларға бөлүнүш.

Дәрис мәхситини хәвәрләш «Һәр қандақ функцияниң кемиш вә өсүш арилиқлирини һасилат арқилиқ тепишни үгиниш». Баһалаш критерийлири билән тонушуш. «Дәристә болған активлиғи, ишлигән һесапларниң сани»

Луғәт иши

Өсүш арилиғи - өсу аралығы - промежутки возростания

Кемиш арилиғи - кему аралығы - промежутки убывания

Ортасы

3'

7'

5'

7'

8'

Диалог. «Қалық және жұқа сұрақтар» стратегиясы

- Оқуш жилиниң бешида биз функцияниң хусусийәтлири мавзуси билән тонушқан едуқ. Қени, есимизға салайли функцияниң қандақ хусусийәтлири бар еди?

- Жүп, тағ; периодлуқ; чәкләнгән; өсүш, кемиш арилиқлири; экстремум чекитлири.

- Өскүчи вә кемигүчи функцияниң ениқлимилирини ейтип бериңлар.

- - өскүчи;

- кемигүчи.

- Сүрәткә қарап, функцияниң өсүш вә кемиш арилиқлирини ейтип бериңлара

Топ билән иш. «Талқылау картасы» стратегиясы.

Оқуғучиларға ресурслар тарқитилиду, улар тонушиду вә ресурстики тапшурмиларни орунлайду.

Дәсләп мустәқил орунлайду.

1-ресурс.

1. Мәтин билән тонушуңлар.

2. Испатлиниш толуқ йезилғанму?

3. Испатлиниш толуқ болмиса толуқтуриңлар.

Теорема. Әгәр f(x) функциясиниң һасилати Х арилиғиниң һәр бир чекитидә болса, у чағда f(x) функцияси Х арилиғида өсиду. Әгәр f(x) функциясиниң һасилати Х арилиғиниң һәр бир чекитидә болса, у чағда f(x) функцияси Х арилиғида кемийду.

Испатлиниши. Лангранж формулисини пайдилинип испатлаймиз. Х арилиғидин һәр қандақ х₁ вә х₂ чекитлирини алайли. х₁ < х₂ болсун. Лангранж формулиси бойичә х₁ вә х₂ арилиғида а сани можут вә у сан Х арилиғиға тәәлуқ

(1)

Әгәр Х арилиғиға тәәлуқ һәр қандақ х үчүн болса, у чағда елишимиз бойичә болғанлиқтин, тәңлигидин >0 яки чиқиду, йәни f(x) өскүчи функция.

Шуниң билән, һәр қандақ f(x) функциясиниң һасилатини ярдими билән өсүш вә кемиш арилиқлирини ениқлашқа болиду.

Жүп билән иш.

1. Жүпиңлар билән соалларниң жаваплирини селиштуруңлар.

2. Функцияниң өсүш вә кемиш арилиқлирини қандақ тапсақ болидикән?

Топ билән иш.

Функцияниң өсүш вә кемиш арилиғини тепиш алгоритмини постерға чүшүриңлар

Мустәқил иш.

Функцияниң өсүш вә кемиш арилиқлирини тепиңлар (үлгә бойичә)

2-ресурс.

Функцияның өсу және кему аралықтарын табыңыз.

а) б)

Үлгі.

1. D(f)=R;

2. 

3. тәңсизлигини интерваллар усули билән йешимиз.

-

+

3

4. (-∞; 3) - кемийду; (3; +∞) - өсиду.

а) б)

Аяқталуы

5'

«Үш қадамдық сұхбат»

Соаллар йезилған карточкиларни тарқитимән. Соални алған оқуғучи уни иккинчи топниң халиған оқуғучисиға қойиду, жававини үчүнчи топ оқуғучилири баһалайду.

1. Өсу және кему аралығын табу алгоритмасында бірінші орындалатын амал?

2. Өсу және кему аралығын табу алгоритмасында екінші орындалатын амал?

3. Өсу және кему аралығын табу алгоритмасында үшінші орындалатын амал?

4. Теореманы дәлелдегенде қасы формуланы негізге алдық?

5. Егер функцияның туындысы белгілі бір аралықта оң болса, ол кезде ... (сөйлемді жалғастыр)

6. Егер функцияның туындысы белгілі бір аралықта теріс болса, ол кезде ... (сөйлемді жалғастыр)

Кері байланыс

- Мавзусини яхши билиш, һаятимизда немә үчүн һажәт?

Өйгә тапшурма:

№ а топ

Соаллар йезилған қәғәзләр