8 нче сыйныфта укучы рус балалары өчен татар теленнән һәм әдәбиятыннан эш программасы

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы

Программа нигезенә Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды, ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы» (Казан, «Мәгариф», 2010 ел) , 8 нче сыйныф өчен Ф.С.Сафиуллина, Р.Х.Мөхиярова тарафыннан эшләнгән (Казан, Мәгариф, 2008) дәреслеккә нигезләнеп төзелде.

Әдәбиятка уку планында 1 сәгать, программада 2 сәгать каралган. Тематик план сөйләм теле үстерү, язучылар иҗатын өйрәнүгә бирелгән дәресләр санын кыскарту, гомумиләштерү исәбеннән 35 итеп төзелде.

Эш программасы структурасы

Татар теленең эш программасы түбәндәге өлешләрдән өлештән тора: титул битеннән, аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган тематик планлаштырудан, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән, әдәбият һәм укыту чараларыннан, шул исәптән, электрон укыту ресурсларыннан..

Эш программасының эчтәлеге

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар әдәбияты укытуның төп максаты һәм бурычлары

1) татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;

2) татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;

3. программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;

4. карап чыгу, танышу, өйрәнү, эзләнү максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;

5. тәкъдим ителгән текстларны яттан өйрәнү;

6. фразеологик берәмлекләрнең, мәкальләрнең рус эквива­лентларын табарга һәм чагыштырырга өйрәтү;

7. татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

8. татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкә­сендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныш­тыруны дәвам итү;

9. халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы

Тыңлап аңлау. Аерым сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү; бәйләнешле текстны тыңлап, эчтәлеге буенча укытучының сорауларына җавап бирү; дәрес барышында җанлы сөйләмне аңлап аралаша белү.

Диалогик һәм монологик сөйләм. Сорау һәм җавап репликаларын дөрес кулланып, әңгәмә төзи белү; тәкъдим ителгән ситуация буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны10нан ким булмаска тиеш); укылган (тыңланган) текстның эчтәлеген сөйләп бирү, лексик тема буенча бәйләнешле текст төзеп сөйләү (җөмләләр саны 12дән ким булмаска тиеш).

Уку. Татар теленең әйтелеш нормаларын үтәп, аерым җөмләләрне диалогик һәм монологик текстларны сәнгатьле итеп һәм аңлап уку; таныш булмаган сүзләрнең мәгънәләрен сүзлекләрдән табып аңлата белү.

Язу. Лексик темага караган һәм актив үзләштерелгән сүзләрнең язылышын истә калдыру, укылган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү яки сөйләү, грамматик биремле диктантлар язу.

8 нче сыйныфны тәмамлаучы рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр

фонетик күнекмәләр булдыру өчен, түбәндә­геләргә игътибар итү мөһим: татар теленә генә хас булган авазларның әйтелешен үзләштерү; татар һәм рус телләрендә уртак булган, ләкин әйтелешләре белән аерылган авазларны чагыштырып өйрәнү; авазларны сүзләрдә, сүзтезмә, җөмлә­ләрдә, бәйләнешле сөйләмдә дөрес әйтүгә ирешү; сөйләмне, синтагмаларга бүлеп, интонацион яктан дөрес оештырырга күнегү. Бу төр күнекмәләр булдыру өстендә эзлекле эшләү генә телне камил белү .

Укучыларның лексик күнекмәләрен үстерү өчен, сүзләр­нең әйтелешен, язылышын, мәгънәсен, ясалышын, башка сүзләр белән бәйләнешен, сөйләмдә кулланылышын үзләштерү шарт. Моның белән беррәттән, татар һәм рус сүзләренең мәгънә ягыннан аермаларын күрсәтеп бару да (пешерергә - варитъ, готовить, печь; юарга - стирать, мытъ һ. б.), рус телендә эквивалентлары булмаган сүзләрне аңлатып бирү дә сорала. Бу очракта укучыларның сөйләмендәге лексик-семантик хаталарны киметү мөмкинлекләре күбәя. Татар телендә күпмәгънәлелек (полисемия) күренешенең аеруча киң таралуын истә тотып, укытучы сүзнең тиешле мәгънәсен контексттан чыгып сайлап алу күнекмәләрен камилләштерүгә аерым игътибар бирергә тиеш. Бу төр күнекмәләр укучылар­ның лексик байлыгын арттыру, аерым җөмләләрне, диалогик һәм монологик сөйләмне дөрес төзү өчен нигез булып тора.

Укучыларның грамматик күнекмәләрен үстерү - төрле сүз төркемнәренең морфологик формалары, ясалышлары белән таныштыру, сүзләрнең җөмләдә үзара бәйләнеш чараларын үзләштерү һәм кагыйдәләрен белү дигән сүз. Татар телен икенче тел буларак укытканда, лексик-грамматик материалны синтаксик нигездә үзләштерү принцибына тая­нып эш итү кирәк, чөнки сүзләр башка сүзләр белән бәйлә­нештә булганда гына, җөмлә, гомумән, сөйләм барлыкка килә. Димәк, бу төр күнекмәләр җөмләнең, диалогик яки монологик хәбәрләмәнең, бәйләнешле текстның грамматик дөреслеген һәм төгәллеген тәэмин итәргә тиешләр.

Укыту программасының үзләштерелүен тикшерү

1. Дәреслектәге «Белемегезне тикшерегез» биремнәре

2. Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова, Н.Г.Сазонова. Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Гомуми урта белем бирүче рус мәктәпнең 5-11 сыйныфлары өчен. Казан-Тарих, 2003.

Укыту-методик комплекты

- ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы» (Казан, «Мәгариф», 2010 ел)

- Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту (укытучылар өчен методик кулланма Казан.«Мәгариф» нәшрияты.2008);

-Ф.С.Сафиуллина, Р.Х.Мөхиярова. Татар теле. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус теледә сөйләшүче балалар өчен).

№

Дәреснең темасы

Сәг. саны

Дәрес тибы

Белем чыганагы

Материалны үзләштерү буенча планлаштырылган нәтиҗәләр

Уку-укыту эшчәнлегенең төрләре

Контроль

төре

Өй эше

Үткәрү вакыты

план

факт

Белем һәм фән 6

1

Белем көне

1

кабатлау

Дәреслек,3 бит.

Белем бәйрәме турында сөйләшү.

Укытучы сүзе, әңгәмә, диалогик сөйләм, сүзлек белән эш, китап белән эш

5,6 нчы күнегү,4 бит

2

Безнең сыйныфта

1

катнаш

Дәреслек, 8-9 б.

