7-12 сыныптарға арналған «Математиканы оқытудағы таңдаулы сұрақтар» факультативтік курсының бағдарламасы

«Бекітемін»

« №3 нашар көретін балаларға арналған

мектеп-интернаты» КММ директоры

________________Қалиғожин А.А.

«Математиканы оқытудағы таңдаулы сұрақтар»

факультативтік курсы бойынша

тақырыптық-күнтізбелік жоспар

Мұғалім: Имашева Д.К.

Құрастырған: Валиева С.А.

2015-2016 оқу жылы

«Тексерілді»

оқу ісінің меңгерушісі

______ Якупова М.Г.

Жаратылыстану -математика

әдістемелік бірлестік

отырысында қарастырылды

хаттама №1 «29 » тамыз 2015ж.

____________Валиева С.А.

7-12 сыныптарға арналған

«Математиканы оқытудағы таңдаулы сұрақтар»

факультативтік курсының бағдарламасы

Түсінік хат

Берілген факультативтік курс 7-12 сынып оқушыларына арналған және практикалық-бағыт бағдарлы.

«Қызықты математика» курсы 7-8 сынып оқушыларына, «Мәтінді есептер» - 9 сынып оқушыларына арналып құрастырылған. 10 сынып оқушыларына арналған курста өрнектерді түрлендіру, тірек есептер, логикалық есептер қарастырылады. 11-12 сынып оқушылары құрамында модулі және параметрлері бар теңдеулер мен теңсіздіктерді қарастырады.

«Қызықты математика» - түрлі конкурстар, практикалық тапсырмалар, математикалық газеттер, дидактикалық ойындарды пайдаланылатын оқушылармен жүргізілетін дәстүрлі емес жұмыс түрі. Ойын - оқушылардың математикаға деген қызығушылығын арттырып және дамытатын танымдық қызметтің түрі. Математикалық деректерді үйретуден басқа зияткерлік дағдыларын қалыптастыратын жұмыстар да жүргізіледі. Аталмыш курс шегінде оқушыларға өрнектерді құруға, сандарды табуға, фигураларды бөліктерге бөлуге, санды ребустарды шешуге, қозғалысқа арналған стандартты емес есептерді шешуге, логикалық түрлі тапсырмалар беріледі.

Мәтін есептерді шешу - оқушылар үшін күрделі тапсырма. Оның күрделілігі алдымен, жұмыстың кешенділігімен сипатталады: айнымалы енгізу және есептің шартын математикалық тілге аудара білу керек; алынған нәтижені есептің шартымен салыстыру және қажет болса басқа да шамаларды табу. Осы кезеңнің әр қайсысы - оқушылар үшін өзіндік және оңайлықпен келмейтін тапсырма.

Құрамында параметрі және модулі бар есептер оқушылар үшін қиындық туғызатыны мектеп практикасынан белгілі, сондықтан параметрі және модулі бар теңдеулер мен теңсіздіктерді шешу мектеп математика курсының оқушылар үшін күрделі есептерінің бірі. Бұл жағдайда,теңдеулер мен теңсіздіктерді шешу алгоритмін пайдаланып, сәтті сұрыптай білу керек. Параметрлері мен модулі бар теңдеулер мен теңсіздіктер - бұл дайындалған оқушыны емес, материалды толық меңгерген оқушыны тексеретін тақырып. Құрамында модулі мен параметрі бар есептерді дәстүрлі шаблонмен емес, стандартты емес жолмен шешкенде есептің бағасы да артады.

«Тригонометриялық теңдеулер мен теңдеулер жүйелерін шешу әдістері» элективті курс бағдарламасы мектеп курсы әдісін терең оқытуды қарастырады. Кері тригонометриялық функциялары бар теңдеулерді шешудің кейбір әдістерін үйрену және жаңа әдістерді меңгеру әдіс тізімін кеңейтеді.

Аталмыш курстың қолданбалы және жалпы білімдік мағынасы бар, оқушылардың логикалық ойлауын дамытуға, емтиханға дайындық кезінде білімін жинақтауға әсер етеді. Семинар, лекция, оқушылармен топтық, жекеше жұмыстар сияқты сабақты ұйымдастырудың түрлі тәсілдері пайдаланылады.

Ұсынылған курстың нәтижесі орталықтанған тестілеу мен ҰБТ-ны табысты тапсыру болу керек.

Курс мақсаты:

• Базалық математикалық білімдерін түзету негізінде оқушылардың мәдениеті мен шығармашылық қабілеттіліктерін дамыту. Курсты оқыту барысында алған білімдерін байыту және тереңдету.

• Теориялық білімдерін нығайту; практикалық дағдыларымен біліктіліктерін дамыту. Алған дағдыларын басқа пәндердің стандартты емес есептерін шешуде пайдалана білу.

• Оқушыларды ҰБТ-ға дайындау.

• Оқушылардың геометриядан білімдері мен біліктілігін дамыту, оларды ҰБТ есептерін сәтті шығаруға дайындау.

• Оқушылардың ой-өрісін кеңейту.

