Сценарий интеллектуальной игры Тереебут туелбэм - Бастакы Хомустаах

  «Тереебут туелбэбит – 1 Хомустаах» интеллектуальнай оонньуу (сценарий) «Айаннаан истэххэ, аара, Аартык урдуттэн – биьиэнэ: Ерус киэн хочотун тунаара, Куех налыы дойду иэнэ. Иннигэр: элбэх дьиэлэрдээх, Тула бэс- чагда мастаах, Сыыр анныгар саьар урэхтээх, Ити – аатырар Хомустаах…»   Ча5ыл5ан   ВСН: Утуе кунунэн кунду ыалдьыттар, уерэнээччилэр!  «Киьиэхэ тереебут дойдута тереппут ийэтин кэриэтэ…» диэн  Саха Народнай суруйааччыта Семен Данилов строкалара ырыа буолан уос номо5уттан туспэттэр. Тер...
Раздел Классному руководителю
Класс -
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:



«Тереебут туелбэбит - 1 Хомустаах» интеллектуальнай оонньуу

(сценарий)

«Айаннаан истэххэ, аара,

Аартык урдуттэн - биьиэнэ:

Ерус киэн хочотун тунаара,

Куех налыы дойду иэнэ.

Иннигэр: элбэх дьиэлэрдээх,

Тула бэс- чагда мастаах,

Сыыр анныгар саьар урэхтээх,

Ити - аатырар Хомустаах…»

Ча5ыл5ан

ВСН: Утуе кунунэн кунду ыалдьыттар, уерэнээччилэр! «Киьиэхэ тереебут дойдута тереппут ийэтин кэриэтэ…» диэн Саха Народнай суруйааччыта Семен Данилов строкалара ырыа буолан уос номо5уттан туспэттэр. Тереебут уескээбит терут туелбэбит барахсан, ханнык да атын сиртэн ураты кэрэ, чугас. Хаьан да, ханна да сырыттарбыт дойдубутун ахтабыт, саныыбыт.

Бастакы Хомустаах нэьилиэгэ - Нам улууьун киирэр аана, сананы-утуену ке5улуур, улэни хамнаьы кыайа-хото тутар дьоннордоох биир улахан нэьилиэк. Тереебут Хомустаахпыт уунэрин-сайдарын туьугар ыытыллар улэлэргэ оскуола коллектива, уерэнээччилэр активнайдык кыттабыт.

2006 сылтан олунньу 28 кунугэр Хомустаах олохтоохторо «Нэьилиэк кунун» уерэ-кете, ере кете5уулээхтик бэлиэтиибит. Бу кун нэьилиэккэ ыытыллыбыт улэ отчуота, инники былааннар, бастын улэлээх тэрилтэлэр, улэьиттэр, студеннар, активистар, уерэнээччилэр ааттаналлар. Бары уерэн-кетен, ыллаан-ункуулээн, дуоьуйан тар5аьаллар.Быйыл бэьис тегулун ыытыллыбт Нэьилиэк кунэ ураты событиелаах. Дойду ураты бэлиэлэрин (ерегей ырыатын, гербэни, былаа5ы) олохтуурга нэьилиэккэ ыытыллыбыт конкурс тумуктэнэн, олохтоох депутаттар сэбиэттэригэр бигэргэтиллэн, 1Хомустаах ерегей ырыата, гербэтэ, былаа5а ылылынна.

Дойдубут инники сайдыытын кэрэьэлиир традиция буолбут «Хомустаах кэскилэ» научнай -практическай конференция 2006 сылтан тэрээьинээхтик ыытыллар. Бу тэрээьиннэ о5о-аймах, эдэрдиин кырдьа5астыын тереебут туелбэбит историятын чинчийэр улэлэри, инники сайдарыгар аналлаах проектары кытта билиьиннэрэр. Бастакы конференция5а дьон дьуулугэр тахсыбыт проектар олоххо киирэн улэлии тураллар: холобур. «Анюта» о5о площадката, оскуола историятын уерэтэр музей уо.д.а.

2005 с. тереебут дойдубут оло5ун сырдатар «Бастакы Хомустаах» кинигэ кун сирин кербутэ.

