Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

Раздел Математика
Класс 11 класс
Тип Конспекты
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Сабақтың тақырыбы: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

Сабақтың мақсаты:

  1. Көпжақтар көлемдерін табу тұжырымдамаларын пысықтап, көлемдер формулаларын пайдаланып есептер шығару.

«Білім тарланын» анықтау.

  1. Көпжақтардың бүйір беті, толық беті, көлемі формулаларын жете білу, білімін, білігін және дағдысын тереңдете түсу. Оқушылардың ойлау қабілеттерін, пәнге қызығушылығын дамыту және белсенділігін арттыру.

  2. Жауапкершілікті сезінуге, әрбір жеке тұлғаның ойлау қабілетін, іскерлігін дамыту, математикалық мәдениетке сауаттылыққа, ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: қайталау сабағы

Әдісі: сұрақ-жауап, деңгейлік тапсырмалар, тест тапсырмалары, сөзжұмбақтар

Көрнекілігі: интерактивті тақта, перфокарта, сөзжұмбақ

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру

ІІ. «Кім көп біледі, сол ұтады» (қайталау сұрақтары)

ІІІ. «Формуланы кім дұрыс табады?»

(формуладағы белгісізді табу)

ІV. «Біліміңді тексер» (деңгейлік тапсырмалар)

V. Математикалық диктант.

(математикалық формулалар)

VІ. «Ойланайық, кім ойшыл» (шығармашылық тапсырма)

VІІ. Қорытындылау

VІІІ. Бағалау. «Білім тарланын анықтау»

ІІ. «Кім көп біледі, сол ұтады?» Қайталау сұрақтарына жауап беру.

(кім неше сұраққа жауап бергені есепке алынады)

  1. Көпжақ деген не?

  2. Призма (анықтамасы, табаны, бүйіржағы, қыры деген не?)

  3. Призманың диагоналы, биіктігі деген не?

  4. Призма түрлерін ата

  5. Параллелипед деген не?

  6. Тікбұрышты параллелипед, куб деген не?

  7. Пирамида (анықтамасы, қыры, биіктігі, табаны)

  8. Пирамиданың диагоналдық қимасы деген не?

  9. Пирамиданың апофемасы деген не?

10)Дұрыс, қиық пирамида деген не?

ІІІ. Формуланы кім дұрыс табады?

  1. Призманың бүйір беті, толық беті көлемі формулаларын жазыңдар

  2. Пирамида, қиық пирамиданың бүйір беті, толық беті, көлемі формулаларын жаз

  3. Формуладағы белгісізді тап

а) V = SH б) V = aвс в) V = Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауSH

S =

а =

H =

ә

a =

в =

S =) V = a3

с =

Көп формула білген оқушылар есепке алынады.

ІV. «Біліміңді тексер»

  1. (деңгейлік тапсырмалар)

10 балл

А

Тік бұрышты параллелепипедтің өлшемдері 15 м, 50 м және 36 м. Оған тең шамалы кубтың қырын табыңдар.

20 балл

В

Алтыбұрышты дұрыс пирамиданың табан қабырғасы а-ға, ал табанындағы екіжақты бұрышы 45º-қа тең. Пирамиданың көлемін табыңдар.

30 балл

С

Пирамиданың табаны - үшбұрыш, оның екі бұрышы α және β. Үшбұрышты сырттай сызылған дөңгелектің радиусы R. Пирамиданың бүйір қырлары табан жазықтығына γ бұрышпен көлбейді. Осы пирамиданың көлемін табыңдар.


  1. Тестік тапсырмалар

Тапсырмалар

А

В

С

Д

Е

1

Үшбұрышты тік призманың табан ауданы 4 см2, ал бүйір жақтарының аудандары 9 см2; 10 см2; 17 см2.

Призма көлемін тап



36 см2



9см2



12см2



4см2



16см2

2

Тік бұрышты параллелипед өлшемдері: 15 м; 50 м; 30 м.

