Отбасылық қатынастар (10 сынып)

Сыныбы:

Мерзімі:

Сабақтың тақырыбы: Отбасылық қатынастар

Сабақтың мақсаты:

Оқушылар мәтінді оқу арқылы отбасылық қатынастар туралы түсінеді.

Міндеттері

Бағалау

1. Оқушылар отбасы және неке туралы түсінеді. Неке және отбасы заңымен танысады.

Өз ойларын айту арқылы

2 оқушылар ой- пікірін айта білуге үйренеді олардың сабаққа деген белсенділігі артады.

өз ойларын жазу, айту, берілген плакатты толтыру арқылы

3 оқушылар отбасыларын құрметтей отырып, жауапкершілікке, өздерінің отбасындағы құқықтары мен міндеттерін үйренеді.

Бірін-бірі бағалау, байқау арқылы

Көрнекілігі: плакат, мәтін, слайд, интерактивті тақта, фотосуреттер

Түрі: ашық сабақ

Әдісі: СТО

Қолданылатын стратегиялар: ортада қалам, кіші дөңгелек стол

Сабақтың барысы:

І. Қызығушылықты ояту /9 мин/

а/ үй тапсырмасын сұрау / ортада қалам. /

1. Әлеуметтік орта дегеніміз

2. Әлеуметтік ортаның негізгі бөліктері

3. Әлеуметтену дегеніміз

4. Жеке тұлғаның әлеуметтенуі

ә/ Бәйге / ұяшықтарды таңдау арқылы сұрақтарға жауап беру/

ІІ. Мағынаны ажырату / 20 мин/

/Кіші дөңгелек стол стратегиясы

Оқушылар 2 топқа бөлініп отырғызылады/

1. Ребусты шешу / Отбасы/

2. Ой қозғау / отбасының қызметін атаңдар/

3. Оқушыларға мәтін таратылады. Өз беттерімен оқиды. Топта ой бөліседі.

4. Топтан бір оқушы шығып қорғайды / І топ -Отбасы, ІІ топ -Неке/

Отбасы дегеніміз-бұл некеден, туыстықтан, бала асырап алудан немесе балаларды тәрбиелеуге алудың өзге де нысандарынан туындайтын және отбасылық қатынастарды нығайту мен дамытуға септігін тигізетін, мүліктік және мүлікке қатысты емес жеке бастың құқықтары мен байланысқан адамдар тобы. Отбасылық қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы отбасылық құқық деп аталады. Отбасы - неке қатынастарын реттейтін негізгі нормативтік құқықтық акт 17 желтоқсан 1998 жылы ҚР «Неке және отбасы» Заңы болып табылады. 10. 01. 2006 жылы өзгертулер енгізілген. 7 бөлім, 29 тарау, 213 баптан тұрады.

Неке - отбасы құрудың негізі болып табылады. Ерлі-зайыптылар арасындағы тең құқықтық одақты - неке деп түсіндіруіміз қажет.

Отбасылық қатынастар адамдар арасында некеден, туыстық, бала асырап алудан, отбасына тәрбиелеу үшін бала алудан туындайтын қатынастар. Отбасындағы қатынастар адамгершілік, ізгілік - өнегелік, өзара құрмет, сүйіспеншілік, қамқорлық және имандылық нормалары негізінде реттеледі.

Отбасы түрлері

Толық отбасы - ата-ана балалары, ата әжесі.

Толық емес отбасы - ата-ана біреуінің болуы (ажырасқан, қайтыс болған)

Туыстық дегенде бір негізден немесе ортақ бір атадан тарайтын қандас адамдардың байланысы түсініледі. Туыстықтың екі тармағы болады: тікелей және жанама туыстық. Тікелей туыстық жоғары және төменгі тармаққа ажыратылады. Туыстықтың жоғары тармағы ұрпақтан арғы атаға қарай тарайды (әкеге, шешеге, атаға, атаның атасына және т. б.), төменгі тармақ - арғы атадан ұрпақтарына қарай тарайды (балаға, немереге, шөбереге және т. б.). жанама туыстыққа жеті ата, немере ағайындар жатады.(кесте)