Хас биирдии киьи дойдутун историятын билиэхтээх, киэн туттуохтаах - ол буолар тереебут сиргэ таптал. Бугунну биьиги оонньуубут «Агон» оскуола интеллектуальнай кулуубун чэрчитинэн ыытыллар. Ооньууну ыыталлар Ус сэрии кыттыылаа5а, «Слава» орден толору кавалера биьиги биир дойдулаахпыт Леонтий Николаевич Неустроев аатын сугэр 10 кылаас уерэнээччилэрэ Баишева Ньургуйаана, Стручков Петя.

Оонньууга кытталлар:

  1. Ил Тумэн депутата, биьиги оскуолабыт выпускнига Ньургун Семенович Тимофеев аатын сугэр 5 кылаас коллектива.

  2. 1Хомустаахха уерэхтээьини теруттээбит, бастакы меценат Афанасий Азаров аатынан 6 кылаас коллектива.

  3. М.К. Аммосов аатын чиэстээхтик сугэр, икки тегуллээн «Сыл бастын кылааьа» премия хаьаайыттара -7 кылаас коллектива.

Дьууллуур субэ:

  1. Колесов А.М. - оскуола директора

  2. Константинова Н.В. - нэьилиэк музейын салайаачыта

  3. Алексеева Г.Г. - оскуола историятын музейын теруттээччи, салайааччы

  4. Кривошапкина Ж.А. - директоры иитэр улэ5э солбуйааччы.

  5. «Сирдьит» о5о тэрилтэтиттэн - Лукавина Сахаяна

Оонньуу былаана:

  1. Хамаандалар э5эрдэлэрэ.

  2. 1 туьумэх - блиц-ыйытыылар. Капитаннар кытталлар. 30 сек. иьигэр тургэн эппиэти биэрэллэр. Сеп эппиэт аайы - 1 баал.

  3. Сынньаланна - 5 кылаас презентацията.

  4. 2 туьумэх - ыйытыыларга эппиэттэр. Хас биирдии хамаанда ыйытыы тематын, таьымын бэйэтэ талар. Ыйытыылар таьымынан керен бааллара тус-туспа. 2 тегул.

  5. Сынньаланна - 6 кылаас презентацията.

  6. 3 туьумэх - хамаандалар ыйытыы толкуйдаан кэлэргитигэр сорудах бэриллибитэ.

  7. Сынньаланна - 7 кылаас презентацията.

  8. 4 туьумэх - виртуальнай музей страницаларынан.

  9. Тумук тахсар кэмигэр -10 кылаас презентацията.

Оонньуу хаамыыта:

  1. Хамаандалар э5эрдэлэрэ.


  1. 1 туьумэх - блиц-ыйытыылар. Эппиэти билбэт буоллахха «Салгыы» диибит.

5 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:


  1. 1 Хомустаах атын аата (Кыьыл Сыыр)

  2. Нам улууьун баьылыга (А.И. Ильин)

  3. Оскуола директора (У.П.Атласова)

  4. Образцовай о5о ункуу ансаамбыла («Мичээр»)

  5. Нам улууьа турар хочотун аата (Энсиэли)

  6. Кылааьын салайааччыта (Соловьева М.В.)

  7. «Нам» совхоз хас сыллаах юбилейын бэлиэтиирий? (50)

  8. Велосипедынан айанныыр кулууп аата («Velos»)

  9. «Энсиэли» хаьыат редактора (Касьянов)

  10. Манчаары ооньуутугар гиревой спортка 1 миэстэни ылбыта (Авксентий Муксунов)

  11. Национальнай культура учуутала (павлова Д.А.)

  12. О5о хаьыата («Кэскил»)



6 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:

  1. «Алгыс» сынньалан киинин директора (Новгородова А.Н.)

  2. 1 Хомустаах муниципальнай тэриллии Баьылыга (А.П. Атласов)

  3. 2007 с. нэьилиэккэ уерэ5ирии тэриллибитэ хас сылын бэлиэтээбитэй? (125 сыла)

  4. О5о айымньытын дьиэтэ («Сайдыы»)

  5. Футбольнай кулууп («Арсенал»)

  6. Кылааьын салайааччыта (Томская А.А.)

  7. Сыл бастын спортсмена (Обутов Павел)

  8. 2012 сыл туох ссылай? (тигр)

  9. Саха сирин Президенэ ( В.А. Штыров)

  10. О5о сурунаала? («Чуораанчык»)

  11. География учуутала (Винокуров А.А.)

