Ұлыс-оң болсын, ақ мол болсын!

Ақмола облысы білім басқармасы

«Атбасар ауданы,Атбасар қаласы

№1Индустриалдық-техникалық колледжі»

Тәрбие сағаты:

Ұлыс-оң болсын,

Ақ мол болсын.

Өткізген:Санияз Нургуль

2014. оқу жылы

1-жүргізуші: Армысыздар,құрметті қонақтар! Біз бүгін Ұлыстың ұлы күні-Наурыз мейрамын тойлағалы отырмыз.Наурыз-бұл тек көктемнін ғана емес,ең әуелі ізгілік пен жақсылықтыңмейрамы Ұлыстың осы бір ұлы күні адамдар бір-біріне деген өкпе-реніштерін ұмытып,кешірімге келіп татуласып табысқан.

Ведуший2:Сегодня замечательный день-праздник пробуждения новой жизни,праздник мира и весны Наурыз- весеннего равноденствия,когда наконец-то,после долгой зимы,светлое время суток становится равным темному по своей продолжительности, а потом наченает неуклонно увеличеваться. Таким образом этот праздник олицеворяет собой начало,возрождение природы, торжество светлых сил добра над темными силами зла.

1-жүргізуші:

Кең болсын қазағымның керегесі,

Кетпесін алла берген берекесі.

Алаштың баласына нәсіп болған,

Құтты болсын НАУРЫЗ мерекесі.

Ведуший2:

Открыта дверь для всех гостей-

Для пожилых и для детей.

Весна навстречу нам идет.

Весна на празник всех зовет

Народы самых разных стран

Шлют поздравленья в Казахстан!

1-жүргізуші:

Ендігі құтықтау сөз кезегін колледжіміздін директоры

Аскарова Зауреш Құдайбергенқызына береміз.

1-жүргізуші:Наурыз-барша Қазақстандардың ортақ той думаны.Нурыз -достық пен еркіндіктің мерекесі. Наурыз - қаңқылдап қаздар келетін,қырларда қызғалдақ бүршік атып,Табиғат ана гүл көрпеге оранатын көктем айы.Мал бағуды кәсіп еткен ата-бабаларымыздың қорада,түйесі боздап,бір малы екеу болып,аузы аққа тиіп,мал ырысқа кенелетін,қыс қыспағынан арқасы кеңіп,арқа-жарқа,мәз -мейрам шаттыққатбөленетің шақ

Ведуший2:Для казахов это праздник явлеяется символом весеннего обновления,торжеста любви,полдородия идружбы.В старину до прихода Наурыза люди приводили свои дома и хозяйство в порядок в честь празника сажали деревья и целый год.

1-жүргізуші: Салауатты өмірдін салтанаты,күн мен теңелген баршаға арман мен адалдық,құштарлық пен сұлулық,тазалық пен татулық сыйлаған НАУРЫЗмейрамы құтты болсын! Дендерінізге амандық-саулық шаңырақтарынызға шаттық, отбасыларынызға ырыс пен ынтымақ тілиміз.

Ведуший:2 Играй,баня,звени,домбра:

Желаю счастья и добра

Здравстуй празник НАУРЫЗ

1-жүргізуші:

Халықтын пейілінен жаралғандай,

Сұлу күн шуағынан таралғандай.

Ел мен елжірескен, қуанысқан,

Наурызда ажар қандай,арай қандай!(Би-

танцы)

1-жүргізуші :

Қашанда құт береке орнасын деп.

Қабыл қылсын халықтын ақ тілеуін

Ұлыс күні,барлығына Қадір қонсын аралап,-деп ортамызға Қадір атаны шақырайық.

(ҚЫДЫР ата барлық жұртқа бата береді),

Қыдыр ата:

Уа жарандар

Ынтымағы мен татулығы

Мерекесі мен берекесі салт елге

Табылғаның тірегі әр қашан

Ұрандарың бірлік

Жасағанын баянды тірлік болсын

Ел камын жейтін ұлдардын

Билікке самғар қырандарын болсын

Назарын жақсылққа түсіп

Бір-біріңе сүйеу бол

Жер беті толы тірішілік адамзат соған ие бол, Әуми

«Жер ана»

Жер ананың аластау рәсімі;

Алас,алас пәледен алас,

Алас,алас баладан алас,

Алас,алас жаманнан алас,

Көзі жаманның көзінен алас,

Тілі жаманның тілінен алас,елімнен алас,жерімнен алас,Алас,алас,Алас алас.

Сахыналық көрініс.Шықбермес Шығайбай мен Алдар көсе

Шығайбай:-Аллау-ау сақтай гөр!неменеге қаптап кеткен мына жұрт.Шығайбайға беріп жатыр дей ме екен Шығайбайдың малын шашпақ қой ойлары. Тағы да демеуші бол,көмектес дейден тайынбас, кетейін,көрінбей көздеріне.

Алдар көсе: Оу,Шәке қайда бара жатырсыз жылысып.Бүгін той,көктем мерекесі,ел мерекесі. Көппен бірге болмайсызба

Шығайбай: Бұл.Алдар пәле, қайдан тап болды екен-а.Алдаржан ,щеттен акелген тауарым бар еді, өтпей жатқаны.Шай пай,бүл пұл дегендей. Сонда бармасам болмас.Оң табын жылқының құны еді.

Алдар көсе:Бүгінгі мерекенің құрметіне тауар50%-ға арзанға,сатылсын деген жарлық болғанын естіп пе едініз

Шығайбай:Тек оның бетін аулақ қылсын, құдайым- ай Бір пәлеге кіріп кетпей тұрғанда жөніме кетейін( деп ақырын жылыстып шығып кетеді).

