Дидактический материал для внеклассного мероприятия на калмыцком языке, игра Шикр-Балта

Наадн

«Шикр - балта»

Наадна зокал:

- 8-10 күн наадх. 1-гч раунд 2 минут наадгдх. Раунд болһнд нег наачах күн һарх өвтә. Дарани раунд болһн 10 секундт баһрхмн.

- Раунд болһнд 10 шикр авч болхмн. Ооср: 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10. Чик тәәлвртә ооср тасрхла, шикр экләд авгдх.

- Шикр эс геехәр седхлә наачах күн «балта» үг келх зөвтә.

-Наад шүүсн күн цуг шикр авх.

I -гч раунд (2 минут)

Сурврмуд: тәәлвр

1. Тана нерн кемб? -

2. Җилд кедү сар орна? 12

3. «Мяу-мяу» гиҗ мәәлдг аң. мис

4. Тавнд һурвиг немхлә, кедү болх? 8

5. Колобок ямаран аңгас зулҗ чадсн уга? Аратас

6. Цасн ямаран өңгтә? Цаһан

7. Солңһ (доһлң эмгн) кедү өңгтә? 7

8. Сө чилхлә юн болна? өрүн

9. Хаврин түрүн Сар? Моһа

10. Зара кезә унтна? өдрт

11. Кезә цасн хәәлнә? Хаврт

12. Аю яһҗ үвлзнә? Унтна

13. Эрвәкә өдмг идни? Уга

14. Кермн аң Австральд бәәнү? Уга

15. Хорхас кедү көлтә? 6

16. Күүкнә нег хальмг нер келтн. -

17. Зууһас йирн йисиг хасхла кедү болх? 1

18. Сурһульч юуһар бичнә? Бичүрәр

19. Әрәсәң хотл балһсн? Москва

20. Үлгүриг төгсә: Күн-ахта, … девл-захта

21. Буратино көвүнә эцкин нерн Карло

22. Үкр кедү өвртә? 2

23. Туулан чикнь ямаран? Ут, сертхр

24. Һаза ямаран цаг болҗана? -

25. Та кедүдгч класст сурнат? -

26. Мөрн 2 барун көлтә, 2 зүн, 2 өмн, 2 ардк көлтә.

Мөрн кедү көлтә? 4

27. Кен түрүн болҗ санср ниссмн? Гагарин

28. Тана экин эцк танд кемб? Наһц аав

29. Толһа ээм дунд юн бәәнә? күзүн

30. Хальмг улсин көгҗмин зер- зев келтн. Домбр, ятх,…

II -гч раунд (1 минут 50 секунд)

Сурврмуд: тәәлвр

1. Шарль Перрон туулин миисин һосн ямаран өңгтә? Улан

2. Сурһульчнрин зуни амрлһн кедү сардан болна? 3

3. Альмн ямаран болна? Улан, төгрг,…

4. Сарң, Мигмр, Үлмҗ, Пүрвә,… цааранднь Басң, Бемб, Нарн

5. Хальмг литд темән орни? Уга

6. Хөрнд хөриг немхлә кедү болх? 40

7. Һалуд дораһур нисхлә юн орх гинә? Хур

8. Ямаран шовун цуһараһаснь өндрәр ниснә? Һәрд

9. Хальмг Таңһчд кедү райод бәәнә? 13

10. К.Чуковскийин бичсн Батхнг ю олҗ авч? Мөңг

11. Тана багшин нерн кемб? …

12. «И» үзгин дару ямаран үзг зогсна? Й

13. Харада шовун кезә нисч ирнә? Хаврт

14. Лу сар орчулхла дракон. Чикий? Чик

15. Моңһл орн- нутгин хотл балһсн. Улан Батор

16. «Алтн заһсна туск тууль» кен бичсмн? А.С.Пушкин

17. Шүлгч Кугкльтиновин нер-усн ямаран? Давид Никитич

18. Хама һалуд хурас һууҗмулан бултулна? Җивр доран

19. Тана барун һарт 5 хурһн бәәнә, зүн һарттн кедү? 5

20. Алексей Толстой бичсн Артемон ноха ямаран туульд орна? Алтн түлкүр

21. Эркә дундк хурһн дунд ямаран хурһн бәәнә? хумха

22. Ү. Көвүг- үүрәрнь, … күүкиг- үүләрнь

23. Күүнд һар бәәнә, такад? Җивр

24. Зулын байр өдрлә яһҗ нег- негән йөрәнә? Авсн наснтн өлзәтә болтха!

25. Юуһар дееҗ бәрдмн? Цәәһәр, шикр- балтаһар

26. Т/т. Йиртмҗд йир әәмтхә. туула

III -гч раунд (1 минут 40 секунд)

Сурврмуд: тәәлвр

1. Тосхач гер тосхна, хөөч хө хәрүлнә, заманч ю кенә? Хот чанна

2. Үлгүр: Сурһуль- ….