Толық туыс - бір ата-анадан тарағандар,

Толық емес туыс - әке мен шешесінің біреуі ортақ туыстар,

Бір кіндіктен - бір анадан тарағандар,

Қандастар - әкесі бір, шешелері басқа,

Сүйек жақын - өгей ер, қыз бала

Неке және отбасын қорғау екі түрде жүзеге асырылады:

1. Юрисдикалық (сот, прокурор, АХАТ органдары, ІІО)

2. Беюрисдикалық (азаматтар мен ұйымдардың өзара іс-әрекеттері)

Сергіту сәті / Шынығу/ термндермен жұмыс

ІІІ. Ой толғаныс / 16 мин/

БЛИЦ СҰРАҚТАР

Сұрақ №1 Некеге тұрушы адамдардың келісімі немесе ерлі - зайыптылардың некедегі және ол бұзылған жағдайдағы мүліктік құқықтары мен міндеттерін айқындайтын келісім қалай аталады?

Жауабы: Неке шарты

Сұрақ №2 Отбасы түрлері

Жауабы: Толық отбасы / ата-ана балалары, ата-әжесі/

Толық емес отбасы/ ата-анасының біреуінің болмауы/

Сұрақ №3 «Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы» заңы нешінші жылы және қай күні қабылданды?

Жауабы: 1998 жылы 17-ші желтоқсанда

Сұрақ №4 Қайсысы бұрыс? А) Жылқайдарова Айым Болатқызы Ә) Дастан-Жылқайдарова Айым Болатқызы Б) Дастан-Мұса-Жылқайдарова Айым Болатқызы

Жауабы: Дастан-Мұса-Жылқайдарова Айым Болатқызы

Сұрақ №5
Неке және отбасы заңына қай жылы өзгерту енгізілді?

. Жауабы: 2006жылы 10 қаңтар

Сұрақ №6 Неке және отбасы туралы заң неше бөлім, тарау, баптан тұрады?

Жауабы: 7 бөлім, 29 тарау, 213 баптан тұрады

Сәйкестендіру тест

№ Термин Анықтама

1 Нуклеарлы отбасы А) Бір атадан тарағандар

2 Кеңейген отбасы Ә) Баламен не баласыз ата-аналардың бірі тұратын отбасы

3 Мұрагерлік Б) Отбасын құру негізі, ер мен әйел арасындағы ерікті келісіммен жасалған құқықтық одақ

4 Полигамия Г) Мұраға қалатын не заң бойынша иесі өлгеннен кейін басқа адамға берілетін мүлік

5 Туыстық Ғ) Ерлі-зайыптылардың бірінің баласымен не туысқандарының бірімен тұратын отбасы

6 Неке З) Көп әйел алу

Қорытынды: «Жүректен - жүрекке»

«Мен өз отбасымды қалай жақсы көремін?» оқушылар таратылған жүректерге отбасы туралы сезімдерін жазып тақтаға іледі, дауыстап оқиды.

Бағалау. Үйге тапсырма: 13-тақырып, Неке және отбасы заңының 1 бөлімімен танысу, терминдермен жұмыс

«Сасан би атындағы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Тренинг сабақ

Өз құқығыңды білесің бе?

Құқық пәні мұғалімі Г.Қайырбекова

Психолог А.Еркінбекова

5-11 сынып

2014-2015 оқу жылы

Сәйкестендіру тест

№ Термин Анықтама

1 Нуклеарлы отбасы А) Бір атадан тарағандар

2 Кеңейген отбасы Ә) Баламен не баласыз ата-аналардың бірі тұратын отбасы

3 Мұрагерлік Б) Отбасын құру негізі, ер мен әйел арасындағы ерікті келісіммен жасалған құқықтық одақ

4 Полигамия Г) Мұраға қалатын не заң бойынша иесі өлгеннен кейін басқа адамға берілетін мүлік

5 Туыстық Ғ) Ерлі-зайыптылардың бірінің баласымен не туысқандарының бірімен тұратын отбасы

6 Неке З) Көп әйел алу

Сәйкестендіру тест

№ Термин Анықтама

1 Нуклеарлы отбасы А) Бір атадан тарағандар

2 Кеңейген отбасы Ә) Баламен не баласыз ата-аналардың бірі тұратын отбасы

3 Мұрагерлік Б) Отбасын құру негізі, ер мен әйел арасындағы ерікті келісіммен жасалған құқықтық одақ

