Кластан тыс сабақ: «Математика тарихына шолу»

Математика тарихына шолу

Зал әдемі газет, фигуралармен безендірілген.

Орындықтар үш қатарға бөлініп,айналдырыла қойылған.

Оқушылар үш топқа бөлініп, үшбұрыш,дөңгелек, конусты белгілейтін түсті бас киімдер киіп отыр,

Музыка ойналады.

1-ші жүргізуші: Құрметті достар! «Математика тарихына шолу» атты

кешімізді бастайық.

2-ші жүргізуші: Кешімізде бүгін үш топ білімімен сайысады.Олар:

«Үшбұрыш» тобы, «Шеңбер» тобы, «Конус» тобы.

1-ші жүргізуші:Кеш барысындағы жұмыс ережесімен танысайық. Кештің өту барысы бес бөлімнен тұрады. Әр бөлімде үш сұрақ.Бір сұрақ көрініс түрінде болады. Әр дұрыс жауап берген сұраққа бес ұпай.Музыка ойналады.

1-ші жүргізуші: І бөлім

Көрініске көңіл аударыңыздар.Ежелгі Грецияның киімін киген қыз отыр.Қолында әдемі құмыра ұстаған қара құл кіреді. Қыз: -құмыраны трапедзионға қой,-дейді.

1-ші жүргізуші: 1-сұрақ.Құрметті достар! «Трапедзион» деген сөздің мағынасы

және оның математикаға қатысы қандай?

2-ші жүргізуші: «Трапедзион» деп Ежелгі Грецияда үстелді атаған

және осы сөзден «трапеция» деген сөз шыққан.

1-ші жүргізуші: 2-ші сұрақ.Мына Ежелгі Греция атақты әйелдерінің ішінде математик әйел қайсысы? а)Афролита б)Клеопатра в)Гипатия г)Афина

д)Аспасия.

2-ші жүргізуші:Ең алғашқы математик әйел Гипатия.Александрия

қаласында 370-415 жылдары өмір сүрген.Ол математика, астрономия, медицина және философияны оқып зерттеген. Христиан дінінің басшылары оны жат көзқарастағы адам деп танып, таспен ұрып өлтірткен.

1-ші жүргізуші:3 -ші сұрақ.Пифагор мектебі алғаш қай қалада ашылған?

а)Афина б)Кротон в)Рим г) Александрия д)Спарта

2-ші жүргізуші: Кротон қаласында алғаш Пифагор мектебі ашылған?.

1-ші жүргізуші:Осыменен кешіміздің І-бөлімі аяқталды.Қай топ алда келе

жатқанын жауап тақтасынан білейік. Музыка ойнайды.

, ІІ бөлім.

2-ші жүргізуші: Көрініс.Шығыс киімін киген ұстаз бен шәкірттері малдас құрып

отыр.Ұстаз қобыз ойнап отырады.Шәкірттері кітап оқып отырады.

1-сұрақ. Алдарыңыздағы математик, дәрігер, ақын, музыкант ғалым кім?

а) Қорқыт б) Омар Хаям в) Құрманғазы г) Әл-Фараби д) Ахмед Яссауи.

1-ші жүргізуші: Шығыс Аристотелі атанған, тіл туралы, логика, математика, оптика, астрономия, медицина, , музыка, физика, табиғат ғылымдары, статистика, механика, дін, заң ғылымдары туралы энциклопедия, трактаттар жазған

Әбу-Насыр әл-Фараби.

2-ші жүргізуші:2-сұрақ. VІІІ-ғасырда Шығыстың қай қаласында астрономия- математика мектебі құрылды?

а) Тараз б) Түркістан в) Бағдат г) Пенджин д) Отырар

1-ші жүргізуші: Бағдат қаласында VІІІ -ғасырда астрономия- математика мектебі ашылған.

2-ші жүргізуші: 3-сұрақ.Түмен қай елдің сөзі және қай санды көрсетеді?

1-ші жүргізуші: Түмен деген түрік сөзі. 10 000 деген санды көрсетеді?

2-ші жүргізуші: Кім алда келе жатырғанына назар аударайықМузыка ойналады.