Оған тең шамалас кубтың қырын тап


30см


25см


35см


45см


40см

3

Көлемі 4 см3, ал табанының қабырғасы 2 см-ге тең төртбұрышты дұрыс пирамиданың бүйір қыры ұзындығын тап

14см

Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталаусм

Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау см

Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау см

Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау см


  1. Өз бетімен жұмыс. Пирамиданың табаны катеттері 6 см, 8 см болатын тік бұрышты үшбұрыш табанындағы барлық екі жақты бұрыштары 600. Пирамида биіктігін тап.

V. «Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ».

1) Көлем дегеніміз не?

2) Тікбұрышты параллелепипедтің көлемі.

3) Көлбеу параллелепипедтің көлемі.

4) Пирамиданың көлемі.

5) Қиық пирамиданың көлемі.

6) Ұқсас денелердің көлемдері.

7) Көпжақтардың суреттерін сызып көрсет.

VІ. «Ойланайық - кім ойшыл» Шығармашылық тапсырма.

Оқушылар өздері құрастырған сөзжұмбақтар шешу:

  1. Қиық пирамиданың бүйір жағы

  2. а222кімнің теоремасы

  3. Пирамиданың бүйір жағы

  4. Ең алғашқы әйел математик кім?

  5. Пирамиданың бүйір жағына түсірілген биіктік

  6. Пирамиданың төбесінен табан жазықтығына түсірілген перпендикуляр

  7. Табаны көпжақ, бүйір жақтары үшбұрыш болатын фигура

  8. Пирамиданың n бұрыш болатын жағы

1

т

2

р

а

п

е

ц

и

я

3

4

5

6


п

и

ф

а

г

о

р

ү

ш

б

ұ

р

ы

ш


К

о

в

а

л

е

в

с

к

а

я

а

п

о

ф

е

м

а



б

и

і

к

т

і

к

п

7

и

р

а

м

и

д

а


8

т

а

б

а

н

ы


VІІ. Қорытындылау

  • «Білімді, білікті адамның шығар биіктігі әрқашан биік, сондықтан жақсы оқып, салауатты өмір салтын ұстанған мәдениетті азамат қана «Білім тарланы» бола алады» - деп, сабақта белсенділік көрсетіп көп бал жинаған оқушы анықталады.

VІІІ. Бағалау

ІХ. Үйге тапсырма беру








Сабақтың тақырыбы : «Алғашқы функция. Анықталмаған интеграл»

Сабақтың мақсаты :

Білімдік: Білім алушы санасында алғашқы функция, интеграл туралы ұғымды қалыптастыру;

Дамытушылық: Ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, зерттеу, танымдық ізденістерін, шығармашылық қабілеттерін дамыту, дәйектеуге, саралауға үйрету, негізін бөліп алу дағдыларын қалыптастыру;

Тәрбиелік: Білім алушыларды ұқыптылыққа, мақсатқа жетуде жігерлікке, жауапкершілікке тәрбиелеу. Өз бетімен, ұжыммен жұмыс істеу біліктіліктерін қалыптастыру.

Сабақтың түрі : Аралас сабақ.

Оқыту әдiстерi: практикалық, iзденiс, проблемалық, зерттеушiлiк.

Көрнекіліктер : Интерактивті тақта, слайд, үлестірмелі карточкалар

Сабақтың барысы :

Сабақтың мақсатымен таныстыру.

І. Мотивациялық-танымдық кезең. (Білім алушылардың ойлау іс-әрекетін белсенділікке бағыттау)

ЖЕКЕ-ЖҰП-ТОП режимінде жұмыс. Қайталауға арналған сұрақтарға жауап іздеу.

Қиюшы деген не? Жанама деген не? Түзудің бұрыштық коэффициенті деген не? Туындының анықтамасы қалай беріледі? Туындыны табудың ережелері.

Қарапайым функциялардың туындыларының кестесі.

ІІ.Өткенді пысықтау. Тест тапсырмалары бойынша өздік жұмыс. Әр білім алушының жеке тапсырманы орындау деңгейін анықтау.

І нұсқа

1.Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының туындысын табыңыз.

