Сабақ жоспары Натурал көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері

Талдықорған қаласы, №14 орта мектеп-гимназиясының математика пәні мұғалімі

Нугербекова Кулдарихан Исаиновна

Тақырыбы: Натурал көрсеткішті дәреже және оның қасиеттері

Алгебра 7 сынып

Оң жақ бағанадағы тапсырмаларды құрастырушы мұғалімдердің есіне

І кезең. Төмендегі «Көпір» тапсырмаларын оқушылар үйде орындап, бүгінгі сабаққа дайындалып келеді. Мұғалім алғашқы 5-7 минутта:

а) ұйымдастыру сәтін;

б) алдыңғы тақырыптың ІІІ кезеңінің үш деңгейлік тапсырмаларын үйде аяқтап келу дәрежесін тексергеннен кейін

в) « Көпір» тапсырмаларын тексереді.

«Көпір» тапсырмалары өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау тапсырмалары

1. Дәрежеге шығару амалы қандай? Өзара бірнеше санды көбейтуді айтамыз.

2. а^п дәрежесі нені білдіреді? а санының п-ші дәрежесі деп аталады.

3. Мына формуланы толықтыр.

(-а)^п= а^п, егер п-жұп болса; -а^п, егер п-тақ болса.

4

Х

1

2

3

4

-1

-2

-3

-4

-0,3

Х²

1

4

9

16

1

4

9

16

0,09

ІІ кезең ( топтық жұмыс) жаңа сабақты топтық жұмыс барысында оқушылардың өз бетімен меңгеруіне жағдай жасау: а) оқушылар төмендегі «Білу», « Түсіну», «Талдау», «Жинақтау» тәсілдеріне сәйкес тапсырмаларын өздері толтырады (10минут); ә) жауаптарын мұғаліммен бірге талдайды (10 минут). Нәтижесі ауызша марапатталады.

Теория бойынша:

« Білу»

(тақырып мазмұны бойынша кім? Не? Қандай? қалай? Нені? Қашан? Не істеді? Сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпарат іріктеліну керек)

Бос орынға қажетті дәрежелерді жазыныз. (оқулықпен жұмыс)

1. 2, 4, 8,16 сандарын негізі 2 болатын санның дәрежесі түрінде жаз:

2¹, 2² , 2³, 2⁴;

2. 1, 3, 81, 27, 9; сандарын негізі 3 болатын санның дәрежесі түрінде жаз: 3⁰, 3¹, 3⁴, 3³, 3²;

3. Сандарды салыстырып,тиісті <, > таңбаларын қойыңдар:

(-0,5)² және 0; (-0,5)³және 0; -1,1⁴және (-0,3)⁴

(-0,5)² > 0; (-0,5)³< 0; -1,1⁴ < (-0,3)⁴

4. а-ның кейбір мәндерінде 2а² және(а-5)⁴ өрнектері теріс мәндер қабылдамайды? Неліктен? (себебі дәреже көрсеткіштері жұп сандар)

.

Теория бойынша :

«Түсіну»

неге? неліктен? себебі?

не үшін?

сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарын тереңдету үшін қойылады.

Жұлдызшаның орнына керекті цифрларды қойыңыз: 64*

1. а) 2, 4, 8, 64 сандарын дәреже түрінде жазуға болады?

ә) Неліктен?

Себебі, 64= 2⁶, 4³, 8² 64¹.

2. а) а³ × а⁴ = а⁷ , в×в×в⁵?

ә) Неліктен?

Себебі, Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде,олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негізін өзгеріссіз қалдырады?

3. Нөлге тең емес санның көрсеткіші нөл болатын дәрежесі неге тең?

1-ге тең.

Теория бойынша : «Талдау»

1. Салыстыр

2. Айырмашылығы неде?

3. Ұқсастығы неде?

4. Тақырыптың басты идеясын жаз деген тапсырмалар болу керек. Немесе 1-3 тапсырмаларды Венн диаграммасы арқылы қамтуға болады

1-3) Венн диаграммасы арқылы негіздері қарама-қарсы дәрежелерді ұқсастығын табыңыз:

негізі оң Ұқсастығы негізі теріс

сандар сандар

Тақырыптың басты идеясы неде?

1. Негіздері қарама-қарсы сандардың ұқсастығы олардың

квадраттары тең және нәтижесі натурал сандар.

2. Айырмашылығы негіздері қарама-қарсы сандар.

Теория бойынша: «Жинақтау»

( Қорытынды шығар, анықтама бер, мазмұнды жүйеле, кестені, тірек сызбаны, сөзжұмбақты толтыр немесе өзің құрастыр тағы с.сбасқа түрдегі тапсырмалар оқушының жоғарыдағы «тақырыптың басты идеясына» жазған жауабына қойылады)

Тақырыптың басты идеясы негізінде құрылған тірек сызбадағы бос орындарға тиісті сөзді қой.

Оқулықпен жұмыс (18 минут) төмендегі «Қолдану» және оқушының тақырып мазмұнына «Баға беруі» тәсілдеріне сәйкес, яғни рефлексия жасауға, эссе жазуға арналған, практика жүзінде бекіту тапсырмалары орындалады. Нәтижесі ауызша марапатталады.

Практикада: «Қолдану» (оқулықпен жұмыс жүргізу барысында тек қарапайым тапсырмалармен бекіту жүргізіледі.)

Оқулықпен жұмыс:

«Алгебра - 7» оқулығы, авторы Ә.Н.Шыныбеков, Алматы «Атамұра» 2012ж.