  12. Нам улууьун символа (Куба)

7 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:

  1. 1 Хомустаах бастакы баьылыга ?(Горохов Н.Х.)

  2. Олохтоох телестудия аата («Кэнкэмэ»)

  3. Россия Президенэ? ( Д.А. Медведев)

  4. Оскуола Президенэ? (Федорова Валерия)

  5. Уедэйдиир сир аата (Анньыспыт)

  6. Ма5аьыын аата ( «Мария», «Аартык», «Гранд» )

  7. Сахаттан бастакы гроссмейстер (А.Азаров)

  8. 2010 сыл кимиэхэ ананар? (Учуутал сыла)

  9. Ыччат министрэ? (Куркутов)

  10. Олохтоох балыыьа главнай бырааьа.

  11. Сурун уулусса аата7 (Аммосов уулусса)

  12. Ыччакка аналлаах сурунаал («Хатан», «Урдэл»)


  1. 2 туьумэх - ыйытыыларга эппиэттэр

Хамаанда субэлэьэр: ханнык теманы, ыйытыы номерын таларын.

Темалар:

  1. Былыргы дьыллар мындааларыгар

  2. Улэ куестуу оргуйар (нэьилиэк тэрилтэлэрин туьунан ыйытыылар)

  3. Ким да умнуллубат, туох да умнуллубат

Ыйытыылар:

  • Былыргы дьыллар мындааларыгар

1 таьым (5 баал):

1.Кыьыл Сыырдаа5ы танара дьиэтин аата (Покровскай танаратын дьиэтэ)

2. Нэьилиэкпитигэр ханнык политсыылынай аатынан уулусса баарый? (Антон Антонович Костюшко-Валюжанич)

3. Нам бииьин ууьа кимтэн теруттээ5ий? (Омо5ой Баай а5атын ууьуттан теруттээх)

4. Аьар а5атын ууьун араспаанньалара? (Азаровтар)

5. Былыр, Дыгын са5ана, Хомустаах сиригэр олорбут о5онньор аата? (Кедегей о5онньор)

2 таьым (10 баал)

  1. Тереебут туелбэбит куеллэрин ааттаталаа. Тыллар уескээьиннэрин быьаар. Биир эмэ тугэни сырдат.

  2. «Эмис» уонна «Кетех» диэн куеллэр то5о итинник ааттаммыт номохторун кэпсээ.

  3. Хомустаахха «Хара улэьиттэрин союстарын» ким тэрийбитэй? Ити туьунан билэргин кэпсээ.

  4. 1 Хомустаах нэьилиэгин кулубаларын ааттаа. Стр 30

  5. Анньыспыт салаатын номо5ун кэпсээ.


  • Улэ-хамнас уеьугэр (нэьилиэк тэрилтэлэрин туьунан ыйытыылар)

1 таьым (5 баал):

  1. 1931 сыллаахха 1 Хомустаах нэьилиэгин сэбиэтигэр ханнык беьуелэктэр киирсэллэр этэй? (1 Хомустаах, Таастаах, II Уедэй, Партизан)

  2. «Нам» совхоз тэриллибит кунэ-дьыла? (Кулун тутар ый 1960 с,)

  3. Хомустаах дьааьыла-саада хас сыллаахха аьыллыбытай? Бастакы сэбиэдиссэйинэн ким улэлээбитэй? (Тохсунньу 1 кунэ 1962 с. Сысолятина Елена Николаевна)

  4. 1986 с. Пионердар дьиэлэригэр улэлээбит фотостудия аата, салайааччыта? («Кустук». Сивцева Светлана Семеновна)

  5. Балыыьа сана дьиэтэ хас сыллаахха улэ¤э киирбитэй? (2007 с. ахсынньы)

2 таьым (10 баал):


  1. «Нам» совхоз директордарын ааттаталаа (стр 212)

  2. 1 Хомустаахха почта аан бастаан хаьан аьыллыбтай? (олунньу 1 кунэ 1945 с.)

  3. «Мичээр» ОДНТА кыраныысса таьыгар ханнык дойдуларга сылдьыбытай? (Болгария, Турция, Чехословакия, Тунис, Греция, Китай)

  4. 1 Хомустаах олохтоохторуттан ким аан бастаан ССРС спордун маастарын аатын ылбытай? Ханнык керуннэ? Тихонов Максим Максимович 1964 с. кенул тустууга

  5. Азаров А.Г. спортивнай титулун аата? Хас сыллаахха буолбутай?