A)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

2. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының туындысын табыңыз.

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

3. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау нүктесіндегі туындыны табыңыз.

A) 3 B) 0 C) 1 D) 2 E) 4

4. Функцияның туындысын табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауD)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

5. Туындыны табыңыз Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

А) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауВ) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауС) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауE) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

6. Туындыны табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

7. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау уақыт мезетіндегі Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау заңы бойынша түзу сызықты қозғалатын нүктенің жылдамдығын табыңыз.

A) 16 B) 15 C) 28 D) 26 E) 18

8. Абсциссасы Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау нүктесінде Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының графигіне жүргізілген жанаманың теңдеуін жазыңыз.

A)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

ІІ нұсқа

  1. Функцияның туындысын табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауE) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

2. Функцияның туындысын табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

3. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталаумәнін табыңыз.

A) 2 B) −3 C) 1 D) −1 E) −2

4. Функцияның туындысын табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталауD)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

5. Туындыны табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

6. Туындыны табыңыз: Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау.

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

7. Нүкте тузу бойымен Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау заңы бойынша қозғалады. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау кезінде нүктенің жылдамдығын табыңыз.

A) 20 B) 28 C) 64 D) 16 E) 148

8. Абсциссасы Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау нүктесінде Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау функциясының графигіне жүргізілген жанаманың теңдеуін жазыңыз.

A) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау B) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау C) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау D) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау E) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

Білім алушылар бір бірінің тапсырмаларын интерактивті тақтаның көмегімен тексеріп, ұпай санын дәптерге жазып қояды.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

Егер f '(x) = 2x болса, онда f (x) функциясы қалай өрнектеледі? Ол функция

f (x) = x2 болып табылады. Оның дұрыстығын қалай тексеруге болады?

Алғашқы функция анықтамасы, белгіленуі беріледі.

Келесі мысалдарды орындап, салыстыру жасай отырып ереже қорытып беріңіз.

Мысалдар қарастыру. f (x) = 5 болса, онда F(x) = ;

f (x) = 25 болса, онда F(x) = ; f (x) = π болса, онда F(x) = ;

Қандай қорытынды жасауға болады? (Тұрақты санның алғашқы функциясы)

Енді f (x) = 5х4 функциясы үшін келесі функциялардың қайсысы алғашқы функциясы болады? F(x) = х5+9 , F(x) = х5−64 , F(x) = х5+100 , F(x) = х5−164

Қандай қорытынды жасауға болады?

Зерттеу жасай келе, бұл функциялардың барлығы да берілген функция үшін алғашқы функция болатынын көруге болады. Демек f (x) үшін алғашқы функциясы жалпы түрі F(x) + С болады, С - тұрақты сан.

Алғашқы функцияның негізгі қасиеті ұғымы беріледі.

Жоғарыда қарастырылған мысалдағы алғашқы функциялардың графиктері туралы не айтуға болады? (Олар параллель орналасады)

Алғашқы функцияның геометриялық мағынасы беріледі.

Анықталмаған интеграл анықтамасы, функцияны интегралдау ұғымы беріледі.

Интерактивті тақтаның көмегімен қарапайым интегралдар кестесі беріледі.

1. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау (n≠-1). 6. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

2. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау (a >0, a≠1). 7. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

3. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау 8. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

4. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау 9. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

5. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау 10. Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау (a≠0).

Алғашқы функцияны табудың үш ережесін беру.

Бірнеше мысалдар қарастыру.

1)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау 2) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

3)Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

Әр мысалда қандай ережелер қолданғанын түсіндіріп беру қажет.

ІV. Жаңа сабақты бекіту.

ЖЕКЕ-ЖҰП-ТОП режимінде жұмыс жасалады.