4 Полигамия Г) Мұраға қалатын не заң бойынша иесі өлгеннен кейін басқа адамға берілетін мүлік

5 Туыстық Ғ) Ерлі-зайыптылардың бірінің баласымен не туысқандарының бірімен тұратын отбасы

6 Неке З) Көп әйел алу

Сәйкестендіру тест

№ Термин Анықтама

1 Нуклеарлы отбасы А) Бір атадан тарағандар

2 Кеңейген отбасы Ә) Баламен не баласыз ата-аналардың бірі тұратын отбасы

3 Мұрагерлік Б) Отбасын құру негізі, ер мен әйел арасындағы ерікті келісіммен жасалған құқықтық одақ

4 Полигамия Г) Мұраға қалатын не заң бойынша иесі өлгеннен кейін басқа адамға берілетін мүлік

5 Туыстық Ғ) Ерлі-зайыптылардың бірінің баласымен не туысқандарының бірімен тұратын отбасы

6 Неке З) Көп әйел алу

Сәйкестендіру тест

№ Термин Анықтама

1 Нуклеарлы отбасы А) Бір атадан тарағандар

2 Кеңейген отбасы Ә) Баламен не баласыз ата-аналардың бірі тұратын отбасы

3 Мұрагерлік Б) Отбасын құру негізі, ер мен әйел арасындағы ерікті келісіммен жасалған құқықтық одақ

4 Полигамия Г) Мұраға қалатын не заң бойынша иесі өлгеннен кейін басқа адамға берілетін мүлік

5 Туыстық Ғ) Ерлі-зайыптылардың бірінің баласымен не туысқандарының бірімен тұратын отбасы

6 Неке З) Көп әйел алу

Отбасы дегеніміз-бұл некеден, туыстықтан, бала асырап алудан немесе балаларды тәрбиелеуге алудың өзге де нысандарынан туындайтын және отбасылық қатынастарды нығайту мен дамытуға септігін тигізетін, мүліктік және мүлікке қатысты емес жеке бастың құқықтары мен байланысқан адамдар тобы. Отбасылық қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы отбасылық құқық деп аталады. Отбасы - неке қатынастарын реттейтін негізгі нормативтік құқықтық акт 17 желтоқсан 1998 жылы ҚР «Неке және отбасы» Заңы болып табылады. 10. 01. 2006 жылы өзгертулер енгізілген. 7 бөлім, 29 тарау, 213 баптан тұрады.

Неке - отбасы құрудың негізі болып табылады. Ерлі-зайыптылар арасындағы тең құқықтық одақты - неке деп түсіндіруіміз қажет.

Отбасылық қатынастар адамдар арасында некеден, туыстық, бала асырап алудан, отбасына тәрбиелеу үшін бала алудан туындайтын қатынастар. Отбасындағы қатынастар адамгершілік, ізгілік - өнегелік, өзара құрмет, сүйіспеншілік, қамқорлық және имандылық нормалары негізінде реттеледі.

Отбасы түрлері

Толық отбасы - ата-ана балалары, ата әжесі.

Толық емес отбасы - ата-ана біреуінің болуы (ажырасқан, қайтыс болған)

Туыстық дегенде бір негізден немесе ортақ бір атадан тарайтын қандас адамдардың байланысы түсініледі. Туыстықтың екі тармағы болады: тікелей және жанама туыстық. Тікелей туыстық жоғары және төменгі тармаққа ажыратылады. Туыстықтың жоғары тармағы ұрпақтан арғы атаға қарай тарайды (әкеге, шешеге, атаға, атаның атасына және т. б.), төменгі тармақ - арғы атадан ұрпақтарына қарай тарайды (балаға, немереге, шөбереге және т. б.). жанама туыстыққа жеті ата, немере ағайындар жатады.(кесте)

Толық туыс - бір ата-анадан тарағандар,

Толық емес туыс - әке мен шешесінің біреуі ортақ туыстар,

Бір кіндіктен - бір анадан тарағандар,

Қандастар - әкесі бір, шешелері басқа,

Сүйек жақын - өгей ер, қыз бала

Неке және отбасын қорғау екі түрде жүзеге асырылады:

1. Юрисдикалық (сот, прокурор, АХАТ органдары, ІІО)

2. Беюрисдикалық (азаматтар мен ұйымдардың өзара іс-әрекеттері)