10-20 беттер

№ 36

№ 49

№ 53

№ 65

№ 68

№ 74

Практикада: «Баға беру» (сен қалай ойлайсың? Не істер едің? Сияқты тапсырмалар өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады (топтық жұмыс)

Төмендегі кестені толтырыңыз:

Не үйрендің?

Нені түсінбей қалдың?

Түсінбеуінің себебі неде деп ойлайсың?

ІІІ кезең (кері байланыс- бағалау кезеңі): Жеке жұмыс. Жоғарыда меңгерген мазмұнды үш деңгейге іріктеп ( әр деңгейдің білімділік, біліктілік, яғни құзыреттілік деңгейін анықтайтын тапсырмалар) оларды біртіндеп орындату арқылы балл жинату барысында оқушының құзыреттілік деңгейін анықтап, әділ бағалау жүзеге асырылады. Бұл тапсырмаларды оқушылар сабақтың соңына дейін қалған 45 минуттың 40 минутында орындайды +5 минут қорытынды жасалады. Қалған тапсырмаладыр үйде аяқтап келеді. Қорытынды балл саны дәстүрлі бағаға айналдырып, келесі сабақтың басында сынып журналына қойылады, мониторингке тіркеледі.

І деңгей ( 5 балл). Әр тапсырманың бағасы - 1 балл.

Теория бойынша:

«Білу» (тақырып мазмұны бойынша кім? Не? Қандай?, қалай? Нені? Қашан? не істеді? Сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпараттар іріктелініп ІІ кезеңдегіге қарағанда керісінше қойылады)

1.Негізі 2 болатын санның дәрежесі нені береді? 2¹, 2² , 2³, 2⁴;

2,4,8,16

2. Негізі 3 болатын санның дәрежесі не береді? 3⁰, 3¹, 3⁴, 3³, 3^2.

1,3,81,27,9

3. Қандай ереже қолданылады? Натурал көрсеткішті дәреженің қасиеттері.

Х

1

2

3

4

5

( ⅓)^Х

3^Х

(-1)^Х

(-2)^Х

ІІ деңгей (5 балл+4 балл=9 балл). Әр тапсырманың бағасы - 1 балл.

Теория бойынша:

«Түсіну» неге? Неліктен? Себебі? Не үшін? Сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарына оларды тереңдету үшін қойылады.)

Тұжырымдамадағы бос орындарға керекті сөз тіркесін қойып толықтырыңыз:

1.а) Негіздері бірдей дәрежелердің көбейткенде негізі өзгермейді ;

б) Неліктен? Себебі негіздері бірдей дәрежелердің қасиеті бойынша оларды көбейткенде,дәреже көрсеткіштерін қосып, негізін өзгертпейді

а) Негіздері бірдей дәрежелердің бөлгенде бөлінгіштің дәреже көрсеткішінен бөлгіштің дәреже көрсеткіші азайтылады;

б) Неліктен? Себебі негіздері бірдей дәрежелердің қасиеті бойынша негіздері бірдей дәрежелердің бөлгенде бөлінгіштің дәреже көрсеткішінен бөлгіштің дәреже көрсеткішін азайтып,

негізі өзгеріссіз қалдырылады.

Теория бойынша:

«Талдау»

1. Салыстыр

2. Айырмашылығы неде?

3. Ұқсастығы неде?

Тақырыптың басты идеясын жаз деген тапсырмалар болу керек. Немесе 1-3 тапсырмаларды Венн диаграммасы арқылы қамтуға болады

Салыстыр:

Ұқсастығы неде?

6×6×6×6 және 6⁴

13×13×13 және 13³

5×5×5×5 ×5×5 және 5⁶

Формуланы қорытып жаз:

а^п × а^m = а^{n +m}

а^п ÷ а^m = а^{n -m}

а^п ÷ aⁿ = 1

a⁰ = 1

Практикада:

«Қолдану»

(ІІ кезеңдегіге қарапайым тапсырмалардың өзгертілген жағдайдағы нұсқасы орындалады)

Оқушыларға 2³ дәптерден таратқанда мұғалім неше дәптер таратуы мүмкін? 14 пе, 4 пе әлде 8 бе?

Мұғалім 8 дәптер таратты.

ІІІ деңгей (9 балл+3 балл=12 балл) Әр тапсырманың бағасы - 1,5 балл.

Теория бойынша:

«Жинақтау (қорытындышығаруғабағытталған мазмұнды жүйеле, анықтама бер, кесте, сызба, ребус шеш деген сөздер тапсырма шартында болу керек)

1. 10²-на бөлгенде 6 қалдық қалатын төрт таңбалы натурал сан жазыңыз. Осы санға қандай санды қосқанда, ол 10¹-не қалдықсыз бөлінеді? Неліктен?

Ол санға 4-ті қосқанда ол сан 10-ға қалдықсыз бөлінеді, себебі ол кезде 0-мен аяқталатын натурал сан шығады.

2. Мысалдармен дәлелдеңіз:

а) Қарама-қарсы сандардың кубтары қарама-қарсы сандар болады.

---------------------------------------------------------------------------------------

ә) Қарама-қарсы сандардың квадраттары тең болады

---------------------------------------------------------------------------------------

Практикада: « Баға беру» (сен қалай ойлайсың? Не істер едің? Сияқты тапсырмалар өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады

Натурал көрсеткішті дәреженің қасиеттерінің тиімділігі бар ма? Сен қалай ойлайсың? Әлде негіздері бірдей дәрежелерді тізбектей амалдарын орындайсың ба? Не істер едің?

Натурал көрсеткішті дәреженің қасиеттері тиімдіі