Мәктәп, сыйныф турында

гамәли белү.

Укытучы сүзе, әңгәмә, диалогик сөйләм, сүзлек белән эш, китап белән эш

Парлап эшләү.

8 б., яңа сүзләрне ятларга, үз сыйныфыгыз турында чыгыш ясарга әзерләнегез

3

Яңа

мәктәп "Мәктәп"темасына монолог төзү

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 10-11 б., 13-14 б.

Укытучы сүзе,

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап әзерләргә

4

Мәктәбем турында

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Дәреслек, 15-16 б.

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

"Минем мәктәбем" темасына үз мәктәбегез турында сөйләшергә әзерләнегез

5

Казан - дуслык шәһәре

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 18 б.

Казан - дуслык шәһәре кара-каршы сөйләшү барышында аралашу максатына ирешә

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше, ситуатив күнегүләр эшләү

Күмәкләп эшләү.

Яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзерләргә

6

К.Насыйри "Әбүгалисина"

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 22-23 б.

Татар халкының күренекле кешеләре турында күбрәк белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

23 б., яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзерләргә

7

Китапханәләр

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 29 бит

Китапханәләрнең килеп чыгышы турында әңгәмә.

Укытучы сүзе, әңгәмә, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Парлап

5,6 нчы күнегү,30 бит

8

Татарстанда югары уку йортлары.

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 31-32 б.

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү

Укытучы сүзе, әңгәмә, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

31 б, югары уку йортлары турында чыгыш ясарга

9

Борынгы Казанда - чех акчасы.

1

Канаш.

Дәреслек, 32-33 б.

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Күмәкләп

Сорауларга язмача җавап,33 бит

Кеше характеры 6

10

Шәүкәт Галиев иҗаты белән танышу

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 36-37 б.

Шәүкәт Галиев иҗатын белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Ш.галиев турында өстәмә материал

11

Минем дустым

1

катнаш

Дәреслек, 43 б.

Иптәшләрен, дусларын тасвирлый белү.

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм

Үзегезнең дустыгыз турында сөйләргә әзерләнегез

12

Әбием

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 44-45 б.

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм

Үзегезнең әбиегез турында сөйләргә әзерләнегез

13

Дустыма хат

1

Катнаш

Дәреслек 48 бит

Иптәшләрен, дусларын тасвирлый белү.

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм

Дуска хат язы(кимендә 20 җөмлә).

14

Дуслык авырлык килгәндә сынала

1

катнаш

Дәреслек, 55-56 б.

Дуслык темасына кагылышлы сөйләм оештыра алу

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш

56 б., 8 күн.

15

"Бүре хәм тиен" әкияте

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

50бит,дәреслек

Әкият геройларына характеристика бирергә ойрәнү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Бирелгән әкияткә презентация төзү.

16

"Ай былбылым" татар халык җыры

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 59 б.

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше, презентация карау

Җырның сүзләрен ятларга

17

"Кире малай"

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек 60 бит

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

18

Васыять

1

катнаш

Дәреслек, 62-63 б.

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Монологик сөйләм

Яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзеерләргә

Гаилә этикасы 7

19

БСҮ "Безнең гаилә"

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 69-, 76 б.

Гаилә,туган-

нарны белү.

Табигать күренешләрен, кешеләрне тасвирлый

белү;

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм

Мөстәкыйль

эш.

Гаиләгез турында сөйләргә әзерләнегез

20

"Икмәк" төрекмән халык әкияте

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 82-83 б.

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Әкиятнең эчтәлеге буенча фикер алышуга әзерләнергә

21

Табын янында

1

катнаш

Дәреслек, 84-85 б.

Сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Табын янында үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен истә калдырырга

22

"Килен белән каенана" япон халык әкияте

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 87-88 б.

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Әкиятнең эчтәлеге буенча фикер алышуга әзерләнергә

23

"Нәсыйхәт"

1

Катнаш

Дәреслек 89 бит

Текстның эчтәлеген аңлап башкаларга текст буенча сораулар бирә белү

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

8 нче күнегү,90 бит.

24

БСҮ "Әдәпле булыйк"

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Сөйләмне ишетеп аңлау, сорауларга дөрес итеп җавап бирүгә ирешү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

БСУ

Әдәплелек кагыйдәләре 10 ны яз

25

А.Алишның "Минем әни"

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 93-94 б.

Текстның эчтәлеген аңлап башкаларга текст буенча сораулар бирә белү

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше, сорауларга җавап бирү

94 б., 6 күн

26

Өйрәнгәннәрне кабатлау. Уку тизлеген тикшерү

Белем, күнекмәләрне ныгыту

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Яраткан шөгыльләр 5

21

Бакый Урманче тормышы һәм иҗаты

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 98-99 б.

Бакый Урманче тормышы һәм иҗаты,

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Б.Урманче турында чыгыш ясарга әзерләнегез

22

Рудольф Нуриев - данлыклы биюче

1

катнаш

Дәреслек, 100-101 б.

Рудольф Нуриев,

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзерләргә

23

Балык тотканда

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 103-104 б.

Текст эчтәлеге буенча логик фикер йөртә белү

монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзерләргә

24

Алина Кабаева-нәфис гимнастика остасы

1

катнаш

дәреслек

Алина Кабаева белән якыннан танышу.

монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау

Сорауларга җавап

25

Татарстанның данлыклы кешеләре.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 108 -115б.

Илдар Ибраһимов

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Индивидуаль

эш.

Тест төзергә

26

Әнвәр Бакиров

1

Катнаш

Дәреслек,114-115 битләр

Тормыш юлы һәм иҗаты

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау

Тәрҗемә эше.

27

Галия Кайбицкая турныда әңгәмә.

1

Катнаш

Дәреслек,1112-113 бит

Тормыш юлы һәм иҗаты

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау

Сорауларга җавап

28

Чигү сәнгате.

1

Яңа белем күнекмәләрен формалаштыру

Дәреслек, 117-118, 120 б., 122 б

Тема буенча әңгәмәгә кушыла алу

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Индивидуаль

эш

118 бит, сорауларга җавап

29

Читекләр.

1

Катнаш

Дәреслек 120 бит

Читек ясау сәнгате белән танышу

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Тәрҗемә эше.

30

Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,123 бит

Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле турында белешмә.

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау

3,4 нче күнегү,язмача

Табигатьне саклау 5

31

Табигать һәм кеше

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 129-130 б.

