Мәңгілік елдің ұлттық құндылығы-қазақ тілі сыныптан тыс жұмыс

№ 39 орта мектебі

«Мәңгілік елдің ұлттық құндылығы -қазақ тілі»

Ақтөбе-2015

Мақсаты: ХХІ ғасырдағы Қазақстан мемлекетінің мызғымас идеялық тұғыры жаңа Қазақстандық патриотизм Мәңгілік Ел ұлы құндылығын таныта отырып,қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыру.

24 қараша-28 қараша

№

Өткізілетін іс- шара

Мерзімі

Жауапты мұғалім

1

«Жүрегімнің түбіне терең бойла»

апталықтың ашылу салтанаты

24 қараша

5-11-класс

Жармуханова И.Б.

Молдашева Г.М.

2

Ашық сабақ «Сырым мен Малайсары»

25 қараша

5 «ә» класс

Шареденова Ж.

3

Ашық сабақ «Мақал мәтелдер»

26 қараша

5 «б» класс

Молдашева Г.М.

4

Ашық сабақ «Пікірталас мәдениеті»

26 қараша

11 «ә» класс

Мухамбедиярова Ж.И.

5

Коучинг-сессия «Мектеп және мектеп мәдениеті»

27 қараша

мектеп мұғалімдері

Мухамбедиярова Ж.И.

Жармуханова И.Б.

6

Ашық сабақ: «Ы.Алтынсарин шығармашылығы»

27 қараша

10 «ә» класс

Жармуханова И.Б.

7

Кластан тыс жұмыс:

«Көркем сөздегі кестелі ойлар»

28 қараша

6 «а» класс

Шамшиева А.Ш.

Бірлестік жетекшісі:Мухамбедиярова Ж.И.

Апталықтың ашылу салтанаты:

"Жүрегімнің түбіне терең бойла..

Мақсаты: Қазақтың ұлы ақыны Абайдың алдағы 170 жылдығына орай, ақынның киелі есімін, артына қалдырған мағыналы өмірін, рухы биік шығармаларын, асыл қасиеттерін оқушылар бойына сіңіру, оқушыларды Отансүйгіштікке, сөз қадірін түсінуге, өз бетімен ізденуге баулу, эстетикалық тәрбие беру.

Түрі: салтанатты жиын

Көрнекіліктер: кітаптар, буклеттер, суреттер, слайдтар

Өткізілетін орны: мәжіліс залы

Жиынның өту барысы:

1-жүргізуші: Армысыздар құрметті ұстаздар, оқытушылар ! Мектебімізде 23 қараша- 26 қараша аралығында өткізілетін апталықтың ашылуына байланысты А.Құнанбаевтың шығармашылығына арналған «Жүрегімнің түбіне терең бойла» атты салтанатты жиынымызға қош келдіңіздер!

Жүрегін шырақ етіп жандырған кім?

Жырымен жан сусынын қандырған кім?

Қастерлеп сөз асылын, өлеңімен

Мұра ғып, кейінгіге қалдырған кім?

2-жүргізуші: Ерте оянып, ойланып, ержеткен кім?

Талабын тас қияға өрлеткен кім?

Құбажон, құбақан құм, құла қырда

Өлеңнің бесігінде тербеткен кім?

1-жүргізуші: Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өскен кім?

Үнінен әділдіктің лебі ескен кім?

Арманын аттандырып келешекке,

Біздермен осы күнгі тілдескен кім?

2-жүргізуші: Тайсалмай, мыңмен жалғыз алысқан кім?

Жауынан найза сөзін шанышқан кім?

Өзендей құйған барын көк теңізге,

Лермонтов, Пушкиндермен табысқан кім?

1-оқушы: (сахнадан Абайдың өлеңін оқиды)

Жүрегімнің түбіне терең бойла,

Мен бір жұмбақ адаммын оны да ойла.

Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өстім,

Мыңмен жалғыз алыстым, кінә қойма.

2-оқушы: Болғанымыз жоқ әлі өзіңді ұғынып

Ғұламасы ғасырдың.

Жырларыңда жабырқау жоқ, жасын мұң,

Өлең болып бізге жетті өнегең,

Сәулесі боп,

Өнер деген асылдың.

Жырларыңыз тұнып тұрған ұлылық,

Жабырқасам жанға құяр жылылық,

Абай деген жұмбақ әлем, биік шың,

1-жүргізуші: Қазақ жерінің ақыны, данышпаны көп болғанымен, Абайы біреу - ақ.