• Математика қоршаған ортаны танып білу құралы екенін түсінуге тәрбиелеу.

Курс міндеті:

- математикаға қызығушылығын арттыру;

- оқушыларды оқуға ниеттендіру;

- кеңістікте елестету қабілеттерін дамыту, геометриялық объектілерді танып білу;

- түрлі геометриялық есептерді шешудің стандартты емес жолдарымен таныстыру;

- есеп шығару дағдыларын жетілдіру;

- негізгі курс теориялық білімдеріндегі кемшіліктерді түзету;

- геометриядан алған білімдері мен біліктерін дамыту жіне нығайту;

- логикалық ойлау қабілеттерін, математикалық түйсіктерін, білуге құмарлықтарын дамыту;

- оқушылардың танымдық қызығушылықтарын және шығармашылық қабілеттіліктерін, баланың алдағы өмірге бейімделуін қамтмасыз ететін психикалық қабілетін дамыту;

- әлемдік математикалық мәдениет жүйесінде өзін-өзі таныта білетін шығармашылық жеке тұлға тәрбиелеу;

- олимпиада есептерін шығару практикасы;

Жұмыс формасы әр түрлі:

• Теориялық материалдармен ұжымдық жұмыс.

• Практикалық материалдар бойынша ұжымдық жұмыс: жергілікті жердегі өлшеу,есептеу,гипотеза ұсыну және оны эксперименттік дәлелдеу немесе теріске шығару және т.б.

Тақырыптық - күнтізбелік жоспарлау

7 сынып

Қызықты математика

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-2

3-4

5

6

7-8

9-10

11-12

13-15

16

17-18

19-20

21-22

23-25

26-27

28-29

30

31-32

33-34

Тез есептеу тәсілдері

Арифметикалық есептер

Құю

Өлшеу

Серілер мен өтірікшілер

Логикалық есептер

Дирихле принципі

Қызықты ребустар,жұмбақтар

Сиқырлы фигуралар

Жұмбақ есептеулер мен фактілер

Қозғалысқа берілген қызықты есептер

Бірлесіп істеген жұмысқа берілген есептер

Пайызға берілген күрделі есептер

Стандартты емес есептер

Көне есептер шешу

Өткелдер. Қасқыр , ешкі және қырыққабат

«Асыл тас» конкурсының есептері

Олимпиада есептері

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

05.09

19.09

17.10

31.10

21.11

05.12

26.12

09.01

23.01

06.02

20.02

12.03

02.04

16.04

23.04

14.05

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

2

1

1

1

1

12.09

26.09

03.10

10.10

24.10

14.11

28.11

12,19.12

16.01

30.01

13.02

27,05.03

19.03

09.04

30.04

21.05

2

2

1

1

2

2

2

3

1

2

2

2

3

2

2

1

2

2

8 сынып

Қызықты математика

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-2

3-4

5-6

7-8

9-10

11-12

13-14

15-16

17-18

19-20

21-22

23-24

25-26

27-30

31-32

33-34

Қалай санау керек?

Күрделі жағдайдағы бөлісу

Математикалық ойындар

Сандар және заттармен ойындар

Сандарды табу

Софизмдер

Комбинаторлы есептер

Сандарды бір жүйеден екінші жүйеге ауыстыру.Позициялы санау жүйесі

Геометрияның шығу және даму тарихы

Геометриялық басқатырғыштар

Құрастыру

Көпжақтардың үлгілері

Қағаз қиығымен жаттығулар

Сіріңкелермен жаттығулар

«Кенгуру» математикалық конкурсының есептері

Геометриялық фигураларды салу және зерттеу

Максимум және минимумға геометриялық есептер

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

01.09

15.09

29.09

13.10

27.10

17.11

08.12

22.12

12.01

26.01

09.02

23.02

15.03

05.04

03.05

17.05

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

3

1

1

08.09

22.09

06.10

20.10

03.11

24.11

15.12

29.12

19.01

02.02

16.02

01.03

15.03

12,19,26.04

10.05

24.05

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

4

2

2

9 сынып

Мәтінді есептер

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-2

3-4

5-6

7-8

9-11

12-13

14-15

16-17

18

19-20

21-22

23-24

25-27

28-29

30

31-32

33-34

Түзу бойымен қозғалыс(қарама қарсы,қуып жету)

Шеңбер бойымен қозғалыс

Судағы қозғалыс

Поездардың қозғалысы

Бірігіп істеген жұмысқа берілген есептер

Жоспарлауға берілген есептер

Тура және кері пропорционалдыққа берілген есептер

Пайызға берілген есептер

Концентрацияға берілген есептер

Қорытпалар мен ерітінділерге берілген есептер

Банктік есептеулерге арналған есептер

Мәтін есептерді арифметикалық тәсілмен шешу

Стандартты емес есептерді шығару

Геометриялық мазмұны бар практикада қолданылатын есептер

Сынақ

Логикалық есептер

Олимпиада есептері

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

08.09

22.09

06.10

20.10

03.11

08.12

22.12

12.01

02.02

16.02

01.03

15.03

19.04

10.05

17.05

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

15.09

29.09

13.10

27.10

17,24.11

15.12

29.12

19.01

26.01

09.02

23.02

09.03

05,12.04

26.04

03.05

14.05

24.05

2

2

2

2

3

2

2

2

1

2

2

2

3

2

1

2

2

10 сынып

Өрнектерді түрлендіру.