текстларны, диалогларны

тиешле темпта уку,

эчтәлеген аңлау һәм

сөйли алу;

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Мөстәкыйль эш.

Яңа сүзләрне ятларга, 130 б.

32

Урман

1

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Дәреслек132бит

Тема буенча ситуатив күнегүләр эшләү

Укытучы сүзе,

әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

134б.1нче күнегү тәрҗемә

33

И.И.Шишкин иҗаты.

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек,134 бит

Рәссам иҗаты белән танышу.

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга тулы җавап

34

Татар шагыйрьләре кошлар турында

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек,137, 139 б. 145 б.

Н.Мадъяров "Тукран". Г.Тукай И.Туктар "Серле тартма" текстын уку

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

1 шиг. ятларга

35

Казан зоопаркы

1

Катнаш

Дәреслек,141 бит

Текст буенча эш.

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

36

Умартачылык

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек 143 бит

Умартачылык турында әңгәмә

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Тәрҗемә эше

37

Г.Тукай "Кошларга"

1

Катнаш

Дәреслек,145 бит

"Яңа бакчада" Текстын уку

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга тулы җавап

38

Кырмыскалар - урман санитарлары

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 148-149 б.

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Текст буенча сорау җөмләләр төзегез

39

Татарстан елгалары

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,152-153 бит.

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Биремнәр өстендә эш.

40

БСҮ "Татарстанның Кызыл китабы". Табигать тыюлыклары

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 154-155 б., 156 б

Тема буенча әңгәмәгә кушыла алу

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Күмәкләп эш.

154 б., 4 күн.

*157 б., 8 күн

Рәсми сөйләм 2

41

Беркетмә язу(Протокол)

1

Катнаш

Дәреслек,159 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Беркетмә язып килү.

42

Ышаныч язуы.

1

катнаш

Дәреслек,161 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

4 нче күнегү

43

Автобиография

1

Катнаш

Дәреслек 163 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

3,4 күнегү.

44

Аңлатма язуы

1

Катнаш

Дәреслек 164 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

6 нчы күнегү

45

Рәсми хат язу

1

Катнаш

Дәреслек166 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

5.6 нчы күнегү

46

Акт төзү

1

Катнаш

Дәреслек,168 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

5 нче күнегү.

47

Телеграмма язу

1

Катнаш

Дәреслек,170 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

3 нче күнегү.

48

Минем апам студент

1

Катнаш

Дәреслек 175-176 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Эчтәлеген сөйләү

49

Кызыл юл

1

Катнаш

Дәреслек,178 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Тәрҗемә эше

50

Президент сәламләве

1

Катнаш

Дәреслек,179 бит

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Эчтәлек өстендә эш.

51

Эш урынында телефоннан сөйләшү

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Биремнәр өстендә эш

52

БСҮ "Сөйләм серләре"

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Дәреслек, 175-176 б.

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Индивидуаль

эш.

176 б., 5 күн

53

Учреждениедә үзеңне ничек тотарга?

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 182-183 б.

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап әзерләргә

Татарстан - сәнәгать үзәге 4

53

Татарстан-сәнәгать үзәге

1

катнаш

Дәреслек, 185-186 б

Тема буенча әңгәмәгә кушыла алу

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Мөстәкыль эш.

186 б., яңа сүзләрне ятларга

54

Җитештерү турында әңгәмә

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,185-186 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

4 нче күнегү,187 бит

55

Нефть һәм газ сәнәгате

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,191 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

56

Машина төзү һәм металл эшкәртү сәнәгате

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,192 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

3,4 күнегүләр

57

Казан вертолет заводы

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,194-195 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

59

Казан авиаөия производство берләшмәсе

1

Катнаш

Дшреслек,196-197 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Биремнәр өстендә эш

59

КамАЗ

1

катнаш

Дәреслек, 198-199 б.

тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү, укытучы сорауларына аңлап җавап бирә белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Күмәкләп эш

199 б., сорауларга җавап

60

Химия һәм нефть химиясе сәнәгате

1

катнаш

Дәреслек200-201 күнегү

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

4 нче күнегү

61

Татарстанда химия заводлары.

1

катнаш

Дәреслек,202-203 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Биремнәр өстендә эш

62

Робер Миңнуллин "Каян белгән?"

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,203 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Яттан сөйләү

63

Татарстанда төзү материаллары һәм төзелеш сәнәгате

1

катнаш

Дәреслек, 204-205 б.

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Текстның тәрҗемәсен белергә

64

Татарстанда җиңел сәнәгать

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,207 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Сорауларга җавап

65

Азык-төлек сәнәгате

1

Яңа теманы өйрәнү

Дәреслек,209-210 бит

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Тәрҗемә итү

66

Татарларның күренекле язучылары

1

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Реферат яклау

67

Татарларның күренекле шагыйрьләре

1

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Реферат яклау

68

Татарларның күренекле белгечләре

1

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Текстны аңлап укуга ирешү, яңа сүзләр үзләштерү, тема буенча монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Реферат яклау

69

Үткәннәрне кабатлау. Кл. тыш уку.

1

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Дәреслек,

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

Кабатлау.

70

Йомгаклау.

1

Белем, күнекмәләрне ныгыту

Дәреслек,

Укытучы сүзе, әңгәмә, монологик һәм диалогик сөйләм, тыңлау, сүзлек белән эш, китап белән эш, тәрҗемә эше

№

Дәреснең темасы

Дәрес тибы

Белем чыгана

гы

Терминология

Материалны үзләштерү буенча планлаштырылган нәтиҗәләр

Уку-укыту эшчәнлегенең төрләре

Контроль

төре

Җиһаз

лау

Өй эше

Үткәрү вакыты

план

факт

1

Исем темасын кабатлау

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 4б.

Исемнең берлек, күплек саны, исемнең килеш б-н төрләнеше

Исемнең берлек, күплек санын белү;

лексик темага караган бәйләнешле текст язу;

Әңгәмә, телдән сөйләү,катлаулан

-дырылган күчереп язу, сүзлек белән эш

сүзлек диктанты

4б.,

5к.

2

Затланышлы фигыльләр

Яңа матери-алны өйрәнү

Дәреслек, 4-5б.

Затланышлы фигыльләр:боерык ф., хикәя ф., шарт ф.

Затланышлы фигыльләрне белү, язуда һәм сөйләмдә дөрес куллана белү

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Дәрес

лек, терәк-схемалар, сүзлекләр

5б., 10к.

3

Фигыль (кабатлау)

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 6-7б.