Сахалартан нуучча дуобатыгар 1-кы Национальнай гроссмейстер, Аан дойду чемпионатын 3-с призера, аан дойду кубогын кыайыылаа5а, 1993 сылтан Саха Республикатын дуобакка хамаандатын старшай тренерэ.


  • Ким да умнуллубат, туох да умнуллубат

1 таьым (5 баал):

  1. Билигин биьиги нэьилиэкпитигэр сэрии ветераннара бааллар дуо? (Суох)

  2. А5а дойду Улуу сэриитигэр 1 Хомустаах уонна Таастаах нэьилиэктэриттэн хас киьи ынырыллыбытай? (262 киьи)

  3. Сэриигэ буойуттары бастакы атаары ханнык миэстэ5э буолбутай? (Танара дьиэтин иннигэр)

  4. Сэрии хонуутугар охтубут киьи ахсаана? (196 буойун сэрии толоонуттан теннубэтэхтэрэ)

  5. Л.Н. Неустроев ус сэрии кыттыылаа5а. Ханнык сэриилэр ветераннарай? (Гражданскай сэрии, Халхин-Гол, А5а дойду сэриилэрин уотун ааспыт сахалартан со5отох аатырар киьибит.)

  6. Дьегуеркэ диэн кимий? (Азаров Егор Архипович, 24 сааьыгар сэриигэ охтубут, комсомольскай салайар улэ5э сылдьыбыт эдэр киьи.)

  7. А5а дойду Улуу сэриитин кэмигэр тыылга ханнык этиинэн салайтаран улэлээбиттэрэй? (Барыта - фронт, барыта Кыайыы туьугар!)

  8. А5а дойду Улуу сэриитигэр Берлиннэ тиийэ сэриилхэспит ветераннары кимнээ5и билэ5ит? (Винокуров Иван Семенович, Николаев Павел Гаврильевич, Николаев Иван Гаврильевич)

  9. Кыайыы кетелленен эргиллэн кэлбит буойуттар ахсааннара?

(65 эрэ киьи теннубутэ)

  1. Сэрии ветераннарын кимнээ5и билэ5ин? Стр 97-101

3 туьумэх - хамаандалар бэйэ-бэйэлэригэр ыйытыы биэрэллэр.

Хас биирдии хамаанда бэйэтин ыйытыытын чуолкайдык, ейденер гына аа5ар. Эппиэт теье толору буоларын бэйэлэрэ 5 бааллаах сыана биэрэллэр.

4 туьумэх - виртуальнай музей сайтынан

Оскуолабыт историятын кердерер виртуальнай музей сайта homustahmuzey. narod.ru аадырыска интернеккэ баар. Бу виртуальнай музейбытын теье билэргитин 4 туьумэх ыйытыылара кердеруехтэрэ. Ыйытыылар уопсай бэриллэллэр, сайтан ким бастакы булбут хамаанда илиитин уунар


  1. 1 Хомустаах оскуолата хас сыллаахха орто оскуола аатын ылбытай?

(1966-67 уе.с.)

  1. Оскуола бастакы сэбиэдиссэйэ кимий? Кини туьунан тугу билэ5ин? (Баишева М.В. нач. кылаас учуутала)


  1. Оскуола-комплекс хас сыллаахха тэриллибитэй? (1987-88 уерэх сыла)

  2. Биьиги оскуолабытыгар ситиьиилээхтик улэлиир учууталлар а5ыйа5а суохтар. «Лучший учитель России-2006» урдук аатын биьиги ханнык учууталбыт ылбытай? (Колесова Е.В.)

  3. Оскуола директордарынан кимнээх улэлээбиттэрэй?

  4. Биьиги киэн туттар выпускникпыт Ил Тумэн депутата Нь. С. Тимофеев хас сыллаахха оскуоланы бутэрбитэй? Бастакы учуутала кимимй?

(1980 с. Баишева Мария Васильевна)

  1. Орто оскуола 1969 сыллаа5ы выпускниктарыгар кылаас салайааччытынан ким улэлээбитэй? (Захаров Иван Ильич)

  2. Оскуола историятын музейа хаьан аьыллыбытай? Салайааччы кимий? (Ахсынньы 15 кунэ.2007 с. Алексеева Г.Г.)