Оқулықтағы деңгейлік тапсырмалар бойынша өз бетімен, жұпта, топпен жұмыс. Оқушы өз деңгейіне қарай тапсырмалар бойынша жұмыс жасайды. А.Е. Әбілқасымова оқулығы бойынша :

А деңгейі : №1 (ауызша) , №3, №6 (2,4), №7

В деңгейі : №8 (2,4), №9 (2,4), №11

Есептердің шешyі:

8. 2) f(x) =12x3−cos4x. Жауабы: F(x) = 3x4−0,25sin4x+C

4) f(x) = Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау. Жауабы: F(x) = Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

9 2) f(x) = 3x2 −2, M(2;4); F(x) =x3 −2x+C , 4= 23 −2∙2+C, C =4-4=0

Жауабы: F(x) =x3 −2x

4) f(x) = 3cosx−2, M(π/2;−1) F(x) =3sinx−2x+C, −1=3sin(π/2)−2∙( π/2)+C,

C = π−4 жауабы: F(x) =3sinx−2x+ π−4

№15 F '(x) =1+х+cos2x, F(0) =1 шешуі: F(x) =х+Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

1= 0+0+0+C, C =1. Жауабы: F(x) =х+Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

№17 F(x) =Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау, f(x) = Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

Дәлелдеу керегі : F '(x)=f(x)

Дәлелдеу туынды табу арқылы жүргізіледі. F '(x)= Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

= Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау. Дәлелденді.

V. «Көзқарас» (зерттеушілік біліктілікті қалыптастыруға бағытталған әдіс)

Мақсаты: материалды өз бетімен қарастыра алу біліктілігін дамыту, ең бастысын ерекшелеу, бағалау және сұрақ қою.

Сабақ барысында тыңдалған мәселе жайлы ойланып, келесі сұраққа жауап беріңіз, ойыңызды дәптерге жазыңыз: «Бүгінгі оқып үйренген материалдың негізгісі не?», «Осы сұрақ бойынша қандай қосымша ақпарат алғыңыз келеді?».

VІ. Рефлексивті кезең.(Ауызша)

Сөйлемдерді аяқтаңыз:

1) F '(x)=f(x) теңдігі орындалса, онда .................................................................

2) f(x) үшін алғашқы функцияның жалпы түрі ...................................................

3) Алғашқы функцияның геометриялық мағынасы ол, .......................................

4) Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау белгісі .................................................................................................................

5) f(x) + p(x) үшін алғашқы функция ......................................................................

6) k f(x) үшін алғашқы функция ...............................................................................

7) f (kx+в) үшін алғашқы функция .......................................................................

VIІ. Бағалау кезеңі. Бағалау әр кезеңдегі барлық іс-әрекеттердің нәтижесі бойынша бағаланады және интерактивті тақтада көрсетіледі.

VIІІ. Үй тапсырмасы. Әбілқасымова А.Е. №2, №4 А деңгейі

№8(1,3), №9(3,4) В деңгейі

ІХ. Қорытынды жасау.





Оқытудың мазмұның жаңарту мен технологиясын жүзеге асыру- бағдарлы жұмыс нәтижесі.

Байшокенова Қарылғаш Сатыбалдықызы

математика пәнінің жоғарғы санатты оқытушысы.

Елбасы Н.Назарбаев "Болашақта еңбек етіп, өмір сүретіндер - бүгінгі мектеп оқушылары, мұғалім оларды қалай тәрбиелесе Қазақстан сол деңгейде болады. Сондықтан ұстазға жүктелетін міндет ауыр" деген болатын. Қазігі заман мұғалімінен тек өз пәнінің терең білгірі болуы емес, тарихи - танымдылық, педагогикалық - психологиялық сауаттылық, терең білімділік және ақпараттық сауаттылық талап етілуде. Мұғалімнің міндеті - рухы мықты, жан дүниесі бай, жан-жақты жетілген тұлға қалыптастыру. Жас ұрпақтың дарыны мен талантын ашу, шығармашылық ойлау қабілетін жетілдіру, олардың өзіне деген сенімін нығайту, өмірдегі өз жолын өзі таңдауында бағыт беру әрбір ұстаздың борышы.