Фигыль

Фигыль (кабатлау) укылган(тыңлаган) текстның эчтәлеген киңәйтеп яки кыскартып, язмача белдерә алу;

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәрес

лек, тарат

ма матер.

7б, 6к.

4

Фигыльнең формалары, төрләре

Яңа матери-алны өйрәнү

Дәреслек, 8-10б.

Фигыльнең формалары

Фигыльнең формаларын, төрләрен белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәрес

лек, терәк-схемалар, сүзлекләр

9б., 7к.

5

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләне

ше

катнаш

Дәреслек, 10-13б.

Хәзерге заман хикәя фигыль

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнешен белү

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

13б., 10к.

6

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

катнаш

Дәреслек, 15-17б.

Үткән заман хикәя фигыль

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан төрләнешен белү

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре,

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

17б., 6к.

7

Киләчәк заман хикәя фигыль

нең зат-сан белән төрләнеше

катнаш

Дәреслек, 19-21б.

Киләчәк заман хикәя ф.

Киләчәк заман хикәя фигыльне танып белү.

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

21б., 8- 9к.

8

Контроль эш (кереш)

Контр.

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү

Контроль эш

9

Хаталар өстендә эш

Белем, күнек-ләрне ныгыту

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

Индивид. бирем

10

Теркәгечләр. Җыючы, каршы куючы, бүлүче теркәгечләр

Яңа матери-алны өйрәнү

Дәреслек, 21-22б.

Җыючы, каршы куючы , бүлүче теркәгечләр

Җыючы, каршы куючы , бүлүче теркәгечләрне танып белү; алар б-н кушма җ-р төзү

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

карточкалар

11

Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

катнаш

Дәреслек, 24-26б.

Боерык фигыль, Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнешен аңлау

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

26б., 9к.

12

Шарт фигыль. Шарт фигыльнең җөмләдә кул

ланышы

катнаш

Дәреслек, 28-30б.

Шарт фигыль (-са,-сә)

Шарт фигыльнең җөмләдә кулланышын аңлау

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

30б., 6 к.

13

Затланышлы фигыль

ләрне кабатлау

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 34-35 б.

Затланышлы фигыльләр:боерык ф., хикәя ф.,

шарт ф.

Затланышлы фигыльләрне белү, язуда һәм сөйләмдә дөрес куллана белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

35б., 7 к.

14

Диктант

"Балык тоту"

Контр.

Диктант. җыентыгы

Грамоталык дәрәҗәләрен тикшерү

Диктант текстын әйтеп яздыру, биремне үтәү

Диктант

Үткән кабатлар

га

15

Грамма

тик күнегү

ләр Хаталар өстендә эш

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дидактик материаллар

Татар грамматикасын белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диа-лог яки монолог төзү

Дәрес

лек, та

ратма матер

Индивид.

бирем

16

Мөстәкыйль эш

Контр.

Контроль эш тексты

Мөстәк. эш

Үтк. Кабатлар

га

17

Хаталар

өстендә

эш

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Күнегүләр җыентыгы

Кагыйдә-ләрне искә төшерергә

18

Синоним һәм анто

ним

сыйфат

лар

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек,

36-38б

Синоним һәм антоним

сыйфатлар:тиз-әкрен, коры-юеш, карт- яшь; күренекле- мәшһүр- атаклы-билгеле

Синонимик һәм антонимик мөнәсәбәттәге сүзләрне белү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

"Кеше характеры"хикәя төзү

Дәре

слек, терәк-схемалар

38б., 7 к.

19

Затла

нышсыз фигыль формала

ры

катнаш

Дәреслек,

39-40б.

Затланышсыз фигыль формалары: сыйфат ф., хәл ф., исем ф., инфинитив

Затланышсыз фигыль формаларын белү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегү-ләр

Дәреслек, таратма матер

40б., 2к.

20

Сыйфат фигыль турында төшенчә.

катнаш

Дәреслек,

40-41б.

Сыйфат фигыль

(-учы,-үче), нишләүче?

Сыйфат фигыльне танып белү, сыйфат фигыль б-н җөмләләр төзү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

Индивид. бирем

21

Хәзерге заман сыйфат фигыль.

катнаш

Дәреслек, 42-44б.

Хәзерге заман сыйфат фигыль (-учы,-үче), нишләүче? -а,-ә, -ый, -и +торган (белә торган)

Хәзерге заман сыйфат фигыльне танып белү.

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

44б., 8к.

22

Үткән заман сыйфат фигыль

катнаш

Дәреслек, 45-49б.

Үткән заман сыйфат фигыль (-ган,-гән,-кан,-кән) нишләгән ( -вш, -н, -нн)

Үткән заман сыйфат фигыльне танып белү, үткән заман хикәя ф-дән аера белү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

49б., 12к.

23

Грамма

тик кү

негү

ләр эшләү

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 50-52 б.

Затланышсыз фигыльләр

гамәли үзләштерү эшен дәвам итү, бергә һәм аерым өйрәтү

Ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

52б., 9к.

24

Киләчәк заман сыйфат фигыль

катнаш

Дәреслек, 53-55б.

Киләчәк заман сыйфат фигыль (-ачак,-әчәк) нишләячәк?

Киләчәк заман сыйфат фигыль гамәли үзләштерү эшен дәвам итү.

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

55б., 5, 6к.

25

Сыйфат фигыльне кабатлау

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 56-57б.

Сыйфат фигыль

Сыйфат фигыльне кабатлау

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

57б, 6к.

26

Контроль эш

Контр.

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү

Контр. эш

Үткәннәрне кабатлар

га

27

Хаталар өстендә эш

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Хаталарны төзәтү

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Күнегүләр җыентыгы

Кагыйдә-ләрне искә төшерергә

28

Хәл фигыль

катнаш

Дәреслек,

58-62б.

Хәл фигыльнең -ып, -еп, -п; -а,-ә, ый, -и формалары

Хәл фигыль б/н җөм-ләләр төзү, рус теленә тәрҗемә итәргә күнектерү.

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

62б., 8к.

29

Хәл фигыль

нең үзенчәле

ге

катнаш

Дәреслек,

63-66б.

Хәл фигыльнең -гач, -гәч, -кач, -кәч; -ганчы,-гәнче, -канчы, кәнче формалары

Хәл фигыльнең үзенчә-леге формаларын сөйләмдә дөрес куллануга ирешү.

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегү-ләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

66 б., 6к.

30

Грамма

тик күнегү

ләр эшләү

Белем, күнек-мәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек,

66-68б.