Абайы бар елдің мерейі үстем. Ақын тұлғасы дараланған сайын қазақ халқы да биіктей бермек. Сол шыңннан көз жазбау - болашақ ұрпақтың,- біздің парызымыз.

2-жүргізуші: Ақынның өмірбаянына шолу(слайд)

1. жүргізуші: Абай ақындық жолға бет бұрған кездегі алғашқы сөзі білім туралы болды. Оның 1885 жылғы жазған «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» өлеңі осы тақырыптағы тұңғыш шығармасы болды. Ол өз өкінішін білдіре отырып, жастарды ғылым-білім үйренуге үндеді.

2-жүргізуші: Ағартушы, ақын және сазгер Абай Құнанбайұлы өмірінің соңына дейін қазақ халқының жарқын болашағы үшін күресті. Аса құнды мұраларында Абай адам бойында кездесетін жаман мінез-құлықтарды сынады және адамдықты, ақыл мен білімді алға қойды. Сонымен қатар, басқа халықтардың мәдениеті мен өнерін білуге шақырды

Ән «Көзімнің қарасы».

1-жүргізуші: Абай ақындықты ерекше жоғары бағалап, құдірет тұтқан. Ол өзінің өлеңдерін таза халық тілінде жазды. Өлеңге басқа тілдерден орынсыз сөздер енгізуге, тіл шұбарлауға қарсы болды. «Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңінде ақындық өнерге ерекше ден қойып, аса жоғары бағалағаны байқалады.

«Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңі 2-жүргізуші: Абайдың табиғат лирикасы үлгісіндегі өлеңдерінде ақынның ой сезімі, жан дүниесі терең ашылған. Ақын әрбір мезгілді өзіне тән ерекшеліктермен айқындап көрсете білген. Табиғат бейнесін адам өмірімен байланыстыра бейнелеп беруде қазақ әдебиетінде Абай - өз замандастарынан көш ілгері тұрған, теңдесі жоқ суреткер ақын. Ол сол заманға сай тұрмыстың ауыртпалығын, әлеуметтік теңсіздікті де ашып көрсеткен. Екінші жағынан кең далада, табиғат аясында өмір сүрген елдің тұрмысын шынайы көрсете білді.

1-жүргізуші: Кетпейтін шындық қой бұл есінен,

Пушкин, Байрон, Гетемен теңесіп ең!

Қаратқан елді аузына сол пір әулет,

Жаратқан ақылды ана Зересімен.

2- жүргізуші: Абайдың А.С.Пушкиннен - төрт, Лермонтовтан - он бес, Крыловтан - он шақты аудармалары бар. Абайдың көп аудармасы Лермонтовтан екені бәрімізге мәлім. Оған басты себеп - екі ақынның ой - тілегінің ұқсастығы.

«Қараңғы түнде тау қалғып»өлеңімен (қазақ, орыс ,ағылшын тілдерінде) қарсы алыңыздар.

Горные вершины

Спят во тьме ночной;
Тихие долины
Полны свежей мглой;
Не пылит дорога,
Не дрожат листы…
Подождинемного,
Отдохнёшьиты.
1840
From Goethe

The mountain summits
Gloomy, now rest;
The vales, grown silent,
Bathe in the night's mist;
The road is tranquill,
The foliage is calm…
You but wait a little
For your rest to come.

1- жүргізуші: Абайатамызәндерменқатаркүйдешығарған. Оныңкүйлері: «Желдірме», «Майтүні», «Торыжорға». Ақынныңкүйлеріелішіндекеңінентаралғанмен, қазіргікездеолардыөзісініңкәсібишеберлеріғанаорындайды. Күй «Торы жорға» орындайтын 8-класс оқушысы Сапарова

1- жүргізуші: Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе!

«Ер Тарғын», «Қобыландыны» оқып байқа.

Абайды оқып,таңырқан, басыңды шайқа,

Ақындықтың қуаты есіңді алып,

Бас алмастан оқырсың қайта-қайта.

2- жүргізуші: Көп адам дүниеге бой алдырған,

Бой алдырып, аяғын көп шалдырған.

Өлді деуге бола ма айтыңдаршы

Өлмейтұғын артында сөз қалдырған.

Ұлтымыздың ұлы перзенті - хакім Абайдың терең ойлары мен асыл сөздері келешек замандарда гауһардай жарқырап,болашақ ұрпақтың санасында, көзі ашық көкіректерге нұр болып кұйыла берері хақ дей келе бүгінгі жиынымызды аяқтаймыз. Назарларыңызға рахмет!