Қиындығы жоғары есептер оқушының бағдарлама көлемінде алған білімін толықтырып, оқушының білім, білік, дағды қалыптастыруына одан әрі шығармашылық ойлау дағдысын қалыптастыру мүмкіндік тудырады. Қиындау есептерде теориялық қажеттілік тез байқалады. Оқушылардың алған білім деңгейін тереңдету үшін қиындығы жоғары есептерді үйретудің маңызы зор. Айтылған мақсаттарға сай бірнеше үлгі есепті талдаймыз және тапсырмалар орындаймыз.

Математика сабағында деңгейлік тапсырмаларды орындауға дағдыландыру жолдары.

Мақсаты: Оқушылардың өткен тақырып бойынша білімдерін саралау, шапшаңдық, төзімділік, шыдамдылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Деңгейлік оқыту жүйесінің математика пәнінің сапасын артырумен қатар көптеген тиімді жақтары бар.

Біріншіден, топтағы барлық оқушыларды жұмыспен қамтамасыз етеді, әрбір оқушының белсенді түрде қатысуын қадағалайды, белсенділігің оянуына түрткі болады.

Екіншіде, әр оқушы өзіне тән қарқынмен өз білімінің деңгейінде жұмыс жүргізеді, қойылған мақсатқа жету үшін қажетті төзмділікті қалыптастырады.

Үшіншіден, оқышылар өз еңбектерінің нәтижесін көріп, өзін-өзі бағлайды. Өз бетімен жұмыс істеу оқушылардың біліміне ғана әсер етпей, сонымен қатар тәртібі мен мінез құлқына да тигізер ықпалы зор. Оқушыларды тиянақтылыққа, бастаған ісін жемісті аяқтауға, төзімділікке, ұстамдылыққа тәрбиелейді.

Сонымен бірге, өзіндік жұмыс оқыушы бойындағы жауапкершілікті оятады. Жауапкершілікті сезіне отырып, оқушының ізденімпаздығы, шығармашылғы дамиды. Сондықтан да оқушыларға жаңа бағыта математика пәнін оқытудың маңызы зор. Коллежде білім беру барысын жеке оқушыға арналған түрлі педагогикалық технологияларды қолданып, оқушының өзіндік әркетін дамыуды көздеу керек. Ол үшін оқу үрдісінің төмендегідей мехонизмдерін ұйымдастыру қажет:

- Жеке оқушының мүмкіндігіне қарай оқыту.

- оқытудың модульдық жеке тұлғаға бағыталған оқыту жүйесі.

- оқыту әдістері мен түрлерін сабақта кеңінен пайдалану.

- өзіндік жұмыстарды ғылыми, зерттеушілік бағытта құру.

- көп деңгейлік бағдарламамен оқыту.

Математика пәні оқушылардың қызғушылғымен тапқырлығымен, логикалық ойлау қабілетін дамытады, шығармашылық белсенділігін арттырады. Олардың өз бетімен ізденуі барысында білімінің шығармашылық деңгейіне көтеріледі. Әрбір оқушыға жас ерекшелігі, ойлау қабілеті, айналасы үлкен әсерін тигізеді.

Оқушылардың пәнге қызғушылығын арттыруға, білім сапасын көтеруге, дарынды оқушыларды шығармашылыққа баулып, ізденушілік қасиеттерін жетілдіруге және уақытты үнемді пайдалануға мүмкіндік туғызу үшін, кейбір тақырыптарда, мысалы, "Туынды", "Тригонометриялық тепе- теңдіктер", "Цилиндр және конус" - технологиялық әдіс ретінде М. Жанпейісованың "модульдық оқыту" әдісін және Ж. Караевтің "деңгейлеп оқыту" әдісін таңдадым. Тарауға немесе тұтас бір тақырыпқа модуль құруды төмендегі ұстанымдарды негіз етіп алдым.

1. Оқушылардың оқу модулінің жалпы құрылымымен, мақсат- міндеттерімен таныстыру.