Хәл фигыль

Татар грамматикасын белү

Тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ише-теп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, терәк-схемалар, сүзлекләр

67б., 6 к.

31

Мөстәкыйль эш

Контр.

Мөстәк. эш тексты

Белем һәм күнекмәләрне ныгыту

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү, үзаллы эшләү

Мөстә-кыйль эш

Үкәннәр

не кабатлар

га

32

-гач/-гәч, -кач/-кәч кушымчалы хәл фигыль

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 69-70б.

-гач/-гәч, -кач/-кәч кушымчалы хәл фигыль

Хәл фигыльнең төрләрен гамәли үзләштерү эшен дәвам итү.

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

3 форма хәл фигыль-ләр кулла-нып,"Көндәлек режим" ыңны яз

33

Боерык фигыль-ләрнең зат-санда төрләне-ше (ка

батлау)

Белем, күнек-мәләрне ныгыту

Дәреслек, 70б.,

75-75б

Боерык фигыль-ләрнең зат-санда төрләнеше

Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнешен аңлау

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

Индивид. бирем

34

БСҮ

"Сәгать ничә?"

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 71-72б.

Ничә? Ничәдә? Ничәнче? Тулып, тулырга формалары

Тема буенча сөйли белү

Диалогик һәм монологик сөйләм

Дәреслек, таратма матер

72б., 8к.

35

-ганчы/-гәнче, -канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыль

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 73-74б.

ганчы/-гәнче, -канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыль

-ганчы/-гәнче, -канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыльне белү

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм моно-логик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

74б., 7к.

36

Инфинитив

катнаш

Дәреслек, 77-79б.

Инфинитив (-ырга, -ерга; -рга, -ргә; -арга, -әргә(л,р,й); -ярга,-яргә) нишләргә?

Инфинитивны танып белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмә-ләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

79б., 7к.

37

Инфинитивның юклык формасы

Белем, күнекмәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 79-81б.

Нишләмәскә?

(-маска,-мәскә)

Инфинитивны кертеп җөмлә төзи белү

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ише-теп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре, синтак-сик анализ

Дәреслек, таратма матер

81б, 9к.

38

Изложение

Контр.

Изложен. тексты

Изложение язарга өйрәтү

Изложе

ние

Язып бетерергә

39

Хаталар

өстендә эш

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегү-ләр, җөмлә төзү күнекмәләре, синтаксик анализ

Күнегү

ләр җыенты

гы

40

Исем фигыль

катнаш

Дәреслек, 81-83б.

Исем фигыль

(-ау,-әү)

Нишләү?

Исем фигыльне танып белү.

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ише-теп аңлау, ситуатив күнегүләр, синтаксик анализ

Дәреслек, таратма матер

83б., 6к.

41

Затланышсыз фигыльләрне кабатлау

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 83-85б.

Затланышсыз фигыль формалары: сыйфат ф., хәл ф., исем ф., инфинитив

Өйрәнелгән затланыш-лы һәм затланышсыз фигыльләрнең морфо-логик формаларын кабатлау.

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ише-теп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре,

Дәреслек, таратма матер

85б., 8к.

42

Диктант

Контр.

Грамоталылык дәрәҗәсен тикшерү

Диктант

Үткәннәрне кабатларга

43

Фигыль юнәлеш-ләре. Фигыль юнәлешләренең мәгънәсе һәм кушымчалары

катнаш

Дәреслек, 86-88б.

Фигыль юнәлеш-ләре: кайтым ю.-ын,-ен,(юын); уртаклык ю.-ыш, -еш, -ш (ясш,эшләш, йөреш)

Фигыль юнәлешләрен белү

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

88б., 5к., фиг. юнәл. булган җөм-ләрне текст. күчерү

44

Төшем юнәлеше

катнаш

Дәреслек, 88-90б.

төшем ю.-ын,-ен, -н (-л,-ла бетүче фиг.), - ел, -ыл, -л (карала, языла);

Фигыль юнәлешләрен белү

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

90б., 8к.

45

Грамматик күнегүләр эшләү

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 90-92б.

Фигыль юнәлеш-ләре

Татар грамматикасын белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

91б., 5к.

46

Йөкләтү юнәлеше

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 92-94 б.

Йөкләтү юнәлеше-т

(ашат, яшәт, биет)

Фигыль юнәлешләрен белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

93б., 7к.

*94б., 4к.

47

Фигыль юнәлешләрен кабатлау

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек, 95-96б.

Фигыль юнәлеш-ләре

Фигыль юнәлешләрен белү

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ише-теп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

96б, 8к.

48

Контроль эш

Контр.

тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре

Контроль эш

Үтк. Кабатлар

га

49

Хаталар өстендә эш

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек,

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

Күнегүләр җыентыгы

Кагыйдә искә төшерү

50

Бәйлек. Бәйлекләрнең төркемчәләре

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 97-100б.

Үзләреннән алда килгән сүзнең нинди килештә таләп итүеннән чыгып, бәйлек 3 төркемчәгә бүленә:баш к-н таләп итүче б-р (өчен,белән, кебек, шикелле, төсле, кадәр, чаклы, хәтле, тикле),ю.к.(таба,күрә, каршы, кадәр, чаклы,хәтле, тикле) ч.к. (башка,бирле, соң)

Бәйлек һәм бәйлек сүзләр- нең төркемчәләрен сөйләмдә һәм язуда куллану күнекмәләрен тирәнәйтү.

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

100б., 1к.

51

Бәйлек сүзләр

катнаш

Дәреслек, 102-106б.

Ягында-в стороне, ягыннан- со стороны, ягына-в сторону, уртасында-в середине, уртасынан- по середине уртасы-на на середину, башында, башын-нан, башына

Бәйлек һәм бәйлек сүзләр- нең төркемчәләрен сөйләмдә һәм язуда куллану күнекмәләрен тирәнәйтү.

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

106б, 6к.

52

Ымлык һәм аларның мәгънәләре

катнаш

Дәреслек, 107-110б.

Кешенең эчке кичерешләрен, хис-тойгыларын кыска рәвештә белдерә торган сүзләр. Төрләре (якын күрү, кызгану, шелтәләү, шатлану, борчылу, кайгыру, аптырау.

Ымлыкларны танып белү, алар белән җөмләләр төзү

тәрҗемә итү, сүзлек б\н эш, диа-логик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегү-ләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

113б., 6 к.

53

Аваз ияртеме

катнаш

Дәреслек, 111-115б.

