Правила поведения учащихся в общественных местах

Тогерик стол: «Бодунну кижизиг алдын»

Сорулгазы: оореникчилернин класста даалгаларын кайы-хире кууседип турарын хынаар: уругларнын кыска дыннадыгларынга даянып, оореникчилернин сагыыр ужурлуг дурумнеринин кууселдезин хынаар; оореникчилерни чурумнуг, дыннангыр, эде-хере тыртынып билир, эвилен-ээлдек болурунга кижизидер.

Тогерик столдун чорудуу

1. Органистыг кезээ.

2. Тогерик столдун сорулгазы-биле уругларны таныштырар.

3. Секторларнын кыска дыннадыглары:

а) неделя дургузунда класстын оореникчилеринин арыг-шевери;

б) ооредилге секторунун дыннадыы (онаалга кууселдези,

озалдаашкыннар, кичээл узуушкуну);

в) класс даргазынын дыннадыы (дежурныйлаашкын, ниити чурум).

(оореникчилернин кыска дыннадыгларынга даяанып сайгарылганы

чорудар).

- Оореникчи кижинин сагыыр ужурлуг дурумнерин сактып корээлинер.

(Оореникчилер сактып чугаалаар).

- Оореникчи кижинин сагыыр ужурлуг дурумнерин бичии-даа сагывас

болза, чуге чедирип болурул? Ол айтырыгга харыылаар мурнунда

эштеринернин белеткеп алганы сценажыткан коргузуглерни корээлинер.

1-ги коргузу: «Кичээлден озалдаан оореникчи» (Озалдаан оореникчини ойнап коргузер, туннээр).

Туннел: Озалдаан оореникчи кандыг шаптыкка таварыштырып турарыл?

1. Озалдаан оореникчи башкынын тайылбырын узе кирер.

2. Оореникчилернин кичээнгейин чартыктыра.

3. Кичээлдин ажылчын байдалын урээр.

2-ги коргузуг: «Шын мендилежири». (Ийи оореникчи шын мендилежирин коргузер).

-Будун хун дургузунда каш кижи-биле ужуражып турар бис? Бажынга: ада-иези, акызы, угбазы, дунмалары, кожалары. Школага: хой-хой эш-оору, башкыралы, библиотекарь. Кудумучуга: эштери, улуг, биче, кырган, аныяк дээш оске-даа кижилер. Ынчап кээрде кижи будун хун дургузунда дыка хой кижилер-биле харылзажып турар. Ол кижилерге хамаарыштыр боттарывысты шын алдынып турар бис бе? (Шын эвес мендилежип турарын оореникчилер коргузер).

Туннел: Мендилежииишкин кажан-даа ыыт-шимээнниг, кайы-хамаанчок болбас. Эн чоок оннуунче безин холун, шляпазын чайып, кудумчу кежилдир алгырып болбас. Мендилежиишкин уезинде «салют», «привет» дээн чижектиг состерни ажыглаарын болдурбанар. Бодунга уткуштур 3-4 базым хире чоокшулажып келген кижи-биле мендилежир ужурлуг.

3-ку коргузуг: «Канчаар алдынарыл?» (Чугаалажып тургаш иткилежип, шашкылажып турар уругларны коргузер).

Туннел: Чугаалажып тургаш алдынарын дыка хой оореникчилер билбес болур. Холдары чуве тутпаан хостуг болза, оларны тап-билээ салып алыр. Адыштарын дурбуштуруп, салаалары-биле стол азы сандай соктаар, салааларын дазырадыр, чушкуузун азы кулаанын артын дырбаар, холдары-биле чаактарын дурбуур чоруктан адырлыры чугула. Чугаалажап тура аксын холдары-биле дуй тудар, эжинин эгиннерин часкаар, иткилээр, шенектээр чорукту чараш эвес деп санап турар. Таныыры эжинин хевинде чыпшына берген чораан хендирни азы баш дугун ап кааптар дээн болза, ол дугайын сагындырып чугаалаш, ап кааптар.

4-ку коргузуг: «Шын олурары» (оореникчилер шын эвес олуруп турар уругларны ойнап коргузер).

Туннел: Сандайга дорт хостуг олурарын сумелеп турар. Олурарда, турарда-даа шимээн ундурбе. Олурган сандайын дагжадыр, оске кижинин олурган сандайын тепкилээр, шимээргээр чорук дыка эпчок. Олуруп алгаш буттарын чайып, кыйбыннадып болбас. Дискектерин хостуг, майыктарын кожа салып ап болур.

Ам дараазында дурумнерни сактып алынар, уруглар.

1. Чугаалап турар кижини узе кирбес.

2. Чугаалажып тургаш холдарын карбаннатпас.

3. Кым-бир кижини билбейн идипкен болзунарза, буруунарны миннирин утпанар.

4. Чугаалажып тургаш, холун карманындан уштуп алыр.

5. Утказын билбес состерин чугаалавас.

6. Чугаалажып тургаш, холун карманындан уштуп алыр.

7. Чугаалап тургаш унун бедитпес, алгырбас.

Башкынын кылган туннели: Ынчангаш уруглар, алгыш-кырыш, багай чуулдер, хомудалдар болбазын деп бодаар болзунарза, бо дурумнерни сактып алгаш сагыыр ужурлуг силер. Ооренип алган дурумнеривисти амыдыралга боттандырып, сагып эгелээлинер.