2. Оқытуды ойын түрінде ұйымдастыру, өзара сөйлесуін қамтамасыз ету, бастапқыда оқу материалын қайта жаңғыртып, қарапайым білім мен дағдыларын қалыптастыру, содан соң алған білімді талдап, жинақтау, бағалау мақсатында оқытудың әртүрлі белсенді түрлерін қолдану.

3. Тұтас тарау немесе тақырып бойынша тестілеу, сынақ жүргізу.

Матемитка пәнінен терең білім беру адамның жан-жақты дамуына мол мүмкіндік жасайды. Тәрбие беру мен оқыту әдістемелерінің түрлері көп. Соның бір түрі -математика пәніне этнопедагогика элементтерін енгізе отырып оқыту.

Халқымыздың ертегілерінде, аңыз- әнгімелерінде, шешендік, тапқыр сөдерінде, салт-дәстүрлерінде, математикамен байланысты тұстарын көптеп байқауға болады.

"Туынды", "Алғашқы функция", "Интеграл", тақырыптарын өткенде, осы үш тақырып бір- бірімен өте байланысты және бір тақырыпты білмесең, қалғанын түсіну, өте мүмкін емес екенін түсіндіре отырып, өмірде де осындай байланысты еске түсірулерін сұраймын. "Ата- әке - бала", "Жеті ата" деген ұғымды қалай түсінесің.

Білімді шәкірт- ел болашағы. Бүгінгі шәкірт- ертеңгі азамат. Сол азамат бойында адамгершілік қасиетін қалыптастыру, келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруді мұғалімдердің иновациялық іс- әрекетінің ғылыми- педагогикалық негіздерін- меңгеруді- маңызды мәслелердің бірі.

Яғни барша ұстаз қауымына ХХI ғасыр талабына сай азамат тебиелеудегі жауапкершілік жүктелгені анық.



«Текелі кәсіптік колледжі» МКҚК

















Математика сабағында дамыта оқыту технологиясын пайдалану арқылы білім алушылардың ақпараттық құзіреттілігін қалыптастыру



























Математика пәні оқытушысы: Байшокенова Қ.С.

Математика сабағында дамыта оқыту технологиясын пайдалану арқылы білім алушылардың ақпараттық құзіреттілігін қалыптастыру

Кез келген ұстаздың басты мақсаты - міндеті - білім алушыларға сапалы білім беру, жан - жақты жетілдіру, оқуға деген қызығушылығын арттыру.

ҚР «Білім туралы» заңының 8 - ші бабында: «Білім беру жүйесінің басты міндет - оқытудың жаңа технологияларын енгізуге, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық коммуникациялық желілерге шығу, ұлттық және жалпыазаматтық құндылықтарды, ғылым мен тәжірибе жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау» - деп белгіленген.

Оқытудың жаңа технологияларын пайдалана отырып жан - жақты терең білім беру, білімді азамат тәрбиелеудің жауапкершілігінің қаншалықты күрделі екендігін түсіне отырып, оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында оқытудың мазмұнын жаңарту мен технологиясын жүзеге асырудамын.

Қазіргі таңда оқыту үрдісіне қойылатын талаптардың өзгеруіне байланысты оқыту технологияларды негізінен қолданылуда. Оқу үрдісіндегі оқыту технологиялары дегеніміз қойылған мақсаттарға және күтілетін нәтижеге тиімді жету жолдарын қамтамасыз ететін оқу бағдарламаларында қамтылған білім мазмұнын меңгертудің жүйеленеген формалары, әдіс тәсілдері.

  • Оқу үрдісінде білім алушылардың өздерін еркін сезінуіне жағдай туғызу.

  • Білім алушылардың оқуға деген қызығушылығын дамыту, күтілетін нәтижелерге жетуге талаптандыру.

  • Жеке бас дамытуға бағытталған әдіс тәсілдерді қолдану.

  • Өз бетімен жұмыс істеп, шешім қабылдауға мүмкіндіктер туғызу.

Мен өз сабақтарымда Давыдовтың дамыта оқыту технологиясын пайдалану арқылы көптеген нәтижелерге жетемін.