Ялгызак (тып, гөлт, мияу) парлы (келт-келт, пыш-пыш), катлаулы (күк-кү.., иха-ха..)

Аваз ияртемнәрен танып белү, алар белән җөмләләр төзү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш

Дәреслек, таратма матер

113б., 5к.

54

Фразеологик әйтемнәр

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 116б. 111б., 155б.

Фразеологик әйтемнәр

Фразеологик әйтемнәрне танып белү.

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

Индивид. бирем

55

Җөмләнең баш кисәкләре турында төшенчә

катнаш

Дәреслек, 117-119 б.

Ия(кем? нәрсә), хәбәр(нишли? нишләде? нишләгән?нишләр? нишлиячәк?)

Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

119б., 6к.

56

Ия

катнаш

Дәреслек, 119-123б.

Баш килештә килеп, җөмләдә башка сүзләргә буйсынмыйча, кем? нәрсә? яки ни? Сорау-ларына җавап бирә торган кисәкнең ия дип аталуы. Җөмләдә Б.к. килгән исем яки алмашлыкның ия булуы. Сыйфат, исем фигыль, сан һәм алмашлыклар-ның да исем мәгънәсендә килгәндә ия була алулары. Иянең тезмә сүз белән дә белдерелүе.

Җөмләнең баш һәм ияр-чен кисәкләрен таба белү.

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

121б., 10к.

57

Хәбәр.

Фигыль һәм исем хәбәрләр

катнаш

Дәреслек, 123б.,

125-127б.

Ия турында ни дә булса хәбәр итә торган җөмләнең баш кисәгенең хәбәр дип аталуы. Хәбәрнең нишли? нишләде? Ниш-ләр? нишләгән? ул кем? ул нәрсә? ул нинди? ул ничек? ул кайдан? ул ничә? кебек сорауларга җавап булуы. Ниниди сүз б/н белдерелүенә карап, хәбәрләрнең фигыль хәбәр һәм исем хәбәргә бүленүе. Ничә сүз б/н белдерелүеннән чыгып, хәбәрләрнең ике төрле булу-лары: гади хәбәр һәм кушма хәбәр. Гади хәбәрнең бер сүздән, ә кушма хәбәрнең ике яки берничә сүздән торуы. Боерык, хикәя, шарт фигыльләрнең берсе белән яки исем һәм ярдәмче фигыль белән белдерелгән хәбәрнең ия б/н бер үк затта һәм санда килүе. Тиңдәш ияләргә караган һәм боерык, хикәя һәм шарт фигыльләрнең берсе б/н белдерелгән хәбәрнең берлектә дә, күплектә дә килә алуы.

Темага бәйле исем хәбәрләрне кулланып, җөмләләр төзүне активлаштыру; өйрәнелгән җөмлә калыпларыннан урынлы файдаланырга күнектерү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

127б., 10к.

58

Грамматик күнегүләр

эшләү

Белем, күнек-мәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 127-128б.

Җөмләнең баш кисәкләре

Татар грамматикасын белү

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

128б., 4к.

59

Мөстәкыйль эш

Контр.

Дәреслек,

Мөстәкыйль эш

Мөстәк. эш

Үткәннәрне кабатла

рга

60

Җөмләнең иярчен кисәкләре турында төшенчә

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 129-133 б.

Тәмамлык, хәл,аергыч

Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба белү

Әңгәмә, тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөй-ләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр

Дәреслек, таратма матер

133б., 3к.

61

Тәмамлык

катнаш

Дәреслек, 134-137б.

Җ-ң фигыль б/н белдерелгән кисәген ачыклап, кемгә?нәрсәгә? кемнән? нәрсәдән? кемдә? нәрсәдә? кем белән? нәрсә белән? кем тарафыннан? нәрсә тарафыннан? ничәне? ничәдән? кебек сорау-ларының берсенә җавап булган кисәкнең тәмам-лык дип аталуы. Тәмамлыкның исем һәм исем мәгънәсендә килгән башка сүз төркеме б/н белдерелүе. Тәмамлыкның үзен иярткән сүзгә төрле килеш кушымчалары, бәйлек һәм бәйлек сүзләр ярдәмендә бәйләнүе.

Җөмләнең баш һәм ияр-чен кисәкләрен таба белү , тәмамлыкны өйрәнү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

137б., 4к.

62

Хәлләр турында төшенчә.

Вакыт хәле.

катнаш

Дәреслек, 138-143б.

Хәл төркемчәләре, вакыт хәле

Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба белү

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

142б., 4к.

63

Урын хәле.

катнаш

Дәреслек, 144-147б.

Урын хәле

Урын хәлләрен танып белү

Текстны сәнгатьле итеп уку. Таныш булмаган сүз, фразеологик әйтелмәләр­не тактага язып аңлату.

Дәреслек, таратма матер

147б., 5к.

64

Сәбәп хәле.

катнаш

Дәреслек, 148-150б.

Җөмләдә эш яки хәлнең, сәбәбен белдереп, ни сә-бәпле? ник? нигә? ни (нәрсә) аркасында? ни өчен? кебек сораулары-ның берсенә җавап бирә торган хәлнең сәбәп хәле булуы. Сәбәп хәленең күбрәк өчен, күрә бәйлек-ләре һәм сәбәпле, арка-сында кебек бәйлек сүз-ләр б/н килгән исем фи-гыль һәм сыйфат фигыль ярдәмендә; Ч.к. килгән кайбер исем, исем фи-гыль һәм сыйфат фигыль белән; Ю.к. исемнәр, исемләшкән сыйфат фигыль б/н белдерелүе.

Сәбәп хәлен танып белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнек-мәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

150б., 7к.

65

Максат хәле

катнаш

Дәреслек, 151-153б.

Җөмләдә эш яки хәлнең, яисә билгенең максатын белдереп, нигә? ни өчен? нинди максат белән? Кебек сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең максат хәле булуы. Максат хәленең инфинитив фигыльләр, Ю.к. исем, шулай ук өчен бәйлеге, дип ярдәмлек сүзе б/н килгән башка сүз төркемнәре ярдәмендә белдерелүе.

Максат хәле кергән җөмлә төрләрен тикшерү, максат хәлен танып белү

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

сүзлек диктанты

Дәреслек, таратма матер

153б., 6к.

66

Грамматик күнегүләр эшләү

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 155-157б.

Татар грамматикасын белү

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Дәреслек, таратма матер

157б., 8к.

67

Рәвеш хәле

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 158-162б.