  3. 1955 сыллаахха оскуола сайдыытын хаамыытыгар туох бэлиэ тугэн буолбутай? (Бастакы комсомольскай тэрилтэ улэтин са5алыыр. Оскуола5а аан бастаан электричество уота умайар)

Эппиэттэр: 1 туьумэх - блиц-ыйытыылар

5 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:

  1. 1 Хомустаах атын аата (Кыьыл Сыыр)

  2. Нам улууьун баьылыга (А.И. Ильин)

  3. Оскуола директора (А.М. Колесов)

  4. Образцовай о5о ункуу ансаамбыла («Мичээр»)

  5. Нам улууьа турар хочотун аата (Энсиэли)

  6. Кылааьын салайааччыта (Соловьева М.В.)

  7. «Нам» совхоз хас сыллаах юбилейын бэлиэтиирий? (50)

  8. Велосипедынан айанныыр кулууп аата («Velos»)

  9. «Энсиэли» хаьыат редактора (Касьянов)

  10. Манчаары ооньуутугар гиревой спортка 1 миэстэни ылбыта (Авксентий Муксунов)

  11. Национальнай культура учуутала (Павлова Д.А.)

  12. О5о хаьыата («Кэскил»)

6 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:

  1. «Алгыс» сынньалан киинин директора (Новгородова А.Н.)

  2. 1 Хомустаах муниципальнай тэриллии Баьылыга (А.П. Атласов)

  3. 2007 с. нэьилиэккэ уерэ5ирии тэриллибитэ хас сылын бэлиэтээбитэй? (125 сыла)

  4. О5о айымньытын дьиэтэ («Сайдыы»)

  5. Футбольнай кулууп («Арсенал»)

  6. Кылааьын салайааччыта (Томская А.А.)

  7. Сыл бастын спортсмена (Обутов Павел)

  8. 2010 сыл туох ссылай? (тигр)

  9. Саха сирин Президенэ ( В.А. Штыров)

  10. О5о сурунаала? («Чуораанчык»)

  11. География учуутала (Винокуров А.А.)

  12. Нам улууьун символа (Куба)

7 кылаас хамаандатыгар ыйытыылар:

  1. 1 Хомустаах бастакы баьылыга (Горохов Н.Х.)

  2. Олохтоох телестудия аата («Кэнкэмэ»)

  3. Россия Президенэ? ( Д.А. Медведев)

  4. Оскуола Президенэ? (Федорова Валерия)

  5. Уедэйдиир аартык аата (Анньыспыт)

  6. Ма5аьыын аата ( «Мария», «Аартык», «Гранд» )

  7. Сахаттан бастакы гроссмейстер (А.Азаров)

  8. 2010 сыл кимиэхэ ананар? (Учуутал сыла)

  9. Ыччат министрэ? (Куркутов)

  10. Олохтоох балыыьа главнай бырааьа.

  11. Сурун уулусса аата7 (Аммосов уулусса)

  12. Ыччакка аналлаах сурунаал («Хатан», «Урдэл»)

2 туьумэх- ыйытыыларга эппиэттээьин

  1. Былыргы дьыллар мындааларыгар

1 таьым (5 баал):

1.Кыьыл Сыырдаа5ы танара дьиэтин аата (Покровскай танаратын дьиэтэ)

2. Нэьилиэкпитигэр ханнык политсыылынай аатынан уулусса баарый? (Антон Антонович Костюшко-Валюжанич)

3. Нам бииьин ууьа кимтэн теруттээ5ий? (Омо5ой Баай а5атын ууьуттан теруттээх)

4. Аьар а5атын ууьун араспаанньалара? (Азаровтар)

5. Былыр, Дыгын са5ана, Хомустаах сиригэр олорбут о5онньор аата? (Кедегей о5онньор)

2 таьым (10 баал)

  1. Тереебут туелбэбит куеллэрин ааттаталаа. Тыллар уескээьиннэрин быьаар. Биир эмэ тугэни сырдат.

Нэьилиэктэн ордук чугас Амаакка Куелэ, Ара5ас Биэ, Улуу куел, Эмис, Кетех, Эмээттэ диэн ааттаах куеллэр сыталлар.

Амаакка Куел

Эбээн, эбэнки тылларыгар амаа - а5а, эьээ диэн суолталаах. Амаакка - куелу ытыктаан ааттааьын буолуон сеп эбит диэн саба5алыыллар.