В.В. Давыдов «Дамыта оқыту дегеніміз - ақыл - ойдың дамуының көрсеткіші ретінде жинақтай, қортындылай алу дағдысы» - дейді. Дамыта оқытуда білім алушының ізденушілік - зерттеушілік әрекетін ұйымдастыру басты назарда ұсталады. Ол үшін білім алушының өзінің осы кезге дейінгі білетін тәсілдерінің жаңа мәселені шешуге жеткіліксіз екенін сезініп, содан барып оның білім алуға деген ынтасы артып, білім алуда әрекет жасайды.

Дамыта оқыту жүйесіндегі сабақтардың типологиясы:

  • Оқу міндетін қою сабағы

  • Модельдеу сабағы

  • Түсінікті нақтылау сабағы

  • Нақтылау сабағы

  • Бағалау сабағы

  1. Оқу мақсаттарының нақты қойылуы.

  2. Оны шешудің жолын бірге қарастыру.

  3. Шешімінің дұрыстығын дәлелдеу.

Дамыта оқыту белгілері:

  1. Педагогикадағы түсіндірмелі - иллюстративті әдісі алмастырады. Бұл әдіс тұлға дамуы - тығыз байланысты.

  2. Дамытудың барлық заңдылықтарын ескереді, жеке бастың өзінділік деңгейі мен ерекшелігіне сәйкестендіріледі.

  3. Білім алушыға іс - әрекеттің толыққанды субъектісі болып табылады.

  4. Білім алушыға қоршаған ортамен өзара қатынасқа түсетін дербес субъект рөлі беріледі.

  5. Тұлғаның барлық қасиетін тұтас дамытуға негізделген.

Қазақстан Республикасы білім беру жүйесіндегі реформаларға сәйкес педагог мамандардың жаңа идеяларды және білім беру технологиясын игеруде ақпараттық мәдениетін дамыту және қалыптастыру басты міндет болып саналады. Ақпараттық технологияның оқу үрдісінде қолдану оқытушының мүмкіндіктерін кеңейтеді, яғни, ақпараттық технологияларды пайдалану қазіргі таңда өзекті мәселенің біріне айналуға даусыз. Бүгінгі таңда білім беру жүйесінің барлық саласында жаңа ақпараттық технологияларды жоспарлы түрде енгізіп, жүйелік интеграциялауды өткізу немесе қамтамасыз ету қажеттілігі туындап отыр. Интеграция - дегеніміз педагогикалық тұтастықпен қалыптастырып, білімді жүйелеу мен жинақтауды әртүрлі ғылымдарды біріктіру. Оқытуды компьютерлендіру қазіргі дидактика мен нақты әдіс-тәсілді дамыту тенденциясы ретінде қалыптасады. Электрондық оқулықтар пайдалану арқылы:

1. Сабақта технологиялық құралдарды, дидактикалық материалдарды қолдану тиімділігі.

2. Оқытушының педтехнологияны игеруі.

3. Білім алушының пәнге деген қызығушылығы.

4. Білім, білік, дағды деңгейін қалыптастыруы.

5. Білімнің тереңдігі.

6. Тексеру түрлері, бағалауы.

7. Практикалық дағдыларды игеруі артады.

Геометриялық фигуралардың түр өзгерістерін бейнелейтін сызбаларды көрсетуге компьютердің рөлі ерекше. Негізгі мақсат:

  1. Ақпараттық технологияны қалыптастыру, білім алушының геометрия мен компьютерді байланыстыра алуы, компьютермен бірге пәнге қызығушылығының оянуы, белсендігінің артуы.

  2. Өз бетінше жұмыс жасау қабілетін, логикалық ойлау қабілетін арттыру, тақырып бойынша компьютерді пайдаланып түрлі сызбалар, фигуралар салу үлгілерін, есептей алу үлгілерін дамыту.

  3. Компьютерді қолдануда білім алушының өмірге деген көзқарасын оятуға тәрбиелеу, компьютер саралап нәтиже шығаруға тәрбиелеу.