Җөмләдә эш яки хәлнең рәвешен белдереп, ни-чек? ни рәвешле? Сорау-ларының берсенә җавап бирә торган хәлнең рәвеш хәле булуы. Рәвеш хә-ленең хәл фигыльнең 1-2 төрләре, рәвешләр, бәй-лек (бәйлек сүз) б/н кил-гән исемнәр яки исем мәгънәсендә килгән баш-ка сүз төркемнәре, төрле сүз төркемнәреннән -дай/ -дәй кушым-часы ялганып ясалган рәвешләр б/н белдерелүе. Сирәгрәк рәвеш урынында килгән сыйфат, Ч.к. яки У-в.к. исемнәр һәм мөнәсәбәтле сүзләр б/н белдерелүе.

Рәвеш хәлен танып белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

162б., 6к.

68

Күләм хәле

катнаш

Дәреслек, 162-165б.

Җөмләдә эш яки хәлнең, яисә билгенең күләмен, дәрәҗәсен белдереп, күпме? күпмегә? Күпме-дән? никадәр? ничә тап-кыр? ни дәрәҗәдә? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең күләм хәле булуы. Күләм хәлләренең күләм-чама рәвешләре б/н, сан б/н ачыкланган исем яки исемләшкән сүзләр ярдәмендә, составында тапкыр, мәртәбә, дәрә-җәдә кебек сүзләр килү б/н, мөнәсәбәтле сүзләр б/н белдерелүе.

Күләм хәлен белү; күләм хәле кергән җөмләләрне тикшерү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

165б., 7к., диалог төзергә

69

Шарт хәле

катнаш

Дәреслек, 165-168б.

Җөмләдә эш яки хәлнең шартын белдереп, ниш-ләсә? нинди шартта? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең шарт хәле булуы. Шарт хәленең җөмләдә шарт фигыль, икән ярдәмче фигыле яки сорау кисәк-чәсе белән бергә килгән хикәя фигыль-ләр б/н белдерелүе.

Шарт хәлен таба белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

168б., текстыннан шарт хәле кергән җөмләне күчереп яз

70

Кире хәл.

катнаш

Дәреслек, 169-170б.

Җөмләдә көтелгән эш яки хәлнең киресе булачагын белдереп, нишләсә дә? нәрсәгә карамастан? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең кире хәл булуы. Кире хәлләрнең -да/дә, та/тә кисәкчәләренең берсен алган шарт фигыль яки карамастан бәйлек сүзе б/н килгән башка сүз ярдәмендә белдерелүе.

Кире хәлне таба белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

Индивид. бирем

71

Аныклагыч

катнаш

Дәреслек, 171-172б.

Җөмләдә иярчен кисәк-тән соң килеп, аның мәгънәсенә өстәмә анык-лык, төгәллек биргән иярчен кисәкнең аныклагыч дип аталуы. Аныклагыч б/н ачыкланып килгән җөмлә кисәгенең анык-ланмыш дип аталуы. Аныклагычның, гадәттә, аныкланмышлары белән бер үк грамматик формада белдерелүе. Аныклагычның аныкланмыш со-равына ягъни сүзен өстәп куелган сорауга җавап булуы. Аныклагы-чның җөмләнең теләсә кайсы кисәген, шул исәптән бер аныклагыч икенчесен дә ачыклап килә алуы.

Аныклагычны таба белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

172б., 4, 5к.

72

Эш кәгазьләре.

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 161, 164, 16, 168, 170, 174б.

Ышаныч язуы, акт, аңлатма язуы, телеграмма, рәсми хат

рәсми кәгазьләрне (ышаныч язуы, аң-латма язуы) үрнәк буенча тутыра белү

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнек-мәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

170б., 3к.,

* 168б., 3к, 166б., 4к., 164б., 3к.

73

Беркетмә

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 159-160б.

Беркетмә

Беркетмә яза белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

160б., 5к.

74

Автобиография

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 163-164б.

Автобиография

Автобиография яза белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таратма матер

164б., 5к.

75

Җөмлә төзү күнекмәләре

Белем, күнек-мәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 161-170 б.

Җөмлә, әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләре

Татар теленең җөмләдә сүз тәртибен белү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Контроль эш

Индивид. бирем

76

Контроль эш

Контроль

Үтк.кабатларга

77

Хаталар өстендә эш.

Белем, күнек-мәләрне ныгыту

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

Контроль эш текстында бирелгән эшләрне башкару

Күнегүләр җыентыгы

Кагыйдә-ләрне искә төшерергә

78

Бер составлы җөмләләр. Билгеле үтәүчеле җөмлә

катнаш

Дәреслек, 173-177б.

Бер составлы фигыль җөмлә төрләре (билгеле үтәлүче, билгесез үтәлүче, гомуми үтәлүче,

үтәүесез җөмләләр).

Бер составлы фигыль җөмләнең актив кулла-нылыштагы төрләрен гамәли үзләштерү

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

сүзлек диктанты

Дәреслек, таратма матер

176б., 4к.

79

Билгесез үтәүчеле җөмлә

катнаш

Дәреслек, 177-178б.

Билгесез үтәүчеле җөмлә

Билгесез үтәүчеле җөмләләрне үзләштерү

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

178б., 5к.

80

Гомуми үтәүчеле җөмлә

катнаш

Дәреслек, 179-180б.

Гомуми үтәүчеле җөмлә

Гомуми үтәүчеле җөмләләрне үзләштерү

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

180б. 6к.

81

Үтәүчесез җөмлә

катнаш

Дәреслек, 180-182б.

Үтәүчесез җөмлә

Үтәүчесез җөмләләрне үзләштерү

тәрҗемә итү, сүзлек б/н эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегү-ләр, җөмлә төзү күнек-мәләре

Дәреслек, таратма матер

З җөмлә яз

82

Грамматик күнегүләр эшләү

Белем, күнек-мәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 182-184б.

Бер составлы фигыль җөмлә төрләре

Бер составлы фигыль җөмләнең актив кулла-нылыштагы төрләрен кабатлау, ныгыту

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Мөстәк. эш

184б, 7к.

83

Мөстәкыйль эш

Контр.

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнек-мәләре, диалог яки монолог төзү

Үткәннәрне кабатлар

га

84

Хаталар өстендә эш

Белем, күнек-мәләрне ныгыту

Хаталарны төзәтү

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Күнегү

ләр җыенты

гы

Кагыйдә

ләрне искә төшерергә

85

Атау җөмлә

Яңа мате-риалны өйрәнү дәресе

Дәреслек, 185-189б.