Геометриялық есептерді шешу әдістері

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-2

3-4

5-7

8-10

11-12

13-14

15-16

17-19

20-21

22-24

25-27

28-30

31-34

Санды өрнектерді түрлендіру

Алгебралық өрнектерді түрлендіру

Дәрежелі өрнектер және оларды түрлендіру

Түбірлердің қасиеттері

Арифметикалық және геометриялық прогрессия

Квадрат үшмүше. Көбейткіштерге жіктеу

Түрлендірудің көмегімен сызықтық және квадраттық теңдеуге келтірілген рационал теңдеулер

Планиметрия. Тірек есептер

Дәлелдеуге берілген есептер

Есептерді шешудің геометриялық тәсілдері

Аналитикалық тәсіл

Векторлық тәсіл

Логикалық еептер

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

05.09

19.09

03.10

24.10

21.11

05.12

19.12

09.01

30.01

13.02

05.03

02.04

23,30.04

1

1

2

2

1

1

1

2

1

2

2

2

2

12.09

26.09

10,17.10

31,14.11

28.11

12.12

26.12

16,23.01

06.02

20,27.02

12,19.03

09,16.04

14,21.05

2

2

3

3

2

2

2

3

2

3

3

3

4

11 сынып

Теңдеулерді шешу әдістері

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-3

4

5-7

8-10

11-14

15-16

17-18

19-20

21-23

24-26

27-29

30-32

33-34

Модуль. Модулі бар өрнектерді түрлендіру

Модулі бар функциялардың графиктері

Модулі бар теңдеулер

Параметрлері бар теңдеулер

Параметрі бар теңдеулер жүйесі

Функция. Анықталу және мәндерінің облысы

Кері функциялар

Функция графиктерін түрлендіру

Сандық тізбектер

Тригонометриялық өрнектерді түрлендіру

Геометриялық есептер

Мәтін есептерді шешу

Комбинаторлық есептер

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

03.09

01.10

22.10

19,23.11

10.12

24.12

21.01

04.02

25.02

17.03

14.04

05.05

2

1

2

2

2

1

1

1

2

2

2

2

1

10,17.09

26.09

08,15.10

29,12.11

26,03.12

12

14.01

28.01

11,18.02

03,10.03

07,14.04

21,28.04

19.05

3

2

3

3

4

2

2

2

3

3

3

3

2

12 сынып

Теңсіздіктерді шешу әдістері

с/реті

тақырыбы

сағат саны

дәрістер

практика

барлығы

1-2

3-5

6-8

9-10

11-12

13-14

15-16

17-18

19-20

21-22

23-24

25-26

27-28

29-30

31-32

33-34

Теңсіздіктер

Квадрат радикалы бар теңсіздіктер

Абсолютті шамалары бар теңсіздіктер

Параметрлері бар теңсіздіктер

Параметрлері бар есептерді графикалық тәсілмен шешу

Модулі мен параметрі бар біріктірілген есептер

Теңсіздіктер жүйесі

Максимум және минимумға берілген есептер

Көрсеткіштік теңдеулер мен теңсіздіктер

Логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер

Тригонометриялық теңдеулер мен теңсіздіктер

Стереометрия. Тірек есептер

Геометриялық есептерді шешу әдістері

Іштей және сырттай сызылған сфера, денелер

Кеңістіктегі векторлар

Векторлардың скаляр көбейтіндісін қолдану

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

02.09

16.09

07.10

28.10

25.11

09.12

23.12

13.01

27.01

10.02

24.02

09.03

06.04

20.04

04.05

18.05

1

2

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

09.09

23,30.09

14,21.10

18.11

02.12

12.12

26.12

20.01

03.02

17.02

02.03

16.03

13.04

27.04

11.05

25.05

2

3

3

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

Жоспарланған нәтиже және оны анықтау тәсілі:

Оқушылардың стандартты емес есептермен танысуы олардың математика сабағынан үлгерімдерін жоғарылатып, пәнге деген қызығушылықтарын арттырады деп жобалаймыз.

Әдебиеттер:

1. В.А. Руденко,Г.А.Бахурин, Г.А. Захарова «Занятия математического кружка»

2. Б.А.Кордемский «Математическая смекалка»

3. Е.И. Игнатьев «В царстве смекалки»

4. И.Л.Бабинская «Задачи математических олимпиад»

5. А.П.Савин, В.В.Станцо, А.Ю.Котова «Я познаю мир» математика

6. И.Ф.Шарыгин «Факультативный курс по математике.Решение эадач»

7. «Асыл тас», «Малахит», «Кенгуру» конкурстарының есптері.

«Математиканы оқытудағы

таңдаулы сұрақтар»

факультативтік курсы

Құрастырған: Валиева С.А.

Мұғалім: Имашева Д.К.

2015-2016 оқу жылы