Ақпараттандыру блогын іске асырудың негізгі бағыттары:

  1. Ақпараттық коммуникациялық технологияларды оқу процесіне енгізу жөніндегі нормативтік құқықтық базаны жетілдіру.

  2. Компьютер техникасымен қамтамасыз етілудің әлемдік көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін орта білім беру ұйымдарының одан әрі компьютерлендіру.

  3. Орта білім беру ұйымдарын интернет желісіне қосу.

  4. Білім берудің барлық деңгейлерінде қашықтықтан оқыту технологияларын әзірлеу және енгізу.

  5. Орта білім беру ұйымдарын білім беру бағдарламаларына сәйкес электрондық оқулық басылымдарымен қамтамасыз ету.

  6. Білім беру ұйымдарының мониторинг, талдау және басқа ақпараттық жүйесін енгізу.

Аталған бағыттарды іске асыру оқу процесіне ақпараттық коммуникациялық технологияларды енгізу және білім беру жай-күйінің мониторингі мен оны талдаудың дәйекті деректері негізінде басқарушылық шешімдер қабылдау есебінен білім беру сапасының деңгейін арттыру қамтамасыз етеді.

Ақпараттық құзыреттілік - бұл ақпараттық технологияларды, көпшілік ақпарат құралдары көмегімен қажетті ақпаратты іздеу, талдау және таңдап алу, ұйымдастыру, түрлендіру, сақтау және тарату дағдалары қалаптасады. Бұл құзыреттілік оқушылардың оқу пәндері және білім аймақтары шеңберінде, сонымен бірге қоршаған дүниедегі ақпараттармен жұмыс істей білу дағдыларын қамтамасыз етеді.

Математика барлық ғылымдардың мұрындығы десек, артық болмайды, себебі, оның іс-жүзінде қолданылымы орасан зор. Ендеше математика жетістіктерін барлық салада пайдалану, яғни компьютерлік сауаттылықтың қазіргі заманның басты талабына айналуы білім алушының білімін сынаудағы тест жүйесінде, барлық оқу бөлімдерінде математиканың енгізілуі - соның айғағы.

Білім деңгейін бағалауды инновациялы тест арқылы жүргізуді қалыптастырудамын. Мұны бірнеше объективті себептермен түсіндіруге болады. Білім деңгейін бақылаудың тестік түрін енгізуге түрткі болған - қоғамның ақпараттануы, телекоммуникацияның жаңа жабдықтарының өндірілуі. Тестілеудің әдеттегі білімді бақылау әдісінен үлкен айырмашылығы мынада:

  • Тест көмегімен алынған бағаның дифференциялды екендігі,

  • Тиімді, тестілеу кезінде ауқымды көлемдегі материалдарды қамтитындығы;

  • Оқытушылардың уақытын үнемдеу.

Аталған тест арқылы мен өз пәнімде алған білімдерін (дәріс, әсіресе, машықтану сабақтарында) жан-жақты қолданып, бақылаймын.

Әрбір білім алушының білім деңгейін талапқа сай көтеру үшін озық әдістемелік технологиялар қажет. Сол жаңа озық әдістемелік технологиялармен қаруланған, заман талабына сай оқытудың жаңа әдістерін, яғни ақпараттық коммуникациялық технологияларды толық меңгерген педагог қана білім алушының сапалы білім алуына мүмкіндік жасайды. Білім алушыға белгілі бір дәрежеде білім берумен қатар оқуға, үйренуге деген ынтасын арттыру әр ұстаздың міндеті. Сабақ барысында шәкірттің білімге құштарлығын арттыру, еңбек етуге баулу, жалпы оқушы бойында жауапкершілік сезімін қалыптастыру оқытушыға қойылатын басты талап. Осы талапты шешуде электронды оқытудың пайдасы зор. Қорыта келе, оқытудың озық технологиясын меңгеру оқытушының кәсіптік шеберлігіне байланысты. Бұл әрбір ұстазды жаңаша жұмыс істеуге, жаңа ізденістерге жетелейді.













Көпжақтар көлемдері тақырыбын қайталау

© 2010-2022