3. Өндр- маштг, ик- бичкн, тарһн- … эццн

4. Зурһанас зурһаг хасхла кедү үлдх? 0

5. Хаврт дулан болна, үвлд- … киитн

6. Хальмг шүлгч Шугран … Вера

7. Өдрт сурһульч сурһуль сурна, сөөднь ю кенә? Унтна, амрна

8. Үкр яһҗ мөөрнә? Му-му

9. т/т. Ааһд алг махн. Нүдн

10. Орс келн-улсин туульд өвгн ямаран заһс бәрв? Алтн

11. Хальмг «Хоңһр» нернд «Г» үзг бәәнү? Уга

12. Хар, Цаһан теңгс бәәнә, Улан теңгс бәәнү? Бәәнә

13. Негнд арвиг немхлә кедү болх? 11

14. Агч ааһ төмрәс эс гиҗ модас кедв? Модас

15. Така кедү җивртә? 2

16. Приютное селәнә хуучн нернь. Әмтә нур

17. Тана өрк- бүлд кедү күн бәәнә? -

18. Тана барун тал күүкн зогсчана? -

19. Хальмг «Цаг селгәтә» туулин һол дүрмүднь кемб? 3 өвгн

20. Керә шовун ямаран? Хар

22. Та кедүтәвт? …

IV -гч раунд (1 минут 30 секунд)

Сурврмуд: тәәлвр 1. Көглтин Дава- шүлгч, Балакан Алексей- бичәч, Г.Рокчинский- кемб? Зурач

2. Зәңг чилхлә ямаран темдг тәвнә? Цег

3. Бамб цецг улан, шар, дәкәд ямаран өңгтә болна? -

4. Өрүн цәәһәс ю бәрнә? Дееҗ

5. Ү. Орчлң нарар гегәрдг, күн … эрдмәр

6. Күн гемтхлә кениг дуудна? Эмчиг

7. Аю- ө-шуһу моднд бәәнә, гөрәсн- хама? Теегт

8. Танд белг өгхлә та ю келдвт? Ханҗанав

9. 101,102,103,…цааранднь 104,105

10. Үвлд туула ямаран өңгтә болна? Цаһан

11. Целинн района хотл селә келтн. Троицкое

12. Хальмг цаһан толһан «Г» үзгин хөөн ямаран үзг йовна. Һ

13. Т/т. Улан туһл ясн хашад уята. Шүдн, келн

14. Дегтр- умшна, зург- хәләнә, көгҗм-… соңсна

15. Алдр богд Җаңһрин хатна нерн? Аһ Шавдл

16. Богшурһа шовуна туск ямаран дун бәәнә? Бичкн богш.

17. Теегт ямаран аң ишкрнә? Зурмн

18. Элст балһснд Ленина нертә уульнц бәәнү? Бәәнә

19. Зуна хөөн ямаран цаг болна? Намр

20. Та ямаран цецгәд дуртавт? -

21. Цаһан сарла нег- негән ямаран сурврҗ тосна? Үвләс гем уга һарвт?

V -гч раунд (1 минут 20 секунд)

Сурврмуд: тәәлвр 1. Т/т. Һал шил нүдтә һанцарн йовдг баатр. Чон

2. Цаһан сарла яһҗ мендлнә? Үвләс гемм- шал туга һарвт?

3. Өцклдүр Басң өдр билә, эндр Нарн, маңһдур ямаран өдр? Сарң

4. Тана эцкин көвүн танд кемб? Ах

5. Дөрвн хорха боорцг деер һурвн целвг боорцг немхлә кедү болх? 7

6. Хоккей наад зуед нааддвт? -

7. А.Манджиев - көгҗмч, Саңһҗин Бося- шүлгч, Вал.Горяева- кемб? Дууч

8. Ү. Эрдмәс- үлү … эрднь уга

9. Аю, зан -ик, туула, хулһн-әәмтхә, арат- ямаран? Мекч

10. Хойр һалуна өөр һурвн нуһсн өөмҗ йовна. Нуурт кедү шовуд өөмҗәнә? 5

11. Камб цецг теегт урһна. Чик? Чик

12. Үвлин дунд сар келтн. Туула

13. Ээҗ-наһц ээҗ, аав- … наһц аав

14. Сурһульчин дорвад бичүр, кимзә, дегтр, дәкәд юн бәәнә? -

15. Багш- сурһна, сурһульч ю кенә? Сурна

16. Харада шовун кезә нисч ирнә? Хаврт

17. Москва, Улан-Батор, Элст юн балһсд? Хотл

18. Хальмг улсиг кезәнә яһҗ нерәддг бәәсмн? өөрд

19. Тана хальмг келнә багшин нерн кемб? -

20. Хөн- хурһн, үкр- туһл, мөрн- унһн, темән-… ботхн

VI -гч раунд (1 минут 20 секунд)

Сурврмуд: тәәлвр

1. Мөрн 2 барун көлтә, 2 зүн көлтә, 2 өмн көлтә, 2 ардк көлтә. Мөрн кедү көлтә? 4

2. Кен түрүн болҗ санср ниссмб? Ю Гагарин

3. Танд көвүн хойр балта өгв, негнь та хазчквт. Кедү балта үлдв? 2

4. Хорад хойр күн бәәнә. Негнь унтҗ. Кедү күн үлдв? 2

5. улгүр: Хоома күн … хойр көдлмштә

6. Үвлд юн орна? Цасн

7. Солңгд кедү өңг бәәнә? 7

8. Ямаран цецгәһәр дурта улс белг бәрнә? камб

9. Тана экин эцк танд кемб? Наһц аав

10. Зара кезә унтна? өдрт

11. Та нег кил өрүлг авч йовнат, би нег кил төмр авч йовнав. Кенд күнд? әдл

12. Т/т. Хувцн биш, зуг уята, күн биш, зуг келтә. Дегтр

13.Су

Финал:

Сурврмуд:

1. Хальмг таңһчин туг ямаран цецгә зугрҗ орулсмн? Бадм цецг

2. Әрәсән сүлд ямаран шовун зургдҗ орсмн? Һәрд

1. Хальмг таңһчин частрин үгнь кен бичсмн? Шугран Вера

2. Хальмг таңһчин частрин көгҗмнь кен бичсмн? Манҗин Аркадь