1-ші жүргізуші: ІІІ бөлім.

Функциялар биін тамашалайық

2-ші жүргізуші: 1-сұрақ. Осы бидің қимылынан сіздер қандай функциялардың

графигін елестеттіңіздер?

1-ші жүргізушіУ=х² , у=х³ , у=х+в, у=Sinx, y=Cosx, y=k/x.

2-ші жүргізуші: 2-сұрақ.Ең алғашқы вертолеттің жобасын салған, математика,

физика, астрономия, геология, адам және жануар физиологиясымен, химиямен айналысқан, бірақ дүние жүзіне аты басқа жетістігімен танымал болған адамның атын атаңыз. а) К.Циалковский б) Л.Да.Винчи в) Ч..Дарвин г) К.Гаусс .

1-ші жүргізуші: Бұл аты әйгілі суретші Леонардо да Винчи.

2-ші жүргізуші: 3-сұрақ.Ең алғашқы сегіз разрядты сандардың қосындысын

табатын машинаны жасаған кім?

а) Паскаль б) И.Ньютон в) г) Чебышев д) Галуа

1-ші жүргізуші: Ең алғашқы сегіз разрядты сандардың қосындысын табатын машинаны 1641 жылы Блез Паскал ойлап жасады. Ол сол кезде 19 жаста еді.

2-ші жүргізуші: Топ ұпайларына назар аударайық. Музыка ойналады

1-ші жүргізуші: ІV бөлім.

Көрініс. Тақта алдында пікір таласып екі адам тұр.Біреуі грек, ал екіншісі - орыс киімін киген.

2-ші жүргізуші: 1-сұрақ. Евклидтің бесінші постулатын аксиома деп дәлелдеген кім? а) А.Коши б) К.Вейерштрасс в) Р.Декарт г) Н.Лобачевский

1-ші жүргізуші: Бұл орыс ғалымы Николай Иванович Лобачевский.Ол Евклидтің геометриясынан тыс өзіндік Лобачевский геометриясының негізін қалады.

2-ші жүргізуші: 2-сұрақ.Ресейде алғаш компьютердің тышқан тәрізді құралын орыстың ертегісінің кейіпкерінің атымен атады?

1-ші жүргізуші: «Колобок»

2-ші жүргізуші: 3-сұрақ.Москва университетінің оқытушысы, Мемлекеттік,

Лениндік, Ғылым академиясының, Чебышев, Лобачевский және халықаралық Вольфган Вольф сыйлықтарының иегері, социалистік еңбек ері кім? Және оның қай оқулығы мектепте оқылды?

а) А.Н.Колмогоров б) С.А. Теляковский в) Нурк г) Виленкин

1-ші жүргізуші: Бұл ғалым Андрей НиколаевичКолмогоров. Оқулығы «Алгебра және анализ бастамалары 10-11сынып»

2-ші жүргізуші: V бөлім.

1-сұрақ.Миллион деген сөзді қазақ арасына қай ағартушы жеткізді?

а) Ы.Алтынсарин б) А.Құнанбаев в) Ш.Уалиханов г) А.Байтұрсынов д) Қ. Сәтбаев

1-ші жүргізуші: Миллион сөзін қазақ даласына 1879 жылы Орынборда

«Начальное руководство к обучению киргизов русскому языку» деген оқулығы арқылы «дала қоңырауы» атанған Ы.Алтынсарин таратты.

2-ші жүргізуші: 2-сұрақ. Физика-математика факультетін бітірген, генерал

Панфиловтың туысы кім?

а) А.Жұбанов б) Н.Тілендиев в) О.Жәутіков г) Б.Байқадамов

1-ші жүргізуші: Абай атындағы педагогика институтының физика- математика факультетін бітірген ,қазақтың алғашқы хор музыкасының негізін салушы және генерал Панфиловтың күйеу баласы Б.Байқадамов.

2-ші жүргізуші: 3-сұрақ.Кім алгебра оқулығын қазақ тілінде жазып, бірақ баспаға

шығарған жоқ?

1-ші жүргізуші: Қ.Сәтбаев

2-ші жүргізуші: Топ жеңімпаздарын марапаттау