Атау җөмлә

Атау җөмләләрне гамали үзләштерү

тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, таратма матер

187б, 7к.

* 188б, 2к.

86

Сүз җөмлә

катнаш

Дәреслек, 189-193б.

Бер составлы җөмләләр-нең баш кисәге булып, үзләренә башка сүзләрне ияртми торган сүзләрнең килүе, сүз җөмлә дип аталу

Сүз җөмләләрнең күбрәк диалогларда кулланылуы.

диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таратма матер

193б., 4к.

87

Тулы һәм ким җөмләләр

катнаш

Дәреслек, 194-195б.

Тулы һәм ким җ-р

Тулы һәм ким җөмләләрне

аера белергә гадәтләндерү.

Телдән эшләү, сөйләү, аңлату

Дәреслек, таратма матер

195б, 5к.

88

Җөмлә төзү күнекмәләре

катнаш

Дәреслек,196-197б

Тулы һәм ким җ-р

Тулы һәм ким җөмләләрне

аера белү

Телдән эшләү, сөйләү, аңлату

Дәреслек, таратма матер

197б., 5к.

89

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

катнаш

Дәреслек, 198-201б.

Иясе һәм хәбәре бул-ган яки алар сүз сөрешеннән беленә торган җөмләнең 2составлы җөмлә булуы. Баш кисәкләрнең берсе генә булып, икенчесе сүз сөрешеннән дә белен-мәсә, андый җөмләнең бер составлы җөмлә булуы. Баш кисәкләрдән генә торган җөмләнең җыйнак җөмлә дип, баш кисәкләрдән башка ияр-чен кисәкләре дә булган җөмләнең җәенке җөмлә дип аталуы

Җөмлә төрләрен аера белү, җыйнак җөмләлрне җәенкегә әйләндерү

Татар һәм рус җөмләлә-рен дә сүз тәртибенең үзенчәлекләрен аңлап, сөйләм оештыруга ирешү

Әңгәмә, катлауландырылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Дәреслек, таратма матер

201б., 5к.

90

Сүз тәртибе

катнаш

Дәреслек, 201-203б.

Татар телендәге сүз тәртибенең рус телен-дәге сүз тәртибеннән аерылуы. Иянең хәбәр-дән алда килүе, ә хәбәр-нең җөмләне тәмамлап куюы. Җөмләдә сүзләрнең уңай һәм кире (инверсия) тәртибе

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау

Дәреслек, таблица

203б., 4к. диалог төзергә

91

Грамматик күнегүләр эшләү

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 204-205б.

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

Җөмлә төрләрен аера белү

Тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, таблица

205б., 6к.

92

Туры сөйләм

катнаш

Дәреслек, 206-208б.

Сөйләмне башкаручының сөйләүче яки автор дип аталуы. Сөйләүченең үз сүзләре-автор сөйләме, ә сөйләүче кулланган башка кеше сүзләренең чит сөй-ләм дип аталуы. Үзгәртел-мичә кулланылган чит сөйләмнең туры сөйләм дип, ә үзгәртелеп кулла-нылган чит сөйләмнең кыек сөйләм дип аталуы.

Туры сөйләм янында тыныш билгеләренең куелышын белү, кыек сөйләмне туры сөйләмнән аера белү

Диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләр

Дәреслек, таблица

208б., 5к.

93

Туры сөйләм янында тыныш билгеләре

катнаш

Дәреслек, 208-211б.

Туры сөйләмнең куш-тырнаклар эченә алы-нуы. Туры сөйләм янында тыныш билге-ләре куюның өч төргә бүленүе.

Туры сөйләмнең куш-тырнаклар эченә алы-нуы өйрәтү, туры сөйләм янында тыныш билгеләре куюның өч төргә бүленүе аңлату

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Дәреслек, таблица

211б., 5к.

94

Грамматик күнегүләр эшләү

Белем, күнек-мәләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 211-212б.

Туры сөйләм янында тыныш билгеләре

Татар грамматикасын белү

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, тел-дән сөйләү, сүзлек б/н эш, сүзлек диктанты

Дәреслек, таблица

212б., 6к.

95

Биремле диктант

контроль

Грамоталылык дәрәҗәләрен ткшерү

Биремле диктант

96

Хаталар өстендә эш.

катнаш

Хаталарны төзәтү

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм

Күнегүләр җыентыгы

97

Җөмлә төзү күнекмәләре

Белем, күнекмә-ләрне гамәлдә куллану

Дәреслек, 213-216б.

Җөмлә, бер составлы, ике составлы җөмләләр

Татар һәм рус җөм-ләләрен дә сүз тәрти-бенең үзенчәлеклә-рен аңлап, сөйләм

оештыруга ирешү.

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Дәреслек, таблица

216б., 14к.

98

Кабатлау, контроль эшкә әзерлек

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Җөмлә кисәге ягыннан тикшерү

Җөмләләргә анализ ясау

Әңгәмә, катлауланды-рылган күчереп язу, телдән сөйләү, сүзлек белән эш, сүзлек диктанты

Еллык контроль

эш

Индивид. бирем

99

Еллык

Кон

троль эш

Контр.

Дәреслек

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Үткәннәрне кабатлар

га

100

Хаталар өстендә эш

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Хаталарны төзәтү

Хаталарны төзәтү ысуллары б-н эшләү

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре, синтаксик анализ

Күнегүләр җыентыгы

101

Затланышлы фи

гыльләр

(кабат

лау)

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Затланышлы фигыльләр:боерык ф., хикәя ф.,

шарт ф.

Затланышлы фигыльләрне җөмләләрдә куллану

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, сүзлекләр

4 җөмлә төзергә

102

Затланышлы фигыльләр

(кабатлау)

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Затланышлы фигыльләр:боерык ф., хикәя ф., шарт ф.

Затланышлы фигыльләрне җөмләләрдә куллану

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишетеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, сүзлекләр

Карточка

лар

103

Бер составлы җөмләләр

( кабатлау)

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Бер сосотавлы җөмләләр

Бер сосотавлы җөмләләрне кабатлау

тәрҗемә итү, сүзлек белән эш, диалогик һәм монологик сөйләм, ишелтеп аңлау, ситуатив күнегүләр, җөмлә төзү күнекмәләре

Дәреслек, сүзлекләр

Диалог төзергә

104-105

Йомгаклау дәресе

Белем, күнекмә-ләрне ныгыту

Дәреслек

Еллык кабатлау

Тәрҗемә итү, җөмлә төзү күнекмәләре, диалог яки монолог төзү

Дәреслек, сүзлекләр