Эмээттэ - эмиэ эбэнки тылыттан уескээбит тыл. Эмээнтэ диэн тобох (остаток) диэн суолталаах. Туох эрэ тобо5о, суурук типпит кума5а, сылбах...диэн.


  1. «Эмис» уонна «Кетех» диэн куеллэр то5о итинник ааттаммыт номохторун кэпсээ.

Уьуйээн быьыытынан Дыгын уолаттарын кытта Энсиэли хочотугар Нам о5онньорго ыалдьыттыы тахсан иьэн, Анньыспыт сыырын урдугэр бэс чагда5а (билигин ол миэстэ5э музыкальнай оскуола, электричество подстанцията бааллар) сынньанан, хонон-ереен бараары оностуммут. Хоту-со5уруу ертугэр елгем хомус ууммут икки обургу куелу керен, аьылыкка диэн дьонугар ардьалыылларыгар (туулуулларыгар) сорудах биэрбит. Балыктаан, толору тымтайдарга а5албыт соболорун, мундуларын тус-туспа олгуйдарга буьаттарбыт уонна уеллэттэрбит. Сиэн, амсайан баран, Хотугу куел балыга сымса, кетех, онтон со5уруу куел балыга киьи сииригэр учугэй, эмис - диэн быьаарбыт.

Онтон ыла куеллэрбитин Кетех уонна Эмис диэн ааттаабыттар.


  1. Хомустаахха «Хара улэьиттэрин союстарын» ким тэрийбитэй? Ити туьунан билэргин кэпсээ.

1917 сыллаах саас, Дьокуускай губерниятаа5ы партийнай тэрилтэ соруда5ынан, М.К.Аммосов Намна тахсыбыта. Нам улууьун хамначчыттарын, дьаданыларын ортотугар революция буолбутун, ыраахтаа5ы сууллубутун, кенул олохтоммутун билиьиннэрбитэ. Кенул уонна дьоллоох олох туьугар oxcyhyyra тумсэллэригэр ынырбыта, агитационнай улэни ыыппыта, мунньахтары онорбута. Онно кини "большевиктары ейуур хамначчыттар группаларын" тэрийэргэ ынырбыта….стр 54-55


  1. 1 Хомустаах нэьилиэгин кулубаларын ааттаа

Стр 30

  1. Анньыспыт салаатын номо5ун кэпсээ. Стр 32


  1. Еленту алаас туьунан уьуйээн кэпсээни сырдат. Стр 3



  • Улэ-хамнас уеьугэр (нэьилиэк тэрилтэлэрин туьунан ыйытыылар)

1 таьым (5 баал):

  1. 1931 сыллаахха 1 Хомустаах нэьилиэгин сэбиэтигэр ханнык беьуелэктэр киирсэллэр этэй? (1 Хомустаах, Таастаах, II Уедэй, Партизан)

  2. «Нам» совхоз тэриллибит кунэ-дьыла? (Кулун тутар ый 1960 с,)

  3. Хомустаах дьааьыла-саада хас сыллаахха аьыллыбытай? Бастакы сэбиэдиссэйинэн ким улэлээбитэй? (Тохсунньу 1 кунэ 1962 с. Сысолятина Елена Николаевна)

  4. 1986 с. Пионердар дьиэлэригэр улэлээбит фотостудия аата, салайааччыта? («Кустук». Сивцева Светлана Семеновна)

  5. Сынньалан киинэ урукку кэмнэ туох диэн ааттанарай? (Тыа кулууба)

  6. Балыыьа сана дьиэтэ хас сыллаахха улэ¤э киирбитэй? (2007 с. ахсынньы)

2 таьым (10 баал):


  1. «Нам» совхоз директордарын ааттаталаа (стр 212)

  2. Билигин ветераннар советтарын председателэ Перевалова Н.П. туох идэлээ5ий? (ветеринар)

  3. 1 Хомустаахха почта аан бастаан хаьан аьыллыбтай? (олунньу 1 кунэ 1945 с.)

  4. «Мичээр» ОДНТА кыраныысса таьыгар ханнык дойдуларга сылдьыбытай? (Болгария, Турция, Чехословакия, Тунис, Греция, Китай)

  5. 1 Хомустаах олохтоохторуттан ким аан бастаан ССРС спордун маастарын аатын ылбытай? Ханнык керуннэ? Тихонов Максим Максимович 1964 с. кенул тустууга

  6. Азаров А.Г. спортивнай титулун аата? Хас сыллаахха буолбутай?