Алдар көсе: Оу,Шәке елмен бірге болыныз Шәке,(деп жұгіріп кетеді)

МУЗ номер

(2қабаты әдемілеп,безендіріп, 4 оқушы тақпақ оқиды)

1-оқушы:

Өлкеме Наурыз келді, көктем келді.

Құлпырып гүлде орап көк пен жерді.

Халқымның салт-дәстүрін аялаған,

Арманы асқақтады көкпен бірге.

Жер үсті жасарады,жанғырады

Бар аймақ аңсай күткен сән күрады

Қой қоздап,қозы көріп,егін көктеп,

Туған жер төскейінең ән құрайды.

2-оқушы:

Наурызым шат-думан көңіл тойы,

Жан берген тіршілікке өмір тойы.

Кеңейіп ел-жұртына мейір шашып,

Күн нұрын құшып жатыр өнір бойы

Наурыздың жанға жайлы самалы есіп,

Еліме сыйлап жатыр жаңа несін

Дәстүрін жалғастырып бабалардың,

Кеңйді жан сарайы, сана өсіп.

3-оқушы:Көксеген қасиетті іңкәрларын,

Ардақтап асқақ ұстап жұрт арманың,

Ұымның қанга сіңген мұнын емдеп,

Наурыз деп байтақ елге шырқалды әнім.

Кең жайып қадыр қасиет несібесін.

4-оқушы Тасты еміп, қайнап жатқан бұлағы бар,

Наурыздың құшағында шуағы бар.

Сән беріп шаттығым ақ шұғыла,

Мерейін елдің асқақ куә қылар.

Гүлге орап жасангдырып жусан белін,

Ақтарған арындатып думан селін.

Сіңірген халық салтын қанымызға,

Мейрамның құтты болсын туған елім!

Шүйініші, шүйінші ауылға келін келді.

Беташар көрініс көрсетеді. С-27,А-23 топтары

Беташар(дәстүр).<<Уа әлеумет!Енді беташар тыңдайық!>>. Жаңа түскен келінді беташар дәстүрі жасамай ешкім көре алмайды. Оны көруі үшін әдейі беташар жасалады. Оған тойға жиналған туыс туғандар тегіс қатысады .Жас келіннің екі жағында екі көрген келіндері тұрады.Мұндай Беташар жыры айтыла отырып келінге оның атасы,енесі,оның басға туыстары таныстырылып, келін оларға сәлем жасайды.Сәлем жасаған адамдар көрімдік береді.Беташатын жігіті ән жырдын желдірте,көнілді көтере жыр төгуі керек.

Келін келді көрініз,

Көрімдігін берініз.

Анау мынау деиеніз.

Түсін айтып койыныз,

деп бастаған әнші жігіті жас келінінің аталған жағындарына лайық әзіл қалжындарын арастыра жаңа өмірге бет алғанын білдіретін қызықта , салтанатты,ажарлы дәстүрлердін бірі. Осы заманғы үлесі деп Қазақстан Республикасының халық ақыны Қонысбай Әбілевтің Торғай жерінде Жасұлан мен Ұлбосынын үйлену тойындағы беташарын беріп отырмыз

Құлақына сал көпшілік,

Домбыраны қолға алып.

Теренінің жүректін,

Тебірене толғанып.

Беташарға қам жасап,

Әсем жырды толғайық,

Қадам басты екі жас.

Ақ тілекті жолдайық

Айналады екі жас

Ақ тілекті жолға анық.

Атасы мен анасы,

Айналады толғанып.

Той тамаша басталды.

Куә соған бар халық.

Шын көнілмен қуанып,

Шатанғанға не жетсін,

Ақ көнілден лебізі

Ақтанғанға ре жетсін.

(Әжелер шашу шашады)

Муз номір

Тұсау кесер-Сәби қаз тұрғаннан кейін тез жүріп кетсін деген тілекпен жасалатын ғұрып,ырым.Ол үшін арнайы ала жіп дайындалады.бұл ала жіпті атамасын деген ұғымнан шыққан.Сол жіппен баланың аяғын тұсап оны жүріс тұрысы ширақ әйелге қидырады. Сүріншек, жайбасар адамдарға баланың тұсауын кестірмейді.Тұсауы ксеілген баланы қолынан ұстап жүгіртеді, шашу шашылады. Баланың ата-анасы тұсау кесушіге кәдесін береді.Тұсау кесу тойының негізгі жабықтары 1,5м ала жіп,өткір қайшы немесепышақ.Тұсаукесердің жібін дайындаудың бірінші түрлері, жолдары бар.Көбейіп көгере берсін деп көк шөптен есіп жасайды.Бай болсын деп малдың тоқ ішегінен де өреді.Адал болсындеп ала жіптенде жасайды.Тұсау кесу тойына ауылдың қыз-келіншектер, әжелер шақырылады.Ет асылып шай қайнатылады.Тойға келгендер құрт,май,тәтті тағамдар, балаға ойыншық ,асық, сылдырмақ,т.б.әкеледі.Бұлар кейін2-3жасар балаларды жарыстырып, күрестіріп озгандарын бәйге береді.Балаларға өлең,жыр,тақпақ жаңылтпаш айтқызады. Той тарқарда әжелер тойдан немерелеріне сарқыт деп қалталарына тәтті, бауырсақ,қүрт-ірімшік, салып алады.Тұсау кескен әйелге көйлек немесе аяқ киім сыйлайды.

Шашу шашылады

Қара жорға биі биленеді.

1-жүргізуші:

Наурыз тойым

Құтты болсын халайық.

Кәне достар

Шырқап әнге салайық

Муз нөмірі

Славян халықтарының салт-дәстүрлері міне өнерлерін көруге шақырамыз.