Сахалартан нуучча дуобатыгар 1-кы Национальнай гроссмейстер, Аан дойду чемпионатын 3-с призера, аан дойду кубогын кыайыылаа5а, 1993 сылтан Саха Республикатын дуобакка хамаандатын старшай тренерэ


  • Ким да умнуллубат, туох да умнуллубат

1 таьым (5 баал):

  1. Билигин биьиги нэьилиэкпитигэр сэрии ветераннара бааллар дуо? (Суох)

  2. А5а дойду Улуу сэриитигэр 1 Хомустаах уонна Таастаах нэьилиэктэриттэн хас киьи ынырыллыбытай? (262 киьи)

  3. Сэриигэ буойуттары бастакы атаары ханнык миэстэ5э буолбутай? (Танара дьиэтин иннигэр)

  4. Сэрии хонуутугар охтубут киьи ахсаана? (196 буойун сэрии толоонуттан теннубэтэхтэрэ)

  5. Л.Н. Неустроев ус сэрии кыттыылаа5а. Ханнык сэриилэр ветераннарай? (Гражданскай сэрии, Халхин-Гол, А5а дойду сэриилэрин уотун ааспыт сахалартан со5отох аатырар киьибит.)

  6. Дьегуеркэ диэн кимий? (Азаров Егор Архипович, 24 сааьыгар сэриигэ охтубут, комсомольскай салайар улэ5э сылдьыбыт эдэр киьи.)

  7. А5а дойду Улуу сэриитин кэмигэр тыылга ханнык этиинэн салайтаран улэлээбиттэрэй? (Барыта - фронт, барыта Кыайыы туьугар!)

  8. А5а дойду Улуу сэриитигэр Берлиннэ тиийэ сэриилхэспит ветераннары кимнээ5и билэ5ит? (Винокуров Иван Семенович, Николаев Павел Гаврильевич, Николаев Иван Гаврильевич)

  9. Кыайыы кетелленен эргиллэн кэлбит буойуттар ахсааннара?

(65 эрэ киьи теннубутэ)

  1. Сэрии ветераннарын кимнээ5и билэ5ин? Стр 97-101

4 туьумэх - виртуальнай музей сайтынан

оскуолабыт историятын кердерер виртуальнай музей сайта homustahmuzey. narod.ru аадырыска интернеккэ баар. Бу виртуальнай музейбытын теье билэргитин 4 туьумэх ыйытыылара кердеруехтэрэ. Ыйытыылар уопсай бэриллэллэр, сайтан ким бастакы булбут хамаанда илиитин уунар


  1. 1 Хомустаах оскуолата хас сыллаахха орто оскуола аатын ылбытай?

(1966-67 уе.с.)

  1. Оскуола бастакы сэбиэдиссэйэ кимий? Кини туьунан тугу билэ5ин? (Баишева М.В. нач. кылаас учуутала)


  1. Оскуола-комплекс хас сыллаахха тэриллибитэй? (1987-88 уерэх сыла)

  2. Биьиги оскуолабытыгар ситиьиилээхтик улэлиир учууталлар а5ыйа5а суохтар. «Лучший учитель России-2006» урдук аатын биьиги ханнык учууталбыт ылбытай? (Колесова Е.В.)

  3. Оскуола директордарынан кимнээх улэлээбиттэрэй?

  4. Биьиги киэн туттар выпускникпыт Ил Тумэн депутата Нь. С. Тимофеев хас сыллаахха оскуоланы бутэрбитэй? Бастакы учуутала кимимй?

(1980 с. Баишева Мария Васильевна)

  1. Орто оскуола 1969 сыллаа5ы выпускниктарыгар кылаас салайааччытынан ким улэлээбитэй? (Захаров Иван Ильич)

  2. Оскуола историятын музейа хаьан аьыллыбытай? Салайааччы кимий? (Ахсынньы 15 кунэ.2007 с. Алексеева Г.Г.)

  3. 1955 сыллаахха оскуола сайдыытын хаамыытыгар туох бэлиэ тугэн буолбутай? (Бастакы комсомольскай тэрилтэ улэтин са5алыыр. Оскуола5а аан бастаан электричество уота умайар)







© 2010-2022